Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மஜ்ஜி²மனிகாய • Majjhimanikāya |
8. அப⁴யராஜகுமாரஸுத்தங்
8. Abhayarājakumārasuttaṃ
83. ஏவங் மே ஸுதங் – ஏகங் ஸமயங் ப⁴க³வா ராஜக³ஹே விஹரதி வேளுவனே கலந்த³கனிவாபே. அத² கோ² அப⁴யோ ராஜகுமாரோ யேன நிக³ண்டோ² நாடபுத்தோ தேனுபஸங்கமி; உபஸங்கமித்வா நிக³ண்ட²ங் நாடபுத்தங் அபி⁴வாதெ³த்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³. ஏகமந்தங் நிஸின்னங் கோ² அப⁴யங் ராஜகுமாரங் நிக³ண்டோ² நாடபுத்தோ ஏதத³வோச – ‘‘ஏஹி த்வங், ராஜகுமார, ஸமணஸ்ஸ கோ³தமஸ்ஸ வாத³ங் ஆரோபேஹி. ஏவங் தே கல்யாணோ கித்திஸத்³தோ³ அப்³பு⁴க்³க³ச்சி²ஸ்ஸதி – ‘அப⁴யேன ராஜகுமாரேன ஸமணஸ்ஸ கோ³தமஸ்ஸ ஏவங் மஹித்³தி⁴கஸ்ஸ ஏவங் மஹானுபா⁴வஸ்ஸ வாதோ³ ஆரோபிதோ’’’தி. ‘‘யதா² கத²ங் பனாஹங், ப⁴ந்தே, ஸமணஸ்ஸ கோ³தமஸ்ஸ ஏவங் மஹித்³தி⁴கஸ்ஸ ஏவங் மஹானுபா⁴வஸ்ஸ வாத³ங் ஆரோபெஸ்ஸாமீ’’தி? ‘‘ஏஹி த்வங், ராஜகுமார, யேன ஸமணோ கோ³தமோ தேனுபஸங்கம; உபஸங்கமித்வா ஸமணங் கோ³தமங் ஏவங் வதே³ஹி – ‘பா⁴ஸெய்ய நு கோ², ப⁴ந்தே, ததா²க³தோ தங் வாசங் யா ஸா வாசா பரேஸங் அப்பியா அமனாபா’தி? ஸசே தே ஸமணோ கோ³தமோ ஏவங் புட்டோ² ஏவங் ப்³யாகரோதி – ‘பா⁴ஸெய்ய, ராஜகுமார, ததா²க³தோ தங் வாசங் யா ஸா வாசா பரேஸங் அப்பியா அமனாபா’தி, தமேனங் த்வங் ஏவங் வதெ³ய்யாஸி – ‘அத² கிஞ்சரஹி தே, ப⁴ந்தே, புது²ஜ்ஜனேன நானாகரணங்? புது²ஜ்ஜனோபி ஹி தங் வாசங் பா⁴ஸெய்ய யா ஸா வாசா பரேஸங் அப்பியா அமனாபா’தி. ஸசே பன தே ஸமணோ கோ³தமோ ஏவங் புட்டோ² ஏவங் ப்³யாகரோதி – ‘ந, ராஜகுமார, ததா²க³தோ தங் வாசங் பா⁴ஸெய்ய யா ஸா வாசா பரேஸங் அப்பியா அமனாபா’தி, தமேனங் த்வங் ஏவங் வதெ³ய்யாஸி – ‘அத² கிஞ்சரஹி தே, ப⁴ந்தே, தே³வத³த்தோ ப்³யாகதோ – ‘‘ஆபாயிகோ தே³வத³த்தோ, நேரயிகோ தே³வத³த்தோ, கப்பட்டோ² தே³வத³த்தோ, அதேகிச்சோ² தே³வத³த்தோ’’தி? தாய ச பன தே வாசாய தே³வத³த்தோ குபிதோ அஹோஸி அனத்தமனோ’தி. இமங் கோ² தே, ராஜகுமார, ஸமணோ கோ³தமோ உப⁴தோகோடிகங் பஞ்ஹங் புட்டோ² ஸமானோ நேவ ஸக்கி²தி உக்³கி³லிதுங் ந ஸக்கி²தி ஓகி³லிதுங். ஸெய்யதா²பி நாம புரிஸஸ்ஸ அயோஸிங்கா⁴டகங் கண்டே² விலக்³க³ங், ஸோ நேவ ஸக்குணெய்ய உக்³கி³லிதுங் ந ஸக்குணெய்ய ஓகி³லிதுங்; ஏவமேவ கோ² தே, ராஜகுமார, ஸமணோ கோ³தமோ இமங் உப⁴தோகோடிகங் பஞ்ஹங் புட்டோ² ஸமானோ நேவ ஸக்கி²தி உக்³கி³லிதுங் ந ஸக்கி²தி ஓகி³லிது’’ந்தி. ‘‘ஏவங், ப⁴ந்தே’’தி கோ² அப⁴யோ ராஜகுமாரோ நிக³ண்ட²ஸ்ஸ நாடபுத்தஸ்ஸ படிஸ்ஸுத்வா உட்டா²யாஸனா நிக³ண்ட²ங் நாடபுத்தங் அபி⁴வாதெ³த்வா பத³க்கி²ணங் கத்வா யேன ப⁴க³வா தேனுபஸங்கமி; உபஸங்கமித்வா ப⁴க³வந்தங் அபி⁴வாதெ³த்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³.
83. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Atha kho abhayo rājakumāro yena nigaṇṭho nāṭaputto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā nigaṇṭhaṃ nāṭaputtaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho abhayaṃ rājakumāraṃ nigaṇṭho nāṭaputto etadavoca – ‘‘ehi tvaṃ, rājakumāra, samaṇassa gotamassa vādaṃ āropehi. Evaṃ te kalyāṇo kittisaddo abbhuggacchissati – ‘abhayena rājakumārena samaṇassa gotamassa evaṃ mahiddhikassa evaṃ mahānubhāvassa vādo āropito’’’ti. ‘‘Yathā kathaṃ panāhaṃ, bhante, samaṇassa gotamassa evaṃ mahiddhikassa evaṃ mahānubhāvassa vādaṃ āropessāmī’’ti? ‘‘Ehi tvaṃ, rājakumāra, yena samaṇo gotamo tenupasaṅkama; upasaṅkamitvā samaṇaṃ gotamaṃ evaṃ vadehi – ‘bhāseyya nu kho, bhante, tathāgato taṃ vācaṃ yā sā vācā paresaṃ appiyā amanāpā’ti? Sace te samaṇo gotamo evaṃ puṭṭho evaṃ byākaroti – ‘bhāseyya, rājakumāra, tathāgato taṃ vācaṃ yā sā vācā paresaṃ appiyā amanāpā’ti, tamenaṃ tvaṃ evaṃ vadeyyāsi – ‘atha kiñcarahi te, bhante, puthujjanena nānākaraṇaṃ? Puthujjanopi hi taṃ vācaṃ bhāseyya yā sā vācā paresaṃ appiyā amanāpā’ti. Sace pana te samaṇo gotamo evaṃ puṭṭho evaṃ byākaroti – ‘na, rājakumāra, tathāgato taṃ vācaṃ bhāseyya yā sā vācā paresaṃ appiyā amanāpā’ti, tamenaṃ tvaṃ evaṃ vadeyyāsi – ‘atha kiñcarahi te, bhante, devadatto byākato – ‘‘āpāyiko devadatto, nerayiko devadatto, kappaṭṭho devadatto, atekiccho devadatto’’ti? Tāya ca pana te vācāya devadatto kupito ahosi anattamano’ti. Imaṃ kho te, rājakumāra, samaṇo gotamo ubhatokoṭikaṃ pañhaṃ puṭṭho samāno neva sakkhiti uggilituṃ na sakkhiti ogilituṃ. Seyyathāpi nāma purisassa ayosiṅghāṭakaṃ kaṇṭhe vilaggaṃ, so neva sakkuṇeyya uggilituṃ na sakkuṇeyya ogilituṃ; evameva kho te, rājakumāra, samaṇo gotamo imaṃ ubhatokoṭikaṃ pañhaṃ puṭṭho samāno neva sakkhiti uggilituṃ na sakkhiti ogilitu’’nti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho abhayo rājakumāro nigaṇṭhassa nāṭaputtassa paṭissutvā uṭṭhāyāsanā nigaṇṭhaṃ nāṭaputtaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi.
84. ஏகமந்தங் நிஸின்னஸ்ஸ கோ² அப⁴யஸ்ஸ ராஜகுமாரஸ்ஸ ஸூரியங் 1 உல்லோகெத்வா ஏதத³ஹோஸி – ‘‘அகாலோ கோ² அஜ்ஜ ப⁴க³வதோ வாத³ங் ஆரோபேதுங் . ஸ்வே தா³னாஹங் ஸகே நிவேஸனே ப⁴க³வதோ வாத³ங் ஆரோபெஸ்ஸாமீ’’தி ப⁴க³வந்தங் ஏதத³வோச – ‘‘அதி⁴வாஸேது மே, ப⁴ந்தே, ப⁴க³வா ஸ்வாதனாய அத்தசதுத்தோ² ப⁴த்த’’ந்தி. அதி⁴வாஸேஸி ப⁴க³வா துண்ஹீபா⁴வேன. அத² கோ² அப⁴யோ ராஜகுமாரோ ப⁴க³வதோ அதி⁴வாஸனங் விதி³த்வா உட்டா²யாஸனா ப⁴க³வந்தங் அபி⁴வாதெ³த்வா பத³க்கி²ணங் கத்வா பக்காமி. அத² கோ² ப⁴க³வா தஸ்ஸா ரத்தியா அச்சயேன புப்³ப³ண்ஹஸமயங் நிவாஸெத்வா பத்தசீவரமாதா³ய யேன அப⁴யஸ்ஸ ராஜகுமாரஸ்ஸ நிவேஸனங் தேனுபஸங்கமி; உபஸங்கமித்வா பஞ்ஞத்தே ஆஸனே நிஸீதி³. அத² கோ² அப⁴யோ ராஜகுமாரோ ப⁴க³வந்தங் பணீதேன கா²த³னீயேன போ⁴ஜனீயேன ஸஹத்தா² ஸந்தப்பேஸி ஸம்பவாரேஸி. அத² கோ² அப⁴யோ ராஜகுமாரோ ப⁴க³வந்தங் பு⁴த்தாவிங் ஓனீதபத்தபாணிங் அஞ்ஞதரங் நீசங் ஆஸனங் க³ஹெத்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³.
84. Ekamantaṃ nisinnassa kho abhayassa rājakumārassa sūriyaṃ 2 ulloketvā etadahosi – ‘‘akālo kho ajja bhagavato vādaṃ āropetuṃ . Sve dānāhaṃ sake nivesane bhagavato vādaṃ āropessāmī’’ti bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘adhivāsetu me, bhante, bhagavā svātanāya attacatuttho bhatta’’nti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena. Atha kho abhayo rājakumāro bhagavato adhivāsanaṃ viditvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Atha kho bhagavā tassā rattiyā accayena pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena abhayassa rājakumārassa nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho abhayo rājakumāro bhagavantaṃ paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappesi sampavāresi. Atha kho abhayo rājakumāro bhagavantaṃ bhuttāviṃ onītapattapāṇiṃ aññataraṃ nīcaṃ āsanaṃ gahetvā ekamantaṃ nisīdi.
