Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
੧੦. ਯੋਗਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
10. Yogasuttavaṇṇanā
੧੦. ਦਸਮੇ વਟ੍ਟਸ੍ਮਿਂ ਯੋਜੇਨ੍ਤੀਤਿ ਯੋਗਾ। ਕਾਮਯੋਗੋਤਿਆਦੀਸੁ ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣਿਕੋ ਰਾਗੋ ਕਾਮਯੋਗੋ। ਰੂਪਾਰੂਪਭવੇਸੁ ਛਨ੍ਦਰਾਗੋ ਭવਯੋਗੋ, ਤਥਾ ਝਾਨਨਿਕਨ੍ਤਿ। ਸਸ੍ਸਤਦਿਟ੍ਠਿਸਹਗਤੋ ਚ ਰਾਗੋ ਦ੍વਾਸਟ੍ਠਿ ਦਿਟ੍ਠਿਯੋ ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਯੋਗੋ। ਚਤੂਸੁ ਸਚ੍ਚੇਸੁ ਅਞ੍ਞਾਣਂ ਅવਿਜ੍ਜਾਯੋਗੋ। ਕਾਮੇਸੁ વਾ ਯੋਜੇਤੀਤਿ ਕਾਮਯੋਗੋ। ਭવੇਸੁ ਯੋਜੇਤੀਤਿ ਭવਯੋਗੋ। ਦਿਟ੍ਠੀਸੁ ਯੋਜੇਤੀਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿਯੋਗੋ। ਅવਿਜ੍ਜਾਯ ਯੋਜੇਤੀਤਿ ਅવਿਜ੍ਜਾਯੋਗੋਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ વੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਾਨਂਯੇવੇਤਂ ਅਧਿવਚਨਂ।
10. Dasame vaṭṭasmiṃ yojentīti yogā. Kāmayogotiādīsu pañcakāmaguṇiko rāgo kāmayogo. Rūpārūpabhavesu chandarāgo bhavayogo, tathā jhānanikanti. Sassatadiṭṭhisahagato ca rāgo dvāsaṭṭhi diṭṭhiyo ca diṭṭhiyogo. Catūsu saccesu aññāṇaṃ avijjāyogo. Kāmesu vā yojetīti kāmayogo. Bhavesu yojetīti bhavayogo. Diṭṭhīsu yojetīti diṭṭhiyogo. Avijjāya yojetīti avijjāyogoti heṭṭhā vuttadhammānaṃyevetaṃ adhivacanaṃ.
ਇਦਾਨਿ ਤੇ વਿਤ੍ਥਾਰੇਤ੍વਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਕਤਮੋ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਸਮੁਦਯਨ੍ਤਿ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਂ। ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਨ੍ਤਿ ਭੇਦਂ। ਅਸ੍ਸਾਦਨ੍ਤਿ ਮਧੁਰਭਾવਂ। ਆਦੀਨવਨ੍ਤਿ ਅਮਧੁਰਭਾવਂ ਦੋਸਂ। ਨਿਸ੍ਸਰਣਨ੍ਤਿ ਨਿਸ੍ਸਟਭਾવਂ। ਕਾਮੇਸੂਤਿ વਤ੍ਥੁਕਾਮੇਸੁ। ਕਾਮਰਾਗੋਤਿ ਕਾਮੇ ਆਰਬ੍ਭ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਰਾਗੋ। ਸੇਸਪਦੇਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਅਨੁਸੇਤੀਤਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤਿ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਕਾਮਯੋਗੋਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਦਂ ਕਾਮੇਸੁ ਯੋਜਨਕਾਰਣਂ ਬਨ੍ਧਨਕਾਰਣਂ વੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਏવਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
Idāni te vitthāretvā dassento katamo ca, bhikkhavetiādimāha. Tattha samudayanti uppattiṃ. Atthaṅgamanti bhedaṃ. Assādanti madhurabhāvaṃ. Ādīnavanti amadhurabhāvaṃ dosaṃ. Nissaraṇanti nissaṭabhāvaṃ. Kāmesūti vatthukāmesu. Kāmarāgoti kāme ārabbha uppannarāgo. Sesapadesupi eseva nayo. Anusetīti nibbattati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, kāmayogoti, bhikkhave, idaṃ kāmesu yojanakāraṇaṃ bandhanakāraṇaṃ vuccatīti evaṃ sabbattha attho veditabbo.
