Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மஜ்ஜி²மனிகாய (அட்ட²கதா²) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā)

    5. ப்³ராஹ்மணவக்³கோ³

    5. Brāhmaṇavaggo

    1. ப்³ரஹ்மாயுஸுத்தவண்ணனா

    1. Brahmāyusuttavaṇṇanā

    383. ஏவங் மே ஸுதந்தி ப்³ரஹ்மாயுஸுத்தங். தத்த² மஹதா பி⁴க்கு²ஸங்கே⁴ன ஸத்³தி⁴ந்தி மஹதாதி கு³ணமஹத்தேனபி மஹதா, ஸங்க்²யாமஹத்தேனபி. ஸோ ஹி பி⁴க்கு²ஸங்கே⁴ கு³ணேஹிபி மஹா அஹோஸி அப்பிச்ச²தாதி³கு³ணஸமன்னாக³தத்தா, ஸங்க்²யாயபி மஹா பஞ்சஸதஸங்க்²யத்தா. பி⁴க்கூ²னங் ஸங்கே⁴ன பி⁴க்கு²ஸங்கே⁴ன, தி³ட்டி²ஸீலஸாமஞ்ஞஸங்கா⁴தஸங்கா²தேன ஸமணக³ணேனாதி அத்தோ². ஸத்³தி⁴ந்தி ஏகதோ. பஞ்சமத்தேஹி பி⁴க்கு²ஸதேஹீதி பஞ்ச மத்தா ஏதேஸந்தி பஞ்சமத்தானி. மத்தாதி பமாணங் வுச்சதி, தஸ்மா யதா² போ⁴ஜனே மத்தஞ்ஞூதி வுத்தே போ⁴ஜனே மத்தங் ஜானாதி பமாணங் ஜானாதீதி அத்தோ² ஹோதி, ஏவமிதா⁴பி தேஸங் பி⁴க்கு²ஸதானங் பஞ்சமத்தா பஞ்சபமாணந்தி ஏவமத்தோ² த³ட்ட²ப்³போ³. பி⁴க்கூ²னங் ஸதானி பி⁴க்கு²ஸதானி. தேஹி பஞ்சமத்தேஹி பி⁴க்கு²ஸதேஹி.

    383.Evaṃme sutanti brahmāyusuttaṃ. Tattha mahatā bhikkhusaṅghena saddhinti mahatāti guṇamahattenapi mahatā, saṅkhyāmahattenapi. So hi bhikkhusaṅghe guṇehipi mahā ahosi appicchatādiguṇasamannāgatattā, saṅkhyāyapi mahā pañcasatasaṅkhyattā. Bhikkhūnaṃ saṅghena bhikkhusaṅghena, diṭṭhisīlasāmaññasaṅghātasaṅkhātena samaṇagaṇenāti attho. Saddhinti ekato. Pañcamattehi bhikkhusatehīti pañca mattā etesanti pañcamattāni. Mattāti pamāṇaṃ vuccati, tasmā yathā bhojane mattaññūti vutte bhojane mattaṃ jānāti pamāṇaṃ jānātīti attho hoti, evamidhāpi tesaṃ bhikkhusatānaṃ pañcamattā pañcapamāṇanti evamattho daṭṭhabbo. Bhikkhūnaṃ satāni bhikkhusatāni. Tehi pañcamattehi bhikkhusatehi.

    வீஸவஸ்ஸஸதிகோதி வீஸாதி⁴கவஸ்ஸஸதிகோ. திண்ணங் வேதா³னந்தி இருவேத³யஜுவேத³ஸாமவேதா³னங். ஒட்ட²பஹதகரணவஸேன பாரங் க³தோதி பாரகூ³. ஸஹ நிக⁴ண்டு³னா ச கேடுபே⁴ன ச ஸனிக⁴ண்டு³கேடுபா⁴னங், நிக⁴ண்டூ³தி நாமனிக⁴ண்டுருக்கா²தீ³னங் வேவசனப்பகாஸகங் ஸத்த²ங். கேடுப⁴ந்தி கிரியாகப்பவிகப்போ கவீனங் உபகாராய ஸத்த²ங். ஸஹ அக்க²ரப்பபே⁴தே³ன ஸக்க²ரப்பபே⁴தா³னங். அக்க²ரப்பபே⁴தோ³தி ஸிக்கா² ச நிருத்தி ச. இதிஹாஸபஞ்சமானந்தி ஆத²ப்³ப³ணவேத³ங் சதுத்த²ங் கத்வா ‘‘இதிஹ ஆஸ இதிஹ ஆஸா’’தி ஈதி³ஸவசனப்படிஸங்யுத்தோ புராணகதா²ஸங்கா²தோ இதிஹாஸோ பஞ்சமோ ஏதேஸந்தி இதிஹாஸபஞ்சமா, தேஸங் இதிஹாஸபஞ்சமானங். பத³ஞ்ச தத³வஸேஸஞ்ச ப்³யாகரணங் அதீ⁴யதி பவேதே³தி சாதி பத³கோ வெய்யாகரணோ. லோகாயதங் வுச்சதி விதண்ட³வாத³ஸத்த²ங். மஹாபுரிஸலக்க²ணந்தி மஹாபுரிஸானங் பு³த்³தா⁴தீ³னங் லக்க²ணதீ³பகங் த்³வாத³ஸஸஹஸ்ஸக³ந்த²ப்பமாணங் ஸத்த²ங், யத்த² ஸோளஸஸஹஸ்ஸகா³தா²பரிமாணாய பு³த்³த⁴மந்தா நாம அஹேஸுங், யேஸங் வஸேன ‘‘இமினா லக்க²ணேன ஸமன்னாக³தா பு³த்³தா⁴ நாம ஹொந்தி, இமினா பச்சேகபு³த்³தா⁴ நாம ஹொந்தி, இமினா த்³வே அக்³க³ஸாவகா, அஸீதிமஹாஸாவகா, பு³த்³த⁴மாதா, பு³த்³த⁴பிதா, அக்³கு³பட்டா²கோ, அக்³கு³பட்டா²யிகா, ராஜா சக்கவத்தீ’’தி அயங் விஸேஸோ ஞாயதி. அனவயோதி இமேஸு லோகாயதமஹாபுரிஸலக்க²ணேஸு அனூனோ பரிபூரகாரீ, அவயோ ந ஹோதீதி வுத்தங் ஹோதி. அவயோ நாம யோ தானி அத்த²தோ ச க³ந்த²தோ ச ஸந்தா⁴ரேதுங் ந ஸக்கோதி. அஸ்ஸோஸி கோ²திஆதீ³ஸு யங் வத்தப்³ப³ங் ஸியா, தங் ஸாலெய்யகஸுத்தே (ம॰ நி॰ 1.439 ஆத³யோ) வுத்தமேவ.

    Vīsavassasatikoti vīsādhikavassasatiko. Tiṇṇaṃ vedānanti iruvedayajuvedasāmavedānaṃ. Oṭṭhapahatakaraṇavasena pāraṃ gatoti pāragū. Saha nighaṇḍunā ca keṭubhena ca sanighaṇḍukeṭubhānaṃ, nighaṇḍūti nāmanighaṇṭurukkhādīnaṃ vevacanappakāsakaṃ satthaṃ. Keṭubhanti kiriyākappavikappo kavīnaṃ upakārāya satthaṃ. Saha akkharappabhedena sakkharappabhedānaṃ. Akkharappabhedoti sikkhā ca nirutti ca. Itihāsapañcamānanti āthabbaṇavedaṃ catutthaṃ katvā ‘‘itiha āsa itiha āsā’’ti īdisavacanappaṭisaṃyutto purāṇakathāsaṅkhāto itihāso pañcamo etesanti itihāsapañcamā, tesaṃ itihāsapañcamānaṃ. Padañca tadavasesañca byākaraṇaṃ adhīyati pavedeti cāti padako veyyākaraṇo. Lokāyataṃ vuccati vitaṇḍavādasatthaṃ. Mahāpurisalakkhaṇanti mahāpurisānaṃ buddhādīnaṃ lakkhaṇadīpakaṃ dvādasasahassaganthappamāṇaṃ satthaṃ, yattha soḷasasahassagāthāparimāṇāya buddhamantā nāma ahesuṃ, yesaṃ vasena ‘‘iminā lakkhaṇena samannāgatā buddhā nāma honti, iminā paccekabuddhā nāma honti, iminā dve aggasāvakā, asītimahāsāvakā, buddhamātā, buddhapitā, aggupaṭṭhāko, aggupaṭṭhāyikā, rājā cakkavattī’’ti ayaṃ viseso ñāyati. Anavayoti imesu lokāyatamahāpurisalakkhaṇesu anūno paripūrakārī, avayo na hotīti vuttaṃ hoti. Avayo nāma yo tāni atthato ca ganthato ca sandhāretuṃ na sakkoti. Assosi khotiādīsu yaṃ vattabbaṃ siyā, taṃ sāleyyakasutte (ma. ni. 1.439 ādayo) vuttameva.

    384. அயங் தாதாதி அயங் மஹல்லகதாய க³ந்துங் அஸக்கொந்தோ மாணவங் ஆமந்தெத்வா ஏவமாஹ. அபிச ஏஸ ப்³ராஹ்மணோ சிந்தேஸி ‘‘இமஸ்மிங் லோகே ‘அஹங் பு³த்³தோ⁴ அஹங் பு³த்³தோ⁴’தி உக்³க³தஸ்ஸ நாமங் க³ஹெத்வா ப³ஹூ ஜனா விசரந்தி, தஸ்மா ந மே அனுஸ்ஸவமத்தேனேவ உபஸங்கமிதுங் யுத்தங். ஏகச்சஞ்ஹி உபஸங்கமந்தஸ்ஸ அபக்கமனம்பி க³ரு ஹோதி, அனத்தோ²பி உப்பஜ்ஜதி. யங்னூனாஹங் மம அந்தேவாஸிகங் பேஸெத்வா ‘பு³த்³தோ⁴ வா நோ வா’தி ஜானித்வா உபஸங்கமெய்ய’’ந்தி தஸ்மா மாணவங் ஆமந்தெத்வா ‘‘அயங் தாதா’’திஆதி³மாஹ. தங் ப⁴வந்தந்தி தஸ்ஸ ப⁴வதோ. ததா² ஸந்தங்யேவாதி ததா² ஸதோயேவ. இத³ஞ்ஹி இத்த²ம்பூ⁴தாக்²யானத்தே² உபயோக³வசனங். யதா² கத²ங் பனாஹங், போ⁴தி எத்த² கத²ங் பனாஹங், போ⁴, தங் ப⁴வந்தங் கோ³தமங் ஜானிஸ்ஸாமி, யதா² ஸக்கா ஸோ ஞாதுங், ததா² மே ஆசிக்கா²தி அத்தோ². யதா²தி வா நிபாதமத்தமேவேதங். கத²ந்தி அயங் ஆகாரபுச்சா², கேனாகாரேனாஹங் ப⁴வந்தங் கோ³தமங் ஜானிஸ்ஸாமீதி அத்தோ².

