Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਕਥਾવਤ੍ਥੁਪਾਲ਼ਿ • Kathāvatthupāḷi |
੩. ਤਤਿਯવਗ੍ਗੋ
3. Tatiyavaggo
(੨੯) ੯. ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਞਾਣਕਥਾ
(29) 9. Yathākammūpagatañāṇakathā
੩੭੭. ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਂ ਞਾਣਂ 1 ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਨ੍ਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਞ੍ਚ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ, ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਰੂਪਂ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ? ਨ ਹੇવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ…ਪੇ॰…।
377. Yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ 2 dibbacakkhunti? Āmantā. Yathākammūpagatañca manasi karoti, dibbena cakkhunā rūpaṃ passatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਞ੍ਚ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ, ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਰੂਪਂ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਫਸ੍ਸਾਨਂ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਚਿਤ੍ਤਾਨਂ ਸਮੋਧਾਨਂ ਹੋਤੀਤਿ? ਨ ਹੇવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ…ਪੇ॰…।
Yathākammūpagatañca manasi karoti, dibbena cakkhunā rūpaṃ passatīti? Āmantā. Dvinnaṃ phassānaṃ dvinnaṃ cittānaṃ samodhānaṃ hotīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਂ ਞਾਣਂ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਨ੍ਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ‘‘ਇਮੇ વਤ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਚ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ, ‘‘ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ’’ਤਿ ਚ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ, ‘‘વਚੀਦੁਚ੍ਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ’’ਤਿ ਚ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ, ‘‘ਮਨੋਦੁਚ੍ਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ’’ਤਿ ਚ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ, ‘‘ਅਰਿਯਾਨਂ ਉਪવਾਦਕਾ’’ਤਿ ਚ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ, ‘‘ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ’’ਤਿ ਚ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ, ‘‘ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਾ’’ਤਿ ਚ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ, ‘‘ਤੇ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਪਾਯਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ વਿਨਿਪਾਤਂ ਨਿਰਯਂ ਉਪਪਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਚ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ, ‘‘ਇਮੇ વਾ ਪਨ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਚ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ, ‘‘ਕਾਯਸੁਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ’’ਤਿ ਚ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ, ‘‘વਚੀਸੁਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ’’ਤਿ ਚ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ, ‘‘ਮਨੋਸੁਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ’’ਤਿ ਚ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ, ‘‘ਅਰਿਯਾਨਂ ਅਨੁਪવਾਦਕਾ’’ਤਿ ਚ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ, ‘‘ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ’’ਤਿ ਚ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ, ‘‘ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਕਮ੍ਮਸਮ੍ਮਾਦਾਨਾ’’ਤਿ ਚ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ, ‘‘ਤੇ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਸੁਗਤਿਂ ਸਗ੍ਗਂ ਲੋਕਂ ਉਪਪਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਚ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ, ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਰੂਪਂ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ? ਨ ਹੇવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ…ਪੇ॰…।
Yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ dibbacakkhunti? Āmantā. ‘‘Ime vata bhonto sattā’’ti ca manasi karoti, ‘‘kāyaduccaritena samannāgatā’’ti ca manasi karoti, ‘‘vacīduccaritena samannāgatā’’ti ca manasi karoti, ‘‘manoduccaritena samannāgatā’’ti ca manasi karoti, ‘‘ariyānaṃ upavādakā’’ti ca manasi karoti, ‘‘micchādiṭṭhikā’’ti ca manasi karoti, ‘‘micchādiṭṭhikammasamādānā’’ti ca manasi karoti, ‘‘te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapannā’’ti ca manasi karoti, ‘‘ime vā pana bhonto sattā’’ti ca manasi karoti, ‘‘kāyasucaritena samannāgatā’’ti ca manasi karoti, ‘‘vacīsucaritena samannāgatā’’ti ca manasi karoti, ‘‘manosucaritena samannāgatā’’ti ca manasi karoti, ‘‘ariyānaṃ anupavādakā’’ti ca manasi karoti, ‘‘sammādiṭṭhikā’’ti ca manasi karoti, ‘‘sammādiṭṭhikammasammādānā’’ti ca manasi karoti, ‘‘te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapannā’’ti ca manasi karoti, dibbena cakkhunā rūpaṃ passatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
