| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / நெத்திப்பகரண-அட்ட²கதா² • Nettippakaraṇa-aṭṭhakathā |
3. யுத்திஹாரவிப⁴ங்க³வண்ணனா
3. Yuttihāravibhaṅgavaṇṇanā
18. தத்த² கதமோ யுத்திஹாரோதிஆதி³ யுத்திஹாரவிப⁴ங்கோ³. தத்த² கிங் யோஜயதீதி யுத்திஹாரஸ்ஸ விஸயங் புச்ச²தி. கோ பனேதஸ்ஸ விஸயோ? அததா²காரேன க³ய்ஹமானா ஸுத்தத்தா² விஸயோ, தே ஹி தேன ஸாதிஸயங் யாதா²வதோ யுத்தினித்³தா⁴ரணேன யோஜேதப்³பா³. இதரேஸுபி அயங் ஹாரோ இச்சி²தோ ஏவ. தங் பன பூ⁴தகத²னமத்தங் ஹோதி. யஸ்மா பனாயங் யுத்திக³வேஸனா நாம ந மஹாபதே³ஸேன வினா, தஸ்மா யுத்திஹாரங் விப⁴ஜந்தோ தஸ்ஸ லக்க²ணங் தாவ உபதி³ஸிதுங் ‘‘சத்தாரோ மஹாபதே³ஸா’’திஆதி³மாஹ.
18.Tatthakatamo yuttihārotiādi yuttihāravibhaṅgo. Tattha kiṃ yojayatīti yuttihārassa visayaṃ pucchati. Ko panetassa visayo? Atathākārena gayhamānā suttatthā visayo, te hi tena sātisayaṃ yāthāvato yuttiniddhāraṇena yojetabbā. Itaresupi ayaṃ hāro icchito eva. Taṃ pana bhūtakathanamattaṃ hoti. Yasmā panāyaṃ yuttigavesanā nāma na mahāpadesena vinā, tasmā yuttihāraṃ vibhajanto tassa lakkhaṇaṃ tāva upadisituṃ ‘‘cattāro mahāpadesā’’tiādimāha.
தத்த² மஹாபதே³ஸாதி மஹாஅபதே³ஸா, பு³த்³தா⁴த³யோ மஹந்தே அபதி³ஸித்வா வுத்தானி மஹாகாரணானீதி அத்தோ². அத² வா மஹாபதே³ஸாதி மஹாஓகாஸா, மஹந்தானி த⁴ம்மஸ்ஸ பதிட்டா²னானீதி வுத்தங் ஹோதி. தத்ராயங் வசனத்தோ² – அபதி³ஸ்ஸதீதி அபதே³ஸோ, பு³த்³தோ⁴ அபதே³ஸோ ஏதஸ்ஸாதி பு³த்³தா⁴பதே³ஸோ. ஏஸ நயோ ஸேஸேஸுபி. ‘‘ஸம்முகா² மேதங் ப⁴க³வதோ ஸுத’’ந்திஆதி³னா கேனசி ஆப⁴தஸ்ஸ க³ந்த²ஸ்ஸ த⁴ம்மோதி வா அத⁴ம்மோதி வா வினிச்ச²யனே காரணங். கிங் பன தந்தி? தஸ்ஸ ததா² ஆப⁴தஸ்ஸ ஸுத்தோதரணாதி³ ஏவ. யதி³ ஏவங் கத²ங் சத்தாரோதி? அபதி³ஸிதப்பபே⁴த³தோ. த⁴ம்மஸ்ஸ ஹி த்³வே ஸம்பதா³யோ ப⁴க³வா ஸாவகா ச. தேஸு ஸாவகா ஸங்க⁴க³ணபுக்³க³லவஸேன திவிதா⁴. ‘‘ஏவமமும்ஹா மயாயங் த⁴ம்மோ படிக்³க³ஹிதோ’’தி அபதி³ஸிதப்³பா³னங் பே⁴தே³ன சத்தாரோ. தேனாஹ – ‘‘பு³த்³தா⁴பதே³ஸோ…பே॰… ஏகத்தே²ராபதே³ஸோ’’தி. தானி பத³ப்³யஞ்ஜனானீதி கேனசி ஆப⁴தஸுத்தஸ்ஸ பதா³னி ப்³யஞ்ஜனானி ச, அத்த²பதா³னி சேவ ப்³யஞ்ஜனபதா³னி சாதி அத்தோ². ஸங்வண்ணகேன வா ஸங்வண்ணனாவஸேன ஆஹரியமானானி பத³ப்³யஞ்ஜனானி. ஸுத்தே ஓதாரயிதப்³பா³னீதி ஸுத்தே அனுப்பவேஸிதப்³பா³னி. ஸந்த³ஸ்ஸயிதப்³பா³னீதி ஸங்ஸந்தே³தப்³பா³னி. உபனிக்கி²பிதப்³பா³னீதி பக்கி²பிதப்³பா³னி.
Tattha mahāpadesāti mahāapadesā, buddhādayo mahante apadisitvā vuttāni mahākāraṇānīti attho. Atha vā mahāpadesāti mahāokāsā, mahantāni dhammassa patiṭṭhānānīti vuttaṃ hoti. Tatrāyaṃ vacanattho – apadissatīti apadeso, buddho apadeso etassāti buddhāpadeso. Esa nayo sesesupi. ‘‘Sammukhā metaṃ bhagavato suta’’ntiādinā kenaci ābhatassa ganthassa dhammoti vā adhammoti vā vinicchayane kāraṇaṃ. Kiṃ pana tanti? Tassa tathā ābhatassa suttotaraṇādi eva. Yadi evaṃ kathaṃ cattāroti? Apadisitappabhedato. Dhammassa hi dve sampadāyo bhagavā sāvakā ca. Tesu sāvakā saṅghagaṇapuggalavasena tividhā. ‘‘Evamamumhā mayāyaṃ dhammo paṭiggahito’’ti apadisitabbānaṃ bhedena cattāro. Tenāha – ‘‘buddhāpadeso…pe… ekattherāpadeso’’ti. Tāni padabyañjanānīti kenaci ābhatasuttassa padāni byañjanāni ca, atthapadāni ceva byañjanapadāni cāti attho. Saṃvaṇṇakena vā saṃvaṇṇanāvasena āhariyamānāni padabyañjanāni. Sutte otārayitabbānīti sutte anuppavesitabbāni. Sandassayitabbānīti saṃsandetabbāni. Upanikkhipitabbānīti pakkhipitabbāni.
ஸுத்தாதீ³னி த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘கதமஸ்மி’’ந்திஆதி³ வுத்தங். தத்த² யஸ்மா ப⁴க³வதோ வசனங் ஏககா³தா²மத்தம்பி ஸச்சவினிமுத்தங் நத்தி², தஸ்மா ஸுத்தேதி பத³ஸ்ஸ அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘சதூஸு அரியஸச்சேஸூ’’தி வுத்தங். அட்ட²கதா²யங் பன தீணி பிடகானி ஸுத்தந்தி வுத்தங், தங் இமினா நெத்திவசனேன அஞ்ஞத³த்து² ஸங்ஸந்த³தி சேவ ஸமேதி சாதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். யாவதே³வ அனுபாதா³பரினிப்³பா³னத்தா² ப⁴க³வதோ தே³ஸனா, ஸா ஏகந்தேன ராகா³தி³கிலேஸவூபஸமங் வத³தீதி வினயேதிபத³ஸ்ஸ அத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘ராக³வினயே’’திஆதி³மாஹ. வினயோதி ஹி காரணங் ராகா³தி³வூபஸமனிமித்தங் இதா⁴தி⁴ப்பேதங். யதா²ஹ –
Suttādīni dassetuṃ ‘‘katamasmi’’ntiādi vuttaṃ. Tattha yasmā bhagavato vacanaṃ ekagāthāmattampi saccavinimuttaṃ natthi, tasmā sutteti padassa atthaṃ dassetuṃ ‘‘catūsu ariyasaccesū’’ti vuttaṃ. Aṭṭhakathāyaṃ pana tīṇi piṭakāni suttanti vuttaṃ, taṃ iminā nettivacanena aññadatthu saṃsandati ceva sameti cāti daṭṭhabbaṃ. Yāvadeva anupādāparinibbānatthā bhagavato desanā, sā ekantena rāgādikilesavūpasamaṃ vadatīti vinayetipadassa atthaṃ dassento ‘‘rāgavinaye’’tiādimāha. Vinayoti hi kāraṇaṃ rāgādivūpasamanimittaṃ idhādhippetaṃ. Yathāha –
‘‘யே கோ² த்வங், கோ³தமி, த⁴ம்மே ஜானெய்யாஸி, இமே த⁴ம்மா ஸராகா³ய ஸங்வத்தந்தி நோ விராகா³ய, ஸஞ்ஞோகா³ய ஸங்வத்தந்தி நோ விஸஞ்ஞோகா³ய, ஆசயாய ஸங்வத்தந்தி நோ அபசயாய, மஹிச்ச²தாய ஸங்வத்தந்தி நோ அப்பிச்ச²தாய, அஸந்துட்டி²யா ஸங்வத்தந்தி நோ ஸந்துட்டி²யா, ஸங்க³ணிகாய ஸங்வத்தந்தி நோ பவிவேகாய, கோஸஜ்ஜாய ஸங்வத்தந்தி நோ வீரியாரம்பா⁴ய, து³ப்³ப⁴ரதாய ஸங்வத்தந்தி நோ ஸுப⁴ரதாய, ஏகங்ஸேன கோ³தமி தா⁴ரெய்யாஸி ‘நேஸோ த⁴ம்மோ, நேஸோ வினயோ, நேதங் ஸத்து²ஸாஸன’ந்தி. யே ச கோ² த்வங், கோ³தமி, த⁴ம்மே ஜானெய்யாஸி இமே த⁴ம்மா விராகா³ய ஸங்வத்தந்தி நோ ஸராகா³ய, விஸஞ்ஞோகா³ய ஸங்வத்தந்தி நோ ஸஞ்ஞோகா³ய, அபசயாய ஸங்வத்தந்தி நோ ஆசயாய, அப்பிச்ச²தாய ஸங்வத்தந்தி நோ மஹிச்ச²தாய, ஸந்துட்டி²யா ஸங்வத்தந்தி நோ அஸந்துட்டி²யா பவிவேகாய ஸங்வத்தந்தி நோ ஸங்க³ணிகாய, வீரியாரம்பா⁴ய ஸங்வத்தந்தி நோ கோஸஜ்ஜாய, ஸுப⁴ரதாய ஸங்வத்தந்தி நோ து³ப்³ப⁴ரதாய, ஏகங்ஸேன கோ³தமி தா⁴ரெய்யாஸி ‘ஏஸோ த⁴ம்மோ, ஏஸோ வினயோ, ஏதங் ஸத்து²ஸாஸன’’’ந்தி (சூளவ॰ 406).
