Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā)

    ૪. અરુણવતીસુત્તવણ્ણના

    4. Aruṇavatīsuttavaṇṇanā

    ૧૮૫. ચતુત્થે અભિભૂસમ્ભવન્તિ અભિભૂ ચ સમ્ભવો ચ. તેસુ અભિભૂથેરો સારિપુત્તત્થેરો વિય પઞ્ઞાય અગ્ગો, સમ્ભવત્થેરો મહામોગ્ગલ્લાનો વિય સમાધિના અગ્ગો. ઉજ્ઝાયન્તીતિ અવજ્ઝાયન્તિ, લામકતો વા ચિન્તેન્તિ. ખિય્યન્તીતિ, કિન્નામેતં કિન્નામેતન્તિ? અઞ્ઞમઞ્ઞં કથેન્તિ. વિપાચેન્તીતિ વિત્થારયન્તા પુનપ્પુનં કથેન્તિ. હેટ્ઠિમેન ઉપડ્ઢકાયેનાતિ નાભિતો પટ્ઠાય હેટ્ઠિમકાયેન. પાળિયં એત્તકમેવ આગતં. થેરો પન ‘‘પકતિવણ્ણં વિજહિત્વા નાગવણ્ણં ગહેત્વા દસ્સેતિ, સુપણ્ણવણ્ણં ગહેત્વા વા દસ્સેતી’’તિઆદિના (પટિ॰ મ॰ ૩.૧૩) નયેન આગતં અનેકપ્પકારં ઇદ્ધિવિકુબ્બનં દસ્સેસિ. ઇમા ગાથાયો અભાસીતિ થેરો કિર ચિન્તેસિ – ‘‘કથં દેસિતા નુ ખો ધમ્મદેસના સબ્બેસં પિયા અસ્સ મનાપા’’તિ. તતો આવજ્જેન્તો – ‘‘સબ્બેપિ પાસણ્ડા સબ્બે દેવમનુસ્સા અત્તનો અત્તનો સમયે પુરિસકારં વણ્ણયન્તિ, વીરિયસ્સ અવણ્ણવાદી નામ નત્થિ, વીરિયપટિસંયુત્તં કત્વા દેસેસ્સામિ, એવં અયં ધમ્મદેસના સબ્બેસં પિયા ભવિસ્સતિ મનાપા’’તિ ઞત્વા તીસુ પિટકેસુ વિચિનિત્વા ઇમા ગાથા અભાસિ.

    185. Catutthe abhibhūsambhavanti abhibhū ca sambhavo ca. Tesu abhibhūthero sāriputtatthero viya paññāya aggo, sambhavatthero mahāmoggallāno viya samādhinā aggo. Ujjhāyantīti avajjhāyanti, lāmakato vā cintenti. Khiyyantīti, kinnāmetaṃ kinnāmetanti? Aññamaññaṃ kathenti. Vipācentīti vitthārayantā punappunaṃ kathenti. Heṭṭhimena upaḍḍhakāyenāti nābhito paṭṭhāya heṭṭhimakāyena. Pāḷiyaṃ ettakameva āgataṃ. Thero pana ‘‘pakativaṇṇaṃ vijahitvā nāgavaṇṇaṃ gahetvā dasseti, supaṇṇavaṇṇaṃ gahetvā vā dassetī’’tiādinā (paṭi. ma. 3.13) nayena āgataṃ anekappakāraṃ iddhivikubbanaṃ dassesi. Imā gāthāyo abhāsīti thero kira cintesi – ‘‘kathaṃ desitā nu kho dhammadesanā sabbesaṃ piyā assa manāpā’’ti. Tato āvajjento – ‘‘sabbepi pāsaṇḍā sabbe devamanussā attano attano samaye purisakāraṃ vaṇṇayanti, vīriyassa avaṇṇavādī nāma natthi, vīriyapaṭisaṃyuttaṃ katvā desessāmi, evaṃ ayaṃ dhammadesanā sabbesaṃ piyā bhavissati manāpā’’ti ñatvā tīsu piṭakesu vicinitvā imā gāthā abhāsi.

    તત્થ આરમ્ભથાતિ આરમ્ભવીરિયં કરોથ. નિક્કમથાતિ નિક્કમવીરિયં કરોથ. યુઞ્જથાતિ પયોગં કરોથ પરક્કમથ. મચ્ચુનો સેનન્તિ મચ્ચુનો સેના નામ કિલેસસેના, તં ધુનાથ. જાતિસંસારન્તિ જાતિઞ્ચ સંસારઞ્ચ, જાતિસઙ્ખાતં વા સંસારં. દુક્ખસ્સન્તં કરિસ્સતીતિ વટ્ટદુક્ખસ્સ પરિચ્છેદં કરિસ્સતિ. કિં પન કત્વા થેરો સહસ્સિલોકધાતું વિઞ્ઞાપેસીતિ? નીલકસિણં તાવ સમાપજ્જિત્વા સબ્બત્થ આલોકટ્ઠાને અન્ધકારં ફરિ, ઓદાતકસિણં સમાપજ્જિત્વા અન્ધકારટ્ઠાને ઓભાસં. તતો ‘‘કિમિદં અન્ધકાર’’ન્તિ? સત્તાનં આભોગે ઉપ્પન્ને આલોકં દસ્સેસિ. આલોકટ્ઠાને આલોકકિચ્ચં નત્થિ, ‘‘કિં આલોકો અય’’ન્તિ? વિચિનન્તાનં અત્તાનં દસ્સેસિ. અથ તેસં થેરોતિ વદન્તાનં ઇમા ગાથાયો અભાસિ, સબ્બે ઓસટાય પરિસાય મજ્ઝે નિસીદિત્વા ધમ્મં દેસેન્તસ્સ વિય સદ્દં સુણિંસુ. અત્થોપિ નેસં પાકટો અહોસિ. ચતુત્થં.

    Tattha ārambhathāti ārambhavīriyaṃ karotha. Nikkamathāti nikkamavīriyaṃ karotha. Yuñjathāti payogaṃ karotha parakkamatha. Maccuno senanti maccuno senā nāma kilesasenā, taṃ dhunātha. Jātisaṃsāranti jātiñca saṃsārañca, jātisaṅkhātaṃ vā saṃsāraṃ. Dukkhassantaṃ karissatīti vaṭṭadukkhassa paricchedaṃ karissati. Kiṃ pana katvā thero sahassilokadhātuṃ viññāpesīti? Nīlakasiṇaṃ tāva samāpajjitvā sabbattha ālokaṭṭhāne andhakāraṃ phari, odātakasiṇaṃ samāpajjitvā andhakāraṭṭhāne obhāsaṃ. Tato ‘‘kimidaṃ andhakāra’’nti? Sattānaṃ ābhoge uppanne ālokaṃ dassesi. Ālokaṭṭhāne ālokakiccaṃ natthi, ‘‘kiṃ āloko aya’’nti? Vicinantānaṃ attānaṃ dassesi. Atha tesaṃ theroti vadantānaṃ imā gāthāyo abhāsi, sabbe osaṭāya parisāya majjhe nisīditvā dhammaṃ desentassa viya saddaṃ suṇiṃsu. Atthopi nesaṃ pākaṭo ahosi. Catutthaṃ.







    Related texts:



    તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૪. અરુણવતીસુત્તં • 4. Aruṇavatīsuttaṃ

    ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૪. અરુણવતીસુત્તવણ્ણના • 4. Aruṇavatīsuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact