| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / அங்கு³த்தரனிகாய • Aṅguttaranikāya |
8. அஞ்ஞதித்தி²யஸுத்தங்
8. Aññatitthiyasuttaṃ
69. ‘‘ஸசே, பி⁴க்க²வே, அஞ்ஞதித்தி²யா பரிப்³பா³ஜகா ஏவங் புச்செ²ய்யுங் – ‘தயோமே, ஆவுஸோ, த⁴ம்மா. கதமே தயோ? ராகோ³, தோ³ஸோ, மோஹோ – இமே கோ², ஆவுஸோ, தயோ த⁴ம்மா. இமேஸங், ஆவுஸோ, திண்ணங் த⁴ம்மானங் கோ விஸேஸோ கோ அதி⁴ப்பயாஸோ 1 கிங் நானாகரண’ந்தி? ஏவங் புட்டா² தும்ஹே, பி⁴க்க²வே, தேஸங் அஞ்ஞதித்தி²யானங் பரிப்³பா³ஜகானங் கிந்தி ப்³யாகரெய்யாதா²’’தி? ‘‘ப⁴க³வங்மூலகா நோ, ப⁴ந்தே, த⁴ம்மா ப⁴க³வங்னெத்திகா ப⁴க³வங்படிஸரணா. ஸாது⁴ வத, ப⁴ந்தே, ப⁴க³வந்தங்யேவ படிபா⁴து ஏதஸ்ஸ பா⁴ஸிதஸ்ஸ அத்தோ². ப⁴க³வதோ ஸுத்வா பி⁴க்கூ² தா⁴ரெஸ்ஸந்தீ’’தி. ‘‘தேன ஹி, பி⁴க்க²வே, ஸுணாத², ஸாது⁴கங் மனஸி கரோத²; பா⁴ஸிஸ்ஸாமீ’’தி. ‘‘ஏவங், ப⁴ந்தே’’தி கோ² தே பி⁴க்கூ² ப⁴க³வதோ பச்சஸ்ஸோஸுங். ப⁴க³வா ஏதத³வோச –
69. ‘‘Sace, bhikkhave, aññatitthiyā paribbājakā evaṃ puccheyyuṃ – ‘tayome, āvuso, dhammā. Katame tayo? Rāgo, doso, moho – ime kho, āvuso, tayo dhammā. Imesaṃ, āvuso, tiṇṇaṃ dhammānaṃ ko viseso ko adhippayāso 2 kiṃ nānākaraṇa’nti? Evaṃ puṭṭhā tumhe, bhikkhave, tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ kinti byākareyyāthā’’ti? ‘‘Bhagavaṃmūlakā no, bhante, dhammā bhagavaṃnettikā bhagavaṃpaṭisaraṇā. Sādhu vata, bhante, bhagavantaṃyeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho. Bhagavato sutvā bhikkhū dhāressantī’’ti. ‘‘Tena hi, bhikkhave, suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘ஸசே , பி⁴க்க²வே, அஞ்ஞதித்தி²யா பரிப்³பா³ஜகா ஏவங் புச்செ²ய்யுங் – ‘தயோமே, ஆவுஸோ, த⁴ம்மா. கதமே தயோ? ராகோ³, தோ³ஸோ, மோஹோ – இமே கோ², ஆவுஸோ, தயோ த⁴ம்மா; இமேஸங், ஆவுஸோ, திண்ணங் த⁴ம்மானங் கோ விஸேஸோ கோ அதி⁴ப்பயாஸோ கிங் நானாகரண’ந்தி? ஏவங் புட்டா² தும்ஹே, பி⁴க்க²வே, தேஸங் அஞ்ஞதித்தி²யானங் பரிப்³பா³ஜகானங் ஏவங் ப்³யாகரெய்யாத² – ‘ராகோ³ கோ², ஆவுஸோ, அப்பஸாவஜ்ஜோ த³ந்த⁴விராகீ³, தோ³ஸோ மஹாஸாவஜ்ஜோ கி²ப்பவிராகீ³, மோஹோ மஹாஸாவஜ்ஜோ த³ந்த⁴விராகீ³’’’ தி.
‘‘Sace , bhikkhave, aññatitthiyā paribbājakā evaṃ puccheyyuṃ – ‘tayome, āvuso, dhammā. Katame tayo? Rāgo, doso, moho – ime kho, āvuso, tayo dhammā; imesaṃ, āvuso, tiṇṇaṃ dhammānaṃ ko viseso ko adhippayāso kiṃ nānākaraṇa’nti? Evaṃ puṭṭhā tumhe, bhikkhave, tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ evaṃ byākareyyātha – ‘rāgo kho, āvuso, appasāvajjo dandhavirāgī, doso mahāsāvajjo khippavirāgī, moho mahāsāvajjo dandhavirāgī’’’ ti.
‘‘‘கோ பனாவுஸோ, ஹேது கோ பச்சயோ யேன அனுப்பன்னோ வா ராகோ³ உப்பஜ்ஜதி உப்பன்னோ வா ராகோ³ பி⁴ய்யோபா⁴வாய வேபுல்லாய ஸங்வத்ததீ’தி? ‘ஸுப⁴னிமித்தந்திஸ்ஸ வசனீயங். தஸ்ஸ ஸுப⁴னிமித்தங் அயோனிஸோ மனஸி கரோதோ அனுப்பன்னோ வா ராகோ³ உப்பஜ்ஜதி உப்பன்னோ வா ராகோ³ பி⁴ய்யோபா⁴வாய வேபுல்லாய ஸங்வத்ததி. அயங் கோ², ஆவுஸோ, ஹேது அயங் பச்சயோ யேன அனுப்பன்னோ வா ராகோ³ உப்பஜ்ஜதி உப்பன்னோ வா ராகோ³ பி⁴ய்யோபா⁴வாய வேபுல்லாய ஸங்வத்ததீ’’’தி.
‘‘‘Ko panāvuso, hetu ko paccayo yena anuppanno vā rāgo uppajjati uppanno vā rāgo bhiyyobhāvāya vepullāya saṃvattatī’ti? ‘Subhanimittantissa vacanīyaṃ. Tassa subhanimittaṃ ayoniso manasi karoto anuppanno vā rāgo uppajjati uppanno vā rāgo bhiyyobhāvāya vepullāya saṃvattati. Ayaṃ kho, āvuso, hetu ayaṃ paccayo yena anuppanno vā rāgo uppajjati uppanno vā rāgo bhiyyobhāvāya vepullāya saṃvattatī’’’ti.
‘‘‘கோ பனாவுஸோ, ஹேது கோ பச்சயோ யேன அனுப்பன்னோ வா தோ³ஸோ உப்பஜ்ஜதி உப்பன்னோ வா தோ³ஸோ பி⁴ய்யோபா⁴வாய வேபுல்லாய ஸங்வத்ததீ’தி? ‘படிக⁴னிமித்தங் திஸ்ஸ வசனீயங். தஸ்ஸ படிக⁴னிமித்தங் அயோனிஸோ மனஸி கரோதோ அனுப்பன்னோ வா தோ³ஸோ உப்பஜ்ஜதி உப்பன்னோ வா தோ³ஸோ பி⁴ய்யோபா⁴வாய வேபுல்லாய ஸங்வத்ததி. அயங் கோ², ஆவுஸோ, ஹேது அயங் பச்சயோ யேன அனுப்பன்னோ வா தோ³ஸோ உப்பஜ்ஜதி உப்பன்னோ வா தோ³ஸோ பி⁴ய்யோபா⁴வாய வேபுல்லாய ஸங்வத்ததீ’’’தி.
‘‘‘Ko panāvuso, hetu ko paccayo yena anuppanno vā doso uppajjati uppanno vā doso bhiyyobhāvāya vepullāya saṃvattatī’ti? ‘Paṭighanimittaṃ tissa vacanīyaṃ. Tassa paṭighanimittaṃ ayoniso manasi karoto anuppanno vā doso uppajjati uppanno vā doso bhiyyobhāvāya vepullāya saṃvattati. Ayaṃ kho, āvuso, hetu ayaṃ paccayo yena anuppanno vā doso uppajjati uppanno vā doso bhiyyobhāvāya vepullāya saṃvattatī’’’ti.
‘‘‘கோ பனாவுஸோ, ஹேது கோ பச்சயோ யேன அனுப்பன்னோ வா மோஹோ உப்பஜ்ஜதி உப்பன்னோ வா மோஹோ பி⁴ய்யோபா⁴வாய வேபுல்லாய ஸங்வத்ததீ’தி? ‘அயோனிஸோ மனஸிகாரோ திஸ்ஸ வசனீயங். தஸ்ஸ அயோனிஸோ மனஸி கரோதோ அனுப்பன்னோ வா மோஹோ உப்பஜ்ஜதி உப்பன்னோ வா மோஹோ பி⁴ய்யோபா⁴வாய வேபுல்லாய ஸங்வத்ததி. அயங் கோ², ஆவுஸோ, ஹேது அயங் பச்சயோ யேன அனுப்பன்னோ வா மோஹோ உப்பஜ்ஜதி உப்பன்னோ வா மோஹோ பி⁴ய்யோபா⁴வாய வேபுல்லாய ஸங்வத்ததீ’’’தி.
‘‘‘Ko panāvuso, hetu ko paccayo yena anuppanno vā moho uppajjati uppanno vā moho bhiyyobhāvāya vepullāya saṃvattatī’ti? ‘Ayoniso manasikāro tissa vacanīyaṃ. Tassa ayoniso manasi karoto anuppanno vā moho uppajjati uppanno vā moho bhiyyobhāvāya vepullāya saṃvattati. Ayaṃ kho, āvuso, hetu ayaṃ paccayo yena anuppanno vā moho uppajjati uppanno vā moho bhiyyobhāvāya vepullāya saṃvattatī’’’ti.
