Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
૪. અરહન્તસુત્તવણ્ણના
4. Arahantasuttavaṇṇanā
૭૬. યત્તકા સત્તાવાસાતિ તસ્મિં તસ્મિં સત્તનિકાયે આવસનટ્ઠેન સત્તા એવ સત્તાવાસા. તેન યત્તકા સત્તાવાસા, તેહિ સબ્બેહિપિ એતે અગ્ગા એતે સેટ્ઠા, યે ઇમે અરહન્તાતિ દસ્સેતિ. પુરિમનયેનેવાતિ પુરિમસ્મિં સત્તટ્ઠાનકોસલ્લસુત્તે વુત્તનયેન.
76.Yattakā sattāvāsāti tasmiṃ tasmiṃ sattanikāye āvasanaṭṭhena sattā eva sattāvāsā. Tena yattakā sattāvāsā, tehi sabbehipi ete aggā ete seṭṭhā, ye ime arahantāti dasseti. Purimanayenevāti purimasmiṃ sattaṭṭhānakosallasutte vuttanayena.
તદત્થપરિદીપનાહીતિ ‘‘પઞ્ચક્ખન્ધે પરિઞ્ઞાય. તણ્હા તેસં ન વિજ્જતિ. અસ્મિમાનો સમુચ્છિન્નો’’તિઆદિના તસ્સ યથાનિદ્દિટ્ઠસ્સ સુત્તસ્સ અત્થદીપનાહિ ચેવ ‘‘અનેજં તે અનુપ્પત્તા, ચિત્તં તેસં અનાવિલ’’ન્તિઆદિના વિસેસત્થપરિદીપનાહિ ચ. ઝાનમગ્ગફલપરિયાપન્નં અતિસયિતસુખં એતેસમત્થીતિ સુખિનોતિ આહ ‘‘ઝાન…પે॰… સુખિતા’’તિ. તણ્હા તેસં ન વિજ્જતીતિ એત્થ તેસં અપાયદુક્ખજનિકા તણ્હા ન વિજ્જતીતિ વુત્તં. વટ્ટમૂલિકાય તણ્હાય અભાવા ‘‘નન્દી તેસં ન વિજ્જતી’’તિ એત્થ વુચ્ચતીતિ. ઇમસ્સપીતિ પિ-સદ્દેન દુક્ખસ્સાભાવેનપીતિ દુક્ખાભાવો વિય વટ્ટમૂલિકતણ્હાભાવો સમ્પિણ્ડીયતીતિ દટ્ઠબ્બં. તેન હિ તે અનુપાદિસેસનિબ્બાનપ્પત્તિયા અચ્ચન્તસુખિતા એવાતિ વુચ્ચન્તીતિ. ‘‘સેય્યોહમસ્મી’’તિઆદિનયપ્પવત્તિયા નવવિધો. ઞાણેનાતિ અગ્ગમગ્ગઞ્ઞાણેન.
Tadatthaparidīpanāhīti ‘‘pañcakkhandhe pariññāya. Taṇhā tesaṃ na vijjati. Asmimāno samucchinno’’tiādinā tassa yathāniddiṭṭhassa suttassa atthadīpanāhi ceva ‘‘anejaṃ te anuppattā, cittaṃ tesaṃ anāvila’’ntiādinā visesatthaparidīpanāhi ca. Jhānamaggaphalapariyāpannaṃ atisayitasukhaṃ etesamatthīti sukhinoti āha ‘‘jhāna…pe… sukhitā’’ti. Taṇhā tesaṃ na vijjatīti ettha tesaṃ apāyadukkhajanikā taṇhā na vijjatīti vuttaṃ. Vaṭṭamūlikāya taṇhāya abhāvā ‘‘nandī tesaṃ na vijjatī’’ti ettha vuccatīti. Imassapīti pi-saddena dukkhassābhāvenapīti dukkhābhāvo viya vaṭṭamūlikataṇhābhāvo sampiṇḍīyatīti daṭṭhabbaṃ. Tena hi te anupādisesanibbānappattiyā accantasukhitā evāti vuccantīti. ‘‘Seyyohamasmī’’tiādinayappavattiyā navavidho. Ñāṇenāti aggamaggaññāṇena.