‘‘Ye kho tvaṃ, gotami, dhamme jāneyyāsi, ime dhammā sarāgāya saṃvattanti no virāgāya, saññogāya saṃvattanti no visaññogāya, ācayāya saṃvattanti no apacayāya, mahicchatāya saṃvattanti no appicchatāya, asantuṭṭhiyā saṃvattanti no santuṭṭhiyā, saṅgaṇikāya saṃvattanti no pavivekāya, kosajjāya saṃvattanti no vīriyārambhāya, dubbharatāya saṃvattanti no subharatāya, ekaṃsena gotami dhāreyyāsi ‘neso dhammo, neso vinayo, netaṃ satthusāsana’nti. Ye ca kho tvaṃ, gotami, dhamme jāneyyāsi ime dhammā virāgāya saṃvattanti no sarāgāya, visaññogāya saṃvattanti no saññogāya, apacayāya saṃvattanti no ācayāya, appicchatāya saṃvattanti no mahicchatāya, santuṭṭhiyā saṃvattanti no asantuṭṭhiyā pavivekāya saṃvattanti no saṅgaṇikāya, vīriyārambhāya saṃvattanti no kosajjāya, subharatāya saṃvattanti no dubbharatāya, ekaṃsena gotami dhāreyyāsi ‘eso dhammo, eso vinayo, etaṃ satthusāsana’’’nti (cūḷava. 406).
த⁴ம்மதாயந்திபத³ஸ்ஸ அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘படிச்சஸமுப்பாதே³’’தி வுத்தங். படிச்சஸமுப்பாதோ³ ஹி டி²தாவ ஸா தா⁴து த⁴ம்மட்டி²ததா த⁴ம்மனியாமதாதி (அ॰ நி॰ 3.137) வுத்தோ. ‘‘த⁴ம்மதாயங் உபனிக்கி²பிதப்³பா³னீ’’தி இத³ங் பாளியங் நத்தி², அத்த²த³ஸ்ஸனவஸேன பன இத⁴ வுத்தந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். எத்த² ச பவத்திங் நிவத்திங் தது³பாயஞ்ச பா³த⁴காதி³பா⁴வே நியதங் பரிதீ³பெந்தோ ஸுத்தே ஓதரதி நாம. ஏகந்தேன ராகா³தி³கிலேஸவினயங் வத³ந்தோ வினயே ஸந்தி³ஸ்ஸதி நாம. ததா² ஸஸ்ஸதங் உச்சே²த³ஞ்ச வஜ்ஜெத்வா ஏகத்தனயாதி³பரிதீ³பனேன ஸபா⁴வத⁴ம்மானங் பச்சயபச்சயுப்பன்னபா⁴வங் விபா⁴வெந்தோ த⁴ம்மதங் ந விலோமேதி நாம.
Dhammatāyantipadassa atthaṃ dassetuṃ ‘‘paṭiccasamuppāde’’ti vuttaṃ. Paṭiccasamuppādo hi ṭhitāva sā dhātu dhammaṭṭhitatā dhammaniyāmatāti (a. ni. 3.137) vutto. ‘‘Dhammatāyaṃ upanikkhipitabbānī’’ti idaṃ pāḷiyaṃ natthi, atthadassanavasena pana idha vuttanti daṭṭhabbaṃ. Ettha ca pavattiṃ nivattiṃ tadupāyañca bādhakādibhāve niyataṃ paridīpento sutte otarati nāma. Ekantena rāgādikilesavinayaṃ vadanto vinaye sandissati nāma. Tathā sassataṃ ucchedañca vajjetvā ekattanayādiparidīpanena sabhāvadhammānaṃ paccayapaccayuppannabhāvaṃ vibhāvento dhammataṃ na vilometi nāma.
ஏவங்விதோ⁴ ச காமாஸவாதி³கங் ஆஸவங் ந உப்பாதே³தீதி இமமத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘யதி³ சதூஸு அரியஸச்சேஸூ’’திஆதி³மாஹ. நனு ச அனுலோமதோ படிச்சஸமுப்பாதோ³ பவத்தி, படிலோமதோ நிவத்தீதி ஸோ சத்தாரி அரியஸச்சானி அனுபவிட்டோ² கஸ்மா இத⁴ விஸுங் க³ஹிதோதி? ஸச்சமேதங். இத⁴ பன விஸுங் க³ஹணங் த⁴ம்மானங் பச்சயாயத்தவுத்தித³ஸ்ஸனேன அனிச்சபச்சயலக்க²ணங் அஸமத்த²பச்சயலக்க²ணங் நிரீஹபச்சயலக்க²ணஞ்ச விபா⁴வெத்வா தேஸங் உத³யவந்ததா ததோ ஏவ வயவந்ததா தது³ப⁴யேன அனிச்சதா உத³யப்³ப³யபடிபீளனேன து³க்க²தா அனத்ததாதி திலக்க²ணஸமாயோக³பரிதீ³பனீ ஸப்³ப³தி³ட்டி²க³தகுமதிவித்³த⁴ங்ஸனீ அனஞ்ஞஸாதா⁴ரணா ஸாஸனஸம்பத்தி பகாஸிதா ஹோதீதி த³ஸ்ஸனத்த²ங்.
Evaṃvidho ca kāmāsavādikaṃ āsavaṃ na uppādetīti imamatthaṃ dassento ‘‘yadi catūsu ariyasaccesū’’tiādimāha. Nanu ca anulomato paṭiccasamuppādo pavatti, paṭilomato nivattīti so cattāri ariyasaccāni anupaviṭṭho kasmā idha visuṃ gahitoti? Saccametaṃ. Idha pana visuṃ gahaṇaṃ dhammānaṃ paccayāyattavuttidassanena aniccapaccayalakkhaṇaṃ asamatthapaccayalakkhaṇaṃ nirīhapaccayalakkhaṇañca vibhāvetvā tesaṃ udayavantatā tato eva vayavantatā tadubhayena aniccatā udayabbayapaṭipīḷanena dukkhatā anattatāti tilakkhaṇasamāyogaparidīpanī sabbadiṭṭhigatakumatividdhaṃsanī anaññasādhāraṇā sāsanasampatti pakāsitā hotīti dassanatthaṃ.
எத்த² ச ஸுத்தங் ஸுத்தானுலோமங் ஆசரியவாதோ³ அத்தனோமதீதி இத³ங் சதுக்கங் வேதி³தப்³ப³ங் – தத்த² ஸுத்தங் நாம திஸ்ஸோ ஸங்கீ³தியோ ஆருள்ஹானி தீணி பிடகானி. ஸுத்தானுலோமங் நாம மஹாபதே³ஸா, யங் ‘‘அனுலோமகப்பிய’’ந்தி வுச்சதி. ஆசரியவாதோ³ நாம அட்ட²கதா². அத்தனோமதி நாம நயக்³கா³ஹேன அனுபு³த்³தி⁴யா அத்தனோ படிபா⁴னங். தத்த² ஸுத்தங் அப்படிபா³ஹியங், தங் படிபா³ஹந்தேன ஸத்தா²வ படிபா³ஹிதோ ஹோதி. அனுலோமகப்பியங் பன ஸுத்தேன ஸமெந்தமேவ க³ஹேதப்³ப³ங், ந இதரங். ஆசரியவாதோ³பி ஸுத்தேன ஸமெந்தோ ஏவ க³ஹேதப்³போ³, ந இதரோ. ததா² அத்தனோமதி, ஸா பன ஸப்³ப³து³ப்³ப³லாதி.
Ettha ca suttaṃ suttānulomaṃ ācariyavādo attanomatīti idaṃ catukkaṃ veditabbaṃ – tattha suttaṃ nāma tisso saṅgītiyo āruḷhāni tīṇi piṭakāni. Suttānulomaṃ nāma mahāpadesā, yaṃ ‘‘anulomakappiya’’nti vuccati. Ācariyavādo nāma aṭṭhakathā. Attanomati nāma nayaggāhena anubuddhiyā attano paṭibhānaṃ. Tattha suttaṃ appaṭibāhiyaṃ, taṃ paṭibāhantena satthāva paṭibāhito hoti. Anulomakappiyaṃ pana suttena samentameva gahetabbaṃ, na itaraṃ. Ācariyavādopi suttena samento eva gahetabbo, na itaro. Tathā attanomati, sā pana sabbadubbalāti.
இதா³னி யத³த்த²ங் இத⁴ சத்தாரோ மஹாபதே³ஸா ஆப⁴தா, தங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘சதூஹி மஹாபதே³ஸேஹீ’’திஆதி³ வுத்தங். தத்த² யங் யந்தி யங் யங் அத்த²ஜாதஞ்ச த⁴ம்மஜாதஞ்ச. யுஜ்ஜதீதி யதா²வுத்தேஹி சதூஹி மஹாபதே³ஸேஹி யுஜ்ஜதி. யேன யேனாதி யேன யேன காரணேன. யதா² யதா²தி யேன யேன பகாரேன. தங் தங் க³ஹேதப்³ப³ந்தி ஸங்வண்ணியமானே ஸுத்தே ஆப⁴தேன காரணேன பஸங்கே³ன பகாரேன ச ஸுத்ததோ உத்³த⁴ரித்வா ஸங்வண்ணனாவஸேன க³ஹேதப்³ப³ந்தி அத்தோ². தேன சதுமஹாபதே³ஸாவிருத்³தா⁴ய யுத்தியா ஸுத்ததோ அத்தே² நித்³தா⁴ரெத்வா யுத்திஹாரயோஜனா காதப்³பா³தி த³ஸ்ஸேதி.
Idāni yadatthaṃ idha cattāro mahāpadesā ābhatā, taṃ dassetuṃ ‘‘catūhi mahāpadesehī’’tiādi vuttaṃ. Tattha yaṃ yanti yaṃ yaṃ atthajātañca dhammajātañca. Yujjatīti yathāvuttehi catūhi mahāpadesehi yujjati. Yena yenāti yena yena kāraṇena. Yathā yathāti yena yena pakārena. Taṃ taṃ gahetabbanti saṃvaṇṇiyamāne sutte ābhatena kāraṇena pasaṅgena pakārena ca suttato uddharitvā saṃvaṇṇanāvasena gahetabbanti attho. Tena catumahāpadesāviruddhāya yuttiyā suttato atthe niddhāretvā yuttihārayojanā kātabbāti dasseti.
