Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மஜ்ஜி²மனிகாய (அட்ட²கதா²) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
5. அனங்க³ணஸுத்தவண்ணனா
5. Anaṅgaṇasuttavaṇṇanā
57. ஏவங் மே ஸுதங்…பே॰… ஆயஸ்மா ஸாரிபுத்தோதி அனங்க³ணஸுத்தங். தத்ராயங் அனுத்தானபத³வண்ணனா – யதா² செத்த², ஏவங் ஸப்³ப³ஸுத்தேஸு. தஸ்மா இதோ பரங் எத்தகம்பி அவத்வா அபுப்³ப³பத³வண்ணனங்யேவ கரிஸ்ஸாம.
57.Evaṃme sutaṃ…pe… āyasmā sāriputtoti anaṅgaṇasuttaṃ. Tatrāyaṃ anuttānapadavaṇṇanā – yathā cettha, evaṃ sabbasuttesu. Tasmā ito paraṃ ettakampi avatvā apubbapadavaṇṇanaṃyeva karissāma.
சத்தாரோதி க³ணனபரிச்சே²தோ³. புக்³க³லாதி ஸத்தா நரா போஸா. எத்தாவதா ச புக்³க³லவாதீ³ மஹாதே²ரோதி ந க³ஹேதப்³ப³ங், அயஞ்ஹி ஆயஸ்மா பு³த்³த⁴புத்தானங் ஸெட்டோ², ஸோ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ப⁴க³வதோ தே³ஸனங் அவிலோமெந்தோயேவ தே³ஸேதி.
Cattāroti gaṇanaparicchedo. Puggalāti sattā narā posā. Ettāvatā ca puggalavādī mahātheroti na gahetabbaṃ, ayañhi āyasmā buddhaputtānaṃ seṭṭho, so buddhassa bhagavato desanaṃ avilomentoyeva deseti.
ஸம்முதிபரமத்த²தே³ஸனாகதா²வண்ணனா
Sammutiparamatthadesanākathāvaṇṇanā
பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ப⁴க³வதோ து³விதா⁴ தே³ஸனா ஸம்முதிதே³ஸனா, பரமத்த²தே³ஸனா சாதி. தத்த² புக்³க³லோ ஸத்தோ இத்தீ² புரிஸோ க²த்தியோ ப்³ராஹ்மணோ தே³வோ மாரோதி ஏவரூபா ஸம்முதிதே³ஸனா. அனிச்சங் து³க்க²ங் அனத்தா, க²ந்தா⁴ தா⁴தூ ஆயதனானி ஸதிபட்டா²னாதி ஏவரூபா பரமத்த²தே³ஸனா.
Buddhassa bhagavato duvidhā desanā sammutidesanā, paramatthadesanā cāti. Tattha puggalo satto itthī puriso khattiyo brāhmaṇo devo māroti evarūpā sammutidesanā. Aniccaṃ dukkhaṃ anattā, khandhā dhātū āyatanāni satipaṭṭhānāti evarūpā paramatthadesanā.
தத்த² ப⁴க³வா யே ஸம்முதிவஸேன தே³ஸனங் ஸுத்வா அத்த²ங் படிவிஜ்ஜி²த்வா மோஹங் பஹாய விஸேஸங் அதி⁴க³ந்துங் ஸமத்தா², தேஸங் ஸம்முதிதே³ஸனங் தே³ஸேதி. யே பன பரமத்த²வஸேன தே³ஸனங் ஸுத்வா அத்த²ங் படிவிஜ்ஜி²த்வா மோஹங் பஹாய விஸேஸமதி⁴க³ந்துங் ஸமத்தா², தேஸங் பரமத்த²தே³ஸனங் தே³ஸேதி. தத்தா²யங் உபமா, யதா² ஹி தே³ஸபா⁴ஸாகுஸலோ திண்ணங் வேதா³னங் அத்த²ஸங்வண்ணனகோ ஆசரியோ யே த³மிளபா⁴ஸாய வுத்தே அத்த²ங் ஜானந்தி, தேஸங் த³மிளபா⁴ஸாய ஆசிக்க²தி. யே அந்த⁴கபா⁴ஸாதீ³ஸு அஞ்ஞதராய, தேஸங் தாய தாய பா⁴ஸாய. ஏவங் தே மாணவகா சே²கங் ப்³யத்தங் ஆசரியமாக³ம்ம கி²ப்பமேவ ஸிப்பங் உக்³க³ண்ஹந்தி. தத்த² ஆசரியோ விய பு³த்³தோ⁴ ப⁴க³வா. தயோ வேதா³ விய கதே²தப்³ப³பா⁴வேன டி²தானி தீணி பிடகானி. தே³ஸபா⁴ஸாகோஸல்லமிவ ஸம்முதிபரமத்த²கோஸல்லங். நானாதே³ஸபா⁴ஸா மாணவகா விய ஸம்முதிபரமத்த²தே³ஸனாபடிவிஜ்ஜ²னஸமத்தா² வேனெய்யஸத்தா. ஆசரியஸ்ஸ த³மிளபா⁴ஸாதி³ஆசிக்க²னங் விய ப⁴க³வதோ ஸம்முதிபரமத்த²வஸேன தே³ஸனா வேதி³தப்³பா³. ஆஹ செத்த² –
Tattha bhagavā ye sammutivasena desanaṃ sutvā atthaṃ paṭivijjhitvā mohaṃ pahāya visesaṃ adhigantuṃ samatthā, tesaṃ sammutidesanaṃ deseti. Ye pana paramatthavasena desanaṃ sutvā atthaṃ paṭivijjhitvā mohaṃ pahāya visesamadhigantuṃ samatthā, tesaṃ paramatthadesanaṃ deseti. Tatthāyaṃ upamā, yathā hi desabhāsākusalo tiṇṇaṃ vedānaṃ atthasaṃvaṇṇanako ācariyo ye damiḷabhāsāya vutte atthaṃ jānanti, tesaṃ damiḷabhāsāya ācikkhati. Ye andhakabhāsādīsu aññatarāya, tesaṃ tāya tāya bhāsāya. Evaṃ te māṇavakā chekaṃ byattaṃ ācariyamāgamma khippameva sippaṃ uggaṇhanti. Tattha ācariyo viya buddho bhagavā. Tayo vedā viya kathetabbabhāvena ṭhitāni tīṇi piṭakāni. Desabhāsākosallamiva sammutiparamatthakosallaṃ. Nānādesabhāsā māṇavakā viya sammutiparamatthadesanāpaṭivijjhanasamatthā veneyyasattā. Ācariyassa damiḷabhāsādiācikkhanaṃ viya bhagavato sammutiparamatthavasena desanā veditabbā. Āha cettha –
‘‘து³வே ஸச்சானி அக்கா²ஸி, ஸம்பு³த்³தோ⁴ வத³தங் வரோ;
‘‘Duve saccāni akkhāsi, sambuddho vadataṃ varo;
ஸம்முதிங் பரமத்த²ஞ்ச, ததியங் நூபலப்³ப⁴தி.
Sammutiṃ paramatthañca, tatiyaṃ nūpalabbhati.
ஸங்கேதவசனங் ஸச்சங், லோகஸம்முதிகாரணா;
Saṅketavacanaṃ saccaṃ, lokasammutikāraṇā;
பரமத்த²வசனங் ஸச்சங், த⁴ம்மானங் பூ⁴தகாரணா.
Paramatthavacanaṃ saccaṃ, dhammānaṃ bhūtakāraṇā.
தஸ்மா வோஹாரகுஸலஸ்ஸ, லோகனாத²ஸ்ஸ ஸத்து²னோ;
Tasmā vohārakusalassa, lokanāthassa satthuno;
ஸம்முதிங் வோஹரந்தஸ்ஸ, முஸாவாதோ³ ந ஜாயதீ’’தி.
Sammutiṃ voharantassa, musāvādo na jāyatī’’ti.
அபிச அட்ட²ஹி காரணேஹி ப⁴க³வா புக்³க³லகத²ங் கதே²தி – ஹிரொத்தப்பதீ³பனத்த²ங், கம்மஸ்ஸகதாதீ³பனத்த²ங், பச்சத்தபுரிஸகாரதீ³பனத்த²ங், ஆனந்தரியதீ³பனத்த²ங், ப்³ரஹ்மவிஹாரதீ³பனத்த²ங், புப்³பே³னிவாஸதீ³பனத்த²ங், த³க்கி²ணாவிஸுத்³தி⁴தீ³பனத்த²ங், லோகஸம்முதியா அப்பஹானத்த²ஞ்சாதி. ‘‘க²ந்த⁴தா⁴துஆயதனானி ஹிரீயந்தி ஒத்தப்பந்தீ’’தி ஹி வுத்தே மஹாஜனோ ந ஜானாதி, ஸம்மோஹமாபஜ்ஜதி, படிஸத்து ஹோதி ‘‘கிமித³ங் க²ந்த⁴தா⁴துஆயதனானி ஹிரீயந்தி ஒத்தப்பந்தி நாமா’’தி. ‘‘இத்தீ² ஹிரீயதி ஒத்தப்பதி புரிஸோ க²த்தியோ ப்³ராஹ்மணோ தே³வோ மாரோ’’தி வுத்தே பன ஜானாதி, ந ஸம்மோஹமாபஜ்ஜதி, ந படிஸத்து ஹோதி. தஸ்மா ப⁴க³வா ஹிரொத்தப்பதீ³பனத்த²ங் புக்³க³லகத²ங் கதே²தி.
Apica aṭṭhahi kāraṇehi bhagavā puggalakathaṃ katheti – hirottappadīpanatthaṃ, kammassakatādīpanatthaṃ, paccattapurisakāradīpanatthaṃ, ānantariyadīpanatthaṃ, brahmavihāradīpanatthaṃ, pubbenivāsadīpanatthaṃ, dakkhiṇāvisuddhidīpanatthaṃ, lokasammutiyā appahānatthañcāti. ‘‘Khandhadhātuāyatanāni hirīyanti ottappantī’’ti hi vutte mahājano na jānāti, sammohamāpajjati, paṭisattu hoti ‘‘kimidaṃ khandhadhātuāyatanāni hirīyanti ottappanti nāmā’’ti. ‘‘Itthī hirīyati ottappati puriso khattiyo brāhmaṇo devo māro’’ti vutte pana jānāti, na sammohamāpajjati, na paṭisattu hoti. Tasmā bhagavā hirottappadīpanatthaṃ puggalakathaṃ katheti.
‘‘க²ந்தா⁴ கம்மஸ்ஸகா தா⁴துயோ ஆயதனானீ’’தி வுத்தேபி ஏஸேவ நயோ. தஸ்மா ப⁴க³வா கம்மஸ்ஸகதாதீ³பனத்த²ங் புக்³க³லகத²ங் கதே²தி.
‘‘Khandhā kammassakā dhātuyo āyatanānī’’ti vuttepi eseva nayo. Tasmā bhagavā kammassakatādīpanatthaṃ puggalakathaṃ katheti.
‘‘வேளுவனாத³யோ மஹாவிஹாரா க²ந்தே⁴ஹி காராபிதா தா⁴தூஹி ஆயதனேஹீ’’தி வுத்தேபி ஏஸேவ நயோ. தஸ்மா ப⁴க³வா பச்சத்தபுரிஸகாரதீ³பனத்த²ங் புக்³க³லகத²ங் கதே²தி.
‘‘Veḷuvanādayo mahāvihārā khandhehi kārāpitā dhātūhi āyatanehī’’ti vuttepi eseva nayo. Tasmā bhagavā paccattapurisakāradīpanatthaṃ puggalakathaṃ katheti.
‘‘க²ந்தா⁴ மாதரங் ஜீவிதா வோரோபெந்தி பிதரங் அரஹந்தங் ருஹிருப்பாத³கம்மங் கரொந்தி, ஸங்க⁴பே⁴த³கம்மங் கரொந்தி, தா⁴துயோ ஆயதனானீ’’தி வுத்தேபி ஏஸேவ நயோ. தஸ்மா ப⁴க³வா ஆனந்தரியதீ³பனத்த²ங் புக்³க³லகத²ங் கதே²தி. ‘‘க²ந்தா⁴ மெத்தாயந்தி தா⁴துயோ ஆயதனானீ’’தி வுத்தேபி ஏஸேவ நயோ. தஸ்மா ப⁴க³வா ப்³ரஹ்மவிஹாரதீ³பனத்த²ங் புக்³க³லகத²ங் கதே²தி.
‘‘Khandhā mātaraṃ jīvitā voropenti pitaraṃ arahantaṃ ruhiruppādakammaṃ karonti, saṅghabhedakammaṃ karonti, dhātuyo āyatanānī’’ti vuttepi eseva nayo. Tasmā bhagavā ānantariyadīpanatthaṃ puggalakathaṃ katheti. ‘‘Khandhā mettāyanti dhātuyo āyatanānī’’ti vuttepi eseva nayo. Tasmā bhagavā brahmavihāradīpanatthaṃ puggalakathaṃ katheti.
‘‘க²ந்தா⁴ புப்³பே³னிவாஸமனுஸ்ஸரந்தி தா⁴துயோ ஆயதனானீ’’தி வுத்தேபி ஏஸேவ நயோ. தஸ்மா ப⁴க³வா புப்³பே³னிவாஸதீ³பனத்த²ங் புக்³க³லகத²ங் கதே²தி. ‘‘க²ந்தா⁴ தா³னங் படிக்³க³ண்ஹந்தி தா⁴துயோ ஆயதனானீ’’தி வுத்தேபி மஹாஜனோ ந ஜானாதி, ஸம்மோஹமாபஜ்ஜதி, படிஸத்து ஹோதி ‘‘கிமித³ங் க²ந்த⁴தா⁴துஆயதனானி படிக்³க³ண்ஹந்தி நாமா’’தி. ‘‘புக்³க³லா படிக்³க³ண்ஹந்தி ஸீலவந்தோ கல்யாணத⁴ம்மா’’தி வுத்தே பன ஜானாதி, ந ஸம்மோஹமாபஜ்ஜதி, ந படிஸத்து ஹோதி. தஸ்மா ப⁴க³வா த³க்கி²ணாவிஸுத்³தி⁴தீ³பனத்த²ங் புக்³க³லகத²ங் கதே²தி.
‘‘Khandhā pubbenivāsamanussaranti dhātuyo āyatanānī’’ti vuttepi eseva nayo. Tasmā bhagavā pubbenivāsadīpanatthaṃ puggalakathaṃ katheti. ‘‘Khandhā dānaṃ paṭiggaṇhanti dhātuyo āyatanānī’’ti vuttepi mahājano na jānāti, sammohamāpajjati, paṭisattu hoti ‘‘kimidaṃ khandhadhātuāyatanāni paṭiggaṇhanti nāmā’’ti. ‘‘Puggalā paṭiggaṇhanti sīlavanto kalyāṇadhammā’’ti vutte pana jānāti, na sammohamāpajjati, na paṭisattu hoti. Tasmā bhagavā dakkhiṇāvisuddhidīpanatthaṃ puggalakathaṃ katheti.
லோகஸம்முதிஞ்ச பு³த்³தா⁴ ப⁴க³வந்தோ நப்பஜஹந்தி, லோகஸமஞ்ஞாய லோகனிருத்தியங் லோகாபி⁴லாபே டி²தாயேவ த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தி. தஸ்மா ப⁴க³வா லோகஸம்முதியா அப்பஹானத்த²ம்பி புக்³க³லகத²ங் கதே²தி. தஸ்மா அயம்பி ஆயஸ்மா லோகவோஹாரகுஸலதாய பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ப⁴க³வதோ தே³ஸனங் அவிலோமெந்தோ லோகஸம்முதியங் ட²த்வாவ சத்தாரோமே, ஆவுஸோ, புக்³க³லாதி ஆஹ. தஸ்மா எத்த² பரமத்த²வஸேன அக்³க³ஹெத்வா ஸம்முதிவஸேனேவ புக்³க³லோ வேதி³தப்³போ³.