‘‘ਤੇ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਸੁਗਤਿਂ ਸਗ੍ਗਂ ਲੋਕਂ ਉਪਪਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਚ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ, ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਰੂਪਂ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਫਸ੍ਸਾਨਂ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਚਿਤ੍ਤਾਨਂ ਸਮੋਧਾਨਂ ਹੋਤੀਤਿ? ਨ ਹੇવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ…ਪੇ॰…।
‘‘Te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapannā’’ti ca manasi karoti, dibbena cakkhunā rūpaṃ passatīti? Āmantā. Dvinnaṃ phassānaṃ dvinnaṃ cittānaṃ samodhānaṃ hotīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
੩੭੮. ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਂ ਞਾਣਂ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਨ੍ਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਅਤ੍ਥਿ ਕੋਚਿ ਅਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਕੋ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਂ ਅਪ੍ਪਟਿਲਦ੍ਧੋ ਅਨਧਿਗਤੋ ਅਸਚ੍ਛਿਕਤੋ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਂ ਜਾਨਾਤੀਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਹਞ੍ਚਿ ਅਤ੍ਥਿ ਕੋਚਿ ਅਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਕੋ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਂ ਅਪ੍ਪਟਿਲਦ੍ਧੋ ਅਨਧਿਗਤੋ ਅਸਚ੍ਛਿਕਤੋ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਨੋ ਚ વਤ ਰੇ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ – ‘‘ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਂ ਞਾਣਂ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁ’’ਨ੍ਤਿ।
378. Yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ dibbacakkhunti? Āmantā. Atthi koci adibbacakkhuko dibbacakkhuṃ appaṭiladdho anadhigato asacchikato yathākammūpagataṃ jānātīti? Āmantā. Hañci atthi koci adibbacakkhuko dibbacakkhuṃ appaṭiladdho anadhigato asacchikato yathākammūpagataṃ jānāti, no ca vata re vattabbe – ‘‘yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ dibbacakkhu’’nti.
ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਂ ਞਾਣਂ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਨ੍ਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਂ ਞਾਣਂ ਜਾਨਾਤੀਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਹਞ੍ਚਿ ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਂ ਞਾਣਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਨੋ ਚ વਤ ਰੇ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ – ‘‘ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਂ ਞਾਣਂ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁ’’ਨ੍ਤਿ।
Yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ dibbacakkhunti? Āmantā. Āyasmā sāriputto yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ jānātīti? Āmantā. Hañci āyasmā sāriputto yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ jānāti, no ca vata re vattabbe – ‘‘yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ dibbacakkhu’’nti.
ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਂ ਞਾਣਂ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਨ੍ਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਂ ਞਾਣਂ ਜਾਨਾਤੀਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਅਤ੍ਥਾਯਸ੍ਮਤੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਨ੍ਤਿ? ਨ ਹੇવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ…ਪੇ॰…।
Yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ dibbacakkhunti? Āmantā. Āyasmā sāriputto yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ jānātīti? Āmantā. Atthāyasmato sāriputtassa dibbacakkhunti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
ਅਤ੍ਥਾਯਸ੍ਮਤੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਨ੍ਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਨਨੁ ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਏਤਦવੋਚ –
Atthāyasmato sāriputtassa dibbacakkhunti? Āmantā. Nanu āyasmā sāriputto etadavoca –
‘‘ਨੇવ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਾਯ, ਨਪਿ ਦਿਬ੍ਬਸ੍ਸ ਚਕ੍ਖੁਨੋ।
‘‘Neva pubbenivāsāya, napi dibbassa cakkhuno;
ਚੇਤੋਪਰਿਯਾਯ ਇਦ੍ਧਿਯਾ, ਸੋਤਧਾਤੁવਿਸੁਦ੍ਧਿਯਾ।
Cetopariyāya iddhiyā, sotadhātuvisuddhiyā;
ਅਤ੍ਥੇવ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤੋਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਤੇਨ ਹਿ ਨ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ – ‘‘ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਂ ਞਾਣਂ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁ’’ਨ੍ਤਿ।
Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ dibbacakkhu’’nti.
ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਞਾਣਕਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Yathākammūpagatañāṇakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ੯. ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਞਾਣਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 9. Yathākammūpagatañāṇakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ੯. ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਞਾਣਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 9. Yathākammūpagatañāṇakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ੯. ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਞਾਣਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 9. Yathākammūpagatañāṇakathāvaṇṇanā