Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / அங்கு³த்தரனிகாய • Aṅguttaranikāya

    10. அனுருத்³த⁴மஹாவிதக்கஸுத்தங்

    10. Anuruddhamahāvitakkasuttaṃ

    30. ஏகங் ஸமயங் ப⁴க³வா ப⁴க்³கே³ஸு விஹரதி ஸுங்ஸுமாரகி³ரே பே⁴ஸகளாவனே மிக³தா³யே. தேன கோ² பன ஸமயேன ஆயஸ்மா அனுருத்³தோ⁴ சேதீஸு விஹரதி பாசீனவங்ஸதா³யே. அத² கோ² ஆயஸ்மதோ அனுருத்³த⁴ஸ்ஸ ரஹோக³தஸ்ஸ படிஸல்லீனஸ்ஸ ஏவங் சேதஸோ பரிவிதக்கோ உத³பாதி³ – ‘‘அப்பிச்ச²ஸ்ஸாயங் த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ மஹிச்ச²ஸ்ஸ; ஸந்துட்ட²ஸ்ஸாயங் த⁴ம்மோ , நாயங் த⁴ம்மோ அஸந்துட்ட²ஸ்ஸ; பவிவித்தஸ்ஸாயங் த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ ஸங்க³ணிகாராமஸ்ஸ; ஆரத்³த⁴வீரியஸ்ஸாயங் த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ குஸீதஸ்ஸ; உபட்டி²தஸ்ஸதிஸ்ஸாயங் 1 த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ முட்ட²ஸ்ஸதிஸ்ஸ 2; ஸமாஹிதஸ்ஸாயங் த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ அஸமாஹிதஸ்ஸ; பஞ்ஞவதோ அயங் த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ து³ப்பஞ்ஞஸ்ஸா’’தி.

    30. Ekaṃ samayaṃ bhagavā bhaggesu viharati suṃsumāragire bhesakaḷāvane migadāye. Tena kho pana samayena āyasmā anuruddho cetīsu viharati pācīnavaṃsadāye. Atha kho āyasmato anuruddhassa rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘‘appicchassāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo mahicchassa; santuṭṭhassāyaṃ dhammo , nāyaṃ dhammo asantuṭṭhassa; pavivittassāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo saṅgaṇikārāmassa; āraddhavīriyassāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo kusītassa; upaṭṭhitassatissāyaṃ 3 dhammo, nāyaṃ dhammo muṭṭhassatissa 4; samāhitassāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo asamāhitassa; paññavato ayaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo duppaññassā’’ti.

    அத² கோ² ப⁴க³வா ஆயஸ்மதோ அனுருத்³த⁴ஸ்ஸ சேதஸா சேதோபரிவிதக்கமஞ்ஞாய – ஸெய்யதா²பி நாம ப³லவா புரிஸோ ஸமிஞ்ஜிதங் வா பா³ஹங் பஸாரெய்ய, பஸாரிதங் வா பா³ஹங் ஸமிஞ்ஜெய்ய; ஏவமேவங் – ப⁴க்³கே³ஸு ஸுங்ஸுமாரகி³ரே பே⁴ஸகளாவனே மிக³தா³யே அந்தரஹிதோ சேதீஸு பாசீனவங்ஸதா³யே ஆயஸ்மதோ அனுருத்³த⁴ஸ்ஸ ஸம்முகே² பாதுரஹோஸி. நிஸீதி³ ப⁴க³வா பஞ்ஞத்தே ஆஸனே. ஆயஸ்மாபி கோ² அனுருத்³தோ⁴ ப⁴க³வந்தங் அபி⁴வாதெ³த்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³. ஏகமந்தங்

    Atha kho bhagavā āyasmato anuruddhassa cetasā cetoparivitakkamaññāya – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya; evamevaṃ – bhaggesu suṃsumāragire bhesakaḷāvane migadāye antarahito cetīsu pācīnavaṃsadāye āyasmato anuruddhassa sammukhe pāturahosi. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Āyasmāpi kho anuruddho bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ

    நிஸின்னங் கோ² ஆயஸ்மந்தங் அனுருத்³த⁴ங் ப⁴க³வா ஏதத³வோச –

    Nisinnaṃ kho āyasmantaṃ anuruddhaṃ bhagavā etadavoca –

    ‘‘ஸாது⁴ ஸாது⁴, அனுருத்³த⁴! ஸாது⁴ கோ² த்வங், அனுருத்³த⁴, (யங் தங் மஹாபுரிஸவிதக்கங்) 5 விதக்கேஸி – ‘அப்பிச்ச²ஸ்ஸாயங் த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ மஹிச்ச²ஸ்ஸ; ஸந்துட்ட²ஸ்ஸாயங் த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ அஸந்துட்ட²ஸ்ஸ; பவிவித்தஸ்ஸாயங் த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ ஸங்க³ணிகாராமஸ்ஸ; ஆரத்³த⁴வீரியஸ்ஸாயங் த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ குஸீதஸ்ஸ; உபட்டி²தஸ்ஸதிஸ்ஸாயங் த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ முட்ட²ஸ்ஸதிஸ்ஸ; ஸமாஹிதஸ்ஸாயங் த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ அஸமாஹிதஸ்ஸ; பஞ்ஞவதோ அயங் த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ து³ப்பஞ்ஞஸ்ஸா’தி. தேன ஹி த்வங், அனுருத்³த⁴, இமம்பி அட்ட²மங் மஹாபுரிஸவிதக்கங் விதக்கேஹி – ‘நிப்பபஞ்சாராமஸ்ஸாயங் த⁴ம்மோ நிப்பபஞ்சரதினோ, நாயங் த⁴ம்மோ பபஞ்சாராமஸ்ஸ பபஞ்சரதினோ’’’தி.

    ‘‘Sādhu sādhu, anuruddha! Sādhu kho tvaṃ, anuruddha, (yaṃ taṃ mahāpurisavitakkaṃ) 6 vitakkesi – ‘appicchassāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo mahicchassa; santuṭṭhassāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo asantuṭṭhassa; pavivittassāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo saṅgaṇikārāmassa; āraddhavīriyassāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo kusītassa; upaṭṭhitassatissāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo muṭṭhassatissa; samāhitassāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo asamāhitassa; paññavato ayaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo duppaññassā’ti. Tena hi tvaṃ, anuruddha, imampi aṭṭhamaṃ mahāpurisavitakkaṃ vitakkehi – ‘nippapañcārāmassāyaṃ dhammo nippapañcaratino, nāyaṃ dhammo papañcārāmassa papañcaratino’’’ti.

    ‘‘யதோ கோ² த்வங், அனுருத்³த⁴, இமே அட்ட² மஹாபுரிஸவிதக்கே விதக்கெஸ்ஸஸி, ததோ த்வங், அனுருத்³த⁴, யாவதே³வ 7 ஆகங்கி²ஸ்ஸஸி, விவிச்சேவ காமேஹி விவிச்ச அகுஸலேஹி த⁴ம்மேஹி ஸவிதக்கங் ஸவிசாரங் விவேகஜங் பீதிஸுக²ங் பட²மங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரிஸ்ஸஸி.

    ‘‘Yato kho tvaṃ, anuruddha, ime aṭṭha mahāpurisavitakke vitakkessasi, tato tvaṃ, anuruddha, yāvadeva 8 ākaṅkhissasi, vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharissasi.

    ‘‘யதோ கோ² த்வங், அனுருத்³த⁴, இமே அட்ட² மஹாபுரிஸவிதக்கே விதக்கெஸ்ஸஸி, ததோ த்வங், அனுருத்³த⁴, யாவதே³வ ஆகங்கி²ஸ்ஸஸி, விதக்கவிசாரானங் வூபஸமா அஜ்ஜ²த்தங் ஸம்பஸாத³னங் சேதஸோ ஏகோதி³பா⁴வங் அவிதக்கங் அவிசாரங் ஸமாதி⁴ஜங் பீதிஸுக²ங் து³தியங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரிஸ்ஸஸி.

    ‘‘Yato kho tvaṃ, anuruddha, ime aṭṭha mahāpurisavitakke vitakkessasi, tato tvaṃ, anuruddha, yāvadeva ākaṅkhissasi, vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharissasi.

    ‘‘யதோ கோ² த்வங், அனுருத்³த⁴, இமே அட்ட² மஹாபுரிஸவிதக்கே விதக்கெஸ்ஸஸி, ததோ த்வங், அனுருத்³த⁴ , யாவதே³வ ஆகங்கி²ஸ்ஸஸி, பீதியா ச விராகா³ உபெக்க²கோ ச விஹரிஸ்ஸஸி ஸதோ ச ஸம்பஜானோ ஸுக²ஞ்ச காயேன படிஸங்வேதி³ஸ்ஸஸி யங் தங் அரியா ஆசிக்க²ந்தி – ‘உபெக்க²கோ ஸதிமா ஸுக²விஹாரீ’தி ததியங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரிஸ்ஸஸி.

    ‘‘Yato kho tvaṃ, anuruddha, ime aṭṭha mahāpurisavitakke vitakkessasi, tato tvaṃ, anuruddha , yāvadeva ākaṅkhissasi, pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharissasi sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedissasi yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti – ‘upekkhako satimā sukhavihārī’ti tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharissasi.

    ‘‘யதோ கோ² த்வங், அனுருத்³த⁴, இமே அட்ட² மஹாபுரிஸவிதக்கே விதக்கெஸ்ஸஸி, ததோ த்வங், அனுருத்³த⁴, யாவதே³வ ஆகங்கி²ஸ்ஸஸி, ஸுக²ஸ்ஸ ச பஹானா து³க்க²ஸ்ஸ ச பஹானா புப்³பே³வ ஸோமனஸ்ஸதோ³மனஸ்ஸானங் அத்த²ங்க³மா அது³க்க²மஸுக²ங் உபெக்கா²ஸதிபாரிஸுத்³தி⁴ங் சதுத்த²ங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரிஸ்ஸஸி.

