| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਨੇਤ੍ਤਿਪ੍ਪਕਰਣ-ਟੀਕਾ • Nettippakaraṇa-ṭīkā |
੩. ਯੁਤ੍ਤਿਹਾਰવਿਭਙ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ
3. Yuttihāravibhaṅgavaṇṇanā
੧੮. ਏવਮੇਤਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ, ਏવਂ ਪਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਗਹੇਤਬ੍ਬਾਨਂ ਅਤ੍ਥਾਨਂ વਿਜਹਨਗ੍ਗਹਣਤ੍ਥਾਯ ਯੁਤ੍ਤਾਯੁਤ੍ਤਿવਿਚਾਰਣਾਯਂ વਜ੍ਜੇਤਬ੍ਬੇਸੁ ਤਾવ ਪਠਮਂ ਪਟਿਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਅਤਥਾਕਾਰੇਨ ਗਯ੍ਹਮਾਨਾ ਸੁਤ੍ਤਤ੍ਥਾ વਿਸਯੋ’’ਤਿ ਯਥਾ ‘‘વਾਮਂ ਮੁਞ੍ਚ, ਦਕ੍ਖਿਣਂ ਗਣ੍ਹਾ’’ਤਿ (ਧ॰ ਸ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੪੯੮; વਿਸੁਦ੍ਧਿ॰ ਮਹਾਟੀ॰ ੧.੧੪; ਸਂ॰ ਨਿ॰ ਟੀ॰ ੧.੧.੨੧੩)। વਜ੍ਜੇਤਬ੍ਬਭਾવਤੋ ਹਿ ਸੁਤ੍ਤਪਦੇਹਿ ਸੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇ વਿવੇਚਿਤੇ ਗਹੇਤਬ੍ਬਭਾવੋ ਚ ਅવਸਿਟ੍ਠੋ ਹੋਤਿ। ਤਥਾ ਹਿ વਕ੍ਖਤਿ ‘‘ਮੇਤ੍ਤਾવਿਹਾਰਸ੍ਸ ਸਤੋ ਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਰਿਯਾਦਾਯ ਠਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ ਨ ਯੁਜ੍ਜਤਿ ਦੇਸਨਾ, ‘ਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਪਹਾਨਂ ਅਬ੍ਭਤ੍ਥਂ ਗਚ੍ਛਤੀ’ਤਿ ਯੁਜ੍ਜਤਿ ਦੇਸਨਾ’’ਤਿ (ਨੇਤ੍ਤਿ॰ ੨੧)।
18. Evametassa suttassa attho na gahetabbo, evaṃ pana gahetabboti aggahetabbagahetabbānaṃ atthānaṃ vijahanaggahaṇatthāya yuttāyuttivicāraṇāyaṃ vajjetabbesu tāva paṭhamaṃ paṭipattīti dassento āha ‘‘atathākārena gayhamānā suttatthā visayo’’ti yathā ‘‘vāmaṃ muñca, dakkhiṇaṃ gaṇhā’’ti (dha. sa. aṭṭha. 498; visuddhi. mahāṭī. 1.14; saṃ. ni. ṭī. 1.1.213). Vajjetabbabhāvato hi suttapadehi suttatthe vivecite gahetabbabhāvo ca avasiṭṭho hoti. Tathā hi vakkhati ‘‘mettāvihārassa sato byāpādo cittaṃ pariyādāya ṭhassatī’ti na yujjati desanā, ‘byāpādo pahānaṃ abbhatthaṃ gacchatī’ti yujjati desanā’’ti (netti. 21).
ਯੁਤ੍ਤਿਨਿਦ੍ਧਾਰਣੇਨ ਅਯਥਾਸਭਾવਤੋ વਿવੇਚਿਤ੍વਾ ਯਥਾਸਭਾવਤੋ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਗਹਣਕਾਰਣਾਨਿ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਮਹਨ੍ਤਾ ਅਪਦਿਸਿਤਬ੍ਬਾ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਮਹਾਪਦੇਸਾ’’ਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਮਾਹ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਾਦਯੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ। ਪਤਿਟ੍ਠਾਨਾਨੀਤਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾਨਸਾਧਨਾਨਿ। ਸੇਸੇਸੂਤਿ ਸਙ੍ਘਾਪਦੇਸਾਦੀਸੁ। ਪਠਮਤ੍ਥੋ ਏવ ਹਿ ਇਧ ਪਾਲ਼ਿ ਆਗਤੋ, વਿਨਿਚ੍ਛਯਨੇ ਕਾਰਣਂ ਮਹਾਪਦੇਸੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਸੁਤ੍ਤੋਤਰਣਾਦੀਤਿ ਆਦਿਸਦ੍ਦੇਨ ਸੁਤ੍ਤਾਨੋਤਰਣਾਦਿਪਿ ਸਙ੍ਗਯ੍ਹਤਿ। ਸੁਤ੍ਤੋਤਰਣવਿਨਯਸਨ੍ਦਸ੍ਸਨਾਨਿ ਹਿ ਕੇਨਚਿ ਯਥਾਭਤਸ੍ਸ ਗਨ੍ਥਸ੍ਸ ‘‘ਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ વਿਨਿਚ੍ਛਯਨੇ ਕਾਰਣਂ। ਸੁਤ੍ਤਾਨੋਤਰਣવਿਨਯਾਸਨ੍ਦਸ੍ਸਨਾਨਿ ‘‘ਅਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ। ਯਦਿ ਏવਨ੍ਤਿ ਯਦਿ ਯਥਾਭਤਸ੍ਸ ਗਨ੍ਥਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤવਿਨਯੇਹਿ ਸਂਸਨ੍ਦਨਂ ‘‘ਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ, ਅਸਂਸਨ੍ਦਨਂ ‘‘ਅਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ વਿਨਿਚ੍ਛਯਕਾਰਣਂ, ਏવਂ ਸਨ੍ਤੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਮ੍ਪਦੀਯਤਿ ਞਾਪੀਯਤਿ ਧਮ੍ਮੋ ਏਤੇਹੀਤਿ ਸਮ੍ਪਦਾਯਾ, ਅਕ੍ਖਾਤਾਰੋ।
Yuttiniddhāraṇena ayathāsabhāvato vivecitvā yathāsabhāvato dhammassa gahaṇakāraṇāni kathento ‘‘mahantā apadisitabbā etesanti mahāpadesā’’ti imamatthamāha ‘‘buddhādayo’’tiādinā. Patiṭṭhānānīti patiṭṭhānasādhanāni. Sesesūti saṅghāpadesādīsu. Paṭhamattho eva hi idha pāḷi āgato, vinicchayane kāraṇaṃ mahāpadesoti adhippāyo. Suttotaraṇādīti ādisaddena suttānotaraṇādipi saṅgayhati. Suttotaraṇavinayasandassanāni hi kenaci yathābhatassa ganthassa ‘‘dhammo’’ti vinicchayane kāraṇaṃ. Suttānotaraṇavinayāsandassanāni ‘‘adhammo’’ti. Yadi evanti yadi yathābhatassa ganthassa suttavinayehi saṃsandanaṃ ‘‘dhammo’’ti, asaṃsandanaṃ ‘‘adhammo’’ti vinicchayakāraṇaṃ, evaṃ santeti attho. Sampadīyati ñāpīyati dhammo etehīti sampadāyā, akkhātāro.
વਿਨੀਯਨ੍ਤਿ ਰਾਗਾਦਯੋ ਏਤੇਨਾਤਿ વਿਨਯੋ, ਕਾਰਣਂ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਰਾਗਾਦਿવੂਪਸਮਨਿਮਿਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਕਿਂ ਪਨ ਤਂ? ਸਾਧਿਟ੍ਠਾਨਸਮਥવਿਪਸ੍ਸਨਾਦਿਧਮ੍ਮਾ। ਯੇ ਪਰਤੋ ‘‘ਤੇਚਤ੍ਤਾਲੀਸਂ ਬੋਧਙ੍ਗਮਾ ਧਮ੍ਮਾ’’ਤਿ (ਨੇਤ੍ਤਿ॰ ੨੪) વਕ੍ਖਤਿ।
Vinīyanti rāgādayo etenāti vinayo, kāraṇaṃ. Tenāha ‘‘rāgādivūpasamanimitta’’nti. Kiṃ pana taṃ? Sādhiṭṭhānasamathavipassanādidhammā. Ye parato ‘‘tecattālīsaṃ bodhaṅgamā dhammā’’ti (netti. 24) vakkhati.
વਿਨਯਮਹਾਪਦੇਸਾ ਕਪ੍ਪਿਯਾਨੁਲੋਮਤੋ ਅਨੁਲੋਮਕਪ੍ਪਿਯਂ ਨਾਮ, ਤਂਸਦਿਸਤਾਯ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਮਹਾਪਦੇਸਾਪਿ ਅਨੁਲੋਮਕਪ੍ਪਿਯਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾવੋਹਾਰੋ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਯਂ ਅਨੁਲੋਮਕਪ੍ਪਿਯਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ।
Vinayamahāpadesā kappiyānulomato anulomakappiyaṃ nāma, taṃsadisatāya suttantamahāpadesāpi anulomakappiyanti aṭṭhakathāvohāro. Tena vuttaṃ ‘‘yaṃ anulomakappiyanti vuccatī’’ti.