19. இதா³னி தங் யுத்தினித்³தா⁴ரணங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘பஞ்ஹங் புச்சி²தேனா’’திஆதி³ ஆரத்³த⁴ங். தத்த² கதி பதா³னீதி கித்தகானி பதா³னி. பரியோகா³ஹிதப்³ப³ந்தி பத³ஸ்ஸ அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘விசேதப்³ப³’’ந்தி வுத்தங். யத்தகானி பதா³னி யதா²தி⁴ப்பேதங் அத்த²ங் அபி⁴வத³ந்தி, தத்தகானி பதா³னி தத³த்த²ஸ்ஸேகஸ்ஸ ஞாதுங் இச்சி²தத்தா ‘‘ஏகோ பஞ்ஹோ’’தி வுச்சதி, தானி பன ஏககா³தா²யங் யதி³ வா ஸப்³பா³னி பதா³னி யாவ யதி³ வா ஏகங் பத³ங் ஏகங் அத்த²ங் அபி⁴வத³தி, ஏகோயேவ ஸோ பஞ்ஹோதி இமமத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி ‘‘யதி³ ஸப்³பா³னீ’’திஆதி³னா. தந்தி தங் பஞ்ஹங். அஞ்ஞாதப்³ப³ந்தி ஆஜானிதப்³ப³ங். கிங் இமே த⁴ம்மாதிஆதி³ ஆஜானநாகாரத³ஸ்ஸனங். தத்த² த⁴ம்மாதி பரியத்தித⁴ம்மா. நானத்தா²தி நானா அத்தா².
19. Idāni taṃ yuttiniddhāraṇaṃ dassetuṃ ‘‘pañhaṃ pucchitenā’’tiādi āraddhaṃ. Tattha kati padānīti kittakāni padāni. Pariyogāhitabbanti padassa atthaṃ dassetuṃ ‘‘vicetabba’’nti vuttaṃ. Yattakāni padāni yathādhippetaṃ atthaṃ abhivadanti, tattakāni padāni tadatthassekassa ñātuṃ icchitattā ‘‘eko pañho’’ti vuccati, tāni pana ekagāthāyaṃ yadi vā sabbāni padāni yāva yadi vā ekaṃ padaṃ ekaṃ atthaṃ abhivadati, ekoyeva so pañhoti imamatthaṃ dasseti ‘‘yadi sabbānī’’tiādinā. Tanti taṃ pañhaṃ. Aññātabbanti ājānitabbaṃ. Kiṃ ime dhammātiādi ājānanākāradassanaṃ. Tattha dhammāti pariyattidhammā. Nānatthāti nānā atthā.
புச்சா²கா³தா²யங் அயங் பத³த்தோ² – கேனஸ்ஸுப்³பா⁴ஹதோ லோகோதி அயங் ஸத்தலோகோ சோரோ விய சோரகா⁴தகேன கேன அபி⁴ஹதோ வதீ⁴யதீதி அத்தோ². கேனஸ்ஸு பரிவாரிதோதி மாலுவலதாய விய நிஸ்ஸிதருக்கோ² கேன லோகோ அஜ்ஜொ²த்த²டோ. கேன ஸல்லேன ஓதிண்ணோதி கேன விஸபீதகு²ரப்பேன விய ஸரீரப்³ப⁴ந்தரனிமுக்³கே³ன ஸல்லேன அனுபவிட்டோ². கிஸ்ஸ தூ⁴பாயிதோதி கிஸ்ஸ கேன காரணேன தூ⁴பாயிதோ ஸந்தாபிதோ லோகோ. ஸதா³தி பத³ங் ஸப்³ப³த்த² யோஜேதப்³ப³ங். தேதி சத்தாரி பதா³னி. பஞ்ஹஸத்³தா³பெக்கா²ய புல்லிங்க³னித்³தே³ஸோ. ‘‘விஸ்ஸஜ்ஜேதீ’’தி ஏதேன விஸ்ஸஜ்ஜனதோ தயோ பஞ்ஹாதி ஞாயதீதி த³ஸ்ஸேதி.
Pucchāgāthāyaṃ ayaṃ padattho – kenassubbhāhato lokoti ayaṃ sattaloko coro viya coraghātakena kena abhihato vadhīyatīti attho. Kenassu parivāritoti māluvalatāya viya nissitarukkho kena loko ajjhotthaṭo. Kena sallena otiṇṇoti kena visapītakhurappena viya sarīrabbhantaranimuggena sallena anupaviṭṭho. Kissa dhūpāyitoti kissa kena kāraṇena dhūpāyito santāpito loko. Sadāti padaṃ sabbattha yojetabbaṃ. Teti cattāri padāni. Pañhasaddāpekkhāya pulliṅganiddeso. ‘‘Vissajjetī’’ti etena vissajjanato tayo pañhāti ñāyatīti dasseti.
20. தத்தா²தி விஸ்ஸஜ்ஜனகா³தா²யங் து³தியபாதே³ வுத்தா ஜரா ச பட²மபாதே³ வுத்தங் மரணஞ்சாதி இமானி த்³வே ஸங்க²தஸ்ஸ பஞ்சக்க²ந்த⁴ஸ்ஸ ‘‘ஸங்க²தோ’’தி லக்கீ²யதி ஏதேஹீதி ஸங்க²தலக்க²ணானி. வுத்தஞ்ஹேதங் ப⁴க³வதா – ‘‘தீணிமானி, பி⁴க்க²வே, ஸங்க²தஸ்ஸ ஸங்க²தலக்க²ணானி. கதமானி தீணி? உப்பாதோ³ பஞ்ஞாயதி, வயோ பஞ்ஞாயதி, டி²தஸ்ஸ அஞ்ஞத²த்தங் பஞ்ஞாயதீ’’தி (அ॰ நி॰ 3.47; கதா²॰ 214). தேன வுத்தங் – ‘‘ஜராயங் டி²தஸ்ஸ அஞ்ஞத²த்தங், மரணங் வயோ’’தி. எத்த² ச ‘‘டி²தஸ்ஸ அஞ்ஞத²த்த’’ந்தி ஏதேன க²ந்த⁴ப்பப³ந்த⁴ஸ்ஸ புப்³பா³பரவிஸேஸோ இத⁴ ஜரா, ந க²ணட்டி²தீதி த³ஸ்ஸேதி. ‘‘மரணங் வயோ’’தி இமினா ச ‘‘திஸ்ஸோ மதோ, பு²ஸ்ஸோ மதோ’’தி ஏவங் லோகே வுத்தங் ஸம்முதிமரணங் த³ஸ்ஸேதி, ந க²ணிகமரணங், ஸமுச்சே²த³மரணங் வா.
20.Tatthāti vissajjanagāthāyaṃ dutiyapāde vuttā jarā ca paṭhamapāde vuttaṃ maraṇañcāti imāni dve saṅkhatassa pañcakkhandhassa ‘‘saṅkhato’’ti lakkhīyati etehīti saṅkhatalakkhaṇāni. Vuttañhetaṃ bhagavatā – ‘‘tīṇimāni, bhikkhave, saṅkhatassa saṅkhatalakkhaṇāni. Katamāni tīṇi? Uppādo paññāyati, vayo paññāyati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyatī’’ti (a. ni. 3.47; kathā. 214). Tena vuttaṃ – ‘‘jarāyaṃ ṭhitassa aññathattaṃ, maraṇaṃ vayo’’ti. Ettha ca ‘‘ṭhitassa aññathatta’’nti etena khandhappabandhassa pubbāparaviseso idha jarā, na khaṇaṭṭhitīti dasseti. ‘‘Maraṇaṃ vayo’’ti iminā ca ‘‘tisso mato, phusso mato’’ti evaṃ loke vuttaṃ sammutimaraṇaṃ dasseti, na khaṇikamaraṇaṃ, samucchedamaraṇaṃ vā.
இதா³னி ‘‘தே தயோ பஞ்ஹா’’தி வுத்தமத்த²ங் யுத்திவஸேன த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ஜராய சா’’திஆதி³ வுத்தங். தத்த² யேபு⁴ய்யேன ஜிண்ணஸ்ஸ மரணத³ஸ்ஸனதோ ஜராமரணானங் நானத்தங் அஸம்படிச்ச²மானங் பதி தேஸங் நானத்தத³ஸ்ஸனத்த²ங் ‘‘க³ப்³ப⁴க³தாபி ஹி மீயந்தீ’’தி வுத்தங். இத³ங் வுத்தங் ஹோதி – யதா²தி⁴ப்பேதஜராவிரஹிதஸ்ஸ மரணஸ்ஸ த³ஸ்ஸனதோ அஞ்ஞா ஜரா அஞ்ஞங் மரணந்தி. தேனேவாஹ – ‘‘ந ச தே ஜிண்ணா ப⁴வந்தீ’’தி. கிஞ்ச பி⁴ய்யோ? கேவலஸ்ஸ மரணஸ்ஸ தி³ட்ட²த்தா அஞ்ஞாவ ஜரா அஞ்ஞங் மரணங், யதா² தங் தே³வானந்தி இமமத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி ‘‘அத்தி² ச தே³வான’’ந்திஆதி³னா. அனுத்தரிமனுஸ்ஸத⁴ம்மேன ச திகிச்ச²னேன ஸக்கா ஜராய படிகாரங் காதுங், ந ததா² மரணஸ்ஸாதி ஏவம்பி ஜராமரணானங் அத்த²தோ நானத்தங் ஸம்படிச்சி²தப்³ப³ந்தி த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ஸக்கதேவா’’திஆதி³ வுத்தங். தத்த² ஸக்கதேதி ஸக்யதே, ஸக்காதி அத்தோ². படிகம்மந்தி படிகரணங். நனு ச மரணஸ்ஸாபி படிகாரங் காதுங் ஸக்கா இத்³தி⁴பாத³பா⁴வனாய வஸிபா⁴வே ஸதீதி சோத³னங் மனஸி கத்வா ஆஹ – ‘‘அஞ்ஞத்ரேவ இத்³தி⁴மந்தானங் இத்³தி⁴விஸயா’’தி. வுத்தஞ்ஹேதங் ப⁴க³வதா –
Idāni ‘‘te tayo pañhā’’ti vuttamatthaṃ yuttivasena dassetuṃ ‘‘jarāya cā’’tiādi vuttaṃ. Tattha yebhuyyena jiṇṇassa maraṇadassanato jarāmaraṇānaṃ nānattaṃ asampaṭicchamānaṃ pati tesaṃ nānattadassanatthaṃ ‘‘gabbhagatāpi hi mīyantī’’ti vuttaṃ. Idaṃ vuttaṃ hoti – yathādhippetajarāvirahitassa maraṇassa dassanato aññā jarā aññaṃ maraṇanti. Tenevāha – ‘‘na ca te jiṇṇā bhavantī’’ti. Kiñca bhiyyo? Kevalassa maraṇassa diṭṭhattā aññāva jarā aññaṃ maraṇaṃ, yathā taṃ devānanti imamatthaṃ dasseti ‘‘atthi ca devāna’’ntiādinā. Anuttarimanussadhammena ca tikicchanena sakkā jarāya paṭikāraṃ kātuṃ, na tathā maraṇassāti evampi jarāmaraṇānaṃ atthato nānattaṃ sampaṭicchitabbanti dassetuṃ ‘‘sakkatevā’’tiādi vuttaṃ. Tattha sakkateti sakyate, sakkāti attho. Paṭikammanti paṭikaraṇaṃ. Nanu ca maraṇassāpi paṭikāraṃ kātuṃ sakkā iddhipādabhāvanāya vasibhāve satīti codanaṃ manasi katvā āha – ‘‘aññatreva iddhimantānaṃ iddhivisayā’’ti. Vuttañhetaṃ bhagavatā –
‘‘யஸ்ஸ கஸ்ஸசி, ஆனந்த³, சத்தாரோ இத்³தி⁴பாதா³ பா⁴விதா ப³ஹுலீகதா யானீகதா வத்து²கதா அனுட்டி²தா பரிசிதா ஸுஸமாரத்³தா⁴, ஸோ ஆகங்க²மானோ கப்பங் வா திட்டெ²ய்ய கப்பாவஸேஸங் வா’’தி (தீ³॰ நி॰ 2.166, 182; ஸங்॰ நி॰ 5.822; கதா²॰ 623; உதா³॰ 51).