Lokasammutiñca buddhā bhagavanto nappajahanti, lokasamaññāya lokaniruttiyaṃ lokābhilāpe ṭhitāyeva dhammaṃ desenti. Tasmā bhagavā lokasammutiyā appahānatthampi puggalakathaṃ katheti. Tasmā ayampi āyasmā lokavohārakusalatāya buddhassa bhagavato desanaṃ avilomento lokasammutiyaṃ ṭhatvāva cattārome, āvuso, puggalāti āha. Tasmā ettha paramatthavasena aggahetvā sammutivaseneva puggalo veditabbo.
ஸந்தோ ஸங்விஜ்ஜமானாதி லோகஸங்கேதவஸேன அத்தி² உபலப்³ப⁴மானா. லோகஸ்மிந்தி ஸத்தலோகே. ஸாங்க³ணோவ ஸமானோதிஆதீ³ஸு பன அங்க³ணந்தி கத்த²சி கிலேஸா வுச்சந்தி. யதா²ஹ ‘‘தத்த² கதமானி தீணி அங்க³ணானி? ராகோ³ அங்க³ணங், தோ³ஸோ அங்க³ணங், மோஹோ அங்க³ண’’ந்தி (விப⁴॰ 924). கத்த²சி யங்கிஞ்சி மலங் வா பங்கோ வா, யதா²ஹ ‘‘தஸ்ஸேவ ரஜஸ்ஸ வா அங்க³ணஸ்ஸ வா பஹானாய வாயமதீ’’தி. கத்த²சி ததா²ரூபோ பூ⁴மிபா⁴கோ³, ஸோ போ³தி⁴யங்க³ணங் சேதியங்க³ணந்திஆதீ³னங் வஸேன வேதி³தப்³போ³. இத⁴ பன நானப்பகாரா திப்³ப³கிலேஸா ‘‘அங்க³ண’’ந்தி அதி⁴ப்பேதா. ததா² ஹி வக்க²தி ‘‘பாபகானங் கோ² ஏதங், ஆவுஸோ, அகுஸலானங் இச்சா²வசரானங் அதி⁴வசனங், யதி³த³ங் அங்க³ண’’ந்தி (ம॰ நி॰ 1.60). ஸஹ அங்க³ணேன ஸாங்க³ணோ.
Santo saṃvijjamānāti lokasaṅketavasena atthi upalabbhamānā. Lokasminti sattaloke. Sāṅgaṇova samānotiādīsu pana aṅgaṇanti katthaci kilesā vuccanti. Yathāha ‘‘tattha katamāni tīṇi aṅgaṇāni? Rāgo aṅgaṇaṃ, doso aṅgaṇaṃ, moho aṅgaṇa’’nti (vibha. 924). Katthaci yaṃkiñci malaṃ vā paṅko vā, yathāha ‘‘tasseva rajassa vā aṅgaṇassa vā pahānāya vāyamatī’’ti. Katthaci tathārūpo bhūmibhāgo, so bodhiyaṅgaṇaṃ cetiyaṅgaṇantiādīnaṃ vasena veditabbo. Idha pana nānappakārā tibbakilesā ‘‘aṅgaṇa’’nti adhippetā. Tathā hi vakkhati ‘‘pāpakānaṃ kho etaṃ, āvuso, akusalānaṃ icchāvacarānaṃ adhivacanaṃ, yadidaṃ aṅgaṇa’’nti (ma. ni. 1.60). Saha aṅgaṇena sāṅgaṇo.
ஸாங்க³ணோவ ஸமானோதி ஸகிலேஸோயேவ ஸந்தோ . அத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் அங்க³ணந்தி யதா²பூ⁴தங் நப்பஜானாதீதி மய்ஹங் அத்தனோ சித்தஸந்தானே கிலேஸோ அத்தீ²திபி ந ஜானாதி. ‘‘இமே கிலேஸா நாம கக்க²ளா வாளா ஜஹிதப்³பா³ ந க³ஹிதப்³பா³ விஸது³ட்ட²ஸல்லஸதி³ஸா’’தி ஏவங் யாதா²வஸரஸதோபி ந ஜானாதி. யோ அத்தீ²தி ச ஜானாதி, ஏவஞ்ச ஜானாதி. ஸோ ‘‘அத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் அங்க³ணந்தி யதா²பூ⁴தங் பஜானாதீ’’தி வுச்சதி. யஸ்ஸ பன ந ச மக்³கே³ன ஸமூஹதா கிலேஸா, ந ச உப்பஜ்ஜந்தி யேன வா தேன வா வாரிதத்தா, அயமித⁴ அனங்க³ணோதி அதி⁴ப்பேதோ. நத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் அங்க³ணந்தி யதா²பூ⁴தங் நப்பஜானாதீதி ‘‘மய்ஹங் கிலேஸா யேன வா தேன வா வாரிதத்தா நத்தி², ந மக்³கே³ன ஸமூஹதத்தா’’தி ந ஜானாதி, ‘‘தே உப்பஜ்ஜமானா மஹாஅனத்த²ங் கரிஸ்ஸந்தி கக்க²ளா வாளா விஸது³ட்ட²ஸல்லஸதி³ஸா’’தி ஏவங் யாதா²வஸரஸதோபி ந ஜானாதி. யோ பன ‘‘இமினா காரணேன நத்தீ²’’தி ச ஜானாதி, ஏவஞ்ச ஜானாதி, ஸோ ‘‘நத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் அங்க³ணந்தி யதா²பூ⁴தங் பஜானாதீ’’தி வுச்சதி . தத்ராதி தேஸு சதூஸு புக்³க³லேஸு, தேஸு வா த்³வீஸு ஸாங்க³ணேஸு, ய்வாயந்தி யோ அயங், யாயந்திபி பாடோ².
Sāṅgaṇovasamānoti sakilesoyeva santo . Atthi me ajjhattaṃ aṅgaṇanti yathābhūtaṃ nappajānātīti mayhaṃ attano cittasantāne kileso atthītipi na jānāti. ‘‘Ime kilesā nāma kakkhaḷā vāḷā jahitabbā na gahitabbā visaduṭṭhasallasadisā’’ti evaṃ yāthāvasarasatopi na jānāti. Yo atthīti ca jānāti, evañca jānāti. So ‘‘atthi me ajjhattaṃ aṅgaṇanti yathābhūtaṃ pajānātī’’ti vuccati. Yassa pana na ca maggena samūhatā kilesā, na ca uppajjanti yena vā tena vā vāritattā, ayamidha anaṅgaṇoti adhippeto. Natthi me ajjhattaṃ aṅgaṇanti yathābhūtaṃ nappajānātīti ‘‘mayhaṃ kilesā yena vā tena vā vāritattā natthi, na maggena samūhatattā’’ti na jānāti, ‘‘te uppajjamānā mahāanatthaṃ karissanti kakkhaḷā vāḷā visaduṭṭhasallasadisā’’ti evaṃ yāthāvasarasatopi na jānāti. Yo pana ‘‘iminā kāraṇena natthī’’ti ca jānāti, evañca jānāti, so ‘‘natthi me ajjhattaṃ aṅgaṇanti yathābhūtaṃ pajānātī’’ti vuccati . Tatrāti tesu catūsu puggalesu, tesu vā dvīsu sāṅgaṇesu, yvāyanti yo ayaṃ, yāyantipi pāṭho.
58. கோ நு கோ², ஆவுஸோ, ஸாரிபுத்த, ஹேது கோ பச்சயோதி உப⁴யேனாபி காரணமேவ புச்ச²தி. யேனிமேஸந்தி யேன ஹேதுனா யேன பச்சயேன இமேஸங் த்³வின்னங் ஏகோ ஸெட்ட²புரிஸோ ஏகோ ஹீனபுரிஸோதி அக்கா²யதி, ஸோ கோ ஹேது கோ பச்சயோதி ஏவமெத்த² ஸம்ப³ந்தோ⁴ வேதி³தப்³போ³. தத்த² கிஞ்சாபி ‘‘நப்பஜானாதி பஜானாதீ’’தி ஏவங் வுத்தங், பஜானநா நப்பஜானநாதி இத³மேவ உப⁴யங் ஹேது சேவ பச்சயோ ச.
58.Ko nu kho, āvuso, sāriputta, hetu ko paccayoti ubhayenāpi kāraṇameva pucchati. Yenimesanti yena hetunā yena paccayena imesaṃ dvinnaṃ eko seṭṭhapuriso eko hīnapurisoti akkhāyati, so ko hetu ko paccayoti evamettha sambandho veditabbo. Tattha kiñcāpi ‘‘nappajānāti pajānātī’’ti evaṃ vuttaṃ, pajānanā nappajānanāti idameva ubhayaṃ hetu ceva paccayo ca.
59. தே²ரோ பன அத்தனோ விசித்ரபடிபா⁴னதாய தங் பாகடதரங் கத்வா த³ஸ்ஸேதுங் புன தத்ராவுஸோதிஆதி³மாஹ. தத்த² தஸ்ஸேதங் பாடிகங்க²ந்தி தஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ ஏதங் பாடிகங்கி²தப்³ப³ங். இத³மேவ ஏஸ பாபுணிஸ்ஸதி, ந அஞ்ஞந்தி இச்சி²தப்³ப³ங், அவஸ்ஸங் பா⁴வீதி வுத்தங் ஹோதி. ‘‘ந ச²ந்த³ங் ஜனெஸ்ஸதீ’’திஆதி³னா நயேன வுத்தங் அச²ந்த³ஜனநாதி³ங் ஸந்தா⁴யாஹ.
59. Thero pana attano vicitrapaṭibhānatāya taṃ pākaṭataraṃ katvā dassetuṃ puna tatrāvusotiādimāha. Tattha tassetaṃ pāṭikaṅkhanti tassa puggalassa etaṃ pāṭikaṅkhitabbaṃ. Idameva esa pāpuṇissati, na aññanti icchitabbaṃ, avassaṃ bhāvīti vuttaṃ hoti. ‘‘Na chandaṃ janessatī’’tiādinā nayena vuttaṃ achandajananādiṃ sandhāyāha.
தத்த² ச ந ச²ந்த³ங் ஜனெஸ்ஸதீதி அப்பஜானந்தோ தஸ்ஸ அங்க³ணஸ்ஸ பஹானத்த²ங் கத்துகம்யதாச²ந்த³ங் ந ஜனெஸ்ஸதி. ந வாயமிஸ்ஸதீதி ததோ ப³லவதரங் வாயாமங் ந கரிஸ்ஸதி, ந வீரியங் ஆரபி⁴ஸ்ஸதீதி தா²மக³தவீரியங் பன நேவ ஆரபி⁴ஸ்ஸதி, ந பவத்தெஸ்ஸதீதி வுத்தங் ஹோதி. ஸாங்க³ணோதி இமேஹி ராகா³தீ³ஹி அங்க³ணேஹி ஸாங்க³ணோ. ஸங்கிலிட்ட²சித்தோதி தேஹியேவ ஸுட்டு²தரங் கிலிட்ட²சித்தோ மலீனசித்தோ விபா³தி⁴தசித்தோ உபதாபிதசித்தோ ச ஹுத்வா. காலங் கரிஸ்ஸதீதி மரிஸ்ஸதி.
Tattha ca na chandaṃ janessatīti appajānanto tassa aṅgaṇassa pahānatthaṃ kattukamyatāchandaṃ na janessati. Na vāyamissatīti tato balavataraṃ vāyāmaṃ na karissati, na vīriyaṃ ārabhissatīti thāmagatavīriyaṃ pana neva ārabhissati, na pavattessatīti vuttaṃ hoti. Sāṅgaṇoti imehi rāgādīhi aṅgaṇehi sāṅgaṇo. Saṃkiliṭṭhacittoti tehiyeva suṭṭhutaraṃ kiliṭṭhacitto malīnacitto vibādhitacitto upatāpitacitto ca hutvā. Kālaṃ karissatīti marissati.
ஸெய்யதா²பீதி யதா² நாம. கங்ஸபாதீதி கங்ஸலோஹபா⁴ஜனங். ஆப⁴தாதி ஆனீதா. ஆபணா வா கம்மாரகுலா வாதி ஆபணதோ வா கங்ஸபாதிகாரகானங் கம்மாரானங் க⁴ரதோ வா. ரஜேனாதி ஆக³ந்துகரஜேன பங்ஸுஆதி³னா. மலேனாதி தத்தே²வ உட்டி²தேன லோஹமலேன. பரியோனத்³தா⁴தி ஸஞ்ச²ன்னா. ந சேவ பரிபு⁴ஞ்ஜெய்யுந்தி உத³ககா²த³னீயபக்கி²பனாதீ³ஹி பரிபோ⁴க³ங் ந கரெய்யுங். ந ச பரியோத³பெய்யுந்தி தோ⁴வனக⁴ங்ஸனாதீ³ஹி ந பரிஸுத்³த⁴ங் காராபெய்யுங். ரஜாபதே²தி ரஜபதே². அயமேவ வா பாடோ², ரஜஸ்ஸ ஆக³மனட்டா²னே வா வுட்டா²னுட்டா²னே வா ஹெட்டா²மஞ்சே வா து²ஸகொட்ட²கே வா பா⁴ஜனந்தரே வா, யத்த² ரஜேன ஓகிரீயதீதி அத்தோ². ஸங்கிலிட்ட²தரா அஸ்ஸ மலக்³க³ஹிதாதி எத்த² ரஜாபதே² நிக்கி²பனேன ஸங்கிலிட்ட²தரா, அபரிபோ⁴கா³பரியோத³பனேஹி மலக்³க³ஹிததராதி வுத்தங் ஹோதி, படிபுச்சா²வசனஞ்சேதங். தேனஸ்ஸ ஏவமத்தோ² வேதி³தப்³போ³, ஆவுஸோ, ஸா கங்ஸபாதி ஏவங் கரீயமானா அபரேன காலேன ஸங்கிலிட்ட²தரா ச மலக்³க³ஹிததரா ச மத்திகபாதீதி வா கங்ஸபாதீதி வா இதிபி து³ஜ்ஜானா ப⁴வெய்ய நு கோ² நோதி, தே²ரோ தங் படிஜானந்தோ ஆஹ ‘‘ஏவமாவுஸோ’’தி. புன த⁴ம்மஸேனாபதி ஓபம்மங் ஸம்படிபாதெ³ந்தோ, ஏவமேவ கோ²திஆதி³மாஹ. தத்தே²வங் ஓபம்மஸங்ஸந்த³னா வேதி³தப்³பா³ – கிலிட்ட²கங்ஸபாதிஸதி³ஸோ ஸாங்க³ணோ புக்³க³லோ. ஸங்கிலிட்ட²கங்ஸபாதியா நபரிபு⁴ஞ்ஜனமாதி³ங் கத்வா ரஜாபத²னிக்கே²போ விய தஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ பப்³ப³ஜ்ஜங் லப⁴மானஸ்ஸ வேஜ்ஜகம்மாதீ³ஸு பஸுதபுக்³க³லஸந்திகே பப்³ப³ஜ்ஜாபடிலாபோ⁴. ஸங்கிலிட்ட²கங்ஸபாதியா புன ஸங்கிலிட்ட²தரபா⁴வோ விய தஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ அனுக்கமேன ஆசரியுபஜ்ஜா²யானங் அனுஸிக்க²தோ வேஜ்ஜகம்மாதி³கரணங், எத்த² டி²தஸ்ஸ ஸாங்க³ணகாலகிரியா. அத² வா அனுக்கமேன து³க்கடது³ப்³பா⁴ஸிதவீதிக்கமனங், எத்த² டி²தஸ்ஸ ஸாங்க³ணகாலகிரியா. அத² வா அனுக்கமேன பாசித்தியது²ல்லச்சயவீதிக்கமனங், ஸங்கா⁴தி³ஸேஸவீதிக்கமனங், பாராஜிகவீதிக்கமனங், மாதுகா⁴தாதி³ஆனந்தரியகரணங், எத்த² டி²தஸ்ஸ ஸாங்க³ணகாலகிரியாதி.
