Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Saṁyutta Nikāya, English translation |
සංයුත්ත නිකාය 47.10
The Related Suttas Collection 47.10
1. අම්බපාලිවග්ග
1. In Ambapālī’s Mango Grove
භික්ඛුනුපස්සයසුත්ත
The Nuns’ Quarters
අථ ඛෝ ආයස්මා ආනන්දෝ පුබ්බණ්හසමයං නිවාසේත්වා පත්තචීවරමාදාය යේන අඤ්ඤතරෝ භික්ඛුනුපස්සයෝ තේනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා පඤ්ඤත්තේ ආසනේ නිසීදි. අථ ඛෝ සම්බහුලා භික්ඛුනියෝ යේනායස්මා ආනන්දෝ තේනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා ආයස්මන්තං ආනන්දං අභිවාදේත්වා ඒකමන්තං නිසීදිංසු. ඒකමන්තං නිසින්නා ඛෝ තා භික්ඛුනියෝ ආයස්මන්තං ආනන්දං ඒතදවෝචුං:
Then Venerable Ānanda robed up in the morning and, taking his bowl and robe, went to the nuns’ quarters, and sat down on the seat spread out. Then several nuns went up to Venerable Ānanda bowed, sat down to one side, and said to him:
“ඉධ, භන්තේ ආනන්ද, සම්බහුලා භික්ඛුනියෝ චතූසු සතිපට්ඨානේසු සුප්පතිට්ඨිතචිත්තා විහරන්තියෝ උළාරං පුබ්බේනාපරං විසේසං සඤ්ජානන්තී”ති.
“Honorable Ānanda, several nuns meditate with their minds firmly established in the four kinds of mindfulness meditation. They have realized a higher distinction than they had before.”
“ඒවමේතං, භගිනියෝ, ඒවමේතං, භගිනියෝ. යෝ හි කෝචි, භගිනියෝ, භික්ඛු වා භික්ඛුනී වා චතූසු සතිපට්ඨානේසු සුප්පතිට්ඨිතචිත්තෝ විහරති, තස්සේතං පාටිකඞ්ඛං: ‘උළාරං පුබ්බේනාපරං විසේසං සඤ්ජානිස්සතී(අ)”ති.
“That’s how it is, sisters! That’s how it is, sisters! Any monk or nun who meditates with their mind firmly established in the four kinds of mindfulness meditation can expect to realize a higher distinction than they had before.”
අථ ඛෝ ආයස්මා ආනන්දෝ තා භික්ඛුනියෝ ධම්මියා කථාය සන්දස්සේත්වා සමාදපේත්වා සමුත්තේජේත්වා සම්පහංසේත්වා උට්ඨායාසනා පක්කාමි. අථ ඛෝ ආයස්මා ආනන්දෝ සාවත්ථියං පිණ්ඩාය චරිත්වා පච්ඡාභත්තං පිණ්ඩපාතපටික්කන්තෝ යේන භගවා තේනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදේත්වා ඒකමන්තං නිසීදි. ඒකමන්තං නිසින්නෝ ඛෝ ආයස්මා ආනන්දෝ භගවන්තං ඒතදවෝච:
Then Ānanda educated, encouraged, fired up, and inspired those nuns with a Dhamma talk, after which he got up from his seat and left. Then Ānanda wandered for alms in Sāvatthī. After the meal, on his return from almsround, he went to the Buddha, bowed, sat down to one side, and told him what had happened.