‘‘Yassa kassaci, ānanda, cattāro iddhipādā bhāvitā bahulīkatā yānīkatā vatthukatā anuṭṭhitā paricitā susamāraddhā, so ākaṅkhamāno kappaṃ vā tiṭṭheyya kappāvasesaṃ vā’’ti (dī. ni. 2.166, 182; saṃ. ni. 5.822; kathā. 623; udā. 51).
கோ பனெத்த² கப்போ, கோ வா கப்பாவஸேஸோதி? கப்போதி ஆயுகப்போ, யஸ்மிங் தஸ்மிஞ்ஹி காலே யங் மனுஸ்ஸானங் ஆயுப்பமாணங், தங் பரிபுண்ணங் கரொந்தோ கப்பங் திட்ட²தி நாம. ‘‘அப்பங் வா பி⁴ய்யோ’’தி (தீ³॰ நி॰ 2.7; அ॰ நி॰ 7.74) வுத்தங் பன வஸ்ஸஸதாதி³தோ அதிரேகங் திட்ட²ந்தோ கப்பாவஸேஸங் திட்ட²தி நாம. யதி³ ஏவங் கஸ்மா இத்³தி⁴மந்தோ சேதோவஸிப்பத்தா கீ²ணாஸவா லோகஹிதத்த²ங் ததா² ந திட்ட²ந்தீதி? க²ந்த⁴ஸங்கா²தஸ்ஸ து³க்க²பா⁴ரஸ்ஸ பரிஞ்ஞாதத்தா அனுஸ்ஸுக்கதாய ச. படிப்பஸ்ஸத்³த⁴ஸப்³பு³ஸ்ஸுக்கா ஹி தே உத்தமபுரிஸாதி. வுத்தஞ்ஹேதங் த⁴ம்மஸேனாபதினா –
Ko panettha kappo, ko vā kappāvasesoti? Kappoti āyukappo, yasmiṃ tasmiñhi kāle yaṃ manussānaṃ āyuppamāṇaṃ, taṃ paripuṇṇaṃ karonto kappaṃ tiṭṭhati nāma. ‘‘Appaṃ vā bhiyyo’’ti (dī. ni. 2.7; a. ni. 7.74) vuttaṃ pana vassasatādito atirekaṃ tiṭṭhanto kappāvasesaṃ tiṭṭhati nāma. Yadi evaṃ kasmā iddhimanto cetovasippattā khīṇāsavā lokahitatthaṃ tathā na tiṭṭhantīti? Khandhasaṅkhātassa dukkhabhārassa pariññātattā anussukkatāya ca. Paṭippassaddhasabbussukkā hi te uttamapurisāti. Vuttañhetaṃ dhammasenāpatinā –
‘‘நாபி⁴னந்தா³மி மரணங், நாபி⁴கங்கா²மி ஜீவிதங்;
‘‘Nābhinandāmi maraṇaṃ, nābhikaṅkhāmi jīvitaṃ;
காலஞ்ச படிகங்கா²மி, வேதனங் ப⁴தகோ யதா²’’தி. (தே²ரகா³॰ 654; மி॰ ப॰ 2.2.4);
Kālañca paṭikaṅkhāmi, vetanaṃ bhatako yathā’’ti. (theragā. 654; mi. pa. 2.2.4);
யதா² ஜராமரணானங் அஞ்ஞமஞ்ஞங் அத்த²தோ நானத்தங், ஏவங் தேஹி தண்ஹாய ச நானத்தே த³ஸ்ஸிதே ‘‘தயோ பஞ்ஹா’’தி இத³ங் ஸிஜ்ஜ²தீதி தங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘யங் பனா’’திஆதி³மாஹ.
Yathā jarāmaraṇānaṃ aññamaññaṃ atthato nānattaṃ, evaṃ tehi taṇhāya ca nānatte dassite ‘‘tayo pañhā’’ti idaṃ sijjhatīti taṃ dassetuṃ ‘‘yaṃ panā’’tiādimāha.
தத்த² யஸ்மா தண்ஹாய அபா⁴வேபி ஸதி ஜராமரணங் லப்³ப⁴தி கீ²ணாஸவஸந்தானே, தஸ்மா அஞ்ஞங் ஜராமரணங் அஞ்ஞா தண்ஹாதி இமமத்த²மாஹ ‘‘தி³ஸ்ஸந்தி வீதராகா³ ஜீரந்தாபி மீயந்தாபீ’’தி. நனு ச தண்ஹாபி ஜீரணபி⁴ஜ்ஜனஸபா⁴வாதி? ஸச்சங், ந இத³ங் ஜராமரணங் இதா⁴தி⁴ப்பேதந்தி வுத்தோவாயமத்தோ². ‘‘யதி³ சா’’திஆதி³னா ஜராமரணதோ தண்ஹாய அனஞ்ஞத்தே தோ³ஸங் த³ஸ்ஸேதி. யொப்³ப³னட்டா²பி விக³ததண்ஹா ஸியுங், ந இத³ங் யுத்தந்தி அதி⁴ப்பாயோ. ஜராமரணம்பி ஸியா து³க்க²ஸ்ஸ ஸமுத³யோ தண்ஹாய அனஞ்ஞத்தே ஸதீதி அதி⁴ப்பாயோ. ந ச ஸியா தண்ஹா து³க்க²ஸ்ஸ ஸமுத³யோ ஜராமரணதோ அனஞ்ஞத்தே ஸதீதி பா⁴வோ. ந ஹி ஜராமரணங் து³க்க²ஸ்ஸ ஸமுத³யோ, தண்ஹா து³க்க²ஸ்ஸ ஸமுத³யோ, தஸ்மா வேதி³தப்³ப³ங் ஏதேஸமத்த²தோ நானத்தந்தி அதி⁴ப்பாயோ. யதா² ச தண்ஹா மக்³க³வஜ்ஜா², ஏவங் ஜராமரணம்பி ஸியா மக்³க³வஜ்ஜ²ங் தண்ஹாய அனஞ்ஞத்தே ஸதி. யதா² ச ஜராமரணங் ந மக்³க³வஜ்ஜ²ங், ததா² தண்ஹாபி ஸியாதி அயம்பி நயோ வுத்தோ ஏவாதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். இமாய யுத்தியாதி இமாய யதா²வுத்தாய உபபத்தியா. அஞ்ஞமஞ்ஞேஹீதி அஞ்ஞாஹி அஞ்ஞாஹி காரணூபபத்தீஹி அத்த²தோ சே அஞ்ஞத்தங், தத³ஞ்ஞம்பி ப்³யஞ்ஜனதோ க³வேஸிதப்³ப³ந்தி அத்தோ².
Tattha yasmā taṇhāya abhāvepi sati jarāmaraṇaṃ labbhati khīṇāsavasantāne, tasmā aññaṃ jarāmaraṇaṃ aññā taṇhāti imamatthamāha ‘‘dissanti vītarāgā jīrantāpi mīyantāpī’’ti. Nanu ca taṇhāpi jīraṇabhijjanasabhāvāti? Saccaṃ, na idaṃ jarāmaraṇaṃ idhādhippetanti vuttovāyamattho. ‘‘Yadi cā’’tiādinā jarāmaraṇato taṇhāya anaññatte dosaṃ dasseti. Yobbanaṭṭhāpi vigatataṇhā siyuṃ, na idaṃ yuttanti adhippāyo. Jarāmaraṇampi siyā dukkhassa samudayo taṇhāya anaññatte satīti adhippāyo. Na ca siyā taṇhā dukkhassa samudayo jarāmaraṇato anaññatte satīti bhāvo. Na hi jarāmaraṇaṃ dukkhassa samudayo, taṇhā dukkhassa samudayo, tasmā veditabbaṃ etesamatthato nānattanti adhippāyo. Yathā ca taṇhā maggavajjhā, evaṃ jarāmaraṇampi siyā maggavajjhaṃ taṇhāya anaññatte sati. Yathā ca jarāmaraṇaṃ na maggavajjhaṃ, tathā taṇhāpi siyāti ayampi nayo vutto evāti daṭṭhabbaṃ. Imāya yuttiyāti imāya yathāvuttāya upapattiyā. Aññamaññehīti aññāhi aññāhi kāraṇūpapattīhi atthato ce aññattaṃ, tadaññampi byañjanato gavesitabbanti attho.
இமேஸங் த⁴ம்மானங் அத்த²தோ ஏகத்தந்தி இமமேவத்த²ங் ‘‘ந ஹி யுஜ்ஜதீ’’திஆதி³னா விவரதி. தண்ஹாய அதி⁴ப்பாயே அபரிபூரமானேதி இச்சி²தாலாப⁴மாஹ. தேன இச்சா²தண்ஹானங் அத்த²தோ ஏகத்தங் வுத்தங் ஹோதீதி. ஏதேன ந ஹி யுஜ்ஜதி இச்சா²ய ச தண்ஹாய ச அத்த²தோ அஞ்ஞத்தந்தி. யதா² இத³ங் வசனங் ஸமத்த²னங் ஹோதி, ஏவங் இச்சா²விபரியாயே ஆகா⁴தவத்தூ²ஸு கோதோ⁴ ச உபனாஹோ ச உப்பஜ்ஜதீதி இத³ம்பி ஸமத்த²னங் ஹோதி, ந ததா² ஜராமரணவிபரியாயேதி ஜராமரணதண்ஹானங் அத்த²தோ அஞ்ஞத்தம்பி ஸமத்தி²தங் ஹோதீதி ஏதமத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி ‘‘இமாய யுத்தியா’’திஆதி³னா.
