| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மஜ்ஜி²மனிகாய (அட்ட²கதா²) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
6. ஆனேஞ்ஜஸப்பாயஸுத்தவண்ணனா
6. Āneñjasappāyasuttavaṇṇanā
66. ஏவங் மே ஸுதந்தி ஆனேஞ்ஜஸப்பாயஸுத்தங். தத்த² அனிச்சாதி ஹுத்வா அபா⁴வட்டே²ன அனிச்சா. காமாதி வத்து²காமாபி கிலேஸகாமாபி. துச்சா²தி நிச்சஸாரது⁴வஸாரஅத்தஸாரவிரஹிதத்தா ரித்தா, ந பன நத்தீ²தி க³ஹேதப்³பா³. ந ஹி துச்ச²முட்டீ²தி வுத்தே முட்டி² நாம நத்தீ²தி வுத்தங் ஹோதி. யஸ்ஸ பன அப்³ப⁴ந்தரே கிஞ்சி நத்தி², ஸோ வுச்சதி துச்சோ². முஸாதி நாஸனகா. மோஸத⁴ம்மாதி நஸ்ஸனஸபா⁴வா, கெ²த்தங் விய வத்து² விய ஹிரஞ்ஞஸுவண்ணங் விய ச ந பஞ்ஞாயித்த², கதிபாஹேனேவ ஸுபினகே தி³ட்டா² விய நஸ்ஸந்தி ந பஞ்ஞாயந்தி. தேன வுத்தங் ‘‘மோஸத⁴ம்மா’’தி, மாயாகதமேதந்தி யதா² மாயாய உத³கங் மணீதி கத்வா த³ஸ்ஸிதங், ப³த³ரிபண்ணங் கஹாபணோதி கத்வா த³ஸ்ஸிதங், அஞ்ஞங் வா பன ஏவரூபங் த³ஸ்ஸனூபசாரே டி²தஸ்ஸேவ ததா² பஞ்ஞாயதி, உபசாராதிக்கமதோ பட்டா²ய பாகதிகமேவ பஞ்ஞாயதி. ஏவங் காமாபி இத்தரபச்சுபட்டா²னட்டே²ன ‘‘மாயாகத’’ந்தி வுத்தா. யதா² ச மாயாகாரோ உத³காதீ³னி மணிஆதீ³னங் வஸேன த³ஸ்ஸெந்தோ வஞ்சேதி, ஏவங் காமாபி அனிச்சாதீ³னி நிச்சாதி³ஸபா⁴வங் த³ஸ்ஸெந்தா வஞ்செந்தீதி வஞ்சனகட்டே²னபி ‘‘மாயாகத’’ந்தி வுத்தா. பா³லலாபனந்தி மய்ஹங் புத்தோ, மய்ஹங் தீ⁴தா, மய்ஹங் ஹிரஞ்ஞங் மய்ஹங் ஸுவண்ணந்தி ஏவங் பா³லானங் லாபனதோ பா³லலாபனங். தி³ட்ட²த⁴ம்மிகா காமாதி மானுஸகா பஞ்ச காமகு³ணா. ஸம்பராயிகாதி தே ட²பெத்வா அவஸேஸா. தி³ட்ட²த⁴ம்மிகா. காமஸஞ்ஞாதி மானுஸகே காமே ஆரப்³ப⁴ உப்பன்னஸஞ்ஞா. உப⁴யமேதங் மாரதெ⁴ய்யந்தி ஏதே காமா ச காமஸஞ்ஞா ச உப⁴யம்பி மாரதெ⁴ய்யங். யேஹி உப⁴யமேதங் க³ஹிதங், தேஸஞ்ஹி உபரி மாரோ வஸங் வத்தேதி. தங் ஸந்தா⁴ய ‘‘உப⁴யமேதங் மாரதெ⁴ய்ய’’ந்தி வுத்தங்.
66.Evaṃme sutanti āneñjasappāyasuttaṃ. Tattha aniccāti hutvā abhāvaṭṭhena aniccā. Kāmāti vatthukāmāpi kilesakāmāpi. Tucchāti niccasāradhuvasāraattasāravirahitattā rittā, na pana natthīti gahetabbā. Na hi tucchamuṭṭhīti vutte muṭṭhi nāma natthīti vuttaṃ hoti. Yassa pana abbhantare kiñci natthi, so vuccati tuccho. Musāti nāsanakā. Mosadhammāti nassanasabhāvā, khettaṃ viya vatthu viya hiraññasuvaṇṇaṃ viya ca na paññāyittha, katipāheneva supinake diṭṭhā viya nassanti na paññāyanti. Tena vuttaṃ ‘‘mosadhammā’’ti, māyākatametanti yathā māyāya udakaṃ maṇīti katvā dassitaṃ, badaripaṇṇaṃ kahāpaṇoti katvā dassitaṃ, aññaṃ vā pana evarūpaṃ dassanūpacāre ṭhitasseva tathā paññāyati, upacārātikkamato paṭṭhāya pākatikameva paññāyati. Evaṃ kāmāpi ittarapaccupaṭṭhānaṭṭhena ‘‘māyākata’’nti vuttā. Yathā ca māyākāro udakādīni maṇiādīnaṃ vasena dassento vañceti, evaṃ kāmāpi aniccādīni niccādisabhāvaṃ dassentā vañcentīti vañcanakaṭṭhenapi ‘‘māyākata’’nti vuttā. Bālalāpananti mayhaṃ putto, mayhaṃ dhītā, mayhaṃ hiraññaṃ mayhaṃ suvaṇṇanti evaṃ bālānaṃ lāpanato bālalāpanaṃ. Diṭṭhadhammikā kāmāti mānusakā pañca kāmaguṇā. Samparāyikāti te ṭhapetvā avasesā. Diṭṭhadhammikā. Kāmasaññāti mānusake kāme ārabbha uppannasaññā. Ubhayametaṃ māradheyyanti ete kāmā ca kāmasaññā ca ubhayampi māradheyyaṃ. Yehi ubhayametaṃ gahitaṃ, tesañhi upari māro vasaṃ vatteti. Taṃ sandhāya ‘‘ubhayametaṃ māradheyya’’nti vuttaṃ.
மாரஸ்ஸேஸ விஸயோதிஆதீ³ஸுபி யதா² சோளஸ்ஸ விஸயோ சோளவிஸயோ, பண்ட³ஸ்ஸ விஸயோ பண்ட³விஸயோ, ஸங்வரானங் விஸயோ ஸங்வரவிஸயோதி பவத்தனட்டா²னங் விஸயோதி வுச்சதி, ஏவங் யேஹி ஏதே காமா க³ஹிதா, தேஸங் உபரி மாரோ வஸங் வத்தேதி. தங் ஸந்தா⁴ய மாரஸ்ஸேஸ விஸயோதி வுத்தங். பஞ்ச பன காமகு³ணே நிவாபபீ³ஜங் விய விப்பகிரந்தோ மாரோ க³ச்ச²தி. யேஹி பன தே க³ஹிதா, தேஸங் உபரி மாரோ வஸங் வத்தேதி. தங் ஸந்தா⁴ய மாரஸ்ஸேஸ நிவாபோதி வுத்தங். யதா² ச யத்த² ஹத்தி²ஆத³யோ வஸங் வத்தெந்தி, ஸோ ஹத்தி²கோ³சரோ அஸ்ஸகோ³சரோ அஜகோ³சரோதி வுச்சதி, ஏவங் யேஹி ஏதே காமா க³ஹிதா, தேஸு மாரோ வஸங் வத்தேதி. தங் ஸந்தா⁴ய மாரஸ்ஸேஸ கோ³சரோதி வுத்தங்.
Mārassesa visayotiādīsupi yathā coḷassa visayo coḷavisayo, paṇḍassa visayo paṇḍavisayo, saṃvarānaṃ visayo saṃvaravisayoti pavattanaṭṭhānaṃ visayoti vuccati, evaṃ yehi ete kāmā gahitā, tesaṃ upari māro vasaṃ vatteti. Taṃ sandhāya mārassesa visayoti vuttaṃ. Pañca pana kāmaguṇe nivāpabījaṃ viya vippakiranto māro gacchati. Yehi pana te gahitā, tesaṃ upari māro vasaṃ vatteti. Taṃ sandhāya mārassesa nivāpoti vuttaṃ. Yathā ca yattha hatthiādayo vasaṃ vattenti, so hatthigocaro assagocaro ajagocaroti vuccati, evaṃ yehi ete kāmā gahitā, tesu māro vasaṃ vatteti. Taṃ sandhāya mārassesa gocaroti vuttaṃ.