Seyyathāpīti yathā nāma. Kaṃsapātīti kaṃsalohabhājanaṃ. Ābhatāti ānītā. Āpaṇā vā kammārakulā vāti āpaṇato vā kaṃsapātikārakānaṃ kammārānaṃ gharato vā. Rajenāti āgantukarajena paṃsuādinā. Malenāti tattheva uṭṭhitena lohamalena. Pariyonaddhāti sañchannā. Na ceva paribhuñjeyyunti udakakhādanīyapakkhipanādīhi paribhogaṃ na kareyyuṃ. Na ca pariyodapeyyunti dhovanaghaṃsanādīhi na parisuddhaṃ kārāpeyyuṃ. Rajāpatheti rajapathe. Ayameva vā pāṭho, rajassa āgamanaṭṭhāne vā vuṭṭhānuṭṭhāne vā heṭṭhāmañce vā thusakoṭṭhake vā bhājanantare vā, yattha rajena okirīyatīti attho. Saṃkiliṭṭhatarā assa malaggahitāti ettha rajāpathe nikkhipanena saṃkiliṭṭhatarā, aparibhogāpariyodapanehi malaggahitatarāti vuttaṃ hoti, paṭipucchāvacanañcetaṃ. Tenassa evamattho veditabbo, āvuso, sā kaṃsapāti evaṃ karīyamānā aparena kālena saṃkiliṭṭhatarā ca malaggahitatarā ca mattikapātīti vā kaṃsapātīti vā itipi dujjānā bhaveyya nu kho noti, thero taṃ paṭijānanto āha ‘‘evamāvuso’’ti. Puna dhammasenāpati opammaṃ sampaṭipādento, evameva khotiādimāha. Tatthevaṃ opammasaṃsandanā veditabbā – kiliṭṭhakaṃsapātisadiso sāṅgaṇo puggalo. Saṃkiliṭṭhakaṃsapātiyā naparibhuñjanamādiṃ katvā rajāpathanikkhepo viya tassa puggalassa pabbajjaṃ labhamānassa vejjakammādīsu pasutapuggalasantike pabbajjāpaṭilābho. Saṃkiliṭṭhakaṃsapātiyā puna saṃkiliṭṭhatarabhāvo viya tassa puggalassa anukkamena ācariyupajjhāyānaṃ anusikkhato vejjakammādikaraṇaṃ, ettha ṭhitassa sāṅgaṇakālakiriyā. Atha vā anukkamena dukkaṭadubbhāsitavītikkamanaṃ, ettha ṭhitassa sāṅgaṇakālakiriyā. Atha vā anukkamena pācittiyathullaccayavītikkamanaṃ, saṅghādisesavītikkamanaṃ, pārājikavītikkamanaṃ, mātughātādiānantariyakaraṇaṃ, ettha ṭhitassa sāṅgaṇakālakiriyāti.
ஸங்கிலிட்ட²சித்தோ காலங் கரிஸ்ஸதீதி எத்த² ச அகுஸலசித்தேன காலங் கரிஸ்ஸதீதி ந ஏவமத்தோ² த³ட்ட²ப்³போ³. ஸப்³ப³ஸத்தா ஹி பகதிசித்தேன ப⁴வங்க³சித்தேனேவ காலங் கரொந்தி. அயங் பன அவிஸோதெ⁴த்வா சித்தஸந்தானங் காலங் கரிஸ்ஸதீதி ஏதமத்த²ங் ஸந்தா⁴ய ஏவங் வுத்தோதி வேதி³தப்³போ³.
Saṃkiliṭṭhacitto kālaṃ karissatīti ettha ca akusalacittena kālaṃ karissatīti na evamattho daṭṭhabbo. Sabbasattā hi pakaticittena bhavaṅgacitteneva kālaṃ karonti. Ayaṃ pana avisodhetvā cittasantānaṃ kālaṃ karissatīti etamatthaṃ sandhāya evaṃ vuttoti veditabbo.
து³தியவாரே பரியோத³பெய்யுந்தி தோ⁴வனக⁴ங்ஸனஸண்ஹசா²ரிகாபரிமஜ்ஜனாதீ³ஹி பரிஸுத்³த⁴ங் ஆதா³ஸமண்ட³லஸதி³ஸங் கரெய்யுங். ந ச நங் ரஜாபதே²தி புப்³பே³ வுத்தப்பகாரே டா²னே அனிக்கி²பித்வா கரண்ட³மஞ்ஜூஸாதீ³ஸு வா ட²பெய்யுங், பலிவேடெ²த்வா வா நாக³த³ந்தே லகெ³ய்யுங். ஸேஸங் வுத்தனயானுஸாரேனேவ க³ஹேதப்³ப³ங்.
Dutiyavāre pariyodapeyyunti dhovanaghaṃsanasaṇhachārikāparimajjanādīhi parisuddhaṃ ādāsamaṇḍalasadisaṃ kareyyuṃ. Na ca naṃ rajāpatheti pubbe vuttappakāre ṭhāne anikkhipitvā karaṇḍamañjūsādīsu vā ṭhapeyyuṃ, paliveṭhetvā vā nāgadante lageyyuṃ. Sesaṃ vuttanayānusāreneva gahetabbaṃ.
உபமாஸங்ஸந்த³னா செத்த² ஏவங் வேதி³தப்³பா³ – கிலிட்ட²கங்ஸபாதிஸதி³ஸோ ஸாங்க³ணோ ப⁴ப்³ப³புக்³க³லோ. கிலிட்ட²கங்ஸபாதியா பரிபு⁴ஞ்ஜனமாதி³ங் கத்வா ஸுத்³த⁴ட்டா²னே ட²பனங் விய தஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ பப்³ப³ஜ்ஜங் லப⁴மானஸ்ஸ பேஸலபி⁴க்கூ²னங் ஸந்திகே பப்³ப³ஜ்ஜாபடிலாபோ⁴. யே ஓவத³ந்தி அனுஸாஸந்தி அப்பமத்தகம்பி பமாத³ங் தி³ஸ்வா த³ண்ட³கம்மங் கத்வா புனப்புனங் ஸிக்கா²பெந்தி, ஸங்கிலிட்ட²கங்ஸபாதியா அபரகாலே பரிஸுத்³த⁴பரியோதா³தபா⁴வோ விய தஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ ஆசரியுபஜ்ஜா²யானங் அனுஸிக்க²தோ அனுக்கமேன ஸம்மாவத்தபடிபத்தி, எத்த² டி²தஸ்ஸ அனங்க³ணகாலகிரியா. அத² வா அனுக்கமேன பரிஸுத்³தே⁴ ஸீலே பதிட்டா²ய அத்தனோ அனுரூபங் பு³த்³த⁴வசனங் உக்³க³ண்ஹித்வா து⁴தங்கா³னி ஸமாதா³ய அத்தனோ அனுகூலகம்மட்டா²னங் க³ஹெத்வா கா³மந்தஸேனாஸனவாஸங் முஞ்சித்வா பந்தஸேனாஸனவாஸோ, எத்த² டி²தஸ்ஸ அனங்க³ணகாலகிரியா. அத² வா அனுக்கமேன கஸிணபரிகம்மங் கத்வா அட்ட²ஸமாபத்தினிப்³ப³த்தனேன கிலேஸவிக்க²ம்ப⁴னங், விபஸ்ஸனாபாத³கஜ்ஜா²னா வுட்டா²ய விபஸ்ஸனாய கிலேஸானங் தத³ங்க³னிவாரணங், ஸோதாபத்திப²லாதி⁴க³மோ…பே॰… அரஹத்தஸச்சி²கிரியாதி எத்த² டி²தஸ்ஸ அச்சந்தங் அனங்க³ணகாலகிரியா ஏவ.
Upamāsaṃsandanā cettha evaṃ veditabbā – kiliṭṭhakaṃsapātisadiso sāṅgaṇo bhabbapuggalo. Kiliṭṭhakaṃsapātiyā paribhuñjanamādiṃ katvā suddhaṭṭhāne ṭhapanaṃ viya tassa puggalassa pabbajjaṃ labhamānassa pesalabhikkhūnaṃ santike pabbajjāpaṭilābho. Ye ovadanti anusāsanti appamattakampi pamādaṃ disvā daṇḍakammaṃ katvā punappunaṃ sikkhāpenti, saṃkiliṭṭhakaṃsapātiyā aparakāle parisuddhapariyodātabhāvo viya tassa puggalassa ācariyupajjhāyānaṃ anusikkhato anukkamena sammāvattapaṭipatti, ettha ṭhitassa anaṅgaṇakālakiriyā. Atha vā anukkamena parisuddhe sīle patiṭṭhāya attano anurūpaṃ buddhavacanaṃ uggaṇhitvā dhutaṅgāni samādāya attano anukūlakammaṭṭhānaṃ gahetvā gāmantasenāsanavāsaṃ muñcitvā pantasenāsanavāso, ettha ṭhitassa anaṅgaṇakālakiriyā. Atha vā anukkamena kasiṇaparikammaṃ katvā aṭṭhasamāpattinibbattanena kilesavikkhambhanaṃ, vipassanāpādakajjhānā vuṭṭhāya vipassanāya kilesānaṃ tadaṅganivāraṇaṃ, sotāpattiphalādhigamo…pe… arahattasacchikiriyāti ettha ṭhitassa accantaṃ anaṅgaṇakālakiriyā eva.
ததியவாரே ஸுப⁴னிமித்தந்தி ராக³ட்டா²னியங் இட்டா²ரம்மணங். மனஸி கரிஸ்ஸதீதி தஸ்மிங் விபன்னஸ்ஸதி தங் நிமித்தங் ஆவஜ்ஜிஸ்ஸதி. தஸ்ஸ ஸுப⁴னிமித்தஸ்ஸ மனஸிகாராதி தஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ ஸுப⁴னிமித்தமனஸிகாரகாரணா. அனுத்³த⁴ங்ஸெஸ்ஸதீதி ஹிங்ஸிஸ்ஸதி அதி⁴ப⁴விஸ்ஸதி. ராகோ³ ஹி உப்பஜ்ஜந்தோ குஸலவாரங் பச்சி²ந்தி³த்வா ஸயமேவ அகுஸலஜவனங் ஹுத்வா திட்ட²ந்தோ குஸலசித்தங் அனுத்³த⁴ங்ஸேதீதி வேதி³தப்³போ³. ஸேஸங் வுத்தனயானுஸாரேனேவ க³ஹேதப்³ப³ங்.
Tatiyavāre subhanimittanti rāgaṭṭhāniyaṃ iṭṭhārammaṇaṃ. Manasi karissatīti tasmiṃ vipannassati taṃ nimittaṃ āvajjissati. Tassa subhanimittassa manasikārāti tassa puggalassa subhanimittamanasikārakāraṇā. Anuddhaṃsessatīti hiṃsissati adhibhavissati. Rāgo hi uppajjanto kusalavāraṃ pacchinditvā sayameva akusalajavanaṃ hutvā tiṭṭhanto kusalacittaṃ anuddhaṃsetīti veditabbo. Sesaṃ vuttanayānusāreneva gahetabbaṃ.
ஓபம்மஸங்ஸந்த³னா பனெத்த² ஏவங் வேதி³தப்³பா³ – பரிஸுத்³த⁴கங்ஸபாதிஸதி³ஸோ பகதியா அப்பகிலேஸோ அனங்க³ணபுக்³க³லோ. பரிஸுத்³த⁴கங்ஸபாதியா நபரிபு⁴ஞ்ஜனங் ஆதி³ங் கத்வா ரஜாபதே² நிக்கே²போ விய தஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ பப்³ப³ஜ்ஜங் லப⁴மானஸ்ஸாதி இதோ பரங் ஸப்³ப³ங் பட²மவாரஸதி³ஸமேவ.
Opammasaṃsandanā panettha evaṃ veditabbā – parisuddhakaṃsapātisadiso pakatiyā appakileso anaṅgaṇapuggalo. Parisuddhakaṃsapātiyā naparibhuñjanaṃ ādiṃ katvā rajāpathe nikkhepo viya tassa puggalassa pabbajjaṃ labhamānassāti ito paraṃ sabbaṃ paṭhamavārasadisameva.
சதுத்த²வாரே ஸுப⁴னிமித்தங் ந மனஸி கரிஸ்ஸதீதி தஸ்மிங் ஸதிவிரஹாபா⁴வதோ தங் நிமித்தங் நாவஜ்ஜிஸ்ஸதி, ஸேஸங் து³தியவாரானுஸாரேன வேதி³தப்³ப³ங். ‘‘அயங் கோ², ஆவுஸோ’’திஆதி³ ‘‘கோ நு கோ², ஆவுஸோ’’திஆதி³ம்ஹி வுத்தனயமேவ.
Catutthavāre subhanimittaṃ na manasi karissatīti tasmiṃ sativirahābhāvato taṃ nimittaṃ nāvajjissati, sesaṃ dutiyavārānusārena veditabbaṃ. ‘‘Ayaṃ kho, āvuso’’tiādi ‘‘ko nu kho, āvuso’’tiādimhi vuttanayameva.
60. இதா³னி தங் அங்க³ணங் நானப்பகாரதோ பாகடங் காராபேதுகாமேனாயஸ்மதா மஹாமொக்³க³ல்லானேன ‘‘அங்க³ணங் அங்க³ண’’ந்திஆதி³னா நயேன புட்டோ² தங் ப்³யாகரொந்தோ பாபகானங் கோ² ஏதங், ஆவுஸோதிஆதி³மாஹ. தத்த² இச்சா²வசரானந்தி இச்சா²ய அவசரானங், இச்சா²வஸேன ஓதிண்ணானங் பவத்தானங் நானப்பகாரானங் கோபஅப்பச்சயானந்தி அத்தோ². யங் இதே⁴கச்சஸ்ஸாதி யேன இதே⁴கச்சஸ்ஸ ஏவங் இச்சா² உப்பஜ்ஜெய்ய, தங் டா²னங் தங் காரணங் விஜ்ஜதி அத்தி², உபலப்³ப⁴தீதி வுத்தங் ஹோதி. ஆபன்னோ அஸ்ஸந்தி ஆபன்னோ ப⁴வெய்யங். ந ச மங் பி⁴க்கூ² ஜானெய்யுந்தி பி⁴க்கூ² ச மங் ந ஜானெய்யுங். கிங் பனெத்த² டா²னங், லாப⁴த்தி²கதா. லாப⁴த்தி²கோ ஹி பி⁴க்கு² பகதியாபி ச கதபுஞ்ஞோ மனுஸ்ஸேஹி ஸக்கதோ க³ருகதோ ஏவங் சிந்தேதி ‘‘ஆபத்திங் ஆபன்னங் பி⁴க்கு²ங் தே²ரா ஞத்வா மஜ்ஜி²மானங் ஆரோசெந்தி, தே நவகானங், நவகா விஹாரே விகா⁴ஸாதா³தீ³னங், தே ஓவாத³ங் ஆக³தானங் பி⁴க்கு²னீனங், ஏவங் கமேன சதஸ்ஸோ பரிஸா ஜானந்தி. ஏவமஸ்ஸ லாப⁴ந்தராயோ ஹோதி. அஹோ வதாஹங் ஆபத்திஞ்ச வத ஆபன்னோ அஸ்ஸங், ந ச மங் பி⁴க்கூ² ஜானெய்யு’’ந்தி.
