| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
១១. យវកលាបិសុត្តំ
11. Yavakalāpisuttaṃ
២៤៨. ‘‘សេយ្យថាបិ , ភិក្ខវេ, យវកលាបី ចាតុមហាបថេ និក្ខិត្តា អស្ស។ អថ ឆ បុរិសា អាគច្ឆេយ្យុំ ព្យាភង្គិហត្ថា។ តេ យវកលាបិំ ឆហិ ព្យាភង្គីហិ ហនេយ្យុំ។ ឯវញ្ហិ សា, ភិក្ខវេ, យវកលាបី សុហតា អស្ស ឆហិ ព្យាភង្គីហិ ហញ្ញមានា។ អថ សត្តមោ បុរិសោ អាគច្ឆេយ្យ ព្យាភង្គិហត្ថោ។ សោ តំ យវកលាបិំ សត្តមាយ ព្យាភង្គិយា ហនេយ្យ។ ឯវញ្ហិ សា ភិក្ខវេ, យវកលាបី សុហតតរា អស្ស, សត្តមាយ ព្យាភង្គិយា ហញ្ញមានា។ ឯវមេវ ខោ, ភិក្ខវេ, អស្សុតវា បុថុជ្ជនោ ចក្ខុស្មិំ ហញ្ញតិ មនាបាមនាបេហិ រូបេហិ…បេ.… ជិវ្ហាយ ហញ្ញតិ មនាបាមនាបេហិ រសេហិ…បេ.… មនស្មិំ ហញ្ញតិ មនាបាមនាបេហិ ធម្មេហិ។ សចេ សោ, ភិក្ខវេ, អស្សុតវា បុថុជ្ជនោ អាយតិំ បុនព្ភវាយ ចេតេតិ, ឯវញ្ហិ សោ, ភិក្ខវេ, មោឃបុរិសោ សុហតតរោ ហោតិ, សេយ្យថាបិ សា យវកលាបី សត្តមាយ ព្យាភង្គិយា ហញ្ញមានា។
248. ‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, yavakalāpī cātumahāpathe nikkhittā assa. Atha cha purisā āgaccheyyuṃ byābhaṅgihatthā. Te yavakalāpiṃ chahi byābhaṅgīhi haneyyuṃ. Evañhi sā, bhikkhave, yavakalāpī suhatā assa chahi byābhaṅgīhi haññamānā. Atha sattamo puriso āgaccheyya byābhaṅgihattho. So taṃ yavakalāpiṃ sattamāya byābhaṅgiyā haneyya. Evañhi sā bhikkhave, yavakalāpī suhatatarā assa, sattamāya byābhaṅgiyā haññamānā. Evameva kho, bhikkhave, assutavā puthujjano cakkhusmiṃ haññati manāpāmanāpehi rūpehi…pe… jivhāya haññati manāpāmanāpehi rasehi…pe… manasmiṃ haññati manāpāmanāpehi dhammehi. Sace so, bhikkhave, assutavā puthujjano āyatiṃ punabbhavāya ceteti, evañhi so, bhikkhave, moghapuriso suhatataro hoti, seyyathāpi sā yavakalāpī sattamāya byābhaṅgiyā haññamānā.
‘‘ភូតបុព្ពំ, ភិក្ខវេ, ទេវាសុរសង្គាមោ សមុបព្យូឡ្ហោ 1 អហោសិ។ អថ ខោ, ភិក្ខវេ, វេបចិត្តិ អសុរិន្ទោ អសុរេ អាមន្តេសិ – ‘សចេ, មារិសា, ទេវាសុរសង្គាមេ សមុបព្យូឡ្ហេ អសុរា ជិនេយ្យុំ ទេវា បរាជិនេយ្យុំ, យេន នំ សក្កំ ទេវានមិន្ទំ កណ្ឋបញ្ចមេហិ ពន្ធនេហិ ពន្ធិត្វា មម សន្តិកេ អានេយ្យាថ អសុរបុរ’ន្តិ។ សក្កោបិ ខោ, ភិក្ខវេ, ទេវានមិន្ទោ ទេវេ តាវតិំសេ អាមន្តេសិ – ‘សចេ, មារិសា, ទេវាសុរសង្គាមេ សមុបព្យូឡ្ហេ ទេវា ជិនេយ្យុំ អសុរា បរាជិនេយ្យុំ, យេន នំ វេបចិត្តិំ អសុរិន្ទំ កណ្ឋបញ្ចមេហិ ពន្ធនេហិ ពន្ធិត្វា មម សន្តិកេ អានេយ្យាថ សុធម្មំ ទេវសភ’ន្តិ។ តស្មិំ ខោ បន, ភិក្ខវេ, សង្គាមេ ទេវា ជិនិំសុ, អសុរា បរាជិនិំសុ ។ អថ ខោ, ភិក្ខវេ, ទេវា តាវតិំសា វេបចិត្តិំ អសុរិន្ទំ កណ្ឋបញ្ចមេហិ ពន្ធនេហិ ពន្ធិត្វា សក្កស្ស ទេវានមិន្ទស្ស សន្តិកេ អានេសុំ សុធម្មំ ទេវសភំ។ តត្រ សុទំ, ភិក្ខវេ, វេបចិត្តិ អសុរិន្ទោ កណ្ឋបញ្ចមេហិ ពន្ធនេហិ ពទ្ធោ 2 ហោតិ។ យទា ខោ, ភិក្ខវេ, វេបចិត្តិស្ស អសុរិន្ទស្ស ឯវំ ហោតិ – ‘ធម្មិកា ខោ ទេវា, អធម្មិកា អសុរា , ឥធេវ ទានាហំ ទេវបុរំ គច្ឆាមី’តិ។ អថ កណ្ឋបញ្ចមេហិ ពន្ធនេហិ មុត្តំ អត្តានំ សមនុបស្សតិ, ទិព្ពេហិ ច បញ្ចហិ កាមគុណេហិ សមប្បិតោ សមង្គីភូតោ បរិចារេតិ។ យទា ច ខោ, ភិក្ខវេ, វេបចិត្តិស្ស អសុរិន្ទស្ស ឯវំ ហោតិ – ‘ធម្មិកា ខោ អសុរា, អធម្មិកា ទេវា, តត្ថេវ ទានាហំ អសុរបុរំ គមិស្សាមី’តិ, អថ កណ្ឋបញ្ចមេហិ ពន្ធនេហិ ពទ្ធំ អត្តានំ សមនុបស្សតិ។ ទិព្ពេហិ ច បញ្ចហិ កាមគុណេហិ បរិហាយតិ។ ឯវំ សុខុមំ ខោ, ភិក្ខវេ, វេបចិត្តិពន្ធនំ។ តតោ សុខុមតរំ មារពន្ធនំ។ មញ្ញមានោ ខោ, ភិក្ខវេ, ពទ្ធោ មារស្ស, អមញ្ញមានោ មុត្តោ បាបិមតោ។
‘‘Bhūtapubbaṃ, bhikkhave, devāsurasaṅgāmo samupabyūḷho 3 ahosi. Atha kho, bhikkhave, vepacitti asurindo asure āmantesi – ‘sace, mārisā, devāsurasaṅgāme samupabyūḷhe asurā jineyyuṃ devā parājineyyuṃ, yena naṃ sakkaṃ devānamindaṃ kaṇṭhapañcamehi bandhanehi bandhitvā mama santike āneyyātha asurapura’nti. Sakkopi kho, bhikkhave, devānamindo deve tāvatiṃse āmantesi – ‘sace, mārisā, devāsurasaṅgāme samupabyūḷhe devā jineyyuṃ asurā parājineyyuṃ, yena naṃ vepacittiṃ asurindaṃ kaṇṭhapañcamehi bandhanehi bandhitvā mama santike āneyyātha sudhammaṃ devasabha’nti. Tasmiṃ kho pana, bhikkhave, saṅgāme devā jiniṃsu, asurā parājiniṃsu . Atha kho, bhikkhave, devā tāvatiṃsā vepacittiṃ asurindaṃ kaṇṭhapañcamehi bandhanehi bandhitvā sakkassa devānamindassa santike ānesuṃ sudhammaṃ devasabhaṃ. Tatra sudaṃ, bhikkhave, vepacitti asurindo kaṇṭhapañcamehi bandhanehi baddho 4 hoti. Yadā kho, bhikkhave, vepacittissa asurindassa evaṃ hoti – ‘dhammikā kho devā, adhammikā asurā , idheva dānāhaṃ devapuraṃ gacchāmī’ti. Atha kaṇṭhapañcamehi bandhanehi muttaṃ attānaṃ samanupassati, dibbehi ca pañcahi kāmaguṇehi samappito samaṅgībhūto paricāreti. Yadā ca kho, bhikkhave, vepacittissa asurindassa evaṃ hoti – ‘dhammikā kho asurā, adhammikā devā, tattheva dānāhaṃ asurapuraṃ gamissāmī’ti, atha kaṇṭhapañcamehi bandhanehi baddhaṃ attānaṃ samanupassati. Dibbehi ca pañcahi kāmaguṇehi parihāyati. Evaṃ sukhumaṃ kho, bhikkhave, vepacittibandhanaṃ. Tato sukhumataraṃ mārabandhanaṃ. Maññamāno kho, bhikkhave, baddho mārassa, amaññamāno mutto pāpimato.