    ‘‘Yato kho tvaṃ, anuruddha, ime aṭṭha mahāpurisavitakke vitakkessasi, tato tvaṃ, anuruddha, yāvadeva ākaṅkhissasi, sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharissasi.

    ‘‘யதோ கோ² த்வங், அனுருத்³த⁴, இமே ச அட்ட² மஹாபுரிஸவிதக்கே விதக்கெஸ்ஸஸி, இமேஸஞ்ச சதுன்னங் ஜா²னானங் ஆபி⁴சேதஸிகானங் தி³ட்ட²த⁴ம்மஸுக²விஹாரானங் நிகாமலாபீ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி அகிச்ச²லாபீ⁴ அகஸிரலாபீ⁴, ததோ துய்ஹங், அனுருத்³த⁴, ஸெய்யதா²பி நாம க³ஹபதிஸ்ஸ வா க³ஹபதிபுத்தஸ்ஸ வா நானாரத்தானங் து³ஸ்ஸானங் து³ஸ்ஸகரண்ட³கோ பூரோ; ஏவமேவங் தே பங்ஸுகூலசீவரங் கா²யிஸ்ஸதி ஸந்துட்ட²ஸ்ஸ விஹரதோ ரதியா அபரிதஸ்ஸாய பா²ஸுவிஹாராய ஓக்கமனாய நிப்³பா³னஸ்ஸ.

    ‘‘Yato kho tvaṃ, anuruddha, ime ca aṭṭha mahāpurisavitakke vitakkessasi, imesañca catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī bhavissasi akicchalābhī akasiralābhī, tato tuyhaṃ, anuruddha, seyyathāpi nāma gahapatissa vā gahapatiputtassa vā nānārattānaṃ dussānaṃ dussakaraṇḍako pūro; evamevaṃ te paṃsukūlacīvaraṃ khāyissati santuṭṭhassa viharato ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya okkamanāya nibbānassa.

    ‘‘யதோ கோ² த்வங், அனுருத்³த⁴, இமே ச அட்ட² மஹாபுரிஸவிதக்கே விதக்கெஸ்ஸஸி, இமேஸஞ்ச சதுன்னங் ஜா²னானங் ஆபி⁴சேதஸிகானங் தி³ட்ட²த⁴ம்மஸுக²விஹாரானங் நிகாமலாபீ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி அகிச்ச²லாபீ⁴ அகஸிரலாபீ⁴, ததோ துய்ஹங், அனுருத்³த⁴, ஸெய்யதா²பி நாம க³ஹபதிஸ்ஸ வா க³ஹபதிபுத்தஸ்ஸ வா ஸாலீனங் ஓத³னோ விசிதகாளகோ அனேகஸூபோ அனேகப்³யஞ்ஜனோ; ஏவமேவங் தே பிண்டி³யாலோபபோ⁴ஜனங் கா²யிஸ்ஸதி ஸந்துட்ட²ஸ்ஸ விஹரதோ ரதியா அபரிதஸ்ஸாய பா²ஸுவிஹாராய ஓக்கமனாய நிப்³பா³னஸ்ஸ.

    ‘‘Yato kho tvaṃ, anuruddha, ime ca aṭṭha mahāpurisavitakke vitakkessasi, imesañca catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī bhavissasi akicchalābhī akasiralābhī, tato tuyhaṃ, anuruddha, seyyathāpi nāma gahapatissa vā gahapatiputtassa vā sālīnaṃ odano vicitakāḷako anekasūpo anekabyañjano; evamevaṃ te piṇḍiyālopabhojanaṃ khāyissati santuṭṭhassa viharato ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya okkamanāya nibbānassa.

    ‘‘யதோ கோ² த்வங், அனுருத்³த⁴, இமே ச அட்ட² மஹாபுரிஸவிதக்கே விதக்கெஸ்ஸஸி, இமேஸஞ்ச சதுன்னங் ஜா²னானங் ஆபி⁴சேதஸிகானங் தி³ட்ட²த⁴ம்மஸுக²விஹாரானங் நிகாமலாபீ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி அகிச்ச²லாபீ⁴ அகஸிரலாபீ⁴, ததோ துய்ஹங், அனுருத்³த⁴, ஸெய்யதா²பி நாம க³ஹபதிஸ்ஸ வா க³ஹபதிபுத்தஸ்ஸ வா கூடாகா³ரங் உல்லித்தாவலித்தங் நிவாதங் பு²ஸிதக்³க³ளங் பிஹிதவாதபானங்; ஏவமேவங் தே ருக்க²மூலஸேனாஸனங் கா²யிஸ்ஸதி ஸந்துட்ட²ஸ்ஸ விஹரதோ ரதியா அபரிதஸ்ஸாய பா²ஸுவிஹாராய ஓக்கமனாய நிப்³பா³னஸ்ஸ.

    ‘‘Yato kho tvaṃ, anuruddha, ime ca aṭṭha mahāpurisavitakke vitakkessasi, imesañca catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī bhavissasi akicchalābhī akasiralābhī, tato tuyhaṃ, anuruddha, seyyathāpi nāma gahapatissa vā gahapatiputtassa vā kūṭāgāraṃ ullittāvalittaṃ nivātaṃ phusitaggaḷaṃ pihitavātapānaṃ; evamevaṃ te rukkhamūlasenāsanaṃ khāyissati santuṭṭhassa viharato ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya okkamanāya nibbānassa.

    ‘‘யதோ கோ² த்வங், அனுருத்³த⁴, இமே ச அட்ட² மஹாபுரிஸவிதக்கே விதக்கெஸ்ஸஸி, இமேஸஞ்ச சதுன்னங் ஜா²னானங் ஆபி⁴சேதஸிகானங் தி³ட்ட²த⁴ம்மஸுக²விஹாரானங் நிகாமலாபீ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி அகிச்ச²லாபீ⁴ அகஸிரலாபீ⁴, ததோ துய்ஹங், அனுருத்³த⁴ , ஸெய்யதா²பி நாம க³ஹபதிஸ்ஸ வா க³ஹபதிபுத்தஸ்ஸ வா பல்லங்கோ கோ³னகத்த²தோ படிகத்த²தோ படலிகத்த²தோ கத³லிமிக³பவரபச்சத்த²ரணோ 9 ஸஉத்தரச்ச²தோ³ உப⁴தோலோஹிதகூபதா⁴னோ; ஏவமேவங் தே திணஸந்தா²ரகஸயனாஸனங் கா²யிஸ்ஸதி ஸந்துட்ட²ஸ்ஸ விஹரதோ ரதியா அபரிதஸ்ஸாய பா²ஸுவிஹாராய ஓக்கமனாய நிப்³பா³னஸ்ஸ.

    ‘‘Yato kho tvaṃ, anuruddha, ime ca aṭṭha mahāpurisavitakke vitakkessasi, imesañca catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī bhavissasi akicchalābhī akasiralābhī, tato tuyhaṃ, anuruddha , seyyathāpi nāma gahapatissa vā gahapatiputtassa vā pallaṅko gonakatthato paṭikatthato paṭalikatthato kadalimigapavarapaccattharaṇo 10 sauttaracchado ubhatolohitakūpadhāno; evamevaṃ te tiṇasanthārakasayanāsanaṃ khāyissati santuṭṭhassa viharato ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya okkamanāya nibbānassa.

    ‘‘யதோ கோ² த்வங், அனுருத்³த⁴, இமே ச அட்ட² மஹாபுரிஸவிதக்கே விதக்கெஸ்ஸஸி, இமேஸஞ்ச சதுன்னங் ஜா²னானங் ஆபி⁴சேதஸிகானங் தி³ட்ட²த⁴ம்மஸுக²விஹாரானங் நிகாமலாபீ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி அகிச்ச²லாபீ⁴ அகஸிரலாபீ⁴, ததோ துய்ஹங், அனுருத்³த⁴, ஸெய்யதா²பி நாம க³ஹபதிஸ்ஸ வா க³ஹபதிபுத்தஸ்ஸ வா நானாபே⁴ஸஜ்ஜானி, ஸெய்யதி²த³ங் – ஸப்பி நவனீதங் தேலங் மது⁴ பா²ணிதங்; ஏவமேவங் தே பூதிமுத்தபே⁴ஸஜ்ஜங் கா²யிஸ்ஸதி ஸந்துட்ட²ஸ்ஸ விஹரதோ ரதியா அபரிதஸ்ஸாய பா²ஸுவிஹாராய ஓக்கமனாய நிப்³பா³னஸ்ஸ. தேன ஹி த்வங், அனுருத்³த⁴, ஆயதிகம்பி வஸ்ஸாவாஸங் இதே⁴வ சேதீஸு பாசீனவங்ஸதா³யே விஹரெய்யாஸீ’’தி. ‘‘ஏவங், ப⁴ந்தே’’தி கோ² ஆயஸ்மா அனுருத்³தோ⁴ ப⁴க³வதோ பச்சஸ்ஸோஸி.

    ‘‘Yato kho tvaṃ, anuruddha, ime ca aṭṭha mahāpurisavitakke vitakkessasi, imesañca catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī bhavissasi akicchalābhī akasiralābhī, tato tuyhaṃ, anuruddha, seyyathāpi nāma gahapatissa vā gahapatiputtassa vā nānābhesajjāni, seyyathidaṃ – sappi navanītaṃ telaṃ madhu phāṇitaṃ; evamevaṃ te pūtimuttabhesajjaṃ khāyissati santuṭṭhassa viharato ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya okkamanāya nibbānassa. Tena hi tvaṃ, anuruddha, āyatikampi vassāvāsaṃ idheva cetīsu pācīnavaṃsadāye vihareyyāsī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā anuruddho bhagavato paccassosi.

    அத² கோ² ப⁴க³வா ஆயஸ்மந்தங் அனுருத்³த⁴ங் இமினா ஓவாதே³ன ஓவதி³த்வா – ஸெய்யதா²பி நாம ப³லவா புரிஸோ ஸமிஞ்ஜிதங் வா பா³ஹங் பஸாரெய்ய, பஸாரிதங் வா பா³ஹங் ஸமிஞ்ஜெய்ய, ஏவமேவங் – சேதீஸு பாசீனவங்ஸதா³யே அந்தரஹிதோ ப⁴க்³கே³ஸு ஸுங்ஸுமாரகி³ரே பே⁴ஸகளாவனே மிக³தா³யே பாதுரஹோஸீதி. நிஸீதி³ ப⁴க³வா பஞ்ஞத்தே ஆஸனே. நிஸஜ்ஜ கோ² ப⁴க³வா பி⁴க்கூ² ஆமந்தேஸி – ‘‘அட்ட² கோ², பி⁴க்க²வே, மஹாபுரிஸவிதக்கே தே³ஸெஸ்ஸாமி, தங் ஸுணாத²…பே॰… கதமே ச, பி⁴க்க²வே, அட்ட² மஹாபுரிஸவிதக்கா? அப்பிச்ச²ஸ்ஸாயங், பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ மஹிச்ச²ஸ்ஸ; ஸந்துட்ட²ஸ்ஸாயங், பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ அஸந்துட்ட²ஸ்ஸ; பவிவித்தஸ்ஸாயங், பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ ஸங்க³ணிகாராமஸ்ஸ; ஆரத்³த⁴வீரியஸ்ஸாயங், பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ குஸீதஸ்ஸ; உபட்டி²தஸ்ஸதிஸ்ஸாயங், பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ முட்ட²ஸ்ஸதிஸ்ஸ; ஸமாஹிதஸ்ஸாயங், பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ அஸமாஹிதஸ்ஸ; பஞ்ஞவதோ அயங், பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ து³ப்பஞ்ஞஸ்ஸ; நிப்பபஞ்சாராமஸ்ஸாயங், பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மோ நிப்பபஞ்சரதினோ, நாயங் த⁴ம்மோ பபஞ்சாராமஸ்ஸ பபஞ்சரதினோ’’.

    Atha kho bhagavā āyasmantaṃ anuruddhaṃ iminā ovādena ovaditvā – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya, evamevaṃ – cetīsu pācīnavaṃsadāye antarahito bhaggesu suṃsumāragire bhesakaḷāvane migadāye pāturahosīti. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Nisajja kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘aṭṭha kho, bhikkhave, mahāpurisavitakke desessāmi, taṃ suṇātha…pe… katame ca, bhikkhave, aṭṭha mahāpurisavitakkā? Appicchassāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo mahicchassa; santuṭṭhassāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo asantuṭṭhassa; pavivittassāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo saṅgaṇikārāmassa; āraddhavīriyassāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo kusītassa; upaṭṭhitassatissāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo muṭṭhassatissa; samāhitassāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo asamāhitassa; paññavato ayaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo duppaññassa; nippapañcārāmassāyaṃ, bhikkhave, dhammo nippapañcaratino, nāyaṃ dhammo papañcārāmassa papañcaratino’’.

    ‘‘‘அப்பிச்ச²ஸ்ஸாயங் , பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ மஹிச்ச²ஸ்ஸா’தி, இதி கோ² பனேதங் வுத்தங். கிஞ்சேதங் படிச்ச வுத்தங்? இத⁴, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² அப்பிச்சோ² ஸமானோ ‘அப்பிச்சோ²தி மங் ஜானெய்யு’ந்தி ந இச்ச²தி, ஸந்துட்டோ² ஸமானோ ‘ஸந்துட்டோ²தி மங் ஜானெய்யு’ந்தி ந இச்ச²தி, பவிவித்தோ ஸமானோ ‘பவிவித்தோதி மங் ஜானெய்யு’ந்தி ந இச்ச²தி, ஆரத்³த⁴வீரியோ ஸமானோ ‘ஆரத்³த⁴வீரியோதி மங் ஜானெய்யு’ந்தி ந இச்ச²தி, உபட்டி²தஸ்ஸதி ஸமானோ ‘உபட்டி²தஸ்ஸதீதி மங் ஜானெய்யு’ந்தி ந இச்ச²தி, ஸமாஹிதோ ஸமானோ ‘ஸமாஹிதோதி மங் ஜானெய்யு’ந்தி ந இச்ச²தி, பஞ்ஞவா ஸமானோ ‘பஞ்ஞவாதி மங் ஜானெய்யு’ந்தி ந இச்ச²தி, நிப்பபஞ்சாராமோ ஸமானோ ‘நிப்பபஞ்சாராமோதி மங் ஜானெய்யு’ந்தி ந இச்ச²தி. ‘அப்பிச்ச²ஸ்ஸாயங், பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ மஹிச்ச²ஸ்ஸா’தி, இதி யங் தங் வுத்தங் இத³மேதங் படிச்ச வுத்தங்.