અરહત્તં અનુપ્પત્તા. અલિત્તાતિ અમક્ખિતા. બ્રહ્મભૂતાતિ બ્રહ્મભાવં પત્તા, બ્રહ્મતો વા અરિયમગ્ગઞાણતો ભૂતા અરિયાય જાતિયા જાતા. સત્ત સદ્ધમ્મા ગોચરો પવત્તિટ્ઠાનં એતેસન્તિ સત્તસદ્ધમ્મગોચરા.
Arahattaṃ anuppattā. Alittāti amakkhitā. Brahmabhūtāti brahmabhāvaṃ pattā, brahmato vā ariyamaggañāṇato bhūtā ariyāya jātiyā jātā. Satta saddhammā gocaro pavattiṭṭhānaṃ etesanti sattasaddhammagocarā.
નિરાસઙ્કચારો નામ ગહિતો કુતોચિપિ તેસં આસઙ્કાય અભાવતો. સમ્માદિટ્ઠિઆદીહિ દસહિ અઙ્ગેહિ સમ્માવિમુત્તિ-સમ્માઞાણપરિયોસાનેહિ. ‘‘આગું ન કરોતી’’તિઆદીહિ ચતૂહિ કારણેહિ. તણ્હા તેસં ન વિજ્જતીતિ ઇદમ્પિ તણ્હાપહાનસ્સ બહૂપકારતાદસ્સનં. તેનાહ ‘‘દાસકારિકા તણ્હાપિ તેસં નત્થી’’તિ.
Nirāsaṅkacāro nāma gahito kutocipi tesaṃ āsaṅkāya abhāvato. Sammādiṭṭhiādīhi dasahi aṅgehi sammāvimutti-sammāñāṇapariyosānehi. ‘‘Āguṃ na karotī’’tiādīhi catūhi kāraṇehi. Taṇhā tesaṃ na vijjatīti idampi taṇhāpahānassa bahūpakāratādassanaṃ. Tenāha ‘‘dāsakārikā taṇhāpi tesaṃ natthī’’ti.
ન વિકમ્પન્તિ ‘‘સેય્યોહમસ્મી’’તિઆદિના.
Navikampanti ‘‘seyyohamasmī’’tiādinā.
ઉદ્ધં તિરિયં અપાચીનન્તિ એત્થ ‘‘ઉદ્ધં વુચ્ચતી’’તિઆદિના રૂપમુખેન અત્તભાવં ગહેત્વા પવત્તો પઠમનયો. કાલત્તયવસેન ધમ્મપ્પવત્તિં ગહેત્વા પવત્તો દુતિયનયો. ઠાનવસેન સકલલોકધાતું ગહેત્વા પવત્તો તતિયનયો. બુદ્ધાતિ ચત્તારિ સચ્ચાનિ બુદ્ધવન્તો.
Uddhaṃtiriyaṃ apācīnanti ettha ‘‘uddhaṃ vuccatī’’tiādinā rūpamukhena attabhāvaṃ gahetvā pavatto paṭhamanayo. Kālattayavasena dhammappavattiṃ gahetvā pavatto dutiyanayo. Ṭhānavasena sakalalokadhātuṃ gahetvā pavatto tatiyanayo. Buddhāti cattāri saccāni buddhavanto.
સીહનાદસમોધાનન્તિ સીહનાદાનં સંકલનં. લોકે અત્તનો ઉત્તરિતરસ્સાભાવા અનુત્તરા. ઉત્તરો તાવ તિટ્ઠતુ પુરિસો, સદિસોપિ તાવ નત્થીતિ અસદિસા. સકલમ્પિ ભવં ઉત્તરિત્વા ભવપિટ્ઠે ઠત્વા વિમુત્તિસુખેન સુખિતત્તાદિવસેન એકવીસતિયાકારેહિ સીહનાદં નદન્તિ.
Sīhanādasamodhānanti sīhanādānaṃ saṃkalanaṃ. Loke attano uttaritarassābhāvā anuttarā. Uttaro tāva tiṭṭhatu puriso, sadisopi tāva natthīti asadisā. Sakalampi bhavaṃ uttaritvā bhavapiṭṭhe ṭhatvā vimuttisukhena sukhitattādivasena ekavīsatiyākārehi sīhanādaṃ nadanti.
અરહન્તસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Arahantasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૪. અરહન્તસુત્તં • 4. Arahantasuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૪. અરહન્તસુત્તવણ્ણના • 4. Arahantasuttavaṇṇanā