Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā)

    ૧૦. બહુધીતરસુત્તવણ્ણના

    10. Bahudhītarasuttavaṇṇanā

    ૧૯૬. સમન્તતોતિ દક્ખિણવામાનં વસેન સમન્તતો. ઊરુબદ્ધાસનન્તિ ઊરૂનં બન્ધનવસેન નિસજ્જનં. દ્વિન્નં ઊરૂનં અઞ્ઞમઞ્ઞબન્ધનવસેન આભુજિતાકારં સન્ધાયાહ ‘‘આભુજિત્વાતિ બન્ધિત્વા’’તિ. હેટ્ઠિમકાયસ્સ અનુજુકં ઠપનં નિસજ્જાવચનેનેવ બોધિતન્તિ ‘‘ઉજું કાય’’ન્તિ એત્થ કાય-સદ્દો ઉપરિમકાયવિસયોતિ આહ ‘‘ઉપરિમં સરીરં ઉજુકં ઠપેત્વા’’તિ. તં પન ઉજુકટ્ઠપનં સરૂપતો પયોજનતો ચ દસ્સેતું ‘‘અટ્ઠારસા’’તિઆદિ વુત્તં. પરિમુખન્તિ એત્થ પરિ-સદ્દો અભિસદ્દેન સમાનત્થોતિ આહ ‘‘કમ્મટ્ઠાનાભિમુખ’’ન્તિ, બહિદ્ધા પુથુત્તારમ્મણતો નિવારેત્વા કમ્મટ્ઠાનંયેવ પુરેક્ખતોતિ અત્થો. પરિગ્ગહટ્ઠો ‘‘પરિણાયિકા’’તિઆદીસુ વિય. મુખન્તિ નિય્યાનટ્ઠો ‘‘સુઞ્ઞતવિમોક્ખમુખ’’ન્તિઆદીસુ વિય. પટિપક્ખતો નિગ્ગમનટ્ઠો હિ નિય્યાનટ્ઠો, તસ્મા પરિગ્ગહિતનિય્યાનન્તિ સબ્બથા ગહિતસમ્મોસં પરિચ્ચત્તસમ્મોસં સતિં કત્વા પરમં સતિનેપક્કં ઉપટ્ઠપેત્વાતિ અત્થો. છબ્બણ્ણા…પે॰… નિસીદિ બ્રાહ્મણસ્સ પસાદસઞ્જાનનત્થં. અટવિમુખા ચરમાનાતિ ગોચરં ગણ્હન્તા.

    196.Samantatoti dakkhiṇavāmānaṃ vasena samantato. Ūrubaddhāsananti ūrūnaṃ bandhanavasena nisajjanaṃ. Dvinnaṃ ūrūnaṃ aññamaññabandhanavasena ābhujitākāraṃ sandhāyāha ‘‘ābhujitvāti bandhitvā’’ti. Heṭṭhimakāyassa anujukaṃ ṭhapanaṃ nisajjāvacaneneva bodhitanti ‘‘ujuṃ kāya’’nti ettha kāya-saddo uparimakāyavisayoti āha ‘‘uparimaṃ sarīraṃ ujukaṃ ṭhapetvā’’ti. Taṃ pana ujukaṭṭhapanaṃ sarūpato payojanato ca dassetuṃ ‘‘aṭṭhārasā’’tiādi vuttaṃ. Parimukhanti ettha pari-saddo abhisaddena samānatthoti āha ‘‘kammaṭṭhānābhimukha’’nti, bahiddhā puthuttārammaṇato nivāretvā kammaṭṭhānaṃyeva purekkhatoti attho. Pariggahaṭṭho ‘‘pariṇāyikā’’tiādīsu viya. Mukhanti niyyānaṭṭho ‘‘suññatavimokkhamukha’’ntiādīsu viya. Paṭipakkhato niggamanaṭṭho hi niyyānaṭṭho, tasmā pariggahitaniyyānanti sabbathā gahitasammosaṃ pariccattasammosaṃ satiṃ katvā paramaṃ satinepakkaṃ upaṭṭhapetvāti attho. Chabbaṇṇā…pe… nisīdi brāhmaṇassa pasādasañjānanatthaṃ. Aṭavimukhā caramānāti gocaraṃ gaṇhantā.

    અજ્જસટ્ઠિન્તિ અજ્જ છન્નં પૂરણી સટ્ઠી દિવસવુત્તિ, અજ્જ આદિં કત્વા છ દિવસેતિ અત્થો. અચ્ચન્તસંયોગે ચેતં ઉપયોગવચનં. અજ્જ છદિવસમત્તકાતિ અજ્જતો છટ્ઠદિવસમત્તકા. લામકાતિ નિહીના નિપ્ફલા. તેનાહ ‘‘તિલખાણુકા’’તિઆદિ.

    Ajjasaṭṭhinti ajja channaṃ pūraṇī saṭṭhī divasavutti, ajja ādiṃ katvā cha divaseti attho. Accantasaṃyoge cetaṃ upayogavacanaṃ. Ajja chadivasamattakāti ajjato chaṭṭhadivasamattakā. Lāmakāti nihīnā nipphalā. Tenāha ‘‘tilakhāṇukā’’tiādi.

    ઉસ્સાહેનાતિ ઉદ્ધં ઉદ્ધં પસારેન અભિભવનેન. તં પન નેસં અભિભવનં દસ્સેતું ‘‘કણ્ણનઙ્ગુટ્ઠાદીની’’તિઆદિમાહ.

    Ussāhenāti uddhaṃ uddhaṃ pasārena abhibhavanena. Taṃ pana nesaṃ abhibhavanaṃ dassetuṃ ‘‘kaṇṇanaṅguṭṭhādīnī’’tiādimāha.

    ‘‘ઉપ્પાટકપાણકા’’તિ તચં ઉપ્પાટેત્વા વિય ખાદકપાણકા ઊકામઙ્ગુલાદયો.

    ‘‘Uppāṭakapāṇakā’’ti tacaṃ uppāṭetvā viya khādakapāṇakā ūkāmaṅgulādayo.

    કળારપિઙ્ગલાતિ નિક્ખન્તપિઙ્ગલક્ખિકા, કળારપિઙ્ગલાતિ વા રત્તગત્તા ચ પિઙ્ગલચક્ખુકા ચ. તિલકાહતાતિ આહતતિલકા, તિલપ્પમાણેહિ બિન્દૂહિ સમન્તતો સન્થતસરીરા.

    Kaḷārapiṅgalāti nikkhantapiṅgalakkhikā, kaḷārapiṅgalāti vā rattagattā ca piṅgalacakkhukā ca. Tilakāhatāti āhatatilakā, tilappamāṇehi bindūhi samantato santhatasarīrā.

    પટિગાથાહિ બ્રાહ્મણસ્સ ધમ્મદેસનં વડ્ઢેસીતિ પકતિયા તસ્સ અત્તના કથેતબ્બં ધમ્મદેસનં પબ્બજ્જાગુણકિત્તનવસેન સત્તહિ વડ્ઢેસિ. પબ્બજિત્વાતિ ઇણાયિકાનં અત્તનો પલિબોધં તથા તથા જાનાપેત્વા પબ્બજિત્વા.

    Paṭigāthāhi brāhmaṇassa dhammadesanaṃ vaḍḍhesīti pakatiyā tassa attanā kathetabbaṃ dhammadesanaṃ pabbajjāguṇakittanavasena sattahi vaḍḍhesi. Pabbajitvāti iṇāyikānaṃ attano palibodhaṃ tathā tathā jānāpetvā pabbajitvā.

    યથા ચ તત્થ ભગવા પટિપજ્જિ, તં દસ્સેતું ‘‘પુન દિવસે’’તિઆદિ વુત્તં.

    Yathā ca tattha bhagavā paṭipajji, taṃ dassetuṃ ‘‘puna divase’’tiādi vuttaṃ.

    તં તં કુલઘરં પેસેત્વાતિ તં તં તસ્સ બ્રાહ્મણસ્સ ધીતરં તસ્સ તસ્સાનુચ્છવિકસ્સ બ્રાહ્મણસ્સ દેન્તો તં તં કુલઘરં પેસેત્વા બ્રાહ્મણધમ્મે ગરુકરણાભાવતો.

    Taṃ taṃ kulagharaṃ pesetvāti taṃ taṃ tassa brāhmaṇassa dhītaraṃ tassa tassānucchavikassa brāhmaṇassa dento taṃ taṃ kulagharaṃ pesetvā brāhmaṇadhamme garukaraṇābhāvato.

    ‘‘નટ્ઠે મતે પબ્બજિતે, નપુંસકેપિ ભત્તરિ;

    ‘‘Naṭṭhe mate pabbajite, napuṃsakepi bhattari;

    ઇત્થિયા પતિસેટ્ઠાય, ન અઞ્ઞો પતિ ઇચ્છિયો’’તિ. –

    Itthiyā patiseṭṭhāya, na añño pati icchiyo’’ti. –

    અયઞ્હિ બ્રાહ્મણધમ્મો. અય્યિકટ્ઠાનેતિ માતામહિટ્ઠાને ઠપેસિ સત્થુ ચિત્તારાધનવસેનાતિ.

    Ayañhi brāhmaṇadhammo. Ayyikaṭṭhāneti mātāmahiṭṭhāne ṭhapesi satthu cittārādhanavasenāti.

    બહુધીતરસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.

    Bahudhītarasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.

    પઠમવગ્ગવણ્ણના નિટ્ઠિતા.

    Paṭhamavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૧૦. બહુધીતરસુત્તં • 10. Bahudhītarasuttaṃ

    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૧૦. બહુધીતરસુત્તવણ્ણના • 10. Bahudhītarasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact