Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
១១. យវកលាបិសុត្តវណ្ណនា
11. Yavakalāpisuttavaṇṇanā
២៤៨. ឯកាទសមេ យវកលាបីតិ លាយិត្វា ឋបិតយវបុញ្ជោ។ ព្យាភង្គិហត្ថាតិ កាជហត្ថា។ ឆហិ ព្យាភង្គីហិ ហនេយ្យុន្តិ ឆហិ បុថុលកាជទណ្ឌកេហិ បោថេយ្យុំ។ សត្តមោតិ តេសុ ឆសុ ជនេសុ យវេ បោថេត្វា បសិព្ពកេ បូរេត្វា អាទាយ គតេសុ អញ្ញោ សត្តមោ អាគច្ឆេយ្យ។ សុហតតរា អស្សាតិ យំ តត្ថ អវសិដ្ឋំ អត្ថិ ភុសបលាបមត្តម្បិ, តស្ស គហណត្ថំ សុដ្ឋុតរំ ហតា។
248. Ekādasame yavakalāpīti lāyitvā ṭhapitayavapuñjo. Byābhaṅgihatthāti kājahatthā. Chahi byābhaṅgīhi haneyyunti chahi puthulakājadaṇḍakehi potheyyuṃ. Sattamoti tesu chasu janesu yave pothetvā pasibbake pūretvā ādāya gatesu añño sattamo āgaccheyya. Suhatatarā assāti yaṃ tattha avasiṭṭhaṃ atthi bhusapalāpamattampi, tassa gahaṇatthaṃ suṭṭhutaraṃ hatā.
ឯវមេវ ខោតិ ឯត្ថ ចតុមហាបថោ វិយ ឆ អាយតនានិ ទដ្ឋព្ពានិ, ចតុមហាបថេ និក្ខិត្តយវកលាបី វិយ សត្តោ, ឆ ព្យាភង្គិយោ វិយ ឥដ្ឋានិដ្ឋមជ្ឈត្តវសេន អដ្ឋារស អារម្មណានិ, សត្តមា ព្យាភង្គី វិយ ភវបត្ថនា កិលេសា។ យថា ចតុមហាបថេ ឋបិតា យវកលាបី ឆហិ ព្យាភង្គីហិ ហញ្ញតិ, ឯវមិមេ សត្តា អដ្ឋារសហិ អារម្មណទណ្ឌកេហិ ឆសុ អាយតនេសុ ហញ្ញន្តិ។ យថា សត្តមេន សុហតតរា ហោន្តិ, ឯវំ សត្តា ភវបត្ថនកិលេសេហិ សុហតតរា ហោន្តិ ភវេមូលកំ ទុក្ខំ អនុភវមានា។
Evameva khoti ettha catumahāpatho viya cha āyatanāni daṭṭhabbāni, catumahāpathe nikkhittayavakalāpī viya satto, cha byābhaṅgiyo viya iṭṭhāniṭṭhamajjhattavasena aṭṭhārasa ārammaṇāni, sattamā byābhaṅgī viya bhavapatthanā kilesā. Yathā catumahāpathe ṭhapitā yavakalāpī chahi byābhaṅgīhi haññati, evamime sattā aṭṭhārasahi ārammaṇadaṇḍakehi chasu āyatanesu haññanti. Yathā sattamena suhatatarā honti, evaṃ sattā bhavapatthanakilesehi suhatatarā honti bhavemūlakaṃ dukkhaṃ anubhavamānā.
