| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
๑๐. ยุคนทฺธสุตฺตวณฺณนา
10. Yuganaddhasuttavaṇṇanā
๑๗๐. ทสเม สมถปุพฺพงฺคมนฺติ สมถํ ปุพฺพงฺคมํ ปุเรจาริกํ กตฺวาฯ มโคฺค สญฺชายตีติ ปฐโม โลกุตฺตรมโคฺค นิพฺพตฺตติฯ โส ตํ มคฺคนฺติ เอกจิตฺตกฺขณิกมคฺคสฺส อาเสวนาทีนิ นาม นตฺถิ, ทุติยมคฺคาทโย ปน อุปฺปาเทโนฺต ตเมว อาเสวติ ภาเวติ พหุลีกโรตีติ วุจฺจติฯ วิปสฺสนาปุพฺพงฺคมนฺติ วิปสฺสนํ ปุพฺพงฺคมํ ปุเรจาริกํ กตฺวา สมถํ ภาเวติ, ปกติยา วิปสฺสนาลาภี วิปสฺสนาย ฐตฺวา สมาธิํ อุปฺปาเทตีติ อโตฺถฯ
170. Dasame samathapubbaṅgamanti samathaṃ pubbaṅgamaṃ purecārikaṃ katvā. Maggo sañjāyatīti paṭhamo lokuttaramaggo nibbattati. Sotaṃ magganti ekacittakkhaṇikamaggassa āsevanādīni nāma natthi, dutiyamaggādayo pana uppādento tameva āsevati bhāveti bahulīkarotīti vuccati. Vipassanāpubbaṅgamanti vipassanaṃ pubbaṅgamaṃ purecārikaṃ katvā samathaṃ bhāveti, pakatiyā vipassanālābhī vipassanāya ṭhatvā samādhiṃ uppādetīti attho.
ยุคนทฺธํ ภาเวตีติ ยุคนทฺธํ กตฺวา ภาเวติฯ ตตฺถ เตเนว จิเตฺตน สมาปตฺติํ สมาปชฺชิตฺวา เตเนว สงฺขาเร สมฺมสิตุํ น สกฺกาฯ อยํ ปน ยาวตา สมาปตฺติโย สมาปชฺชติ, ตาวตา สงฺขาเร สมฺมสติฯ ยาวตา สงฺขาเร สมฺมสติ, ตาวตา สมาปตฺติโย สมาปชฺชติฯ กถํ? ปฐมชฺฌานํ สมาปชฺชติ, ตโต วุฎฺฐาย สงฺขาเร สมฺมสติ, สงฺขาเร สมฺมสิตฺวา ทุติยชฺฌานํ สมาปชฺชติฯ ตโต วุฎฺฐาย ปุน สงฺขาเร สมฺมสติฯ สงฺขาเร สมฺมสิตฺวา ตติยชฺฌานํ…เป.… เนวสญฺญานาสญฺญายตนสมาปตฺติํ สมาปชฺชติ, ตโต วุฎฺฐาย สงฺขาเร สมฺมสติฯ เอวมยํ สมถวิปสฺสนํ ยุคนทฺธํ ภาเวติ นามฯ
Yuganaddhaṃ bhāvetīti yuganaddhaṃ katvā bhāveti. Tattha teneva cittena samāpattiṃ samāpajjitvā teneva saṅkhāre sammasituṃ na sakkā. Ayaṃ pana yāvatā samāpattiyo samāpajjati, tāvatā saṅkhāre sammasati. Yāvatā saṅkhāre sammasati, tāvatā samāpattiyo samāpajjati. Kathaṃ? Paṭhamajjhānaṃ samāpajjati, tato vuṭṭhāya saṅkhāre sammasati, saṅkhāre sammasitvā dutiyajjhānaṃ samāpajjati. Tato vuṭṭhāya puna saṅkhāre sammasati. Saṅkhāre sammasitvā tatiyajjhānaṃ…pe… nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiṃ samāpajjati, tato vuṭṭhāya saṅkhāre sammasati. Evamayaṃ samathavipassanaṃ yuganaddhaṃ bhāveti nāma.
ธมฺมุทฺธจฺจวิคฺคหิตนฺติ สมถวิปสฺสนาธเมฺมสุ ทสวิปสฺสนุปกฺกิเลสสงฺขาเตน อุทฺธเจฺจน วิคฺคหิตํ, สุคฺคหิตนฺติ อโตฺถฯ โส, อาวุโส, สมโยติ อิมินา สตฺตนฺนํ สปฺปายานํ ปฎิลาภกาโล กถิโตฯ ยํ ตํ จิตฺตนฺติ ยสฺมิํ สมเย ตํ วิปสฺสนาวีถิํ โอกฺกมิตฺวา ปวตฺตํ จิตฺตํฯ อชฺฌตฺตเมว สนฺติฎฺฐตีติ วิปสฺสนาวีถิํ ปโจฺจตฺถริตฺวา ตสฺมิํเยว โคจรชฺฌตฺตสงฺขาเต อารมฺมเณ สนฺติฎฺฐติฯ สนฺนิสีทตีติ อารมฺมณวเสน สมฺมา นิสีทติฯ เอโกทิ โหตีติ เอกคฺคํ โหติฯ สมาธิยตีติ สมฺมา อาธิยติ สุฎฺฐปิตํ โหติฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานตฺถเมวฯ
Dhammuddhaccaviggahitanti samathavipassanādhammesu dasavipassanupakkilesasaṅkhātena uddhaccena viggahitaṃ, suggahitanti attho. So, āvuso, samayoti iminā sattannaṃ sappāyānaṃ paṭilābhakālo kathito. Yaṃ taṃ cittanti yasmiṃ samaye taṃ vipassanāvīthiṃ okkamitvā pavattaṃ cittaṃ. Ajjhattamevasantiṭṭhatīti vipassanāvīthiṃ paccottharitvā tasmiṃyeva gocarajjhattasaṅkhāte ārammaṇe santiṭṭhati. Sannisīdatīti ārammaṇavasena sammā nisīdati. Ekodi hotīti ekaggaṃ hoti. Samādhiyatīti sammā ādhiyati suṭṭhapitaṃ hoti. Sesamettha uttānatthameva.
ปฎิปทาวโคฺค ทุติโยฯ
Paṭipadāvaggo dutiyo.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๑๐. ยุคนทฺธสุตฺตํ • 10. Yuganaddhasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๑๐. ยุคนทฺธสุตฺตวณฺณนา • 10. Yuganaddhasuttavaṇṇanā
