Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
੯. ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਞਾਣਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
9. Yathākammūpagatañāṇakathāvaṇṇanā
੩੭੭. ਇਦਾਨਿ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਞਾਣਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਇਤਿ ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ વਿਸੁਦ੍ਧੇਨ…ਪੇ॰… ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗੇ ਸਤ੍ਤੇ ਪਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ (ਦੀ॰ ਨਿ॰ ੧.੨੪੬; ਪਟਿ॰ ਮ॰ ੧.੧੦੬) ਸੁਤ੍ਤਂ ਅਯੋਨਿਸੋ ਗਹੇਤ੍વਾ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਞਾਣਮੇવ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਨ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕવਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ। ਪੁਨ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਞ੍ਚ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤੀਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਏਕਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਆਰਮ੍ਮਣਦ੍વਯਾਭਾવਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ। ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਨਾਨਾਚਿਤ੍ਤવਸੇਨ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ। ਪੁਨ ਲੇਸੋਕਾਸਂ ਅਦਤ੍વਾ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਫਸ੍ਸਾਨਨ੍ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ। ਇਤਿ ਯਥਾ ਇਮਿਨਾ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਪਦੇਨ, ਏવਮੇવ ਇਮੇ વਤ ਭੋਨ੍ਤੋ , ਸਤ੍ਤਾਤਿਆਦਿਪਦੇਹਿਪਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੋਜਨਾਸੁ ਅਤ੍ਥੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
377. Idāni yathākammūpagatañāṇakathā nāma hoti. Tattha yesaṃ ‘‘iti dibbena cakkhunā visuddhena…pe… yathākammūpage satte pajānātī’’ti (dī. ni. 1.246; paṭi. ma. 1.106) suttaṃ ayoniso gahetvā yathākammūpagatañāṇameva dibbacakkhunti laddhi, te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Puna yathākammūpagatañca manasi karotīti puṭṭho ekacittassa ārammaṇadvayābhāvā paṭikkhipati. Dutiyaṃ puṭṭho nānācittavasena paṭijānāti. Puna lesokāsaṃ adatvā dvinnaṃ phassānanti puṭṭho paṭikkhipati. Iti yathā iminā yathākammūpagatapadena, evameva ime vata bhonto, sattātiādipadehipi saddhiṃ yojanāsu attho veditabbo.
੩੭੮. ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਂ ਞਾਣਂ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਇਦਂ ਸਕવਾਦੀ ਯਸ੍ਮਾ ਥੇਰੋ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਤਾਯ ਅਭਿਞ੍ਞਾਞਾਣਾਨਿ ਨ વਲ਼ਞ੍ਜੇਤੀਤਿ ਏਕਚ੍ਚੇ ਨ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਤਾਨਿ ਪਨਸ੍ਸ ਨੇવ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ‘‘ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਨੋ ਅਲਾਭੀ ਥੇਰੋ’’ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨਂ ਪੁਚ੍ਛਤਿ। ਤੇਨੇવ ਕਾਰਣੇਨ ‘‘ਅਤ੍ਥਾਯਸ੍ਮਤੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਪਰਤੋ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ। ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਸਾવਕੇਨ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਥੇਰੇਨ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ। ਇਦਾਨਿਸ੍ਸ વਿਕ੍ਖੇਪਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਸਕવਾਦੀ ਨਨੁ ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਇਮਞ੍ਹਿ ਗਾਥਂ ਥੇਰੋ વਲ਼ਞ੍ਜਨਪਣਿਧਿਯਾ ਏવ ਅਭਾવੇਨ ਆਹ, ਨ ਅਭਿਞ੍ਞਾਞਾਣਸ੍ਸ ਅਭਾવੇਨ। ਪਰવਾਦੀ ਪਨ ਅਭਾવੇਨੇવਾਤਿ ਅਤ੍ਥਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਤਸ੍ਸ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਞਾਣਮੇવ ਅਤ੍ਥਿ, ਨੋ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਨ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਞਾਣਂ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੂ’’ਤਿ।
378. Āyasmāsāriputto yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ jānātīti idaṃ sakavādī yasmā thero appicchatāya abhiññāñāṇāni na vaḷañjetīti ekacce na jānanti, tāni panassa neva atthīti maññanti, tasmā taṃ ‘‘dibbacakkhuno alābhī thero’’ti maññamānaṃ pucchati. Teneva kāraṇena ‘‘atthāyasmato sāriputtassa dibbacakkhū’’ti parato puṭṭho paṭikkhipati. Dutiyaṃ puṭṭho yaṃkiñci sāvakena pattabbaṃ, sabbaṃ taṃ therena anuppattanti paṭijānāti. Idānissa vikkhepaṃ karonto sakavādī nanu āyasmā sāriputtotiādimāha. Imañhi gāthaṃ thero vaḷañjanapaṇidhiyā eva abhāvena āha, na abhiññāñāṇassa abhāvena. Paravādī pana abhāvenevāti atthaṃ sallakkheti. Tasmā tassa laddhiyā therassa yathākammūpagatañāṇameva atthi, no dibbacakkhu. Tena vuttaṃ ‘‘tena hi na vattabbaṃ yathākammūpagatañāṇaṃ dibbacakkhū’’ti.
ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਞਾਣਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ।
Yathākammūpagatañāṇakathāvaṇṇanā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ • Abhidhammapiṭaka / ਕਥਾવਤ੍ਥੁਪਾਲ਼ਿ • Kathāvatthupāḷi / (੨੯) ੯. ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਞਾਣਕਥਾ • (29) 9. Yathākammūpagatañāṇakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ੯. ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਞਾਣਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 9. Yathākammūpagatañāṇakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ੯. ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਞਾਣਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 9. Yathākammūpagatañāṇakathāvaṇṇanā