| Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Saṁyutta Nikāya, English translation |
Show IAST transliterationසංයුත්ත නිකාය 6.14
The Related Suttas Collection 6.14
2. දුතියවග්ග
Chapter Two
අරුණවතීසුත්ත
About Aruṇavatī
ඒවං මේ සුතං—ඒකං සමයං භගවා සාවත්ථියං විහරති …පේ… තත්‍ර ඛෝ භගවා භික්ඛූ ආමන්තේසි: “භික්ඛවෝ”ති.
So I have heard. At one time the Buddha was staying near Sāvatthī. There he addressed the bhikkhus, “Bhikkhus!”
“භදන්තේ”ති තේ භික්ඛූ භගවතෝ පච්චස්සෝසුං. භගවා ඒතදවෝච:
“Venerable sir,” they replied. The Buddha said this:
“භූතපුබ්බං, භික්ඛවේ, රාජා අහෝසි අරුණවා නාම. රඤ්ඤෝ ඛෝ පන, භික්ඛවේ, අරුණවතෝ අරුණවතී නාම රාජධානී අහෝසි. අරුණවතිං ඛෝ පන, භික්ඛවේ, රාජධානිං සිඛී භගවා අරහං සම්මාසම්බුද්ධෝ උපනිස්සාය විහාසි. සිඛිස්ස ඛෝ පන, භික්ඛවේ, භගවතෝ අරහතෝ සම්මාසම්බුද්ධස්ස අභිභූසම්භවං නාම සාවකයුගං අහෝසි අග්ගං භද්දයුගං.
“Once upon a time, bhikkhus, there was a king named Aruṇavā. He had a capital named Aruṇavatī. Sikhī the Blessed One, the perfected one, the fully awakened Buddha lived supported by Aruṇavatī. Sikhī had a fine pair of chief disciples named Abhibhū and Sambhava.
අථ ඛෝ, භික්ඛවේ, සිඛී භගවා අරහං සම්මාසම්බුද්ධෝ අභිභුං භික්ඛුං ආමන්තේසි: ‘ආයාම, බ්‍රාහ්මණ, යේන අඤ්ඤතරෝ බ්‍රහ්මලෝකෝ තේනුපසඞ්කමිස්සාම, යාව භත්තස්ස කාලෝ භවිස්සතී(අ)ති.
Then the Buddha Sikhī addressed the bhikkhu Abhibhū, ‘Come, brahmin, let’s go to one of the brahmā realms until it’s time for our meal.’
‘ඒවං, භන්තේ(අ)ති ඛෝ භික්ඛවේ, අභිභූ භික්ඛු සිඛිස්ස භගවතෝ අරහතෝ සම්මාසම්බුද්ධස්ස පච්චස්සෝසි. අථ ඛෝ, භික්ඛවේ, සිඛී භගවා අරහං සම්මාසම්බුද්ධෝ අභිභූ ච භික්ඛු—සේය්‍යථාපි නාම බලවා පුරිසෝ සමිඤ්ජිතං වා බාහං පසාරේය්‍ය, පසාරිතං වා බාහං සමිඤ්ජේය්‍ය; ඒවමේව—අරුණවතියා රාජධානියා අන්තරහිතා තස්මිං බ්‍රහ්මලෝකේ පාතුරහේසුං.
‘Yes, sir,’ replied Abhibhū. Then, as easily as a strong person would extend or contract their arm, they vanished from Aruṇavatī and appeared in that Brahmā realm.
අථ ඛෝ, භික්ඛවේ, සිඛී භගවා අරහං සම්මාසම්බුද්ධෝ අභිභුං භික්ඛුං ආමන්තේසි: ‘පටිභාතු, බ්‍රාහ්මණ, තං බ්‍රහ්මුනෝ ච බ්‍රහ්මපරිසාය ච බ්‍රහ්මපාරිසජ්ජානඤ්ච ධම්මී කථා(අ)ති.
Then the Buddha Sikhī addressed the bhikkhu Abhibhū, ‘Brahmin, teach the Dhamma as you feel inspired for that Brahmā, his assembly, and the members of his retinue.’
‘ඒවං, භන්තේ(අ)ති ඛෝ, භික්ඛවේ, අභිභූ භික්ඛු සිඛිස්ස භගවතෝ අරහතෝ සම්මාසම්බුද්ධස්ස පටිස්සුත්වා, බ්‍රහ්මානඤ්ච බ්‍රහ්මපරිසඤ්ච බ්‍රහ්මපාරිසජ්ජේ ච ධම්මියා කථාය සන්දස්සේසි සමාදපේසි සමුත්තේජේසි සම්පහංසේසි.
‘Yes, sir,’ replied Abhibhū. Then he educated, encouraged, fired up, and inspired them with a Dhamma talk.