60. Idāni taṃ aṅgaṇaṃ nānappakārato pākaṭaṃ kārāpetukāmenāyasmatā mahāmoggallānena ‘‘aṅgaṇaṃ aṅgaṇa’’ntiādinā nayena puṭṭho taṃ byākaronto pāpakānaṃ kho etaṃ, āvusotiādimāha. Tattha icchāvacarānanti icchāya avacarānaṃ, icchāvasena otiṇṇānaṃ pavattānaṃ nānappakārānaṃ kopaappaccayānanti attho. Yaṃ idhekaccassāti yena idhekaccassa evaṃ icchā uppajjeyya, taṃ ṭhānaṃ taṃ kāraṇaṃ vijjati atthi, upalabbhatīti vuttaṃ hoti. Āpanno assanti āpanno bhaveyyaṃ. Na ca maṃ bhikkhū jāneyyunti bhikkhū ca maṃ na jāneyyuṃ. Kiṃ panettha ṭhānaṃ, lābhatthikatā. Lābhatthiko hi bhikkhu pakatiyāpi ca katapuñño manussehi sakkato garukato evaṃ cinteti ‘‘āpattiṃ āpannaṃ bhikkhuṃ therā ñatvā majjhimānaṃ ārocenti, te navakānaṃ, navakā vihāre vighāsādādīnaṃ, te ovādaṃ āgatānaṃ bhikkhunīnaṃ, evaṃ kamena catasso parisā jānanti. Evamassa lābhantarāyo hoti. Aho vatāhaṃ āpattiñca vata āpanno assaṃ, na ca maṃ bhikkhū jāneyyu’’nti.
யங் தங் பி⁴க்கு²ங் பி⁴க்கூ² ஜானெய்யுந்தி யேன காரணேன தங் பி⁴க்கு²ங் அஞ்ஞே பி⁴க்கூ² ஜானெய்யுங், தங் காரணங் விஜ்ஜதி கோ² பன அத்தி²யேவ, நோ நத்தி². தே²ரா ஹி ஞத்வா மஜ்ஜி²மானங் ஆரோசெந்தி. ஏவங் ஸோ புப்³பே³ வுத்தனயேன சதூஸு பரிஸாஸு பாகடோ ஹோதி. ஏவங் பாகடோ ச அயஸாபி⁴பூ⁴தோ கா³மஸதம்பி பவிஸித்வா உம்மாரஸதேஸு டா²னேஸு உஞ்சி²த்வா யதா²தோ⁴தேன பத்தேன நிக்க²மதி. ததோ ஜானந்தி மங் பி⁴க்கூ² ஆபத்திங் ஆபன்னோதி தேஹி சம்ஹி ஏவங் நாஸிதோதி சிந்தெத்வா, இதி ஸோ குபிதோ ஹோதி அப்பதீதோ ஸோ இமினா காரணேன குபிதோ சேவ ஹோதி கோதா⁴பி⁴பூ⁴தோ அப்பதீதோ ச தோ³மனஸ்ஸாபி⁴பூ⁴தோ.
Yaṃ taṃ bhikkhuṃ bhikkhū jāneyyunti yena kāraṇena taṃ bhikkhuṃ aññe bhikkhū jāneyyuṃ, taṃ kāraṇaṃ vijjati kho pana atthiyeva, no natthi. Therā hi ñatvā majjhimānaṃ ārocenti. Evaṃ so pubbe vuttanayena catūsu parisāsu pākaṭo hoti. Evaṃ pākaṭo ca ayasābhibhūto gāmasatampi pavisitvā ummārasatesu ṭhānesu uñchitvā yathādhotena pattena nikkhamati. Tato jānanti maṃ bhikkhū āpattiṃ āpannoti tehi camhi evaṃ nāsitoti cintetvā, iti so kupito hoti appatīto so iminā kāraṇena kupito ceva hoti kodhābhibhūto appatīto ca domanassābhibhūto.
யோ சேவ கோ² , ஆவுஸோ, கோபோ யோ ச அப்பச்சயோ உப⁴யமேதங் அங்க³ணந்தி, ஆவுஸோ, யோ சாயங் ஸங்கா²ரக்க²ந்த⁴ஸங்க³ஹிதோ கோபோ, யோ ச வேத³னாக்க²ந்த⁴ஸங்க³ஹிதோ அப்பச்சயோ, ஏதங் உப⁴யங் அங்க³ணந்தி ஏவமெத்த² அத்தோ² த³ட்ட²ப்³போ³. இத³ஞ்ச தாதி³ஸானங் புக்³க³லானங் வஸேன வுத்தங். லோபோ⁴ பன இமஸ்ஸ அங்க³ணஸ்ஸ புப்³ப³பா⁴க³வஸேன, மோஹோ ஸம்பயோக³வஸேனாபி க³ஹிதோயேவ ஹோதி.
Yo ceva kho , āvuso, kopo yo ca appaccayo ubhayametaṃ aṅgaṇanti, āvuso, yo cāyaṃ saṅkhārakkhandhasaṅgahito kopo, yo ca vedanākkhandhasaṅgahito appaccayo, etaṃ ubhayaṃ aṅgaṇanti evamettha attho daṭṭhabbo. Idañca tādisānaṃ puggalānaṃ vasena vuttaṃ. Lobho pana imassa aṅgaṇassa pubbabhāgavasena, moho sampayogavasenāpi gahitoyeva hoti.
அனுரஹோ மந்தி புரிமஸதி³ஸமேவ பி⁴க்கு²ங் க³ஹெத்வா விஹாரபச்சந்தே ஸேனாஸனங் பவேஸெத்வா த்³வாரங் த²கெத்வா சோதெ³ந்தே இச்ச²தி. டா²னங் கோ² பனேதந்தி ஏதங் காரணங் விஜ்ஜதி, யங் தங் பி⁴க்கு²ங் சதுபரிஸமஜ்ஜே² ஆனெத்வா ப்³யத்தா வினீதா ‘‘தயா அஸுகம்ஹி நாம டா²னே வேஜ்ஜகம்மங் கத’’ந்திஆதி³னா நயேன சோதெ³ய்யுங். ஸோ சதூஸு பரிஸாஸு பாகடோ ஹோதி. ஏவங் பாகடோ ச அயஸாபி⁴பூ⁴தோதி ஸப்³ப³ங் புரிமஸதி³ஸமேவ.
Anurahomanti purimasadisameva bhikkhuṃ gahetvā vihārapaccante senāsanaṃ pavesetvā dvāraṃ thaketvā codente icchati. Ṭhānaṃ kho panetanti etaṃ kāraṇaṃ vijjati, yaṃ taṃ bhikkhuṃ catuparisamajjhe ānetvā byattā vinītā ‘‘tayā asukamhi nāma ṭhāne vejjakammaṃ kata’’ntiādinā nayena codeyyuṃ. So catūsu parisāsu pākaṭo hoti. Evaṃ pākaṭo ca ayasābhibhūtoti sabbaṃ purimasadisameva.
ஸப்படிபுக்³க³லோதி ஸமானோ புக்³க³லோ. ஸமானோதி ஸாபத்திகோ. படிபுக்³க³லோதி சோத³கோ. அயங் ஸாபத்திகேனேவ சோத³னங் இச்ச²தி, த்வம்பி இமஞ்சிமஞ்ச ஆபத்திங் ஆபன்னோ, தங் தாவ படிகரோஹி பச்சா² மங் சோதெ³ஸ்ஸஸீதி வத்துங் ஸக்காதி மஞ்ஞமானோ. அபிச ஜாதிஆதீ³ஹிபி ஸமானோ புக்³க³லோ ஸப்படிபுக்³க³லோ. அயஞ்ஹி அத்தனோ ஜாதியா குலேன பா³ஹுஸச்சேன ப்³யத்ததாய து⁴தங்கே³னாதி ஏவமாதீ³ஹிபி ஸமானேனேவ சோத³னங் இச்ச²தி, தாதி³ஸேன வுத்தங் நாதிது³க்க²ங் ஹோதீதி மஞ்ஞமானோ. அப்படிபுக்³க³லோதி எத்த² அயுத்தோ படிபுக்³க³லோ அப்படிபுக்³க³லோ. இமேஹி ஆபத்தாதீ³ஹி அஸதி³ஸத்தா படிஸத்து படிஸல்லோ சோத³கோ ப⁴விதுங் அயுத்தோதி வுத்தங் ஹோதி. இதி ஸோ குபிதோதி இதி ஸோ இமாய அப்படிபுக்³க³லசோத³னாய ஏவங் குபிதோ ஹோதி.
Sappaṭipuggaloti samāno puggalo. Samānoti sāpattiko. Paṭipuggaloti codako. Ayaṃ sāpattikeneva codanaṃ icchati, tvampi imañcimañca āpattiṃ āpanno, taṃ tāva paṭikarohi pacchā maṃ codessasīti vattuṃ sakkāti maññamāno. Apica jātiādīhipi samāno puggalo sappaṭipuggalo. Ayañhi attano jātiyā kulena bāhusaccena byattatāya dhutaṅgenāti evamādīhipi samāneneva codanaṃ icchati, tādisena vuttaṃ nātidukkhaṃ hotīti maññamāno. Appaṭipuggaloti ettha ayutto paṭipuggalo appaṭipuggalo. Imehi āpattādīhi asadisattā paṭisattu paṭisallo codako bhavituṃ ayuttoti vuttaṃ hoti. Iti so kupitoti iti so imāya appaṭipuggalacodanāya evaṃ kupito hoti.
சதுத்த²வாரே அஹோ வதாதி ‘‘அஹோ வத ரே அம்ஹாகங் பண்டி³தகா, அஹோ வத ரே அம்ஹாகங் ப³ஹுஸ்ஸுதகா தேவிஜ்ஜகா’’தி (தீ³॰ நி॰ 1.291) க³ரஹாயங் தி³ஸ்ஸதி. ‘‘அஹோ வத மங் த³ஹரங்யேவ ஸமானங் ரஜ்ஜே அபி⁴ஸிஞ்செய்யு’’ந்தி (மஹாவ॰ 57) பத்த²னாயங். இத⁴ பத்த²னாயமேவ. படிபுச்சி²த்வா படிபுச்சி²த்வாதி புனப்புனங் புச்சி²த்வா. அயங் பி⁴க்கு² லாப⁴த்தி²கோ ப⁴க³வதோ அத்தானங் படிபுச்சி²தப்³ப³ங் இச்ச²தி, தஞ்ச கோ² அனுமதிபுச்சா²ய, நோ மக்³க³ங் வா ப²லங் வா விபஸ்ஸனங் வா அந்தரங் கத்வா. அயஞ்ஹி பஸ்ஸதி ப⁴க³வந்தங் ஸாரிபுத்தாத³யோ மஹாதே²ரே ‘‘தங் கிங் மஞ்ஞஸி, ஸாரிபுத்த, மொக்³க³ல்லான, கஸ்ஸப , ராஹுல சக்கு²ங் நிச்சங் வா அனிச்சங் வா’’தி ஏவங் பரிஸமஜ்ஜே² படிபுச்சி²த்வா படிபுச்சி²த்வா த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தங், மனுஸ்ஸே ச ‘‘தேஸ பண்டி³தா தே²ரா ஸத்து² சித்தங் ஆராதெ⁴ந்தீ’’தி வண்ணங் ப⁴ணந்தே, லாப⁴ஸக்காரஞ்ச உபஹரந்தே. தஸ்மா தங் லாப⁴ஸக்காரங் இச்ச²ந்தோ ஏவங் சிந்தெத்வா நிக²ணித்வா ட²பிதகா²ணு விய ப⁴க³வதோ புரதோவ ஹோதி.
Catutthavāre aho vatāti ‘‘aho vata re amhākaṃ paṇḍitakā, aho vata re amhākaṃ bahussutakā tevijjakā’’ti (dī. ni. 1.291) garahāyaṃ dissati. ‘‘Aho vata maṃ daharaṃyeva samānaṃ rajje abhisiñceyyu’’nti (mahāva. 57) patthanāyaṃ. Idha patthanāyameva. Paṭipucchitvā paṭipucchitvāti punappunaṃ pucchitvā. Ayaṃ bhikkhu lābhatthiko bhagavato attānaṃ paṭipucchitabbaṃ icchati, tañca kho anumatipucchāya, no maggaṃ vā phalaṃ vā vipassanaṃ vā antaraṃ katvā. Ayañhi passati bhagavantaṃ sāriputtādayo mahāthere ‘‘taṃ kiṃ maññasi, sāriputta, moggallāna, kassapa , rāhula cakkhuṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti evaṃ parisamajjhe paṭipucchitvā paṭipucchitvā dhammaṃ desentaṃ, manusse ca ‘‘tesa paṇḍitā therā satthu cittaṃ ārādhentī’’ti vaṇṇaṃ bhaṇante, lābhasakkārañca upaharante. Tasmā taṃ lābhasakkāraṃ icchanto evaṃ cintetvā nikhaṇitvā ṭhapitakhāṇu viya bhagavato puratova hoti.
இதி ஸோ குபிதோதி அத² ப⁴க³வா தங் அமனஸிகரித்வாவ அஞ்ஞங் தே²ரங் படிபுச்சி²த்வா த⁴ம்மங் தே³ஸேதி , தேன ஸோ குபிதோ ஹோதி ப⁴க³வதோ ச தே²ரஸ்ஸ ச. கத²ங் ப⁴க³வதோ குப்பதி? ‘‘அஹங் பப்³ப³ஜிதகாலதோ பபு⁴தி க³ந்த⁴குடிபரிவேணதோ ப³ஹினிக்க²மனங் ந ஜானாமி, ஸப்³ப³காலங் சா²யாவ ந விஜஹாமி, மங் நாம புச்சி²த்வா த⁴ம்மதே³ஸனாமத்தம்பி நத்தி². தங்முஹுத்தங் தி³ட்ட²மத்தகமேவ தே²ரங் புச்சி²த்வா த⁴ம்மங் தே³ஸேதீ’’தி ஏவங் ப⁴க³வதோ குப்பதி. கத²ங் தே²ரஸ்ஸ குப்பதி? ‘‘அயங் மஹல்லகத்தே²ரோ ப⁴க³வதோ புரதோ கா²ணு விய நிஸீத³தி, கதா³ நு கோ² இமங் த⁴ம்மகம்மிகா அப⁴ப்³ப³ட்டா²னங் பாபெத்வா நீஹரிஸ்ஸந்தி, அயஞ்ஹி யதி³ இமஸ்மிங் விஹாரே ந ப⁴வெய்ய, அவஸ்ஸங் ப⁴க³வா மயா ஸத்³தி⁴ங் ஸல்லபெய்யா’’தி ஏவங் தே²ரஸ்ஸ குப்பதி.
Iti so kupitoti atha bhagavā taṃ amanasikaritvāva aññaṃ theraṃ paṭipucchitvā dhammaṃ deseti , tena so kupito hoti bhagavato ca therassa ca. Kathaṃ bhagavato kuppati? ‘‘Ahaṃ pabbajitakālato pabhuti gandhakuṭipariveṇato bahinikkhamanaṃ na jānāmi, sabbakālaṃ chāyāva na vijahāmi, maṃ nāma pucchitvā dhammadesanāmattampi natthi. Taṃmuhuttaṃ diṭṭhamattakameva theraṃ pucchitvā dhammaṃ desetī’’ti evaṃ bhagavato kuppati. Kathaṃ therassa kuppati? ‘‘Ayaṃ mahallakatthero bhagavato purato khāṇu viya nisīdati, kadā nu kho imaṃ dhammakammikā abhabbaṭṭhānaṃ pāpetvā nīharissanti, ayañhi yadi imasmiṃ vihāre na bhaveyya, avassaṃ bhagavā mayā saddhiṃ sallapeyyā’’ti evaṃ therassa kuppati.