85. ஏகமந்தங் நிஸின்னோ கோ² அப⁴யோ ராஜகுமாரோ ப⁴க³வந்தங் ஏதத³வோச – ‘‘பா⁴ஸெய்ய நு கோ², ப⁴ந்தே, ததா²க³தோ தங் வாசங் யா ஸா வாசா பரேஸங் அப்பியா அமனாபா’’தி? ‘‘ந க்²வெத்த², ராஜகுமார, ஏகங்ஸேனா’’தி. ‘‘எத்த², ப⁴ந்தே, அனஸ்ஸுங் நிக³ண்டா²’’தி. ‘‘கிங் பன த்வங், ராஜகுமார, ஏவங் வதே³ஸி – ‘எத்த² , ப⁴ந்தே, அனஸ்ஸுங் நிக³ண்டா²’’’தி? ‘‘இதா⁴ஹங், ப⁴ந்தே, யேன நிக³ண்டோ² நாடபுத்தோ தேனுபஸங்கமி; உபஸங்கமித்வா நிக³ண்ட²ங் நாடபுத்தங் அபி⁴வாதெ³த்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³ங். ஏகமந்தங் நிஸின்னங் கோ² மங், ப⁴ந்தே, நிக³ண்டோ² நாடபுத்தோ ஏதத³வோச – ‘ஏஹி த்வங், ராஜகுமார, ஸமணஸ்ஸ கோ³தமஸ்ஸ வாத³ங் ஆரோபேஹி. ஏவங் தே கல்யாணோ கித்திஸத்³தோ³ அப்³பு⁴க்³க³ச்சி²ஸ்ஸதி – அப⁴யேன ராஜகுமாரேன ஸமணஸ்ஸ கோ³தமஸ்ஸ ஏவங் மஹித்³தி⁴கஸ்ஸ ஏவங் மஹானுபா⁴வஸ்ஸ வாதோ³ ஆரோபிதோ’தி. ஏவங் வுத்தே, அஹங், ப⁴ந்தே, நிக³ண்ட²ங் நாடபுத்தங் ஏதத³வோசங் – ‘யதா² கத²ங் பனாஹங் , ப⁴ந்தே, ஸமணஸ்ஸ கோ³தமஸ்ஸ ஏவங் மஹித்³தி⁴கஸ்ஸ ஏவங் மஹானுபா⁴வஸ்ஸ வாத³ங் ஆரோபெஸ்ஸாமீ’தி? ‘ஏஹி த்வங், ராஜகுமார, யேன ஸமணோ கோ³தமோ தேனுபஸங்கம; உபஸங்கமித்வா ஸமணங் கோ³தமங் ஏவங் வதே³ஹி – பா⁴ஸெய்ய நு கோ², ப⁴ந்தே, ததா²க³தோ தங் வாசங் யா ஸா வாசா பரேஸங் அப்பியா அமனாபாதி? ஸசே தே ஸமணோ கோ³தமோ ஏவங் புட்டோ² ஏவங் ப்³யாகரோதி – பா⁴ஸெய்ய, ராஜகுமார, ததா²க³தோ தங் வாசங் யா ஸா வாசா பரேஸங் அப்பியா அமனாபாதி, தமேனங் த்வங் ஏவங் வதெ³ய்யாஸி – அத² கிஞ்சரஹி தே, ப⁴ந்தே, புது²ஜ்ஜனேன நானாகரணங்? புது²ஜ்ஜனோபி ஹி தங் வாசங் பா⁴ஸெய்ய யா ஸா வாசா பரேஸங் அப்பியா அமனாபாதி. ஸசே பன தே ஸமணோ கோ³தமோ ஏவங் புட்டோ² ஏவங் ப்³யாகரோதி – ந, ராஜகுமார, ததா²க³தோ தங் வாசங் பா⁴ஸெய்ய யா ஸா வாசா பரேஸங் அப்பியா அமனாபாதி, தமேனங் த்வங் ஏவங் வதெ³ய்யாஸி – அத² கிஞ்சரஹி தே, ப⁴ந்தே, தே³வத³த்தோ ப்³யாகதோ – ஆபாயிகோ தே³வத³த்தோ, நேரயிகோ தே³வத³த்தோ, கப்பட்டோ² தே³வத³த்தோ, அதேகிச்சோ² தே³வத³த்தோதி? தாய ச பன தே வாசாய தே³வத³த்தோ குபிதோ அஹோஸி அனத்தமனோதி. இமங் கோ² தே, ராஜகுமார, ஸமணோ கோ³தமோ உப⁴தோகோடிகங் பஞ்ஹங் புட்டோ² ஸமானோ நேவ ஸக்கி²தி உக்³கி³லிதுங் ந ஸக்கி²தி ஓகி³லிதுங். ஸெய்யதா²பி நாம புரிஸஸ்ஸ அயோஸிங்கா⁴டகங் கண்டே² விலக்³க³ங், ஸோ நேவ ஸக்குணெய்ய உக்³கி³லிதுங் ந ஸக்குணெய்ய ஓகி³லிதுங்; ஏவமேவ கோ² தே, ராஜகுமார, ஸமணோ கோ³தமோ இமங் உப⁴தோகோடிகங் பஞ்ஹங் புட்டோ² ஸமானோ நேவ ஸக்கி²தி உக்³கி³லிதுங் ந ஸக்கி²தி ஓகி³லிது’’’ந்தி.
85. Ekamantaṃ nisinno kho abhayo rājakumāro bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘bhāseyya nu kho, bhante, tathāgato taṃ vācaṃ yā sā vācā paresaṃ appiyā amanāpā’’ti? ‘‘Na khvettha, rājakumāra, ekaṃsenā’’ti. ‘‘Ettha, bhante, anassuṃ nigaṇṭhā’’ti. ‘‘Kiṃ pana tvaṃ, rājakumāra, evaṃ vadesi – ‘ettha , bhante, anassuṃ nigaṇṭhā’’’ti? ‘‘Idhāhaṃ, bhante, yena nigaṇṭho nāṭaputto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā nigaṇṭhaṃ nāṭaputtaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃ. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho maṃ, bhante, nigaṇṭho nāṭaputto etadavoca – ‘ehi tvaṃ, rājakumāra, samaṇassa gotamassa vādaṃ āropehi. Evaṃ te kalyāṇo kittisaddo abbhuggacchissati – abhayena rājakumārena samaṇassa gotamassa evaṃ mahiddhikassa evaṃ mahānubhāvassa vādo āropito’ti. Evaṃ vutte, ahaṃ, bhante, nigaṇṭhaṃ nāṭaputtaṃ etadavocaṃ – ‘yathā kathaṃ panāhaṃ , bhante, samaṇassa gotamassa evaṃ mahiddhikassa evaṃ mahānubhāvassa vādaṃ āropessāmī’ti? ‘Ehi tvaṃ, rājakumāra, yena samaṇo gotamo tenupasaṅkama; upasaṅkamitvā samaṇaṃ gotamaṃ evaṃ vadehi – bhāseyya nu kho, bhante, tathāgato taṃ vācaṃ yā sā vācā paresaṃ appiyā amanāpāti? Sace te samaṇo gotamo evaṃ puṭṭho evaṃ byākaroti – bhāseyya, rājakumāra, tathāgato taṃ vācaṃ yā sā vācā paresaṃ appiyā amanāpāti, tamenaṃ tvaṃ evaṃ vadeyyāsi – atha kiñcarahi te, bhante, puthujjanena nānākaraṇaṃ? Puthujjanopi hi taṃ vācaṃ bhāseyya yā sā vācā paresaṃ appiyā amanāpāti. Sace pana te samaṇo gotamo evaṃ puṭṭho evaṃ byākaroti – na, rājakumāra, tathāgato taṃ vācaṃ bhāseyya yā sā vācā paresaṃ appiyā amanāpāti, tamenaṃ tvaṃ evaṃ vadeyyāsi – atha kiñcarahi te, bhante, devadatto byākato – āpāyiko devadatto, nerayiko devadatto, kappaṭṭho devadatto, atekiccho devadattoti? Tāya ca pana te vācāya devadatto kupito ahosi anattamanoti. Imaṃ kho te, rājakumāra, samaṇo gotamo ubhatokoṭikaṃ pañhaṃ puṭṭho samāno neva sakkhiti uggilituṃ na sakkhiti ogilituṃ. Seyyathāpi nāma purisassa ayosiṅghāṭakaṃ kaṇṭhe vilaggaṃ, so neva sakkuṇeyya uggilituṃ na sakkuṇeyya ogilituṃ; evameva kho te, rājakumāra, samaṇo gotamo imaṃ ubhatokoṭikaṃ pañhaṃ puṭṭho samāno neva sakkhiti uggilituṃ na sakkhiti ogilitu’’’nti.
86. தேன கோ² பன ஸமயேன த³ஹரோ குமாரோ மந்தோ³ உத்தானஸெய்யகோ அப⁴யஸ்ஸ ராஜகுமாரஸ்ஸ அங்கே நிஸின்னோ ஹோதி. அத² கோ² ப⁴க³வா அப⁴யங் ராஜகுமாரங் ஏதத³வோச – ‘‘தங் கிங் மஞ்ஞஸி, ராஜகுமார, ஸசாயங் குமாரோ துய்ஹங் வா பமாத³மன்வாய தா⁴தியா வா பமாத³மன்வாய கட்ட²ங் வா கட²லங் 3 வா முகே² ஆஹரெய்ய, கிந்தி நங் கரெய்யாஸீ’’தி? ‘‘ஆஹரெய்யஸ்ஸாஹங், ப⁴ந்தே. ஸசே, ப⁴ந்தே, ந ஸக்குணெய்யங் ஆதி³கேனேவ ஆஹத்துங் 4, வாமேன ஹத்தே²ன ஸீஸங் பரிக்³க³ஹெத்வா 5 த³க்கி²ணேன ஹத்தே²ன வங்கங்கு³லிங் கரித்வா ஸலோஹிதம்பி ஆஹரெய்யங். தங் கிஸ்ஸ ஹேது? அத்தி² மே, ப⁴ந்தே, குமாரே அனுகம்பா’’தி. ‘‘ஏவமேவ கோ², ராஜகுமார, யங் ததா²க³தோ வாசங் ஜானாதி அபூ⁴தங் அதச்ச²ங் அனத்த²ஸங்ஹிதங் ஸா ச பரேஸங் அப்பியா அமனாபா, ந தங் ததா²க³தோ வாசங் பா⁴ஸதி. யம்பி ததா²க³தோ வாசங் ஜானாதி பூ⁴தங் தச்ச²ங் அனத்த²ஸங்ஹிதங் ஸா ச பரேஸங் அப்பியா அமனாபா, தம்பி ததா²க³தோ வாசங் ந பா⁴ஸதி. யஞ்ச கோ² ததா²க³தோ வாசங் ஜானாதி பூ⁴தங் தச்ச²ங் அத்த²ஸங்ஹிதங் ஸா ச பரேஸங் அப்பியா அமனாபா, தத்ர காலஞ்ஞூ ததா²க³தோ ஹோதி தஸ்ஸா வாசாய வெய்யாகரணாய. யங் ததா²க³தோ வாசங் ஜானாதி அபூ⁴தங் அதச்ச²ங் அனத்த²ஸங்ஹிதங் ஸா ச பரேஸங் பியா மனாபா, ந தங் ததா²க³தோ வாசங் பா⁴ஸதி. யம்பி ததா²க³தோ வாசங் ஜானாதி பூ⁴தங் தச்ச²ங் அனத்த²ஸங்ஹிதங் ஸா ச பரேஸங் பியா மனாபா தம்பி ததா²க³தோ வாசங் ந பா⁴ஸதி. யஞ்ச ததா²க³தோ வாசங் ஜானாதி பூ⁴தங் தச்ச²ங் அத்த²ஸங்ஹிதங் ஸா ச பரேஸங் பியா மனாபா, தத்ர காலஞ்ஞூ ததா²க³தோ ஹோதி தஸ்ஸா வாசாய வெய்யாகரணாய. தங் கிஸ்ஸ ஹேது? அத்தி², ராஜகுமார, ததா²க³தஸ்ஸ ஸத்தேஸு அனுகம்பா’’தி.
86. Tena kho pana samayena daharo kumāro mando uttānaseyyako abhayassa rājakumārassa aṅke nisinno hoti. Atha kho bhagavā abhayaṃ rājakumāraṃ etadavoca – ‘‘taṃ kiṃ maññasi, rājakumāra, sacāyaṃ kumāro tuyhaṃ vā pamādamanvāya dhātiyā vā pamādamanvāya kaṭṭhaṃ vā kaṭhalaṃ 6 vā mukhe āhareyya, kinti naṃ kareyyāsī’’ti? ‘‘Āhareyyassāhaṃ, bhante. Sace, bhante, na sakkuṇeyyaṃ ādikeneva āhattuṃ 7, vāmena hatthena sīsaṃ pariggahetvā 8 dakkhiṇena hatthena vaṅkaṅguliṃ karitvā salohitampi āhareyyaṃ. Taṃ kissa hetu? Atthi me, bhante, kumāre anukampā’’ti. ‘‘Evameva kho, rājakumāra, yaṃ tathāgato vācaṃ jānāti abhūtaṃ atacchaṃ anatthasaṃhitaṃ sā ca paresaṃ appiyā amanāpā, na taṃ tathāgato vācaṃ bhāsati. Yampi tathāgato vācaṃ jānāti bhūtaṃ tacchaṃ anatthasaṃhitaṃ sā ca paresaṃ appiyā amanāpā, tampi tathāgato vācaṃ na bhāsati. Yañca kho tathāgato vācaṃ jānāti bhūtaṃ tacchaṃ atthasaṃhitaṃ sā ca paresaṃ appiyā amanāpā, tatra kālaññū tathāgato hoti tassā vācāya veyyākaraṇāya. Yaṃ tathāgato vācaṃ jānāti abhūtaṃ atacchaṃ anatthasaṃhitaṃ sā ca paresaṃ piyā manāpā, na taṃ tathāgato vācaṃ bhāsati. Yampi tathāgato vācaṃ jānāti bhūtaṃ tacchaṃ anatthasaṃhitaṃ sā ca paresaṃ piyā manāpā tampi tathāgato vācaṃ na bhāsati. Yañca tathāgato vācaṃ jānāti bhūtaṃ tacchaṃ atthasaṃhitaṃ sā ca paresaṃ piyā manāpā, tatra kālaññū tathāgato hoti tassā vācāya veyyākaraṇāya. Taṃ kissa hetu? Atthi, rājakumāra, tathāgatassa sattesu anukampā’’ti.
87. ‘‘யேமே, ப⁴ந்தே, க²த்தியபண்டி³தாபி ப்³ராஹ்மணபண்டி³தாபி க³ஹபதிபண்டி³தாபி ஸமணபண்டி³தாபி பஞ்ஹங் அபி⁴ஸங்க²ரித்வா ததா²க³தங் உபஸங்கமித்வா புச்ச²ந்தி, புப்³பே³வ நு கோ², ஏதங், ப⁴ந்தே , ப⁴க³வதோ சேதஸோ பரிவிதக்கிதங் ஹோதி ‘யே மங் உபஸங்கமித்வா ஏவங் புச்சி²ஸ்ஸந்தி தேஸாஹங் ஏவங் புட்டோ² ஏவங் ப்³யாகரிஸ்ஸாமீ’தி, உதா³ஹு டா²னஸோவேதங் ததா²க³தங் படிபா⁴தீ’’தி?
87. ‘‘Yeme, bhante, khattiyapaṇḍitāpi brāhmaṇapaṇḍitāpi gahapatipaṇḍitāpi samaṇapaṇḍitāpi pañhaṃ abhisaṅkharitvā tathāgataṃ upasaṅkamitvā pucchanti, pubbeva nu kho, etaṃ, bhante , bhagavato cetaso parivitakkitaṃ hoti ‘ye maṃ upasaṅkamitvā evaṃ pucchissanti tesāhaṃ evaṃ puṭṭho evaṃ byākarissāmī’ti, udāhu ṭhānasovetaṃ tathāgataṃ paṭibhātī’’ti?
‘‘தேன ஹி, ராஜகுமார, தஞ்ஞேவெத்த² படிபுச்சி²ஸ்ஸாமி, யதா² தே க²மெய்ய ததா² நங் ப்³யாகரெய்யாஸி. தங் கிங் மஞ்ஞஸி, ராஜகுமார, குஸலோ த்வங் ரத²ஸ்ஸ அங்க³பச்சங்கா³ன’’ந்தி?
‘‘Tena hi, rājakumāra, taññevettha paṭipucchissāmi, yathā te khameyya tathā naṃ byākareyyāsi. Taṃ kiṃ maññasi, rājakumāra, kusalo tvaṃ rathassa aṅgapaccaṅgāna’’nti?
‘‘ஏவங், ப⁴ந்தே, குஸலோ அஹங் ரத²ஸ்ஸ அங்க³பச்சங்கா³ன’’ந்தி.
‘‘Evaṃ, bhante, kusalo ahaṃ rathassa aṅgapaccaṅgāna’’nti.
‘‘தங் கிங் மஞ்ஞஸி, ராஜகுமார, யே தங் உபஸங்கமித்வா ஏவங் புச்செ²ய்யுங் – ‘கிங் நாமித³ங் ரத²ஸ்ஸ அங்க³பச்சங்க³’ந்தி? புப்³பே³வ நு கோ² தே ஏதங் சேதஸோ பரிவிதக்கிதங் அஸ்ஸ ‘யே மங் உபஸங்கமித்வா ஏவங் புச்சி²ஸ்ஸந்தி தேஸாஹங் ஏவங் புட்டோ² ஏவங் ப்³யாகரிஸ்ஸாமீ’தி, உதா³ஹு டா²னஸோவேதங் படிபா⁴ஸெய்யா’’தி?