තත්‍ර සුදං, භික්ඛවේ, බ්‍රහ්මා ච බ්‍රහ්මපරිසා ච බ්‍රහ්මපාරිසජ්ජා ච උජ්ඣායන්ති ඛිය්‍යන්ති විපාචේන්ති: ‘අච්ඡරියං වත, භෝ, අබ්භුතං වත භෝ, කථඤ්හි නාම සත්ථරි සම්මුඛීභූතේ සාවකෝ ධම්මං දේසේස්සතී(අ)ති.
But the Brahmā, his assembly, and his retinue complained, grumbled, and objected, ‘Oh, how incredible, how amazing! How on earth can a disciple teach Dhamma in the presence of the Teacher?’
අථ ඛෝ, භික්ඛවේ, සිඛී භගවා අරහං සම්මාසම්බුද්ධෝ අභිභුං භික්ඛුං ආමන්තේසි: ‘උජ්ඣායන්ති ඛෝ තේ, බ්‍රාහ්මණ, බ්‍රහ්මා ච බ්‍රහ්මපරිසා ච බ්‍රහ්මපාරිසජ්ජා ච—අච්ඡරියං වත භෝ, අබ්භුතං වත භෝ, කථඤ්හි නාම සත්ථරි සම්මුඛීභූතේ සාවකෝ ධම්මං දේසේස්සතීති. තේන හි ත්වං, බ්‍රාහ්මණ, භිය්‍යෝසෝ මත්තාය බ්‍රහ්මානඤ්ච බ්‍රහ්මපරිසඤ්ච බ්‍රහ්මපාරිසජ්ජේ ච සංවේජේහී(අ)ති.
Then the Buddha Sikhī addressed the bhikkhu Abhibhū, ‘Brahmin, Brahmā, his assembly, and his retinue are complaining that a disciple teaches Dhamma in the presence of the Teacher. Well then, brahmin, stir them up even more!’
‘ඒවං, භන්තේ(අ)ති ඛෝ, භික්ඛවේ, අභිභූ භික්ඛු සිඛිස්ස භගවතෝ අරහතෝ සම්මාසම්බුද්ධස්ස පටිස්සුත්වා දිස්සමානේනපි කායේන ධම්මං දේසේසි, අදිස්සමානේනපි කායේන ධම්මං දේසේසි, දිස්සමානේනපි හේට්ඨිමේන උපඩ්ඪකායේන අදිස්සමානේන උපරිමේන උපඩ්ඪකායේන ධම්මං දේසේසි, දිස්සමානේනපි උපරිමේන උපඩ්ඪකායේන අදිස්සමානේන හේට්ඨිමේන උපඩ්ඪකායේන ධම්මං දේසේසි.
‘Yes, sir,’ replied Abhibhū. Then he taught Dhamma with his body visible; with his body invisible; with the lower half visible and the upper half invisible; and with the upper half visible and the lower half invisible.
තත්‍ර සුදං, භික්ඛවේ, බ්‍රහ්මා ච බ්‍රහ්මපරිසා ච බ්‍රහ්මපාරිසජ්ජා ච අච්ඡරියබ්භුතචිත්තජාතා අහේසුං: ‘අච්ඡරියං වත භෝ, අබ්භුතං වත භෝ, සමණස්ස මහිද්ධිකතා මහානුභාවතා(අ)ති.
And the Brahmā, his assembly, and his retinue, their minds full of wonder and amazement, thought, ‘Oh, how incredible, how amazing! The ascetic has such psychic power and might!’
අථ ඛෝ අභිභූ භික්ඛු සිඛිං භගවන්තං අරහන්තං සම්මාසම්බුද්ධං ඒතදවෝච: ‘අභිජානාමි ඛ්වාහං, භන්තේ, භික්ඛුසඞ්ඝස්ස මජ්ඣේ ඒවරූපිං වාචං භාසිතා—පහෝමි ඛ්වාහං, ආවුසෝ, බ්‍රහ්මලෝකේ ඨිතෝ සහස්සිලෝකධාතුං සරේන විඤ්ඤාපේතුන්(අ)ති.
Then Abhibhū said to the Buddha Sikhī, ‘Sir, I recall having said this in the middle of the Saṅgha: “Standing in the Brahmā realm, I can make my voice heard throughout the galaxy.”’
‘ඒතස්ස, බ්‍රාහ්මණ, කාලෝ, ඒතස්ස, බ්‍රාහ්මණ, කාලෝ; යං ත්වං, බ්‍රාහ්මණ, බ්‍රහ්මලෝකේ ඨිතෝ සහස්සිලෝකධාතුං සරේන විඤ්ඤාපේය්‍යාසී(අ)ති.
‘Now is the time, brahmin! Now is the time, brahmin! Standing in the Brahmā realm, make your voice heard throughout the galaxy.’
