| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
១០. យុគនទ្ធសុត្តវណ្ណនា
10. Yuganaddhasuttavaṇṇanā
១៧០. ទសមេ សមថបុព្ពង្គមំ វិបស្សនំ ភាវេតីតិ ឥទំ សមថយានិកស្ស វសេន វុត្តំ។ សោ ហិ បឋមំ ឧបចារសមាធិំ វា អប្បនាសមាធិំ វា ឧប្បាទេតិ, អយំ សមថោ។ សោ តញ្ច តំសម្បយុត្តេ ច ធម្មេ អនិច្ចាទីហិ វិបស្សតិ, អយំ វិបស្សនា, ឥតិ បឋមំ សមថោ, បច្ឆា វិបស្សនា។ តេន វុច្ចតិ ‘‘សមថបុព្ពង្គមំ វិបស្សនំ ភាវេតី’’តិ។ វិបស្សនាបុព្ពង្គមំ សមថំ ភាវេតីតិ ឥទំ បន វិបស្សនាយានិកស្ស វសេន វុត្តំ។ សោ តំ វុត្តប្បការំ សមថំ អសម្បាទេត្វា បញ្ចុបាទានក្ខន្ធេ អនិច្ចាទីហិ វិបស្សតិ។ បឋមោ លោកុត្តរមគ្គោ និព្ពត្តតីតិ សោតាបត្តិមគ្គំ សន្ធាយ វទតិ, លោកិយមគ្គវសេនេវ វា ឥមិស្សា បាឡិយា អត្ថោ វេទិតព្ពោ។ កថំ? មគ្គោ សញ្ជាយតិ, បុព្ពភាគិយោ លោកិយមគ្គោ ឧប្បជ្ជតិ។ អាសេវតិ និព្ពិទានុបស្សនាវសេន។ ភាវេតិ មុច្ចិតុកម្យតាវសេន។ ពហុលីករោតិ បដិសង្ខានុបស្សនាវសេន។ អាសេវតិ វា ភយតុបដ្ឋានាទិញាណវសេន។ ភាវេតិ មុច្ចិតុកម្យតាទិញាណវសេន។ ពហុលីករោតិ វុដ្ឋានគាមិនិវិបស្សនាវសេន។ សំយោជនានិ បហីយន្តិ។ អនុសយា ព្យន្តី ហោន្តីតិ មគ្គប្បដិបាដិយា បហីយន្តិ ព្យន្តី ហោន្តិ។
170. Dasame samathapubbaṅgamaṃ vipassanaṃ bhāvetīti idaṃ samathayānikassa vasena vuttaṃ. So hi paṭhamaṃ upacārasamādhiṃ vā appanāsamādhiṃ vā uppādeti, ayaṃ samatho. So tañca taṃsampayutte ca dhamme aniccādīhi vipassati, ayaṃ vipassanā, iti paṭhamaṃ samatho, pacchā vipassanā. Tena vuccati ‘‘samathapubbaṅgamaṃ vipassanaṃ bhāvetī’’ti. Vipassanāpubbaṅgamaṃ samathaṃ bhāvetīti idaṃ pana vipassanāyānikassa vasena vuttaṃ. So taṃ vuttappakāraṃ samathaṃ asampādetvā pañcupādānakkhandhe aniccādīhi vipassati. Paṭhamo lokuttaramaggo nibbattatīti sotāpattimaggaṃ sandhāya vadati, lokiyamaggavaseneva vā imissā pāḷiyā attho veditabbo. Kathaṃ? Maggo sañjāyati, pubbabhāgiyo lokiyamaggo uppajjati. Āsevati nibbidānupassanāvasena. Bhāveti muccitukamyatāvasena. Bahulīkaroti paṭisaṅkhānupassanāvasena. Āsevati vā bhayatupaṭṭhānādiñāṇavasena. Bhāveti muccitukamyatādiñāṇavasena. Bahulīkaroti vuṭṭhānagāminivipassanāvasena. Saṃyojanāni pahīyanti. Anusayā byantī hontīti maggappaṭipāṭiyā pahīyanti byantī honti.