புரக்க²த்வா புரக்க²த்வாதி புரதோ புரதோ கத்வா, ஸம்பரிவாரெத்வாதி வுத்தங் ஹோதி. அயம்பி லாப⁴த்தி²கோயேவ, அயஞ்ஹி பஸ்ஸதி ப³ஹுஸ்ஸுதே பி⁴க்கூ² மஹாபரிவாரேன கா³மங் பவிஸந்தே, சேதியங் வந்த³ந்தே, தேஸஞ்ச தங் ஸம்பத்திங் தி³ஸ்வா உபாஸகே பஸன்னே பஸன்னாகாரங் கரொந்தே. தஸ்மா ஏவங் இச்ச²தி. குபிதோதி அயம்பி த்³வீஸு டா²னேஸு குப்பதி பி⁴க்கூ²னங் தே²ரஸ்ஸ ச. கத²ங் பி⁴க்கூ²னங்? ‘‘இமே யதே³வ மய்ஹங் உப்பஜ்ஜதி சீவரங் வா பிண்ட³பாதோ வா, தங் க³ஹெத்வா பரிபு⁴ஞ்ஜந்தி, மய்ஹங் பன பத்தசீவரங் க³ஹெத்வா பிட்டி²தோ ஆக³ச்ச²ந்தோபி நத்தீ²’’தி ஏவங் பி⁴க்கூ²னங் குப்பதி. கத²ங் தே²ரஸ்ஸ? ‘‘ஏஸோ மஹல்லகத்தே²ரோ தேஸு தேஸு டா²னேஸு ஸயமேவ பஞ்ஞாயதி, குதா³ஸ்ஸு நாம நங் த⁴ம்மகம்மிகா நிக்கட்³டி⁴ஸ்ஸந்தி, இமஸ்மிங் அஸதி அவஸ்ஸங் மங்யேவ பரிவாரெஸ்ஸந்தீ’’தி.
Purakkhatvā purakkhatvāti purato purato katvā, samparivāretvāti vuttaṃ hoti. Ayampi lābhatthikoyeva, ayañhi passati bahussute bhikkhū mahāparivārena gāmaṃ pavisante, cetiyaṃ vandante, tesañca taṃ sampattiṃ disvā upāsake pasanne pasannākāraṃ karonte. Tasmā evaṃ icchati. Kupitoti ayampi dvīsu ṭhānesu kuppati bhikkhūnaṃ therassa ca. Kathaṃ bhikkhūnaṃ? ‘‘Ime yadeva mayhaṃ uppajjati cīvaraṃ vā piṇḍapāto vā, taṃ gahetvā paribhuñjanti, mayhaṃ pana pattacīvaraṃ gahetvā piṭṭhito āgacchantopi natthī’’ti evaṃ bhikkhūnaṃ kuppati. Kathaṃ therassa? ‘‘Eso mahallakatthero tesu tesu ṭhānesu sayameva paññāyati, kudāssu nāma naṃ dhammakammikā nikkaḍḍhissanti, imasmiṃ asati avassaṃ maṃyeva parivāressantī’’ti.
ப⁴த்தக்³கே³தி போ⁴ஜனட்டா²னே. அக்³கா³ஸனந்தி ஸங்க⁴த்தே²ராஸனங். அக்³கோ³த³கந்தி த³க்கி²ணோத³கங். அக்³க³பிண்ட³ந்தி ஸங்க⁴த்தே²ரபிண்ட³ங். ஸப்³ப³த்த² வா அக்³க³ந்தி பணீதாதி⁴வசனமேதங். தத்த² அஹமேவ லபெ⁴ய்யந்தி இச்சா² நாதிமஹாஸாவஜ்ஜா. ந அஞ்ஞோ பி⁴க்கு² லபெ⁴ய்யாதி பன அதிமஹாஸாவஜ்ஜா . அயம்பி லாப⁴த்தி²கோ பாஸாதி³கோ ஹோதி சீவரதா⁴ரணாதீ³ஹி, கதா³சி பப்³ப³ஜதி, கதா³சி விப்³ப⁴மதி. தேன ஸோ புப்³பே³ லத்³த⁴புப்³ப³ங் ஆஸனாதி³ங் பச்சா² அலப⁴ந்தோ ஏவங் சிந்தேஸி. ந ஸோ பி⁴க்கு² லபெ⁴ய்யாதி ந ஸோ பி⁴க்கு² தே²ரானங் அக்³கா³ஸனாதீ³ஸு தத³னுஸாரேன மஜ்ஜி²மானங் அஞ்ஞேஸஞ்ச நவானங் கதா³சி யங் வா தங் வா ஸப்³ப³னிஹீனங் ஆஸனாதி³ங் லப⁴தி. குபிதோதி அயம்பி த்³வீஸு டா²னேஸு குப்பதி மனுஸ்ஸானஞ்ச தே²ரானஞ்ச. கத²ங் மனுஸ்ஸானங்? ‘‘இமே மங்க³லாதீ³ஸு மங் நிஸ்ஸாய பி⁴க்கூ² லப⁴ந்தி, ஏதே, ‘ப⁴ந்தே, எத்தகே பி⁴க்கூ² க³ஹெத்வா அம்ஹாகங் அனுகம்பங் கரோதா²’தி வத³ந்தி, இதா³னி தங்முஹுத்தங் தி³ட்ட²மத்தகங் மஹல்லகத்தே²ரங் க³ஹெத்வா க³தா, ஹோது இதா³னி, நேஸங் கிச்சே உப்பன்னே ஜானிஸ்ஸாமீ’’தி ஏவங் மனுஸ்ஸானங் குப்பதி. கத²ங் தே²ரானங்? ‘‘இமே நாம யதி³ ந ப⁴வெய்யுங், மங்யேவ மனுஸ்ஸா நிமந்தெய்யு’’ந்தி ஏவங் தே²ரானங் குப்பதி.
Bhattaggeti bhojanaṭṭhāne. Aggāsananti saṅghattherāsanaṃ. Aggodakanti dakkhiṇodakaṃ. Aggapiṇḍanti saṅghattherapiṇḍaṃ. Sabbattha vā agganti paṇītādhivacanametaṃ. Tattha ahameva labheyyanti icchā nātimahāsāvajjā. Na añño bhikkhu labheyyāti pana atimahāsāvajjā . Ayampi lābhatthiko pāsādiko hoti cīvaradhāraṇādīhi, kadāci pabbajati, kadāci vibbhamati. Tena so pubbe laddhapubbaṃ āsanādiṃ pacchā alabhanto evaṃ cintesi. Na so bhikkhu labheyyāti na so bhikkhu therānaṃ aggāsanādīsu tadanusārena majjhimānaṃ aññesañca navānaṃ kadāci yaṃ vā taṃ vā sabbanihīnaṃ āsanādiṃ labhati. Kupitoti ayampi dvīsu ṭhānesu kuppati manussānañca therānañca. Kathaṃ manussānaṃ? ‘‘Ime maṅgalādīsu maṃ nissāya bhikkhū labhanti, ete, ‘bhante, ettake bhikkhū gahetvā amhākaṃ anukampaṃ karothā’ti vadanti, idāni taṃmuhuttaṃ diṭṭhamattakaṃ mahallakattheraṃ gahetvā gatā, hotu idāni, nesaṃ kicce uppanne jānissāmī’’ti evaṃ manussānaṃ kuppati. Kathaṃ therānaṃ? ‘‘Ime nāma yadi na bhaveyyuṃ, maṃyeva manussā nimanteyyu’’nti evaṃ therānaṃ kuppati.
அனுமோதெ³ய்யந்தி அனுமோத³னங் கரெய்யங். அயம்பி லாப⁴த்தி²கோ யங் வா தங் வா க²ண்டா³னுமோத³னங் ஜானாதி, ‘‘ஸோ அனுமோத³னட்டா²னே ப³ஹூ மாதுகா³மா ஆக³ச்ச²ந்தி, தா மங் ஸஞ்ஜானித்வா ததோ பபு⁴தி தா²லகபி⁴க்க²ங் த³ஸ்ஸந்தீ’’தி பத்தெ²ந்தோ ஏவங் சிந்தேஸி. டா²னந்தி ப³ஹுஸ்ஸுதானங் அனுமோத³னா பா⁴ரோ, தேன ப³ஹுஸ்ஸுதோ அனுமோதெ³ய்யாதி வுத்தங் ஹோதி. குபிதோதி அயம்பி தீஸு டா²னேஸு குப்பதி மனுஸ்ஸானங் தே²ரஸ்ஸ த⁴ம்மகதி²கஸ்ஸ ச. கத²ங் மனுஸ்ஸானங்? ‘‘இமே புப்³பே³ மங்யேவ உபஸங்கமித்வா யாசந்தி ‘அம்ஹாகங் நாக³த்தே²ரோ அம்ஹாகங் ஸுமனத்தே²ரோ அனுமோத³தூ’தி, அஜ்ஜ பன நாவோசு’’ந்தி ஏவங் மனுஸ்ஸானங் குப்பதி. கத²ங் தே²ரஸ்ஸ? ‘‘அயங் ஸங்க⁴த்தே²ரோ ‘தும்ஹாகங் குலுபகங் நாக³த்தே²ரங் ஸுமனத்தே²ரங் உபஸங்கமத², அயங் அனுமோதி³ஸ்ஸதீ’தி ந ப⁴ணதீ’’தி ஏவங் தே²ரஸ்ஸ குப்பதி. கத²ங் த⁴ம்மகதி²கஸ்ஸ? ‘‘தே²ரேன வுத்தமத்தேயேவ பஹாரங் லத்³த⁴குக்குடோ விய துரிததுரிதங் வஸ்ஸதி, இமங் நாம நிக்கட்³ட⁴ந்தா நத்தி², இமஸ்மிஞ்ஹி அஸதி அஹமேவ அனுமோதெ³ய்ய’’ந்தி ஏவங் த⁴ம்மகதி²கஸ்ஸ குப்பதி.
Anumodeyyanti anumodanaṃ kareyyaṃ. Ayampi lābhatthiko yaṃ vā taṃ vā khaṇḍānumodanaṃ jānāti, ‘‘so anumodanaṭṭhāne bahū mātugāmā āgacchanti, tā maṃ sañjānitvā tato pabhuti thālakabhikkhaṃ dassantī’’ti patthento evaṃ cintesi. Ṭhānanti bahussutānaṃ anumodanā bhāro, tena bahussuto anumodeyyāti vuttaṃ hoti. Kupitoti ayampi tīsu ṭhānesu kuppati manussānaṃ therassa dhammakathikassa ca. Kathaṃ manussānaṃ? ‘‘Ime pubbe maṃyeva upasaṅkamitvā yācanti ‘amhākaṃ nāgatthero amhākaṃ sumanatthero anumodatū’ti, ajja pana nāvocu’’nti evaṃ manussānaṃ kuppati. Kathaṃ therassa? ‘‘Ayaṃ saṅghatthero ‘tumhākaṃ kulupakaṃ nāgattheraṃ sumanattheraṃ upasaṅkamatha, ayaṃ anumodissatī’ti na bhaṇatī’’ti evaṃ therassa kuppati. Kathaṃ dhammakathikassa? ‘‘Therena vuttamatteyeva pahāraṃ laddhakukkuṭo viya turitaturitaṃ vassati, imaṃ nāma nikkaḍḍhantā natthi, imasmiñhi asati ahameva anumodeyya’’nti evaṃ dhammakathikassa kuppati.
ஆராமக³தானந்தி விஹாரே ஸன்னிபதிதானங். அயம்பி லாப⁴த்தி²கோ யங் வா தங் வா க²ண்ட³த⁴ம்மகத²ங் ஜானாதி, ஸோ பஸ்ஸதி தாதி³ஸேஸு டா²னேஸு த்³வியோஜனதியோஜனதோ ஸன்னிபதித்வா பி⁴க்கூ² ஸப்³ப³ரத்திகானி த⁴ம்மஸ்ஸவனானி ஸுணந்தே, துட்ட²சித்தே ச த³ஹரே வா ஸாமணேரே வா ஸாது⁴ ஸாதூ⁴தி மஹாஸத்³தே³ன ஸாது⁴காரங் தெ³ந்தே, ததோ து³தியதி³வஸே அந்தோகா³மக³தே பி⁴க்கூ² உபாஸகா புச்ச²ந்தி ‘‘கே, ப⁴ந்தே, த⁴ம்மங் கதே²ஸு’’ந்தி. தே ப⁴ணந்தி ‘‘அஸுகோ ச அஸுகோ சா’’தி. தங் ஸுத்வா பஸன்னா மனுஸ்ஸா த⁴ம்மகதி²கானங் மஹாஸக்காரங் கரொந்தி. ஸோ தங் இச்ச²மானோ ஏவங் சிந்தேஸி. டா²னந்தி ப³ஹுஸ்ஸுதானங் வினிச்ச²யகுஸலானங் த⁴ம்மதே³ஸனா பா⁴ரோ, தேன ப³ஹுஸ்ஸுதோ தே³ஸெய்யாதி வுத்தங் ஹோதி. குபிதோதி சதுப்பதி³கங் கா³த²ம்பி வத்துங் ஓகாஸங் அலப⁴மானோ குபிதோ ஹோதி அத்தனோ மந்த³பா⁴வஸ்ஸ ‘‘அஹஞ்ஹி மந்தோ³ து³ப்பஞ்ஞோ குதோ லபி⁴ஸ்ஸாமி தே³ஸேது’’ந்தி.
Ārāmagatānanti vihāre sannipatitānaṃ. Ayampi lābhatthiko yaṃ vā taṃ vā khaṇḍadhammakathaṃ jānāti, so passati tādisesu ṭhānesu dviyojanatiyojanato sannipatitvā bhikkhū sabbarattikāni dhammassavanāni suṇante, tuṭṭhacitte ca dahare vā sāmaṇere vā sādhu sādhūti mahāsaddena sādhukāraṃ dente, tato dutiyadivase antogāmagate bhikkhū upāsakā pucchanti ‘‘ke, bhante, dhammaṃ kathesu’’nti. Te bhaṇanti ‘‘asuko ca asuko cā’’ti. Taṃ sutvā pasannā manussā dhammakathikānaṃ mahāsakkāraṃ karonti. So taṃ icchamāno evaṃ cintesi. Ṭhānanti bahussutānaṃ vinicchayakusalānaṃ dhammadesanā bhāro, tena bahussuto deseyyāti vuttaṃ hoti. Kupitoti catuppadikaṃ gāthampi vattuṃ okāsaṃ alabhamāno kupito hoti attano mandabhāvassa ‘‘ahañhi mando duppañño kuto labhissāmi desetu’’nti.
பி⁴க்கு²னீனந்தி ஓவாத³த்த²ங் வா உத்³தே³ஸத்த²ங் வா பரிபுச்ச²த்த²ங் வா பூஜாகரணத்த²ங் வா ஆராமங் ஆக³ந்த்வா ஸன்னிபதிதபி⁴க்கு²னீனங். அயம்பி லாப⁴த்தி²கோ, தஸ்ஸேவங் ஹோதி இமா மஹாகுலா பப்³ப³ஜிதா பி⁴க்கு²னியோ, தாஸு குலேஸு பவிஸெத்வா நிஸின்னாஸு மனுஸ்ஸா புச்சி²ஸ்ஸந்தி ‘‘கஸ்ஸ ஸந்திகே ஓவாத³ங் வா உத்³தே³ஸங் வா பரிபுச்ச²ங் வா க³ண்ஹதா²’’தி. ததோ வக்க²ந்தி ‘‘அஸுகோ நாம அய்யோ ப³ஹுஸ்ஸுதோ, தஸ்ஸ தே³த² கரோதா²’’தி, தேனஸ்ஸ ஏவங் இச்சா² உப்பஜ்ஜதி. டா²னந்தி ஓவாதா³த³யோ நாம ப³ஹுஸ்ஸுதானங் பா⁴ரோ, தேன ப³ஹுஸ்ஸுதோ தே³ஸெய்யாதி வுத்தங் ஹோதி. குபிதோதி அயம்பி த்³வீஸு டா²னேஸு குப்பதி, தாஸஞ்ச பி⁴க்கு²னீனங் ‘‘இமா புப்³பே³ மங் நிஸ்ஸாய உபோஸத²ப்பவாரணாதீ³னி லப⁴ந்தி, தா இதா³னி தங்முஹுத்தங் தி³ட்ட²மத்தகமஹல்லகத்தே²ரஸ்ஸ ஸந்திகங் க³தா’’தி. த⁴ம்மகதி²கஸ்ஸ ச ‘‘ஏஸ இமாஸங் ஸஹஸா ஓவாத³ங் அதா³ஸியேவா’’தி.
