Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
૪. અત્થિરાગસુત્તવણ્ણના
4. Atthirāgasuttavaṇṇanā
૬૪. ચતુત્થે રાગોતિઆદીનિ લોભસ્સેવ નામાનિ. સો હિ રઞ્જનવસેન રાગો, નન્દનવસેન નન્દી, તણ્હાયનવસેન તણ્હાતિ વુચ્ચતિ. પતિટ્ઠિતં તત્થ વિઞ્ઞાણં વિરૂળ્હન્તિ કમ્મં જવાપેત્વા પટિસન્ધિઆકડ્ઢનસમત્થતાય પતિટ્ઠિતઞ્ચેવ વિરૂળ્હઞ્ચ. યત્થાતિ તેભૂમકવટ્ટે ભુમ્મં, સબ્બત્થ વા પુરિમપુરિમપદે એતં ભુમ્મં. અત્થિ તત્થ સઙ્ખારાનં વુદ્ધીતિ ઇદં ઇમસ્મિં વિપાકવટ્ટે ઠિતસ્સ આયતિવટ્ટહેતુકે સઙ્ખારે સન્ધાય વુત્તં. યત્થ અત્થિ આયતિં પુનબ્ભવાભિનિબ્બત્તીતિ યસ્મિં ઠાને આયતિં પુનબ્ભવાભિનિબ્બત્તિ અત્થિ.
64. Catutthe rāgotiādīni lobhasseva nāmāni. So hi rañjanavasena rāgo, nandanavasena nandī, taṇhāyanavasena taṇhāti vuccati. Patiṭṭhitaṃ tattha viññāṇaṃ virūḷhanti kammaṃ javāpetvā paṭisandhiākaḍḍhanasamatthatāya patiṭṭhitañceva virūḷhañca. Yatthāti tebhūmakavaṭṭe bhummaṃ, sabbattha vā purimapurimapade etaṃ bhummaṃ. Atthi tattha saṅkhārānaṃ vuddhīti idaṃ imasmiṃ vipākavaṭṭe ṭhitassa āyativaṭṭahetuke saṅkhāre sandhāya vuttaṃ. Yattha atthi āyatiṃ punabbhavābhinibbattīti yasmiṃ ṭhāne āyatiṃ punabbhavābhinibbatti atthi.
એવમેવ ખોતિ એત્થ ઇદં ઓપમ્મસંસન્દનં – રજકચિત્તકારા વિય હિ સહકમ્મસમ્ભારં કમ્મં, ફલકભિત્તિદુસ્સપટા વિય તેભૂમકવટ્ટં. યથા રજકચિત્તકારા પરિસુદ્ધેસુ ફલકાદીસુ રૂપં સમુટ્ઠાપેન્તિ, એવમેવ સસમ્ભારકકમ્મં ભવેસુ રૂપં સમુટ્ઠાપેતિ. તત્થ યથા અકુસલેન ચિત્તકારેન સમુટ્ઠાપિતં રૂપં વિરૂપં હોતિ દુસ્સણ્ઠિતં અમનાપં, એવમેવ એકચ્ચો કમ્મં કરોન્તો ઞાણવિપ્પયુત્તેન ચિત્તેન કરોતિ, તં કમ્મં રૂપં સમુટ્ઠાપેન્તં ચક્ખાદીનં સમ્પત્તિં અદત્વા દુબ્બણ્ણં દુસ્સણ્ઠિતં માતાપિતૂનમ્પિ અમનાપં રૂપં સમુટ્ઠાપેતિ. યથા પન કુસલેન ચિત્તકારેન સમુટ્ઠાપિતં રૂપં સુરૂપં હોતિ સુસણ્ઠિતં મનાપં, એવમેવ એકચ્ચો કમ્મં કરોન્તો ઞાણસમ્પયુત્તેન ચિત્તેન કરોતિ, તં કમ્મં રૂપં સમુટ્ઠાપેન્તં ચક્ખાદીનં સમ્પત્તિં દત્વા સુવણ્ણં સુસણ્ઠિતં અલઙ્કતપટિયત્તં વિય રૂપં સમુટ્ઠાપેતિ.
Evameva khoti ettha idaṃ opammasaṃsandanaṃ – rajakacittakārā viya hi sahakammasambhāraṃ kammaṃ, phalakabhittidussapaṭā viya tebhūmakavaṭṭaṃ. Yathā rajakacittakārā parisuddhesu phalakādīsu rūpaṃ samuṭṭhāpenti, evameva sasambhārakakammaṃ bhavesu rūpaṃ samuṭṭhāpeti. Tattha yathā akusalena cittakārena samuṭṭhāpitaṃ rūpaṃ virūpaṃ hoti dussaṇṭhitaṃ amanāpaṃ, evameva ekacco kammaṃ karonto ñāṇavippayuttena cittena karoti, taṃ kammaṃ rūpaṃ samuṭṭhāpentaṃ cakkhādīnaṃ sampattiṃ adatvā dubbaṇṇaṃ dussaṇṭhitaṃ mātāpitūnampi amanāpaṃ rūpaṃ samuṭṭhāpeti. Yathā pana kusalena cittakārena samuṭṭhāpitaṃ rūpaṃ surūpaṃ hoti susaṇṭhitaṃ manāpaṃ, evameva ekacco kammaṃ karonto ñāṇasampayuttena cittena karoti, taṃ kammaṃ rūpaṃ samuṭṭhāpentaṃ cakkhādīnaṃ sampattiṃ datvā suvaṇṇaṃ susaṇṭhitaṃ alaṅkatapaṭiyattaṃ viya rūpaṃ samuṭṭhāpeti.
એત્થ ચ આહારં વિઞ્ઞાણેન સદ્ધિં સઙ્ખિપિત્વા આહારનામરૂપાનં અન્તરે એકો સન્ધિ, વિપાકવિધિં નામરૂપેન સઙ્ખિપિત્વા નામરૂપસઙ્ખારાનં અન્તરે એકો સન્ધિ, સઙ્ખારાનઞ્ચ આયતિભવસ્સ ચ અન્તરે એકો સન્ધીતિ વેદિતબ્બો.
Ettha ca āhāraṃ viññāṇena saddhiṃ saṅkhipitvā āhāranāmarūpānaṃ antare eko sandhi, vipākavidhiṃ nāmarūpena saṅkhipitvā nāmarūpasaṅkhārānaṃ antare eko sandhi, saṅkhārānañca āyatibhavassa ca antare eko sandhīti veditabbo.
કૂટાગારન્તિ એકકણ્ણિકં ગાહાપેત્વા કતં અગારં. કૂટાગારસાલાતિ દ્વે કણ્ણિકે ગહેત્વા કતસાલા. એવમેવ ખોતિ એત્થ ખીણાસવસ્સ કમ્મં સૂરિયરસ્મિસમં વેદિતબ્બં. સૂરિયરસ્મિ પન અત્થિ, સા કેવલં પતિટ્ઠાય અભાવેન અપ્પતિટ્ઠા નામ જાતા, ખીણાસવસ્સ કમ્મં નત્થિતાય એવ અપ્પતિટ્ઠં. તસ્સ હિ કાયાદયો અત્થિ, તેહિ પન કતકમ્મં કુસલાકુસલં નામ ન હોતિ, કિરિયમત્તે ઠત્વા અવિપાકં હોતિ. એવમસ્સ કમ્મં નત્થિતાય એવ અપ્પતિટ્ઠં નામ જાતન્તિ. ચતુત્થં.
Kūṭāgāranti ekakaṇṇikaṃ gāhāpetvā kataṃ agāraṃ. Kūṭāgārasālāti dve kaṇṇike gahetvā katasālā. Evameva khoti ettha khīṇāsavassa kammaṃ sūriyarasmisamaṃ veditabbaṃ. Sūriyarasmi pana atthi, sā kevalaṃ patiṭṭhāya abhāvena appatiṭṭhā nāma jātā, khīṇāsavassa kammaṃ natthitāya eva appatiṭṭhaṃ. Tassa hi kāyādayo atthi, tehi pana katakammaṃ kusalākusalaṃ nāma na hoti, kiriyamatte ṭhatvā avipākaṃ hoti. Evamassa kammaṃ natthitāya eva appatiṭṭhaṃ nāma jātanti. Catutthaṃ.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૪. અત્થિરાગસુત્તં • 4. Atthirāgasuttaṃ
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૪. અત્થિરાગસુત્તવણ્ણના • 4. Atthirāgasuttavaṇṇanā