Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மஜ்ஜி²மனிகாய • Majjhimanikāya |
4. விப⁴ங்க³வக்³கோ³
4. Vibhaṅgavaggo
1. ப⁴த்³தே³கரத்தஸுத்தங்
1. Bhaddekarattasuttaṃ
272. ஏவங் மே ஸுதங் – ஏகங் ஸமயங் ப⁴க³வா ஸாவத்தி²யங் விஹரதி ஜேதவனே அனாத²பிண்டி³கஸ்ஸ ஆராமே. தத்ர கோ² ப⁴க³வா பி⁴க்கூ² ஆமந்தேஸி – ‘‘பி⁴க்க²வோ’’தி. ‘‘ப⁴த³ந்தே’’தி தே பி⁴க்கூ² ப⁴க³வதோ பச்சஸ்ஸோஸுங். ப⁴க³வா ஏதத³வோச – ‘‘ப⁴த்³தே³கரத்தஸ்ஸ வோ, பி⁴க்க²வே, உத்³தே³ஸஞ்ச விப⁴ங்க³ஞ்ச தே³ஸெஸ்ஸாமி. தங் ஸுணாத², ஸாது⁴கங் மனஸி கரோத²; பா⁴ஸிஸ்ஸாமீ’’தி. ‘‘ஏவங், ப⁴ந்தே’’தி கோ² தே பி⁴க்கூ² ப⁴க³வதோ பச்சஸ்ஸோஸுங். ப⁴க³வா ஏதத³வோச –
272. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘bhaddekarattassa vo, bhikkhave, uddesañca vibhaṅgañca desessāmi. Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘அதீதங் நான்வாக³மெய்ய, நப்படிகங்கே² அனாக³தங்;
‘‘Atītaṃ nānvāgameyya, nappaṭikaṅkhe anāgataṃ;
யத³தீதங் பஹீனங் தங், அப்பத்தஞ்ச அனாக³தங்.
Yadatītaṃ pahīnaṃ taṃ, appattañca anāgataṃ.
‘‘பச்சுப்பன்னஞ்ச யோ 1 த⁴ம்மங், தத்த² தத்த² விபஸ்ஸதி;
‘‘Paccuppannañca yo 2 dhammaṃ, tattha tattha vipassati;
ந ஹி நோ ஸங்க³ரங் தேன, மஹாஸேனேன மச்சுனா.
Na hi no saṅgaraṃ tena, mahāsenena maccunā.
‘‘ஏவங் விஹாரிங் ஆதாபிங், அஹோரத்தமதந்தி³தங்;
‘‘Evaṃ vihāriṃ ātāpiṃ, ahorattamatanditaṃ;
தங் வே ப⁴த்³தே³கரத்தோதி, ஸந்தோ ஆசிக்க²தே முனி’’ 7.
Taṃ ve bhaddekarattoti, santo ācikkhate muni’’ 8.
273. ‘‘கத²ஞ்ச , பி⁴க்க²வே, அதீதங் அன்வாக³மேதி? ‘ஏவங்ரூபோ அஹோஸிங் அதீதமத்³தா⁴ன’ந்தி தத்த² நந்தி³ங் ஸமன்வானேதி, ‘ஏவங்வேத³னோ அஹோஸிங் அதீதமத்³தா⁴ன’ந்தி தத்த² நந்தி³ங் ஸமன்வானேதி, ‘ஏவங்ஸஞ்ஞோ அஹோஸிங் அதீதமத்³தா⁴ன’ந்தி தத்த² நந்தி³ங் ஸமன்வானேதி, ‘ஏவங்ஸங்கா²ரோ அஹோஸிங் அதீதமத்³தா⁴ன’ந்தி தத்த² நந்தி³ங் ஸமன்வானேதி, ‘ஏவங்விஞ்ஞாணோ அஹோஸிங் அதீதமத்³தா⁴ன’ந்தி தத்த² நந்தி³ங் ஸமன்வானேதி – ஏவங் கோ², பி⁴க்க²வே, அதீதங் அன்வாக³மேதி.