Bhikkhunīnanti ovādatthaṃ vā uddesatthaṃ vā paripucchatthaṃ vā pūjākaraṇatthaṃ vā ārāmaṃ āgantvā sannipatitabhikkhunīnaṃ. Ayampi lābhatthiko, tassevaṃ hoti imā mahākulā pabbajitā bhikkhuniyo, tāsu kulesu pavisetvā nisinnāsu manussā pucchissanti ‘‘kassa santike ovādaṃ vā uddesaṃ vā paripucchaṃ vā gaṇhathā’’ti. Tato vakkhanti ‘‘asuko nāma ayyo bahussuto, tassa detha karothā’’ti, tenassa evaṃ icchā uppajjati. Ṭhānanti ovādādayo nāma bahussutānaṃ bhāro, tena bahussuto deseyyāti vuttaṃ hoti. Kupitoti ayampi dvīsu ṭhānesu kuppati, tāsañca bhikkhunīnaṃ ‘‘imā pubbe maṃ nissāya uposathappavāraṇādīni labhanti, tā idāni taṃmuhuttaṃ diṭṭhamattakamahallakattherassa santikaṃ gatā’’ti. Dhammakathikassa ca ‘‘esa imāsaṃ sahasā ovādaṃ adāsiyevā’’ti.
உபாஸகானந்தி, ஆராமக³தானங் உபாஸகானங். நிஸ்ஸட்ட²கம்மந்தா நாம மஹாஉபாஸகா ஹொந்தி, தே புத்தபா⁴துகானங் கம்மங் நிய்யாதெத்வா த⁴ம்மங் ஸுணந்தா விசரந்தி, அயங் தேஸங் தே³ஸேதுங் இச்ச²தி, கிங் காரணா? இமே பஸீதி³த்வா உபாஸிகானம்பி ஆரோசெஸ்ஸந்தி, ததோ ஸத்³தி⁴ங் உபாஸிகாஹி மய்ஹமேவ லாப⁴ஸக்காரங் உபஹரிஸ்ஸந்தீதி. டா²னங் ப³ஹுஸ்ஸுதேனேவ யோஜேதப்³ப³ங். குபிதோதி அயம்பி த்³வீஸு டா²னேஸு குப்பதி, உபாஸகானஞ்ச ‘‘இமே அஞ்ஞத்த² ஸுணந்தி, அம்ஹாகங் குலுபகஸ்ஸ ஸந்திகே ஸுணாமாதி நாக³ச்ச²ந்தி, ஹோது இதா³னி, தேஸங் உப்பன்னே கிச்சே ஜானிஸ்ஸாமீ’’தி த⁴ம்மகதி²கஸ்ஸ ச, ‘‘அயமேதேஸங் தே³ஸேதீ’’தி.
Upāsakānanti, ārāmagatānaṃ upāsakānaṃ. Nissaṭṭhakammantā nāma mahāupāsakā honti, te puttabhātukānaṃ kammaṃ niyyātetvā dhammaṃ suṇantā vicaranti, ayaṃ tesaṃ desetuṃ icchati, kiṃ kāraṇā? Ime pasīditvā upāsikānampi ārocessanti, tato saddhiṃ upāsikāhi mayhameva lābhasakkāraṃ upaharissantīti. Ṭhānaṃ bahussuteneva yojetabbaṃ. Kupitoti ayampi dvīsu ṭhānesu kuppati, upāsakānañca ‘‘ime aññattha suṇanti, amhākaṃ kulupakassa santike suṇāmāti nāgacchanti, hotu idāni, tesaṃ uppanne kicce jānissāmī’’ti dhammakathikassa ca, ‘‘ayametesaṃ desetī’’ti.
உபாஸிகானந்தி ஆராமக³தானங். உபாஸிகா நாம ஆஸனபூஜாதி³கரணத்த²ங் வா உபோஸத²தி³வஸே வா த⁴ம்மஸ்ஸவனத்த²ங் ஸன்னிபதிதா. ஸேஸங் உபாஸகவாரே வுத்தனயமேவ.
Upāsikānanti ārāmagatānaṃ. Upāsikā nāma āsanapūjādikaraṇatthaṃ vā uposathadivase vā dhammassavanatthaṃ sannipatitā. Sesaṃ upāsakavāre vuttanayameva.
ஸக்கரெய்யுந்தி ஸக்கச்சஞ்ச கரெய்யுங், ஸுந்த³ரஞ்ச கரெய்யுங். இமினா அத்தனி காரங் கரீயமானங் ஸக்கச்சங் கதஞ்ச ஸுந்த³ரஞ்ச பத்தே²தி. க³ருங் கரெய்யுந்தி பா⁴ரியங் கரெய்யுங். இமினா பி⁴க்கூ²ஹி அத்தானங் க³ருட்டா²னே ட²பீயமானங் பத்தே²தி. மானெய்யுந்தி பியாயெய்யுங். பூஜெய்யுந்தி ஏவங் ஸக்கரொந்தா க³ருங் கரொந்தா மானெந்தா பச்சயேஹி பூஜெய்யுந்தி பச்சயபூஜங் பத்தே²தி. டா²னந்தி ‘‘பியோ க³ரு பா⁴வனியோ’’தி வுத்தப்பகாரோ ப³ஹுஸ்ஸுதோ ச ஸீலவா ச ஏதங் விதி⁴ங் அரஹதி தேன பி⁴க்கூ² ஏவரூபங் ஏவங் கரெய்யுந்தி வுத்தங் ஹோதி. குபிதோதி அயம்பி த்³வீஸு டா²னேஸு குப்பதி பி⁴க்கூ²னஞ்ச ‘‘இமே ஏதங் ஸக்கரொந்தீ’’தி தே²ரஸ்ஸ ச ‘‘இமஸ்மிங் அஸதி மங்யேவ ஸக்கரெய்யு’’ந்தி. ஏஸ நயோ இதோ பரேஸு தீஸு வாரேஸு.
Sakkareyyunti sakkaccañca kareyyuṃ, sundarañca kareyyuṃ. Iminā attani kāraṃ karīyamānaṃ sakkaccaṃ katañca sundarañca pattheti. Garuṃ kareyyunti bhāriyaṃ kareyyuṃ. Iminā bhikkhūhi attānaṃ garuṭṭhāne ṭhapīyamānaṃ pattheti. Māneyyunti piyāyeyyuṃ. Pūjeyyunti evaṃ sakkarontā garuṃ karontā mānentā paccayehi pūjeyyunti paccayapūjaṃ pattheti. Ṭhānanti ‘‘piyo garu bhāvaniyo’’ti vuttappakāro bahussuto ca sīlavā ca etaṃ vidhiṃ arahati tena bhikkhū evarūpaṃ evaṃ kareyyunti vuttaṃ hoti. Kupitoti ayampi dvīsu ṭhānesu kuppati bhikkhūnañca ‘‘ime etaṃ sakkarontī’’ti therassa ca ‘‘imasmiṃ asati maṃyeva sakkareyyu’’nti. Esa nayo ito paresu tīsu vāresu.
பணீதானங் சீவரானந்தி பட்டது³கூலபட்டுண்ணகோஸெய்யாதீ³னங் மஹக்³க⁴ஸுகு²மஸுக²ஸம்ப²ஸ்ஸானங் சீவரானங். இதா⁴பி அஹமேவ லாபீ⁴ அஸ்ஸந்தி இச்சா² நாதிமஹாஸாவஜ்ஜா. ந அஞ்ஞோ பி⁴க்கு² லாபீ⁴ அஸ்ஸாதி பன மஹாஸாவஜ்ஜா.
Paṇītānaṃcīvarānanti paṭṭadukūlapaṭṭuṇṇakoseyyādīnaṃ mahagghasukhumasukhasamphassānaṃ cīvarānaṃ. Idhāpi ahameva lābhī assanti icchā nātimahāsāvajjā. Na añño bhikkhu lābhī assāti pana mahāsāvajjā.
பணீதானங் பிண்ட³பாதானந்தி ஸப்பிதேலமது⁴ஸக்கராதி³பூரிதானங் ஸெட்ட²பிண்ட³பாதானங். பணீதானங் ஸேனாஸனானந்தி அனேகஸதஸஹஸ்ஸக்³க⁴னகானங் மஞ்சபீடா²தீ³னங் பணீதானங். கி³லானப்பச்சயபே⁴ஸஜ்ஜபரிக்கா²ரானந்தி ஸப்பிதேலமது⁴பா²ணிதாதீ³னங் உத்தமபே⁴ஸஜ்ஜானங். ஸப்³ப³த்தா²பி டா²னங் ப³ஹுஸ்ஸுதேஹி புஞ்ஞவந்தேஹி ச யோஜேதப்³ப³ங். குபிதோதி ஸப்³ப³த்தா²பி த்³வீஸு டா²னேஸு குப்பதி, மனுஸ்ஸானஞ்ச ‘‘இமேஸங் நாம பரிசிதபா⁴வோபி நத்தி², தீ³க⁴ரத்தங் ஏகதோ வஸந்தஸ்ஸ பங்ஸுகூலத்தா²ய வா பிண்ட³பாதத்தா²ய வா ஸப்பிதேலாதி³காரணா வா க⁴ரபடிபாடியா சரந்தஸ்ஸாபி மே ஏகதி³வஸம்பி கிஞ்சி பணீதங் பச்சயங் ந தெ³ந்தி. ஆக³ந்துகங் மஹல்லகங் பன தி³ஸ்வாவ யங் இச்ச²தி, தங் தெ³ந்தீ’’தி, தே²ரஸ்ஸ ச ‘‘அயம்பி மஹல்லகோ இமேஸங் அத்தானங் த³ஸ்ஸெந்தோயேவ சரதி, குதா³ஸ்ஸு நாம நங் த⁴ம்மகம்மிகா நிக்கட்³டெ⁴ய்யுங், ஏவங் இமஸ்மிங் அஸதி அஹமேவ லாபீ⁴ அஸ்ஸ’’ந்தி.
Paṇītānaṃ piṇḍapātānanti sappitelamadhusakkarādipūritānaṃ seṭṭhapiṇḍapātānaṃ. Paṇītānaṃ senāsanānanti anekasatasahassagghanakānaṃ mañcapīṭhādīnaṃ paṇītānaṃ. Gilānappaccayabhesajjaparikkhārānanti sappitelamadhuphāṇitādīnaṃ uttamabhesajjānaṃ. Sabbatthāpi ṭhānaṃ bahussutehi puññavantehi ca yojetabbaṃ. Kupitoti sabbatthāpi dvīsu ṭhānesu kuppati, manussānañca ‘‘imesaṃ nāma paricitabhāvopi natthi, dīgharattaṃ ekato vasantassa paṃsukūlatthāya vā piṇḍapātatthāya vā sappitelādikāraṇā vā gharapaṭipāṭiyā carantassāpi me ekadivasampi kiñci paṇītaṃ paccayaṃ na denti. Āgantukaṃ mahallakaṃ pana disvāva yaṃ icchati, taṃ dentī’’ti, therassa ca ‘‘ayampi mahallako imesaṃ attānaṃ dassentoyeva carati, kudāssu nāma naṃ dhammakammikā nikkaḍḍheyyuṃ, evaṃ imasmiṃ asati ahameva lābhī assa’’nti.
இமேஸங் கோ², ஏதங் ஆவுஸோதி இமேஸங் ஹெட்டா² ஏகூனவீஸதிவாரேஹி வுத்தானங் இச்சா²வசரானங்.
Imesaṃ kho, etaṃ āvusoti imesaṃ heṭṭhā ekūnavīsativārehi vuttānaṃ icchāvacarānaṃ.
61. தி³ஸ்ஸந்தி சேவ ஸூயந்தி சாதி ந இச்சா²வசரா சக்கு²னா தி³ஸ்ஸந்தி, ந ஸோதேன ஸூயந்தி, மனோவிஞ்ஞாணவிஸயத்தா. அப்பஹீனஇச்சா²வசரஸ்ஸ பன புக்³க³லஸ்ஸ இச்சா²வசரவஸேன பவத்தகாயகம்மங் தி³ஸ்வா தி³ட்டா² விய வசீகம்மங் ஸுத்வா ஸுதா விய ச ஹொந்தி, தேன வுத்தங் ‘‘தி³ஸ்ஸந்தி சேவ ஸூயந்தி சா’’தி. பச்சக்க²காலே தி³ஸ்ஸந்தி, ‘‘அஸுகோ கிர பி⁴க்கு² ஈதி³ஸோ’’தி திரொக்க²காலே ஸூயந்தி. கிஞ்சாபீதி அனுக்³க³ஹக³ரஹவசனங். தேன ஆரஞ்ஞிகத்தங் அனுக்³க³ண்ஹாதி, இச்சா²வசரானங் அப்பஹானங் க³ரஹதி.
61.Dissanti ceva sūyanti cāti na icchāvacarā cakkhunā dissanti, na sotena sūyanti, manoviññāṇavisayattā. Appahīnaicchāvacarassa pana puggalassa icchāvacaravasena pavattakāyakammaṃ disvā diṭṭhā viya vacīkammaṃ sutvā sutā viya ca honti, tena vuttaṃ ‘‘dissanti ceva sūyanti cā’’ti. Paccakkhakāle dissanti, ‘‘asuko kira bhikkhu īdiso’’ti tirokkhakāle sūyanti. Kiñcāpīti anuggahagarahavacanaṃ. Tena āraññikattaṃ anuggaṇhāti, icchāvacarānaṃ appahānaṃ garahati.
தத்ராயங் யோஜனா, கிஞ்சாபி ஸோ பி⁴க்கு² கா³மந்தஸேனாஸனங் படிக்கி²பித்வா ஆரஞ்ஞிகோ ஹோதி, அந்தே பந்தஸேனாஸனே வஸதி, இமே சஸ்ஸ எத்தகா இச்சா²வசரா அப்பஹீனா. கிஞ்சாபி ஸோ அதிரேகலாப⁴ங் படிக்கி²பித்வா பிண்ட³பாதிகோ ஹோதி. கிஞ்சாபி ஸோ லோலுப்பசாரங் வஜ்ஜெத்வா ஸபதா³னசாரீ ஹோதி. கிஞ்சாபி ஸோ க³ஹபதிசீவரங் படிக்கி²பித்வா பங்ஸுகூலிகோ ஹோதி.
Tatrāyaṃ yojanā, kiñcāpi so bhikkhu gāmantasenāsanaṃ paṭikkhipitvā āraññiko hoti, ante pantasenāsane vasati, ime cassa ettakā icchāvacarā appahīnā. Kiñcāpi so atirekalābhaṃ paṭikkhipitvā piṇḍapātiko hoti. Kiñcāpi so loluppacāraṃ vajjetvā sapadānacārī hoti. Kiñcāpi so gahapaticīvaraṃ paṭikkhipitvā paṃsukūliko hoti.
