| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
(๑๔) ๔. โยธาชีววโคฺค
(14) 4. Yodhājīvavaggo
๑. โยธาชีวสุตฺตวณฺณนา
1. Yodhājīvasuttavaṇṇanā
๑๓๔. จตุตฺถสฺส ปฐเม ยุทฺธํ อุปชีวตีติ โยธาชีโวฯ ราชารโหติ รโญฺญ อนุจฺฉวิโกฯ ราชโภโคฺคติ รโญฺญ อุปโภคปริโภโคฯ องฺคเนฺตว สงฺขฺยํ คจฺฉตีติ หโตฺถ วิย ปาโท วิย จ อวสฺสํ อิจฺฉิตพฺพตฺตา องฺคนฺติ สงฺขฺยํ คจฺฉติฯ ทูเร ปาตี โหตีติ อุทเก อุสภมตฺตํ , ถเล อฎฺฐุสภมตฺตํ, ตโต วา อุตฺตรินฺติ ทูเร กณฺฑํ ปาเตติฯ ทุฎฺฐคามณิอภยสฺส หิ โยธาชีโว นวอุสภมตฺตํ กณฺฑํ ปาเตสิ, ปจฺฉิมภเว โพธิสโตฺต โยชนปฺปมาณํฯ อกฺขณเวธีติ อวิราธิตเวธี, อกฺขณํ วา วิชฺชุ วิชฺชนฺตริกาย วิชฺฌิตุํ สมโตฺถติ อโตฺถฯ มหโต กายสฺส ปทาเลตาติ เอกโตพทฺธํ ผลกสตมฺปิ มหิํสจมฺมสตมฺปิ องฺคุฎฺฐปมาณพหลํ โลหปฎฺฎมฺปิ จตุรงฺคุลพหลํ อสนปทรมฺปิ วิทตฺถิพหลํ อุทุมฺพรปทรมฺปิ ทีฆเนฺตน วาลิกสกฎมฺปิ วินิวิชฺฌิตุํ สมโตฺถติ อโตฺถฯ ยํกิญฺจิ รูปนฺติอาทิ วิสุทฺธิมเคฺค วิตฺถาริตเมวฯ เนตํ มมาติอาทิ ตณฺหามานทิฎฺฐิปฎิเกฺขปวเสน วุตฺตํฯ สมฺมปฺปญฺญาย ปสฺสตีติ สมฺมา เหตุนา การเณน สหวิปสฺสนาย มคฺคปญฺญาย ปสฺสติฯ ปทาเลตีติ อรหตฺตมเคฺคน ปทาเลติฯ
134. Catutthassa paṭhame yuddhaṃ upajīvatīti yodhājīvo. Rājārahoti rañño anucchaviko. Rājabhoggoti rañño upabhogaparibhogo. Aṅganteva saṅkhyaṃ gacchatīti hattho viya pādo viya ca avassaṃ icchitabbattā aṅganti saṅkhyaṃ gacchati. Dūre pātī hotīti udake usabhamattaṃ , thale aṭṭhusabhamattaṃ, tato vā uttarinti dūre kaṇḍaṃ pāteti. Duṭṭhagāmaṇiabhayassa hi yodhājīvo navausabhamattaṃ kaṇḍaṃ pātesi, pacchimabhave bodhisatto yojanappamāṇaṃ. Akkhaṇavedhīti avirādhitavedhī, akkhaṇaṃ vā vijju vijjantarikāya vijjhituṃ samatthoti attho. Mahato kāyassa padāletāti ekatobaddhaṃ phalakasatampi mahiṃsacammasatampi aṅguṭṭhapamāṇabahalaṃ lohapaṭṭampi caturaṅgulabahalaṃ asanapadarampi vidatthibahalaṃ udumbarapadarampi dīghantena vālikasakaṭampi vinivijjhituṃ samatthoti attho. Yaṃkiñci rūpantiādi visuddhimagge vitthāritameva. Netaṃ mamātiādi taṇhāmānadiṭṭhipaṭikkhepavasena vuttaṃ. Sammappaññāya passatīti sammā hetunā kāraṇena sahavipassanāya maggapaññāya passati. Padāletīti arahattamaggena padāleti.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๑. โยธาชีวสุตฺตํ • 1. Yodhājīvasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๑. โยธาชีวสุตฺตวณฺณนา • 1. Yodhājīvasuttavaṇṇanā