    384.Ayaṃ tātāti ayaṃ mahallakatāya gantuṃ asakkonto māṇavaṃ āmantetvā evamāha. Apica esa brāhmaṇo cintesi ‘‘imasmiṃ loke ‘ahaṃ buddho ahaṃ buddho’ti uggatassa nāmaṃ gahetvā bahū janā vicaranti, tasmā na me anussavamatteneva upasaṅkamituṃ yuttaṃ. Ekaccañhi upasaṅkamantassa apakkamanampi garu hoti, anatthopi uppajjati. Yaṃnūnāhaṃ mama antevāsikaṃ pesetvā ‘buddho vā no vā’ti jānitvā upasaṅkameyya’’nti tasmā māṇavaṃ āmantetvā ‘‘ayaṃ tātā’’tiādimāha. Taṃ bhavantanti tassa bhavato. Tathā santaṃyevāti tathā satoyeva. Idañhi itthambhūtākhyānatthe upayogavacanaṃ. Yathākathaṃ panāhaṃ, bhoti ettha kathaṃ panāhaṃ, bho, taṃ bhavantaṃ gotamaṃ jānissāmi, yathā sakkā so ñātuṃ, tathā me ācikkhāti attho. Yathāti vā nipātamattamevetaṃ. Kathanti ayaṃ ākārapucchā, kenākārenāhaṃ bhavantaṃ gotamaṃ jānissāmīti attho.

    ஏவங் வுத்தே கிர நங் உபஜ்ஜா²யோ – ‘‘கிங் த்வங், தாத, பத²வியங் டி²தோ பத²விங் ந பஸ்ஸாமீதி விய சந்தி³மஸூரியானங் ஓபா⁴ஸே டி²தோ சந்தி³மஸூரியே ந பஸ்ஸாமீதி விய வத³ஸீ’’திஆதீ³னி வத்வா ஜானநாகாரங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆக³தானி கோ² தாதாதிஆதி³மாஹ. தத்த² மந்தேஸூதி வேதே³ஸு. ததா²க³தோ கிர உப்பஜ்ஜிஸ்ஸதீதி படிகச்சேவ ஸுத்³தா⁴வாஸா தே³வா வேதே³ஸு லக்க²ணானி பக்கி²பித்வா ‘‘பு³த்³த⁴மந்தா நாம ஏதே’’தி ப்³ராஹ்மணவேஸேன வேதே³ வாசெந்தி ‘‘தத³னுஸாரேன மஹேஸக்கா² ஸத்தா ததா²க³தங் ஜானிஸ்ஸந்தீ’’தி. தேன புப்³பே³ வேதே³ஸு மஹாபுரிஸலக்க²ணானி ஆக³ச்ச²ந்தி. பரினிப்³பு³தே பன ததா²க³தே அனுக்கமேன அந்தரதா⁴யந்தி, தேன ஏதரஹி நத்தி². மஹாபுரிஸஸ்ஸாதி பணிதி⁴ஸமாதா³னஞாணகருணாதி³கு³ணமஹதோ புரிஸஸ்ஸ. த்³வேயேவ க³தியோதி த்³வே ஏவ நிட்டா² . காமஞ்சாயங் க³திஸத்³தோ³ – ‘‘பஞ்ச கோ² இமா , ஸாரிபுத்த, க³தியோ’’திஆதீ³ஸு (ம॰ நி॰ 1.153) ப⁴வபே⁴தே³ வத்ததி, ‘‘க³தி மிகா³னங் பவன’’ந்திஆதீ³ஸு (பரி॰ 339) நிவாஸட்டா²னே, ‘‘ஏவங் அதி⁴மத்தக³திமந்தோ’’திஆதீ³ஸு (ம॰ நி॰ 1.161) பஞ்ஞாய, ‘‘க³திக³த’’ந்திஆதீ³ஸு விஸடபா⁴வே, இத⁴ பன நிட்டா²யங் வத்ததீதி வேதி³தப்³போ³. தத்த² கிஞ்சாபி யேஹி ஸமன்னாக³தோ ராஜா ஹோதி, ந தேஹேவ பு³த்³தோ⁴ ஹோதி, ஜாதிஸாமஞ்ஞதோ பன தானியேவ தானீதி வுச்சந்தி. தேன வுத்தங் – ‘‘யேஹி ஸமன்னாக³தஸ்ஸா’’தி. ஸசே அகா³ரங் அஜ்ஜா²வஸதீதி யதி³ அகா³ரே வஸதி, ராஜா ஹோதி சக்கவத்தீ. சதூஹி அச்ச²ரியத⁴ம்மேஹி ஸங்க³ஹவத்தூ²ஹி ச லோகங் ரஞ்ஜனதோ ராஜா. சக்கரதனங் வத்தேதி, சதூஹி ஸம்பத்திசக்கேஹி வத்தேதி, தேஹி ச பரங் வத்தேதி, பரஹிதாய ச இரியாபத²சக்கானங் வத்தோ ஏதஸ்மிங் அத்தீ²தி சக்கவத்தீ. எத்த² ச ராஜாதி ஸாமஞ்ஞங், சக்கவத்தீதி விஸேஸனங். த⁴ம்மேன சரதீதி த⁴ம்மிகோ, ஞாயேன ஸமேன வத்ததீதி அத்தோ². த⁴ம்மேன ரஜ்ஜங் லபி⁴த்வா ராஜா ஜாதோதி த⁴ம்மராஜா. பரஹிதத⁴ம்மகரணேன வா த⁴ம்மிகோ, அத்தஹிதத⁴ம்மகரணேன த⁴ம்மராஜா. சதுரந்தாய இஸ்ஸரோதி சாதுரந்தோ, சதுஸமுத்³த³ந்தாய சதுப்³பி³த⁴தீ³பபூ⁴ஸிதாய ச பத²வியா இஸ்ஸரோதி அத்தோ². அஜ்ஜ²த்தங் கோபாதி³பச்சத்தி²கே ப³ஹித்³தா⁴ ச ஸப்³ப³ராஜானோ விஜேஸீதி விஜிதாவீ. ஜனபத³த்தா²வரியப்பத்தோதி ஜனபதே³ தா²வரபா⁴வங் து⁴வபா⁴வங் பத்தோ, ந ஸக்கா கேனசி சாலேதுங், ஜனபதோ³ வா தம்ஹி தா²வரியப்பத்தோ அனுஸ்ஸுக்கோ ஸகம்மனிரதோ அசலோ அஸம்பவேதீ⁴தி ஜனபத³த்தா²வரியப்பத்தோ. ஸெய்யதி²த³ந்தி நிபாதோ, தஸ்ஸ தானி கதமானீதி அத்தோ². சக்கரதனந்திஆதீ³ஸு சக்கஞ்ச தங் ரதிஜனநத்தே²ன ரதனஞ்சாதி சக்கரதனங். ஏஸேவ நயோ ஸப்³ப³த்த².

    Evaṃ vutte kira naṃ upajjhāyo – ‘‘kiṃ tvaṃ, tāta, pathaviyaṃ ṭhito pathaviṃ na passāmīti viya candimasūriyānaṃ obhāse ṭhito candimasūriye na passāmīti viya vadasī’’tiādīni vatvā jānanākāraṃ dassento āgatāni kho tātātiādimāha. Tattha mantesūti vedesu. Tathāgato kira uppajjissatīti paṭikacceva suddhāvāsā devā vedesu lakkhaṇāni pakkhipitvā ‘‘buddhamantā nāma ete’’ti brāhmaṇavesena vede vācenti ‘‘tadanusārena mahesakkhā sattā tathāgataṃ jānissantī’’ti. Tena pubbe vedesu mahāpurisalakkhaṇāni āgacchanti. Parinibbute pana tathāgate anukkamena antaradhāyanti, tena etarahi natthi. Mahāpurisassāti paṇidhisamādānañāṇakaruṇādiguṇamahato purisassa. Dveyeva gatiyoti dve eva niṭṭhā . Kāmañcāyaṃ gatisaddo – ‘‘pañca kho imā , sāriputta, gatiyo’’tiādīsu (ma. ni. 1.153) bhavabhede vattati, ‘‘gati migānaṃ pavana’’ntiādīsu (pari. 339) nivāsaṭṭhāne, ‘‘evaṃ adhimattagatimanto’’tiādīsu (ma. ni. 1.161) paññāya, ‘‘gatigata’’ntiādīsu visaṭabhāve, idha pana niṭṭhāyaṃ vattatīti veditabbo. Tattha kiñcāpi yehi samannāgato rājā hoti, na teheva buddho hoti, jātisāmaññato pana tāniyeva tānīti vuccanti. Tena vuttaṃ – ‘‘yehi samannāgatassā’’ti. Sace agāraṃ ajjhāvasatīti yadi agāre vasati, rājā hoti cakkavattī. Catūhi acchariyadhammehi saṅgahavatthūhi ca lokaṃ rañjanato rājā. Cakkaratanaṃ vatteti, catūhi sampatticakkehi vatteti, tehi ca paraṃ vatteti, parahitāya ca iriyāpathacakkānaṃ vatto etasmiṃ atthīti cakkavattī. Ettha ca rājāti sāmaññaṃ, cakkavattīti visesanaṃ. Dhammena caratīti dhammiko, ñāyena samena vattatīti attho. Dhammena rajjaṃ labhitvā rājā jātoti dhammarājā. Parahitadhammakaraṇena vā dhammiko, attahitadhammakaraṇena dhammarājā. Caturantāya issaroti cāturanto, catusamuddantāya catubbidhadīpabhūsitāya ca pathaviyā issaroti attho. Ajjhattaṃ kopādipaccatthike bahiddhā ca sabbarājāno vijesīti vijitāvī. Janapadatthāvariyappattoti janapade thāvarabhāvaṃ dhuvabhāvaṃ patto, na sakkā kenaci cāletuṃ, janapado vā tamhi thāvariyappatto anussukko sakammanirato acalo asampavedhīti janapadatthāvariyappatto. Seyyathidanti nipāto, tassa tāni katamānīti attho. Cakkaratanantiādīsu cakkañca taṃ ratijananatthena ratanañcāti cakkaratanaṃ. Eseva nayo sabbattha.