எத்தா²தி ஏதேஸு காமேஸு. மானஸாதி சித்தஸம்பூ⁴தா. தத்த² ஸியா – து³விதே⁴ தாவ காமே ஆரப்³ப⁴ அபி⁴ஜ்ஜா²னலக்க²ணா அபி⁴ஜ்ஜா², கரணுத்தரியலக்க²ணோ ஸாரம்போ⁴ ச உப்பஜ்ஜது, ப்³யாபாதோ³ கத²ங் உப்பஜ்ஜதீதி? மமாயிதே வத்து²ஸ்மிங் அச்சி²ன்னேபி ஸோசந்தி, அச்சி²ஜ்ஜந்தேபி ஸோசந்தி, அச்சி²ன்னஸங்கினோபி ஸோசந்தி, யோ ஏவரூபோ சித்தஸ்ஸ ஆகா⁴தோதி ஏவங் உப்பஜ்ஜதி. தேவ அரியஸாவகஸ்ஸாதி தே அரியஸாவகஸ்ஸ. வகாரோ ஆக³மஸந்தி⁴மத்தங் ஹோதி. இத⁴ மனுஸிக்க²தோதி இமஸ்மிங் ஸாஸனே ஸிக்க²ந்தஸ்ஸ தே தயோபி கிலேஸா அந்தராயகரா ஹொந்தி. அபி⁴பு⁴ய்ய லோகந்தி காமலோகங் அபி⁴ப⁴வித்வா. அதி⁴ட்டா²ய மனஸாதி ஜா²னாரம்மணசித்தேன அதி⁴ட்ட²ஹித்வா. அபரித்தந்தி காமாவசரசித்தங் பரித்தங் நாம, தஸ்ஸ படிக்கே²பேன மஹக்³க³தங் அபரித்தங் நாம. பமாணந்திபி காமாவசரமேவ, ரூபாவசரங் அரூபாவசரங் அப்பமாணங். ஸுபா⁴விதந்தி பன ஏதங் காமாவசராதீ³னங் நாமங் ந ஹோதி, லோகுத்தரஸ்ஸேவேதங் நாமங். தஸ்மா ஏதஸ்ஸ வஸேன அபரித்தங் அப்பமாணங் ஸுபா⁴விதந்தி ஸப்³ப³ங் லோகுத்தரமேவ வட்டதி.
Etthāti etesu kāmesu. Mānasāti cittasambhūtā. Tattha siyā – duvidhe tāva kāme ārabbha abhijjhānalakkhaṇā abhijjhā, karaṇuttariyalakkhaṇo sārambho ca uppajjatu, byāpādo kathaṃ uppajjatīti? Mamāyite vatthusmiṃ acchinnepi socanti, acchijjantepi socanti, acchinnasaṅkinopi socanti, yo evarūpo cittassa āghātoti evaṃ uppajjati. Teva ariyasāvakassāti te ariyasāvakassa. Vakāro āgamasandhimattaṃ hoti. Idha manusikkhatoti imasmiṃ sāsane sikkhantassa te tayopi kilesā antarāyakarā honti. Abhibhuyya lokanti kāmalokaṃ abhibhavitvā. Adhiṭṭhāya manasāti jhānārammaṇacittena adhiṭṭhahitvā. Aparittanti kāmāvacaracittaṃ parittaṃ nāma, tassa paṭikkhepena mahaggataṃ aparittaṃ nāma. Pamāṇantipi kāmāvacarameva, rūpāvacaraṃ arūpāvacaraṃ appamāṇaṃ. Subhāvitanti pana etaṃ kāmāvacarādīnaṃ nāmaṃ na hoti, lokuttarassevetaṃ nāmaṃ. Tasmā etassa vasena aparittaṃ appamāṇaṃ subhāvitanti sabbaṃ lokuttarameva vaṭṭati.
தப்³ப³ஹுலவிஹாரினோதி காமபடிபா³ஹனேன தமேவ படிபத³ங் ப³ஹுலங் கத்வா விஹரந்தஸ்ஸ. ஆயதனே சித்தங் பஸீத³தீதி காரணே சித்தங் பஸீத³தி. கிங் பனெத்த² காரணங்? அரஹத்தங் வா, அரஹத்தஸ்ஸ விபஸ்ஸனங் வா, சதுத்த²ஜ்ஜா²னங் வா, சதுத்த²ஜ்ஜா²னஸ்ஸ உபசாரங் வா. ஸம்பஸாதே³ ஸதீதி எத்த² து³விதோ⁴ ஸம்பஸாதோ³ அதி⁴மொக்க²ஸம்பஸாதோ³ ச படிலாப⁴ஸம்பஸாதோ³ ச. அரஹத்தஸ்ஸ ஹி விபஸ்ஸனங் பட்ட²பெத்வா விஹரதோ மஹாபூ⁴தாதீ³ஸு உபட்ட²ஹந்தேஸு யேனிமே நீஹாரேன மஹாபூ⁴தா உபட்ட²ஹந்தி, உபாதா³ரூபா உபட்ட²ஹந்தி நாமரூபா உபட்ட²ஹந்தி, பச்சயா ஸப்³ப³தா² உபட்ட²ஹந்தி, லக்க²ணாரம்மணா விபஸ்ஸனா உபட்ட²ஹதி, அஜ்ஜேவ அரஹத்தங் க³ண்ஹிஸ்ஸாமீதி அப்படிலத்³தே⁴யேவ ஆஸா ஸந்திட்ட²தி, அதி⁴மொக்க²ங் படிலப⁴தி. ததியஜ்ஜா²னங் வா பாத³கங் கத்வா சதுத்த²ஜ்ஜா²னத்தா²ய கஸிணபரிகம்மங் கரொந்தஸ்ஸ நீவரணவிக்க²ம்ப⁴னாதீ³னி ஸமனுபஸ்ஸதோ யேனிமே நீஹாரேன நீவரணா விக்க²ம்ப⁴ந்தி, கிலேஸா ஸன்னிஸீத³ந்தி, ஸதி ஸந்திட்ட²தி, ஸங்கா²ரக³தங் வா விபூ⁴தங் பாகடங் ஹுத்வா தி³ப்³ப³சக்கு²கஸ்ஸ பரலோகோ விய உபட்டா²தி , சித்துப்பாதோ³ லேபபிண்டே³ லக்³க³மானோ விய உபசாரேன ஸமாதி⁴யதி, அஜ்ஜேவ சதுத்த²ஜ்ஜா²னங் நிப்³ப³த்தெஸ்ஸாமீதி அபடிலத்³தே⁴யேவ ஆஸா ஸந்திட்ட²தி, அதி⁴மொக்க²ங் படிலப⁴தி . அயங் அதி⁴மொக்க²ஸம்பஸாதோ³ நாம. தஸ்மிங் ஸம்பஸாதே³ ஸதி. யோ பன அரஹத்தங் வா படிலப⁴தி சதுத்த²ஜ்ஜா²னங் வா, தஸ்ஸ சித்தங் விப்பஸன்னங் ஹோதியேவ. இத⁴ பன ‘‘ஆயதனே சித்தங் பஸீத³தீ’’தி வசனதோ அரஹத்தவிபஸ்ஸனாய சேவ சதுத்த²ஜ்ஜா²னூபசாரஸ்ஸ ச படிலாபோ⁴ படிலாப⁴ஸம்பஸாதோ³தி வேதி³தப்³போ³. விபஸ்ஸனா ஹி பஞ்ஞாய அதி⁴முச்சனஸ்ஸ காரணங், உபசாரங் ஆனேஞ்ஜஸமாபத்தியா.