Imesaṃ dhammānaṃ atthato ekattanti imamevatthaṃ ‘‘na hi yujjatī’’tiādinā vivarati. Taṇhāya adhippāye aparipūramāneti icchitālābhamāha. Tena icchātaṇhānaṃ atthato ekattaṃ vuttaṃ hotīti. Etena na hi yujjati icchāya ca taṇhāya ca atthato aññattanti. Yathā idaṃ vacanaṃ samatthanaṃ hoti, evaṃ icchāvipariyāye āghātavatthūsu kodho ca upanāho ca uppajjatīti idampi samatthanaṃ hoti, na tathā jarāmaraṇavipariyāyeti jarāmaraṇataṇhānaṃ atthato aññattampi samatthitaṃ hotīti etamatthaṃ dasseti ‘‘imāya yuttiyā’’tiādinā.
யதி³ இச்சா²தண்ஹானங் அத்த²தோ அனஞ்ஞத்தங், அத² கஸ்மா ப⁴க³வதா இமிஸ்ஸா கா³தா²ய த்³விதா⁴ வுத்தாதி? தத்த² பரிஹாரமாஹ ‘‘யங் பனித³’’ந்திஆதி³னா. தத்த² யந்தி கிரியாபராமஸனங். அபி⁴லபிதந்தி வுத்தங் யங் இத³ங் அபி⁴லபனங் , இத³ங் பா³ஹிரானங் ரூபாதீ³னங் வத்தூ²னங் ஆரம்மணவஸேன, ஆரம்மணகரணவஸேன வா யோஜேதப்³ப³ங். த்³வீஹி த⁴ம்மேஹீதி த்³வீஹி பகதீஹி. கா பன தா பகதியோதி? அப்பத்தஸ்ஸ விஸயஸ்ஸ ஏஸனவஸேன இச்சா², பத்தஸ்ஸ அப்பத்தஸ்ஸ வா பாதுகாமதாவஸேன தண்ஹா, அயமேதாஸங் விஸேஸோ. யதி³பி ஏவங், ததா²பி ஸப்³பா³ தண்ஹா ரூபாதி³விஸயங் கி³லித்வா பரினிட்ட²பெத்வா க³ஹணேன ஏகஸபா⁴வா ஏவாதி த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘ஸப்³பா³ ஹி தண்ஹா அஜ்ஜோ²ஸானலக்க²ணேன ஏகலக்க²ணா’’தி ஆஹ. இதா³னி தமத்த²ங் உபமாய பகாஸெந்தோ ‘‘ஸப்³போ³ அக்³கீ³’’திஆதி³மாஹ, தங் ஸுவிஞ்ஞெய்யமேவ.
Yadi icchātaṇhānaṃ atthato anaññattaṃ, atha kasmā bhagavatā imissā gāthāya dvidhā vuttāti? Tattha parihāramāha ‘‘yaṃ panida’’ntiādinā. Tattha yanti kiriyāparāmasanaṃ. Abhilapitanti vuttaṃ yaṃ idaṃ abhilapanaṃ , idaṃ bāhirānaṃ rūpādīnaṃ vatthūnaṃ ārammaṇavasena, ārammaṇakaraṇavasena vā yojetabbaṃ. Dvīhi dhammehīti dvīhi pakatīhi. Kā pana tā pakatiyoti? Appattassa visayassa esanavasena icchā, pattassa appattassa vā pātukāmatāvasena taṇhā, ayametāsaṃ viseso. Yadipi evaṃ, tathāpi sabbā taṇhā rūpādivisayaṃ gilitvā pariniṭṭhapetvā gahaṇena ekasabhāvā evāti dassento ‘‘sabbā hi taṇhā ajjhosānalakkhaṇena ekalakkhaṇā’’ti āha. Idāni tamatthaṃ upamāya pakāsento ‘‘sabbo aggī’’tiādimāha, taṃ suviññeyyameva.
அயங் பன ந கேவலங் தண்ஹா ஆரம்மணே பவத்திவிஸேஸேன த்³வீஹி ஏவ நாமேஹி வுத்தா, அத² கோ² அனேகேஹிபி பரியாயேஹீதி த³ஸ்ஸனத்த²ங் ‘‘இச்சா²இதிபீ’’திஆதி³ வுத்தங்.
Ayaṃ pana na kevalaṃ taṇhā ārammaṇe pavattivisesena dvīhi eva nāmehi vuttā, atha kho anekehipi pariyāyehīti dassanatthaṃ ‘‘icchāitipī’’tiādi vuttaṃ.
தத்த² இச்ச²ந்தி தாய ஆரம்மணானீதி இச்சா². தண்ஹாயனட்டே²ன தண்ஹா. பீளாஜனநதோ து³ருத்³தா⁴ரணதோ ச விஸபீதங் ஸல்லங் வியாதி ஸல்லங். ஸந்தாபனட்டே²ன தூ⁴பாயனா. ஆகட்³ட⁴னட்டே²ன ஸீக⁴ஸோதா ஸரிதா வியாதி ஸரிதா, அல்லட்டே²ன வா ஸரிதா, ‘‘ஸரிதானி ஸினேஹிதானி ச, ஸோமனஸ்ஸானி ப⁴வந்தி ஜந்துனோ’’தி (த⁴॰ ப॰ 341) ஹி வுத்தங். அல்லானி சேவ ஸினித்³தா⁴னி சாதி அயமெத்த² அத்தோ². விஸத்திகாதி விஸதாதி விஸத்திகா. விஸடாதி விஸத்திகா. விஸமாதி விஸத்திகா. விஸாலாதி விஸத்திகா. விஸக்கதீதி விஸத்திகா. விஸங்வாதி³காதி விஸத்திகா . விஸங்ஹரதீதி விஸத்திகா. விஸமூலாதி விஸத்திகா. விஸப²லாதி விஸத்திகா. விஸபரிபோ⁴கா³தி விஸத்திகா. விஸதா வா பன ஸா தண்ஹா ரூபே ஸத்³தே³ க³ந்தே⁴ ரஸே பொ²ட்ட²ப்³பே³ த⁴ம்மே குலே க³ணே விஸதா வித்த²தாதி விஸத்திகா.
Tattha icchanti tāya ārammaṇānīti icchā. Taṇhāyanaṭṭhena taṇhā. Pīḷājananato duruddhāraṇato ca visapītaṃ sallaṃ viyāti sallaṃ. Santāpanaṭṭhena dhūpāyanā. Ākaḍḍhanaṭṭhena sīghasotā saritā viyāti saritā, allaṭṭhena vā saritā, ‘‘saritāni sinehitāni ca, somanassāni bhavanti jantuno’’ti (dha. pa. 341) hi vuttaṃ. Allāni ceva siniddhāni cāti ayamettha attho. Visattikāti visatāti visattikā. Visaṭāti visattikā. Visamāti visattikā. Visālāti visattikā. Visakkatīti visattikā. Visaṃvādikāti visattikā . Visaṃharatīti visattikā. Visamūlāti visattikā. Visaphalāti visattikā. Visaparibhogāti visattikā. Visatā vā pana sā taṇhā rūpe sadde gandhe rase phoṭṭhabbe dhamme kule gaṇe visatā vitthatāti visattikā.
ஸினேஹனவஸேன ஸினேஹோ. நானாக³தீஸு கிலமது²ப்பாத³னேன கிலமதோ². பலிவேட²னட்டே²ன லதா வியாதி லதா. ‘‘லதா உப்பஜ்ஜ திட்ட²தீ’’தி (த⁴॰ ப॰ 340) ஹி வுத்தங். மமந்தி மஞ்ஞனவஸேன மஞ்ஞனா. தூ³ரக³தம்பி ஆகட்³டி⁴த்வா ப³ந்த⁴னட்டே²ன ப³ந்தோ⁴. ஆஸீஸனட்டே²ன ஆஸா. ஆரம்மணரஸங் பாதுகாமதாவஸேன பிபாஸா. அபி⁴னந்த³னட்டே²ன அபி⁴னந்த³னா. இதீதி ஏவங் ஆரம்மணே பவத்திவிஸேஸேன அனேகேஹி நாமேஹி க³ய்ஹமானாபி ஸப்³பா³ தண்ஹா அஜ்ஜோ²ஸானலக்க²ணேன ஏகலக்க²ணாதி யதா²வுத்தமத்த²ங் நிக³மேதி.
Sinehanavasena sineho. Nānāgatīsu kilamathuppādanena kilamatho. Paliveṭhanaṭṭhena latā viyāti latā. ‘‘Latā uppajja tiṭṭhatī’’ti (dha. pa. 340) hi vuttaṃ. Mamanti maññanavasena maññanā. Dūragatampi ākaḍḍhitvā bandhanaṭṭhena bandho. Āsīsanaṭṭhena āsā. Ārammaṇarasaṃ pātukāmatāvasena pipāsā. Abhinandanaṭṭhena abhinandanā. Itīti evaṃ ārammaṇe pavattivisesena anekehi nāmehi gayhamānāpi sabbā taṇhā ajjhosānalakkhaṇena ekalakkhaṇāti yathāvuttamatthaṃ nigameti.
புன தண்ஹாய அனேகேஹி நாமேஹி க³ஹிதபா⁴வமேவ ‘‘யதா² சா’’திஆதி³னா உபசயேன த³ஸ்ஸேதி. தத்த² வேவசனேதி வேவசனஹாரவிப⁴ங்கே³. ‘‘ஆஸா ச பிஹா’’தி கா³தா²ய (நெத்தி॰ 37; பேடகோ॰ 11) அத்த²ங் தத்தே²வ வண்ணயிஸ்ஸாம. அவிக³தராக³ஸ்ஸாதிஆதீ³ஸு ரஞ்ஜனட்டே²ன ராகோ³, ச²ந்த³னட்டே²ன ச²ந்தோ³, பியாயனட்டே²ன பேமங், பரித³ஹனட்டே²ன பரிதா³ஹோதி தண்ஹாவ வுத்தா. தேனேவாஹ – ‘‘தண்ஹாயேதங் வேவசன’’ந்தி. ஏவங் யுஜ்ஜதீதி ஏவங் இச்சா²தண்ஹானங் அத்த²தோ அனஞ்ஞத்தா ‘‘தயோ பஞ்ஹா’’தி யங் வுத்தங், தங் யுஜ்ஜதி யுத்தியா ஸங்க³ச்ச²தீதி அத்தோ².