    ‘‘‘Appicchassāyaṃ , bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo mahicchassā’ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ. Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhu appiccho samāno ‘appicchoti maṃ jāneyyu’nti na icchati, santuṭṭho samāno ‘santuṭṭhoti maṃ jāneyyu’nti na icchati, pavivitto samāno ‘pavivittoti maṃ jāneyyu’nti na icchati, āraddhavīriyo samāno ‘āraddhavīriyoti maṃ jāneyyu’nti na icchati, upaṭṭhitassati samāno ‘upaṭṭhitassatīti maṃ jāneyyu’nti na icchati, samāhito samāno ‘samāhitoti maṃ jāneyyu’nti na icchati, paññavā samāno ‘paññavāti maṃ jāneyyu’nti na icchati, nippapañcārāmo samāno ‘nippapañcārāmoti maṃ jāneyyu’nti na icchati. ‘Appicchassāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo mahicchassā’ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.

    ‘‘‘ஸந்துட்ட²ஸ்ஸாயங், பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ அஸந்துட்ட²ஸ்ஸா’தி, இதி கோ² பனேதங் வுத்தங், கிஞ்சேதங் படிச்ச வுத்தங்? இத⁴, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² ஸந்துட்டோ² ஹோதி இதரீதரசீவரபிண்ட³பாதஸேனாஸனகி³லானபச்சயபே⁴ஸஜ்ஜபரிக்கா²ரேன. ‘ஸந்துட்ட²ஸ்ஸாயங், பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ அஸந்துட்ட²ஸ்ஸா’தி, இதி யங் தங் வுத்தங் இத³மேதங் படிச்ச வுத்தங்.

    ‘‘‘Santuṭṭhassāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo asantuṭṭhassā’ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ, kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhu santuṭṭho hoti itarītaracīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. ‘Santuṭṭhassāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo asantuṭṭhassā’ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.

    ‘‘‘பவிவித்தஸ்ஸாயங், பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ ஸங்க³ணிகாராமஸ்ஸா’தி, இதி கோ² பனேதங் வுத்தங், கிஞ்சேதங் படிச்ச வுத்தங்? இத⁴, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு²னோ பவிவித்தஸ்ஸ விஹரதோ ப⁴வந்தி உபஸங்கமிதாரோ பி⁴க்கூ² பி⁴க்கு²னியோ உபாஸகா உபாஸிகாயோ ராஜானோ ராஜமஹாமத்தா தித்தி²யா தித்தி²யஸாவகா. தத்ர பி⁴க்கு² விவேகனின்னேன சித்தேன விவேகபோணேன விவேகபப்³பா⁴ரேன விவேகட்டே²ன நெக்க²ம்மாபி⁴ரதேன அஞ்ஞத³த்து² உய்யோஜனிகபடிஸங்யுத்தங்யேவ கத²ங் கத்தா 11 ஹோதி. ‘பவிவித்தஸ்ஸாயங் , பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ ஸங்க³ணிகாராமஸ்ஸா’தி, இதி யங் தங் வுத்தங் இத³மேதங் படிச்ச வுத்தங்.

    ‘‘‘Pavivittassāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo saṅgaṇikārāmassā’ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ, kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhuno pavivittassa viharato bhavanti upasaṅkamitāro bhikkhū bhikkhuniyo upāsakā upāsikāyo rājāno rājamahāmattā titthiyā titthiyasāvakā. Tatra bhikkhu vivekaninnena cittena vivekapoṇena vivekapabbhārena vivekaṭṭhena nekkhammābhiratena aññadatthu uyyojanikapaṭisaṃyuttaṃyeva kathaṃ kattā 12 hoti. ‘Pavivittassāyaṃ , bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo saṅgaṇikārāmassā’ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.

    ‘‘‘ஆரத்³த⁴வீரியஸ்ஸாயங், பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ குஸீதஸ்ஸா’தி, இதி கோ² பனேதங் வுத்தங், கிஞ்சேதங் படிச்ச வுத்தங்? இத⁴, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² ஆரத்³த⁴வீரியோ விஹரதி அகுஸலானங் த⁴ம்மானங் பஹானாய குஸலானங் த⁴ம்மானங் உபஸம்பதா³ய தா²மவா த³ள்ஹபரக்கமோ அனிக்கி²த்தது⁴ரோ குஸலேஸு த⁴ம்மேஸு. ‘ஆரத்³த⁴வீரியஸ்ஸாயங் , பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ குஸீதஸ்ஸா’தி, இதி யங் தங் வுத்தங் இத³மேதங் படிச்ச வுத்தங்.

    ‘‘‘Āraddhavīriyassāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo kusītassā’ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ, kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhu āraddhavīriyo viharati akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya kusalānaṃ dhammānaṃ upasampadāya thāmavā daḷhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. ‘Āraddhavīriyassāyaṃ , bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo kusītassā’ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.

    ‘‘‘உபட்டி²தஸ்ஸதிஸ்ஸாயங் , பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ முட்ட²ஸ்ஸதிஸ்ஸா’தி, இதி கோ² பனேதங் வுத்தங். கிஞ்சேதங் படிச்ச வுத்தங்? இத⁴, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² ஸதிமா ஹோதி பரமேன ஸதினேபக்கேன ஸமன்னாக³தோ, சிரகதம்பி சிரபா⁴ஸிதம்பி ஸரிதா அனுஸ்ஸரிதா. ‘உபட்டி²தஸ்ஸதிஸ்ஸாயங், பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ, முட்ட²ஸ்ஸதிஸ்ஸா’தி, இதி யங் தங் வுத்தங் இத³மேதங் படிச்ச வுத்தங்.

    ‘‘‘Upaṭṭhitassatissāyaṃ , bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo muṭṭhassatissā’ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ. Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhu satimā hoti paramena satinepakkena samannāgato, cirakatampi cirabhāsitampi saritā anussaritā. ‘Upaṭṭhitassatissāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo, muṭṭhassatissā’ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.

    ‘‘‘ஸமாஹிதஸ்ஸாயங், பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ அஸமாஹிதஸ்ஸா’தி, இதி கோ² பனேதங் வுத்தங். கிஞ்சேதங் படிச்ச வுத்தங்? இத⁴, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² விவிச்சேவ காமேஹி…பே॰… சதுத்த²ங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி. ‘ஸமாஹிதஸ்ஸாயங், பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ அஸமாஹிதஸ்ஸா’தி, இதி யங் தங் வுத்தங் இத³மேதங் படிச்ச வுத்தங்.

    ‘‘‘Samāhitassāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo asamāhitassā’ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ. Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhu vivicceva kāmehi…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. ‘Samāhitassāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo asamāhitassā’ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.

    ‘‘‘பஞ்ஞவதோ அயங், பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ து³ப்பஞ்ஞஸ்ஸா’தி, இதி கோ² பனேதங் வுத்தங். கிஞ்சேதங் படிச்ச வுத்தங்? இத⁴, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² பஞ்ஞவா ஹோதி உத³யத்த²கா³மினியா பஞ்ஞாய ஸமன்னாக³தோ அரியாய நிப்³பே³தி⁴காய ஸம்மா து³க்க²க்க²யகா³மினியா. ‘பஞ்ஞவதோ அயங், பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மோ, நாயங் த⁴ம்மோ து³ப்பஞ்ஞஸ்ஸா’தி, இதி யங் தங் வுத்தங் இத³மேதங் படிச்ச வுத்தங்.

    ‘‘‘Paññavato ayaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo duppaññassā’ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ. Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhu paññavā hoti udayatthagāminiyā paññāya samannāgato ariyāya nibbedhikāya sammā dukkhakkhayagāminiyā. ‘Paññavato ayaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo duppaññassā’ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.

    ‘‘‘நிப்பபஞ்சாராமஸ்ஸாயங் , பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மோ நிப்பபஞ்சரதினோ, நாயங் த⁴ம்மோ பபஞ்சாராமஸ்ஸ பபஞ்சரதினோ’தி, இதி கோ² பனேதங் வுத்தங். கிஞ்சேதங் படிச்ச வுத்தங்? இத⁴, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு²னோ பபஞ்சனிரோதே⁴ சித்தங் பக்க²ந்த³தி பஸீத³தி ஸந்திட்ட²தி விமுச்சதி. ‘நிப்பபஞ்சாராமஸ்ஸாயங், பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மோ, நிப்பபஞ்சரதினோ, நாயங் த⁴ம்மோ பபஞ்சாராமஸ்ஸ பபஞ்சரதினோ’தி, இதி யங் தங் வுத்தங் இத³மேதங் படிச்ச வுத்த’’ந்தி.

    ‘‘‘Nippapañcārāmassāyaṃ , bhikkhave, dhammo nippapañcaratino, nāyaṃ dhammo papañcārāmassa papañcaratino’ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ. Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhuno papañcanirodhe cittaṃ pakkhandati pasīdati santiṭṭhati vimuccati. ‘Nippapañcārāmassāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nippapañcaratino, nāyaṃ dhammo papañcārāmassa papañcaratino’ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vutta’’nti.

    அத² கோ² ஆயஸ்மா அனுருத்³தோ⁴ ஆயதிகம்பி வஸ்ஸாவாஸங் தத்தே²வ சேதீஸு பாசீனவங்ஸதா³யே விஹாஸி. அத² கோ² ஆயஸ்மா அனுருத்³தோ⁴ ஏகோ வூபகட்டோ² அப்பமத்தோ ஆதாபீ பஹிதத்தோ விஹரந்தோ நசிரஸ்ஸேவ – யஸ்ஸத்தா²ய குலபுத்தா ஸம்மதே³வ அகா³ரஸ்மா அனகா³ரியங் பப்³ப³ஜந்தி, தத³னுத்தரங் – ப்³ரஹ்மசரியபரியோஸானங் தி³ட்டே²வ த⁴ம்மே ஸயங் அபி⁴ஞ்ஞா ஸச்சி²கத்வா உபஸம்பஜ்ஜ விஹாஸி. ‘‘கீ²ணா ஜாதி, வுஸிதங் ப்³ரஹ்மசரியங், கதங் கரணீயங், நாபரங் இத்த²த்தாயா’’தி அப்³ப⁴ஞ்ஞாஸி. அஞ்ஞதரோ ச பனாயஸ்மா அனுருத்³தோ⁴ அரஹதங் அஹோஸீதி. அத² கோ² ஆயஸ்மா அனுருத்³தோ⁴ அரஹத்தப்பத்தோ தாயங் வேலாயங் இமா கா³தா²யோ அபா⁴ஸி –

    Atha kho āyasmā anuruddho āyatikampi vassāvāsaṃ tattheva cetīsu pācīnavaṃsadāye vihāsi. Atha kho āyasmā anuruddho eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto viharanto nacirasseva – yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti, tadanuttaraṃ – brahmacariyapariyosānaṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihāsi. ‘‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’’ti abbhaññāsi. Aññataro ca panāyasmā anuruddho arahataṃ ahosīti. Atha kho āyasmā anuruddho arahattappatto tāyaṃ velāyaṃ imā gāthāyo abhāsi –

    13 ‘‘மம ஸங்கப்பமஞ்ஞாய, ஸத்தா² லோகே அனுத்தரோ;

    14 ‘‘Mama saṅkappamaññāya, satthā loke anuttaro;

    மனோமயேன காயேன, இத்³தி⁴யா உபஸங்கமி.

    Manomayena kāyena, iddhiyā upasaṅkami.

    ‘‘யதா² மே அஹு ஸங்கப்போ, ததோ உத்தரி தே³ஸயி;

    ‘‘Yathā me ahu saṅkappo, tato uttari desayi;

    நிப்பபஞ்சரதோ பு³த்³தோ⁴, நிப்பபஞ்சங் அதே³ஸயி.

    Nippapañcarato buddho, nippapañcaṃ adesayi.

    ‘‘தஸ்ஸாஹங் த⁴ம்மமஞ்ஞாய, விஹாஸிங் ஸாஸனே ரதோ;

    ‘‘Tassāhaṃ dhammamaññāya, vihāsiṃ sāsane rato;

    திஸ்ஸோ விஜ்ஜா அனுப்பத்தா, கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி. த³ஸமங்;

    Tisso vijjā anuppattā, kataṃ buddhassa sāsana’’nti. dasamaṃ;

    க³ஹபதிவக்³கோ³ ததியோ.

    Gahapativaggo tatiyo.

    தஸ்ஸுத்³தா³னங் –

    Tassuddānaṃ –

    த்³வே உக்³கா³ த்³வே ச ஹத்த²கா, மஹானாமேன ஜீவகோ;

    Dve uggā dve ca hatthakā, mahānāmena jīvako;

    த்³வே ப³லா அக்க²ணா வுத்தா, அனுருத்³தே⁴ன தே த³ஸாதி.

    Dve balā akkhaṇā vuttā, anuruddhena te dasāti.







    Footnotes:
    1. உபட்டி²தஸதிஸ்ஸாயங் (ஸீ॰ ஸ்யா॰ பீ॰)
    2. முட்ட²ஸதிஸ்ஸ (ஸீ॰ ஸ்யா॰ பீ॰)
    3. upaṭṭhitasatissāyaṃ (sī. syā. pī.)
    4. muṭṭhasatissa (sī. syā. pī.)
    5. ஸத்த மஹாபுரிஸவிதக்கே (ஸீ॰ பீ॰) தீ³॰ நி॰ 3.358
    6. satta mahāpurisavitakke (sī. pī.) dī. ni. 3.358
    7. யாவதே³ (ஸங்॰ நி॰ 2.152)
    8. yāvade (saṃ. ni. 2.152)
    9. காத³லி… பச்சத்த²ரணோ (ஸீ॰)
    10. kādali… paccattharaṇo (sī.)
    11. பவத்தா (க॰)
    12. pavattā (ka.)
    13. தே²ரகா³॰ 901-903
    14. theragā. 901-903



    Related texts:



    அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / அங்கு³த்தரனிகாய (அட்ட²கதா²) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 10. அனுருத்³த⁴மஹாவிதக்கஸுத்தவண்ணனா • 10. Anuruddhamahāvitakkasuttavaṇṇanā

    டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / அங்கு³த்தரனிகாய (டீகா) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 10. அனுருத்³த⁴மஹாவிதக்கஸுத்தவண்ணனா • 10. Anuruddhamahāvitakkasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact