| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ચૂળવગ્ગપાળિ • Cūḷavaggapāḷi |
અજાતસત્તુકુમારવત્થુ
Ajātasattukumāravatthu
૩૩૯. અથ ખો દેવદત્તો યેન અજાતસત્તુ કુમારો તેનુપસઙ્કમિ, ઉપસઙ્કમિત્વા અજાતસત્તું કુમારં એતદવોચ – ‘‘પુબ્બે ખો, કુમાર, મનુસ્સા દીઘાયુકા, એતરહિ અપ્પાયુકા. ઠાનં ખો પનેતં વિજ્જતિ યં ત્વં કુમારોવ સમાનો કાલં કરેય્યાસિ. તેન હિ ત્વં, કુમાર, પિતરં હન્ત્વા રાજા હોહિ. અહં ભગવન્તં હન્ત્વા બુદ્ધો ભવિસ્સામી’’તિ.
339. Atha kho devadatto yena ajātasattu kumāro tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā ajātasattuṃ kumāraṃ etadavoca – ‘‘pubbe kho, kumāra, manussā dīghāyukā, etarahi appāyukā. Ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati yaṃ tvaṃ kumārova samāno kālaṃ kareyyāsi. Tena hi tvaṃ, kumāra, pitaraṃ hantvā rājā hohi. Ahaṃ bhagavantaṃ hantvā buddho bhavissāmī’’ti.
અથ ખો અજાતસત્તુ કુમારો – અય્યો ખો દેવદત્તો મહિદ્ધિકો મહાનુભાવો, જાનેય્યાસિ અય્યો દેવદત્તોતિ – ઊરુયા પોત્થનિકં બન્ધિત્વા દિવા દિવસ્સ 1 ભીતો ઉબ્બિગ્ગો ઉસ્સઙ્કી ઉત્રસ્તો સહસા અન્તેપુરં પાવિસિ. અદ્દસાસું ખો અન્તેપુરે ઉપચારકા મહામત્તા અજાતસત્તું કુમારં દિવા દિવસ્સ ભીતં ઉબ્બિગ્ગં ઉસ્સઙ્કિં ઉત્રસ્તં સહસા અન્તેપુરં પવિસન્તં; દિસ્વાન અગ્ગહેસું. તે વિચિનન્તા ઊરુયા પોત્થનિકં બદ્ધં 2 દિસ્વાન અજાતસત્તું કુમારં એતદવોચું – ‘‘કિં ત્વં, કુમાર, કત્તુકામોસી’’તિ? ‘‘પિતરમ્હિ હન્તુકામો’’તિ. ‘‘કેનાસિ ઉસ્સાહિતો’’તિ? ‘‘અય્યેન દેવદત્તેના’’તિ. એકચ્ચે મહામત્તા એવં મતિં અકંસુ – ‘‘કુમારો ચ હન્તબ્બો, દેવદત્તો ચ, સબ્બે ચ ભિક્ખૂ હન્તબ્બા’’તિ. એકચ્ચે મહામત્તા એવં મતિં અકંસુ – ‘‘ન ભિક્ખૂ હન્તબ્બા. ન ભિક્ખૂ કિઞ્ચિ અપરજ્ઝન્તિ. કુમારો ચ હન્તબ્બો, દેવદત્તો ચા’’તિ. એકચ્ચે મહામત્તા એવં મતિં અકંસુ – ‘‘ન કુમારો ચ હન્તબ્બો, ન દેવદત્તો. ન ભિક્ખૂ હન્તબ્બા. રઞ્ઞો આરોચેતબ્બં. યથા રાજા વક્ખતિ તથા કરિસ્સામા’’તિ.
Atha kho ajātasattu kumāro – ayyo kho devadatto mahiddhiko mahānubhāvo, jāneyyāsi ayyo devadattoti – ūruyā potthanikaṃ bandhitvā divā divassa 3 bhīto ubbiggo ussaṅkī utrasto sahasā antepuraṃ pāvisi. Addasāsuṃ kho antepure upacārakā mahāmattā ajātasattuṃ kumāraṃ divā divassa bhītaṃ ubbiggaṃ ussaṅkiṃ utrastaṃ sahasā antepuraṃ pavisantaṃ; disvāna aggahesuṃ. Te vicinantā ūruyā potthanikaṃ baddhaṃ 4 disvāna ajātasattuṃ kumāraṃ etadavocuṃ – ‘‘kiṃ tvaṃ, kumāra, kattukāmosī’’ti? ‘‘Pitaramhi hantukāmo’’ti. ‘‘Kenāsi ussāhito’’ti? ‘‘Ayyena devadattenā’’ti. Ekacce mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘‘kumāro ca hantabbo, devadatto ca, sabbe ca bhikkhū hantabbā’’ti. Ekacce mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘‘na bhikkhū hantabbā. Na bhikkhū kiñci aparajjhanti. Kumāro ca hantabbo, devadatto cā’’ti. Ekacce mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘‘na kumāro ca hantabbo, na devadatto. Na bhikkhū hantabbā. Rañño ārocetabbaṃ. Yathā rājā vakkhati tathā karissāmā’’ti.
અથ ખો તે મહામત્તા અજાતસત્તું કુમારં આદાય યેન રાજા માગધો સેનિયો બિમ્બિસારો તેનુપસઙ્કમિંસુ , ઉપસઙ્કમિત્વા રઞ્ઞો માગધસ્સ સેનિયસ્સ બિમ્બિસારસ્સ એતમત્થં આરોચેસું . ‘‘કથં, ભણે, મહામત્તેહિ મતિ કતા’’તિ? ‘‘એકચ્ચે, દેવ, મહામત્તા એવં મતિં અકંસુ – ‘કુમારો ચ હન્તબ્બો, દેવદત્તો ચ, સબ્બે ચ ભિક્ખૂ હન્તબ્બા’તિ. એકચ્ચે મહામત્તા એવં મતિં અકંસુ – ‘ન ભિક્ખૂ હન્તબ્બા. ન ભિક્ખૂ કિઞ્ચિ અપરજ્ઝન્તિ. કુમારો ચ હન્તબ્બો, દેવદત્તો ચા’તિ. એકચ્ચે મહામત્તા એવં મતિં અકંસુ – ‘ન કુમારો ચ હન્તબ્બો, ન દેવદત્તો. ન ભિક્ખૂ હન્તબ્બા. રઞ્ઞો આરોચેતબ્બં. યથા રાજા વક્ખતિ તથા કરિસ્સામા’’’તિ. ‘‘કિં, ભણે, કરિસ્સતિ બુદ્ધો વા ધમ્મો વા સઙ્ઘો વા? નનુ ભગવતા પટિકચ્ચેવ દેવદત્તો રાજગહે પકાસાપિતો – ‘પુબ્બે દેવદત્તસ્સ અઞ્ઞા પકતિ અહોસિ, ઇદાનિ અઞ્ઞા પકતિ. યં દેવદત્તો કરેય્ય કાયેન વાચાય, ન તેન બુદ્ધો વા ધમ્મો વા સઙ્ઘો વા દટ્ઠબ્બો, દેવદત્તોવ તેન દટ્ઠબ્બો’’તિ? તત્થ યે તે મહામત્તા એવં મતિં અકંસુ – ‘કુમારો ચ હન્તબ્બો દેવદત્તો ચ; સબ્બે ચ ભિક્ખૂ હન્તબ્બા’તિ; તે અટ્ઠાને અકાસિ. યે તે મહામત્તા એવં મતિં અકંસુ – ‘ન ભિક્ખૂ હન્તબ્બા; ન ભિક્ખૂ કિઞ્ચિ અપરજ્ઝન્તિ; કુમારો ચ હન્તબ્બો દેવદત્તો ચા’તિ; તે નીચે ઠાને ઠપેસિ. યે તે મહામત્તા એવં મતિં અકંસુ – ‘ન કુમારો ચ હન્તબ્બો, ન દેવદત્તો; ન ભિક્ખૂ હન્તબ્બા; રઞ્ઞો આરોચેતબ્બં; યથા રાજા વક્ખતિ તથા કરિસ્સામા’તિ; તે ઉચ્ચે ઠાને ઠપેસિ. અથ ખો રાજા માગધો સેનિયો બિમ્બિસારો અજાતસત્તું કુમારં એતદવોચ – ‘‘કિસ્સ મં ત્વં, કુમાર, હન્તુકામોસી’’તિ? ‘‘રજ્જેનામ્હિ, દેવ, અત્થિકો’’તિ. ‘‘સચે ખો ત્વં, કુમાર, રજ્જેન અત્થિકો, એતં તે રજ્જ’’ન્તિ અજાતસત્તુસ્સ કુમારસ્સ રજ્જં નિય્યાદેસિ.
Atha kho te mahāmattā ajātasattuṃ kumāraṃ ādāya yena rājā māgadho seniyo bimbisāro tenupasaṅkamiṃsu , upasaṅkamitvā rañño māgadhassa seniyassa bimbisārassa etamatthaṃ ārocesuṃ . ‘‘Kathaṃ, bhaṇe, mahāmattehi mati katā’’ti? ‘‘Ekacce, deva, mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘kumāro ca hantabbo, devadatto ca, sabbe ca bhikkhū hantabbā’ti. Ekacce mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘na bhikkhū hantabbā. Na bhikkhū kiñci aparajjhanti. Kumāro ca hantabbo, devadatto cā’ti. Ekacce mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘na kumāro ca hantabbo, na devadatto. Na bhikkhū hantabbā. Rañño ārocetabbaṃ. Yathā rājā vakkhati tathā karissāmā’’’ti. ‘‘Kiṃ, bhaṇe, karissati buddho vā dhammo vā saṅgho vā? Nanu bhagavatā paṭikacceva devadatto rājagahe pakāsāpito – ‘pubbe devadattassa aññā pakati ahosi, idāni aññā pakati. Yaṃ devadatto kareyya kāyena vācāya, na tena buddho vā dhammo vā saṅgho vā daṭṭhabbo, devadattova tena daṭṭhabbo’’ti? Tattha ye te mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘kumāro ca hantabbo devadatto ca; sabbe ca bhikkhū hantabbā’ti; te aṭṭhāne akāsi. Ye te mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘na bhikkhū hantabbā; na bhikkhū kiñci aparajjhanti; kumāro ca hantabbo devadatto cā’ti; te nīce ṭhāne ṭhapesi. Ye te mahāmattā evaṃ matiṃ akaṃsu – ‘na kumāro ca hantabbo, na devadatto; na bhikkhū hantabbā; rañño ārocetabbaṃ; yathā rājā vakkhati tathā karissāmā’ti; te ucce ṭhāne ṭhapesi. Atha kho rājā māgadho seniyo bimbisāro ajātasattuṃ kumāraṃ etadavoca – ‘‘kissa maṃ tvaṃ, kumāra, hantukāmosī’’ti? ‘‘Rajjenāmhi, deva, atthiko’’ti. ‘‘Sace kho tvaṃ, kumāra, rajjena atthiko, etaṃ te rajja’’nti ajātasattussa kumārassa rajjaṃ niyyādesi.
Footnotes:
Related texts:
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / પઞ્ચસત્થુકથાવણ્ણના • Pañcasatthukathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / છસક્યપબ્બજ્જાકથાવણ્ણના • Chasakyapabbajjākathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / છસક્યપબ્બજ્જાકથાદિવણ્ણના • Chasakyapabbajjākathādivaṇṇanā