Puna taṇhāya anekehi nāmehi gahitabhāvameva ‘‘yathā cā’’tiādinā upacayena dasseti. Tattha vevacaneti vevacanahāravibhaṅge. ‘‘Āsā ca pihā’’ti gāthāya (netti. 37; peṭako. 11) atthaṃ tattheva vaṇṇayissāma. Avigatarāgassātiādīsu rañjanaṭṭhena rāgo, chandanaṭṭhena chando, piyāyanaṭṭhena pemaṃ, paridahanaṭṭhena paridāhoti taṇhāva vuttā. Tenevāha – ‘‘taṇhāyetaṃ vevacana’’nti. Evaṃ yujjatīti evaṃ icchātaṇhānaṃ atthato anaññattā ‘‘tayo pañhā’’ti yaṃ vuttaṃ, taṃ yujjati yuttiyā saṅgacchatīti attho.
21. ஏவங் ‘‘கேனஸ்ஸுப்³பா⁴ஹதோ லோகோ’’தி (ஸங்॰ நி॰ 1.66) கா³தா²ய ‘‘தயோ பஞ்ஹா’’தி பஞ்ஹத்தயபா⁴வே யுத்திங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி அஞ்ஞேஹி பகாரேஹி யுத்திக³வேஸனங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘ஸப்³போ³ து³க்கூ²பசாரோ’’திஆதி³மாஹ. தத்த² து³க்கூ²பசாரோதி து³க்க²ப்பவத்தி. காமதண்ஹாஸங்கா²ரமூலகோதி காமதண்ஹாபச்சயஸங்கா²ரஹேதுகோதி யுஜ்ஜதீதி அதி⁴ப்பாயோ. நிப்³பி³தூ³பசாரோதி நிப்³பி³தா³பவத்தி காமானங் விபரிணாமஞ்ஞதா²பா⁴வா உப்பஜ்ஜமானா அனபி⁴ரதி ஞாணனிப்³பி³தா³ ச. காமதண்ஹாபரிக்கா²ரமூலகோதி காமதண்ஹாய பரிக்கா²ரபூ⁴தவத்து²காமஹேதுகோ. தத்த² அனபி⁴ரதிஸங்கா²தா நிப்³பி³தா³ காமதண்ஹாபரிக்கா²ரமூலிகா, ந ஞாணனிப்³பி³தா³தி ஸப்³போ³ நிப்³பி³தூ³பசாரோ காமதண்ஹாபரிக்கா²ரமூலகோதி ந பன யுஜ்ஜதீதி வுத்தங். இமாய யுத்தியாதி நயங் த³ஸ்ஸேதி. இத³ங் வுத்தங் ஹோதி – யதா² பஞ்ஹத்தயபா⁴வே யுத்தி வுத்தா, யதா² ச து³க்கூ²பசாரனிப்³பி³தூ³பசாரேஸு, ஏவங் இமாய யுத்தியா இமினா யோகே³ன நயேன அஞ்ஞமஞ்ஞேஹி காரணேஹி தங்தங்பாளிப்பதே³ஸே அனுரூபேஹி அஞ்ஞதா² அஞ்ஞேஹி ஹேதூஹி யுத்தி க³வேஸிதப்³பா³தி.
21. Evaṃ ‘‘kenassubbhāhato loko’’ti (saṃ. ni. 1.66) gāthāya ‘‘tayo pañhā’’ti pañhattayabhāve yuttiṃ dassetvā idāni aññehi pakārehi yuttigavesanaṃ dassento ‘‘sabbo dukkhūpacāro’’tiādimāha. Tattha dukkhūpacāroti dukkhappavatti. Kāmataṇhāsaṅkhāramūlakoti kāmataṇhāpaccayasaṅkhārahetukoti yujjatīti adhippāyo. Nibbidūpacāroti nibbidāpavatti kāmānaṃ vipariṇāmaññathābhāvā uppajjamānā anabhirati ñāṇanibbidā ca. Kāmataṇhāparikkhāramūlakoti kāmataṇhāya parikkhārabhūtavatthukāmahetuko. Tattha anabhiratisaṅkhātā nibbidā kāmataṇhāparikkhāramūlikā, na ñāṇanibbidāti sabbo nibbidūpacāro kāmataṇhāparikkhāramūlakoti na pana yujjatīti vuttaṃ. Imāya yuttiyāti nayaṃ dasseti. Idaṃ vuttaṃ hoti – yathā pañhattayabhāve yutti vuttā, yathā ca dukkhūpacāranibbidūpacāresu, evaṃ imāya yuttiyā iminā yogena nayena aññamaññehi kāraṇehi taṃtaṃpāḷippadese anurūpehi aññathā aññehi hetūhi yutti gavesitabbāti.
இதா³னி தங் நயத³ஸ்ஸனங் ஸங்கி²த்தந்தி வித்தா²ரதோ விப⁴ஜித்வா த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘யதா² ஹி ப⁴க³வா’’திஆதி³ ஆரத்³த⁴ங். தத்தா²யங் ஸங்கே²பத்தோ² – ராக³தோ³ஸமோஹசரிதானங் யதா²க்கமங் அஸுப⁴மெத்தாபச்சயாகாரகதா² ராகா³தி³வினயனதோ ஸப்பாயாதி அயங் ஸாஸனயுத்தி. ஏவமவட்டி²தே யதி³ ராக³சரிதஸ்ஸ மெத்தாசேதோவிமுத்திங் தே³ஸெய்ய, ஸா தே³ஸனா ந யுஜ்ஜதி அஸப்பாயபா⁴வதோ. ததா² ஸுகா²படிபதா³த³யோதி. நனு ச ஸுகா²படிபதா³த³யோ படிபத்தியா ஸம்ப⁴வந்தி, ந தே³ஸனாயாதி? ஸச்சமேதங், இத⁴ பன ராக³சரிதோதி திப்³ப³கிலேஸோ ராக³சரிதோதி அதி⁴ப்பேதோ. தஸ்ஸ து³க்கா²ய படிபதா³ய பா⁴வனா ஸமிஜ்ஜ²தி. யஸ்ஸ ச து³க்கா²ய படிபதா³ய பா⁴வனா ஸமிஜ்ஜ²தி, தஸ்ஸ க³ருதரா அஸுப⁴தே³ஸனா ஸப்பாயா, யஸ்ஸ க³ருதரா அஸுப⁴தே³ஸனா ஸப்பாயா, ந தஸ்ஸ மந்த³கிலேஸஸ்ஸ விய லஹுகதராதி இமமத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ – ‘‘ஸுக²ங் வா படிபத³ங்…பே॰… தே³ஸெய்ய ந யுஜ்ஜதி தே³ஸனா’’தி. இமினா நயேன ஸேஸபதே³ஸுபி யதா²ஸம்ப⁴வங் அத்தோ² வத்தப்³போ³. எத்த² ச அயுத்தபரிஹாரேன யுத்திஸமதி⁴க³மோதி யுத்திவிசாரணாய அயுத்திபி க³வேஸிதப்³பா³தி வுத்தங் – ‘‘யதி³ ஹி…பே॰… ந யுஜ்ஜதி தே³ஸனா’’தி. ஸேஸேஸுபி ஏஸேவ நயோ. ஏவங் யங் கிஞ்சீதிஆதி³ யுத்திஹாரயோஜனாய நயத³ஸ்ஸனமேவ.
Idāni taṃ nayadassanaṃ saṃkhittanti vitthārato vibhajitvā dassetuṃ ‘‘yathā hi bhagavā’’tiādi āraddhaṃ. Tatthāyaṃ saṅkhepattho – rāgadosamohacaritānaṃ yathākkamaṃ asubhamettāpaccayākārakathā rāgādivinayanato sappāyāti ayaṃ sāsanayutti. Evamavaṭṭhite yadi rāgacaritassa mettācetovimuttiṃ deseyya, sā desanā na yujjati asappāyabhāvato. Tathā sukhāpaṭipadādayoti. Nanu ca sukhāpaṭipadādayo paṭipattiyā sambhavanti, na desanāyāti? Saccametaṃ, idha pana rāgacaritoti tibbakileso rāgacaritoti adhippeto. Tassa dukkhāya paṭipadāya bhāvanā samijjhati. Yassa ca dukkhāya paṭipadāya bhāvanā samijjhati, tassa garutarā asubhadesanā sappāyā, yassa garutarā asubhadesanā sappāyā, na tassa mandakilesassa viya lahukatarāti imamatthaṃ dassento āha – ‘‘sukhaṃ vā paṭipadaṃ…pe… deseyya na yujjati desanā’’ti. Iminā nayena sesapadesupi yathāsambhavaṃ attho vattabbo. Ettha ca ayuttaparihārena yuttisamadhigamoti yuttivicāraṇāya ayuttipi gavesitabbāti vuttaṃ – ‘‘yadi hi…pe… na yujjati desanā’’ti. Sesesupi eseva nayo. Evaṃ yaṃ kiñcītiādi yuttihārayojanāya nayadassanameva.
தத்த² ஏவந்தி இமினா நயேன. யங் கிஞ்சீதி அஞ்ஞம்பி யங் கிஞ்சி. அனுலோமப்பஹானந்தி பஹானஸ்ஸ அனுரூபங், பஹானஸமத்த²ந்தி அத்தோ². ஸுத்தே அனவஸேஸானங் பத³த்தா²னங் அனுபத³விசாரணா விசயோ ஹாரோ, விசயஹாரஸங்வண்ணனாய நித்³தா⁴ரிதேஸு அத்தே²ஸு யுத்திக³வேஸனங் ஸுகரந்தி ஆஹ – ‘‘ஸப்³ப³ங் தங் விசயேன ஹாரேன விசினித்வா யுத்திஹாரேன யோஜேதப்³ப³’’ந்தி. யாவதிகா ஞாணஸ்ஸ பூ⁴மீதி ஸங்வண்ணெந்தஸ்ஸ ஆசரியஸ்ஸ யங் ஞாணங் யங் படிபா⁴னங், தஸ்ஸ யத்தகோ விஸயோ, தத்தகோ யுத்திஹாரவிசாரோதி அத்தோ². தங் கிஸ்ஸ ஹேது? அனந்தனயோ ஸமந்தப⁴த்³த³கோ விமத்³த³க்க²மோ விசித்ததே³ஸனோ ச ஸத்³த⁴ம்மோதி.