‘‘‘អស្មី’តិ, ភិក្ខវេ, មញ្ញិតមេតំ, ‘អយមហមស្មី’តិ មញ្ញិតមេតំ, ‘ភវិស្ស’ន្តិ មញ្ញិតមេតំ, ‘ន ភវិស្ស’ន្តិ មញ្ញិតមេតំ, ‘រូបី ភវិស្ស’ន្តិ មញ្ញិតមេតំ, ‘អរូបី ភវិស្ស’ន្តិ មញ្ញិតមេតំ, ‘សញ្ញី ភវិស្ស’ន្តិ មញ្ញិតមេតំ, ‘អសញ្ញី ភវិស្ស’ន្តិ មញ្ញិតមេតំ, ‘នេវសញ្ញីនាសញ្ញី ភវិស្ស’ន្តិ មញ្ញិតមេតំ។ មញ្ញិតំ, ភិក្ខវេ, រោគោ, មញ្ញិតំ គណ្ឌោ, មញ្ញិតំ សល្លំ។ តស្មាតិហ, ភិក្ខវេ, ‘អមញ្ញមានេន 5 ចេតសា វិហរិស្សាមា’តិ – ឯវញ្ហិ វោ, ភិក្ខវេ, សិក្ខិតព្ពំ។
‘‘‘Asmī’ti, bhikkhave, maññitametaṃ, ‘ayamahamasmī’ti maññitametaṃ, ‘bhavissa’nti maññitametaṃ, ‘na bhavissa’nti maññitametaṃ, ‘rūpī bhavissa’nti maññitametaṃ, ‘arūpī bhavissa’nti maññitametaṃ, ‘saññī bhavissa’nti maññitametaṃ, ‘asaññī bhavissa’nti maññitametaṃ, ‘nevasaññīnāsaññī bhavissa’nti maññitametaṃ. Maññitaṃ, bhikkhave, rogo, maññitaṃ gaṇḍo, maññitaṃ sallaṃ. Tasmātiha, bhikkhave, ‘amaññamānena 6 cetasā viharissāmā’ti – evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabbaṃ.