ਯਦਿਪਿ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪવਤ੍ਤਾ ਭਗવਤੋ ਪਕਿਣ੍ਣਕਦੇਸਨਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾ, ਸਾ ਪਨ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਾਹਕੇਹਿ ਤੇਪਿਟਕਂ ਬੁਦ੍ਧવਚਨਂ ਸਙ੍ਗਾਯਿਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸਂવਣ੍ਣਨਾਨੁਰੂਪੇਨ વਾਚਨਾਮਗ੍ਗਂ ਆਰੋਪਿਤਤ੍ਤਾ ਆਚਰਿਯવਾਦੋ ਨਾਮ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਆਚਰਿਯવਾਦੋ ਨਾਮ ਅਟ੍ਠਕਥਾ’’ਤਿ। ਤਿਸ੍ਸੋਪਿ ਸਙ੍ਗੀਤਿਯੋ ਆਰੁਲ਼੍ਹੋ ਏવ ਹਿ ਬੁਦ੍ਧવਚਨਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸਂવਣ੍ਣਨਾਭੂਤੋ ਕਥਾਮਗ੍ਗੋ ਪਚ੍ਛਾ ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਯੇਹਿ ਮਹਾਥੇਰੇਹਿ ਸੀਹਲ਼ਭਾਸਾਯ ਠਪਿਤੋ। ਅਤ੍ਤਨੋਮਤਿ ਥੇਰવਾਦੋ। ਸਮੇਨ੍ਤਮੇવ ਗਹੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਸਂਸਨ੍ਦਤਿ , ਏવਂ ਮਹਾਪਦੇਸਤੋ ਅਤ੍ਥਾ ਉਦ੍ਧਰਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਪਮਾਦਪਾਠવਸੇਨ ਆਚਰਿਯવਾਦਸ੍ਸ ਕਦਾਚਿ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਅਸਂਸਨ੍ਦਨਾਪਿ ਸਿਯਾ, ਸੋ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ – ‘‘ਸੁਤ੍ਤੇਨ ਸਮੇਨ੍ਤੋ ਏવ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ।
Yadipi tattha tattha pavattā bhagavato pakiṇṇakadesanā aṭṭhakathā, sā pana dhammasaṅgāhakehi tepiṭakaṃ buddhavacanaṃ saṅgāyitvā tassa atthasaṃvaṇṇanānurūpena vācanāmaggaṃ āropitattā ācariyavādo nāma. Tena vuttaṃ ‘‘ācariyavādo nāma aṭṭhakathā’’ti. Tissopi saṅgītiyo āruḷho eva hi buddhavacanassa atthasaṃvaṇṇanābhūto kathāmaggo pacchā tambapaṇṇiyehi mahātherehi sīhaḷabhāsāya ṭhapito. Attanomati theravādo. Samentameva gahetabbanti yathā pāḷiyā saṃsandati , evaṃ mahāpadesato atthā uddharitabbāti dasseti. Pamādapāṭhavasena ācariyavādassa kadāci pāḷiyā asaṃsandanāpi siyā, so na gahetabboti dassento āha – ‘‘suttena samento eva gahetabbo’’ti.
ਚਤੂਹਿ ਮਹਾਪਦੇਸੇਹਿ ਯੁਜ੍ਜਤੀਤਿ ਚਤੂਹਿ ਮਹਾਪਦੇਸੇਹਿ ਨ વਿਰੁਜ੍ਝਤਿ। ਇਦਾਨਿ ਤਂ ਅવਿਰੁਜ੍ਝਨਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਯੇਨ ਯੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਸੁਤ੍ਤੋਤਰਣਾਦਿ ਏવ ਹੇਤ੍ਥ ਕਾਰਣਂ। ਤਸ੍ਸ ਚ ਅਨੇਕਾਕਾਰਤਾਯ ‘‘ਪਕਾਰੇਨਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੋ। ਸਂવਣ੍ਣਿਯਮਾਨੇ ਸੁਤ੍ਤੇ ਸਂવਣ੍ਣਨਾવਸੇਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਆਭਤੇਨਾਤਿ ਆਨੀਤੇਨ। ਸੁਤ੍ਤਤੋਤਿ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਰਤੋ। ਅਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ – ਕੇਨਚਿ ਪਸਙ੍ਗੇਨ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਰਤੋ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍વਾ ਆਨੀਤੇਨ ਸੁਤ੍ਤਪਦੇਨ ਸੁਤ੍ਤੋਤਰਣਾਦਿਨਾ, ਕਾਰਣਪ੍ਪਕਾਰੇਨ ਚ ਚਤੁਮਹਾਪਦੇਸਾવਿਰੋਧੇਨ ਸਂવਣ੍ਣਿਯਮਾਨੇ ਸੁਤ੍ਤੇ ਸਂવਣ੍ਣਨਾવਸੇਨ ਅਤ੍ਥਜਾਤਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਤੇਨ…ਪੇ॰… ਕਾਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਯੁਤ੍ਤਿਹਾਰਯੋਜਨਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾਤਿ ਯੁਤ੍ਤਿਨਿਦ੍ਧਾਰਣવਸੇਨ ਅਯਂ ਯੁਤ੍ਤਿਹਾਰੋ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋ। ਅਥ વਾ ਯੁਤ੍ਤਿਹਾਰਯੋਜਨਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਹਾਰੇਨ વਕ੍ਖਮਾਨਨਯੇਨ ਯੁਤ੍ਤਿਗવੇਸਨਂ ਕਤ੍વਾ ਤਾਯ ਯੁਤ੍ਤਿਯਾ ਸਬ੍ਬਹਾਰਯੋਜਨਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਲਕ੍ਖਣਞ੍ਹੇਤਂ ਯੁਤ੍ਤਿਗવੇਸਨਾਯ, ਯਦਿਦਂ ਯੁਤ੍ਤਿਹਾਰੋ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਹਾਰਾਨਂ, ਯਾ ਭੂਮੀ, ਯੋ ਚ ਗੋਚਰੋ ਤੇਸਂ। ‘‘ਯੁਤ੍ਤਾਯੁਤ੍ਤਪਰਿਕ੍ਖਾ’’ਤਿ (ਨੇਤ੍ਤਿ॰ ੪), ‘‘ਇਮਾਯ ਯੁਤ੍ਤਿਯਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞੇਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਗવੇਸਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ (ਨੇਤ੍ਤਿ॰ ੨੦) ਚ।
Catūhi mahāpadesehi yujjatīti catūhi mahāpadesehi na virujjhati. Idāni taṃ avirujjhanākāraṃ dassento ‘‘yena yenā’’tiādi vuttaṃ. Suttotaraṇādi eva hettha kāraṇaṃ. Tassa ca anekākāratāya ‘‘pakārenā’’ti vutto. Saṃvaṇṇiyamāne sutte saṃvaṇṇanāvasena gahetabbanti sambandho. Ābhatenāti ānītena. Suttatoti suttantarato. Ayañhettha attho – kenaci pasaṅgena suttantarato uddharitvā ānītena suttapadena suttotaraṇādinā, kāraṇappakārena ca catumahāpadesāvirodhena saṃvaṇṇiyamāne sutte saṃvaṇṇanāvasena atthajātaṃ gahetabbanti. Tenāha ‘‘tena…pe… kātabbā’’ti. Tattha yuttihārayojanā kātabbāti yuttiniddhāraṇavasena ayaṃ yuttihāro yojetabbo. Atha vā yuttihārayojanā kātabbāti iminā hārena vakkhamānanayena yuttigavesanaṃ katvā tāya yuttiyā sabbahārayojanā kātabbāti attho. Lakkhaṇañhetaṃ yuttigavesanāya, yadidaṃ yuttihāro. Tenāha ‘‘sabbesaṃ hārānaṃ, yā bhūmī, yo ca gocaro tesaṃ. ‘‘Yuttāyuttaparikkhā’’ti (netti. 4), ‘‘imāya yuttiyā aññamaññehi kāraṇehi gavesitabba’’nti (netti. 20) ca.
੧੯. ਯਦਿ વਾ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਪਦਾਨਿ ਏਕਂ ਅਤ੍ਥਂ ਅਭਿવਦਨ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
19. Yadi vā sabbāni padāni ekaṃ atthaṃ abhivadantīti yojanā.
੨੦. ਜਰਾਯਂ ਠਿਤਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞਥਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਠਿਤਸ੍ਸ ਯਂ ਅਞ੍ਞਥਤ੍ਤਂ ਅਞ੍ਞਥਾਭਾવੋ, ਅਯਂ ਜਰਾ ਨਾਮ। ਖਣਿਕਮਰਣਂ ਖਣਿਕਨਿਰੋਧੋ। ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਮਰਣਂ ਖੀਣਾਸવਾਨਂ ਖਨ੍ਧਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਂ।
20.Jarāyaṃ ṭhitassa aññathattanti ṭhitassa yaṃ aññathattaṃ aññathābhāvo, ayaṃ jarā nāma. Khaṇikamaraṇaṃ khaṇikanirodho. Samucchedamaraṇaṃ khīṇāsavānaṃ khandhaparinibbānaṃ.
ਕੇવਲਸ੍ਸਾਤਿ ਜਰਾਯ ਅਮਿਸ੍ਸਸ੍ਸ। ਅਞ੍ਞਾવ ਜਰਾ, ਅਞ੍ਞਂ ਮਰਣਨ੍ਤਿ ‘‘ਪਟਿਞ੍ਞਾਤਸ੍ਸ ਕੇવਲਸ੍ਸ ਮਰਣਸ੍ਸ ਦਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਹੇਤੁ। ਯਥਾ ਤਂ ਦੇવਾਨਨ੍ਤਿ ਸਦਿਸੂਦਾਹਰਣਂ, વਿਸਦਿਸੂਦਾਹਰਣਂ ਪਨ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾਦਯੋ, ਅਨ੍વਯਬ੍ਯਤਿਰੇਕਾ ਗਹੇਤ੍વਾ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਾ।
Kevalassāti jarāya amissassa. Aññāva jarā, aññaṃ maraṇanti ‘‘paṭiññātassa kevalassa maraṇassa diṭṭhattā’’ti hetu. Yathā taṃ devānanti sadisūdāharaṇaṃ, visadisūdāharaṇaṃ pana iddhipādādayo, anvayabyatirekā gahetvā yojetabbā.
ਤੇਹੀਤਿ ਜਰਾਮਰਣੇਹਿ।
Tehīti jarāmaraṇehi.
‘‘ਜੀਰਣਭਿਜ੍ਜਨਸਭਾવਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਲੇਸੇਨ ਤਣ੍ਹਾਜਰਾਮਰਣਾਨਂ ਅਨਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਯੋਜੇਤਿ। ਯਦਿਪਿ ‘‘ਅਞ੍ਞਾ ਤਣ੍ਹਾ, ਅਞ੍ਞਾ ਜਰਾ, ਅਞ੍ਞਂ ਮਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਸਿਦ੍ਧੋવਾਯਮਤ੍ਥੋ, ਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਨ ਇਦ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ, ਤਥਾਪਿ ਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਪਰਿਹਾਰਾਯਂ ਚੋਦਨਾਤਿ ਅਜ੍ਝਾਰੁਲ਼੍ਹਂ ਤਤ੍ਥ ਦੋਸਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਯਦਿ ਚ ਯਥਾ ਜਰਾਮਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਪਾਲ਼ਿਪવਤ੍ਤਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਯਦਿ…ਪੇ॰… ਦਸ੍ਸੇਤੀ’’ਤਿ ਆਹ। ਭਾવੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਤਣ੍ਹਾਜਰਾਮਰਣਾਨਂ।
‘‘Jīraṇabhijjanasabhāvā’’ti iminā lesena taṇhājarāmaraṇānaṃ anaññattaṃ yojeti. Yadipi ‘‘aññā taṇhā, aññā jarā, aññaṃ maraṇa’’nti siddhovāyamattho, yaṃ sandhāya vuttaṃ ‘‘na ida’’ntiādi, tathāpi sakkuṇeyyaparihārāyaṃ codanāti ajjhāruḷhaṃ tattha dosaṃ dassetuṃ ‘‘yadi ca yathā jarāmaraṇa’’nti pāḷipavattāni dassento ‘‘yadi…pe… dassetī’’ti āha. Bhāvoti adhippāyo. Etesanti taṇhājarāmaraṇānaṃ.