Tattha evanti iminā nayena. Yaṃ kiñcīti aññampi yaṃ kiñci. Anulomappahānanti pahānassa anurūpaṃ, pahānasamatthanti attho. Sutte anavasesānaṃ padatthānaṃ anupadavicāraṇā vicayo hāro, vicayahārasaṃvaṇṇanāya niddhāritesu atthesu yuttigavesanaṃ sukaranti āha – ‘‘sabbaṃ taṃ vicayena hārena vicinitvā yuttihārena yojetabba’’nti. Yāvatikā ñāṇassa bhūmīti saṃvaṇṇentassa ācariyassa yaṃ ñāṇaṃ yaṃ paṭibhānaṃ, tassa yattako visayo, tattako yuttihāravicāroti attho. Taṃ kissa hetu? Anantanayo samantabhaddako vimaddakkhamo vicittadesano ca saddhammoti.
ஏவங் நயத³ஸ்ஸனவஸேனேவ யுத்திஹாரயோஜனா த³ஸ்ஸிதாதி தங் ப்³ரஹ்மவிஹாரப²லஸமாபத்தினவானுபுப்³ப³ஸமாபத்திவஸிபா⁴வேஹி விப⁴ஜித்வா த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘மெத்தாவிஹாரிஸ்ஸ ஸதோ’’திஆதி³ ஆரத்³த⁴ங். தத்த² மெத்தாவிஹாரிஸ்ஸாதி மெத்தாவிஹாரலாபி⁴னோ. ஸதோதி ஸமானஸ்ஸ, ததா²பூ⁴தஸ்ஸாதி அத்தோ². ப்³யாபாதோ³தி பதோ³ஸோ. சித்தங் பரியாதா³ய ட²ஸ்ஸதீதி சித்தங் அபி⁴ப⁴விஸ்ஸதி. யஸ்மா பன குஸலாகுஸலானங் த⁴ம்மானங் அபுப்³ப³ங் அசரிமங் பவத்தி நாம நத்தி², தஸ்மா ஸமாபத்திதோ வுட்டா²னஸ்ஸ அபரபா⁴கே³தி த³ஸ்ஸனத்த²ங் ‘‘ட²ஸ்ஸதீ’’தி வுத்தங். ந யுஜ்ஜதி தே³ஸனாதி ப்³யாபாத³படிபக்க²த்தா மெத்தாய தாதி³ஸீ கதா² ந யுத்தாதி அத்தோ². ப்³யாபாதோ³ பஹானங் அப்³ப⁴த்த²ங் க³ச்ச²தீதி யுஜ்ஜதி தே³ஸனாதி யதா²வுத்தகாரணதோ ஏவ அயங் கதா² யுத்தாதி. ஸேஸவாரேஸுபி இமினாவ நயேன அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. அனுத்தானங் ஏவ வண்ணயிஸ்ஸாம.
Evaṃ nayadassanavaseneva yuttihārayojanā dassitāti taṃ brahmavihāraphalasamāpattinavānupubbasamāpattivasibhāvehi vibhajitvā dassetuṃ ‘‘mettāvihārissa sato’’tiādi āraddhaṃ. Tattha mettāvihārissāti mettāvihāralābhino. Satoti samānassa, tathābhūtassāti attho. Byāpādoti padoso. Cittaṃ pariyādāya ṭhassatīti cittaṃ abhibhavissati. Yasmā pana kusalākusalānaṃ dhammānaṃ apubbaṃ acarimaṃ pavatti nāma natthi, tasmā samāpattito vuṭṭhānassa aparabhāgeti dassanatthaṃ ‘‘ṭhassatī’’ti vuttaṃ. Na yujjati desanāti byāpādapaṭipakkhattā mettāya tādisī kathā na yuttāti attho. Byāpādo pahānaṃ abbhatthaṃ gacchatīti yujjati desanāti yathāvuttakāraṇato eva ayaṃ kathā yuttāti. Sesavāresupi imināva nayena attho veditabbo. Anuttānaṃ eva vaṇṇayissāma.
அனிமித்தவிஹாரிஸ்ஸாதி அனிச்சானுபஸ்ஸனாமுகே²ன படிலத்³த⁴ப²லஸமாபத்திவிஹாரஸ்ஸ. நிமித்தானுஸாரீதி ஸங்கா²ரனிமித்தானுஸாரீ. தேன தேனேவாதி நிச்சாதீ³ஸு யங் யங் பஹீனங், தேன தேனேவ நிமித்தேன. அஸ்மீதி விக³தந்தி பஞ்சஸு உபாதா³னக்க²ந்தே⁴ஸு தி³ட்டி²மானவஸேன யங் அஸ்மீதி மஞ்ஞிதங், தங் விக³தங். தமேவத்த²ங் விவரதி ‘‘அயமஹமஸ்மீதி ந ஸமனுபஸ்ஸாமீ’’தி. விசிகிச்சா²கத²ங்கதா²ஸல்லந்தி வினயகுக்குச்சஸ்ஸாபி கத²ங் கத²ந்தி பவத்திஸப்³பா⁴வதோ விசிகிச்சா²பதே³ன விஸேஸிதங். ந யுஜ்ஜதி தே³ஸனாதி விசிகிச்சா²ய பஹானேகட்ட²பா⁴வதோ ந யுத்தாயங் கதா².
Animittavihārissāti aniccānupassanāmukhena paṭiladdhaphalasamāpattivihārassa. Nimittānusārīti saṅkhāranimittānusārī. Tena tenevāti niccādīsu yaṃ yaṃ pahīnaṃ, tena teneva nimittena. Asmīti vigatanti pañcasu upādānakkhandhesu diṭṭhimānavasena yaṃ asmīti maññitaṃ, taṃ vigataṃ. Tamevatthaṃ vivarati ‘‘ayamahamasmīti na samanupassāmī’’ti. Vicikicchākathaṃkathāsallanti vinayakukkuccassāpi kathaṃ kathanti pavattisabbhāvato vicikicchāpadena visesitaṃ. Na yujjati desanāti vicikicchāya pahānekaṭṭhabhāvato na yuttāyaṃ kathā.
பட²மங் ஜா²னங் ஸமாபன்னஸ்ஸாதி பட²மஜ்ஜா²னஸமங்கி³னோ. காமராக³ப்³யாபாதா³ விஸேஸாய ஸங்வத்தந்தீதி ந யுஜ்ஜதீதி யஸ்மா நீவரணேஸு அப்பஹீனேஸு பட²மஜ்ஜா²னஸ்ஸ உபசாரம்பி ந ஸம்பஜ்ஜதி, பகே³வ ஜா²னங், தஸ்மா காமராக³ப்³யாபாதா³ விஸேஸாய து³தியஜ்ஜா²னாய ஸங்வத்தந்தீதி ந யுத்தாயங் கதா². யதா²லத்³த⁴ஸ்ஸ பன பட²மஜ்ஜா²னஸ்ஸ காமராக³ப்³யாபாதா³ பரியுட்டா²னப்பத்தா ஹானாய ஸங்வத்தந்தீதி யுஜ்ஜதி தே³ஸனா யுத்தா கதா²தி, ஏவங் ஸப்³ப³த்த² யோஜேதப்³ப³ங். அவிதக்கஸஹக³தா ஸஞ்ஞாமனஸிகாரா நாம ஸஹ உபசாரேன து³தியஜ்ஜா²னத⁴ம்மா, ஆரம்மணகரணத்தோ² ஹெத்த² ஸஹக³த-ஸத்³தோ³. ஹானாயாதி பட²மஜ்ஜா²னதோ பரிஹானாய. விஸேஸாயாதி து³தியஜ்ஜா²னாய. இமினா நயேன தத்த² தத்த² ஹானந்தி, விஸேஸோதி ச வுத்தத⁴ம்மா வேதி³தப்³பா³. விதக்கவிசாரஸஹக³தாதி பட²மஜ்ஜா²னத⁴ம்மா, காமாவசரத⁴ம்மா ஏவ வா. உபெக்கா²ஸுக²ஸஹக³தாதி உபசாரேன ஸத்³தி⁴ங் து³தியஜ்ஜா²னத⁴ம்மா, தத்ரமஜ்ஜ²த்துபெக்கா² ஹி இத⁴ உபெக்கா²தி அதி⁴ப்பேதா. பீதிஸுக²ஸஹக³தாதி ஸஹ உபசாரேன ததியஜ்ஜா²னத⁴ம்மா. உபெக்கா²ஸதிபாரிஸுத்³தி⁴ஸஹக³தாதி சதுத்த²ஜ்ஜா²னத⁴ம்மா.
Paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassāti paṭhamajjhānasamaṅgino. Kāmarāgabyāpādā visesāya saṃvattantīti na yujjatīti yasmā nīvaraṇesu appahīnesu paṭhamajjhānassa upacārampi na sampajjati, pageva jhānaṃ, tasmā kāmarāgabyāpādā visesāya dutiyajjhānāya saṃvattantīti na yuttāyaṃ kathā. Yathāladdhassa pana paṭhamajjhānassa kāmarāgabyāpādā pariyuṭṭhānappattā hānāya saṃvattantīti yujjati desanā yuttā kathāti, evaṃ sabbattha yojetabbaṃ. Avitakkasahagatā saññāmanasikārā nāma saha upacārena dutiyajjhānadhammā, ārammaṇakaraṇattho hettha sahagata-saddo. Hānāyāti paṭhamajjhānato parihānāya. Visesāyāti dutiyajjhānāya. Iminā nayena tattha tattha hānanti, visesoti ca vuttadhammā veditabbā. Vitakkavicārasahagatāti paṭhamajjhānadhammā, kāmāvacaradhammā eva vā. Upekkhāsukhasahagatāti upacārena saddhiṃ dutiyajjhānadhammā, tatramajjhattupekkhā hi idha upekkhāti adhippetā. Pītisukhasahagatāti saha upacārena tatiyajjhānadhammā. Upekkhāsatipārisuddhisahagatāti catutthajjhānadhammā.
ஸஞ்ஞூபசாராதி படுஸஞ்ஞாகிச்சங் கரொந்தா ஏவ யே கேசி சித்துப்பாதா³, ‘‘ஆகிஞ்சஞ்ஞாயதனத⁴ம்மா’’திபி வத³ந்தி. ஸஞ்ஞாவேத³யிதனிரோத⁴ஸஹக³தாதி ‘‘ஸஞ்ஞாவேத³யிதனிரோத⁴ங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரிஸ்ஸாமீ’’தி தஸ்ஸ பரிகம்மவஸேன பவத்தத⁴ம்மா. தே பன யஸ்மா நேவஸஞ்ஞானாஸஞ்ஞாயதனஸமாபத்தியங் டி²தேனேவ ஸக்கா ஸஞ்ஞாவேத³யிதனிரோத⁴ங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரிதுங், ந ததோ பரிஹீனேன, தஸ்மா நேவஸஞ்ஞானாஸஞ்ஞாயதனஸமாபத்தியா ஹானாய ஸங்வத்தந்தீதி ந யுத்தா கதா². விஸேஸாய ஸங்வத்தந்தீதி பன யுத்தா கதா²தி ஆஹ – ‘‘ஹானாய…பே॰… தே³ஸனா’’தி. கல்லதாபரிசிதந்தி ஸமத்த²பா⁴வேன பரிசிதங், யதா²வுத்தஸமாபத்தீஸு வஸிபா⁴வேன பரிசிதந்தி அத்தோ². தேனேவாஹ – ‘‘அபி⁴னீஹாரங் க²மதீ’’தி. ஸேஸங் ஸப்³ப³ங் உத்தானமேவ.