ਫਸ੍ਸਾਯਤਨਾਨਨ੍ਤਿ ਚਕ੍ਖਾਦੀਨਂ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਾਦਿਕਾਰਣਾਨਂ। ਅવਿਜ੍ਜਾ ਅਞ੍ਞਾਣਨ੍ਤਿ ਞਾਣਪਟਿਪਕ੍ਖਭਾવੇਨ ਅਞ੍ਞਾਣਸਙ੍ਖਾਤਾ ਅવਿਜ੍ਜਾ। ਇਤਿ ਕਾਮਯੋਗੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਇਤਿ ਸਦ੍ਦੋ ਚਤੂਹਿਪਿ ਯੋਗੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋ ‘‘ਏવਂ ਕਾਮਯੋਗੋ, ਏવਂ ਭવਯੋਗੋ’’ਤਿ। ਸਂਯੁਤ੍ਤੋਤਿ ਪਰਿવਾਰਿਤੋ। ਪਾਪਕੇਹੀਤਿ ਲਾਮਕੇਹਿ। ਅਕੁਸਲੇਹੀਤਿ ਅਕੋਸਲ੍ਲਸਮ੍ਭੂਤੇਹਿ। ਸਂਕਿਲੇਸਿਕੇਹੀਤਿ ਸਂਕਿਲੇਸਨਕੇਹਿ, ਪਸਨ੍ਨਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਸਨ੍ਨਭਾવਦੂਸਕੇਹੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪੋਨੋਬ੍ਭવਿਕੇਹੀਤਿ ਪੁਨਬ੍ਭવਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਕੇਹਿ। ਸਦਰੇਹੀਤਿ ਸਦਰਥੇਹਿ। ਦੁਕ੍ਖવਿਪਾਕੇਹੀਤਿ વਿਪਾਕਕਾਲੇ ਦੁਕ੍ਖੁਪ੍ਪਾਦਕੇਹਿ। ਆਯਤਿਂ ਜਾਤਿਜਰਾਮਰਣਿਕੇਹੀਤਿ ਅਨਾਗਤੇ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਜਾਤਿਜਰਾਮਰਣਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਕੇਹਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਅਯੋਗਕ੍ਖੇਮੀਤਿ વੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਅਪ੍ਪਹੀਨਯੋਗੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਏਤੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਚਤੂਹਿ ਯੋਗੇਹਿ ਖੇਮਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਅਨਧਿਗਤਤ੍ਤਾ ਨ ਯੋਗਕ੍ਖੇਮੀਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ।
Phassāyatanānanti cakkhādīnaṃ cakkhusamphassādikāraṇānaṃ. Avijjā aññāṇanti ñāṇapaṭipakkhabhāvena aññāṇasaṅkhātā avijjā. Iti kāmayogoti ettha iti saddo catūhipi yogehi saddhiṃ yojetabbo ‘‘evaṃ kāmayogo, evaṃ bhavayogo’’ti. Saṃyuttoti parivārito. Pāpakehīti lāmakehi. Akusalehīti akosallasambhūtehi. Saṃkilesikehīti saṃkilesanakehi, pasannassa cittassa pasannabhāvadūsakehīti attho. Ponobbhavikehīti punabbhavanibbattakehi. Sadarehīti sadarathehi. Dukkhavipākehīti vipākakāle dukkhuppādakehi. Āyatiṃ jātijarāmaraṇikehīti anāgate punappunaṃ jātijarāmaraṇanibbattakehi. Tasmāayogakkhemīti vuccatīti yasmā appahīnayogo puggalo etehi dhammehi sampayutto hoti, tasmā catūhi yogehi khemaṃ nibbānaṃ anadhigatattā na yogakkhemīti vuccati.
વਿਸਂਯੋਗੋਤਿ વਿਸਂਯੋਜਨਕਾਰਣਾਨਿ। ਕਾਮਯੋਗવਿਸਂਯੋਗੋਤਿ ਕਾਮਯੋਗਤੋ વਿਸਂਯੋਜਨਕਾਰਣਂ। ਸੇਸਪਦੇਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਤਤ੍ਥ ਅਸੁਭਜ੍ਝਾਨਂ ਕਾਮਯੋਗવਿਸਂਯੋਗੋ, ਤਂ ਪਾਦਕਂ ਕਤ੍વਾ ਅਧਿਗਤੋ ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗੋ ਏਕਨ੍ਤੇਨੇવ ਕਾਮਯੋਗવਿਸਂਯੋਗੋ ਨਾਮ। ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੋ ਭવਯੋਗવਿਸਂਯੋਗੋ ਨਾਮ, ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗੋ ਦਿਟ੍ਠਿਯੋਗવਿਸਂਯੋਗੋ ਨਾਮ, ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੋ ਅવਿਜ੍ਜਾਯੋਗવਿਸਂਯੋਗੋ ਨਾਮ। ਇਦਾਨਿ ਤੇ વਿਤ੍ਥਾਰવਸੇਨ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਕਤਮੋ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
Visaṃyogoti visaṃyojanakāraṇāni. Kāmayogavisaṃyogoti kāmayogato visaṃyojanakāraṇaṃ. Sesapadesupi eseva nayo. Tattha asubhajjhānaṃ kāmayogavisaṃyogo, taṃ pādakaṃ katvā adhigato anāgāmimaggo ekanteneva kāmayogavisaṃyogo nāma. Arahattamaggo bhavayogavisaṃyogo nāma, sotāpattimaggo diṭṭhiyogavisaṃyogo nāma, arahattamaggo avijjāyogavisaṃyogo nāma. Idāni te vitthāravasena dassento katamo ca, bhikkhavetiādimāha. Tassattho vuttanayeneva veditabbo.
ਭવਯੋਗੇਨ ਚੂਭਯਨ੍ਤਿ ਭવਯੋਗੇਨ ਚ ਸਂਯੁਤ੍ਤਾ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਭਿਯ੍ਯੋ ਉਭਯੇਨਾਪਿ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ, ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਯੋਗੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪੁਰਕ੍ਖਤਾਤਿ ਪੁਰਤੋ ਕਤਾ, ਪਰਿવਾਰਿਤਾ વਾ। ਕਾਮੇ ਪਰਿਞ੍ਞਾਯਾਤਿ ਦੁવਿਧੇਪਿ ਕਾਮੇ ਪਰਿਜਾਨਿਤ੍વਾ। ਭવਯੋਗਞ੍ਚ ਸਬ੍ਬਸੋਤਿ ਭવਯੋਗਞ੍ਚ ਸਬ੍ਬਮੇવ ਪਰਿਜਾਨਿਤ੍વਾ। ਸਮੂਹਚ੍ਚਾਤਿ ਸਮੂਹਨਿਤ੍વਾ। વਿਰਾਜਯਨ੍ਤਿ વਿਰਾਜੇਨ੍ਤੋ, વਿਰਾਜੇਤ੍વਾ વਾ। ‘‘વਿਰਾਜੇਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਹਿ વੁਤ੍ਤੇ ਮਗ੍ਗੋ ਕਥਿਤੋ ਹੋਤਿ, ‘‘વਿਰਾਜੇਤ੍વਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ਫਲਂ। ਮੁਨੀਤਿ ਖੀਣਾਸવਮੁਨਿ। ਇਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸੁਤ੍ਤੇਪਿ ਗਾਥਾਸੁਪਿ વਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਮੇવ ਕਥਿਤਨ੍ਤਿ।
Bhavayogena cūbhayanti bhavayogena ca saṃyuttā, kiñci bhiyyo ubhayenāpi sampayuttā, yena kenaci yogena samannāgatāti attho. Purakkhatāti purato katā, parivāritā vā. Kāme pariññāyāti duvidhepi kāme parijānitvā. Bhavayogañca sabbasoti bhavayogañca sabbameva parijānitvā. Samūhaccāti samūhanitvā. Virājayanti virājento, virājetvā vā. ‘‘Virājento’’ti hi vutte maggo kathito hoti, ‘‘virājetvā’’ti vutte phalaṃ. Munīti khīṇāsavamuni. Iti imasmiṃ suttepi gāthāsupi vaṭṭavivaṭṭameva kathitanti.
ਭਣ੍ਡਗਾਮવਗ੍ਗੋ ਪਠਮੋ।
Bhaṇḍagāmavaggo paṭhamo.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya / ੧੦. ਯੋਗਸੁਤ੍ਤਂ • 10. Yogasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੧੦. ਯੋਗਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Yogasuttavaṇṇanā