‘‘‘អស្មី’តិ, ភិក្ខវេ, ឥញ្ជិតមេតំ, ‘អយមហមស្មី’តិ ឥញ្ជិតមេតំ, ‘ភវិស្ស’ន្តិ ឥញ្ជិតមេតំ, ‘ន ភវិស្ស’ន្តិ ឥញ្ជិតមេតំ, ‘រូបី ភវិស្ស’ន្តិ ឥញ្ជិតមេតំ, ‘អរូបី ភវិស្ស’ន្តិ ឥញ្ជិតមេតំ, ‘សញ្ញី ភវិស្ស’ន្តិ ឥញ្ជិតមេតំ, ‘អសញ្ញី ភវិស្ស’ន្តិ ឥញ្ជិតមេតំ, ‘នេវសញ្ញីនាសញ្ញី ភវិស្ស’ន្តិ ឥញ្ជិតមេតំ។ ឥញ្ជិតំ, ភិក្ខវេ , រោគោ, ឥញ្ជិតំ គណ្ឌោ, ឥញ្ជិតំ សល្លំ។ តស្មាតិហ, ភិក្ខវេ, ‘អនិញ្ជមានេន 7 ចេតសា វិហរិស្សាមា’តិ – ឯវញ្ហិ វោ, ភិក្ខវេ, សិក្ខិតព្ពំ។
‘‘‘Asmī’ti, bhikkhave, iñjitametaṃ, ‘ayamahamasmī’ti iñjitametaṃ, ‘bhavissa’nti iñjitametaṃ, ‘na bhavissa’nti iñjitametaṃ, ‘rūpī bhavissa’nti iñjitametaṃ, ‘arūpī bhavissa’nti iñjitametaṃ, ‘saññī bhavissa’nti iñjitametaṃ, ‘asaññī bhavissa’nti iñjitametaṃ, ‘nevasaññīnāsaññī bhavissa’nti iñjitametaṃ. Iñjitaṃ, bhikkhave , rogo, iñjitaṃ gaṇḍo, iñjitaṃ sallaṃ. Tasmātiha, bhikkhave, ‘aniñjamānena 8 cetasā viharissāmā’ti – evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabbaṃ.
‘‘‘អស្មី’តិ , ភិក្ខវេ, ផន្ទិតមេតំ, ‘អយមហមស្មី’តិ ផន្ទិតមេតំ, ‘ភវិស្ស’ន្តិ…បេ.… ‘ន ភវិស្ស’ន្តិ… ‘រូបី ភវិស្ស’ន្តិ… ‘អរូបី ភវិស្ស’ន្តិ… ‘សញ្ញី ភវិស្ស’ន្តិ… ‘អសញ្ញី ភវិស្ស’ន្តិ… ‘នេវសញ្ញីនាសញ្ញី ភវិស្ស’ន្តិ ផន្ទិតមេតំ។ ផន្ទិតំ, ភិក្ខវេ, រោគោ, ផន្ទិតំ គណ្ឌោ, ផន្ទិតំ សល្លំ។ តស្មាតិហ, ភិក្ខវេ, ‘អផន្ទមានេន 9 ចេតសា វិហរិស្សាមា’តិ – ឯវញ្ហិ វោ, ភិក្ខវេ, សិក្ខិតព្ពំ។
‘‘‘Asmī’ti , bhikkhave, phanditametaṃ, ‘ayamahamasmī’ti phanditametaṃ, ‘bhavissa’nti…pe… ‘na bhavissa’nti… ‘rūpī bhavissa’nti… ‘arūpī bhavissa’nti… ‘saññī bhavissa’nti… ‘asaññī bhavissa’nti… ‘nevasaññīnāsaññī bhavissa’nti phanditametaṃ. Phanditaṃ, bhikkhave, rogo, phanditaṃ gaṇḍo, phanditaṃ sallaṃ. Tasmātiha, bhikkhave, ‘aphandamānena 10 cetasā viharissāmā’ti – evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabbaṃ.
‘‘‘អស្មី’តិ, ភិក្ខវេ, បបញ្ចិតមេតំ, ‘អយមហមស្មី’តិ បបញ្ចិតមេតំ, ‘ភវិស្ស’ន្តិ…បេ.… ‘ន ភវិស្ស’ន្តិ… ‘រូបី ភវិស្ស’ន្តិ… ‘អរូបី ភវិស្ស’ន្តិ… ‘សញ្ញី ភវិស្ស’ន្តិ… ‘អសញ្ញី ភវិស្ស’ន្តិ… ‘នេវសញ្ញីនាសញ្ញី ភវិស្ស’ន្តិ បបញ្ចិតមេតំ ។ បបញ្ចិតំ, ភិក្ខវេ, រោគោ, បបញ្ចិតំ គណ្ឌោ, បបញ្ចិតំ សល្លំ។ តស្មាតិហ, ភិក្ខវេ, ‘និប្បបញ្ចេន ចេតសា វិហរិស្សាមា’តិ – ឯវញ្ហិ វោ, ភិក្ខវេ, សិក្ខិតព្ពំ។
‘‘‘Asmī’ti, bhikkhave, papañcitametaṃ, ‘ayamahamasmī’ti papañcitametaṃ, ‘bhavissa’nti…pe… ‘na bhavissa’nti… ‘rūpī bhavissa’nti… ‘arūpī bhavissa’nti… ‘saññī bhavissa’nti… ‘asaññī bhavissa’nti… ‘nevasaññīnāsaññī bhavissa’nti papañcitametaṃ . Papañcitaṃ, bhikkhave, rogo, papañcitaṃ gaṇḍo, papañcitaṃ sallaṃ. Tasmātiha, bhikkhave, ‘nippapañcena cetasā viharissāmā’ti – evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabbaṃ.
‘‘‘អស្មី’តិ, ភិក្ខវេ, មានគតមេតំ, ‘អយមហមស្មី’តិ មានគតមេតំ, ‘ភវិស្ស’ន្តិ មានគតមេតំ, ‘ន ភវិស្ស’ន្តិ មានគតមេតំ, ‘រូបី ភវិស្ស’ន្តិ មានគតមេតំ, ‘អរូបី ភវិស្ស’ន្តិ មានគតមេតំ, ‘សញ្ញី ភវិស្ស’ន្តិ មានគតមេតំ, ‘អសញ្ញី ភវិស្ស’ន្តិ មានគតមេតំ, ‘នេវសញ្ញីនាសញ្ញី ភវិស្ស’ន្តិ មានគតមេតំ។ មានគតំ, ភិក្ខវេ, រោគោ, មានគតំ គណ្ឌោ, មានគតំ សល្លំ។ តស្មាតិហ, ភិក្ខវេ, ‘និហតមានេន ចេតសា វិហរិស្សាមា’តិ – ឯវញ្ហិ វោ, ភិក្ខវេ, សិក្ខិតព្ព’’ន្តិ។ ឯកាទសមំ។
‘‘‘Asmī’ti, bhikkhave, mānagatametaṃ, ‘ayamahamasmī’ti mānagatametaṃ, ‘bhavissa’nti mānagatametaṃ, ‘na bhavissa’nti mānagatametaṃ, ‘rūpī bhavissa’nti mānagatametaṃ, ‘arūpī bhavissa’nti mānagatametaṃ, ‘saññī bhavissa’nti mānagatametaṃ, ‘asaññī bhavissa’nti mānagatametaṃ, ‘nevasaññīnāsaññī bhavissa’nti mānagatametaṃ. Mānagataṃ, bhikkhave, rogo, mānagataṃ gaṇḍo, mānagataṃ sallaṃ. Tasmātiha, bhikkhave, ‘nihatamānena cetasā viharissāmā’ti – evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabba’’nti. Ekādasamaṃ.
អាសីវិសវគ្គោ ឯកូនវីសតិមោ។
Āsīvisavaggo ekūnavīsatimo.
តស្សុទ្ទានំ –
Tassuddānaṃ –
អាសីវិសោ រថោ កុម្មោ, ទ្វេ ទារុក្ខន្ធា អវស្សុតោ;
Āsīviso ratho kummo, dve dārukkhandhā avassuto;
ទុក្ខធម្មា កិំសុកា វីណា, ឆប្បាណា យវកលាបីតិ។
Dukkhadhammā kiṃsukā vīṇā, chappāṇā yavakalāpīti.
សឡាយតនវគ្គេ ចតុត្ថបណ្ណាសកោ សមត្តោ។
Saḷāyatanavagge catutthapaṇṇāsako samatto.
តស្ស វគ្គុទ្ទានំ –
Tassa vagguddānaṃ –
នន្ទិក្ខយោ សដ្ឋិនយោ, សមុទ្ទោ ឧរគេន ច;
Nandikkhayo saṭṭhinayo, samuddo uragena ca;
ចតុបណ្ណាសកា ឯតេ, និបាតេសុ បកាសិតាតិ។
Catupaṇṇāsakā ete, nipātesu pakāsitāti.
សឡាយតនសំយុត្តំ សមត្តំ។
Saḷāyatanasaṃyuttaṃ samattaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ១១. យវកលាបិសុត្តវណ្ណនា • 11. Yavakalāpisuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ១១. យវកលាបិសុត្តវណ្ណនា • 11. Yavakalāpisuttavaṇṇanā
