| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
१०. युगनद्धसुत्तवण्णना
10. Yuganaddhasuttavaṇṇanā
१७०. दसमे समथपुब्बङ्गमन्ति समथं पुब्बङ्गमं पुरेचारिकं कत्वा। मग्गो सञ्जायतीति पठमो लोकुत्तरमग्गो निब्बत्तति। सो तं मग्गन्ति एकचित्तक्खणिकमग्गस्स आसेवनादीनि नाम नत्थि, दुतियमग्गादयो पन उप्पादेन्तो तमेव आसेवति भावेति बहुलीकरोतीति वुच्चति। विपस्सनापुब्बङ्गमन्ति विपस्सनं पुब्बङ्गमं पुरेचारिकं कत्वा समथं भावेति, पकतिया विपस्सनालाभी विपस्सनाय ठत्वा समाधिं उप्पादेतीति अत्थो।
170. Dasame samathapubbaṅgamanti samathaṃ pubbaṅgamaṃ purecārikaṃ katvā. Maggo sañjāyatīti paṭhamo lokuttaramaggo nibbattati. Sotaṃ magganti ekacittakkhaṇikamaggassa āsevanādīni nāma natthi, dutiyamaggādayo pana uppādento tameva āsevati bhāveti bahulīkarotīti vuccati. Vipassanāpubbaṅgamanti vipassanaṃ pubbaṅgamaṃ purecārikaṃ katvā samathaṃ bhāveti, pakatiyā vipassanālābhī vipassanāya ṭhatvā samādhiṃ uppādetīti attho.
युगनद्धं भावेतीति युगनद्धं कत्वा भावेति। तत्थ तेनेव चित्तेन समापत्तिं समापज्जित्वा तेनेव सङ्खारे सम्मसितुं न सक्का। अयं पन यावता समापत्तियो समापज्जति, तावता सङ्खारे सम्मसति। यावता सङ्खारे सम्मसति, तावता समापत्तियो समापज्जति। कथं? पठमज्झानं समापज्जति, ततो वुट्ठाय सङ्खारे सम्मसति, सङ्खारे सम्मसित्वा दुतियज्झानं समापज्जति। ततो वुट्ठाय पुन सङ्खारे सम्मसति। सङ्खारे सम्मसित्वा ततियज्झानं…पे॰… नेवसञ्ञानासञ्ञायतनसमापत्तिं समापज्जति, ततो वुट्ठाय सङ्खारे सम्मसति। एवमयं समथविपस्सनं युगनद्धं भावेति नाम।
Yuganaddhaṃ bhāvetīti yuganaddhaṃ katvā bhāveti. Tattha teneva cittena samāpattiṃ samāpajjitvā teneva saṅkhāre sammasituṃ na sakkā. Ayaṃ pana yāvatā samāpattiyo samāpajjati, tāvatā saṅkhāre sammasati. Yāvatā saṅkhāre sammasati, tāvatā samāpattiyo samāpajjati. Kathaṃ? Paṭhamajjhānaṃ samāpajjati, tato vuṭṭhāya saṅkhāre sammasati, saṅkhāre sammasitvā dutiyajjhānaṃ samāpajjati. Tato vuṭṭhāya puna saṅkhāre sammasati. Saṅkhāre sammasitvā tatiyajjhānaṃ…pe… nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiṃ samāpajjati, tato vuṭṭhāya saṅkhāre sammasati. Evamayaṃ samathavipassanaṃ yuganaddhaṃ bhāveti nāma.
धम्मुद्धच्चविग्गहितन्ति समथविपस्सनाधम्मेसु दसविपस्सनुपक्किलेससङ्खातेन उद्धच्चेन विग्गहितं, सुग्गहितन्ति अत्थो। सो, आवुसो, समयोति इमिना सत्तन्नं सप्पायानं पटिलाभकालो कथितो। यं तं चित्तन्ति यस्मिं समये तं विपस्सनावीथिं ओक्कमित्वा पवत्तं चित्तं। अज्झत्तमेव सन्तिट्ठतीति विपस्सनावीथिं पच्चोत्थरित्वा तस्मिंयेव गोचरज्झत्तसङ्खाते आरम्मणे सन्तिट्ठति। सन्निसीदतीति आरम्मणवसेन सम्मा निसीदति। एकोदि होतीति एकग्गं होति। समाधियतीति सम्मा आधियति सुट्ठपितं होति। सेसमेत्थ उत्तानत्थमेव।
Dhammuddhaccaviggahitanti samathavipassanādhammesu dasavipassanupakkilesasaṅkhātena uddhaccena viggahitaṃ, suggahitanti attho. So, āvuso, samayoti iminā sattannaṃ sappāyānaṃ paṭilābhakālo kathito. Yaṃ taṃ cittanti yasmiṃ samaye taṃ vipassanāvīthiṃ okkamitvā pavattaṃ cittaṃ. Ajjhattamevasantiṭṭhatīti vipassanāvīthiṃ paccottharitvā tasmiṃyeva gocarajjhattasaṅkhāte ārammaṇe santiṭṭhati. Sannisīdatīti ārammaṇavasena sammā nisīdati. Ekodi hotīti ekaggaṃ hoti. Samādhiyatīti sammā ādhiyati suṭṭhapitaṃ hoti. Sesamettha uttānatthameva.
पटिपदावग्गो दुतियो।
Paṭipadāvaggo dutiyo.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / १०. युगनद्धसुत्तं • 10. Yuganaddhasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / १०. युगनद्धसुत्तवण्णना • 10. Yuganaddhasuttavaṇṇanā