    இமேஸு பன ரதனேஸு அயங் சக்கவத்திராஜா சக்கரதனேன அஜிதங் ஜினாதி, ஹத்தி²அஸ்ஸரதனேஹி விஜிதே யதா²ஸுக²ங் அனுவிசரதி, பரிணாயகரதனேன விஜிதமனுரக்க²தி, ஸேஸேஹி உபபோ⁴க³ஸுக²மனுப⁴வதி. பட²மேன சஸ்ஸ உஸ்ஸாஹஸத்தியோகோ³, ஹத்தி²அஸ்ஸக³ஹபதிரதனேஹி பபு⁴ஸத்தியோகோ³, பச்சி²மேன மந்தஸத்தியோகோ³ ஸுபரிபுண்ணோ ஹோதி, இத்தி²மணிரதனேஹி திவித⁴ஸத்தியோக³ப²லங். ஸோ இத்தி²மணிரதனேஹி போ⁴க³ஸுக²மனுப⁴வதி, ஸேஸேஹி இஸ்ஸரியஸுக²ங். விஸேஸதோ சஸ்ஸ புரிமானி தீணி அதோ³ஸகுஸலமூலஜனிதகம்மானுபா⁴வேன ஸம்பஜ்ஜந்தி, மஜ்ஜி²மானி அலோப⁴குஸலமூலஜனிதகம்மானுபா⁴வேன, பச்சி²மமேகங் அமோஹகுஸலமூலஜனிதகம்மானுபா⁴வேனாதி வேதி³தப்³ப³ங். அயமெத்த² ஸங்கே²போ, வித்தா²ரோ பன பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ஸங்யுத்தே ரதனஸுத்தஸ்ஸ (ஸங்॰ நி॰ 5.222-223) உபதே³ஸதோ க³ஹேதப்³போ³. அபிச பா³லபண்டி³தஸுத்தேபி (ம॰ நி॰ 3.255) இமேஸங் ரதனானங் உப்பத்திக்கமேன ஸத்³தி⁴ங் வண்ணனா ஆக³மிஸ்ஸதி.

    Imesu pana ratanesu ayaṃ cakkavattirājā cakkaratanena ajitaṃ jināti, hatthiassaratanehi vijite yathāsukhaṃ anuvicarati, pariṇāyakaratanena vijitamanurakkhati, sesehi upabhogasukhamanubhavati. Paṭhamena cassa ussāhasattiyogo, hatthiassagahapatiratanehi pabhusattiyogo, pacchimena mantasattiyogo suparipuṇṇo hoti, itthimaṇiratanehi tividhasattiyogaphalaṃ. So itthimaṇiratanehi bhogasukhamanubhavati, sesehi issariyasukhaṃ. Visesato cassa purimāni tīṇi adosakusalamūlajanitakammānubhāvena sampajjanti, majjhimāni alobhakusalamūlajanitakammānubhāvena, pacchimamekaṃ amohakusalamūlajanitakammānubhāvenāti veditabbaṃ. Ayamettha saṅkhepo, vitthāro pana bojjhaṅgasaṃyutte ratanasuttassa (saṃ. ni. 5.222-223) upadesato gahetabbo. Apica bālapaṇḍitasuttepi (ma. ni. 3.255) imesaṃ ratanānaṃ uppattikkamena saddhiṃ vaṇṇanā āgamissati.

    பரோஸஹஸ்ஸந்தி அதிரேகஸஹஸ்ஸங். ஸூராதி அபீ⁴ருகஜாதிகா. வீரங்க³ரூபாதி தே³வபுத்தஸதி³ஸகாயா, ஏவங் தாவ ஏகே வண்ணயந்தி, அயங் பனெத்த² ஸபா⁴வோ – வீராதி உத்தமஸூரா வுச்சந்தி. வீரானங் அங்க³ங் வீரங்க³ங், வீரகாரணங் வீரியந்தி வுத்தங் ஹோதி. வீரங்க³ங் ரூபங் ஏதேஸந்தி வீரங்க³ரூபா, வீரியமயஸரீரா வியாதி வுத்தங் ஹோதி. பரஸேனப்பமத்³த³னாதி ஸசே படிமுக²ங் திட்டெ²ய்ய பரஸேனா, தங் மத்³தி³துங் ஸமத்தா²தி அதி⁴ப்பாயோ. த⁴ம்மேனாதி ‘‘பாணோ ந ஹந்தப்³போ³’’திஆதி³னா பஞ்சஸீலத⁴ம்மேன.

    Parosahassanti atirekasahassaṃ. Sūrāti abhīrukajātikā. Vīraṅgarūpāti devaputtasadisakāyā, evaṃ tāva eke vaṇṇayanti, ayaṃ panettha sabhāvo – vīrāti uttamasūrā vuccanti. Vīrānaṃ aṅgaṃ vīraṅgaṃ, vīrakāraṇaṃ vīriyanti vuttaṃ hoti. Vīraṅgaṃ rūpaṃ etesanti vīraṅgarūpā, vīriyamayasarīrā viyāti vuttaṃ hoti. Parasenappamaddanāti sace paṭimukhaṃ tiṭṭheyya parasenā, taṃ maddituṃ samatthāti adhippāyo. Dhammenāti ‘‘pāṇo na hantabbo’’tiādinā pañcasīladhammena.

    அரஹங் ஹோதி ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴ லோகே விவட்டச்ச²தோ³தி எத்த² ராக³தோ³ஸமோஹமானதி³ட்டி²அவிஜ்ஜாது³ச்சரிதச²த³னேஹி ஸத்தஹி படிச்ச²ன்னே கிலேஸந்த⁴காரலோகே தங் ச²த³னங் விவட்டெத்வா ஸமந்ததோ ஸஞ்ஜாதாலோகோ ஹுத்வா டி²தோதி விவட்டச்ச²தோ³. தத்த² பட²மேன பதே³ன பூஜாரஹதா, து³தியேன தஸ்ஸா ஹேது யஸ்மா ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴தி, ததியேன பு³த்³த⁴த்தஹேதுபூ⁴தா விவட்டச்ச²த³தா வுத்தாதி வேதி³தப்³பா³. அத² வா விவட்டோ ச விச்ச²தோ³ சாதி விவட்டச்ச²தோ³, வட்டரஹிதோ ச²த³னரஹிதோ சாதி வுத்தங் ஹோதி. தேன அரஹங் வட்டாபா⁴வேன, ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴ ச²த³னாபா⁴வேனாதி ஏவங் புரிமபத³த்³வயஸ்ஸேவ ஹேதுத்³வயங் வுத்தங் ஹோதி. து³தியவேஸாரஜ்ஜேன செத்த² புரிமஸித்³தி⁴, பட²மேன து³தியஸித்³தி⁴, ததியசதுத்தே²ஹி ததியஸித்³தி⁴ ஹோதி. புரிமஞ்ச த⁴ம்மசக்கு²ங், து³தியங் பு³த்³த⁴சக்கு²ங், ததியங் ஸமந்தசக்கு²ங் ஸாதே⁴தீதிபி வேதி³தப்³ப³ங். த்வங் மந்தானங் படிக்³க³ஹேதாதி இமினாஸ்ஸ ஸூரபா⁴வங் ஜனேதி.

    Arahaṃ hoti sammāsambuddho loke vivaṭṭacchadoti ettha rāgadosamohamānadiṭṭhiavijjāduccaritachadanehi sattahi paṭicchanne kilesandhakāraloke taṃ chadanaṃ vivaṭṭetvā samantato sañjātāloko hutvā ṭhitoti vivaṭṭacchado. Tattha paṭhamena padena pūjārahatā, dutiyena tassā hetu yasmā sammāsambuddhoti, tatiyena buddhattahetubhūtā vivaṭṭacchadatā vuttāti veditabbā. Atha vā vivaṭṭo ca vicchado cāti vivaṭṭacchado, vaṭṭarahito chadanarahito cāti vuttaṃ hoti. Tena arahaṃ vaṭṭābhāvena, sammāsambuddho chadanābhāvenāti evaṃ purimapadadvayasseva hetudvayaṃ vuttaṃ hoti. Dutiyavesārajjena cettha purimasiddhi, paṭhamena dutiyasiddhi, tatiyacatutthehi tatiyasiddhi hoti. Purimañca dhammacakkhuṃ, dutiyaṃ buddhacakkhuṃ, tatiyaṃ samantacakkhuṃ sādhetītipi veditabbaṃ. Tvaṃ mantānaṃ paṭiggahetāti imināssa sūrabhāvaṃ janeti.

    385. ஸோபி தாய ஆசரியகதா²ய லக்க²ணேஸு விக³தஸம்மோஹோ ஏகோபா⁴ஸஜாதோ விய பு³த்³த⁴மந்தே ஸம்பஸ்ஸமானோ ஏவங், போ⁴தி ஆஹ. தஸ்ஸத்தோ² – யதா², போ⁴, மங் த்வங் வத³ஸி, ஏவங் கரிஸ்ஸாமீதி. ஸமன்னேஸீதி க³வேஸி, ஏகங் த்³வேதி வா க³ணயந்தோ ஸமானயி. அத்³த³ஸா கோ²தி கத²ங் அத்³த³ஸ? பு³த்³தா⁴னஞ்ஹி நிஸின்னானங் வா நிபன்னானங் வா கோசி லக்க²ணங் பரியேஸிதுங் ந ஸக்கோதி, டி²தானங் பன சங்கமந்தானங் வா ஸக்கோதி. தஸ்மா லக்க²ணபரியேஸனத்த²ங் ஆக³தங் தி³ஸ்வா பு³த்³தா⁴ உட்டா²யாஸனா திட்ட²ந்தி வா சங்கமங் வா அதி⁴ட்ட²ஹந்தி. இதி லக்க²ணத³ஸ்ஸனானுரூபே இரியாபதே² வத்தமானஸ்ஸ அத்³த³ஸ. யேபு⁴ய்யேனாதி பாயேன, ப³ஹுகானி அத்³த³ஸ, அப்பானி ந அத்³த³ஸாதி அத்தோ². ததோ யானி ந அத்³த³ஸ, தேஸங் தீ³பனத்த²ங் வுத்தங் ட²பெத்வா த்³வேதி. கங்க²தீதி ‘‘அஹோ வத பஸ்ஸெய்ய’’ந்தி பத்த²னங் உப்பாதே³தி. விசிகிச்ச²தீதி ததோ ததோ தானி விசினந்தோ கிச்ச²தி ந ஸக்கோதி த³ட்டு²ங். நாதி⁴முச்சதீதி தாய விசிகிச்சா²ய ஸன்னிட்டா²னங் ந க³ச்ச²தி. ந ஸம்பஸீத³தீதி ததோ ‘‘பரிபுண்ணலக்க²ணோ அய’’ந்தி ப⁴க³வதி பஸாத³ங் நாபஜ்ஜதி. கங்கா²ய வா து³ப்³ப³லா விமதி வுத்தா, விசிகிச்சா²ய மஜ்ஜி²மா, அனதி⁴முச்சனதாய ப³லவதீ, அஸம்பஸாதே³ன தேஹி தீஹி த⁴ம்மேஹி சித்தஸ்ஸ காலுஸ்ஸியபா⁴வோ. கோஸோஹிதேதி வத்தி²கோஸேன படிச்ச²ன்னே. வத்த²கு³ய்ஹேதி அங்க³ஜாதே. ப⁴க³வதோ ஹி வாரணஸ்ஸேவ கோஸோஹிதவத்த²கு³ய்ஹங் ஸுவண்ணவண்ணங் பது³மக³ப்³ப⁴ஸமானங், தங் ஸோ வத்த²படிச்ச²ன்னத்தா, அந்தோமுக²க³தாய ச ஜிவ்ஹாய பஹூதபா⁴வங் அஸல்லக்கெ²ந்தோ தேஸு த்³வீஸு லக்க²ணேஸு கங்கீ² அஹோஸி விசிகிச்சீ².

    385. Sopi tāya ācariyakathāya lakkhaṇesu vigatasammoho ekobhāsajāto viya buddhamante sampassamāno evaṃ, bhoti āha. Tassattho – yathā, bho, maṃ tvaṃ vadasi, evaṃ karissāmīti. Samannesīti gavesi, ekaṃ dveti vā gaṇayanto samānayi. Addasā khoti kathaṃ addasa? Buddhānañhi nisinnānaṃ vā nipannānaṃ vā koci lakkhaṇaṃ pariyesituṃ na sakkoti, ṭhitānaṃ pana caṅkamantānaṃ vā sakkoti. Tasmā lakkhaṇapariyesanatthaṃ āgataṃ disvā buddhā uṭṭhāyāsanā tiṭṭhanti vā caṅkamaṃ vā adhiṭṭhahanti. Iti lakkhaṇadassanānurūpe iriyāpathe vattamānassa addasa. Yebhuyyenāti pāyena, bahukāni addasa, appāni na addasāti attho. Tato yāni na addasa, tesaṃ dīpanatthaṃ vuttaṃ ṭhapetvā dveti. Kaṅkhatīti ‘‘aho vata passeyya’’nti patthanaṃ uppādeti. Vicikicchatīti tato tato tāni vicinanto kicchati na sakkoti daṭṭhuṃ. Nādhimuccatīti tāya vicikicchāya sanniṭṭhānaṃ na gacchati. Na sampasīdatīti tato ‘‘paripuṇṇalakkhaṇo aya’’nti bhagavati pasādaṃ nāpajjati. Kaṅkhāya vā dubbalā vimati vuttā, vicikicchāya majjhimā, anadhimuccanatāya balavatī, asampasādena tehi tīhi dhammehi cittassa kālussiyabhāvo. Kosohiteti vatthikosena paṭicchanne. Vatthaguyheti aṅgajāte. Bhagavato hi vāraṇasseva kosohitavatthaguyhaṃ suvaṇṇavaṇṇaṃ padumagabbhasamānaṃ, taṃ so vatthapaṭicchannattā, antomukhagatāya ca jivhāya pahūtabhāvaṃ asallakkhento tesu dvīsu lakkhaṇesu kaṅkhī ahosi vicikicchī.

    அத² கோ² ப⁴க³வாதி அத² ப⁴க³வா சிந்தேஸி – ‘‘ஸசாஹங் இமஸ்ஸ ஏதானி த்³வே லக்க²ணானி ந த³ஸ்ஸெஸ்ஸாமி, நிக்கங்கோ² ந ப⁴விஸ்ஸதி. ஏதஸ்ஸ கங்கா²ய ஸதி ஆசரியோபிஸ்ஸ நிக்கங்கோ² ந ப⁴விஸ்ஸதி, அத² மங் த³ஸ்ஸனாய ந ஆக³மிஸ்ஸதி, அனாக³தோ த⁴ம்மங் ந ஸொஸ்ஸதி, த⁴ம்மங் அஸுணந்தோ தீணி ஸாமஞ்ஞப²லானி ந ஸச்சி²கரிஸ்ஸதி. ஏதஸ்மிங் பன நிக்கங்கே² ஆசரியோபிஸ்ஸ நிக்கங்கோ² மங் உபஸங்கமித்வா த⁴ம்மங் ஸுத்வா தீணி ஸாமஞ்ஞப²லானி ஸச்சி²கரிஸ்ஸதி. ஏதத³த்த²ங்யேவ ச மயா பாரமியோ பூரிதா. த³ஸ்ஸெஸ்ஸாமிஸ்ஸ தானி லக்க²ணானீ’’தி.

    Atha kho bhagavāti atha bhagavā cintesi – ‘‘sacāhaṃ imassa etāni dve lakkhaṇāni na dassessāmi, nikkaṅkho na bhavissati. Etassa kaṅkhāya sati ācariyopissa nikkaṅkho na bhavissati, atha maṃ dassanāya na āgamissati, anāgato dhammaṃ na sossati, dhammaṃ asuṇanto tīṇi sāmaññaphalāni na sacchikarissati. Etasmiṃ pana nikkaṅkhe ācariyopissa nikkaṅkho maṃ upasaṅkamitvā dhammaṃ sutvā tīṇi sāmaññaphalāni sacchikarissati. Etadatthaṃyeva ca mayā pāramiyo pūritā. Dassessāmissa tāni lakkhaṇānī’’ti.

    ததா²ரூபங் இத்³தா⁴பி⁴ஸங்கா²ரமகாஸி. கத²ங்ரூபங்? கிமெத்த² அஞ்ஞேன வத்தப்³ப³ங்? வுத்தமேதங் நாக³ஸேனத்தே²ரேனேவ மிலிந்த³ரஞ்ஞா புட்டே²ன –

    Tathārūpaṃ iddhābhisaṅkhāramakāsi. Kathaṃrūpaṃ? Kimettha aññena vattabbaṃ? Vuttametaṃ nāgasenatthereneva milindaraññā puṭṭhena –

    ஆஹ ச து³க்கரங், ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, ப⁴க³வதா கதந்தி. கிங் மஹாராஜாதி? மஹாஜனேன ஹிரிகரணோகாஸங் ப்³ரஹ்மாயுப்³ராஹ்மணஸ்ஸ ச அந்தேவாஸிஉத்தரஸ்ஸ ச பா³வரியஸ்ஸ அந்தேவாஸீனங் ஸோளஸப்³ராஹ்மணானஞ்ச ஸேலஸ்ஸ ச ப்³ராஹ்மணஸ்ஸ அந்தேவாஸீனங் திஸதமாணவானஞ்ச த³ஸ்ஸேஸி, ப⁴ந்தேதி. ந, மஹாராஜ, ப⁴க³வா கு³ய்ஹங் த³ஸ்ஸேதி, சா²யங் ப⁴க³வா த³ஸ்ஸேதி, இத்³தி⁴யா அபி⁴ஸங்க²ரித்வா நிவாஸனநிவத்த²ங் காயப³ந்த⁴னப³த்³த⁴ங் சீவரபாருதங் சா²யாரூபகமத்தங் த³ஸ்ஸேஸி மஹாராஜாதி. சா²யங் தி³ட்டே² ஸதி தி³ட்டோ²யேவ. நனு, ப⁴ந்தேதி? திட்ட²தேதங், மஹாராஜ, ஹத³யரூபங் தி³ஸ்வா பு³ஜ்ஜ²னகஸத்தோ ப⁴வெய்ய, ஹத³யமங்ஸங் நீஹரித்வா த³ஸ்ஸெய்ய ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴தி. கல்லோஸி, ப⁴ந்தே நாக³ஸேனாதி.

    Āha ca dukkaraṃ, bhante nāgasena, bhagavatā katanti. Kiṃ mahārājāti? Mahājanena hirikaraṇokāsaṃ brahmāyubrāhmaṇassa ca antevāsiuttarassa ca bāvariyassa antevāsīnaṃ soḷasabrāhmaṇānañca selassa ca brāhmaṇassa antevāsīnaṃ tisatamāṇavānañca dassesi, bhanteti. Na, mahārāja, bhagavā guyhaṃ dasseti, chāyaṃ bhagavā dasseti, iddhiyā abhisaṅkharitvā nivāsananivatthaṃ kāyabandhanabaddhaṃ cīvarapārutaṃ chāyārūpakamattaṃ dassesi mahārājāti. Chāyaṃ diṭṭhe sati diṭṭhoyeva. Nanu, bhanteti? Tiṭṭhatetaṃ, mahārāja, hadayarūpaṃ disvā bujjhanakasatto bhaveyya, hadayamaṃsaṃ nīharitvā dasseyya sammāsambuddhoti. Kallosi, bhante nāgasenāti.

    நின்னாமெத்வாதி நீஹரித்வா. அனுமஸீதி கதி²னஸூசிங் விய கத்வா அனுமஜ்ஜி. ததா² கரணேன செத்த² முது³பா⁴வோ, கண்ணஸோதானுமஸனேன தீ³க⁴பா⁴வோ, நாஸிகஸோதானுமஸனேன தனுபா⁴வோ, நலாடச்சா²த³னேன புது²லபா⁴வோ பகாஸிதோதி வேதி³தப்³போ³. உபோ⁴பி கண்ணஸோதானீதிஆதீ³ஸு செத்த² பு³த்³தா⁴னங் கண்ணஸோதேஸு மலங் வா ஜல்லிகா வா நத்தி², தோ⁴வித்வா ட²பிதரஜதபனாளிகா விய ஹொந்தி, ததா² நாஸிகஸோதேஸு, தானிபி ஹி ஸுபரிகம்மகதகஞ்சனபனாளிகா விய ச மணிபனாளிகா விய ச ஹொந்தி. தஸ்மா ஜிவ்ஹங் நீஹரித்வா கதி²னஸூசிங் விய கத்வா முக²பரியந்தே உபஸங்ஹரந்தோ த³க்கி²ணகண்ணஸோதங் பவேஸெத்வா ததோ நீஹரித்வா வாமகண்ணஸோதங் பவேஸேஸி, ததோ நீஹரித்வா த³க்கி²ணனாஸிகஸோதங் பவேஸெத்வா ததோ நீஹரித்வா வாமனாஸிகஸோதங் பவேஸேஸி, ததோ நீஹரித்வா புது²லபா⁴வங் த³ஸ்ஸெந்தோ ரத்தவலாஹகேன அட்³ட⁴சந்த³ங் விய ச ஸுவண்ணபத்தங் விய ச ரத்தகம்ப³லபடலேன விஜ்ஜுஜோதஸதி³ஸாய ஜிவ்ஹாய கேவலகப்பங் நலாடமண்ட³லங் படிச்சா²தே³ஸி.

    Ninnāmetvāti nīharitvā. Anumasīti kathinasūciṃ viya katvā anumajji. Tathā karaṇena cettha mudubhāvo, kaṇṇasotānumasanena dīghabhāvo, nāsikasotānumasanena tanubhāvo, nalāṭacchādanena puthulabhāvo pakāsitoti veditabbo. Ubhopi kaṇṇasotānītiādīsu cettha buddhānaṃ kaṇṇasotesu malaṃ vā jallikā vā natthi, dhovitvā ṭhapitarajatapanāḷikā viya honti, tathā nāsikasotesu, tānipi hi suparikammakatakañcanapanāḷikā viya ca maṇipanāḷikā viya ca honti. Tasmā jivhaṃ nīharitvā kathinasūciṃ viya katvā mukhapariyante upasaṃharanto dakkhiṇakaṇṇasotaṃ pavesetvā tato nīharitvā vāmakaṇṇasotaṃ pavesesi, tato nīharitvā dakkhiṇanāsikasotaṃ pavesetvā tato nīharitvā vāmanāsikasotaṃ pavesesi, tato nīharitvā puthulabhāvaṃ dassento rattavalāhakena aḍḍhacandaṃ viya ca suvaṇṇapattaṃ viya ca rattakambalapaṭalena vijjujotasadisāya jivhāya kevalakappaṃ nalāṭamaṇḍalaṃ paṭicchādesi.

    யங்னூனாஹந்தி கஸ்மா சிந்தேஸி? அஹஞ்ஹி மஹாபுரிஸலக்க²ணானி ஸமன்னேஸித்வா க³தோ ‘‘தி³ட்டா²னி தே, தாத, மஹாபுரிஸலக்க²ணானீ’’தி ஆசரியேன புச்சி²தோ ‘‘ஆம, ஆசரியா’’தி வத்துங் ஸக்கி²ஸ்ஸாமி. ஸசே பன மங் ‘‘கிரியாகரணமஸ்ஸ கீதி³ஸ’’ந்தி புச்சி²ஸ்ஸதி , தங் வத்துங் ந ஸக்கி²ஸ்ஸாமி, ந ஜானாமீதி வுத்தே பன ஆசரியோ குஜ்ஜி²ஸ்ஸதி ‘‘நனு த்வங் மயா ஸப்³ப³ம்பேதங் ஜானநத்தா²ய பேஸிதோ, கஸ்மா அஜானித்வா ஆக³தோஸீ’’தி, தஸ்மா யன்னூனாஹந்தி சிந்தெத்வா அனுப³ந்தி⁴. ப⁴க³வா ந்ஹானட்டா²னங் முக²தோ⁴வனட்டா²னங் ஸரீரபடிஜக்³க³னட்டா²னங் ராஜராஜமஹாமத்தாதீ³னங் ஓரோதே⁴ஹி ஸத்³தி⁴ங் பரிவாரெத்வா நிஸின்னட்டா²னந்தி இமானி சத்தாரி டா²னானி ட²பெத்வா ஸேஸட்டா²னேஸு அந்தமஸோ ஏகக³ந்த⁴குடியம்பி ஓகாஸமகாஸி.

    Yaṃnūnāhanti kasmā cintesi? Ahañhi mahāpurisalakkhaṇāni samannesitvā gato ‘‘diṭṭhāni te, tāta, mahāpurisalakkhaṇānī’’ti ācariyena pucchito ‘‘āma, ācariyā’’ti vattuṃ sakkhissāmi. Sace pana maṃ ‘‘kiriyākaraṇamassa kīdisa’’nti pucchissati , taṃ vattuṃ na sakkhissāmi, na jānāmīti vutte pana ācariyo kujjhissati ‘‘nanu tvaṃ mayā sabbampetaṃ jānanatthāya pesito, kasmā ajānitvā āgatosī’’ti, tasmā yannūnāhanti cintetvā anubandhi. Bhagavā nhānaṭṭhānaṃ mukhadhovanaṭṭhānaṃ sarīrapaṭijagganaṭṭhānaṃ rājarājamahāmattādīnaṃ orodhehi saddhiṃ parivāretvā nisinnaṭṭhānanti imāni cattāri ṭhānāni ṭhapetvā sesaṭṭhānesu antamaso ekagandhakuṭiyampi okāsamakāsi.

    க³ச்ச²ந்தே க³ச்ச²ந்தே காலே – ‘‘அயங் கிர ப்³ரஹ்மாயுப்³ராஹ்மணஸ்ஸ மாணவோ உத்தரோ நாம ‘பு³த்³தோ⁴ வா நோ வா’தி ததா²க³தஸ்ஸ பு³த்³த⁴பா⁴வங் வீமங்ஸந்தோ சரதி, பு³த்³த⁴வீமங்ஸகோ நாமாய’’ந்தி பாகடோ ஜாதோ. யம்ஹி யம்ஹி டா²னே பு³த்³தா⁴ வஸந்தி, பஞ்ச கிச்சானி கதானேவ ஹொந்தி, தானி ஹெட்டா² த³ஸ்ஸிதானேவ . தத்த² பச்சா²ப⁴த்தங் அலங்கதத⁴ம்மாஸனே நிஸீதி³த்வா த³ந்தக²சிதங் சித்தபீ³ஜனிங் க³ஹெத்வா மஹாஜனஸ்ஸ த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தே ப⁴க³வதி உத்தரோபி அவிதூ³ரே நிஸீத³தி. த⁴ம்மஸ்ஸவனபரியோஸானே ஸத்³தா⁴ மனுஸ்ஸா ஸ்வாதனாய ப⁴க³வந்தங் நிமந்தெத்வா மாணவம்பி உபஸங்கமித்வா ஏவங் வத³ந்தி – ‘‘தாத, அம்ஹேஹி ப⁴க³வா நிமந்திதோ, த்வம்பி ப⁴க³வதா ஸத்³தி⁴ங் ஆக³ந்த்வா அம்ஹாகங் கே³ஹே ப⁴த்தங் க³ண்ஹெய்யாஸீ’’தி. புனதி³வஸே ததா²க³தோ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவுதோ கா³மங் பவிஸதி, உத்தரோபி பத³வாரே பத³வாரே பரிக்³க³ண்ஹந்தோ பதா³னுபதி³கோ அனுப³ந்த⁴தி. குலகே³ஹங் பவிட்ட²காலே த³க்கி²ணோத³கக்³க³ஹணங் ஆதி³ங் கத்வா ஸப்³ப³ங் ஓலோகெந்தோ நிஸீத³தி. ப⁴த்தகிச்சாவஸானே ததா²க³தஸ்ஸ பத்தங் பூ⁴மியங் ட²பெத்வா நிஸின்னகாலே மாணவகஸ்ஸ பாதராஸப⁴த்தங் ஸஜ்ஜெந்தி. ஸோ ஏகமந்தே நிஸின்னோ பு⁴ஞ்ஜித்வா புன ஆக³ந்த்வா ஸத்து² ஸந்திகே ட²த்வா ப⁴த்தானுமோத³னங் ஸுத்வா ப⁴க³வதா ஸத்³தி⁴ங்யேவ விஹாரங் க³ச்ச²தி.

    Gacchante gacchante kāle – ‘‘ayaṃ kira brahmāyubrāhmaṇassa māṇavo uttaro nāma ‘buddho vā no vā’ti tathāgatassa buddhabhāvaṃ vīmaṃsanto carati, buddhavīmaṃsako nāmāya’’nti pākaṭo jāto. Yamhi yamhi ṭhāne buddhā vasanti, pañca kiccāni katāneva honti, tāni heṭṭhā dassitāneva . Tattha pacchābhattaṃ alaṅkatadhammāsane nisīditvā dantakhacitaṃ cittabījaniṃ gahetvā mahājanassa dhammaṃ desente bhagavati uttaropi avidūre nisīdati. Dhammassavanapariyosāne saddhā manussā svātanāya bhagavantaṃ nimantetvā māṇavampi upasaṅkamitvā evaṃ vadanti – ‘‘tāta, amhehi bhagavā nimantito, tvampi bhagavatā saddhiṃ āgantvā amhākaṃ gehe bhattaṃ gaṇheyyāsī’’ti. Punadivase tathāgato bhikkhusaṅghaparivuto gāmaṃ pavisati, uttaropi padavāre padavāre pariggaṇhanto padānupadiko anubandhati. Kulagehaṃ paviṭṭhakāle dakkhiṇodakaggahaṇaṃ ādiṃ katvā sabbaṃ olokento nisīdati. Bhattakiccāvasāne tathāgatassa pattaṃ bhūmiyaṃ ṭhapetvā nisinnakāle māṇavakassa pātarāsabhattaṃ sajjenti. So ekamante nisinno bhuñjitvā puna āgantvā satthu santike ṭhatvā bhattānumodanaṃ sutvā bhagavatā saddhiṃyeva vihāraṃ gacchati.

    தத்த² ப⁴க³வா பி⁴க்கூ²னங் ப⁴த்தகிச்சபரியோஸானங் ஆக³மெந்தோ க³ந்த⁴மண்ட³லமாளே நிஸீத³தி. பி⁴க்கூ²ஹி ப⁴த்தகிச்சங் கத்வா பத்தசீவரங் படிஸாமெத்வா ஆக³ம்ம வந்தி³த்வா காலே ஆரோசிதே ப⁴க³வா க³ந்த⁴குடிங் பவிஸதி, மாணவோபி ப⁴க³வதா ஸத்³தி⁴ங்யேவ க³ச்ச²தி. ப⁴க³வா பரிவாரெத்வா ஆக³தங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் க³ந்த⁴குடிப்பமுகே² டி²தோ ஓவதி³த்வா உய்யோஜெத்வா க³ந்த⁴குடிங் பவிஸதி, மாணவோபி பவிஸதி. ப⁴க³வா கு²த்³த³கமஞ்சே அப்பமத்தகங் காலங் நிஸீத³தி, மாணவோபி அவிதூ³ரே ஓலோகெந்தோ நிஸீத³தி. ப⁴க³வா முஹுத்தங் நிஸீதி³த்வா ஸீஸோக்கமனங் த³ஸ்ஸேதி, – ‘‘போ⁴தோ கோ³தமஸ்ஸ விஹாரவேலா ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி மாணவோ க³ந்த⁴குடித்³வாரங் பித³ஹந்தோ நிக்க²மித்வா ஏகமந்தங் நிஸீத³தி. மனுஸ்ஸா புரேப⁴த்தங் தா³னங் த³த்வா பு⁴த்தபாதராஸா ஸமாதி³ன்னஉபோஸத²ங்கா³ ஸுத்³து⁴த்தராஸங்கா³ மாலாக³ந்தா⁴தி³ஹத்தா² த⁴ம்மங் ஸுணிஸ்ஸாமாதி விஹாரங் ஆக³ச்ச²ந்தி, சக்கவத்தினோ க²ந்தா⁴வாரட்டா²னங் விய ஹோதி.

    Tattha bhagavā bhikkhūnaṃ bhattakiccapariyosānaṃ āgamento gandhamaṇḍalamāḷe nisīdati. Bhikkhūhi bhattakiccaṃ katvā pattacīvaraṃ paṭisāmetvā āgamma vanditvā kāle ārocite bhagavā gandhakuṭiṃ pavisati, māṇavopi bhagavatā saddhiṃyeva gacchati. Bhagavā parivāretvā āgataṃ bhikkhusaṅghaṃ gandhakuṭippamukhe ṭhito ovaditvā uyyojetvā gandhakuṭiṃ pavisati, māṇavopi pavisati. Bhagavā khuddakamañce appamattakaṃ kālaṃ nisīdati, māṇavopi avidūre olokento nisīdati. Bhagavā muhuttaṃ nisīditvā sīsokkamanaṃ dasseti, – ‘‘bhoto gotamassa vihāravelā bhavissatī’’ti māṇavo gandhakuṭidvāraṃ pidahanto nikkhamitvā ekamantaṃ nisīdati. Manussā purebhattaṃ dānaṃ datvā bhuttapātarāsā samādinnauposathaṅgā suddhuttarāsaṅgā mālāgandhādihatthā dhammaṃ suṇissāmāti vihāraṃ āgacchanti, cakkavattino khandhāvāraṭṭhānaṃ viya hoti.

    ப⁴க³வா முஹுத்தங் ஸீஹஸெய்யங் கப்பெத்வா வுட்டா²ய புப்³ப³பா⁴கே³ன பரிச்சி²ந்தி³த்வா ஸமாபத்திங் ஸமாபஜ்ஜதி. ஸமாபத்திதோ வுட்டா²ய மஹாஜனஸ்ஸ ஆக³தபா⁴வங் ஞத்வா க³ந்த⁴குடிதோ நிக்க²ம்ம மஹாஜனபரிவுதோ க³ந்த⁴மண்ட³லமாளங் க³ந்த்வா பஞ்ஞத்தவரபு³த்³தா⁴ஸனக³தோ பரிஸாய த⁴ம்மங் தே³ஸேதி. மாணவோபி அவிதூ³ரே நிஸீதி³த்வா – ‘‘கிங் நு கோ² ஸமணோ கோ³தமோ கே³ஹஸ்ஸிதவஸேன பரிஸங் உஸ்ஸாதெ³ந்தோ வா அபஸாதெ³ந்தோ வா த⁴ம்மங் தே³ஸேதி, உதா³ஹு நோ’’தி அக்க²ரக்க²ரங் பத³ங் பத³ங் பரிக்³க³ண்ஹாதி. ப⁴க³வா ததா²வித⁴ங் கத²ங் அகதெ²த்வாவ காலங் ஞத்வா தே³ஸனங் நிட்டா²பேஸி. மாணவோ இமினா நியாமேன பரிக்³க³ண்ஹந்தோ ஸத்த மாஸே ஏகதோ விசரித்வா ப⁴க³வதோ காயத்³வாராதீ³ஸு அணுமத்தம்பி அவக்க²லிதங் ந அத்³த³ஸ. அனச்ச²ரியஞ்சேதங், யங் பு³த்³த⁴பூ⁴தஸ்ஸ மனுஸ்ஸபூ⁴தோ மாணவோ ந பஸ்ஸெய்ய, யஸ்ஸ போ³தி⁴ஸத்தபூ⁴தஸ்ஸ ச²ப்³ப³ஸ்ஸானி பதா⁴னபூ⁴மியங் அமனுஸ்ஸபூ⁴தோ மாரோ தே³வபுத்தோ கே³ஹஸ்ஸிதவிதக்கமத்தம்பி அதி³ஸ்வா பு³த்³த⁴பூ⁴தங் ஏகஸங்வச்ச²ரங் அனுப³ந்தி⁴த்வா கிஞ்சி அபஸ்ஸந்தோ –

    Bhagavā muhuttaṃ sīhaseyyaṃ kappetvā vuṭṭhāya pubbabhāgena paricchinditvā samāpattiṃ samāpajjati. Samāpattito vuṭṭhāya mahājanassa āgatabhāvaṃ ñatvā gandhakuṭito nikkhamma mahājanaparivuto gandhamaṇḍalamāḷaṃ gantvā paññattavarabuddhāsanagato parisāya dhammaṃ deseti. Māṇavopi avidūre nisīditvā – ‘‘kiṃ nu kho samaṇo gotamo gehassitavasena parisaṃ ussādento vā apasādento vā dhammaṃ deseti, udāhu no’’ti akkharakkharaṃ padaṃ padaṃ pariggaṇhāti. Bhagavā tathāvidhaṃ kathaṃ akathetvāva kālaṃ ñatvā desanaṃ niṭṭhāpesi. Māṇavo iminā niyāmena pariggaṇhanto satta māse ekato vicaritvā bhagavato kāyadvārādīsu aṇumattampi avakkhalitaṃ na addasa. Anacchariyañcetaṃ, yaṃ buddhabhūtassa manussabhūto māṇavo na passeyya, yassa bodhisattabhūtassa chabbassāni padhānabhūmiyaṃ amanussabhūto māro devaputto gehassitavitakkamattampi adisvā buddhabhūtaṃ ekasaṃvaccharaṃ anubandhitvā kiñci apassanto –

    ‘‘ஸத்த வஸ்ஸானி ப⁴க³வந்தங், அனுப³ந்தி⁴ங் பதா³பத³ங்;

    ‘‘Satta vassāni bhagavantaṃ, anubandhiṃ padāpadaṃ;

    ஓதாரங் நாதி⁴க³ச்சி²ஸ்ஸங், ஸம்பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸதீமதோ’’தி. (ஸு॰ நி॰ 448) –

    Otāraṃ nādhigacchissaṃ, sambuddhassa satīmato’’ti. (su. ni. 448) –

    ஆதி³கா³தா²யோ வத்வா பக்காமி. ததோ மாணவோ சிந்தேஸி – ‘‘அஹங் ப⁴வந்தங் கோ³தமங் ஸத்த மாஸே அனுப³ந்த⁴மானோ கிஞ்சி வஜ்ஜங் ந பஸ்ஸாமி. ஸசே பனாஹங் அஞ்ஞேபி ஸத்த மாஸே ஸத்த வா வஸ்ஸானி வஸ்ஸஸதங் வா வஸ்ஸஸஹஸ்ஸங் வா அனுப³ந்தெ⁴ய்யங், நேவஸ்ஸ வஜ்ஜங் பஸ்ஸெய்யங். ஆசரியோ கோ² பனஸ்ஸ மே மஹல்லகோ, யோக³க்கே²மங் நாம ந ஸக்கா ஜானிதுங். ஸமணஸ்ஸ கோ³தமஸ்ஸ ஸபா⁴வகு³ணேனேவ பு³த்³த⁴பா⁴வங் வத்வா மய்ஹங் ஆசரியஸ்ஸ ஆரோசெஸ்ஸாமீ’’தி ப⁴க³வந்தங் ஆபுச்சி²த்வா பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் வந்தி³த்வா நிக்க²மி.

    Ādigāthāyo vatvā pakkāmi. Tato māṇavo cintesi – ‘‘ahaṃ bhavantaṃ gotamaṃ satta māse anubandhamāno kiñci vajjaṃ na passāmi. Sace panāhaṃ aññepi satta māse satta vā vassāni vassasataṃ vā vassasahassaṃ vā anubandheyyaṃ, nevassa vajjaṃ passeyyaṃ. Ācariyo kho panassa me mahallako, yogakkhemaṃ nāma na sakkā jānituṃ. Samaṇassa gotamassa sabhāvaguṇeneva buddhabhāvaṃ vatvā mayhaṃ ācariyassa ārocessāmī’’ti bhagavantaṃ āpucchitvā bhikkhusaṅghaṃ vanditvā nikkhami.

    ஆசரியஸ்ஸ ஸந்திகஞ்ச பன க³ந்த்வா – ‘‘கச்சி, தாத உத்தர, தங் ப⁴வந்தங் கோ³தமங் ததா²ஸந்தங்யேவ ஸத்³தோ³ அப்³பு⁴க்³க³தோ’’தி புச்சி²தோ, ‘‘ஆசரிய, கிங் வதே³ஸி? சக்கவாளங் அதிஸம்பா³த⁴ங், ப⁴வக்³க³ங் அதினீசங், தஸ்ஸ ஹி, போ⁴தோ கோ³தமஸ்ஸ ஆகாஸங் விய அபரியந்தோ கு³ணக³ணோ. ததா²ஸந்தங்யேவ, போ⁴, தங் ப⁴வந்தங் கோ³தம’’ந்திஆதீ³னி வத்வா யதா²தி³ட்டா²னி த்³வத்திங்ஸமஹாபுரிஸலக்க²ணானி படிபாடியா ஆசிக்கி²த்வா கிரியஸமாசாரங் ஆசிக்கி². தேன வுத்தங் – ‘‘அத² கோ² உத்தரோ மாணவோ…பே॰… ஏதி³ஸோ ச ஏதி³ஸோ ச ப⁴வங் கோ³தமோ ததோ ச பி⁴ய்யோ’’தி.

    Ācariyassa santikañca pana gantvā – ‘‘kacci, tāta uttara, taṃ bhavantaṃ gotamaṃ tathāsantaṃyeva saddo abbhuggato’’ti pucchito, ‘‘ācariya, kiṃ vadesi? Cakkavāḷaṃ atisambādhaṃ, bhavaggaṃ atinīcaṃ, tassa hi, bhoto gotamassa ākāsaṃ viya apariyanto guṇagaṇo. Tathāsantaṃyeva, bho, taṃ bhavantaṃ gotama’’ntiādīni vatvā yathādiṭṭhāni dvattiṃsamahāpurisalakkhaṇāni paṭipāṭiyā ācikkhitvā kiriyasamācāraṃ ācikkhi. Tena vuttaṃ – ‘‘atha kho uttaro māṇavo…pe… ediso ca ediso ca bhavaṃ gotamo tato ca bhiyyo’’ti.

    386. தத்த² ஸுப்பதிட்டி²தபாதோ³தி யதா² ஹி அஞ்ஞேஸங் பூ⁴மியங் பாத³ங் ட²பெந்தானங் அக்³க³தலங் வா பண்ஹி வா பஸ்ஸங் வா பட²மங் பு²ஸதி, வேமஜ்ஜ²ங் வா பன சி²த்³த³ங் ஹோதி, உக்கி²பந்தானம்பி அக்³க³தலாதீ³ஸு ஏககொட்டா²ஸோவ பட²மங் உட்ட²ஹதி, ந ஏவங் தஸ்ஸ. தஸ்ஸ பன ஸுவண்ணபாது³கதலங் விய ஏகப்பஹாரேனேவ ஸகலங் பாத³தலங் பூ⁴மிங் பு²ஸதி, பூ⁴மிதோ உட்ட²ஹதி. தஸ்மா ‘‘ஸுப்பதிட்டி²தபாதோ³ கோ² பன ஸோ ப⁴வங் கோ³தமோ’’தி வத³தி.

    386. Tattha suppatiṭṭhitapādoti yathā hi aññesaṃ bhūmiyaṃ pādaṃ ṭhapentānaṃ aggatalaṃ vā paṇhi vā passaṃ vā paṭhamaṃ phusati, vemajjhaṃ vā pana chiddaṃ hoti, ukkhipantānampi aggatalādīsu ekakoṭṭhāsova paṭhamaṃ uṭṭhahati, na evaṃ tassa. Tassa pana suvaṇṇapādukatalaṃ viya ekappahāreneva sakalaṃ pādatalaṃ bhūmiṃ phusati, bhūmito uṭṭhahati. Tasmā ‘‘suppatiṭṭhitapādo kho pana so bhavaṃ gotamo’’ti vadati.

    தத்ரித³ங் ப⁴க³வதோ ஸுப்பதிட்டி²தபாத³தாய – ஸசேபி ஹி ப⁴க³வா அனேகஸதபோரிஸங் நரகங் அக்கமிஸ்ஸாமீதி பாத³ங் நீஹரதி, தாவதே³வ நின்னட்டா²னங் வாதபூரிதங் விய கம்மாரப⁴ஸ்தங் உன்னமித்வா பத²வீஸமங் ஹோதி, உன்னதட்டா²னம்பி அந்தோ பவிஸதி. தூ³ரே அக்கமிஸ்ஸாமீதி அபி⁴னீஹரந்தஸ்ஸ ஸினேருப்பமாணோபி பப்³ப³தோ ஸேதி³தவெத்தங்குரோ விய நமித்வா பாத³ஸமீபங் ஆக³ச்ச²தி. ததா² ஹிஸ்ஸ யமகபாடிஹாரியங் கத்வா யுக³ந்த⁴ரபப்³ப³தங் அக்கமிஸ்ஸாமீதி பாதே³ அபி⁴னீஹரதோ பப்³ப³தோ நமித்வா பாத³ஸமீபங் ஆக³தோ, ஸோ தங் அக்கமித்வா து³தியபாதே³ன தாவதிங்ஸப⁴வனங் அக்கமி. ந ஹி சக்கலக்க²ணேன பதிட்டா²தப்³ப³ட்டா²னங் விஸமங் ப⁴விதுங் ஸக்கோதி. கா²ணு வா கண்ட³கோ வா ஸக்க²ரகத²லா வா உச்சாரபஸ்ஸாவோ வா கே²ளஸிங்கா⁴ணிகாதீ³னி வா புரிமதராவ அபக³ச்ச²ந்தி, தத்த² தத்தே²வ ச பத²விங் பவிஸந்தி. ததா²க³தஸ்ஸ ஹி ஸீலதேஜேன பஞ்ஞாதேஜேன த⁴ம்மதேஜேன த³ஸன்னங் பாரமீனங் ஆனுபா⁴வேன அயங் மஹாபத²வீ ஸமா முது³ புப்பா²பி⁴கிண்ணா ஹோதி. தத்ர ததா²க³தோ ஸமங் பாத³ங் நிக்கி²பதி, ஸமங் உத்³த⁴ரதி, ஸப்³பா³வந்தேஹி பாத³தலேஹி பூ⁴மிங் பு²ஸதி.

    Tatridaṃ bhagavato suppatiṭṭhitapādatāya – sacepi hi bhagavā anekasataporisaṃ narakaṃ akkamissāmīti pādaṃ nīharati, tāvadeva ninnaṭṭhānaṃ vātapūritaṃ viya kammārabhastaṃ unnamitvā pathavīsamaṃ hoti, unnataṭṭhānampi anto pavisati. Dūre akkamissāmīti abhinīharantassa sineruppamāṇopi pabbato seditavettaṅkuro viya namitvā pādasamīpaṃ āgacchati. Tathā hissa yamakapāṭihāriyaṃ katvā yugandharapabbataṃ akkamissāmīti pāde abhinīharato pabbato namitvā pādasamīpaṃ āgato, so taṃ akkamitvā dutiyapādena tāvatiṃsabhavanaṃ akkami. Na hi cakkalakkhaṇena patiṭṭhātabbaṭṭhānaṃ visamaṃ bhavituṃ sakkoti. Khāṇu vā kaṇḍako vā sakkharakathalā vā uccārapassāvo vā kheḷasiṅghāṇikādīni vā purimatarāva apagacchanti, tattha tattheva ca pathaviṃ pavisanti. Tathāgatassa hi sīlatejena paññātejena dhammatejena dasannaṃ pāramīnaṃ ānubhāvena ayaṃ mahāpathavī samā mudu pupphābhikiṇṇā hoti. Tatra tathāgato samaṃ pādaṃ nikkhipati, samaṃ uddharati, sabbāvantehi pādatalehi bhūmiṃ phusati.

    சக்கானீதி த்³வீஸு பாதே³ஸு த்³வே சக்கானி. தேஸங் அரா ச நேமி ச நாபி⁴ ச பாளியங் வுத்தாவ. ஸப்³பா³காரபரிபூரானீதி இமினா பன அயங் விஸேஸோ வேதி³தப்³போ³ – தேஸங் கிர சக்கானங் பாத³தலஸ்ஸ மஜ்ஜே² நாபி⁴ தி³ஸ்ஸதி, நாபி⁴பரிச்சி²ன்னா வட்டலேகா² தி³ஸ்ஸதி, நாபி⁴முக²பரிக்கே²பபட்டோ தி³ஸ்ஸதி, பனாளிமுக²ங் தி³ஸ்ஸதி, அரா தி³ஸ்ஸந்தி, அரேஸு வட்டலேகா² தி³ஸ்ஸந்தி, நேமீ தி³ஸ்ஸந்தி, நேமிமணிகா தி³ஸ்ஸந்தி. இத³ங் தாவ பாளிஆக³தமேவ.

    Cakkānīti dvīsu pādesu dve cakkāni. Tesaṃ arā ca nemi ca nābhi ca pāḷiyaṃ vuttāva. Sabbākāraparipūrānīti iminā pana ayaṃ viseso veditabbo – tesaṃ kira cakkānaṃ pādatalassa majjhe nābhi dissati, nābhiparicchinnā vaṭṭalekhā dissati, nābhimukhaparikkhepapaṭṭo dissati, panāḷimukhaṃ dissati, arā dissanti, aresu vaṭṭalekhā dissanti, nemī dissanti, nemimaṇikā dissanti. Idaṃ tāva pāḷiāgatameva.

    ஸம்ப³ஹுலவாரோ பன அனாக³தோ, ஸோ ஏவங் த³ட்ட²ப்³போ³ – ஸத்தி ஸிரி வச்சோ² நந்தி³ ஸோவத்திகோ வடங்ஸகோ வட்³ட⁴மானகங் மச்ச²யுக³லங் ப⁴த்³த³பீட²ங் அங்குஸங் தோமரோ பாஸாதோ³ தோரணங் ஸேதச்ச²த்தங் க²க்³கோ³ தாலவண்டங் மோரஹத்த²கோ வாளபீ³ஜனீ உண்ஹீஸங் பத்தோ மணி குஸுமதா³மங் நீலுப்பலங் ரத்துப்பலங் ஸேதுப்பலங் பது³மங் புண்ட³ரீகங் புண்ணக⁴டோ புண்ணபாதி ஸமுத்³தோ³ சக்கவாளோ ஹிமவா ஸினேரு சந்தி³மஸூரியா நக்க²த்தானி சத்தாரோ மஹாதீ³பா த்³வேபரித்ததீ³பஸஹஸ்ஸானி, அந்தமஸோ சக்கவத்திரஞ்ஞோ பரிஸங் உபாதா³ய ஸப்³போ³ சக்கலக்க²ணஸ்ஸேவ பரிவாரோ.

    Sambahulavāro pana anāgato, so evaṃ daṭṭhabbo – satti siri vaccho nandi sovattiko vaṭaṃsako vaḍḍhamānakaṃ macchayugalaṃ bhaddapīṭhaṃ aṅkusaṃ tomaro pāsādo toraṇaṃ setacchattaṃ khaggo tālavaṇṭaṃ morahatthako vāḷabījanī uṇhīsaṃ patto maṇi kusumadāmaṃ nīluppalaṃ rattuppalaṃ setuppalaṃ padumaṃ puṇḍarīkaṃ puṇṇaghaṭo puṇṇapāti samuddo cakkavāḷo himavā sineru candimasūriyā nakkhattāni cattāro mahādīpā dveparittadīpasahassāni, antamaso cakkavattirañño parisaṃ upādāya sabbo cakkalakkhaṇasseva parivāro.

