Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya |
૪. અરહન્તસુત્તં
4. Arahantasuttaṃ
૭૬. સાવત્થિનિદાનં. ‘‘રૂપં, ભિક્ખવે, અનિચ્ચં. યદનિચ્ચં તં દુક્ખં; યં દુક્ખં તદનત્તા; યદનત્તા તં ‘નેતં મમ , નેસોહમસ્મિ, ન મેસો અત્તા’તિ એવમેતં યથાભૂતં સમ્મપ્પઞ્ઞાય દટ્ઠબ્બં. વેદના… સઞ્ઞા… સઙ્ખારા… વિઞ્ઞાણં અનિચ્ચં. યદનિચ્ચં તં દુક્ખં; યં દુક્ખં તદનત્તા; યદનત્તા તં ‘નેતં મમ, નેસોહમસ્મિ, ન મેસો અત્તા’તિ એવમેતં યથાભૂતં સમ્મપ્પઞ્ઞાય દટ્ઠબ્બં’’.
76. Sāvatthinidānaṃ. ‘‘Rūpaṃ, bhikkhave, aniccaṃ. Yadaniccaṃ taṃ dukkhaṃ; yaṃ dukkhaṃ tadanattā; yadanattā taṃ ‘netaṃ mama , nesohamasmi, na meso attā’ti evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya daṭṭhabbaṃ. Vedanā… saññā… saṅkhārā… viññāṇaṃ aniccaṃ. Yadaniccaṃ taṃ dukkhaṃ; yaṃ dukkhaṃ tadanattā; yadanattā taṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya daṭṭhabbaṃ’’.
‘‘એવં પસ્સં, ભિક્ખવે, સુતવા અરિયસાવકો રૂપસ્મિમ્પિ નિબ્બિન્દતિ, વેદનાયપિ… સઞ્ઞાયપિ… સઙ્ખારેસુપિ… વિઞ્ઞાણસ્મિમ્પિ નિબ્બિન્દતિ. નિબ્બિન્દં વિરજ્જતિ; વિરાગા વિમુચ્ચતિ. વિમુત્તસ્મિં વિમુત્તમિતિ ઞાણં હોતિ. ‘ખીણા જાતિ, વુસિતં બ્રહ્મચરિયં, કતં કરણીયં, નાપરં ઇત્થત્તાયા’તિ પજાનાતિ. યાવતા, ભિક્ખવે, સત્તાવાસા, યાવતા ભવગ્ગં, એતે અગ્ગા, એતે સેટ્ઠા લોકસ્મિં યદિદં અરહન્તો’’તિ.
‘‘Evaṃ passaṃ, bhikkhave, sutavā ariyasāvako rūpasmimpi nibbindati, vedanāyapi… saññāyapi… saṅkhāresupi… viññāṇasmimpi nibbindati. Nibbindaṃ virajjati; virāgā vimuccati. Vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāti. Yāvatā, bhikkhave, sattāvāsā, yāvatā bhavaggaṃ, ete aggā, ete seṭṭhā lokasmiṃ yadidaṃ arahanto’’ti.
ઇદમવોચ ભગવા. ઇદં વત્વાન સુગતો અથાપરં એતદવોચ સત્થા –
Idamavoca bhagavā. Idaṃ vatvāna sugato athāparaṃ etadavoca satthā –
‘‘સુખિનો વત અરહન્તો, તણ્હા તેસં ન વિજ્જતિ;
‘‘Sukhino vata arahanto, taṇhā tesaṃ na vijjati;
અસ્મિમાનો સમુચ્છિન્નો, મોહજાલં પદાલિતં.
Asmimāno samucchinno, mohajālaṃ padālitaṃ.
‘‘અનેજં તે અનુપ્પત્તા, ચિત્તં તેસં અનાવિલં;
‘‘Anejaṃ te anuppattā, cittaṃ tesaṃ anāvilaṃ;
લોકે અનુપલિત્તા તે, બ્રહ્મભૂતા અનાસવા.
Loke anupalittā te, brahmabhūtā anāsavā.
‘‘પઞ્ચક્ખન્ધે પરિઞ્ઞાય, સત્ત સદ્ધમ્મગોચરા;
‘‘Pañcakkhandhe pariññāya, satta saddhammagocarā;
પસંસિયા સપ્પુરિસા, પુત્તા બુદ્ધસ્સ ઓરસા.
Pasaṃsiyā sappurisā, puttā buddhassa orasā.
‘‘સત્તરતનસમ્પન્ના, તીસુ સિક્ખાસુ સિક્ખિતા;
‘‘Sattaratanasampannā, tīsu sikkhāsu sikkhitā;
અનુવિચરન્તિ મહાવીરા, પહીનભયભેરવા.
Anuvicaranti mahāvīrā, pahīnabhayabheravā.
‘‘દસહઙ્ગેહિ સમ્પન્ના, મહાનાગા સમાહિતા;
‘‘Dasahaṅgehi sampannā, mahānāgā samāhitā;
એતે ખો સેટ્ઠા લોકસ્મિં, તણ્હા તેસં ન વિજ્જતિ.
Ete kho seṭṭhā lokasmiṃ, taṇhā tesaṃ na vijjati.
યો સારો બ્રહ્મચરિયસ્સ, તસ્મિં અપરપચ્ચયા.
Yo sāro brahmacariyassa, tasmiṃ aparapaccayā.
‘‘વિધાસુ ન વિકમ્પન્તિ, વિપ્પમુત્તા પુનબ્ભવા;
‘‘Vidhāsu na vikampanti, vippamuttā punabbhavā;
દન્તભૂમિમનુપ્પત્તા, તે લોકે વિજિતાવિનો.
Dantabhūmimanuppattā, te loke vijitāvino.
‘‘ઉદ્ધં તિરિયં અપાચીનં, નન્દી તેસં ન વિજ્જતિ;
‘‘Uddhaṃ tiriyaṃ apācīnaṃ, nandī tesaṃ na vijjati;
નદન્તિ તે સીહનાદં, બુદ્ધા લોકે અનુત્તરા’’તિ. ચતુત્થં;
Nadanti te sīhanādaṃ, buddhā loke anuttarā’’ti. catutthaṃ;
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૪. અરહન્તસુત્તવણ્ણના • 4. Arahantasuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૪. અરહન્તસુત્તવણ્ણના • 4. Arahantasuttavaṇṇanā