‘‘ਇਮਾਯ ਯੁਤ੍ਤਿਯਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞੇਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਗવੇਸਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਚ ਕੇਚਿ ਪਠਨ੍ਤਿ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਤੋਪਿ ਗવੇਸਿਤਬ੍ਬਂ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਤੋ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥਮ੍ਪੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਤਮੇવ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਤੋ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘‘ਸਲ੍ਲੋਤਿ વਾ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਇਮੇਸਨ੍ਤਿ ਸਲ੍ਲਧੂਪਾਯਨਾਨਂ। ਇਚ੍ਛਾવਿਪਰਿਯਾਯੇਤਿ ਇਚ੍ਛਿਤਾਲਾਭੇ, ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਯਸਮવਾਯੇ વਾ। ਇਦਮ੍ਪਿ ਸਮਤ੍ਥਨਂ ਹੋਤਿ ਯਥਾਧਿਪ੍ਪੇਤਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥਸ੍ਸ ਬ੍ਯਤਿਰੇਕਦਸ੍ਸਨਭਾવਤੋ। ਜਰਾਮਰਣવਿਪਰਿਯਾਯੇਤਿ ਜਰਾਮਰਣੇ ਅਸਤਿ। ਨ ਹਿ ਯਥਾਧਿਪ੍ਪੇਤਜਰਾਮਰਣਾਭਾવੇ ਤਣ੍ਹਾ ਨ ਹੋਤੀਤਿ।
‘‘Imāya yuttiyā aññamaññehi kāraṇehi gavesitabba’’nti ca keci paṭhanti, byañjanatopi gavesitabbaṃ, aññattha atthato aññatthampīti adhippāyo. Tameva byañjanato aññatthaṃ dassetuṃ pāḷiyaṃ ‘‘salloti vā’’tiādi vuttaṃ. Imesanti salladhūpāyanānaṃ. Icchāvipariyāyeti icchitālābhe, appaccayasamavāye vā. Idampi samatthanaṃ hoti yathādhippetassa aññatthassa byatirekadassanabhāvato. Jarāmaraṇavipariyāyeti jarāmaraṇe asati. Na hi yathādhippetajarāmaraṇābhāve taṇhā na hotīti.
ਦ੍વਿਧਾ વੁਤ੍ਤਾਤਿ ਦ੍વਿਪ੍ਪਕਾਰੇਨ વੁਤ੍ਤਾ, ਦ੍વਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ વਾ વੁਤ੍ਤਾ। ਯਂ ਇਦਂ…ਪੇ॰… ਆਰਮ੍ਮਣਕਰਣવਸੇਨ વਾ ਅਭਿਲਪਨਨ੍ਤਿ ਏવਂ ਕਿਰਿਯਾਪਰਾਮਸਨਂ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। વਿਸੇਸੋਤਿ ਅਯਂ ਏਤਾਸਂ ਇਚ੍ਛਾਤਣ੍ਹਾਨਂ ਪਕਤਿਸਙ੍ਖਾਤੋ વਿਸੇਸੋ। ‘‘ਦ੍વੀਹਿ ਨਾਮੇਹੀ’’ਤਿਪਿ ਪਾਲ਼ਿ। ਯਦਿਪਿ ਏવਨ੍ਤਿ ਕਾਮਂ વਿਸਯવਿਸੇਸੇਸੁ ਏવਂ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਅવਤ੍ਥਾવਿਸੇਸੇਨ ਇਚ੍ਛਾਤਣ੍ਹਾਨਂ ਅਤ੍ਥਿ ਕਾਚਿ ਭੇਦਮਤ੍ਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਭਾવਤੋ ਪਨ ਭੇਦੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਥਾਪੀ’’ਤਿ ਆਹ।
Dvidhā vuttāti dvippakārena vuttā, dvikkhattuṃ vā vuttā. Yaṃ idaṃ…pe… ārammaṇakaraṇavasena vā abhilapananti evaṃ kiriyāparāmasanaṃ yojetabbanti veditabbaṃ. Visesoti ayaṃ etāsaṃ icchātaṇhānaṃ pakatisaṅkhāto viseso. ‘‘Dvīhi nāmehī’’tipi pāḷi. Yadipi evanti kāmaṃ visayavisesesu evaṃ yathāvuttaavatthāvisesena icchātaṇhānaṃ atthi kāci bhedamattāti attho. Sabhāvato pana bhedo natthīti dassento ‘‘tathāpī’’ti āha.
ਇਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਕਾਮੇਨ੍ਤਿ। ਤਣ੍ਹਾਯਨਾ ਪਾਤੁਕਾਮਤਾ। ਸਨ੍ਤਾਪਨਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ਪਰਿਦਹਨਭਾવੇਨ। ਆਕਡ੍ਢਨਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ਅવਹਰਣਟ੍ਠੇਨ। ਸਰਿਤਾਨੀਤਿ ਰਾਗવਸੇਨ ਅਲ੍ਲਾਨਿ। ਤਂਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪੀਤਿવਸੇਨ ਸਿਨਿਦ੍ਧਾਨਿ ਸਿਨੇਹਿਤਾਨਿ। વਿਸਤ੍ਤਿਕਾਤਿ વਿਤ੍ਥਤਾ ਰੂਪਾਦੀਸੁ ਤੇਭੂਮਕਧਮ੍ਮੇਸੁ ਬ੍ਯਾਪਨવਸੇਨ। વਿਸਟਾਤਿ ਪੁਰਿਮવੇવਚਨਮੇવ ਤ-ਕਾਰਸ੍ਸ ਟ-ਕਾਰਂ ਕਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਂ। વਿਸਾਲਾਤਿ વਿਪੁਲਾ। વਿਸਕ੍ਕਤੀਤਿ ਪਰਿਸਕ੍ਕਤਿ ਸਹਤਿ। ਰਤ੍ਤੋ ਹਿ ਰਾਗવਤ੍ਥੁਨਾ ਪਾਦੇਨ ਤਾਲ਼ਿਯਮਾਨੋਪਿ ਸਹਤਿ। ‘‘ਓਸਕ੍ਕਨਂ, વਿਪ੍ਫਨ੍ਦਨਂ વਾ વਿਸਕ੍ਕਨ’’ਨ੍ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ। ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿਕਂ ਨਿਚ੍ਚਾਦਿਤੋ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੀ વਿਸਂવਾਦਿਕਾ ਹੋਤਿ। વਿਸਂਹਰਤੀਤਿ ਤਥਾ ਤਥਾ ਕਾਮੇਸੁ ਆਨਿਸਂਸਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੀ વਿવਿਧੇਹਿ ਆਕਾਰੇਹਿ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਾਭਿਮੁਖਪ੍ਪવਤ੍ਤਿਤੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਂਹਰਤਿ ਸਂਖਿਪਤਿ। વਿਸਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਤਂ ਹਰਤਿ, વਹਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਦੁਕ੍ਖਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਹੇਤੁਭਾવਤੋ વਿਸਮੂਲਾ, વਿਸਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਾਦਿਭੇਦਾ વੇਦਨਾ ਮੂਲਂ ਏਤਾਯਾਤਿ વਿਸਮੂਲਾ, ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯਤ੍ਤਾ વਿਸਂ ਫਲਂ ਏਤਿਸ੍ਸਾਤਿ વਿਸਫਲਾ। ਰੂਪਾਦਿਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸੇવ ਪਰਿਭੋਗੋ ਏਤਾਯ, ਨ ਅਮਤਸ੍ਸਾਤਿ વਿਸਪਰਿਭੋਗਾ। ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿવਸੇਨ ਪਦਸਿਦ੍ਧਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਯੋ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪਧਾਨੋ ਅਤ੍ਥੋ, ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਪੁਨ ‘‘વਿਸਤਾ વਾ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ।
Icchantīti kāmenti. Taṇhāyanā pātukāmatā. Santāpanaṭṭhenāti paridahanabhāvena. Ākaḍḍhanaṭṭhenāti avaharaṇaṭṭhena. Saritānīti rāgavasena allāni. Taṃsampayuttapītivasena siniddhāni sinehitāni. Visattikāti vitthatā rūpādīsu tebhūmakadhammesu byāpanavasena. Visaṭāti purimavevacanameva ta-kārassa ṭa-kāraṃ katvā vuttaṃ. Visālāti vipulā. Visakkatīti parisakkati sahati. Ratto hi rāgavatthunā pādena tāḷiyamānopi sahati. ‘‘Osakkanaṃ, vipphandanaṃ vā visakkana’’nti vadanti. Aniccādikaṃ niccādito gaṇhantī visaṃvādikā hoti. Visaṃharatīti tathā tathā kāmesu ānisaṃsaṃ dassentī vividhehi ākārehi nekkhammābhimukhappavattito cittaṃ saṃharati saṃkhipati. Visaṃ vā dukkhaṃ, taṃ harati, vahatīti attho. Dukkhanibbattakassa kammassa hetubhāvato visamūlā, visaṃ vā dukkhādibhedā vedanā mūlaṃ etāyāti visamūlā, dukkhasamudayattā visaṃ phalaṃ etissāti visaphalā. Rūpādidukkhasseva paribhogo etāya, na amatassāti visaparibhogā. Sabbattha niruttivasena padasiddhi veditabbā. Yo panettha padhāno attho, taṃ dassetuṃ puna ‘‘visatā vā panā’’tiādi vuttaṃ.
ਸਿਨੇਹਨਂ ਪੇਮਕਰਣਂ। ਬਨ੍ਧਨਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ਸਂਯੋਜਨਟ੍ਠੇਨ। ਆਸੀਸਨਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ਇਚ੍ਛਨਟ੍ਠੇਨ। ਅਭਿਨਨ੍ਦਨਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ਅਸ੍ਸਾਦਨਟ੍ਠੇਨ, ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨਟ੍ਠੇਨ વਾ।
Sinehanaṃ pemakaraṇaṃ. Bandhanaṭṭhenāti saṃyojanaṭṭhena. Āsīsanaṭṭhenāti icchanaṭṭhena. Abhinandanaṭṭhenāti assādanaṭṭhena, sampaṭicchanaṭṭhena vā.
੨੧. ਅਨਭਿਰਤੀਤਿ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਾ। ਞਾਣਨਿਬ੍ਬਿਦਾਤਿ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ। ਯਥਾ ਚ ਦੁਕ੍ਖੂ…ਪੇ॰… ਚਾਰੇਸੁ ਯੁਤ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
21.Anabhiratīti ukkaṇṭhā. Ñāṇanibbidāti nibbidānupassanā. Yathā ca dukkhū…pe… cāresu yutti vuttāti yojanā.
ਸੁਖਾਪਟਿਪਦਾਦਨ੍ਧਾਭਿਞ੍ਞਾ ਸੁਖਾਪਟਿਪਦਾਖਿਪ੍ਪਾਭਿਞ੍ਞਾ ਸੁਖਾਪਟਿਪਦਾਦਯੋ। ਯੋ ਦੁਕ੍ਖਾਯ ਪਟਿਪਦਾਯ વਿਸੇਸਂ ਅਧਿਗਨ੍ਤੁਂ ਭਬ੍ਬੋ, ਤਸ੍ਸ ਸੁਖਾਪਟਿਪਦਾਯੋਗ੍ਯਸ੍ਸ વਿਯ ਕਰਿਯਮਾਨਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ વਿਸੇਸਾવਹਾ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਾ ਨ ਯੁਤ੍ਤਾਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ ‘‘ਰਾਗਚਰਿਤੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ। ਰਾਗਚਰਿਤਸ੍ਸ ਤਥਾ ਤਥਾ ਕਾਮਾਨਂ ਆਦੀਨવਂ, ਓਕਾਰਂ, ਸਂਕਿਲੇਸਂ, ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਆਨਿਸਂਸਞ੍ਚ ਅવਿਭਾવੇਤ੍વਾ ਆਦਿਤੋ વਿਪਸ੍ਸਨਾਕਥਾવ ਕਰਿਯਮਾਨਾ ਨ વਿਸੇਸਾવਹਾ ਹੋਤਿ ਆਸਯਸ੍ਸ ਅਸੋਧਿਤਤ੍ਤਾਤਿ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘‘વਿਪਸ੍ਸਨਾ…ਪੇ॰… ਦੇਸਨਾ’’ਤਿ ਆਹਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਸੇਸਪਦੇਸੁਪੀਤਿ ਯਥਾ ‘‘ਰਾਗਚਰਿਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਰਾਗਚਰਿਤਕੋਟ੍ਠਾਸવਸੇਨ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਦੇਸਨਾਯ ਅਯੁਤ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਾ, ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸੇਸਪਦੇਸੁਪਿ ਦੋਸਚਰਿਤਕੋਟ੍ਠਾਸਾਦੀਸੁਪਿ ‘‘ਦੋਸਚਰਿਤਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਅਸੁਭਂ ਦੇਸੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਅવੁਤ੍ਤੋਪਿ ਯਥਾਸਮ੍ਭવਮਤ੍ਥੋ ਨਿਦ੍ਧਾਰੇਤ੍વਾ વਤ੍ਤਬ੍ਬੋ। ਕਸ੍ਮਾ ਪਨ ਯੁਤ੍ਤਿਹਾਰੇ ਅਯੁਤ੍ਤਿਨਿਦ੍ਧਾਰਣਾ ਕਤਾਤਿ ਚੋਦਨਂ ਮਨਸਿ ਕਤ੍વਾ ਆਹ ‘‘ਏਤ੍ਥ ਚਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਸੇਸੇਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋਤਿ ਸੇਸੇਸੁਪਿ ਦੋਸਚਰਿਤਾਦਿવਸੇਨ ਨਿਦ੍ਧਾਰਿਤੇਸੁ ਅਯੁਤ੍ਤਿਗવੇਸਨੇਸੁ ਅਯਮੇવ ਉਪਾਯੋ। ਅਨੁਲੋਮਪ੍ਪਹਾਨ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਪਾਲ਼ਿ, ਸੋ ਏવਤ੍ਥੋ।
Sukhāpaṭipadādandhābhiññā sukhāpaṭipadākhippābhiññā sukhāpaṭipadādayo. Yo dukkhāya paṭipadāya visesaṃ adhigantuṃ bhabbo, tassa sukhāpaṭipadāyogyassa viya kariyamānā dhammadesanā visesāvahā na hoti, tasmā sā na yuttāti imamatthaṃ dasseti ‘‘rāgacarito’’tiādinā. Rāgacaritassa tathā tathā kāmānaṃ ādīnavaṃ, okāraṃ, saṃkilesaṃ, nekkhamme ānisaṃsañca avibhāvetvā ādito vipassanākathāva kariyamānā na visesāvahā hoti āsayassa asodhitattāti etamatthaṃ dassento pāḷiyaṃ ‘‘vipassanā…pe… desanā’’ti āhāti veditabbaṃ. Sesapadesupīti yathā ‘‘rāgacaritassā’’tiādinā rāgacaritakoṭṭhāsavasena pāḷiyaṃ desanāya ayutti vuttā, iminā nayena sesapadesupi dosacaritakoṭṭhāsādīsupi ‘‘dosacaritassa puggalassa asubhaṃ deseyyā’’tiādinā pāḷiyaṃ avuttopi yathāsambhavamattho niddhāretvā vattabbo. Kasmā pana yuttihāre ayuttiniddhāraṇā katāti codanaṃ manasi katvā āha ‘‘ettha cā’’tiādi. Sesesupi eseva nayoti sesesupi dosacaritādivasena niddhāritesu ayuttigavesanesu ayameva upāyo. Anulomappahāna’’ntipi pāḷi, so evattho.