‘ඒවං, භන්තේ(අ)ති ඛෝ, භික්ඛවේ, අභිභූ භික්ඛු සිඛිස්ස භගවතෝ අරහතෝ සම්මාසම්බුද්ධස්ස පටිස්සුත්වා බ්‍රහ්මලෝකේ ඨිතෝ ඉමා ගාථායෝ අභාසි:
‘Yes, sir,’ replied Abhibhū. Standing in the Brahmā realm, he recited this verse:
‘ආරම්භථ නික්කමථ, යුඤ්ජථ බුද්ධසාසනේ; ධුනාථ මච්චුනෝ සේනං, නළාගාරංව කුඤ්ජරෝ.
‘Rouse yourselves! Try harder! Devote yourselves to the teachings of the Buddha! Crush the army of Death, as an elephant a hut of reeds.
යෝ ඉමස්මිං ධම්මවිනයේ, අප්පමත්තෝ විහස්සති; පහාය ජාතිසංසාරං, දුක්ඛස්සන්තං කරිස්සතී(අ)ති.
Whoever shall meditate diligently in this teaching and training, giving up transmigration through rebirths, will make an end of suffering.’
අථ ඛෝ, භික්ඛවේ, සිඛී ච භගවා අරහං සම්මාසම්බුද්ධෝ අභිභූ ච භික්ඛු බ්‍රහ්මානඤ්ච බ්‍රහ්මපරිසඤ්ච බ්‍රහ්මපාරිසජ්ජේ ච සංවේජේත්වා—සේය්‍යථාපි නාම …පේ… තස්මිං බ්‍රහ්මලෝකේ අන්තරහිතා අරුණවතියා රාජධානියා පාතුරහේසුං.
Having inspired that Brahmā, his assembly, and his retinue with a sense of awe, as easily as a strong person would extend or contract their arm, Sikhī and Abhibhū vanished from that Brahmā realm and appeared in Aruṇavatī.
අථ ඛෝ, භික්ඛවේ, සිඛී භගවා අරහං සම්මාසම්බුද්ධෝ භික්ඛූ ආමන්තේසි: ‘අස්සුත්ථ නෝ තුම්හේ, භික්ඛවේ, අභිභුස්ස භික්ඛුනෝ බ්‍රහ්මලෝකේ ඨිතස්ස ගාථායෝ භාසමානස්සා(අ)ති?
Then the Buddha Sikhī addressed the bhikkhus, ‘Bhikkhus, did you hear the bhikkhu Abhibhū speaking a verse while standing in a Brahmā realm?’
‘අස්සුම්හ ඛෝ මයං, භන්තේ, අභිභුස්ස භික්ඛුනෝ බ්‍රහ්මලෝකේ ඨිතස්ස ගාථායෝ භාසමානස්සා(අ)ති.
‘We did, sir.’
‘යථා කථං පන තුම්හේ, භික්ඛවේ, අස්සුත්ථ අභිභුස්ස භික්ඛුනෝ බ්‍රහ්මලෝකේ ඨිතස්ස ගාථායෝ භාසමානස්සා(අ)ති?
‘But what exactly did you hear?’
ඒවං ඛෝ මයං, භන්තේ, අස්සුම්හ අභිභුස්ස භික්ඛුනෝ බ්‍රහ්මලෝකේ ඨිතස්ස ගාථායෝ භාසමානස්ස:
‘This is what we heard, sir:
‘ආරම්භථ නික්කමථ, යුඤ්ජථ බුද්ධසාසනේ; ධුනාථ මච්චුනෝ සේනං, නළාගාරංව කුඤ්ජරෝ.
“Rouse yourselves! Try harder! Devote yourselves to the teachings of the Buddha! Crush the army of Death, as an elephant a hut of reeds.
යෝ ඉමස්මිං ධම්මවිනයේ, අප්පමත්තෝ විහස්සති; පහාය ජාතිසංසාරං, දුක්ඛස්සන්තං කරිස්සතී(අ)ති.
Whoever shall meditate diligently in this teaching and training, giving up transmigration through rebirths, will make an end of suffering.”
‘ඒවං ඛෝ මයං, භන්තේ, අස්සුම්හ අභිභුස්ස භික්ඛුනෝ බ්‍රහ්මලෝකේ ඨිතස්ස ගාථායෝ භාසමානස්සා(අ)ති.
That’s what we heard, sir.’
‘සාධු සාධු, භික්ඛවේ; සාධු ඛෝ තුම්හේ, භික්ඛවේ, අස්සුත්ථ අභිභුස්ස භික්ඛුනෝ බ්‍රහ්මලෝකේ ඨිතස්ස ගාථායෝ භාසමානස්සා(අ)”ති.
‘Good, good, bhikkhus! It’s good that you heard the bhikkhu Abhibhū speaking this verse while standing in a Brahmā realm.’”
ඉදමවෝච භගවා, අත්තමනා තේ භික්ඛූ භගවතෝ භාසිතං අභිනන්දුන්ති.
That is what the Buddha said. Satisfied, the bhikkhus approved what the Buddha said.
The authoritative text of the Saṁyutta Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]
