Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
૩. ભારવગ્ગો
3. Bhāravaggo
૧. ભારસુત્તવણ્ણના
1. Bhārasuttavaṇṇanā
૨૨. ભારવગ્ગસ્સ પઠમે પઞ્ચુપાદાનક્ખન્ધાતિસ્સ વચનીયન્તિ પઞ્ચુપાદાનક્ખન્ધા ઇતિ અસ્સ વચનીયં, એવં વત્તબ્બં ભવેય્યાતિ અત્થો. અયં વુચ્ચતિ, ભિક્ખવે, ભારોતિ યે ઇમે પઞ્ચુપાદાનક્ખન્ધા, અયં ભારોતિ વુચ્ચતિ. કેનટ્ઠેનાતિ? પરિહારભારિયટ્ઠેન. એતેસઞ્હિ ઠાપનગમનનિસીદાપનનિપજ્જાપનન્હાપનમણ્ડનખાદાપનભુઞ્જાપનાદિપરિહારો ભારિયોતિ પરિહારભારિયટ્ઠેન ભારોતિ વુચ્ચતિ. એવંનામોતિ તિસ્સો દત્તોતિઆદિનામો. એવંગોત્તોતિ કણ્હાયનો વચ્છાયનોતિઆદિગોત્તો. ઇતિ વોહારમત્તસિદ્ધં પુગ્ગલં ‘‘ભારહારો’’તિ કત્વા દસ્સેતિ. પુગ્ગલો હિ પટિસન્ધિક્ખણેયેવ ખન્ધભારં ઉક્ખિપિત્વા દસપિ વસ્સાનિ વીસતિપિ વસ્સસતમ્પીતિ યાવજીવં ઇમં ખન્ધભારં ન્હાપેન્તો ભોજેન્તો મુદુસમ્ફસ્સમઞ્ચપીઠેસુ નિસીદાપેન્તો નિપજ્જાપેન્તો પરિહરિત્વા ચુતિક્ખણે છડ્ડેત્વા પુન પટિસન્ધિક્ખણે અપરં ખન્ધભારં આદિયતિ, તસ્મા ભારહારોતિ જાતો.
22. Bhāravaggassa paṭhame pañcupādānakkhandhātissa vacanīyanti pañcupādānakkhandhā iti assa vacanīyaṃ, evaṃ vattabbaṃ bhaveyyāti attho. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, bhāroti ye ime pañcupādānakkhandhā, ayaṃ bhāroti vuccati. Kenaṭṭhenāti? Parihārabhāriyaṭṭhena. Etesañhi ṭhāpanagamananisīdāpananipajjāpananhāpanamaṇḍanakhādāpanabhuñjāpanādiparihāro bhāriyoti parihārabhāriyaṭṭhena bhāroti vuccati. Evaṃnāmoti tisso dattotiādināmo. Evaṃgottoti kaṇhāyano vacchāyanotiādigotto. Iti vohāramattasiddhaṃ puggalaṃ ‘‘bhārahāro’’ti katvā dasseti. Puggalo hi paṭisandhikkhaṇeyeva khandhabhāraṃ ukkhipitvā dasapi vassāni vīsatipi vassasatampīti yāvajīvaṃ imaṃ khandhabhāraṃ nhāpento bhojento mudusamphassamañcapīṭhesu nisīdāpento nipajjāpento pariharitvā cutikkhaṇe chaḍḍetvā puna paṭisandhikkhaṇe aparaṃ khandhabhāraṃ ādiyati, tasmā bhārahāroti jāto.
પોનોભવિકાતિ પુનબ્ભવનિબ્બત્તિકા. નન્દીરાગસહગતાતિ નન્દિરાગેન સહ એકત્તમેવ ગતા. તબ્ભાવસહગતઞ્હિ ઇધ અધિપ્પેતં. તત્ર તત્રાભિનન્દિનીતિ ઉપપત્તિટ્ઠાને વા રૂપાદીસુ વા આરમ્મણેસુ તત્થ તત્થ અભિનન્દનસીલાવ. કામતણ્હાદીસુ પઞ્ચકામગુણિકો રાગો કામતણ્હા નામ, રૂપારૂપભવરાગો ઝાનનિકન્તિ સસ્સતદિટ્ઠિસહગતો રાગોતિ અયં ભવતણ્હા નામ, ઉચ્છેદદિટ્ઠિસહગતો રાગો વિભવતણ્હા નામ. ભારાદાનન્તિ ભારગહણં. તણ્હાય હિ એસ ભારં આદિયતિ. અસેસવિરાગનિરોધોતિઆદિ સબ્બં નિબ્બાનસ્સેવ વેવચનં. તઞ્હિ આગમ્મ તણ્હા અસેસતો વિરજ્જતિ નિરુજ્ઝતિ ચજિયતિ પટિનિસ્સજ્જિયતિ વિમુચ્ચતિ, નત્થિ ચેત્થ કામાલયો વા દિટ્ઠાલયો વાતિ નિબ્બાનં એતાનિ નામાનિ લભતિ. સમૂલં તણ્હન્તિ તણ્હાય અવિજ્જા મૂલં નામ. અબ્બુય્હાતિ અરહત્તમગ્ગેન તં સમૂલકં ઉદ્ધરિત્વા. નિચ્છાતો પરિનિબ્બુતોતિ નિત્તણ્હો પરિનિબ્બુતો નામાતિ વત્તું વટ્ટતીતિ. પઠમં.
Ponobhavikāti punabbhavanibbattikā. Nandīrāgasahagatāti nandirāgena saha ekattameva gatā. Tabbhāvasahagatañhi idha adhippetaṃ. Tatra tatrābhinandinīti upapattiṭṭhāne vā rūpādīsu vā ārammaṇesu tattha tattha abhinandanasīlāva. Kāmataṇhādīsu pañcakāmaguṇiko rāgo kāmataṇhā nāma, rūpārūpabhavarāgo jhānanikanti sassatadiṭṭhisahagato rāgoti ayaṃ bhavataṇhā nāma, ucchedadiṭṭhisahagato rāgo vibhavataṇhā nāma. Bhārādānanti bhāragahaṇaṃ. Taṇhāya hi esa bhāraṃ ādiyati. Asesavirāganirodhotiādi sabbaṃ nibbānasseva vevacanaṃ. Tañhi āgamma taṇhā asesato virajjati nirujjhati cajiyati paṭinissajjiyati vimuccati, natthi cettha kāmālayo vā diṭṭhālayo vāti nibbānaṃ etāni nāmāni labhati. Samūlaṃ taṇhanti taṇhāya avijjā mūlaṃ nāma. Abbuyhāti arahattamaggena taṃ samūlakaṃ uddharitvā. Nicchāto parinibbutoti nittaṇho parinibbuto nāmāti vattuṃ vaṭṭatīti. Paṭhamaṃ.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૧. ભારસુત્તં • 1. Bhārasuttaṃ
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૧. ભારસુત્તવણ્ણના • 1. Bhārasuttavaṇṇanā