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, rājakumāra, ye taṃ upasaṅkamitvā evaṃ puccheyyuṃ – ‘kiṃ nāmidaṃ rathassa aṅgapaccaṅga’nti? Pubbeva nu kho te etaṃ cetaso parivitakkitaṃ assa ‘ye maṃ upasaṅkamitvā evaṃ pucchissanti tesāhaṃ evaṃ puṭṭho evaṃ byākarissāmī’ti, udāhu ṭhānasovetaṃ paṭibhāseyyā’’ti?
‘‘அஹஞ்ஹி, ப⁴ந்தே, ரதி²கோ ஸஞ்ஞாதோ குஸலோ ரத²ஸ்ஸ அங்க³பச்சங்கா³னங். ஸப்³பா³னி மே ரத²ஸ்ஸ அங்க³பச்சங்கா³னி ஸுவிதி³தானி. டா²னஸோவேதங் மங் படிபா⁴ஸெய்யா’’தி .
‘‘Ahañhi, bhante, rathiko saññāto kusalo rathassa aṅgapaccaṅgānaṃ. Sabbāni me rathassa aṅgapaccaṅgāni suviditāni. Ṭhānasovetaṃ maṃ paṭibhāseyyā’’ti .
‘‘ஏவமேவ கோ², ராஜகுமார, யே தே க²த்தியபண்டி³தாபி ப்³ராஹ்மணபண்டி³தாபி க³ஹபதிபண்டி³தாபி ஸமணபண்டி³தாபி பஞ்ஹங் அபி⁴ஸங்க²ரித்வா ததா²க³தங் உபஸங்கமித்வா புச்ச²ந்தி, டா²னஸோவேதங் ததா²க³தங் படிபா⁴தி. தங் கிஸ்ஸ ஹேது? ஸா ஹி, ராஜகுமார, ததா²க³தஸ்ஸ த⁴ம்மதா⁴து ஸுப்படிவித்³தா⁴ யஸ்ஸா த⁴ம்மதா⁴துயா ஸுப்படிவித்³த⁴த்தா டா²னஸோவேதங் ததா²க³தங் படிபா⁴தீ’’தி.
‘‘Evameva kho, rājakumāra, ye te khattiyapaṇḍitāpi brāhmaṇapaṇḍitāpi gahapatipaṇḍitāpi samaṇapaṇḍitāpi pañhaṃ abhisaṅkharitvā tathāgataṃ upasaṅkamitvā pucchanti, ṭhānasovetaṃ tathāgataṃ paṭibhāti. Taṃ kissa hetu? Sā hi, rājakumāra, tathāgatassa dhammadhātu suppaṭividdhā yassā dhammadhātuyā suppaṭividdhattā ṭhānasovetaṃ tathāgataṃ paṭibhātī’’ti.
ஏவங் வுத்தே, அப⁴யோ ராஜகுமாரோ ப⁴க³வந்தங் ஏதத³வோச – ‘‘அபி⁴க்கந்தங், ப⁴ந்தே, அபி⁴க்கந்தங், ப⁴ந்தே…பே॰… அஜ்ஜதக்³கே³ பாணுபேதங் ஸரணங் க³த’’ந்தி.
Evaṃ vutte, abhayo rājakumāro bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bhante, abhikkantaṃ, bhante…pe… ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.
அப⁴யராஜகுமாரஸுத்தங் நிட்டி²தங் அட்ட²மங்.
Abhayarājakumārasuttaṃ niṭṭhitaṃ aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஜ்ஜி²மனிகாய (அட்ட²கதா²) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / 8. அப⁴யராஜகுமாரஸுத்தவண்ணனா • 8. Abhayarājakumārasuttavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / மஜ்ஜி²மனிகாய (டீகா) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / 8. அப⁴யராஜகுமாரஸுத்தவண்ணனா • 8. Abhayarājakumārasuttavaṇṇanā