    ஆயதபண்ஹீதி தீ³க⁴பண்ஹி, பரிபுண்ணபண்ஹீதி அத்தோ². யதா² ஹி அஞ்ஞேஸங் அக்³க³பாதோ³ தீ³கோ⁴ ஹோதி, பண்ஹிமத்த²கே ஜங்கா⁴ பதிட்டா²தி, பண்ஹி தச்செ²த்வா ட²பிதா விய ஹோதி, ந ஏவங் ததா²க³தஸ்ஸ . ததா²க³தஸ்ஸ பன சதூஸு கொட்டா²ஸேஸு த்³வே கொட்டா²ஸா அக்³க³பாதோ³ ஹோதி, ததியே கொட்டா²ஸே ஜங்கா⁴ பதிட்டா²தி, சதுத்தே² கொட்டா²ஸே ஆரக்³கே³ன வட்டெத்வா ட²பிதா விய ரத்தகம்ப³லே கெ³ண்டு³கஸதி³ஸா பண்ஹி ஹோதி.

    Āyatapaṇhīti dīghapaṇhi, paripuṇṇapaṇhīti attho. Yathā hi aññesaṃ aggapādo dīgho hoti, paṇhimatthake jaṅghā patiṭṭhāti, paṇhi tacchetvā ṭhapitā viya hoti, na evaṃ tathāgatassa . Tathāgatassa pana catūsu koṭṭhāsesu dve koṭṭhāsā aggapādo hoti, tatiye koṭṭhāse jaṅghā patiṭṭhāti, catutthe koṭṭhāse āraggena vaṭṭetvā ṭhapitā viya rattakambale geṇḍukasadisā paṇhi hoti.

    தீ³க⁴ங்கு³லீதி யதா² அஞ்ஞேஸங் காசி அங்கு³லி தீ³கா⁴ ஹோதி, காசி ரஸ்ஸா, ந ஏவங் ததா²க³தஸ்ஸ. ததா²க³தஸ்ஸ பன மக்கடஸ்ஸேவ தீ³க⁴ஹத்த²பாத³ங்கு³லியோ மூலே தூ²லா அனுபுப்³பே³ன க³ந்த்வா அக்³கே³ தனுகா நிய்யாஸதேலேன மத்³தி³த்வா வட்டிதஹரிதாலவட்டிஸதி³ஸா ஹொந்தி. தேன வுத்தங் ‘‘தீ³க⁴ங்கு³லீ’’தி.

    Dīghaṅgulīti yathā aññesaṃ kāci aṅguli dīghā hoti, kāci rassā, na evaṃ tathāgatassa. Tathāgatassa pana makkaṭasseva dīghahatthapādaṅguliyo mūle thūlā anupubbena gantvā agge tanukā niyyāsatelena madditvā vaṭṭitaharitālavaṭṭisadisā honti. Tena vuttaṃ ‘‘dīghaṅgulī’’ti.

    முது³தலுனஹத்த²பாதோ³தி ஸப்பிமண்டே³ ஓஸாதெ³த்வா ட²பிதங் ஸதவாரவிஹதகப்பாஸபடலங் விய முதூ³, ஜாதமத்தகுமாரஸ்ஸ விய ச நிச்சகாலங் தலுனா ச ஹத்த²பாதா³ அஸ்ஸாதி முது³தலுனஹத்த²பாதோ³.

    Mudutalunahatthapādoti sappimaṇḍe osādetvā ṭhapitaṃ satavāravihatakappāsapaṭalaṃ viya mudū, jātamattakumārassa viya ca niccakālaṃ talunā ca hatthapādā assāti mudutalunahatthapādo.

    ஜாலஹத்த²பாதோ³தி ந சம்மேன படிப³த்³த⁴அங்கு³லந்தரோ. ஏதி³ஸோ ஹி ப²ணஹத்த²கோ புரிஸதோ³ஸேன உபஹதோ பப்³ப³ஜ்ஜம்பி ந லப⁴தி. ததா²க³தஸ்ஸ பன சதஸ்ஸோ ஹத்த²ங்கு³லியோ பஞ்சபி பாத³ங்கு³லியோ ஏகப்பமாணா ஹொந்தி, தாஸங் ஏகப்பமாணத்தாய யவலக்க²ணங் அஞ்ஞமஞ்ஞங் படிவிஜ்ஜி²த்வா திட்ட²தி. அத²ஸ்ஸ ஹத்த²பாதா³ குஸலேன வட்³ட⁴கினா யோஜிதஜாலவாதபானஸதி³ஸா ஹொந்தி. தேன வுத்தங் ‘‘ஜாலஹத்த²பாதோ³’’தி.

    Jālahatthapādoti na cammena paṭibaddhaaṅgulantaro. Ediso hi phaṇahatthako purisadosena upahato pabbajjampi na labhati. Tathāgatassa pana catasso hatthaṅguliyo pañcapi pādaṅguliyo ekappamāṇā honti, tāsaṃ ekappamāṇattāya yavalakkhaṇaṃ aññamaññaṃ paṭivijjhitvā tiṭṭhati. Athassa hatthapādā kusalena vaḍḍhakinā yojitajālavātapānasadisā honti. Tena vuttaṃ ‘‘jālahatthapādo’’ti.

    உத்³த⁴ங் பதிட்டி²தகொ³ப்ப²கத்தா உஸ்ஸங்கா² பாதா³ அஸ்ஸாதி உஸ்ஸங்க²பாதோ³. அஞ்ஞேஸஞ்ஹி பிட்டி²பாதே³ கொ³ப்ப²கா ஹொந்தி. தேன தேஸங் பாதா³ ஆணிப³த்³தா⁴ விய த²த்³தா⁴ ஹொந்தி, ந யதா²ஸுக²ங் பரிவத்தந்தி, க³ச்ச²ந்தானங் பாத³தலானி ந தி³ஸ்ஸந்தி . ததா²க³தஸ்ஸ பன அபி⁴ருஹித்வா உபரி கொ³ப்ப²கா பதிட்ட²ஹந்தி. தேனஸ்ஸ நாபி⁴தோ பட்டா²ய உபரிமகாயோ நாவாய ட²பிதஸுவண்ணபடிமா விய நிச்சலோ ஹோதி, அதோ⁴காயோவ இஞ்ஜதி. ஸுகே²ன பாதா³ பரிவத்தந்தி. புரதோபி பச்ச²தோபி உப⁴யபஸ்ஸேஸுபி ட²த்வா பஸ்ஸந்தானங் பாத³தலானி பஞ்ஞாயந்தி, ந ஹத்தீ²னங் விய பச்ச²தோயேவ.

    Uddhaṃ patiṭṭhitagopphakattā ussaṅkhā pādā assāti ussaṅkhapādo. Aññesañhi piṭṭhipāde gopphakā honti. Tena tesaṃ pādā āṇibaddhā viya thaddhā honti, na yathāsukhaṃ parivattanti, gacchantānaṃ pādatalāni na dissanti . Tathāgatassa pana abhiruhitvā upari gopphakā patiṭṭhahanti. Tenassa nābhito paṭṭhāya uparimakāyo nāvāya ṭhapitasuvaṇṇapaṭimā viya niccalo hoti, adhokāyova iñjati. Sukhena pādā parivattanti. Puratopi pacchatopi ubhayapassesupi ṭhatvā passantānaṃ pādatalāni paññāyanti, na hatthīnaṃ viya pacchatoyeva.

    ஏணிஜங்கோ⁴தி ஏணிமிக³ஸதி³ஸஜங்கோ⁴ மங்ஸுஸ்ஸதே³ன பரிபுண்ணஜங்கோ⁴, ந ஏகதோ ப³த்³த⁴பிண்டி³கமங்ஸோ , ஸமந்ததோ ஸமஸண்டி²தேன மங்ஸேன பரிக்கி²த்தாஹி ஸுவட்டிதாஹி ஸாலிக³ப்³ப⁴ஸதி³ஸாஹி ஜங்கா⁴ஹி ஸமன்னாக³தோதி அத்தோ².

    Eṇijaṅghoti eṇimigasadisajaṅgho maṃsussadena paripuṇṇajaṅgho, na ekato baddhapiṇḍikamaṃso , samantato samasaṇṭhitena maṃsena parikkhittāhi suvaṭṭitāhi sāligabbhasadisāhi jaṅghāhi samannāgatoti attho.

    அனோனமந்தோதி அனமந்தோ. ஏதேனஸ்ஸ அகு²ஜ்ஜஅவாமனபா⁴வோ தீ³பிதோ. அவஸேஸஜனா ஹி கு²ஜ்ஜா வா ஹொந்தி வாமனா வா, கு²ஜ்ஜானங் உபரிமகாயோ அபரிபுண்ணோ ஹோதி, வாமனானங் ஹெட்டி²மகாயோ. தே அபரிபுண்ணகாயத்தா ந ஸக்கொந்தி அனோனமந்தா ஜண்ணுகானி பரிமஜ்ஜிதுங். ததா²க³தோ பன பரிபுண்ணஉப⁴யகாயத்தா ஸக்கோதி.

    Anonamantoti anamanto. Etenassa akhujjaavāmanabhāvo dīpito. Avasesajanā hi khujjā vā honti vāmanā vā, khujjānaṃ uparimakāyo aparipuṇṇo hoti, vāmanānaṃ heṭṭhimakāyo. Te aparipuṇṇakāyattā na sakkonti anonamantā jaṇṇukāni parimajjituṃ. Tathāgato pana paripuṇṇaubhayakāyattā sakkoti.

    உஸப⁴வாரணாதீ³னங் விய ஸுவண்ணபது³மகண்ணிகஸதி³ஸே கோஸே ஓஹிதங் படிச்ச²ன்னங் வத்த²கு³ய்ஹங் அஸ்ஸாதி கோஸோஹிதவத்த²கு³ய்ஹோ. வத்த²கு³ய்ஹந்தி வத்தே²ன கூ³ஹிதப்³ப³ங் அங்க³ஜாதங் வுச்சதி.

    Usabhavāraṇādīnaṃ viya suvaṇṇapadumakaṇṇikasadise kose ohitaṃ paṭicchannaṃ vatthaguyhaṃ assāti kosohitavatthaguyho. Vatthaguyhanti vatthena gūhitabbaṃ aṅgajātaṃ vuccati.

    ஸுவண்ணவண்ணோதி ஜாதிஹிங்கு³லகேன மஜ்ஜித்வா தீ³பிதா³டா²ய க⁴ங்ஸித்வா கே³ருகபரிகம்மங் கத்வா ட²பிதக⁴னஸுவண்ணரூபகஸதி³ஸோதி அத்தோ². ஏதேனஸ்ஸ க⁴னஸினித்³த⁴ஸண்ஹஸரீரதங் த³ஸ்ஸெத்வா ச²விவண்ணத³ஸ்ஸனத்த²ங் கஞ்சனஸன்னிப⁴த்தசோதி வுத்தங், புரிமஸ்ஸ வா வேவசனமேவ ