| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પઞ્ચપકરણ-અટ્ઠકથા • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
૧૩-૧૮. અનુલોમપચ્ચનીયપટ્ઠાનવણ્ણના
13-18. Anulomapaccanīyapaṭṭhānavaṇṇanā
૧. ઇદાનિ કુસલાદીસુ ધમ્મેસુ પચ્ચયધમ્મં અપ્પટિક્ખિપિત્વા પચ્ચયુપ્પન્નસ્સ કુસલાદિભાવપટિક્ખેપવસેન ધમ્માનં અનુલોમપચ્ચનીયતાય લદ્ધનામં અનુલોમપચ્ચનીયપટ્ઠાનં દસ્સેતું કુસલં ધમ્મં પટિચ્ચ ન કુસલો ધમ્મો ઉપ્પજ્જતિ હેતુપચ્ચયાતિઆદિ આરદ્ધં. તત્થ કુસલં ધમ્મં પટિચ્ચાતિ કુસલસ્સ પચ્ચયભાવં અનુજાનાતિ. ન કુસલો ધમ્મો ઉપ્પજ્જતીતિ કુસલસ્સેવ ઉપ્પત્તિં વારેતિ. તસ્મા ‘‘કુસલે ખન્ધે પટિચ્ચ ચિત્તસમુટ્ઠાનં રૂપ’’ન્તિઆદિના નયેન વિસ્સજ્જનં દસ્સિતં, તં સબ્બં પાળિં ઓલોકેત્વા સાધુકં સલ્લક્ખેતબ્બં. યમ્પિ યેન સદિસં, યઞ્ચ યત્થ લબ્ભતિ, યો ચ યેસં વિસ્સજ્જનાનં યેસુ પચ્ચયેસુ ગણનપરિચ્છેદો, સો સબ્બો પાળિયં દસ્સિતો, તસ્મા પાળિયેવ એત્થ અત્થો. યથા ચેત્થ, એવં દુકપટ્ઠાનાદીસુપીતિ.
1. Idāni kusalādīsu dhammesu paccayadhammaṃ appaṭikkhipitvā paccayuppannassa kusalādibhāvapaṭikkhepavasena dhammānaṃ anulomapaccanīyatāya laddhanāmaṃ anulomapaccanīyapaṭṭhānaṃ dassetuṃ kusalaṃ dhammaṃ paṭicca na kusalo dhammo uppajjati hetupaccayātiādi āraddhaṃ. Tattha kusalaṃ dhammaṃ paṭiccāti kusalassa paccayabhāvaṃ anujānāti. Na kusalo dhammo uppajjatīti kusalasseva uppattiṃ vāreti. Tasmā ‘‘kusale khandhe paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpa’’ntiādinā nayena vissajjanaṃ dassitaṃ, taṃ sabbaṃ pāḷiṃ oloketvā sādhukaṃ sallakkhetabbaṃ. Yampi yena sadisaṃ, yañca yattha labbhati, yo ca yesaṃ vissajjanānaṃ yesu paccayesu gaṇanaparicchedo, so sabbo pāḷiyaṃ dassito, tasmā pāḷiyeva ettha attho. Yathā cettha, evaṃ dukapaṭṭhānādīsupīti.
એત્તાવતા –
Ettāvatā –
તિકઞ્ચ પટ્ઠાનવરં દુકુત્તમં,
Tikañca paṭṭhānavaraṃ dukuttamaṃ,
દુકં તિકઞ્ચેવ તિકં દુકઞ્ચ;
Dukaṃ tikañceva tikaṃ dukañca;
તિકં તિકઞ્ચેવ દુકં દુકઞ્ચ,
Tikaṃ tikañceva dukaṃ dukañca,
છ અનુલોમપચ્ચનીયમ્હિ નયા સુગમ્ભીરાતિ. –
Cha anulomapaccanīyamhi nayā sugambhīrāti. –
અટ્ઠકથાયં વુત્તગાથાય દીપિતા ધમ્માનુલોમપચ્ચનીયપટ્ઠાને છ નયા નિદ્દિટ્ઠા હોન્તિ. પચ્ચયવસેન પનેત્થ એકેકસ્મિં પટ્ઠાને અનુલોમાદયો ચત્તારો ચત્તારો નયાતિ એકેન પરિયાયેન ચતુવીસતિનયપટિમણ્ડિતં અનુલોમપચ્ચનીયપટ્ઠાનઞ્ઞેવ વેદિતબ્બં.
Aṭṭhakathāyaṃ vuttagāthāya dīpitā dhammānulomapaccanīyapaṭṭhāne cha nayā niddiṭṭhā honti. Paccayavasena panettha ekekasmiṃ paṭṭhāne anulomādayo cattāro cattāro nayāti ekena pariyāyena catuvīsatinayapaṭimaṇḍitaṃ anulomapaccanīyapaṭṭhānaññeva veditabbaṃ.
અનુલોમપચ્ચનીયપટ્ઠાનવણ્ણના.
Anulomapaccanīyapaṭṭhānavaṇṇanā.