Saññūpacārāti paṭusaññākiccaṃ karontā eva ye keci cittuppādā, ‘‘ākiñcaññāyatanadhammā’’tipi vadanti. Saññāvedayitanirodhasahagatāti ‘‘saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharissāmī’’ti tassa parikammavasena pavattadhammā. Te pana yasmā nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiyaṃ ṭhiteneva sakkā saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharituṃ, na tato parihīnena, tasmā nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiyā hānāya saṃvattantīti na yuttā kathā. Visesāya saṃvattantīti pana yuttā kathāti āha – ‘‘hānāya…pe… desanā’’ti. Kallatāparicitanti samatthabhāvena paricitaṃ, yathāvuttasamāpattīsu vasibhāvena paricitanti attho. Tenevāha – ‘‘abhinīhāraṃ khamatī’’ti. Sesaṃ sabbaṃ uttānameva.
அபி செத்த² அப்படிக்கூலஸஞ்ஞாமுகே²ன காமச்ச²ந்தோ³ வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. படிக்கூலஸஞ்ஞாபதிரூபதாய ப்³யாபாதோ³ வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. ஸமாதி⁴முகே²ன தி²னமித்³த⁴ங் வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. வீரியாரம்ப⁴முகே²ன உத்³த⁴ச்சங் வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. ஸிக்கா²காமதாமுகே²ன குக்குச்சங் வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. உப⁴யபக்க²ஸந்தீரணமுகே²ன விசிகிச்சா² வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. இட்டா²னிட்ட²ஸமுபெக்க²னமுகே²ன ஸம்மோஹோ வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. அத்தஞ்ஞுதாமுகே²ன அத்தனி அபரிப⁴வனே மானோ வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. வீமங்ஸாமுகே²ன ஹேதுபதிரூபகபரிக்³க³ஹேன மிச்சா²தி³ட்டி² வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. விரத்ததாபதிரூபகேன ஸத்தேஸு அத³யாபன்னதா வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. அனுஞ்ஞாதபடிஸேவனபதிரூபதாய காமஸுக²ல்லிகானுயோகோ³ வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. ஆஜீவபாரிஸுத்³தி⁴பதிரூபதாய அஸங்விபா⁴க³ஸீலதா வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. ஸங்விபா⁴க³ஸீலதாபதிரூபதாய மிச்சா²ஜீவோ வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. அஸங்ஸக்³க³விஹாரிதாபதிரூபதாய அஸங்க³ஹஸீலதா வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. ஸங்க³ஹஸீலதாபதிரூபதாய அனநுலோமிகஸங்ஸக்³கோ³ வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. ஸச்சவாதி³தாபதிரூபதாய பிஸுணவாசா வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. அபிஸுணவாதி³தாபதிரூபதாய அனத்த²காமதா வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. பியவாதி³தாபதிரூபதாய சாடுகம்யதா வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. மிதபா⁴ணிதாபதிரூபதாய அஸம்மோத³னஸீலதா வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. ஸம்மோத³னஸீலதாபதிரூபதாய மாயா ஸாடெ²ய்யஞ்ச வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. நிக்³க³ய்ஹவாதி³தாபதிரூபதாய ப²ருஸவாசதா வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. பாபக³ரஹிதாபதிரூபதாய பரவஜ்ஜானுபஸ்ஸிதா வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. குலானுத்³த⁴யதாபதிரூபதாய குலமச்ச²ரியங் வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. ஆவாஸசிரட்டி²திகாமதாமுகே²ன ஆவாஸமச்ச²ரியங் வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. த⁴ம்மபரிப³ந்த⁴பரிஹரணமுகே²ன த⁴ம்மமச்ச²ரியங் வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. த⁴ம்மதே³ஸனாபி⁴ரதிமுகே²ன ப⁴ஸ்ஸாராமதா வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. அப²ருஸவாசதாக³ணானுக்³க³ஹகரணமுகே²ன ஸங்க³ணிகாராமதா வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. புஞ்ஞகாமதாபதிரூபதாய கம்மாராமதா வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. ஸங்வேக³பதிரூபேன சித்தஸந்தாபோ வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. ஸத்³தா⁴லுதாபதிரூபதாய அபரிக்க²தா வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. வீமங்ஸனாபதிரூபேன அஸ்ஸத்³தி⁴யங் வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. அத்தாதி⁴பதெய்யபதிரூபேன க³ரூனங் அனுஸாஸனியா அப்பத³க்கி²ணக்³கா³ஹிதா வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. த⁴ம்மாதி⁴பதெய்யபதிரூபேன ஸப்³ரஹ்மசாரீஸு அகா³ரவங் வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. லோகாதி⁴பதெய்யபதிரூபேன அத்தனி த⁴ம்மே ச பரிப⁴வோ வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. மெத்தாயனாமுகே²ன ராகோ³ வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. கருணாயனாபதிரூபேன ஸோகோ வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. முதி³தாவிஹாரபதிரூபேன பஹாஸோ வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. உபெக்கா²விஹாரபதிரூபேன குஸலேஸு த⁴ம்மேஸு நிக்கி²த்தச²ந்த³தா வஞ்சேதீதி யுஜ்ஜதி. ஏவங் ஆக³மபதிரூபகஅதி⁴க³மபதிரூபகாதீ³னம்பி ததா² ததா² வஞ்சனஸபா⁴வோ யுத்திதோ வேதி³தப்³போ³. ஏவங் ஆக³மானுஸாரேன யுத்திக³வேஸனா காதப்³பா³தி.
Api cettha appaṭikkūlasaññāmukhena kāmacchando vañcetīti yujjati. Paṭikkūlasaññāpatirūpatāya byāpādo vañcetīti yujjati. Samādhimukhena thinamiddhaṃ vañcetīti yujjati. Vīriyārambhamukhena uddhaccaṃ vañcetīti yujjati. Sikkhākāmatāmukhena kukkuccaṃ vañcetīti yujjati. Ubhayapakkhasantīraṇamukhena vicikicchā vañcetīti yujjati. Iṭṭhāniṭṭhasamupekkhanamukhena sammoho vañcetīti yujjati. Attaññutāmukhena attani aparibhavane māno vañcetīti yujjati. Vīmaṃsāmukhena hetupatirūpakapariggahena micchādiṭṭhi vañcetīti yujjati. Virattatāpatirūpakena sattesu adayāpannatā vañcetīti yujjati. Anuññātapaṭisevanapatirūpatāya kāmasukhallikānuyogo vañcetīti yujjati. Ājīvapārisuddhipatirūpatāya asaṃvibhāgasīlatā vañcetīti yujjati. Saṃvibhāgasīlatāpatirūpatāya micchājīvo vañcetīti yujjati. Asaṃsaggavihāritāpatirūpatāya asaṅgahasīlatā vañcetīti yujjati. Saṅgahasīlatāpatirūpatāya ananulomikasaṃsaggo vañcetīti yujjati. Saccavāditāpatirūpatāya pisuṇavācā vañcetīti yujjati. Apisuṇavāditāpatirūpatāya anatthakāmatā vañcetīti yujjati. Piyavāditāpatirūpatāya cāṭukamyatā vañcetīti yujjati. Mitabhāṇitāpatirūpatāya asammodanasīlatā vañcetīti yujjati. Sammodanasīlatāpatirūpatāya māyā sāṭheyyañca vañcetīti yujjati. Niggayhavāditāpatirūpatāya pharusavācatā vañcetīti yujjati. Pāpagarahitāpatirūpatāya paravajjānupassitā vañcetīti yujjati. Kulānuddhayatāpatirūpatāya kulamacchariyaṃ vañcetīti yujjati. Āvāsaciraṭṭhitikāmatāmukhena āvāsamacchariyaṃ vañcetīti yujjati. Dhammaparibandhapariharaṇamukhena dhammamacchariyaṃ vañcetīti yujjati. Dhammadesanābhiratimukhena bhassārāmatā vañcetīti yujjati. Apharusavācatāgaṇānuggahakaraṇamukhena saṅgaṇikārāmatā vañcetīti yujjati. Puññakāmatāpatirūpatāya kammārāmatā vañcetīti yujjati. Saṃvegapatirūpena cittasantāpo vañcetīti yujjati. Saddhālutāpatirūpatāya aparikkhatā vañcetīti yujjati. Vīmaṃsanāpatirūpena assaddhiyaṃ vañcetīti yujjati. Attādhipateyyapatirūpena garūnaṃ anusāsaniyā appadakkhiṇaggāhitā vañcetīti yujjati. Dhammādhipateyyapatirūpena sabrahmacārīsu agāravaṃ vañcetīti yujjati. Lokādhipateyyapatirūpena attani dhamme ca paribhavo vañcetīti yujjati. Mettāyanāmukhena rāgo vañcetīti yujjati. Karuṇāyanāpatirūpena soko vañcetīti yujjati. Muditāvihārapatirūpena pahāso vañcetīti yujjati. Upekkhāvihārapatirūpena kusalesu dhammesu nikkhittachandatā vañcetīti yujjati. Evaṃ āgamapatirūpakaadhigamapatirūpakādīnampi tathā tathā vañcanasabhāvo yuttito veditabbo. Evaṃ āgamānusārena yuttigavesanā kātabbāti.
யுத்திஹாரவிப⁴ங்க³வண்ணனா நிட்டி²தா.
Yuttihāravibhaṅgavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / நெத்திப்பகரணபாளி • Nettippakaraṇapāḷi / 3. யுத்திஹாரவிப⁴ங்கோ³ • 3. Yuttihāravibhaṅgo
டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / கு²த்³த³கனிகாய (டீகா) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / நெத்திப்பகரண-டீகா • Nettippakaraṇa-ṭīkā / 3. யுத்திஹாரவிப⁴ங்க³வண்ணனா • 3. Yuttihāravibhaṅgavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / கு²த்³த³கனிகாய (டீகா) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / நெத்திவிபா⁴வினீ • Nettivibhāvinī / 3. யுத்திஹாரவிப⁴ங்க³விபா⁴வனா • 3. Yuttihāravibhaṅgavibhāvanā