‘‘ਯਾવਤਿਕਾ ਞਾਣਸ੍ਸ ਭੂਮੀ’’ਤਿ ਏਤੇਨ ਯੁਤ੍ਤਿਹਾਰਸ੍ਸ ਮਹਾવਿਸਯਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਕਸ੍ਮਾ ਪਨਾਯਂ ਮਹਾવਿਸਯੋਤਿ? ਯੁਤ੍ਤਿવਿਚਾਰਭਾવਤੋ, ਸਂવਣ੍ਣੇਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਚ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਨਾਨਾਨਯਨਿਪੁਣਾਦਿਗੁਣવਿਸੇਸਯੋਗਤੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੂ’’ਤਿ ਆਹ।
‘‘Yāvatikāñāṇassa bhūmī’’ti etena yuttihārassa mahāvisayataṃ dasseti. Kasmā panāyaṃ mahāvisayoti? Yuttivicārabhāvato, saṃvaṇṇetabbassa ca dhammassa nānānayanipuṇādiguṇavisesayogatoti dassento ‘‘taṃ kissa hetū’’ti āha.
ਅਪਰਭਾਗੇਤਿ ਪਚ੍ਛਾਭਾਗੇ। ਮੇਤ੍ਤਾવਿਹਾਰਿਭਾਗਸ੍ਸ ਅਪਰਿਹੀਨਤਾવਚਨਤੋ ਅਯੋਗੋ વੁਤ੍ਤੋ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਤੋ’’ਤਿ। ਯਥਾવੁਤ੍ਤਕਾਰਣਤੋ ਏવਾਤਿ ਪਟਿਪਕ੍ਖਤ੍ਤਾ ਏવ।
Aparabhāgeti pacchābhāge. Mettāvihāribhāgassa aparihīnatāvacanato ayogo vutto. Tenāha ‘‘sato’’ti. Yathāvuttakāraṇato evāti paṭipakkhattā eva.
ਪਹਾਨੇਕਟ੍ਠਭਾવਤੋ ਦਿਟ੍ਠਿਮਞ੍ਞਿਤਸ੍ਸ। ਆਦੀਨવਦਸ੍ਸਨੇਨ વਿਤਕ੍ਕਂ ਜਿਗੁਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨਸ੍ਸ ਆਸਨ੍ਨਉਪਚਾਰਜ੍ਝਾਨਧਮ੍ਮਾਪਿ વਿਤਕ੍ਕਾਰਮ੍ਮਣਾ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਪਗੇવ ਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨਧਮ੍ਮਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨਾਹ ‘‘ਆਰਮ੍ਮਣਕਰਣਤ੍ਥੋ ਹੇਤ੍ਥ ਸਹਗਤਸਦ੍ਦੋ’’ਤਿ।
Pahānekaṭṭhabhāvato diṭṭhimaññitassa. Ādīnavadassanena vitakkaṃ jigucchantā dutiyajjhānassa āsannaupacārajjhānadhammāpi vitakkārammaṇā na honti, pageva dutiyajjhānadhammāti adhippāyenāha ‘‘ārammaṇakaraṇattho hettha sahagatasaddo’’ti.
ਏવਂ ਯੁਤ੍ਤਿਹਾਰਲਕ੍ਖਣਂ ਆਗਮਤੋ ਯੁਤ੍ਤਾਯੁਤ੍ਤવਿਚਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਇਦਾਨਿ ਆਗਮਾਨੁਗਤਾਯ ਯੁਤ੍ਤਿਯਾਪਿ ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਗੁਣਮੁਖੇਨ ਦੋਸવਿਭਜਨਂ વਿਭਜਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਪਿਚੇਤ੍ਥਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇવ।
Evaṃ yuttihāralakkhaṇaṃ āgamato yuttāyuttavicāraṃ dassetvā idāni āgamānugatāya yuttiyāpi taṃ dassetuṃ guṇamukhena dosavibhajanaṃ vibhajanto ‘‘apicetthā’’tiādimāha. Taṃ uttānatthameva.
ਯੁਤ੍ਤਿਹਾਰવਿਭਙ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Yuttihāravibhaṅgavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਨੇਤ੍ਤਿਪ੍ਪਕਰਣਪਾਲ਼ਿ • Nettippakaraṇapāḷi / ੩. ਯੁਤ੍ਤਿਹਾਰવਿਭਙ੍ਗੋ • 3. Yuttihāravibhaṅgo
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ਨੇਤ੍ਤਿਪ੍ਪਕਰਣ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Nettippakaraṇa-aṭṭhakathā / ੩. ਯੁਤ੍ਤਿਹਾਰવਿਭਙ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ • 3. Yuttihāravibhaṅgavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / ਨੇਤ੍ਤਿવਿਭਾવਿਨੀ • Nettivibhāvinī / ੩. ਯੁਤ੍ਤਿਹਾਰવਿਭਙ੍ਗવਿਭਾવਨਾ • 3. Yuttihāravibhaṅgavibhāvanā