லூக²சீவரத⁴ரோதி எத்த² பன லூக²ந்தி ஸத்த²லூக²ங் ஸுத்தலூக²ங் ரஜனலூக²ந்தி தீஹி காரணேஹி லூக²ங் வேதி³தப்³ப³ங். தத்த² ஸத்தே²ன க²ண்டா³க²ண்டி³கங் சி²ன்னங் ஸத்த²லூக²ங் நாம, தங் அக்³கே⁴ன பரிஹாயதி, தூ²லதீ³க⁴ஸுத்தகேன ஸிப்³பி³தங் ஸுத்தலூக²ங் நாம, தங் ப²ஸ்ஸேன பரிஹாயதி க²ரஸம்ப²ஸ்ஸங் ஹோதி. ரஜனேன ரத்தங் ரஜனலூக²ங் நாம, தங் வண்ணேன பரிஹாயதி து³ப்³ப³ண்ணங் ஹோதி. கிஞ்சாபி ஸோ பி⁴க்கு² ஏவங் ஸத்த²லூக²ஸுத்தலூக²ரஜனலூக²சீவரத⁴ரோ ஹோதி, இமே சஸ்ஸ எத்தகா இச்சா²வசரா அப்பஹீனா தி³ஸ்ஸந்தி சேவ ஸூயந்தி ச, அத² கோ² நங் விஞ்ஞூ ஸப்³ரஹ்மசாரீ நேவ ஸக்கரொந்தி…பே॰… ந பூஜெந்தீதி. தங் கிஸ்ஸ ஹேதூதி எத்த² தந்தி நிபாதமத்தங், கிஸ்ஸ ஹேதூதி கிங் காரணா. தே ஹி தஸ்ஸ…பே॰… ஸூயந்தி ச யஸ்மா தஸ்ஸ தே பாபகா ஸூயந்தி சாதி வுத்தங் ஹோதி. இமேஸங் இச்சா²வசரானங் அப்பஹீனத்தாதி அயமெத்த² அதி⁴ப்பாயோ.
Lūkhacīvaradharoti ettha pana lūkhanti satthalūkhaṃ suttalūkhaṃ rajanalūkhanti tīhi kāraṇehi lūkhaṃ veditabbaṃ. Tattha satthena khaṇḍākhaṇḍikaṃ chinnaṃ satthalūkhaṃ nāma, taṃ agghena parihāyati, thūladīghasuttakena sibbitaṃ suttalūkhaṃ nāma, taṃ phassena parihāyati kharasamphassaṃ hoti. Rajanena rattaṃ rajanalūkhaṃ nāma, taṃ vaṇṇena parihāyati dubbaṇṇaṃ hoti. Kiñcāpi so bhikkhu evaṃ satthalūkhasuttalūkharajanalūkhacīvaradharo hoti, ime cassa ettakā icchāvacarā appahīnā dissanti ceva sūyanti ca, atha kho naṃ viññū sabrahmacārī neva sakkaronti…pe… na pūjentīti. Taṃ kissa hetūti ettha tanti nipātamattaṃ, kissa hetūti kiṃ kāraṇā. Te hi tassa…pe… sūyanti ca yasmā tassa te pāpakā sūyanti cāti vuttaṃ hoti. Imesaṃ icchāvacarānaṃ appahīnattāti ayamettha adhippāyo.
இதா³னி தமத்த²ங் உபமாய பாகடங் கரொந்தோ ஸெய்யதா²பீதிஆதி³மாஹ. தத்த² குணபந்தி மதகளேவரங். அஹிஸ்ஸ குணபங் அஹிகுணபங். ஏவங் இதரானி. அதிபடிகூலஜிகு³ச்ச²னீயபா⁴வதோ செத்த² இமானேவ தீணி வுத்தானீதி வேதி³தப்³பா³னி. அஞ்ஞேஸஞ்ஹி ஸஸஸூகராதீ³னங் குணபங் மனுஸ்ஸா கடுகப⁴ண்டா³தீ³ஹி அபி⁴ஸங்க²ரித்வா பரிபு⁴ஞ்ஜந்திபி. இமேஸங் பன குணபங் அபி⁴னவம்பி ஜிகு³ச்ச²ந்தியேவ, கோ பன வாதோ³ காலாதிக்கமேன பூதிபூ⁴தே. ரசயித்வாதி வட்³டெ⁴த்வா, பரிபூரெத்வாதி அத்தோ², குணபங் க³ஹெத்வா கங்ஸபாதியங் பக்கி²பித்வாதி வுத்தங் ஹோதி. அஞ்ஞிஸ்ஸாதி அபராய. படிகுஜ்ஜித்வாதி பித³ஹித்வா . அந்தராபணந்தி ஆபணானமந்தரே மஹாஜனஸங்கிண்ணங் ரச்சா²முக²ங். படிபஜ்ஜெய்யுந்தி க³ச்செ²ய்யுங். ஜஞ்ஞஜஞ்ஞங் வியாதி சொக்க²சொக்க²ங் விய மனாபமனாபங் விய. அபிச வது⁴காபண்ணாகாரங் வியாதி வுத்தங் ஹோதி. வது⁴காதி ஜனெத்தி வுச்சதி, தஸ்ஸா நீயமானங் பண்ணாகாரங் ஜஞ்ஞங், உப⁴யத்தா²பி ஆத³ரவஸேன வா பஸங்ஸாவஸேன வா புனருத்தங். ‘‘ஜஞ்ஞஜஞ்ஞங் ப்³யா’’திபி பாடோ².
Idāni tamatthaṃ upamāya pākaṭaṃ karonto seyyathāpītiādimāha. Tattha kuṇapanti matakaḷevaraṃ. Ahissa kuṇapaṃ ahikuṇapaṃ. Evaṃ itarāni. Atipaṭikūlajigucchanīyabhāvato cettha imāneva tīṇi vuttānīti veditabbāni. Aññesañhi sasasūkarādīnaṃ kuṇapaṃ manussā kaṭukabhaṇḍādīhi abhisaṅkharitvā paribhuñjantipi. Imesaṃ pana kuṇapaṃ abhinavampi jigucchantiyeva, ko pana vādo kālātikkamena pūtibhūte. Racayitvāti vaḍḍhetvā, paripūretvāti attho, kuṇapaṃ gahetvā kaṃsapātiyaṃ pakkhipitvāti vuttaṃ hoti. Aññissāti aparāya. Paṭikujjitvāti pidahitvā . Antarāpaṇanti āpaṇānamantare mahājanasaṃkiṇṇaṃ racchāmukhaṃ. Paṭipajjeyyunti gaccheyyuṃ. Jaññajaññaṃ viyāti cokkhacokkhaṃ viya manāpamanāpaṃ viya. Apica vadhukāpaṇṇākāraṃ viyāti vuttaṃ hoti. Vadhukāti janetti vuccati, tassā nīyamānaṃ paṇṇākāraṃ jaññaṃ, ubhayatthāpi ādaravasena vā pasaṃsāvasena vā punaruttaṃ. ‘‘Jaññajaññaṃ byā’’tipi pāṭho.
அபாபுரித்வாதி விவரித்வா. தஸ்ஸ ஸஹ த³ஸ்ஸனேன அமனாபதா ச ஸண்ட²ஹெய்யாதி தஸ்ஸ குணபஸ்ஸ த³ஸ்ஸனேன ஸஹேவ தஸ்ஸ ஜனஸ்ஸ அமனாபதா திட்டெ²ய்ய. அமனாபதாதி ச ‘‘அமனாபமித³’’ந்தி உப்பன்னசித்தசேதஸிகானமேதங் அதி⁴வசனங். ஏஸ நயோ படிகுல்யஜேகு³ச்ச²தாஸு. ஜிக⁴ச்சி²தானம்பீதி சா²தானம்பி. ந பொ⁴த்துகம்யதா அஸ்ஸாதி பு⁴ஞ்ஜிதுகாமதா ந ப⁴வெய்ய. பகே³வ ஸுஹிதானந்தி தா⁴தானங் பன பட²மதரமேவ பு⁴ஞ்ஜிதுகாமதா ந ப⁴வெய்யாதி வுத்தங் ஹோதி.
Apāpuritvāti vivaritvā. Tassa saha dassanena amanāpatā ca saṇṭhaheyyāti tassa kuṇapassa dassanena saheva tassa janassa amanāpatā tiṭṭheyya. Amanāpatāti ca ‘‘amanāpamida’’nti uppannacittacetasikānametaṃ adhivacanaṃ. Esa nayo paṭikulyajegucchatāsu. Jighacchitānampīti chātānampi. Na bhottukamyatā assāti bhuñjitukāmatā na bhaveyya. Pageva suhitānanti dhātānaṃ pana paṭhamatarameva bhuñjitukāmatā na bhaveyyāti vuttaṃ hoti.
தத்ராயங் உபமாஸங்ஸந்த³னா – பரிஸுத்³த⁴கங்ஸபாதிஸதி³ஸங் இமஸ்ஸ பப்³ப³ஜ்ஜாலிங்க³ங், குணபரசனங் விய இச்சா²வசரானங் அப்பஹானங், அபரகங்ஸபாதியா படிகுஜ்ஜ²னங் விய ஆரஞ்ஞிகங்கா³தீ³ஹி இச்சா²வசரப்படிச்சா²த³னங், கங்ஸபாதிங் விவரித்வா குணபத³ஸ்ஸனேன ஜனஸ்ஸ அமனாபதா விய ஆரஞ்ஞிகங்கா³தீ³னி அனாதி³யித்வா இச்சா²வசரத³ஸ்ஸனேன ஸப்³ரஹ்மசாரீனங் அஸக்காரகரணாதி³தாதி.
Tatrāyaṃ upamāsaṃsandanā – parisuddhakaṃsapātisadisaṃ imassa pabbajjāliṅgaṃ, kuṇaparacanaṃ viya icchāvacarānaṃ appahānaṃ, aparakaṃsapātiyā paṭikujjhanaṃ viya āraññikaṅgādīhi icchāvacarappaṭicchādanaṃ, kaṃsapātiṃ vivaritvā kuṇapadassanena janassa amanāpatā viya āraññikaṅgādīni anādiyitvā icchāvacaradassanena sabrahmacārīnaṃ asakkārakaraṇāditāti.
62. ஸுக்கபக்கே² பன, கிஞ்சாபீதி அனுக்³க³ஹபஸங்ஸாவசனங், தேன ஆரஞ்ஞிகத்தங் அனுக்³க³ண்ஹாதி, இச்சா²வசரப்பஹானங் பஸங்ஸதி. நேமந்தனிகோதி நிமந்தனபடிக்³கா³ஹகோ. விசிதகாளகந்தி விசினித்வா அபனீதகாளகங். அனேகஸூபங் அனேகப்³யஞ்ஜனந்தி எத்த² ஸூபோ நாம ஹத்த²ஹாரியோ வுச்சதி. ப்³யஞ்ஜனந்தி உத்தரிப⁴ங்க³ங், தேன மச்ச²மங்ஸமுக்³க³ஸூபாதீ³ஹி அனேகஸூபங், நானப்பகாரமங்ஸாதி³ப்³யஞ்ஜனேஹி அனேகப்³யஞ்ஜனந்தி வுத்தங் ஹோதி. ஸேஸங் வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³ப³ங்.
62. Sukkapakkhe pana, kiñcāpīti anuggahapasaṃsāvacanaṃ, tena āraññikattaṃ anuggaṇhāti, icchāvacarappahānaṃ pasaṃsati. Nemantanikoti nimantanapaṭiggāhako. Vicitakāḷakanti vicinitvā apanītakāḷakaṃ. Anekasūpaṃ anekabyañjananti ettha sūpo nāma hatthahāriyo vuccati. Byañjananti uttaribhaṅgaṃ, tena macchamaṃsamuggasūpādīhi anekasūpaṃ, nānappakāramaṃsādibyañjanehi anekabyañjananti vuttaṃ hoti. Sesaṃ vuttanayeneva veditabbaṃ.
உபமாஸங்ஸந்த³னே ச ஸாலிவரப⁴த்தரசனங் விய இச்சா²வசரப்பஹானங், அபரகங்ஸபாதியா படிகுஜ்ஜ²னங் விய அப்பிச்ச²தாஸமுட்டா²னேஹி கா³மந்தவிஹாராதீ³ஹி இச்சா²வசரப்பஹானப்படிச்சா²த³கங், கங்ஸபாதிங் விவரித்வா ஸாலிவரப⁴த்தத³ஸ்ஸனேன ஜனஸ்ஸ மனாபதா விய கா³மந்தவிஹாராதீ³னி அனாதி³யித்வா இச்சா²வசரப்பஹானத³ஸ்ஸனேன ஸப்³ரஹ்மசாரீனங் ஸக்காரகரணாதி³தா வேதி³தப்³பா³.
Upamāsaṃsandane ca sālivarabhattaracanaṃ viya icchāvacarappahānaṃ, aparakaṃsapātiyā paṭikujjhanaṃ viya appicchatāsamuṭṭhānehi gāmantavihārādīhi icchāvacarappahānappaṭicchādakaṃ, kaṃsapātiṃ vivaritvā sālivarabhattadassanena janassa manāpatā viya gāmantavihārādīni anādiyitvā icchāvacarappahānadassanena sabrahmacārīnaṃ sakkārakaraṇāditā veditabbā.
63. உபமா மங், ஆவுஸோ ஸாரிபுத்த, படிபா⁴தீதி மய்ஹங், ஆவுஸோ ஸாரிபுத்த, உபமா உபட்டா²தி. ஏகங் உபமங் வத்துகாமோ அஹந்தி அதி⁴ப்பாயோ. படிபா⁴து தந்தி துய்ஹங் படிபா⁴து உபட்டா²து, வத³ த்வந்தி அதி⁴ப்பாயோ. ஏகமிதா³ஹந்தி எத்த² இதா³தி நிபாதமத்தங், ஏகஸ்மிங் ஸமயே அஹந்தி வுத்தங் ஹோதி, பு⁴ம்மத்தே² உபயோக³வசனங். ராஜக³ஹே விஹராமி கி³ரிப்³ப³ஜேதி, ராஜக³ஹந்தி தஸ்ஸ நக³ரஸ்ஸ நாமங். ஸமந்ததோ பன கி³ரிபரிக்கே²பேன வஜோ விய ஸண்டி²தத்தா கி³ரிப்³ப³ஜந்தி வுச்சதி. தஸ்மிங் நக³ரே விஹராமி, தங் நிஸ்ஸாய அஹங் விஹராமீதி வுத்தங் ஹோதி. அத² க்²வாஹந்தி அத² கோ² அஹங். எத்த² ச அதா²தி அஞ்ஞாதி⁴காரவசனாரம்பே⁴ நிபாதோ. கோ²தி பத³பூரணமத்தே. புப்³ப³ண்ஹஸமயந்தி தி³வஸஸ்ஸ புப்³ப³பா⁴க³ஸமயங். புப்³ப³ண்ஹஸமயேதி அத்தோ², புப்³ப³ண்ஹே வா ஸமயங் புப்³ப³ண்ஹஸமயங், புப்³ப³ண்ஹே ஏகங் க²ணந்தி வுத்தங் ஹோதி, ஏவங் அச்சந்தஸங்யோகே³ உபயோக³வசனங் லப்³ப⁴தி. நிவாஸெத்வாதி பரித³ஹித்வா, விஹாரனிவாஸனபரிவத்தனவஸேனேதங் வேதி³தப்³ப³ங். கா³மப்பவேஸனத்தா²ய வா ஸண்ட²பெத்வா நிவாஸனவஸேன, ந ஹி ஸோ ததோ புப்³பே³ அனிவத்தோ² அஹோஸி.
63.Upamā maṃ, āvuso sāriputta, paṭibhātīti mayhaṃ, āvuso sāriputta, upamā upaṭṭhāti. Ekaṃ upamaṃ vattukāmo ahanti adhippāyo. Paṭibhātu tanti tuyhaṃ paṭibhātu upaṭṭhātu, vada tvanti adhippāyo. Ekamidāhanti ettha idāti nipātamattaṃ, ekasmiṃ samaye ahanti vuttaṃ hoti, bhummatthe upayogavacanaṃ. Rājagahe viharāmi giribbajeti, rājagahanti tassa nagarassa nāmaṃ. Samantato pana giriparikkhepena vajo viya saṇṭhitattā giribbajanti vuccati. Tasmiṃ nagare viharāmi, taṃ nissāya ahaṃ viharāmīti vuttaṃ hoti. Atha khvāhanti atha kho ahaṃ. Ettha ca athāti aññādhikāravacanārambhe nipāto. Khoti padapūraṇamatte. Pubbaṇhasamayanti divasassa pubbabhāgasamayaṃ. Pubbaṇhasamayeti attho, pubbaṇhe vā samayaṃ pubbaṇhasamayaṃ, pubbaṇhe ekaṃ khaṇanti vuttaṃ hoti, evaṃ accantasaṃyoge upayogavacanaṃ labbhati. Nivāsetvāti paridahitvā, vihāranivāsanaparivattanavasenetaṃ veditabbaṃ. Gāmappavesanatthāya vā saṇṭhapetvā nivāsanavasena, na hi so tato pubbe anivattho ahosi.
பத்தசீவரமாதா³யாதி பத்தங் ஹத்தே²ன சீவரங் காயேன ஆதி³யித்வா. பிண்டா³யாதி பிண்ட³பாதத்தா²ய. ஸமீதீதி தஸ்ஸ நாமங். யானகாரபுத்தோதி ரத²காரபுத்தோ. பண்டு³புத்தோதி பண்டு³ஸ்ஸ புத்தோ. ஆஜீவகோதி நக்³க³ஸமணகோ. புராணயானகாரபுத்தோதி போராணயானகாரகுலஸ்ஸ புத்தோ. பச்சுபட்டி²தோதி உபக³ந்த்வா டி²தோ. வங்கங் நாம ஏகதோ குடிலங். ஜிம்ஹங் நாம ஸப்பக³தமக்³க³ஸதி³ஸங். தோ³ஸந்தி பெ²க்³கு³விஸமக³ண்டி²காதி³. யதா² யதா²தி காலத்தே² நிபாதோ, யதா³ யதா³ யஸ்மிங் தஸ்மிங் காலேதி வுத்தங் ஹோதி. ததா² ததா²தி அயம்பி காலத்தோ²யேவ, தஸ்மிங் தஸ்மிங் காலேதி வுத்தங் ஹோதி. ஸோ அத்தனோ ஸுத்தானுலோமேன சிந்தேஸி, இதரோ தேன சிந்திதக்க²ணே சிந்திதட்டா²னமேவ தச்ச²தி. அத்தமனோதி ஸகமனோ துட்ட²மனோ பீதிஸோமனஸ்ஸேஹி க³ஹிதமனோ. அத்தமனவாசங் நிச்சா²ரேஸீதி அத்தமனதாய வாசங் , அத்தமனபா⁴வஸ்ஸ வா யுத்தங் வாசங் நிச்சா²ரேஸி உதீ³ரயி, பப்³யாஹரீதி வுத்தங் ஹோதி. ஹத³யா ஹத³யங் மஞ்ஞே அஞ்ஞாயாதி சித்தேன சித்தங் ஜானித்வா விய.
Pattacīvaramādāyāti pattaṃ hatthena cīvaraṃ kāyena ādiyitvā. Piṇḍāyāti piṇḍapātatthāya. Samītīti tassa nāmaṃ. Yānakāraputtoti rathakāraputto. Paṇḍuputtoti paṇḍussa putto. Ājīvakoti naggasamaṇako. Purāṇayānakāraputtoti porāṇayānakārakulassa putto. Paccupaṭṭhitoti upagantvā ṭhito. Vaṅkaṃ nāma ekato kuṭilaṃ. Jimhaṃ nāma sappagatamaggasadisaṃ. Dosanti phegguvisamagaṇṭhikādi. Yathā yathāti kālatthe nipāto, yadā yadā yasmiṃ tasmiṃ kāleti vuttaṃ hoti. Tathā tathāti ayampi kālatthoyeva, tasmiṃ tasmiṃ kāleti vuttaṃ hoti. So attano suttānulomena cintesi, itaro tena cintitakkhaṇe cintitaṭṭhānameva tacchati. Attamanoti sakamano tuṭṭhamano pītisomanassehi gahitamano. Attamanavācaṃ nicchāresīti attamanatāya vācaṃ , attamanabhāvassa vā yuttaṃ vācaṃ nicchāresi udīrayi, pabyāharīti vuttaṃ hoti. Hadayā hadayaṃ maññe aññāyāti cittena cittaṃ jānitvā viya.
அஸ்ஸத்³தா⁴தி பு³த்³த⁴த⁴ம்மஸங்கே⁴ஸு ஸத்³தா⁴விரஹிதா. ஜீவிகத்தா²தி இணப⁴யாதீ³ஹி பீளிதா ப³ஹி ஜீவிதுங் அஸக்கொந்தா இத⁴ ஜீவிகத்தி²கா ஹுத்வா. ந ஸத்³தா⁴தி ந ஸத்³தா⁴ய. ஸடா² மாயாவினோதி மாயாஸாடெ²ய்யேஹி யுத்தா. கேதபி³னோதி ஸிக்கி²தகேராடிகா, நிப்ப²ன்னதா²மக³தஸாடெ²ய்யாதி வுத்தங் ஹோதி. ஸாடெ²ய்யஞ்ஹி அபூ⁴தகு³ணத³ஸ்ஸனதோ அபூ⁴தப⁴ண்ட³கு³ணத³ஸ்ஸனஸமங் கத்வா ‘‘கேராடிய’’ந்தி வுச்சதி. உன்னளாதி உக்³க³தனளா, உட்டி²ததுச்ச²மானாதி வுத்தங் ஹோதி . சபலாதி பத்தசீவரமண்ட³னாதி³னா சாபல்லேன யுத்தா. முக²ராதி முக²க²ரா, க²ரவசனாதி வுத்தங் ஹோதி, விகிண்ணவாசாதி அஸங்யதவசனா, தி³வஸம்பி நிரத்த²கவசனப்பலாபினோ. இந்த்³ரியேஸு அகு³த்தத்³வாராதி ச²ஸு இந்த்³ரியேஸு அஸங்வுதகம்மத்³வாரா. போ⁴ஜனே அமத்தஞ்ஞுனோதி போ⁴ஜனே யா மத்தா ஜானிதப்³பா³ பரியேஸனபடிக்³க³ஹணபரிபோ⁴கே³ஸு யுத்ததா, தஸ்ஸா அஜானநகா. ஜாக³ரியங் அனநுயுத்தாதி ஜாக³ரே அனநுயுத்தா. ஸாமஞ்ஞே அனபெக்க²வந்தோதி ஸமணத⁴ம்மே நிரபெக்கா², த⁴ம்மானுத⁴ம்மப்படிபத்திரஹிதாதி அத்தோ². ஸிக்கா²ய ந திப்³ப³கா³ரவாதி ஸிக்கா²பதே³ஸு ப³ஹுலகா³ரவா ந ஹொந்தி, ஆபத்திவீதிக்கமப³ஹுலா வா. பா³ஹுலிகாதிஆதி³ த⁴ம்மதா³யாதே³ வுத்தங், குஸீதாதிஆதி³ ப⁴யபே⁴ரவே. த⁴ம்மபரியாயேனாதி த⁴ம்மதே³ஸனாய.
Assaddhāti buddhadhammasaṅghesu saddhāvirahitā. Jīvikatthāti iṇabhayādīhi pīḷitā bahi jīvituṃ asakkontā idha jīvikatthikā hutvā. Na saddhāti na saddhāya. Saṭhā māyāvinoti māyāsāṭheyyehi yuttā. Ketabinoti sikkhitakerāṭikā, nipphannathāmagatasāṭheyyāti vuttaṃ hoti. Sāṭheyyañhi abhūtaguṇadassanato abhūtabhaṇḍaguṇadassanasamaṃ katvā ‘‘kerāṭiya’’nti vuccati. Unnaḷāti uggatanaḷā, uṭṭhitatucchamānāti vuttaṃ hoti . Capalāti pattacīvaramaṇḍanādinā cāpallena yuttā. Mukharāti mukhakharā, kharavacanāti vuttaṃ hoti, vikiṇṇavācāti asaṃyatavacanā, divasampi niratthakavacanappalāpino. Indriyesu aguttadvārāti chasu indriyesu asaṃvutakammadvārā. Bhojane amattaññunoti bhojane yā mattā jānitabbā pariyesanapaṭiggahaṇaparibhogesu yuttatā, tassā ajānanakā. Jāgariyaṃ ananuyuttāti jāgare ananuyuttā. Sāmaññe anapekkhavantoti samaṇadhamme nirapekkhā, dhammānudhammappaṭipattirahitāti attho. Sikkhāya na tibbagāravāti sikkhāpadesu bahulagāravā na honti, āpattivītikkamabahulā vā. Bāhulikātiādi dhammadāyāde vuttaṃ, kusītātiādi bhayabherave. Dhammapariyāyenāti dhammadesanāya.
ஸத்³தா⁴ அகா³ரஸ்மாதி பகதியாபி ஸத்³தா⁴, பப்³ப³ஜிதாபி ஸத்³தா⁴ய அகா³ரஸ்மா அனகா³ரியங் பப்³ப³ஜிதா. பிவந்தி மஞ்ஞே க⁴ஸந்தி மஞ்ஞேதி பிவந்தி விய க⁴ஸந்தி விய. அத்தமனவாசங் நிச்சா²ரெந்தா வசஸா பிவந்தி விய, அப்³ப⁴னுமோத³ந்தா மனஸா க⁴ஸந்தி விய. ஸாது⁴ வதாதி ஸுந்த³ரங் வத . ஸப்³ரஹ்மசாரீதி ரஸ்ஸம்பி வட்டதி தீ³க⁴ம்பி. ரஸ்ஸே ஸதி ஸாரிபுத்தஸ்ஸ உபரி ஹோதி, தீ³கே⁴ ஸதி ஸப்³ரஹ்மசாரீனங். யதா³ ஸாரிபுத்தஸ்ஸ உபரி ஹோதி, ததா³ ஸப்³ரஹ்மசாரீ ஸாரிபுத்தோ அம்ஹே அகுஸலா வுட்டா²பெத்வாதி அத்தோ². யதா³ ஸப்³ரஹ்மசாரீனங், ததா³ ஸப்³ரஹ்மசாரயோ அகுஸலா வுட்டா²பெத்வாதி அத்தோ². த³ஹரோதி தருணோ. யுவாதி யொப்³ப³னபா⁴வே டி²தோ. மண்ட³னகஜாதிகோதி அலங்காரகஸபா⁴வோ. தத்த² கோசி தருணோபி யுவா ந ஹோதி யதா² அதிதருணோ, கோசி யுவாபி மண்ட³னகஜாதிகோ ந ஹோதி யதா² உபஸந்தஸபா⁴வோ, ஆலஸியப்³யஸனாதீ³ஹி வா அபி⁴பூ⁴தோ, இத⁴ பன த³ஹரோ சேவ யுவா ச மண்ட³னகஜாதிகோ ச அதி⁴ப்பேதோ, தஸ்மா ஏவமாஹ. உப்பலாதீ³னி லோகஸம்மதத்தா வுத்தானி. இதிஹ தேதி ஏவங் தே. உபோ⁴ மஹானாகா³தி த்³வேபி மஹானாகா³, த்³வேபி ஹி ஏதே அக்³க³ஸாவகா ‘‘மஹானாகா³’’தி வுச்சந்தி. தத்ராயங் வசனத்தோ², ச²ந்தா³தீ³ஹி ந க³ச்ச²ந்தீதி நாகா³, தேன தேன மக்³கே³ன பஹீனே கிலேஸே ந ஆக³ச்ச²ந்தீதி நாகா³, நானப்பகாரகங் ஆகு³ங் ந கரொந்தீதி நாகா³, அயமெத்த² ஸங்கே²போ. வித்தா²ரோ பன மஹானித்³தே³ஸே (மஹானி॰ 80) வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³போ³. அபிச –
Saddhā agārasmāti pakatiyāpi saddhā, pabbajitāpi saddhāya agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā. Pivanti maññe ghasanti maññeti pivanti viya ghasanti viya. Attamanavācaṃ nicchārentā vacasā pivanti viya, abbhanumodantā manasā ghasanti viya. Sādhu vatāti sundaraṃ vata . Sabrahmacārīti rassampi vaṭṭati dīghampi. Rasse sati sāriputtassa upari hoti, dīghe sati sabrahmacārīnaṃ. Yadā sāriputtassa upari hoti, tadā sabrahmacārī sāriputto amhe akusalā vuṭṭhāpetvāti attho. Yadā sabrahmacārīnaṃ, tadā sabrahmacārayo akusalā vuṭṭhāpetvāti attho. Daharoti taruṇo. Yuvāti yobbanabhāve ṭhito. Maṇḍanakajātikoti alaṅkārakasabhāvo. Tattha koci taruṇopi yuvā na hoti yathā atitaruṇo, koci yuvāpi maṇḍanakajātiko na hoti yathā upasantasabhāvo, ālasiyabyasanādīhi vā abhibhūto, idha pana daharo ceva yuvā ca maṇḍanakajātiko ca adhippeto, tasmā evamāha. Uppalādīni lokasammatattā vuttāni. Itiha teti evaṃ te. Ubho mahānāgāti dvepi mahānāgā, dvepi hi ete aggasāvakā ‘‘mahānāgā’’ti vuccanti. Tatrāyaṃ vacanattho, chandādīhi na gacchantīti nāgā, tena tena maggena pahīne kilese na āgacchantīti nāgā, nānappakārakaṃ āguṃ na karontīti nāgā, ayamettha saṅkhepo. Vitthāro pana mahāniddese (mahāni. 80) vuttanayeneva veditabbo. Apica –
‘‘ஆகு³ங் ந கரோதி கிஞ்சி லோகே,
‘‘Āguṃ na karoti kiñci loke,
ஸப்³ப³ஸங்யோகே³ விஸஜ்ஜ ப³ந்த⁴னானி;
Sabbasaṃyoge visajja bandhanāni;
ஸப்³ப³த்த² ந ஸஜ்ஜதீ விமுத்தோ,
Sabbattha na sajjatī vimutto,
நாகோ³ தாதி³ பவுச்சதே தத²த்தா’’தி. (ஸு॰ நி॰ 527; மஹானி॰ 80);
Nāgo tādi pavuccate tathattā’’ti. (su. ni. 527; mahāni. 80);
ஏவமெத்த² அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. மஹந்தா நாகா³ மஹானாகா³, அஞ்ஞேஹி கீ²ணாஸவனாகே³ஹி புஜ்ஜதரா ச பாஸங்ஸதரா சாதி அத்தோ². அஞ்ஞமஞ்ஞஸ்ஸாதி அஞ்ஞோ அஞ்ஞஸ்ஸ. ஸமனுமோதி³ங்ஸூதி ஸமங் அனுமோதி³ங்ஸு. தத்த² இமாய உபமாய மஹாமொக்³க³ல்லானோ அனுமோதி³, படிபா⁴து தங் ஆவுஸோதி த⁴ம்மஸேனாபதி. தேன வுத்தங் ‘‘அஞ்ஞமஞ்ஞஸ்ஸ ஸுபா⁴ஸிதங் ஸமனுமோதி³ங்ஸூ’’தி.
Evamettha attho veditabbo. Mahantā nāgā mahānāgā, aññehi khīṇāsavanāgehi pujjatarā ca pāsaṃsatarā cāti attho. Aññamaññassāti añño aññassa. Samanumodiṃsūti samaṃ anumodiṃsu. Tattha imāya upamāya mahāmoggallāno anumodi, paṭibhātu taṃ āvusoti dhammasenāpati. Tena vuttaṃ ‘‘aññamaññassa subhāsitaṃ samanumodiṃsū’’ti.
ஸம்முதிபரமத்த²தே³ஸனாகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Sammutiparamatthadesanākathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
பபஞ்சஸூத³னியா மஜ்ஜி²மனிகாயட்ட²கதா²ய
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
அனங்க³ணஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.
Anaṅgaṇasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / மஜ்ஜி²மனிகாய • Majjhimanikāya / 5. அனங்க³ணஸுத்தங் • 5. Anaṅgaṇasuttaṃ
டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / மஜ்ஜி²மனிகாய (டீகா) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / 5. அனங்க³ணஸுத்தவண்ணனா • 5. Anaṅgaṇasuttavaṇṇanā