‘‘‘கோ பனாவுஸோ, ஹேது கோ பச்சயோ யேன அனுப்பன்னோ சேவ ராகோ³ நுப்பஜ்ஜதி உப்பன்னோ ச ராகோ³ பஹீயதீ’தி? ‘அஸுப⁴னிமித்தந்திஸ்ஸ வசனீயங். தஸ்ஸ அஸுப⁴னிமித்தங் யோனிஸோ மனஸி கரோதோ அனுப்பன்னோ சேவ ராகோ³ நுப்பஜ்ஜதி உப்பன்னோ ச ராகோ³ பஹீயதி. அயங் கோ², ஆவுஸோ , ஹேது அயங் பச்சயோ யேன அனுப்பன்னோ சேவ ராகோ³ நுப்பஜ்ஜதி உப்பன்னோ ச ராகோ³ பஹீயதீ’’’தி.
‘‘‘Ko panāvuso, hetu ko paccayo yena anuppanno ceva rāgo nuppajjati uppanno ca rāgo pahīyatī’ti? ‘Asubhanimittantissa vacanīyaṃ. Tassa asubhanimittaṃ yoniso manasi karoto anuppanno ceva rāgo nuppajjati uppanno ca rāgo pahīyati. Ayaṃ kho, āvuso , hetu ayaṃ paccayo yena anuppanno ceva rāgo nuppajjati uppanno ca rāgo pahīyatī’’’ti.
‘‘‘கோ பனாவுஸோ, ஹேது கோ பச்சயோ யேன அனுப்பன்னோ சேவ தோ³ஸோ நுப்பஜ்ஜதி உப்பன்னோ ச தோ³ஸோ பஹீயதீ’தி? ‘மெத்தா சேதோவிமுத்தீ திஸ்ஸ வசனீயங். தஸ்ஸ மெத்தங் சேதோவிமுத்திங் யோனிஸோ மனஸி கரோதோ அனுப்பன்னோ சேவ தோ³ஸோ நுப்பஜ்ஜதி உப்பன்னோ ச தோ³ஸோ பஹீயதி. அயங் கோ², ஆவுஸோ, ஹேது அயங் பச்சயோ யேன அனுப்பன்னோ சேவ தோ³ஸோ நுப்பஜ்ஜதி உப்பன்னோ ச தோ³ஸோ பஹீயதீ’’’தி.
‘‘‘Ko panāvuso, hetu ko paccayo yena anuppanno ceva doso nuppajjati uppanno ca doso pahīyatī’ti? ‘Mettā cetovimuttī tissa vacanīyaṃ. Tassa mettaṃ cetovimuttiṃ yoniso manasi karoto anuppanno ceva doso nuppajjati uppanno ca doso pahīyati. Ayaṃ kho, āvuso, hetu ayaṃ paccayo yena anuppanno ceva doso nuppajjati uppanno ca doso pahīyatī’’’ti.
‘‘‘கோ பனாவுஸோ, ஹேது கோ பச்சயோ யேன அனுப்பன்னோ சேவ மோஹோ நுப்பஜ்ஜதி உப்பன்னோ ச மோஹோ பஹீயதீ’தி? ‘யோனிஸோமனஸிகாரோ திஸ்ஸ வசனீயங். தஸ்ஸ யோனிஸோ மனஸி கரோதோ அனுப்பன்னோ சேவ மோஹோ நுப்பஜ்ஜதி உப்பன்னோ ச மோஹோ பஹீயதி. அயங் கோ², ஆவுஸோ, ஹேது அயங் பச்சயோ யேன அனுப்பன்னோ வா மோஹோ நுப்பஜ்ஜதி உப்பன்னோ ச மோஹோ பஹீயதீ’’’தி. அட்ட²மங்.
‘‘‘Ko panāvuso, hetu ko paccayo yena anuppanno ceva moho nuppajjati uppanno ca moho pahīyatī’ti? ‘Yonisomanasikāro tissa vacanīyaṃ. Tassa yoniso manasi karoto anuppanno ceva moho nuppajjati uppanno ca moho pahīyati. Ayaṃ kho, āvuso, hetu ayaṃ paccayo yena anuppanno vā moho nuppajjati uppanno ca moho pahīyatī’’’ti. Aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / அங்கு³த்தரனிகாய (அட்ட²கதா²) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 8. அஞ்ஞதித்தி²யஸுத்தவண்ணனா • 8. Aññatitthiyasuttavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / அங்கு³த்தரனிகாய (டீகா) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 8. அஞ்ஞதித்தி²யஸுத்தவண்ணனா • 8. Aññatitthiyasuttavaṇṇanā
