Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
૮. અગ્ગિકસુત્તવણ્ણના
8. Aggikasuttavaṇṇanā
૧૯૪. અટ્ઠમે અગ્ગિકભારદ્વાજોતિ અયમ્પિ ભારદ્વાજોવ, અગ્ગિ પરિચરણવસેન પનસ્સ સઙ્ગીતિકારેહિ એતં નામં ગહિતં. સન્નિહિતો હોતીતિ સંયોજિતો હોતિ. અટ્ઠાસીતિ કસ્મા તત્થ અટ્ઠાસિ? ભગવા કિર પચ્ચૂસસમયે લોકં ઓલોકેન્તો ઇમં બ્રાહ્મણં દિસ્વા ચિન્તેસિ – ‘‘અયં બ્રાહ્મણો એવરૂપં અગ્ગપાયાસં ગહેત્વા ‘મહાબ્રહ્માનં ભોજેમી’તિ અગ્ગિમ્હિ ઝાપેન્તો અફલં કરોતિ અપાયમગ્ગં ઓક્કમતિ, ઇમં લદ્ધિં અવિસ્સજ્જન્તો અપાયપૂરકોવ ભવિસ્સતિ, ગચ્છામિસ્સ ધમ્મદેસનાય, મિચ્છાદિટ્ઠિં ભિન્દિત્વા પબ્બાજેત્વા ચત્તારો મગ્ગે ચેવ ચત્તારિ ચ ફલાનિ દેમી’’તિ, તસ્મા પુબ્બણ્હસમયે રાજગહં પવિસિત્વા તત્થ અટ્ઠાસિ.
194. Aṭṭhame aggikabhāradvājoti ayampi bhāradvājova, aggi paricaraṇavasena panassa saṅgītikārehi etaṃ nāmaṃ gahitaṃ. Sannihito hotīti saṃyojito hoti. Aṭṭhāsīti kasmā tattha aṭṭhāsi? Bhagavā kira paccūsasamaye lokaṃ olokento imaṃ brāhmaṇaṃ disvā cintesi – ‘‘ayaṃ brāhmaṇo evarūpaṃ aggapāyāsaṃ gahetvā ‘mahābrahmānaṃ bhojemī’ti aggimhi jhāpento aphalaṃ karoti apāyamaggaṃ okkamati, imaṃ laddhiṃ avissajjanto apāyapūrakova bhavissati, gacchāmissa dhammadesanāya, micchādiṭṭhiṃ bhinditvā pabbājetvā cattāro magge ceva cattāri ca phalāni demī’’ti, tasmā pubbaṇhasamaye rājagahaṃ pavisitvā tattha aṭṭhāsi.
તીહિ વિજ્જાહીતિ તીહિ વેદેહિ. જાતિમાતિ યાવ સત્તમા પિતામહયુગા પરિસુદ્ધાય જાતિયા સમન્નાગતો. સુતવા બહૂતિ બહુ નાનપ્પકારે ગન્થે સુતવા. સોમં ભુઞ્જેય્યાતિ સો તેવિજ્જો બ્રાહ્મણો ઇમં પાયાસં ભુઞ્જિતું યુત્તો, તુમ્હાકં પનેસ પાયાસો અયુત્તોતિ વદતિ.
Tīhi vijjāhīti tīhi vedehi. Jātimāti yāva sattamā pitāmahayugā parisuddhāya jātiyā samannāgato. Sutavā bahūti bahu nānappakāre ganthe sutavā. Somaṃ bhuñjeyyāti so tevijjo brāhmaṇo imaṃ pāyāsaṃ bhuñjituṃ yutto, tumhākaṃ panesa pāyāso ayuttoti vadati.
વેદીતિ પુબ્બેનિવાસઞાણેન જાનિ પટિવિજ્ઝિ. સગ્ગાપાયન્તિ દિબ્બેન ચક્ખુના સગ્ગમ્પિ અપાયમ્પિ પસ્સતિ. જાતિક્ખયન્તિ અરહત્તં. અભિઞ્ઞાવોસિતોતિ જાનિત્વા વોસિતવોસાનો. બ્રાહ્મણો ભવન્તિ અવીચિતો યાવ ભવગ્ગા ભોતા ગોતમેન સદિસો જાતિસમ્પન્નો ખીણાસવબ્રાહ્મણો નત્થિ, ભવંયેવ બ્રાહ્મણોતિ.
Vedīti pubbenivāsañāṇena jāni paṭivijjhi. Saggāpāyanti dibbena cakkhunā saggampi apāyampi passati. Jātikkhayanti arahattaṃ. Abhiññāvositoti jānitvā vositavosāno. Brāhmaṇobhavanti avīcito yāva bhavaggā bhotā gotamena sadiso jātisampanno khīṇāsavabrāhmaṇo natthi, bhavaṃyeva brāhmaṇoti.
એવઞ્ચ પન વત્વા સુવણ્ણપાતિં પૂરેત્વા દસબલસ્સ પાયાસં ઉપનામેસિ. સત્થા ઉપ્પત્તિં દીપેત્વા ભોજનં પટિક્ખિપન્તો ગાથાભિગીતં મેતિઆદિમાહ. તત્થ ગાથાભિગીતન્તિ ગાથાહિ અભિગીતં. અભોજનેય્યન્તિ અભુઞ્જિતબ્બં . ઇદં વુત્તં હોતિ – ત્વં, બ્રાહ્મણ, મય્હં એત્તકં કાલં ભિક્ખાચારવત્તેન ઠિતસ્સ કટચ્છુમત્તમ્પિ દાતું નાસક્ખિ, ઇદાનિ પન મયા તુય્હં કિલઞ્જમ્હિ તિલે વિત્થારેન્તેન વિય સબ્બે બુદ્ધગુણા પકાસિતા, ઇતિ ગાયનેન ગાયિત્વા લદ્ધં વિય ઇદં ભોજનં હોતિ, તસ્મા ઇદં ગાથાભિગીતં મે અભોજનેય્યન્તિ. સમ્પસ્સતં, બ્રાહ્મણ, નેસ ધમ્મોતિ, બ્રાહ્મણ, અત્થઞ્ચ ધમ્મઞ્ચ સમ્પસ્સન્તાનં ‘‘એવરૂપં ભોજનં ભુઞ્જિતબ્બ’’ન્તિ એસ ધમ્મો ન હોતિ. સુધાભોજનમ્પિ ગાથાભિગીતં પનુદન્તિ બુદ્ધા, ગાથાહિ ગાયિત્વા લદ્ધં બુદ્ધા નીહરન્તિયેવ. ધમ્મે સતિ, બ્રાહ્મણ, વુત્તિરેસાતિ, બ્રાહ્મણ, ધમ્મે સતિ ધમ્મં અપેક્ખિત્વા ધમ્મે પતિટ્ઠાય જીવિતં કપ્પેન્તાનં એસા વુત્તિ અયં આજીવો – એવરૂપં નીહરિત્વા ધમ્મલદ્ધમેવ ભુઞ્જિતબ્બન્તિ.
Evañca pana vatvā suvaṇṇapātiṃ pūretvā dasabalassa pāyāsaṃ upanāmesi. Satthā uppattiṃ dīpetvā bhojanaṃ paṭikkhipanto gāthābhigītaṃ metiādimāha. Tattha gāthābhigītanti gāthāhi abhigītaṃ. Abhojaneyyanti abhuñjitabbaṃ . Idaṃ vuttaṃ hoti – tvaṃ, brāhmaṇa, mayhaṃ ettakaṃ kālaṃ bhikkhācāravattena ṭhitassa kaṭacchumattampi dātuṃ nāsakkhi, idāni pana mayā tuyhaṃ kilañjamhi tile vitthārentena viya sabbe buddhaguṇā pakāsitā, iti gāyanena gāyitvā laddhaṃ viya idaṃ bhojanaṃ hoti, tasmā idaṃ gāthābhigītaṃ me abhojaneyyanti. Sampassataṃ, brāhmaṇa, nesa dhammoti, brāhmaṇa, atthañca dhammañca sampassantānaṃ ‘‘evarūpaṃ bhojanaṃ bhuñjitabba’’nti esa dhammo na hoti. Sudhābhojanampi gāthābhigītaṃ panudanti buddhā, gāthāhi gāyitvā laddhaṃ buddhā nīharantiyeva. Dhamme sati, brāhmaṇa, vuttiresāti, brāhmaṇa, dhamme sati dhammaṃ apekkhitvā dhamme patiṭṭhāya jīvitaṃ kappentānaṃ esā vutti ayaṃ ājīvo – evarūpaṃ nīharitvā dhammaladdhameva bhuñjitabbanti.
અથ બ્રાહ્મણો ચિન્તેસિ – અહં પુબ્બે સમણસ્સ ગોતમસ્સ ગુણે વા અગુણે વા ન જાનામિ. ઇદાનિ પનસ્સાહં ગુણે ઞત્વા મમ ગેહે અસીતિકોટિમત્તં ધનં સાસને વિપ્પકિરિતુકામો જાતો, અયઞ્ચ ‘‘મયા દિન્નપચ્ચયા અકપ્પિયા’’તિ વદતિ. અપ્પટિગ્ગય્હો અહં સમણેન ગોતમેનાતિ. અથ ભગવા સબ્બઞ્ઞુતઞ્ઞાણં પેસેત્વા તસ્સ ચિત્તાચારં વીમંસન્તો, ‘‘અયં સબ્બેપિ અત્તના દિન્નપચ્ચયે ‘અકપ્પિયા’તિ સલ્લક્ખેતિ. યં હિ ભોજનં આરબ્ભ કથા ઉપ્પન્ના, એતદેવ ન વટ્ટતિ, સેસા નિદ્દોસા’’તિ બ્રાહ્મણસ્સ ચતુન્નં પચ્ચયાનં દાનદ્વારં દસ્સેન્તો અઞ્ઞેન ચાતિઆદિમાહ. તત્થ કુક્કુચ્ચવૂપસન્તન્તિ હત્થકુક્કુચ્ચાદીનં વસેન વૂપસન્તકુક્કુચ્ચં. અન્નેન પાનેનાતિ દેસનામત્તમેતં . અયં પનત્થો – અઞ્ઞેહિ તયા ‘‘પરિચ્ચજિસ્સામી’’તિ સલ્લક્ખિતેહિ ચીવરાદીહિ પચ્ચયેહિ ઉપટ્ઠહસ્સુ. ખેત્તં હિ તં પુઞ્ઞપેક્ખસ્સ હોતીતિ એતં તથાગતસાસનં નામ પુઞ્ઞપેક્ખસ્સ પુઞ્ઞત્થિકસ્સ તુય્હં અપ્પેપિ બીજે બહુસસ્સફલદાયકં સુખેત્તં વિય પટિયત્તં હોતિ. અટ્ઠમં.
Atha brāhmaṇo cintesi – ahaṃ pubbe samaṇassa gotamassa guṇe vā aguṇe vā na jānāmi. Idāni panassāhaṃ guṇe ñatvā mama gehe asītikoṭimattaṃ dhanaṃ sāsane vippakiritukāmo jāto, ayañca ‘‘mayā dinnapaccayā akappiyā’’ti vadati. Appaṭiggayho ahaṃ samaṇena gotamenāti. Atha bhagavā sabbaññutaññāṇaṃ pesetvā tassa cittācāraṃ vīmaṃsanto, ‘‘ayaṃ sabbepi attanā dinnapaccaye ‘akappiyā’ti sallakkheti. Yaṃ hi bhojanaṃ ārabbha kathā uppannā, etadeva na vaṭṭati, sesā niddosā’’ti brāhmaṇassa catunnaṃ paccayānaṃ dānadvāraṃ dassento aññena cātiādimāha. Tattha kukkuccavūpasantanti hatthakukkuccādīnaṃ vasena vūpasantakukkuccaṃ. Annena pānenāti desanāmattametaṃ . Ayaṃ panattho – aññehi tayā ‘‘pariccajissāmī’’ti sallakkhitehi cīvarādīhi paccayehi upaṭṭhahassu. Khettaṃ hi taṃ puññapekkhassa hotīti etaṃ tathāgatasāsanaṃ nāma puññapekkhassa puññatthikassa tuyhaṃ appepi bīje bahusassaphaladāyakaṃ sukhettaṃ viya paṭiyattaṃ hoti. Aṭṭhamaṃ.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૮. અગ્ગિકસુત્તં • 8. Aggikasuttaṃ
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૮. અગ્ગિકસુત્તવણ્ણના • 8. Aggikasuttavaṇṇanā