ឥទានិ នេសំ តំ ភវបត្ថនកិលេសំ ទស្សេតុំ ភូតបុព្ពំ, ភិក្ខវេតិអាទិមាហ។ តត្រាតិ សុធម្មាយំ ភុម្មំ, សុធម្មាយ ទេវសភាយ ទ្វារេតិ អត្ថោ។ ធម្មិកា ខោ ទេវាតិ ធម្មិកា ឯតេ ទេវា នាម, យេហិ មាទិសំ អសុរាធិបតិំ គហេត្វា មយ្ហំ ភេទនមត្តម្បិ ន កតន្តិ សន្ធាយ វទតិ។ អធម្មិកា ទេវាតិ អធម្មិកា ឯតេ ទេវា នាម, យេ មាទិសំ អសុរាធិបតិំ នវគូថសូករំ វិយ កណ្ឋបញ្ចមេហិ ពន្ធនេហិ ពន្ធិត្វា និសីទាបេន្តិ។ ឯវំ សុខុមំ ខោ, ភិក្ខវេ, វេបចិត្តិពន្ធនន្តិ តំ កិរ បទុមនាឡសុត្តំ វិយ មក្កដជាលសុត្តំ វិយ ច សុខុមំ ហោតិ, ឆេត្តុំ បន នេវ វាសិយា ន ផរសុនា សក្កា។ យស្មា បន ចិត្តេនេវ ពជ្ឈតិ, ចិត្តេន មុច្ចតិ, តស្មា ‘‘វេបចិត្តិពន្ធន’’ន្តិ វុត្តំ។
Idāni nesaṃ taṃ bhavapatthanakilesaṃ dassetuṃ bhūtapubbaṃ, bhikkhavetiādimāha. Tatrāti sudhammāyaṃ bhummaṃ, sudhammāya devasabhāya dvāreti attho. Dhammikā kho devāti dhammikā ete devā nāma, yehi mādisaṃ asurādhipatiṃ gahetvā mayhaṃ bhedanamattampi na katanti sandhāya vadati. Adhammikā devāti adhammikā ete devā nāma, ye mādisaṃ asurādhipatiṃ navagūthasūkaraṃ viya kaṇṭhapañcamehi bandhanehi bandhitvā nisīdāpenti. Evaṃ sukhumaṃ kho, bhikkhave, vepacittibandhananti taṃ kira padumanāḷasuttaṃ viya makkaṭajālasuttaṃ viya ca sukhumaṃ hoti, chettuṃ pana neva vāsiyā na pharasunā sakkā. Yasmā pana citteneva bajjhati, cittena muccati, tasmā ‘‘vepacittibandhana’’nti vuttaṃ.
តតោ សុខុមតរំ មារពន្ធនន្តិ កិលេសពន្ធនំ បនេសំ តតោបិ សុខុមតរំ, នេវ ចក្ខុស្ស អាបាថំ គច្ឆតិ, ន ឥរិយាបថំ និវារេតិ។ តេន ហិ ពទ្ធា សត្តា បថវិតលេបិ អាកាសេបិ យោជនសតម្បិ យោជនសហស្សម្បិ គច្ឆន្តិបិ អាគច្ឆន្តិបិ។ ឆិជ្ជមានំ បនេតំ ញាណេនេវ ឆិជ្ជតិ, ន អញ្ញេនាតិ ‘‘ញាណមោក្ខំ ពន្ធន’’ន្តិបិ វុច្ចតិ។
Tato sukhumataraṃ mārabandhananti kilesabandhanaṃ panesaṃ tatopi sukhumataraṃ, neva cakkhussa āpāthaṃ gacchati, na iriyāpathaṃ nivāreti. Tena hi baddhā sattā pathavitalepi ākāsepi yojanasatampi yojanasahassampi gacchantipi āgacchantipi. Chijjamānaṃ panetaṃ ñāṇeneva chijjati, na aññenāti ‘‘ñāṇamokkhaṃ bandhana’’ntipi vuccati.
មញ្ញមានោតិ តណ្ហាទិដ្ឋិមានានំ វសេន ខន្ធេ មញ្ញន្តោ។ ពទ្ធោ មារស្សាតិ មារពន្ធនេន ពទ្ធោ។ ករណត្ថេ វា ឯតំ សាមិវចនំ, កិលេសមារេន ពទ្ធោតិ អត្ថោ។ មុត្តោ បាបិមតោតិ មារស្ស ពន្ធនេន មុត្តោ។ ករណត្ថេយេវ វា ឥទំ សាមិវចនំ, បាបិមតា កិលេសពន្ធនេន មុត្តោតិ អត្ថោ។
Maññamānoti taṇhādiṭṭhimānānaṃ vasena khandhe maññanto. Baddho mārassāti mārabandhanena baddho. Karaṇatthe vā etaṃ sāmivacanaṃ, kilesamārena baddhoti attho. Mutto pāpimatoti mārassa bandhanena mutto. Karaṇattheyeva vā idaṃ sāmivacanaṃ, pāpimatā kilesabandhanena muttoti attho.
អស្មីតិ បទេន តណ្ហាមញ្ញិតំ វុត្តំ។ អយមហស្មីតិ ទិដ្ឋិមញ្ញិតំ។ ភវិស្សន្តិ សស្សតវសេន ទិដ្ឋិមញ្ញិតមេវ។ ន ភវិស្សន្តិ ឧច្ឆេទវសេន។ រូបីតិអាទីនិ សស្សតស្សេវ បភេទទីបនានិ។ តស្មាតិ យស្មា មញ្ញិតំ អាពាធំ អន្តោទោសនិកន្តនវសេន រោគោ ចេវ គណ្ឌោ ច សល្លញ្ច, តស្មា។ ឥញ្ជិតន្តិអាទីនិ យស្មា ឥមេហិ កិលេសេហិ សត្តា ឥញ្ជន្តិ ចេវ ផន្ទន្តិ ច បបញ្ចិតា ច ហោន្តិ បមត្តាការបត្តា, តស្មា តេសំ អាការទស្សនត្ថំ វុត្តានិ។
Asmīti padena taṇhāmaññitaṃ vuttaṃ. Ayamahasmīti diṭṭhimaññitaṃ. Bhavissanti sassatavasena diṭṭhimaññitameva. Na bhavissanti ucchedavasena. Rūpītiādīni sassatasseva pabhedadīpanāni. Tasmāti yasmā maññitaṃ ābādhaṃ antodosanikantanavasena rogo ceva gaṇḍo ca sallañca, tasmā. Iñjitantiādīni yasmā imehi kilesehi sattā iñjanti ceva phandanti ca papañcitā ca honti pamattākārapattā, tasmā tesaṃ ākāradassanatthaṃ vuttāni.
មានគតវារេ បន មានស្ស គតំ មានគតំ, មានបវត្តីតិ អត្ថោ។ មានោយេវ មានគតំ គូថគតំ មុត្តគតំ វិយ។ តត្ថ អស្មីតិ ឥទំ តណ្ហាយ សម្បយុត្តមានវសេន វុត្តំ។ អយមហមស្មីតិ ទិដ្ឋិវសេន។ ននុ ច ទិដ្ឋិសម្បយុត្តោ នាម មានោ នត្ថីតិ? អាម នត្ថិ, មានស្ស បន អប្បហីនត្តា ទិដ្ឋិ នាម ហោតិ។ មានមូលកំ ទិដ្ឋិំ សន្ធាយេតំ វុត្តំ។ សេសំ សព្ពត្ថ ឧត្តានមេវាតិ។
Mānagatavāre pana mānassa gataṃ mānagataṃ, mānapavattīti attho. Mānoyeva mānagataṃ gūthagataṃ muttagataṃ viya. Tattha asmīti idaṃ taṇhāya sampayuttamānavasena vuttaṃ. Ayamahamasmīti diṭṭhivasena. Nanu ca diṭṭhisampayutto nāma māno natthīti? Āma natthi, mānassa pana appahīnattā diṭṭhi nāma hoti. Mānamūlakaṃ diṭṭhiṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
អាសីវិសវគ្គោ។
Āsīvisavaggo.
ចតុត្ថោ បណ្ណាសកោ។
Catuttho paṇṇāsako.
សឡាយតនសំយុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Saḷāyatanasaṃyuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ១១. យវកលាបិសុត្តំ • 11. Yavakalāpisuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ១១. យវកលាបិសុត្តវណ្ណនា • 11. Yavakalāpisuttavaṇṇanā