Tabbahulavihārinoti kāmapaṭibāhanena tameva paṭipadaṃ bahulaṃ katvā viharantassa. Āyatane cittaṃ pasīdatīti kāraṇe cittaṃ pasīdati. Kiṃ panettha kāraṇaṃ? Arahattaṃ vā, arahattassa vipassanaṃ vā, catutthajjhānaṃ vā, catutthajjhānassa upacāraṃ vā. Sampasāde satīti ettha duvidho sampasādo adhimokkhasampasādo ca paṭilābhasampasādo ca. Arahattassa hi vipassanaṃ paṭṭhapetvā viharato mahābhūtādīsu upaṭṭhahantesu yenime nīhārena mahābhūtā upaṭṭhahanti, upādārūpā upaṭṭhahanti nāmarūpā upaṭṭhahanti, paccayā sabbathā upaṭṭhahanti, lakkhaṇārammaṇā vipassanā upaṭṭhahati, ajjeva arahattaṃ gaṇhissāmīti appaṭiladdheyeva āsā santiṭṭhati, adhimokkhaṃ paṭilabhati. Tatiyajjhānaṃ vā pādakaṃ katvā catutthajjhānatthāya kasiṇaparikammaṃ karontassa nīvaraṇavikkhambhanādīni samanupassato yenime nīhārena nīvaraṇā vikkhambhanti, kilesā sannisīdanti, sati santiṭṭhati, saṅkhāragataṃ vā vibhūtaṃ pākaṭaṃ hutvā dibbacakkhukassa paraloko viya upaṭṭhāti , cittuppādo lepapiṇḍe laggamāno viya upacārena samādhiyati, ajjeva catutthajjhānaṃ nibbattessāmīti apaṭiladdheyeva āsā santiṭṭhati, adhimokkhaṃ paṭilabhati . Ayaṃ adhimokkhasampasādo nāma. Tasmiṃ sampasāde sati. Yo pana arahattaṃ vā paṭilabhati catutthajjhānaṃ vā, tassa cittaṃ vippasannaṃ hotiyeva. Idha pana ‘‘āyatane cittaṃ pasīdatī’’ti vacanato arahattavipassanāya ceva catutthajjhānūpacārassa ca paṭilābho paṭilābhasampasādoti veditabbo. Vipassanā hi paññāya adhimuccanassa kāraṇaṃ, upacāraṃ āneñjasamāpattiyā.
ஏதரஹி வா ஆனேஞ்ஜங் ஸமாபஜ்ஜதி. பஞ்ஞாய வா அதி⁴முச்சதீதி எத்த² ஏதரஹி வா பஞ்ஞாய அதி⁴முச்சதி, ஆனேஞ்ஜங் வா ஸமாபஜ்ஜதீதி ஏவங் பத³பரிவத்தனங் கத்வா அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. இத³ஞ்ஹி வுத்தங் ஹோதி – தஸ்மிங் ஸம்பஸாதே³ ஸதி ஏதரஹி வா பஞ்ஞாய அதி⁴முச்சதி, அரஹத்தங் ஸச்சி²கரோதீதி அத்தோ². தங் அனபி⁴ஸம்பு⁴ணந்தோ ஆனேஞ்ஜங் வா ஸமாபஜ்ஜதி, அத² வா பஞ்ஞாய வா அதி⁴முச்சதீதி அரஹத்தமக்³க³ங் பா⁴வேதி, தங் அனபி⁴ஸம்பு⁴ணந்தோ ஆனேஞ்ஜங் வா ஸமாபஜ்ஜதி. அரஹத்தமக்³க³ங் பா⁴வேதுங் அஸக்கொந்தோ ஏதரஹி சதுஸச்சங் வா ஸச்சி²கரோதி. தங் அனபி⁴ஸம்பு⁴ணந்தோ ஆனேஞ்ஜங் வா ஸமாபஜ்ஜதீதி.
Etarahi vā āneñjaṃ samāpajjati. Paññāya vā adhimuccatīti ettha etarahi vā paññāya adhimuccati, āneñjaṃ vā samāpajjatīti evaṃ padaparivattanaṃ katvā attho veditabbo. Idañhi vuttaṃ hoti – tasmiṃ sampasāde sati etarahi vā paññāya adhimuccati, arahattaṃ sacchikarotīti attho. Taṃ anabhisambhuṇanto āneñjaṃ vā samāpajjati, atha vā paññāya vā adhimuccatīti arahattamaggaṃ bhāveti, taṃ anabhisambhuṇanto āneñjaṃ vā samāpajjati. Arahattamaggaṃ bhāvetuṃ asakkonto etarahi catusaccaṃ vā sacchikaroti. Taṃ anabhisambhuṇanto āneñjaṃ vā samāpajjatīti.
தத்ராயங் நயோ – இத⁴ பி⁴க்கு² ததியஜ்ஜா²னங் பாத³கங் கத்வா சதுத்த²ஜ்ஜா²னஸ்ஸ கஸிணபரிகம்மங் கரோதி. தஸ்ஸ நீவரணா விக்க²ம்ப⁴ந்தி, ஸதி ஸந்திட்ட²தி, உபசாரேன சித்தங் ஸமாதி⁴யதி. ஸோ ரூபாரூபங் பரிக³ண்ஹாதி, பச்சயங் பரிக்³க³ண்ஹாதி, லக்க²ணாரம்மணிகங் விபஸ்ஸனங் வவத்த²பேதி, தஸ்ஸ ஏவங் ஹோதி – ‘‘உபசாரேன மே ஜா²னங் விஸேஸபா⁴கி³யங் ப⁴வெய்ய, திட்ட²து விஸேஸபா⁴கி³யதா, நிப்³பே³த⁴பா⁴கி³யங் நங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா அரஹத்தங் ஸச்சி²கரோதி. எத்தகேனஸ்ஸ கிச்சங் கதங் நாம ஹோதி. அரஹத்தங் ஸச்சி²காதுங் அஸக்கொந்தோ பன ததோ ஓஸக்கிதமானஸோ அந்தரா ந திட்ட²தி, சதுத்த²ஜ்ஜா²னங் ஸமாபஜ்ஜதியேவ. யதா² கிங்? யதா² புரிஸோ ‘‘வனமஹிங்ஸங் கா⁴தெஸ்ஸாமீ’’தி ஸத்திங் க³ஹெத்வா அனுப³ந்த⁴ந்தோ ஸசே தங் கா⁴தேதி, ஸகலகா³மவாஸினோ தோஸெஸ்ஸதி, அஸக்கொந்தோ பன அந்தராமக்³கே³ ஸஸகோ³தா⁴த³யோ கு²த்³த³கமிகே³ கா⁴தெத்வா காஜங் பூரெத்வா ஏதியேவ.
Tatrāyaṃ nayo – idha bhikkhu tatiyajjhānaṃ pādakaṃ katvā catutthajjhānassa kasiṇaparikammaṃ karoti. Tassa nīvaraṇā vikkhambhanti, sati santiṭṭhati, upacārena cittaṃ samādhiyati. So rūpārūpaṃ parigaṇhāti, paccayaṃ pariggaṇhāti, lakkhaṇārammaṇikaṃ vipassanaṃ vavatthapeti, tassa evaṃ hoti – ‘‘upacārena me jhānaṃ visesabhāgiyaṃ bhaveyya, tiṭṭhatu visesabhāgiyatā, nibbedhabhāgiyaṃ naṃ karissāmī’’ti vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ sacchikaroti. Ettakenassa kiccaṃ kataṃ nāma hoti. Arahattaṃ sacchikātuṃ asakkonto pana tato osakkitamānaso antarā na tiṭṭhati, catutthajjhānaṃ samāpajjatiyeva. Yathā kiṃ? Yathā puriso ‘‘vanamahiṃsaṃ ghātessāmī’’ti sattiṃ gahetvā anubandhanto sace taṃ ghāteti, sakalagāmavāsino tosessati, asakkonto pana antarāmagge sasagodhādayo khuddakamige ghātetvā kājaṃ pūretvā etiyeva.
தத்த² புரிஸஸ்ஸ ஸத்திங் க³ஹெத்வா வனமஹிங்ஸானுப³ந்த⁴னங் விய இமஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ ததியஜ்ஜா²னங் பாத³கங் கத்வா சதுத்த²ஜ்ஜா²னஸ்ஸ பரிகம்மகரணங், வனமஹிங்ஸகா⁴தனங் விய – ‘‘நீவரணவிக்க²ம்ப⁴னாதீ³னி ஸமனுபஸ்ஸதோ விஸேஸபா⁴கி³யங் ப⁴வெய்ய, திட்ட²து விஸேஸபா⁴கி³யதா, நிப்³பே³த⁴பா⁴கி³யங் நங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா அரஹத்தஸ்ஸ ஸச்சி²கரணங், மஹிங்ஸங் கா⁴தேதுங் அஸக்கொந்தஸ்ஸ அந்தராமக்³கே³ ஸஸகோ³தா⁴த³யோ கு²த்³த³கமிகே³ கா⁴தெத்வா காஜங் பூரெத்வா க³மனங் விய அரஹத்தங் ஸச்சி²காதுங் அஸக்கொந்தஸ்ஸ, ததோ ஓஸக்கித்வா சதுத்த²ஜ்ஜா²னஸமாபஜ்ஜனங் வேதி³தப்³ப³ங். மக்³க³பா⁴வனா சதுஸச்சஸச்சி²கிரியாயோஜனாஸுபி ஏஸேவ நயோ.
Tattha purisassa sattiṃ gahetvā vanamahiṃsānubandhanaṃ viya imassa bhikkhuno tatiyajjhānaṃ pādakaṃ katvā catutthajjhānassa parikammakaraṇaṃ, vanamahiṃsaghātanaṃ viya – ‘‘nīvaraṇavikkhambhanādīni samanupassato visesabhāgiyaṃ bhaveyya, tiṭṭhatu visesabhāgiyatā, nibbedhabhāgiyaṃ naṃ karissāmī’’ti vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattassa sacchikaraṇaṃ, mahiṃsaṃ ghātetuṃ asakkontassa antarāmagge sasagodhādayo khuddakamige ghātetvā kājaṃ pūretvā gamanaṃ viya arahattaṃ sacchikātuṃ asakkontassa, tato osakkitvā catutthajjhānasamāpajjanaṃ veditabbaṃ. Maggabhāvanā catusaccasacchikiriyāyojanāsupi eseva nayo.
இதா³னி அரஹத்தங் ஸச்சி²காதுங் அஸக்கொந்தஸ்ஸ நிப்³ப³த்தட்டா²னங் த³ஸ்ஸெந்தோ காயஸ்ஸ பே⁴தா³திஆதி³மாஹ. தத்த² யந்தி யேன காரணேன தங் ஸங்வத்தனிகங் விஞ்ஞாணங் அஸ்ஸ ஆனேஞ்ஜூபக³ங், தங் காரணங் விஜ்ஜதீதி அத்தோ². எத்த² ச தங்ஸங்வத்தனிகந்தி தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ ஸங்வத்தனிகங். யேன விபாகவிஞ்ஞாணேன ஸோ பி⁴க்கு² ஸங்வத்ததி நிப்³ப³த்ததி, தங் விஞ்ஞாணங். ஆனேஞ்ஜூபக³ந்தி குஸலானேஞ்ஜஸபா⁴வூபக³தங் அஸ்ஸ, தாதி³ஸமேவ ப⁴வெய்யாதி அத்தோ². கேசி குஸலவிஞ்ஞாணங் வத³ந்தி. யங் தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ ஸங்வத்தனிகங் உபபத்திஹேதுபூ⁴தங் குஸலவிஞ்ஞாணங் ஆனேஞ்ஜூபக³தங் அஸ்ஸ, விபாககாலேபி தன்னாமகமேவ அஸ்ஸாதி அத்தோ². ஸோ பனாயமத்தோ² – ‘‘புஞ்ஞங் சே ஸங்கா²ரங் அபி⁴ஸங்க²ரோதி, புஞ்ஞூபக³ங் ஹோதி விஞ்ஞாணங். அபுஞ்ஞங் சே ஸங்கா²ரங் அபி⁴ஸங்கா²ரோதி, அபுஞ்ஞுபக³ங் ஹோதி விஞ்ஞாணங். ஆனேஞ்ஜங் சே ஸங்கா²ரங் அபி⁴ஸங்க²ரோதி, ஆனேஞ்ஜூபக³ங் ஹோதி விஞ்ஞாண’’ந்தி (ஸங்॰ நி॰ 2.51) இமினா நயேன வேதி³தப்³போ³. ஆனேஞ்ஜஸப்பாயாதி ஆனேஞ்ஜஸ்ஸ சதுத்த²ஜ்ஜா²னஸ்ஸ ஸப்பாயா. ந கேவலஞ்ச ஸா ஆனேஞ்ஜஸ்ஸேவ, உபரி அரஹத்தஸ்ஸாபி ஸப்பாயாவ உபகாரபூ⁴தாயேவாதி வேதி³தப்³பா³. இதி இமஸ்மிங் பட²மகஆனேஞ்ஜே ஸமாதி⁴வஸேன ஓஸக்கனா கதி²தா.
Idāni arahattaṃ sacchikātuṃ asakkontassa nibbattaṭṭhānaṃ dassento kāyassa bhedātiādimāha. Tattha yanti yena kāraṇena taṃ saṃvattanikaṃ viññāṇaṃ assa āneñjūpagaṃ, taṃ kāraṇaṃ vijjatīti attho. Ettha ca taṃsaṃvattanikanti tassa bhikkhuno saṃvattanikaṃ. Yena vipākaviññāṇena so bhikkhu saṃvattati nibbattati, taṃ viññāṇaṃ. Āneñjūpaganti kusalāneñjasabhāvūpagataṃ assa, tādisameva bhaveyyāti attho. Keci kusalaviññāṇaṃ vadanti. Yaṃ tassa bhikkhuno saṃvattanikaṃ upapattihetubhūtaṃ kusalaviññāṇaṃ āneñjūpagataṃ assa, vipākakālepi tannāmakameva assāti attho. So panāyamattho – ‘‘puññaṃ ce saṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, puññūpagaṃ hoti viññāṇaṃ. Apuññaṃ ce saṅkhāraṃ abhisaṅkhāroti, apuññupagaṃ hoti viññāṇaṃ. Āneñjaṃ ce saṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, āneñjūpagaṃ hoti viññāṇa’’nti (saṃ. ni. 2.51) iminā nayena veditabbo. Āneñjasappāyāti āneñjassa catutthajjhānassa sappāyā. Na kevalañca sā āneñjasseva, upari arahattassāpi sappāyāva upakārabhūtāyevāti veditabbā. Iti imasmiṃ paṭhamakaāneñje samādhivasena osakkanā kathitā.
67. இதி படிஸஞ்சிக்க²தீதி சதுத்த²ஜ்ஜா²னங் பத்வா ஏவங் படிஸஞ்சிக்க²தி. அயஞ்ஹி பி⁴க்கு² ஹெட்டி²மேன பி⁴க்கு²னா பஞ்ஞவந்ததரோ தஸ்ஸ ச பி⁴க்கு²னோ அத்தனோ சாதி த்³வின்னம்பி கம்மட்டா²னங் ஏகதோ கத்வா ஸம்மஸதி. தப்³ப³ஹுலவிஹாரினோதி ரூபபடிபா³ஹனேன தமேவ படிபத³ங் ப³ஹுலங் கத்வா விஹரந்தஸ்ஸ. ஆனேஞ்ஜங் ஸமாபஜ்ஜதீதி ஆகாஸானஞ்சாயதானானேஞ்ஜங் ஸமாபஜ்ஜதி. ஸேஸங் புரிமஸதி³ஸமேவ. யதா² ச இத⁴, ஏவங் ஸப்³ப³த்த² விஸேஸமத்தமேவ பன வக்கா²ம. இதி இமஸ்மிங் து³தியஆனேஞ்ஜே விபஸ்ஸனாவஸேன ஓஸக்கனா கதி²தா, ‘‘யங்கிஞ்சி ரூப’’ந்தி ஏவங் விபஸ்ஸனாமக்³க³ங் த³ஸ்ஸெந்தேன கதி²தாதி அத்தோ².
67.Iti paṭisañcikkhatīti catutthajjhānaṃ patvā evaṃ paṭisañcikkhati. Ayañhi bhikkhu heṭṭhimena bhikkhunā paññavantataro tassa ca bhikkhuno attano cāti dvinnampi kammaṭṭhānaṃ ekato katvā sammasati. Tabbahulavihārinoti rūpapaṭibāhanena tameva paṭipadaṃ bahulaṃ katvā viharantassa. Āneñjaṃ samāpajjatīti ākāsānañcāyatānāneñjaṃ samāpajjati. Sesaṃ purimasadisameva. Yathā ca idha, evaṃ sabbattha visesamattameva pana vakkhāma. Iti imasmiṃ dutiyaāneñje vipassanāvasena osakkanā kathitā, ‘‘yaṃkiñci rūpa’’nti evaṃ vipassanāmaggaṃ dassentena kathitāti attho.
இதி படிஸஞ்சிக்க²தீதி ஆகாஸானஞ்சாயதனங் பத்வா ஏவங் படிஸஞ்சிக்க²தி. அயஞ்ஹி ஹெட்டா² த்³வீஹி பி⁴க்கூ²ஹி பஞ்ஞவந்ததரோ தேஸஞ்ச பி⁴க்கூ²னங் அத்தனோ சாதி திண்ணம்பி கம்மட்டா²னங் ஏகதோ கத்வா ஸம்மஸதி. உப⁴யமேதங் அனிச்சந்தி எத்த² அட்ட² ஏகேககொட்டா²ஸா தி³ட்ட²த⁴ம்மிகஸம்பராயிகவஸேன பன ஸங்கி²பித்வா உப⁴யந்தி வுத்தங். நாலங் அபி⁴னந்தி³துந்தி தண்ஹாதி³ட்டி²வஸேன அபி⁴னந்தி³துங் ந யுத்தங். ஸேஸபத³த்³வயேபி ஏஸேவ நயோ. தப்³ப³ஹுலவிஹாரினோதி காமபடிபா³ஹனேன ச ரூபபடிபா³ஹனேன ச தமேவ படிபத³ங் ப³ஹுலங் கத்வா விஹரந்தஸ்ஸ. ஆனேஞ்ஜங் ஸமாபஜ்ஜதீதி விஞ்ஞாணஞ்சாயதனானேஞ்ஜங் ஸமாபஜ்ஜதி. இமஸ்மிங் ததியஆனேஞ்ஜே விபஸ்ஸனாவஸேன ஓஸக்கனா கதி²தா.
Itipaṭisañcikkhatīti ākāsānañcāyatanaṃ patvā evaṃ paṭisañcikkhati. Ayañhi heṭṭhā dvīhi bhikkhūhi paññavantataro tesañca bhikkhūnaṃ attano cāti tiṇṇampi kammaṭṭhānaṃ ekato katvā sammasati. Ubhayametaṃ aniccanti ettha aṭṭha ekekakoṭṭhāsā diṭṭhadhammikasamparāyikavasena pana saṅkhipitvā ubhayanti vuttaṃ. Nālaṃ abhinanditunti taṇhādiṭṭhivasena abhinandituṃ na yuttaṃ. Sesapadadvayepi eseva nayo. Tabbahulavihārinoti kāmapaṭibāhanena ca rūpapaṭibāhanena ca tameva paṭipadaṃ bahulaṃ katvā viharantassa. Āneñjaṃ samāpajjatīti viññāṇañcāyatanāneñjaṃ samāpajjati. Imasmiṃ tatiyaāneñje vipassanāvasena osakkanā kathitā.
68. இதி படிஸஞ்சிக்க²தீதி விஞ்ஞாணஞ்சாயதனங் பத்வா ஏவங் படிஸஞ்சிக்க²தி. அயஞ்ஹி ஹெட்டா² தீஹி பி⁴க்கூ²ஹி பஞ்ஞவந்ததரோ தேஸஞ்ச பி⁴க்கூ²னங் அத்தனோ சாதி சதுன்னம்பி கம்மட்டா²னங் ஏகதோ கத்வா ஸம்மஸதி. யத்தே²தா அபரிஸேஸா நிருஜ்ஜ²ந்தீதி யங் ஆகிஞ்சஞ்ஞாயதனங் பத்வா ஏதா ஹெட்டா² வுத்தா ஸப்³ப³ஸஞ்ஞா நிருஜ்ஜ²ந்தி. ஏதங் ஸந்தங் ஏதங் பணீதந்தி ஏதங் அங்க³ஸந்ததாய ஆரம்மணஸந்ததாய ச ஸந்தங், அதப்பகட்டே²ன பணீதங். தப்³ப³ஹுலவிஹாரினோதி தாஸங் ஸஞ்ஞானங் படிபா³ஹனேன தமேவ படிபத³ங் ப³ஹுலங் கத்வா விஹரந்தஸ்ஸ. இமஸ்மிங் பட²மாகிஞ்சஞ்ஞாயதனே ஸமாதி⁴வஸேன ஓஸக்கனா கதி²தா.
68.Iti paṭisañcikkhatīti viññāṇañcāyatanaṃ patvā evaṃ paṭisañcikkhati. Ayañhi heṭṭhā tīhi bhikkhūhi paññavantataro tesañca bhikkhūnaṃ attano cāti catunnampi kammaṭṭhānaṃ ekato katvā sammasati. Yatthetā aparisesā nirujjhantīti yaṃ ākiñcaññāyatanaṃ patvā etā heṭṭhā vuttā sabbasaññā nirujjhanti. Etaṃ santaṃ etaṃ paṇītanti etaṃ aṅgasantatāya ārammaṇasantatāya ca santaṃ, atappakaṭṭhena paṇītaṃ. Tabbahulavihārinoti tāsaṃ saññānaṃ paṭibāhanena tameva paṭipadaṃ bahulaṃ katvā viharantassa. Imasmiṃ paṭhamākiñcaññāyatane samādhivasena osakkanā kathitā.
இதி படிஸஞ்சிக்க²தீதி விஞ்ஞாணஞ்சாயதனமேவ பத்வா ஏவங் படிஸஞ்சிக்க²தி. அயஞ்ஹி ஹெட்டா² சதூஹி பி⁴க்கூ²ஹி பஞ்ஞவந்ததரோ தேஸஞ்ச பி⁴க்கூ²னங் அத்தனோ சாதி பஞ்சன்னம்பி கம்மட்டா²னங் ஏகதோ கத்வா ஸம்மஸதி. அத்தேன வா அத்தனியேன வாதி அஹங் மமாதி க³ஹேதப்³பே³ன ஸுஞ்ஞங் துச்ச²ங் ரித்தங். ஏவமெத்த² த்³விகோடிகா ஸுஞ்ஞதா த³ஸ்ஸிதா. தப்³ப³ஹுலவிஹாரினோதி ஹெட்டா² வுத்தபடிபத³ஞ்ச இமஞ்ச ஸுஞ்ஞதபடிபத³ங் ப³ஹுலங் கத்வா விஹரந்தஸ்ஸ. இமஸ்மிங் து³தியாகிஞ்சஞ்ஞாயதனே விபஸ்ஸனாவஸேன ஓஸக்கனா கதி²தா.
Iti paṭisañcikkhatīti viññāṇañcāyatanameva patvā evaṃ paṭisañcikkhati. Ayañhi heṭṭhā catūhi bhikkhūhi paññavantataro tesañca bhikkhūnaṃ attano cāti pañcannampi kammaṭṭhānaṃ ekato katvā sammasati. Attena vā attaniyena vāti ahaṃ mamāti gahetabbena suññaṃ tucchaṃ rittaṃ. Evamettha dvikoṭikā suññatā dassitā. Tabbahulavihārinoti heṭṭhā vuttapaṭipadañca imañca suññatapaṭipadaṃ bahulaṃ katvā viharantassa. Imasmiṃ dutiyākiñcaññāyatane vipassanāvasena osakkanā kathitā.
70. இதி படிஸஞ்சிக்க²தீதி விஞ்ஞாணஞ்சாயதனமேவ பத்வா ஏவங் படிஸஞ்சிக்க²தி. அயஞ்ஹி ஹெட்டா² பஞ்சஹி பி⁴க்கூ²ஹி பஞ்ஞவந்ததரோ தேஸஞ்ச பி⁴க்கூ²னங் அத்தனோ சாதி ச²ன்னம்பி கம்மட்டா²னங் ஏகதோ கத்வா ஸம்மஸதி. நாஹங் க்வசனி கஸ்ஸசி கிஞ்சனதஸ்மிங், ந ச மம க்வசனி கிஸ்மிஞ்சி கிஞ்சனங் நத்தீ²தி எத்த² பன சதுகோடிகா ஸுஞ்ஞதா கதி²தா. கத²ங்? அயஞ்ஹி நாஹங் க்வசனீதி க்வசி அத்தானங் ந பஸ்ஸதி, கஸ்ஸசி கிஞ்சனதஸ்மிந்தி அத்தனோ அத்தானங் கஸ்ஸசி பரஸ்ஸ கிஞ்சனபா⁴வே உபனேதப்³ப³ங் ந பஸ்ஸதி, அத்தனோ பா⁴திட்டா²னே பா⁴தரங் ஸஹாயட்டா²னே ஸஹாயங் பரிக்கா²ரட்டா²னே வா பரிக்கா²ரங் மஞ்ஞித்வா உபக³ந்த்வா உபனேதப்³ப³ங் ந பஸ்ஸதீதி அத்தோ². ந ச மம க்வசனீதி எத்த² மம – ஸத்³த³ங் தாவ ட²பெத்வா ந ச க்வசனி பரஸ்ஸ ச அத்தானங் க்வசி ந பஸ்ஸதீதி அயமத்தோ². இதா³னி மம – ஸத்³த³ங் ஆஹரித்வா மம கிஸ்மிஞ்சி கிஞ்சனங் நத்தீ²தி ஸோ பரஸ்ஸ அத்தா மம கிஸ்மிஞ்சி கிஞ்சனபா⁴வே அத்தீ²தி ந பஸ்ஸதி. அத்தனோ பா⁴திட்டா²னே பா⁴தரங் ஸஹாயட்டா²னே ஸஹாயங் பரிக்கா²ரட்டா²னே வா பரிக்கா²ரந்தி கிஸ்மிஞ்சி டா²னே பரஸ்ஸ அத்தானங் இமினா கிஞ்சனபா⁴வேன உபனேதப்³ப³ங் ந பஸ்ஸதீதி அத்தோ². ஏவமயங் யஸ்மா நேவ கத்த²சி அத்தானங் பஸ்ஸதி, ந தங் பரஸ்ஸ கிஞ்சனபா⁴வே உபனேதப்³ப³ங் பஸ்ஸதி, ந பரஸ்ஸ அத்தானங் பஸ்ஸதி, ந பரஸ்ஸ அத்தானங் அத்தனோ கிஞ்சனபா⁴வே உபனேதப்³ப³ங் பஸ்ஸதி, தஸ்மா அயங் ஸுஞ்ஞதா சதுகோடிகாதி வேதி³தப்³பா³. தப்³ப³ஹுலவிஹாரினோதி ஹெட்டா² வுத்தப்படிபத³ங் இமங் சதுகோடிஸுஞ்ஞதஞ்ச ப³ஹுலங் கத்வா விஹரந்தஸ்ஸ. இமஸ்மிங் ததியாகிஞ்சஞ்ஞாயதனேபி விபஸ்ஸனாவஸேனேவ ஓஸக்கனா கதி²தா.
70.Itipaṭisañcikkhatīti viññāṇañcāyatanameva patvā evaṃ paṭisañcikkhati. Ayañhi heṭṭhā pañcahi bhikkhūhi paññavantataro tesañca bhikkhūnaṃ attano cāti channampi kammaṭṭhānaṃ ekato katvā sammasati. Nāhaṃ kvacani kassaci kiñcanatasmiṃ, na ca mama kvacani kismiñcikiñcanaṃ natthīti ettha pana catukoṭikā suññatā kathitā. Kathaṃ? Ayañhi nāhaṃ kvacanīti kvaci attānaṃ na passati, kassaci kiñcanatasminti attano attānaṃ kassaci parassa kiñcanabhāve upanetabbaṃ na passati, attano bhātiṭṭhāne bhātaraṃ sahāyaṭṭhāne sahāyaṃ parikkhāraṭṭhāne vā parikkhāraṃ maññitvā upagantvā upanetabbaṃ na passatīti attho. Na ca mama kvacanīti ettha mama – saddaṃ tāva ṭhapetvā na ca kvacani parassa ca attānaṃ kvaci na passatīti ayamattho. Idāni mama – saddaṃ āharitvā mama kismiñci kiñcanaṃ natthīti so parassa attā mama kismiñci kiñcanabhāve atthīti na passati. Attano bhātiṭṭhāne bhātaraṃ sahāyaṭṭhāne sahāyaṃ parikkhāraṭṭhāne vā parikkhāranti kismiñci ṭhāne parassa attānaṃ iminā kiñcanabhāvena upanetabbaṃ na passatīti attho. Evamayaṃ yasmā neva katthaci attānaṃ passati, na taṃ parassa kiñcanabhāve upanetabbaṃ passati, na parassa attānaṃ passati, na parassa attānaṃ attano kiñcanabhāve upanetabbaṃ passati, tasmā ayaṃ suññatā catukoṭikāti veditabbā. Tabbahulavihārinoti heṭṭhā vuttappaṭipadaṃ imaṃ catukoṭisuññatañca bahulaṃ katvā viharantassa. Imasmiṃ tatiyākiñcaññāyatanepi vipassanāvaseneva osakkanā kathitā.
இதி படிஸஞ்சிக்க²தீதி ஆகிஞ்சஞ்ஞாயதனங் பத்வா ஏவங் படிஸஞ்சிக்க²தி. அயஞ்ஹி ஹெட்டா² ச²ஹி பி⁴க்கூ²ஹி பஞ்ஞவந்ததரோ தேஸஞ்ச பி⁴க்கூ²னங் அத்தனோ சாதி ஸத்தன்னம்பி கம்மட்டா²னங் ஏகதோ கத்வா ஸம்மஸதி. யத்தே²தா அபரிஸேஸா நிருஜ்ஜ²ந்தீதி யங் நேவஸஞ்ஞானாஸஞ்ஞாயதனங் பத்வா எத்த² ஏதா ஹெட்டா² வுத்தா ஸப்³ப³ஸஞ்ஞா நிருஜ்ஜ²ந்தி. தப்³ப³ஹுலவிஹாரினோதி தாஸங் ஸஞ்ஞானங் படிபா³ஹனேன தமேவ படிபத³ங் ப³ஹுலங் கத்வா விஹரந்தஸ்ஸ. இமஸ்மிங் நேவஸஞ்ஞானாஸஞ்ஞாயதனே ஸமாதி⁴வஸேன ஓஸக்கனா கதி²தா.
Iti paṭisañcikkhatīti ākiñcaññāyatanaṃ patvā evaṃ paṭisañcikkhati. Ayañhi heṭṭhā chahi bhikkhūhi paññavantataro tesañca bhikkhūnaṃ attano cāti sattannampi kammaṭṭhānaṃ ekato katvā sammasati. Yatthetā aparisesā nirujjhantīti yaṃ nevasaññānāsaññāyatanaṃ patvā ettha etā heṭṭhā vuttā sabbasaññā nirujjhanti. Tabbahulavihārinoti tāsaṃ saññānaṃ paṭibāhanena tameva paṭipadaṃ bahulaṃ katvā viharantassa. Imasmiṃ nevasaññānāsaññāyatane samādhivasena osakkanā kathitā.
