| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
૧૦. ભિક્ખુનુપસ્સયસુત્તવણ્ણના
10. Bhikkhunupassayasuttavaṇṇanā
૩૭૬. કમ્મટ્ઠાનકમ્મિકાતિ કમ્મટ્ઠાનમનુયુત્તા. વિસેસેતીતિ વિસેસો, અતિસયો, સ્વાયં પુબ્બાપરવિસેસો ઉપાદાયુપાદાય ગહેતબ્બોતિ તં દસ્સેતું ‘‘તત્થા’’તિઆદિમાહ.
376.Kammaṭṭhānakammikāti kammaṭṭhānamanuyuttā. Visesetīti viseso, atisayo, svāyaṃ pubbāparaviseso upādāyupādāya gahetabboti taṃ dassetuṃ ‘‘tatthā’’tiādimāha.
ઉપ્પજ્જતિ કિલેસપરિળાહોતિ કાયે અસુભાદિવસેન મનસિકારં અદહન્તસ્સ મનસિકારસ્સ વીથિયં અપટિપન્નતા સુભાદિવસેન કાયારમ્મણો કિલેસપરિળાહો ચ ઉપ્પજ્જતિ. વીરિયારમ્ભસ્સ અભાવેન તસ્મિં આરમ્મણે ચેતસો વા લીનત્તં હોતિ, ગોચરજ્ઝત્તતો બહિદ્ધા પુથુત્તારમ્મણે ચિત્તં વિક્ખિપતિ. એવં કિલેસપરિળાહે ચાતિઆદિના તિવિધમ્પિ ભાવનાનુયોગસ્સ કિલેસવત્થુભાવં ઉપાદાય સમુચ્ચયવસેન અટ્ઠકથાયં વુત્તં. યસ્મા પન તે પરિળાહલીનત્તવિક્ખેપા એકજ્ઝં ન પવત્તન્તિ, તસ્મા પાળિયં ‘‘કાયારમ્મણો વા’’તિઆદિના અનિયમત્થો વા-સદ્દો ગહિતો. કિલેસાનુરઞ્જિતેનાતિ કિલેસવિવણ્ણિતચિત્તેન હુત્વા ન વત્તિતબ્બં. કથં પન વત્તિતબ્બન્તિ આહ ‘‘કિસ્મિઞ્ચિદેવા’’તિ. ન ચ વિતક્કેતિ ન ચ વિચારેતીતિ કિલેસસહગતે વિતક્કવિચારે ન પવત્તેતિ. સુખિતોતિ ઝાનસુખેન સુખિતો.
Uppajjatikilesapariḷāhoti kāye asubhādivasena manasikāraṃ adahantassa manasikārassa vīthiyaṃ apaṭipannatā subhādivasena kāyārammaṇo kilesapariḷāho ca uppajjati. Vīriyārambhassa abhāvena tasmiṃ ārammaṇe cetaso vā līnattaṃ hoti, gocarajjhattato bahiddhā puthuttārammaṇe cittaṃ vikkhipati. Evaṃ kilesapariḷāhe cātiādinā tividhampi bhāvanānuyogassa kilesavatthubhāvaṃ upādāya samuccayavasena aṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ. Yasmā pana te pariḷāhalīnattavikkhepā ekajjhaṃ na pavattanti, tasmā pāḷiyaṃ ‘‘kāyārammaṇo vā’’tiādinā aniyamattho vā-saddo gahito. Kilesānurañjitenāti kilesavivaṇṇitacittena hutvā na vattitabbaṃ. Kathaṃ pana vattitabbanti āha ‘‘kismiñcidevā’’ti. Na ca vitakketi na ca vicāretīti kilesasahagate vitakkavicāre na pavatteti. Sukhitoti jhānasukhena sukhito.
ઇમસ્સ ભિક્ખુનો ભાવના પવત્તાતિ સમ્બન્ધો. યસ્મા હિ ઇમસ્સ ભિક્ખુનો તં મૂલકમ્મટ્ઠાનં પરિપન્થે સતિ ઠપેત્વા બુદ્ધગુણાદિઅનુસ્સરણેન ચિત્તં પસાદેત્વા મૂલકમ્મટ્ઠાનભાવના પવત્તા, તસ્મા પણિધાય ભાવનાતિ વુત્તન્તિ સમ્બન્ધો. અટ્ઠપેત્વાતિ ચિત્તં અપ્પવત્તેત્વાતિ અત્થો વેદિતબ્બો. કમ્મટ્ઠાનાદીનં તિણ્ણમ્પિ વસેન અત્થયોજના સમ્ભવતિ. તેનાહ ‘‘તત્થા’’તિઆદિ. સારેન્તો વિયાતિ રથં વાહયન્તો વિય. સમપ્પમાણતો અટ્ઠકાદિવસેન સુતચ્છિતં પક્ખિપન્તો વિય. સુખેનેવ કિલેસાનં ઓકાસં અદેન્તો અન્તરા અસજ્જન્તો અલગ્ગન્તો. વિપસ્સનાચારસ્સ આરદ્ધવુત્તિતં અપરિપન્થતઞ્ચ દસ્સેન્તો ઓપમ્મદ્વયમાહ. બ્યાભઙ્ગિયાતિ કાજદણ્ડેન. કિલેસપરિળાહાદીનન્તિ કિલેસપરિળાહલીનત્તવિક્ખેપાનં.
Imassa bhikkhuno bhāvanā pavattāti sambandho. Yasmā hi imassa bhikkhuno taṃ mūlakammaṭṭhānaṃ paripanthe sati ṭhapetvā buddhaguṇādianussaraṇena cittaṃ pasādetvā mūlakammaṭṭhānabhāvanā pavattā, tasmā paṇidhāya bhāvanāti vuttanti sambandho. Aṭṭhapetvāti cittaṃ appavattetvāti attho veditabbo. Kammaṭṭhānādīnaṃ tiṇṇampi vasena atthayojanā sambhavati. Tenāha ‘‘tatthā’’tiādi. Sārento viyāti rathaṃ vāhayanto viya. Samappamāṇato aṭṭhakādivasena sutacchitaṃ pakkhipanto viya. Sukheneva kilesānaṃ okāsaṃ adento antarā asajjanto alagganto. Vipassanācārassa āraddhavuttitaṃ aparipanthatañca dassento opammadvayamāha. Byābhaṅgiyāti kājadaṇḍena. Kilesapariḷāhādīnanti kilesapariḷāhalīnattavikkhepānaṃ.
ગુળખણ્ડાદીનીતિ ગુળખણ્ડસક્ખરખણ્ડાદીનિ ઉચ્છુવિકારભૂતાનિ. ‘‘કાયે કાયાનુપસ્સી વિહરામી’’તિઆદિવચનતો ‘‘પુબ્બભાગવિપસ્સના કથિતા’’તિ વુત્તં.
Guḷakhaṇḍādīnīti guḷakhaṇḍasakkharakhaṇḍādīni ucchuvikārabhūtāni. ‘‘Kāye kāyānupassī viharāmī’’tiādivacanato ‘‘pubbabhāgavipassanā kathitā’’ti vuttaṃ.
અમ્બપાલિવગ્ગવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Ambapālivaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૧૦. ભિક્ખુનુપસ્સયસુત્તં • 10. Bhikkhunupassayasuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૧૦. ભિક્ખુનુપસ્સયસુત્તવણ્ણના • 10. Bhikkhunupassayasuttavaṇṇanā