“ඉධාහං, භන්තේ, පුබ්බණ්හසමයං නිවාසේත්වා පත්තචීවරමාදාය යේන අඤ්ඤතරෝ භික්ඛුනුපස්සයෝ තේනුපසඞ්කමිං; උපසඞ්කමිත්වා පඤ්ඤත්තේ ආසනේ නිසීදිං. අථ ඛෝ, භන්තේ, සම්බහුලා භික්ඛුනියෝ යේනාහං තේනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා මං අභිවාදේත්වා ඒකමන්තං නිසීදිංසු. ඒකමන්තං නිසින්නා ඛෝ, භන්තේ, තා භික්ඛුනියෝ මං ඒතදවෝචුං: ‘ඉධ, භන්තේ ආනන්ද, සම්බහුලා භික්ඛුනියෝ චතූසු සතිපට්ඨානේසු සුප්පතිට්ඨිතචිත්තා විහරන්තියෝ උළාරං පුබ්බේනාපරං විසේසං සඤ්ජානන්තී(අ)ති. ඒවං වුත්තාහං, භන්තේ, තා භික්ඛුනියෝ ඒතදවෝචං: ‘ඒවමේතං, භගිනියෝ, ඒවමේතං, භගිනියෝ. යෝ හි කෝචි, භගිනියෝ, භික්ඛු වා භික්ඛුනී වා චතූසු සතිපට්ඨානේසු සුප්පතිට්ඨිතචිත්තෝ විහරති, තස්සේතං පාටිකඞ්ඛං—උළාරං පුබ්බේනාපරං විසේසං සඤ්ජානිස්සතී(අ)”ති.
“ඒවමේතං, ආනන්ද, ඒවමේතං, ආනන්ද. යෝ හි කෝචි, ආනන්ද, භික්ඛු වා භික්ඛුනී වා චතූසු සතිපට්ඨානේසු සුප්පතිට්ඨිතචිත්තෝ විහරති, තස්සේතං පාටිකඞ්ඛං: ‘උළාරං පුබ්බේනාපරං විසේසං සඤ්ජානිස්සති(අ).
“That’s so true, Ānanda! That’s so true! Any monk or nun who meditates with their mind firmly established in the four kinds of mindfulness meditation can expect to realize a higher distinction than they had before.
කතමේසු චතූසු? ඉධානන්ද, භික්ඛු කායේ කායානුපස්සී විහරති ආතාපී සම්පජානෝ සතිමා, විනේය්ය ලෝකේ අභිජ්ඣාදෝමනස්සං. තස්ස කායේ කායානුපස්සිනෝ විහරතෝ කායාරම්මණෝ වා උප්පජ්ජති කායස්මිං පරිළාහෝ, චේතසෝ වා ලීනත්තං, බහිද්ධා වා චිත්තං වික්ඛිපති. තේනානන්ද, භික්ඛුනා කිස්මිඤ්චිදේව පසාදනීයේ නිමිත්තේ චිත්තං පණිදහිතබ්බං. තස්ස කිස්මිඤ්චිදේව පසාදනීයේ නිමිත්තේ චිත්තං පණිදහතෝ පාමෝජ්ජං ජායති. පමුදිතස්ස පීති ජායති. පීතිමනස්ස කායෝ පස්සම්භති. පස්සද්ධකායෝ සුඛං වේදයති. සුඛිනෝ චිත්තං සමාධියති. සෝ ඉති පටිසඤ්චික්ඛති: ‘යස්ස ඛ්වාහං අත්ථාය චිත්තං පණිදහිං, සෝ මේ අත්ථෝ අභිනිප්ඵන්නෝ. හන්ද දානි පටිසංහරාමී(අ)ති. සෝ පටිසංහරති චේව න ච විතක්කේති න ච විචාරේති. ‘අවිතක්කෝම්හි අවිචාරෝ, අජ්ඣත්තං සතිමා සුඛමස්මී(අ)ති පජානාති.
What four? It’s when a bhikkhu meditates by observing an aspect of the body—keen, aware, and mindful, rid of covetousness and displeasure for the world. As they meditate observing an aspect of the body, based on the body there arises physical tension, or mental sluggishness, or the mind is externally scattered. That bhikkhu should direct their mind towards an inspiring foundation. As they do so, joy springs up. Being joyful, rapture springs up. When the mind is full of rapture, the body becomes tranquil. When the body is tranquil, one feels bliss. And when blissful, the mind becomes immersed in samādhi. Then they reflect: ‘I have accomplished the goal for which I directed my mind. Let me now pull back.’ They pull back, and neither place the mind nor keep it connected. They understand: ‘I’m neither placing the mind nor keeping it connected. Mindful within myself, I’m happy.’
පුන චපරං, ආනන්ද, භික්ඛු වේදනාසු …පේ… චිත්තේ …පේ… ධම්මේසු ධම්මානුපස්සී විහරති ආතාපී සම්පජානෝ සතිමා, විනේය්ය ලෝකේ අභිජ්ඣාදෝමනස්සං. තස්ස ධම්මේසු ධම්මානුපස්සිනෝ විහරතෝ ධම්මාරම්මණෝ වා උප්පජ්ජති කායස්මිං පරිළාහෝ, චේතසෝ වා ලීනත්තං, බහිද්ධා වා චිත්තං වික්ඛිපති. තේනානන්ද, භික්ඛුනා කිස්මිඤ්චිදේව පසාදනීයේ නිමිත්තේ චිත්තං පණිදහිතබ්බං. තස්ස කිස්මිඤ්චිදේව පසාදනීයේ නිමිත්තේ චිත්තං පණිදහතෝ පාමෝජ්ජං ජායති. පමුදිතස්ස පීති ජායති. පීතිමනස්ස කායෝ පස්සම්භති. පස්සද්ධකායෝ සුඛං වේදයති. සුඛිනෝ චිත්තං සමාධියති. සෝ ඉති පටිසඤ්චික්ඛති: ‘යස්ස ඛ්වාහං අත්ථාය චිත්තං පණිදහිං, සෝ මේ අත්ථෝ අභිනිප්ඵන්නෝ. හන්ද දානි පටිසංහරාමී(අ)ති. සෝ පටිසංහරති චේව න ච විතක්කේති න ච විචාරේති. ‘අවිතක්කෝම්හි අවිචාරෝ, අජ්ඣත්තං සතිමා සුඛමස්මී(අ)ති පජානාති. ඒවං ඛෝ, ආනන්ද, පණිධාය භාවනා හෝති.
Furthermore, a bhikkhu meditates by observing an aspect of feelings … mind … principles—keen, aware, and mindful, rid of covetousness and displeasure for the world. As they meditate observing an aspect of principles, based on principles there arises physical tension, or mental sluggishness, or the mind is externally scattered. That bhikkhu should direct their mind towards an inspiring foundation. As they do so, joy springs up. Being joyful, rapture springs up. When the mind is full of rapture, the body becomes tranquil. When the body is tranquil, one feels bliss. And when blissful, the mind becomes immersed in samādhi. Then they reflect: ‘I have accomplished the goal for which I directed my mind. Let me now pull back.’ They pull back, and neither place the mind nor keep it connected. They understand: ‘I’m neither placing the mind nor keeping it connected. Mindful within myself, I’m happy.’ That’s how there is directed development.
කථඤ්චානන්ද, අප්පණිධාය භාවනා හෝති? බහිද්ධා, ආනන්ද, භික්ඛු චිත්තං අප්පණිධාය ‘අප්පණිහිතං මේ බහිද්ධා චිත්තන්(අ)ති පජානාති. අථ පච්ඡාපුරේ ‘අසඞ්ඛිත්තං විමුත්තං අප්පණිහිතන්(අ)ති පජානාති. අථ ච පන ‘කායේ කායානුපස්සී විහරාමි ආතාපී සම්පජානෝ සතිමා සුඛමස්මී(අ)ති පජානාති. බහිද්ධා, ආනන්ද, භික්ඛු චිත්තං අප්පණිධාය ‘අප්පණිහිතං මේ බහිද්ධා චිත්තන්(අ)ති පජානාති. අථ පච්ඡාපුරේ ‘අසඞ්ඛිත්තං විමුත්තං අප්පණිහිතන්(අ)ති පජානාති. අථ ච පන ‘වේදනාසු වේදනානුපස්සී විහරාමි ආතාපී සම්පජානෝ සතිමා සුඛමස්මී(අ)ති පජානාති. බහිද්ධා, ආනන්ද, භික්ඛු චිත්තං අප්පණිධාය ‘අප්පණිහිතං මේ බහිද්ධා චිත්තන්(අ)ති පජානාති. අථ පච්ඡාපුරේ ‘අසඞ්ඛිත්තං විමුත්තං අප්පණිහිතන්(අ)ති පජානාති. අථ ච පන ‘චිත්තේ චිත්තානුපස්සී විහරාමි ආතාපී සම්පජානෝ සතිමා සුඛමස්මී(අ)ති පජානාති. බහිද්ධා, ආනන්ද, භික්ඛු චිත්තං අප්පණිධාය ‘අප්පණිහිතං මේ බහිද්ධා චිත්තන්(අ)ති පජානාති. අථ පච්ඡාපුරේ ‘අසඞ්ඛිත්තං විමුත්තං අප්පණිහිතන්(අ)ති පජානාති. අථ ච පන ‘ධම්මේසු ධම්මානුපස්සී විහරාමි ආතාපී සම්පජානෝ සතිමා සුඛමස්මී(අ)ති පජානාති. ඒවං ඛෝ, ආනන්ද, අප්පණිධාය භාවනා හෝති.
And how is there undirected development? Not directing their mind externally, a bhikkhu understands: ‘My mind is not directed externally.’ And they understand: ‘Over a period of time it’s unconstricted, freed, and undirected.’ And they also understand: ‘I meditate observing an aspect of the body—keen, aware, mindful; I am happy.’ Not directing their mind externally, a bhikkhu understands: ‘My mind is not directed externally.’ And they understand: ‘Over a period of time it’s unconstricted, freed, and undirected.’ And they also understand: ‘I meditate observing an aspect of feelings—keen, aware, mindful; I am happy.’ Not directing their mind externally, a bhikkhu understands: ‘My mind is not directed externally.’ And they understand: ‘Over a period of time it’s unconstricted, freed, and undirected.’ And they also understand: ‘I meditate observing an aspect of the mind—keen, aware, mindful; I am happy.’ Not directing their mind externally, a bhikkhu understands: ‘My mind is not directed externally.’ And they understand: ‘Over a period of time it’s unconstricted, freed, and undirected.’ And they also understand: ‘I meditate observing an aspect of principles—keen, aware, mindful; I am happy.’ That’s how there is undirected development.
ඉති ඛෝ, ආනන්ද, දේසිතා මයා පණිධාය භාවනා, දේසිතා අප්පණිධාය භාවනා. යං, ආනන්ද, සත්ථාරා කරණීයං සාවකානං හිතේසිනා අනුකම්පකේන අනුකම්පං උපාදාය, කතං වෝ තං මයා. ඒතානි, ආනන්ද, රුක්ඛමූලානි, ඒතානි සුඤ්ඤාගාරානි. ඣායථානන්ද, මා පමාදත්ථ; මා පච්ඡා විප්පටිසාරිනෝ අහුවත්ථ. අයං වෝ අම්හාකං අනුසාසනී”ති.
So, Ānanda, I’ve taught you directed development and undirected development. Out of compassion, I’ve done what a teacher should do who wants what’s best for their disciples. Here are these roots of trees, and here are these empty huts. Practice jhāna, Ānanda! Don’t be negligent! Don’t regret it later! This is my instruction to you.”
ඉදමවෝච භගවා. අත්තමනෝ ආයස්මා ආනන්දෝ භගවතෝ භාසිතං අභිනන්දීති.
That is what the Buddha said. Satisfied, Venerable Ānanda was happy with what the Buddha said.
දසමං.
අම්බපාලිවග්ගෝ පඨමෝ.
තස්සුද්දානං
අම්බපාලි සතෝ භික්ඛු, සාලා කුසලරාසි ච; සකුණග්ඝි මක්කටෝ සූදෝ, ගිලානෝ භික්ඛුනුපස්සයෝති.
The authoritative text of the Saṁyutta Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]