71. நோ சஸ்ஸ நோ ச மே ஸியாதி ஸசே மய்ஹங் புப்³பே³ பஞ்சவித⁴ங் கம்மவட்டங் ந ஆயூஹிதங் அஸ்ஸ, யங் மே இத³ங் ஏதரஹி ஏவங் பஞ்சவித⁴ங் விபாகவட்டங் ஏதங் மே ந ஸியா நப்பவத்தெய்யாதி அத்தோ². ந ப⁴விஸ்ஸதீதி ஸசே ஏதரஹி பஞ்சவித⁴ங் கம்மவட்டங் ஆயூஹிதங் ந ப⁴விஸ்ஸதி. ந மே ப⁴விஸ்ஸதீதி தஸ்மிங் அஸதி அனாக³தே மே பஞ்சவித⁴ங் விபாகவட்டங் ந ப⁴விஸ்ஸதி. யத³த்தி² யங் பூ⁴தங் தங் பஜஹாமீதி யங் அத்தி² யங் பூ⁴தங் ஏதரஹி க²ந்த⁴பஞ்சகங், தங் பஜஹாமி. ஏவங் உபெக்க²ங் படிலப⁴தீதி ஸோ பி⁴க்கு² ஏவங் விபஸ்ஸனுபெக்க²ங் லப⁴தீதி அத்தோ².
71.No cassa no ca me siyāti sace mayhaṃ pubbe pañcavidhaṃ kammavaṭṭaṃ na āyūhitaṃ assa, yaṃ me idaṃ etarahi evaṃ pañcavidhaṃ vipākavaṭṭaṃ etaṃ me na siyā nappavatteyyāti attho. Na bhavissatīti sace etarahi pañcavidhaṃ kammavaṭṭaṃ āyūhitaṃ na bhavissati. Na me bhavissatīti tasmiṃ asati anāgate me pañcavidhaṃ vipākavaṭṭaṃ na bhavissati. Yadatthi yaṃ bhūtaṃ taṃ pajahāmīti yaṃ atthi yaṃ bhūtaṃ etarahi khandhapañcakaṃ, taṃ pajahāmi. Evaṃupekkhaṃ paṭilabhatīti so bhikkhu evaṃ vipassanupekkhaṃ labhatīti attho.
பரினிப்³பா³யெய்ய நு கோ² ஸோ, ப⁴ந்தே, பி⁴க்கு² ந வா பரினிப்³பா³யெய்யாதி கிங் புச்சா²மீதி புச்ச²தி, ததியஜ்ஜா²னங் பாத³கங் கத்வா டி²தஸ்ஸ அரஹத்தம்பி ஓஸக்கனாபி படிபதா³பி படிஸந்தி⁴பி கதி²தா, ததா² சதுத்த²ஜ்ஜா²னாதீ³னி பாத³கானி கத்வா டி²தானங், நேவஸஞ்ஞானாஸஞ்ஞாயதனங் பாத³கங் கத்வா டி²தஸ்ஸ ந கிஞ்சி கதி²தங், தங் புச்சா²மீதி புச்ச²தி. அபெத்தா²தி அபி எத்த². ஸோ தங் உபெக்க²ங் அபி⁴னந்த³தீதி ஸோ தங் விபஸ்ஸனுபெக்க²ங் தண்ஹாதி³ட்டி²அபி⁴னந்த³னாஹி அபி⁴னந்த³தி. ஸேஸபத³த்³வயேபி ஏஸேவ நயோ. தன்னிஸ்ஸிதங் ஹோதி விஞ்ஞாணந்தி விஞ்ஞாணங் விபஸ்ஸனானிஸ்ஸிதங் ஹோதி. தது³பாதா³னந்தி யங் நிகந்திவிஞ்ஞாணங், தங் தஸ்ஸ உபாதா³னங் நாம க³ஹணங் நாம ஹோதி. ஸஉபாதா³னோதி ஸக³ஹணோ. ந பரினிப்³பா³யதீதி விபஸ்ஸனாய ஸாலயோ பி⁴க்கு² மம ஸாஸனே ந பரினிப்³பா³யதி. யோ பன விஹாரபரிவேணஉபட்டா²காதீ³ஸு ஸாலயோ, தஸ்மிங் வத்தப்³ப³மேவ நத்தீ²தி த³ஸ்ஸேதி. கஹங் பனாதி? கத்த² பன? உபாதி³யமானோ உபாதி³யதீதி படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹமானோ க³ண்ஹாதி. உபாதா³னஸெட்ட²ங் கிர ஸோ, ப⁴ந்தேதி, ப⁴ந்தே, ஸோ கிர பி⁴க்கு² க³ஹேதப்³ப³ட்டா²னங் ஸெட்ட²ங் உத்தமங் ப⁴வங் உபாதி³யதி, ஸெட்ட²ப⁴வே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹாதீதி அத்தோ². இமினா தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ படிஸந்தி⁴ கதி²தா. இதா³னிஸ்ஸ அரஹத்தங் கதே²துங் இதா⁴னந்தா³திஆதி³மாஹ.
Parinibbāyeyya nu kho so, bhante, bhikkhu na vā parinibbāyeyyāti kiṃ pucchāmīti pucchati, tatiyajjhānaṃ pādakaṃ katvā ṭhitassa arahattampi osakkanāpi paṭipadāpi paṭisandhipi kathitā, tathā catutthajjhānādīni pādakāni katvā ṭhitānaṃ, nevasaññānāsaññāyatanaṃ pādakaṃ katvā ṭhitassa na kiñci kathitaṃ, taṃ pucchāmīti pucchati. Apetthāti api ettha. So taṃ upekkhaṃ abhinandatīti so taṃ vipassanupekkhaṃ taṇhādiṭṭhiabhinandanāhi abhinandati. Sesapadadvayepi eseva nayo. Tannissitaṃ hoti viññāṇanti viññāṇaṃ vipassanānissitaṃ hoti. Tadupādānanti yaṃ nikantiviññāṇaṃ, taṃ tassa upādānaṃ nāma gahaṇaṃ nāma hoti. Saupādānoti sagahaṇo. Na parinibbāyatīti vipassanāya sālayo bhikkhu mama sāsane na parinibbāyati. Yo pana vihārapariveṇaupaṭṭhākādīsu sālayo, tasmiṃ vattabbameva natthīti dasseti. Kahaṃ panāti? Kattha pana? Upādiyamānoupādiyatīti paṭisandhiṃ gaṇhamāno gaṇhāti. Upādānaseṭṭhaṃ kira so, bhanteti, bhante, so kira bhikkhu gahetabbaṭṭhānaṃ seṭṭhaṃ uttamaṃ bhavaṃ upādiyati, seṭṭhabhave paṭisandhiṃ gaṇhātīti attho. Iminā tassa bhikkhuno paṭisandhi kathitā. Idānissa arahattaṃ kathetuṃ idhānandātiādimāha.
73. நிஸ்ஸாய நிஸ்ஸாயாதி தங் தங் ஸமாபத்திங் நிஸ்ஸாய. ஓக⁴ஸ்ஸ நித்த²ரணா அக்கா²தாதி ஓக⁴தரணங் கதி²தங், ததியஜ்ஜா²னங் பாத³கங் கத்வா டி²தபி⁴க்கு²னோ ஓக⁴னித்த²ரணா கதி²தா…பே॰… நேவஸஞ்ஞானாஸஞ்ஞாயதனங் பாத³கங் கத்வா டி²தபி⁴க்கு²னோ ஓக⁴னித்த²ரணா கதி²தாதி வத³தி.
73.Nissāya nissāyāti taṃ taṃ samāpattiṃ nissāya. Oghassa nittharaṇā akkhātāti oghataraṇaṃ kathitaṃ, tatiyajjhānaṃ pādakaṃ katvā ṭhitabhikkhuno oghanittharaṇā kathitā…pe… nevasaññānāsaññāyatanaṃ pādakaṃ katvā ṭhitabhikkhuno oghanittharaṇā kathitāti vadati.
கதமோ பன, ப⁴ந்தே, அரியோ விமொக்கோ²தி இத⁴ கிங் புச்ச²தி? ஸமாபத்திங் தாவ பத³ட்டா²னங் கத்வா விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா அரஹத்தங் க³ண்ஹந்தோ பி⁴க்கு² நாவங் வா உளும்பாதீ³னி வா நிஸ்ஸாய மஹோக⁴ங் தரித்வா பாரங் க³ச்ச²ந்தோ விய ந கிலமதி. ஸுக்க²விபஸ்ஸகோ பன பகிண்ணகஸங்கா²ரே ஸம்மஸித்வா அரஹத்தங் க³ண்ஹந்தோ பா³ஹுப³லேன ஸோதங் சி²ந்தி³த்வா பாரங் க³ச்ச²ந்தோ விய கிலமதி. இதி இமஸ்ஸ ஸுக்க²விபஸ்ஸகஸ்ஸ அரஹத்தங் புச்சா²மீதி புச்ச²தி. அரியஸாவகோதி ஸுக்க²விபஸ்ஸகோ அரியஸாவகோ. அயஞ்ஹி ஹெட்டா² அட்ட²ஹி பி⁴க்கூ²ஹி பஞ்ஞவந்ததரோ தேஸஞ்ச பி⁴க்கூ²னங் அத்தனோ சாதி நவன்னம்பி கம்மட்டா²னங் ஏகதோ கத்வா ஸம்மஸதி. ஏஸ ஸக்காயோ யாவதா ஸக்காயோதி யத்தகோ தேபூ⁴மகவட்டஸங்கா²தோ ஸக்காயோ நாம அத்தி², ஸப்³போ³பி ஸோ ஏஸ ஸக்காயோ, ந இதோ பரங் ஸக்காயோ அத்தீ²தி படிஸஞ்சிக்க²தி.
Katamo pana, bhante, ariyo vimokkhoti idha kiṃ pucchati? Samāpattiṃ tāva padaṭṭhānaṃ katvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ gaṇhanto bhikkhu nāvaṃ vā uḷumpādīni vā nissāya mahoghaṃ taritvā pāraṃ gacchanto viya na kilamati. Sukkhavipassako pana pakiṇṇakasaṅkhāre sammasitvā arahattaṃ gaṇhanto bāhubalena sotaṃ chinditvā pāraṃ gacchanto viya kilamati. Iti imassa sukkhavipassakassa arahattaṃ pucchāmīti pucchati. Ariyasāvakoti sukkhavipassako ariyasāvako. Ayañhi heṭṭhā aṭṭhahi bhikkhūhi paññavantataro tesañca bhikkhūnaṃ attano cāti navannampi kammaṭṭhānaṃ ekato katvā sammasati. Esa sakkāyo yāvatā sakkāyoti yattako tebhūmakavaṭṭasaṅkhāto sakkāyo nāma atthi, sabbopi so esa sakkāyo, na ito paraṃ sakkāyo atthīti paṭisañcikkhati.
ஏதங் அமதங் யதி³த³ங் அனுபாதா³ சித்தஸ்ஸ விமொக்கோ²தி யோ பனேஸ சித்தஸ்ஸ அனுபாதா³விமொக்கோ² நாம, ஏதங் அமதங் ஏதங் ஸந்தங் ஏதங் பணீதந்தி படிஸஞ்சிக்க²தி. அஞ்ஞத்த² ச ‘‘அனுபாதா³ சித்தஸ்ஸ விமொக்கோ²’’தி நிப்³பா³னங் வுச்சதி. இமஸ்மிங் பன ஸுத்தே ஸுக்க²விபஸ்ஸகஸ்ஸ அரஹத்தங் கதி²தங். ஸேஸங் ஸப்³ப³த்த² உத்தானமேவ.
Etaṃamataṃ yadidaṃ anupādā cittassa vimokkhoti yo panesa cittassa anupādāvimokkho nāma, etaṃ amataṃ etaṃ santaṃ etaṃ paṇītanti paṭisañcikkhati. Aññattha ca ‘‘anupādā cittassa vimokkho’’ti nibbānaṃ vuccati. Imasmiṃ pana sutte sukkhavipassakassa arahattaṃ kathitaṃ. Sesaṃ sabbattha uttānameva.
கேவலங் பன இமஸ்மிங் ஸுத்தே ஸத்தஸு டா²னேஸு ஓஸக்கனா கதி²தா, அட்ட²ஸு டா²னேஸு படிஸந்தி⁴, நவஸு டா²னேஸு அரஹத்தங் கதி²தந்தி வேதி³தப்³ப³ங். கத²ங்? ததியங் ஜா²னங் தாவ பாத³கங் கத்வா டி²தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ ஓஸக்கனா கதி²தா, படிஸந்தி⁴ கதி²தா, அரஹத்தங் கதி²தங், ததா² சதுத்த²ஜ்ஜா²னங், ததா² ஆகாஸானஞ்சாயதனங். விஞ்ஞாணஞ்சாயதனங் பன பத³ட்டா²னங் கத்வா டி²தானங் திண்ணங் பி⁴க்கூ²னங் ஓஸக்கனா கதி²தா, படிஸந்தி⁴ கதி²தா, அரஹத்தங் கதி²தங். ததா² ஆகிஞ்சஞ்ஞாயதனங் பாத³கங் கத்வா டி²தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ. நேவஸஞ்ஞானாஸஞ்ஞாயதனங் பாத³கங் கத்வா டி²தஸ்ஸ பன ஓஸக்கனா நத்தி², படிஸந்தி⁴ பன அரஹத்தஞ்ச கதி²தங். ஸுக்க²விபஸ்ஸகஸ்ஸ அரஹத்தமேவ கதி²தந்தி. ஏவங் ஸத்தஸு டா²னேஸு ஓஸக்கனா கதி²தா, அட்ட²ஸு டா²னேஸு படிஸந்தி⁴, நவஸு டா²னேஸு அரஹத்தங் கதி²தந்தி வேதி³தப்³ப³ங். இமஞ்ச பன ஸத்தஸு டா²னேஸு ஓஸக்கனங் அட்ட²ஸு படிஸந்தி⁴ங் நவஸு அரஹத்தங் ஸமோதா⁴னெத்வா கதெ²ந்தேன இமங் ஆனேஞ்ஜஸப்பாயஸுத்தங் ஸுகதி²தங் நாம ஹோதீதி.
Kevalaṃ pana imasmiṃ sutte sattasu ṭhānesu osakkanā kathitā, aṭṭhasu ṭhānesu paṭisandhi, navasu ṭhānesu arahattaṃ kathitanti veditabbaṃ. Kathaṃ? Tatiyaṃ jhānaṃ tāva pādakaṃ katvā ṭhitassa bhikkhuno osakkanā kathitā, paṭisandhi kathitā, arahattaṃ kathitaṃ, tathā catutthajjhānaṃ, tathā ākāsānañcāyatanaṃ. Viññāṇañcāyatanaṃ pana padaṭṭhānaṃ katvā ṭhitānaṃ tiṇṇaṃ bhikkhūnaṃ osakkanā kathitā, paṭisandhi kathitā, arahattaṃ kathitaṃ. Tathā ākiñcaññāyatanaṃ pādakaṃ katvā ṭhitassa bhikkhuno. Nevasaññānāsaññāyatanaṃ pādakaṃ katvā ṭhitassa pana osakkanā natthi, paṭisandhi pana arahattañca kathitaṃ. Sukkhavipassakassa arahattameva kathitanti. Evaṃ sattasu ṭhānesu osakkanā kathitā, aṭṭhasu ṭhānesu paṭisandhi, navasu ṭhānesu arahattaṃ kathitanti veditabbaṃ. Imañca pana sattasu ṭhānesu osakkanaṃ aṭṭhasu paṭisandhiṃ navasu arahattaṃ samodhānetvā kathentena imaṃ āneñjasappāyasuttaṃ sukathitaṃ nāma hotīti.
பபஞ்சஸூத³னியா மஜ்ஜி²மனிகாயட்ட²கதா²ய
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
ஆனேஞ்ஜஸப்பாயஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.
Āneñjasappāyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / மஜ்ஜி²மனிகாய • Majjhimanikāya / 6. ஆனேஞ்ஜஸப்பாயஸுத்தங் • 6. Āneñjasappāyasuttaṃ
டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / மஜ்ஜி²மனிகாய (டீகா) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / 6. ஆனேஞ்ஜஸப்பாயஸுத்தவண்ணனா • 6. Āneñjasappāyasuttavaṇṇanā
