Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya |
൧൦. യോഗസുത്തം
10. Yogasuttaṃ
൧൦. ‘‘ചത്താരോമേ , ഭിക്ഖവേ, യോഗാ. കതമേ ചത്താരോ? കാമയോഗോ, ഭവയോഗോ, ദിട്ഠിയോഗോ, അവിജ്ജായോഗോ. കതമോ ച, ഭിക്ഖവേ, കാമയോഗോ? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ കാമാനം സമുദയഞ്ച അത്ഥങ്ഗമഞ്ച 1 അസ്സാദഞ്ച ആദീനവഞ്ച നിസ്സരണഞ്ച യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി. തസ്സ കാമാനം സമുദയഞ്ച അത്ഥങ്ഗമഞ്ച അസ്സാദഞ്ച ആദീനവഞ്ച നിസ്സരണഞ്ച യഥാഭൂതം അപ്പജാനതോ 2 യോ കാമേസു കാമരാഗോ കാമനന്ദീ 3 കാമസ്നേഹോ കാമമുച്ഛാ കാമപിപാസാ കാമപരിളാഹോ കാമജ്ഝോസാനം കാമതണ്ഹാ സാനുസേതി. അയം വുച്ചതി, ഭിക്ഖവേ, കാമയോഗോ. ഇതി കാമയോഗോ.
10. ‘‘Cattārome , bhikkhave, yogā. Katame cattāro? Kāmayogo, bhavayogo, diṭṭhiyogo, avijjāyogo. Katamo ca, bhikkhave, kāmayogo? Idha, bhikkhave, ekacco kāmānaṃ samudayañca atthaṅgamañca 4 assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa kāmānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ appajānato 5 yo kāmesu kāmarāgo kāmanandī 6 kāmasneho kāmamucchā kāmapipāsā kāmapariḷāho kāmajjhosānaṃ kāmataṇhā sānuseti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, kāmayogo. Iti kāmayogo.
‘‘ഭവയോഗോ ച കഥം ഹോതി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ ഭവാനം സമുദയഞ്ച അത്ഥങ്ഗമഞ്ച അസ്സാദഞ്ച ആദീനവഞ്ച നിസ്സരണഞ്ച യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി. തസ്സ ഭവാനം സമുദയഞ്ച അത്ഥങ്ഗമഞ്ച അസ്സാദഞ്ച ആദീനവഞ്ച നിസ്സരണഞ്ച യഥാഭൂതം അപ്പജാനതോ യോ ഭവേസു ഭവരാഗോ ഭവനന്ദീ ഭവസ്നേഹോ ഭവമുച്ഛാ ഭവപിപാസാ ഭവപരിളാഹോ ഭവജ്ഝോസാനം ഭവതണ്ഹാ സാനുസേതി. അയം വുച്ചതി, ഭിക്ഖവേ, ഭവയോഗോ. ഇതി കാമയോഗോ ഭവയോഗോ.
‘‘Bhavayogo ca kathaṃ hoti? Idha, bhikkhave, ekacco bhavānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa bhavānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ appajānato yo bhavesu bhavarāgo bhavanandī bhavasneho bhavamucchā bhavapipāsā bhavapariḷāho bhavajjhosānaṃ bhavataṇhā sānuseti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, bhavayogo. Iti kāmayogo bhavayogo.
‘‘ദിട്ഠിയോഗോ ച കഥം ഹോതി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ ദിട്ഠീനം സമുദയഞ്ച അത്ഥങ്ഗമഞ്ച അസ്സാദഞ്ച ആദീനവഞ്ച നിസ്സരണഞ്ച യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി. തസ്സ ദിട്ഠീനം സമുദയഞ്ച അത്ഥങ്ഗമഞ്ച അസ്സാദഞ്ച ആദീനവഞ്ച നിസ്സരണഞ്ച യഥാഭൂതം അപ്പജാനതോ യോ ദിട്ഠീസു ദിട്ഠിരാഗോ ദിട്ഠിനന്ദീ ദിട്ഠിസ്നേഹോ ദിട്ഠിമുച്ഛാ ദിട്ഠിപിപാസാ ദിട്ഠിപരിളാഹോ ദിട്ഠിജ്ഝോസാനം 7 ദിട്ഠിതണ്ഹാ സാനുസേതി. അയം വുച്ചതി, ഭിക്ഖവേ, ദിട്ഠിയോഗോ. ഇതി കാമയോഗോ ഭവയോഗോ ദിട്ഠിയോഗോ.
‘‘Diṭṭhiyogo ca kathaṃ hoti? Idha, bhikkhave, ekacco diṭṭhīnaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa diṭṭhīnaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ appajānato yo diṭṭhīsu diṭṭhirāgo diṭṭhinandī diṭṭhisneho diṭṭhimucchā diṭṭhipipāsā diṭṭhipariḷāho diṭṭhijjhosānaṃ 8 diṭṭhitaṇhā sānuseti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, diṭṭhiyogo. Iti kāmayogo bhavayogo diṭṭhiyogo.
‘‘അവിജ്ജായോഗോ ച കഥം ഹോതി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ ഛന്നം ഫസ്സായതനാനം സമുദയഞ്ച അത്ഥങ്ഗമഞ്ച അസ്സാദഞ്ച ആദീനവഞ്ച നിസ്സരണഞ്ച യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി. തസ്സ ഛന്നം ഫസ്സായതനാനം സമുദയഞ്ച അത്ഥങ്ഗമഞ്ച അസ്സാദഞ്ച ആദീനവഞ്ച നിസ്സരണഞ്ച യഥാഭൂതം അപ്പജാനതോ യാ ഛസു ഫസ്സായതനേസു അവിജ്ജാ അഞ്ഞാണം സാനുസേതി. അയം വുച്ചതി, ഭിക്ഖവേ, അവിജ്ജായോഗോ. ഇതി കാമയോഗോ ഭവയോഗോ ദിട്ഠിയോഗോ അവിജ്ജായോഗോ, സംയുത്തോ പാപകേഹി അകുസലേഹി ധമ്മേഹി സംകിലേസികേഹി പോനോഭവികേഹി 9 സദരേഹി ദുക്ഖവിപാകേഹി ആയതിം ജാതിജരാമരണികേഹി. തസ്മാ അയോഗക്ഖേമീതി വുച്ചതി. ഇമേ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ചത്താരോ യോഗാ.
‘‘Avijjāyogo ca kathaṃ hoti? Idha, bhikkhave, ekacco channaṃ phassāyatanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa channaṃ phassāyatanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ appajānato yā chasu phassāyatanesu avijjā aññāṇaṃ sānuseti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, avijjāyogo. Iti kāmayogo bhavayogo diṭṭhiyogo avijjāyogo, saṃyutto pāpakehi akusalehi dhammehi saṃkilesikehi ponobhavikehi 10 sadarehi dukkhavipākehi āyatiṃ jātijarāmaraṇikehi. Tasmā ayogakkhemīti vuccati. Ime kho, bhikkhave, cattāro yogā.
‘‘ചത്താരോമേ , ഭിക്ഖവേ, വിസംയോഗാ. കതമേ ചത്താരോ? കാമയോഗവിസംയോഗോ, ഭവയോഗവിസംയോഗോ, ദിട്ഠിയോഗവിസംയോഗോ, അവിജ്ജായോഗവിസംയോഗോ. കതമോ ച, ഭിക്ഖവേ, കാമയോഗവിസംയോഗോ? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ കാമാനം സമുദയഞ്ച അത്ഥങ്ഗമഞ്ച അസ്സാദഞ്ച ആദീനവഞ്ച നിസ്സരണഞ്ച യഥാഭൂതം പജാനാതി. തസ്സ കാമാനം സമുദയഞ്ച അത്ഥങ്ഗമഞ്ച അസ്സാദഞ്ച ആദീനവഞ്ച നിസ്സരണഞ്ച യഥാഭൂതം പജാനതോ യോ കാമേസു കാമരാഗോ കാമനന്ദീ കാമസ്നേഹോ കാമമുച്ഛാ കാമപിപാസാ കാമപരിളാഹോ കാമജ്ഝോസാനം കാമതണ്ഹാ സാ നാനുസേതി. അയം വുച്ചതി, ഭിക്ഖവേ, കാമയോഗവിസംയോഗോ. ഇതി കാമയോഗവിസംയോഗോ.
‘‘Cattārome , bhikkhave, visaṃyogā. Katame cattāro? Kāmayogavisaṃyogo, bhavayogavisaṃyogo, diṭṭhiyogavisaṃyogo, avijjāyogavisaṃyogo. Katamo ca, bhikkhave, kāmayogavisaṃyogo? Idha, bhikkhave, ekacco kāmānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa kāmānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānato yo kāmesu kāmarāgo kāmanandī kāmasneho kāmamucchā kāmapipāsā kāmapariḷāho kāmajjhosānaṃ kāmataṇhā sā nānuseti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, kāmayogavisaṃyogo. Iti kāmayogavisaṃyogo.
‘‘ഭവയോഗവിസംയോഗോ ച കഥം ഹോതി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ ഭവാനം സമുദയഞ്ച അത്ഥങ്ഗമഞ്ച അസ്സാദഞ്ച ആദീനവഞ്ച നിസ്സരണഞ്ച യഥാഭൂതം പജാനാതി. തസ്സ ഭവാനം സമുദയഞ്ച അത്ഥങ്ഗമഞ്ച അസ്സാദഞ്ച ആദീനവഞ്ച നിസ്സരണഞ്ച യഥാഭൂതം പജാനതോ യോ ഭവേസു ഭവരാഗോ ഭവനന്ദീ ഭവസ്നേഹോ ഭവമുച്ഛാ ഭവപിപാസാ ഭവപരിളാഹോ ഭവജ്ഝോസാനം ഭവതണ്ഹാ സാ നാനുസേതി. അയം വുച്ചതി, ഭിക്ഖവേ, ഭവയോഗവിസംയോഗോ. ഇതി കാമയോഗവിസംയോഗോ ഭവയോഗവിസംയോഗോ.
‘‘Bhavayogavisaṃyogo ca kathaṃ hoti? Idha, bhikkhave, ekacco bhavānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa bhavānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānato yo bhavesu bhavarāgo bhavanandī bhavasneho bhavamucchā bhavapipāsā bhavapariḷāho bhavajjhosānaṃ bhavataṇhā sā nānuseti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, bhavayogavisaṃyogo. Iti kāmayogavisaṃyogo bhavayogavisaṃyogo.
‘‘ദിട്ഠിയോഗവിസംയോഗോ ച കഥം ഹോതി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ ദിട്ഠീനം സമുദയഞ്ച അത്ഥങ്ഗമഞ്ച അസ്സാദഞ്ച ആദീനവഞ്ച നിസ്സരണഞ്ച യഥാഭൂതം പജാനാതി. തസ്സ ദിട്ഠീനം സമുദയഞ്ച അത്ഥങ്ഗമഞ്ച അസ്സാദഞ്ച ആദീനവഞ്ച നിസ്സരണഞ്ച യഥാഭൂതം പജാനതോ യോ ദിട്ഠീസു ദിട്ഠിരാഗോ ദിട്ഠിനന്ദീ ദിട്ഠിസ്നേഹോ ദിട്ഠിമുച്ഛാ ദിട്ഠിപിപാസാ ദിട്ഠിപരിളാഹോ ദിട്ഠിജ്ഝോസാനം ദിട്ഠിതണ്ഹാ സാ നാനുസേതി. അയം വുച്ചതി, ഭിക്ഖവേ, ദിട്ഠിയോഗവിസംയോഗോ. ഇതി കാമയോഗവിസംയോഗോ ഭവയോഗവിസംയോഗോ ദിട്ഠിയോഗവിസംയോഗോ.
‘‘Diṭṭhiyogavisaṃyogo ca kathaṃ hoti? Idha, bhikkhave, ekacco diṭṭhīnaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa diṭṭhīnaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānato yo diṭṭhīsu diṭṭhirāgo diṭṭhinandī diṭṭhisneho diṭṭhimucchā diṭṭhipipāsā diṭṭhipariḷāho diṭṭhijjhosānaṃ diṭṭhitaṇhā sā nānuseti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, diṭṭhiyogavisaṃyogo. Iti kāmayogavisaṃyogo bhavayogavisaṃyogo diṭṭhiyogavisaṃyogo.
‘‘അവിജ്ജായോഗവിസംയോഗോ ച കഥം ഹോതി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ ഛന്നം ഫസ്സായതനാനം സമുദയഞ്ച അത്ഥങ്ഗമഞ്ച അസ്സാദഞ്ച ആദീനവഞ്ച നിസ്സരണഞ്ച യഥാഭൂതം പജാനാതി. തസ്സ ഛന്നം ഫസ്സായതനാനം സമുദയഞ്ച അത്ഥങ്ഗമഞ്ച അസ്സാദഞ്ച ആദീനവഞ്ച നിസ്സരണഞ്ച യഥാഭൂതം പജാനതോ യാ ഛസു ഫസ്സായതനേസു അവിജ്ജാ അഞ്ഞാണം സാ നാനുസേതി. അയം വുച്ചതി, ഭിക്ഖവേ, അവിജ്ജായോഗവിസംയോഗോ . ഇതി കാമയോഗവിസംയോഗോ ഭവയോഗവിസംയോഗോ ദിട്ഠിയോഗവിസംയോഗോ അവിജ്ജായോഗവിസംയോഗോ, വിസംയുത്തോ പാപകേഹി അകുസലേഹി ധമ്മേഹി സംകിലേസികേഹി പോനോഭവികേഹി സദരേഹി ദുക്ഖവിപാകേഹി ആയതിം ജാതിജരാമരണികേഹി. തസ്മാ യോഗക്ഖേമീതി വുച്ചതി. ഇമേ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ചത്താരോ വിസംയോഗാ’’തി.
‘‘Avijjāyogavisaṃyogo ca kathaṃ hoti? Idha, bhikkhave, ekacco channaṃ phassāyatanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa channaṃ phassāyatanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānato yā chasu phassāyatanesu avijjā aññāṇaṃ sā nānuseti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, avijjāyogavisaṃyogo . Iti kāmayogavisaṃyogo bhavayogavisaṃyogo diṭṭhiyogavisaṃyogo avijjāyogavisaṃyogo, visaṃyutto pāpakehi akusalehi dhammehi saṃkilesikehi ponobhavikehi sadarehi dukkhavipākehi āyatiṃ jātijarāmaraṇikehi. Tasmā yogakkhemīti vuccati. Ime kho, bhikkhave, cattāro visaṃyogā’’ti.
‘‘കാമയോഗേന സംയുത്താ, ഭവയോഗേന ചൂഭയം;
‘‘Kāmayogena saṃyuttā, bhavayogena cūbhayaṃ;
ദിട്ഠിയോഗേന സംയുത്താ, അവിജ്ജായ പുരക്ഖതാ.
Diṭṭhiyogena saṃyuttā, avijjāya purakkhatā.
‘‘സത്താ ഗച്ഛന്തി സംസാരം, ജാതിമരണഗാമിനോ;
‘‘Sattā gacchanti saṃsāraṃ, jātimaraṇagāmino;
യേ ച കാമേ പരിഞ്ഞായ, ഭവയോഗഞ്ച സബ്ബസോ.
Ye ca kāme pariññāya, bhavayogañca sabbaso.
‘‘ദിട്ഠിയോഗം സമൂഹച്ച, അവിജ്ജഞ്ച വിരാജയം;
‘‘Diṭṭhiyogaṃ samūhacca, avijjañca virājayaṃ;
സബ്ബയോഗവിസംയുത്താ, തേ വേ യോഗാതിഗാ മുനീ’’തി. ദസമം;
Sabbayogavisaṃyuttā, te ve yogātigā munī’’ti. dasamaṃ;
ഭണ്ഡഗാമവഗ്ഗോ പഠമോ.
Bhaṇḍagāmavaggo paṭhamo.
തസ്സുദ്ദാനം –
Tassuddānaṃ –
അനുബുദ്ധം പപതിതം ദ്വേ, ഖതാ അനുസോതപഞ്ചമം;
Anubuddhaṃ papatitaṃ dve, khatā anusotapañcamaṃ;
അപ്പസ്സുതോ ച സോഭനം, വേസാരജ്ജം തണ്ഹായോഗേന തേ ദസാതി.
Appassuto ca sobhanaṃ, vesārajjaṃ taṇhāyogena te dasāti.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൧൦. യോഗസുത്തവണ്ണനാ • 10. Yogasuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൧൦. യോഗസുത്തവണ്ണനാ • 10. Yogasuttavaṇṇanā