ធម្មុទ្ធច្ចវិគ្គហិតមានសន្តិ ឱភាសាទីសុ អរិយធម្មោតិ បវត្តំ ឧទ្ធច្ចំ វិក្ខេបោ ធម្មុទ្ធច្ចំ , តេន ធម្មុទ្ធច្ចេន វិបស្សនាវីថិតោ ឧគ្គមនេន វិរូបំ គហិតំ បវត្តិយមានំ ធម្មុទ្ធច្ចវិគ្គហិតមានសំ។ វុត្តញ្ហេតំ –
Dhammuddhaccaviggahitamānasanti obhāsādīsu ariyadhammoti pavattaṃ uddhaccaṃ vikkhepo dhammuddhaccaṃ , tena dhammuddhaccena vipassanāvīthito uggamanena virūpaṃ gahitaṃ pavattiyamānaṃ dhammuddhaccaviggahitamānasaṃ. Vuttañhetaṃ –
‘‘ធម្មុទ្ធច្ចវិគ្គហិតមានសំ ហោតិ, អនិច្ចតោ មនសិ ករោតិ, ឱភាសោ ឧប្បជ្ជតិ, ឱភាសោ ធម្មោតិ ឱភាសំ អាវជ្ជតិ, តតោ វិក្ខេបោ ឧទ្ធច្ចំ, តេន ឧទ្ធច្ចេន វិគ្គហិតមានសោ អនិច្ចតោ ឧបដ្ឋានំ យថាភូតំ នប្បជានាតិ។ ទុក្ខតោ…បេ.… អនត្តតោ ឧបដ្ឋានំ យថាភូតំ នប្បជានាតិ។ តថា អនិច្ចតោ មនសិករោតោ ញាណំ ឧប្បជ្ជតិ…បេ.… បីតិ បស្សទ្ធិ សុខំ អធិមោក្ខោ បគ្គហោ ឧបដ្ឋានំ ឧបេក្ខា និកន្តិ ឧប្បជ្ជតិ, និកន្តិ ធម្មោតិ និកន្តិំ អាវជ្ជតិ, តតោ វិក្ខេបោ ឧទ្ធច្ចំ, តេន ឧទ្ធច្ចេន វិគ្គហិតមានសោ អនិច្ចតោ ឧបដ្ឋានំ យថាភូតំ នប្បជានាតិ។ ទុក្ខតោ…បេ.… អនត្តតោ ឧបដ្ឋានំ យថាភូតំ នប្បជានាតី’’តិ (បដិ. ម. ២.៦)។ សេសមេត្ថ ឧត្តានមេវ។
‘‘Dhammuddhaccaviggahitamānasaṃ hoti, aniccato manasi karoti, obhāso uppajjati, obhāso dhammoti obhāsaṃ āvajjati, tato vikkhepo uddhaccaṃ, tena uddhaccena viggahitamānaso aniccato upaṭṭhānaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti. Dukkhato…pe… anattato upaṭṭhānaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti. Tathā aniccato manasikaroto ñāṇaṃ uppajjati…pe… pīti passaddhi sukhaṃ adhimokkho paggaho upaṭṭhānaṃ upekkhā nikanti uppajjati, nikanti dhammoti nikantiṃ āvajjati, tato vikkhepo uddhaccaṃ, tena uddhaccena viggahitamānaso aniccato upaṭṭhānaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti. Dukkhato…pe… anattato upaṭṭhānaṃ yathābhūtaṃ nappajānātī’’ti (paṭi. ma. 2.6). Sesamettha uttānameva.
យុគនទ្ធសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Yuganaddhasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
បដិបទាវគ្គវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Paṭipadāvaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ១០. យុគនទ្ធសុត្តំ • 10. Yuganaddhasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ១០. យុគនទ្ធសុត្តវណ្ណនា • 10. Yuganaddhasuttavaṇṇanā