273. ‘‘Kathañca , bhikkhave, atītaṃ anvāgameti? ‘Evaṃrūpo ahosiṃ atītamaddhāna’nti tattha nandiṃ samanvāneti, ‘evaṃvedano ahosiṃ atītamaddhāna’nti tattha nandiṃ samanvāneti, ‘evaṃsañño ahosiṃ atītamaddhāna’nti tattha nandiṃ samanvāneti, ‘evaṃsaṅkhāro ahosiṃ atītamaddhāna’nti tattha nandiṃ samanvāneti, ‘evaṃviññāṇo ahosiṃ atītamaddhāna’nti tattha nandiṃ samanvāneti – evaṃ kho, bhikkhave, atītaṃ anvāgameti.
‘‘கத²ஞ்ச, பி⁴க்க²வே, அதீதங் நான்வாக³மேதி? ‘ஏவங்ரூபோ அஹோஸிங் அதீதமத்³தா⁴ன’ந்தி தத்த² நந்தி³ங் ந ஸமன்வானேதி, ‘ஏவங்வேத³னோ அஹோஸிங் அதீதமத்³தா⁴ன’ந்தி தத்த² நந்தி³ங் ந ஸமன்வானேதி, ‘ஏவங்ஸஞ்ஞோ அஹோஸிங் அதீதமத்³தா⁴ன’ந்தி தத்த² நந்தி³ங் ந ஸமன்வானேதி, ‘ஏவங்ஸங்கா²ரோ அஹோஸிங் அதீதமத்³தா⁴ன’ந்தி தத்த² நந்தி³ங் ந ஸமன்வானேதி, ‘ஏவங்விஞ்ஞாணோ அஹோஸிங் அதீதமத்³தா⁴ன’ந்தி தத்த² நந்தி³ங் ந ஸமன்வானேதி – ஏவங் கோ², பி⁴க்க²வே, அதீதங் நான்வாக³மேதி.
‘‘Kathañca, bhikkhave, atītaṃ nānvāgameti? ‘Evaṃrūpo ahosiṃ atītamaddhāna’nti tattha nandiṃ na samanvāneti, ‘evaṃvedano ahosiṃ atītamaddhāna’nti tattha nandiṃ na samanvāneti, ‘evaṃsañño ahosiṃ atītamaddhāna’nti tattha nandiṃ na samanvāneti, ‘evaṃsaṅkhāro ahosiṃ atītamaddhāna’nti tattha nandiṃ na samanvāneti, ‘evaṃviññāṇo ahosiṃ atītamaddhāna’nti tattha nandiṃ na samanvāneti – evaṃ kho, bhikkhave, atītaṃ nānvāgameti.
274. ‘‘கத²ஞ்ச, பி⁴க்க²வே, அனாக³தங் படிகங்க²தி? ‘ஏவங்ரூபோ ஸியங் அனாக³தமத்³தா⁴ன’ந்தி தத்த² நந்தி³ங் ஸமன்வானேதி, ஏவங்வேத³னோ ஸியங்…பே॰… ஏவங்ஸஞ்ஞோ ஸியங்… ஏவங்ஸங்கா²ரோ ஸியங்… ஏவங்விஞ்ஞாணோ ஸியங் அனாக³தமத்³தா⁴னந்தி தத்த² நந்தி³ங் ஸமன்வானேதி – ஏவங் கோ², பி⁴க்க²வே, அனாக³தங் படிகங்க²தி.
274. ‘‘Kathañca, bhikkhave, anāgataṃ paṭikaṅkhati? ‘Evaṃrūpo siyaṃ anāgatamaddhāna’nti tattha nandiṃ samanvāneti, evaṃvedano siyaṃ…pe… evaṃsañño siyaṃ… evaṃsaṅkhāro siyaṃ… evaṃviññāṇo siyaṃ anāgatamaddhānanti tattha nandiṃ samanvāneti – evaṃ kho, bhikkhave, anāgataṃ paṭikaṅkhati.
‘‘கத²ஞ்ச, பி⁴க்க²வே, அனாக³தங் நப்படிகங்க²தி? ‘ஏவங்ரூபோ ஸியங் அனாக³தமத்³தா⁴ன’ந்தி தத்த² நந்தி³ங் ந ஸமன்வானேதி, ஏவங்வேத³னோ ஸியங் … ஏவங்ஸஞ்ஞோ ஸியங்… ஏவங்ஸங்கா²ரோ ஸியங்… ‘ஏவங்விஞ்ஞாணோ ஸியங் அனாக³தமத்³தா⁴ன’ந்தி தத்த² நந்தி³ங் ந ஸமன்வானேதி – ஏவங் கோ², பி⁴க்க²வே, அனாக³தங் நப்படிகங்க²தி.
‘‘Kathañca, bhikkhave, anāgataṃ nappaṭikaṅkhati? ‘Evaṃrūpo siyaṃ anāgatamaddhāna’nti tattha nandiṃ na samanvāneti, evaṃvedano siyaṃ … evaṃsañño siyaṃ… evaṃsaṅkhāro siyaṃ… ‘evaṃviññāṇo siyaṃ anāgatamaddhāna’nti tattha nandiṃ na samanvāneti – evaṃ kho, bhikkhave, anāgataṃ nappaṭikaṅkhati.
275. ‘‘கத²ஞ்ச, பி⁴க்க²வே, பச்சுப்பன்னேஸு த⁴ம்மேஸு ஸங்ஹீரதி? இத⁴, பி⁴க்க²வே, அஸ்ஸுதவா புது²ஜ்ஜனோ அரியானங் அத³ஸ்ஸாவீ அரியத⁴ம்மஸ்ஸ அகோவிதோ³ அரியத⁴ம்மே அவினீதோ ஸப்புரிஸானங் அத³ஸ்ஸாவீ ஸப்புரிஸத⁴ம்மஸ்ஸ அகோவிதோ³ ஸப்புரிஸத⁴ம்மே அவினீதோ ரூபங் அத்ததோ ஸமனுபஸ்ஸதி, ரூபவந்தங் வா அத்தானங், அத்தனி வா ரூபங், ரூபஸ்மிங் வா அத்தானங்; வேத³னங்…பே॰… ஸஞ்ஞங்… ஸங்கா²ரே… விஞ்ஞாணங் அத்ததோ ஸமனுபஸ்ஸதி, விஞ்ஞாணவந்தங் வா அத்தானங் அத்தனி வா விஞ்ஞாணங், விஞ்ஞாணஸ்மிங் வா அத்தானங் – ஏவங் கோ², பி⁴க்க²வே, பச்சுப்பன்னேஸு த⁴ம்மேஸு ஸங்ஹீரதி.
275. ‘‘Kathañca, bhikkhave, paccuppannesu dhammesu saṃhīrati? Idha, bhikkhave, assutavā puthujjano ariyānaṃ adassāvī ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinīto sappurisānaṃ adassāvī sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinīto rūpaṃ attato samanupassati, rūpavantaṃ vā attānaṃ, attani vā rūpaṃ, rūpasmiṃ vā attānaṃ; vedanaṃ…pe… saññaṃ… saṅkhāre… viññāṇaṃ attato samanupassati, viññāṇavantaṃ vā attānaṃ attani vā viññāṇaṃ, viññāṇasmiṃ vā attānaṃ – evaṃ kho, bhikkhave, paccuppannesu dhammesu saṃhīrati.
‘‘கத²ஞ்ச , பி⁴க்க²வே, பச்சுப்பன்னேஸு த⁴ம்மேஸு ந ஸங்ஹீரதி? இத⁴, பி⁴க்க²வே, ஸுதவா அரியஸாவகோ அரியானங் த³ஸ்ஸாவீ அரியத⁴ம்மஸ்ஸ கோவிதோ³ அரியத⁴ம்மே ஸுவினீதோ ஸப்புரிஸானங் த³ஸ்ஸாவீ ஸப்புரிஸத⁴ம்மஸ்ஸ கோவிதோ³ ஸப்புரிஸத⁴ம்மே ஸுவினீதோ ந ரூபங் அத்ததோ ஸமனுபஸ்ஸதி, ந ரூபவந்தங் வா அத்தானங், ந அத்தனி வா ரூபங், ந ரூபஸ்மிங் வா அத்தானங்; ந வேத³னங்… ந ஸஞ்ஞங்… ந ஸங்கா²ரே… ந விஞ்ஞாணங் அத்ததோ ஸமனுபஸ்ஸதி, ந விஞ்ஞாணவந்தங் வா அத்தானங், ந அத்தனி வா விஞ்ஞாணங், ந விஞ்ஞாணஸ்மிங் வா அத்தானங் – ஏவங் கோ², பி⁴க்க²வே, பச்சுப்பன்னேஸு த⁴ம்மேஸு ந ஸங்ஹீரதி.
‘‘Kathañca , bhikkhave, paccuppannesu dhammesu na saṃhīrati? Idha, bhikkhave, sutavā ariyasāvako ariyānaṃ dassāvī ariyadhammassa kovido ariyadhamme suvinīto sappurisānaṃ dassāvī sappurisadhammassa kovido sappurisadhamme suvinīto na rūpaṃ attato samanupassati, na rūpavantaṃ vā attānaṃ, na attani vā rūpaṃ, na rūpasmiṃ vā attānaṃ; na vedanaṃ… na saññaṃ… na saṅkhāre… na viññāṇaṃ attato samanupassati, na viññāṇavantaṃ vā attānaṃ, na attani vā viññāṇaṃ, na viññāṇasmiṃ vā attānaṃ – evaṃ kho, bhikkhave, paccuppannesu dhammesu na saṃhīrati.
‘‘அதீதங் நான்வாக³மெய்ய, நப்படிகங்கே² அனாக³தங்;
‘‘Atītaṃ nānvāgameyya, nappaṭikaṅkhe anāgataṃ;
யத³தீதங் பஹீனங் தங், அப்பத்தஞ்ச அனாக³தங்.
Yadatītaṃ pahīnaṃ taṃ, appattañca anāgataṃ.
‘‘பச்சுப்பன்னஞ்ச யோ த⁴ம்மங், தத்த² தத்த² விபஸ்ஸதி;
‘‘Paccuppannañca yo dhammaṃ, tattha tattha vipassati;
அஸங்ஹீரங் அஸங்குப்பங், தங் வித்³வா மனுப்³ரூஹயே.
Asaṃhīraṃ asaṃkuppaṃ, taṃ vidvā manubrūhaye.
‘‘அஜ்ஜேவ கிச்சமாதப்பங், கோ ஜஞ்ஞா மரணங் ஸுவே;
‘‘Ajjeva kiccamātappaṃ, ko jaññā maraṇaṃ suve;
ந ஹி நோ ஸங்க³ரங் தேன, மஹாஸேனேன மச்சுனா.
Na hi no saṅgaraṃ tena, mahāsenena maccunā.
‘‘ஏவங் விஹாரிங் ஆதாபிங், அஹோரத்தமதந்தி³தங்;
‘‘Evaṃ vihāriṃ ātāpiṃ, ahorattamatanditaṃ;
தங் வே ப⁴த்³தே³கரத்தோதி, ஸந்தோ ஆசிக்க²தே முனீ’’தி.
Taṃ ve bhaddekarattoti, santo ācikkhate munī’’ti.
‘‘‘ப⁴த்³தே³கரத்தஸ்ஸ வோ, பி⁴க்க²வே, உத்³தே³ஸஞ்ச விப⁴ங்க³ஞ்ச தே³ஸெஸ்ஸாமீ’தி – இதி யங் தங் வுத்தங் இத³மேதங் படிச்ச வுத்த’’ந்தி.
‘‘‘Bhaddekarattassa vo, bhikkhave, uddesañca vibhaṅgañca desessāmī’ti – iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vutta’’nti.
இத³மவோச ப⁴க³வா. அத்தமனா தே பி⁴க்கூ² ப⁴க³வதோ பா⁴ஸிதங் அபி⁴னந்து³ந்தி.
Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.
ப⁴த்³தே³கரத்தஸுத்தங் நிட்டி²தங் பட²மங்.
Bhaddekarattasuttaṃ niṭṭhitaṃ paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஜ்ஜி²மனிகாய (அட்ட²கதா²) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / 1. ப⁴த்³தே³கரத்தஸுத்தவண்ணனா • 1. Bhaddekarattasuttavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / மஜ்ஜி²மனிகாய (டீகா) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / 1. ப⁴த்³தே³கரத்தஸுத்தவண்ணனா • 1. Bhaddekarattasuttavaṇṇanā