| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පටිසම්‌භිදාමග්‌ගපාළි • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
2. යුගනද්‌ධවග්‌ගො
2. Yuganaddhavaggo
1. යුගනද්‌ධකථා
1. Yuganaddhakathā
1. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං ආයස්‌මා ආනන්‌දො කොසම්‌බියං විහරති ඝොසිතාරාමෙ. තත්‍ර ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො භික්‌ඛූ ආමන්‌තෙසි – ‘‘ආවුසො භික්‌ඛවො’’ති. ‘‘ආවුසො’’ති ඛො තෙ භික්‌ඛූ ආයස්‌මතො ආනන්‌දස්‌ස පච්‌චස්‌සොසුං. ආයස්‌මා ආනන්‌දො එතදවොච –
1. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ āyasmā ānando kosambiyaṃ viharati ghositārāme. Tatra kho āyasmā ānando bhikkhū āmantesi – ‘‘āvuso bhikkhavo’’ti. ‘‘Āvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato ānandassa paccassosuṃ. Āyasmā ānando etadavoca –
‘‘යො හි කොචි, ආවුසො, භික්‌ඛු වා භික්‌ඛුනී වා මම සන්‌තිකෙ අරහත්‌තපත්‌තං 1 බ්‍යාකරොති, සබ්‌බසො චතූහි මග්‌ගෙහි එතෙසං වා අඤ්‌ඤතරෙන. කතමෙහි චතූහි?
‘‘Yo hi koci, āvuso, bhikkhu vā bhikkhunī vā mama santike arahattapattaṃ 2 byākaroti, sabbaso catūhi maggehi etesaṃ vā aññatarena. Katamehi catūhi?
‘‘ඉධාවුසො, භික්‌ඛු සමථපුබ්‌බඞ්‌ගමං විපස්‌සනං භාවෙති. තස්‌ස සමථපුබ්‌බඞ්‌ගමං විපස්‌සනං භාවයතො මග්‌ගො සඤ්‌ජායති. සො තං මග්‌ගං ආසෙවති භාවෙති බහුලීකරොති 3. තස්‌ස තං මග්‌ගං ආසෙවතො භාවයතො බහුලීකරොතො සඤ්‌ඤොජනානි පහීයන්‌ති, අනුසයා බ්‍යන්‌තීහොන්‌ති.
‘‘Idhāvuso, bhikkhu samathapubbaṅgamaṃ vipassanaṃ bhāveti. Tassa samathapubbaṅgamaṃ vipassanaṃ bhāvayato maggo sañjāyati. So taṃ maggaṃ āsevati bhāveti bahulīkaroti 4. Tassa taṃ maggaṃ āsevato bhāvayato bahulīkaroto saññojanāni pahīyanti, anusayā byantīhonti.
‘‘පුන චපරං, ආවුසො, භික්‌ඛු විපස්‌සනාපුබ්‌බඞ්‌ගමං සමථං භාවෙති. තස්‌ස විපස්‌සනාපුබ්‌බඞ්‌ගමං සමථං භාවයතො මග්‌ගො සඤ්‌ජායති. සො තං මග්‌ගං ආසෙවති භාවෙති බහුලීකරොති. තස්‌ස තං මග්‌ගං ආසෙවතො භාවයතො බහුලීකරොතො සඤ්‌ඤොජනානි පහීයන්‌ති, අනුසයා බ්‍යන්‌තීහොන්‌ති.
‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu vipassanāpubbaṅgamaṃ samathaṃ bhāveti. Tassa vipassanāpubbaṅgamaṃ samathaṃ bhāvayato maggo sañjāyati. So taṃ maggaṃ āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tassa taṃ maggaṃ āsevato bhāvayato bahulīkaroto saññojanāni pahīyanti, anusayā byantīhonti.
‘‘පුන චපරං, ආවුසො, භික්‌ඛු සමථවිපස්‌සනං යුගනද්‌ධං 5 භාවෙති. තස්‌ස සමථවිපස්‌සනං යුගනද්‌ධං භාවයතො මග්‌ගො සඤ්‌ජායති. සො තං මග්‌ගං ආසෙවති භාවෙති බහුලීකරොති. තස්‌ස තං මග්‌ගං ආසෙවතො භාවයතො බහුලීකරොතො සඤ්‌ඤොජනානි පහීයන්‌ති, අනුසයා බ්‍යන්‌තීහොන්‌ති.
‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu samathavipassanaṃ yuganaddhaṃ 6 bhāveti. Tassa samathavipassanaṃ yuganaddhaṃ bhāvayato maggo sañjāyati. So taṃ maggaṃ āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tassa taṃ maggaṃ āsevato bhāvayato bahulīkaroto saññojanāni pahīyanti, anusayā byantīhonti.
‘‘පුන චපරං, ආවුසො, භික්‌ඛුනො ධම්‌මුද්‌ධච්‌චවිග්‌ගහිතං මානසං හොති. සො, ආවුසො, සමයො යං තං චිත්‌තං අජ්‌ඣත්‌තමෙව 7 සන්‌තිට්‌ඨති සන්‌නිසීදති එකොදි හොති සමාධියති. තස්‌ස මග්‌ගො සඤ්‌ජායති. සො තං මග්‌ගං ආසෙවති භාවෙති බහුලීකරොති. තස්‌ස තං මග්‌ගං ආසෙවතො භාවයතො බහුලීකරොතො සඤ්‌ඤොජනානි පහීයන්‌ති, අනුසයා බ්‍යන්‌තීහොන්‌ති.
‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhuno dhammuddhaccaviggahitaṃ mānasaṃ hoti. So, āvuso, samayo yaṃ taṃ cittaṃ ajjhattameva 8 santiṭṭhati sannisīdati ekodi hoti samādhiyati. Tassa maggo sañjāyati. So taṃ maggaṃ āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tassa taṃ maggaṃ āsevato bhāvayato bahulīkaroto saññojanāni pahīyanti, anusayā byantīhonti.
‘‘යො හි කොචි, ආවුසො, භික්‌ඛු වා භික්‌ඛුනී වා මම සන්‌තිකෙ අරහත්‌තපත්‌තං බ්‍යාකරොති, සබ්‌බසො ඉමෙහි චතූහි මග්‌ගෙහි, එතෙසං වා අඤ්‌ඤතරෙනා’’ති.
‘‘Yo hi koci, āvuso, bhikkhu vā bhikkhunī vā mama santike arahattapattaṃ byākaroti, sabbaso imehi catūhi maggehi, etesaṃ vā aññatarenā’’ti.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ඛුද්‌දකනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / පටිසම්‌භිදාමග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / යුගනද්‌ධකථාවණ්‌ණනා • Yuganaddhakathāvaṇṇanā
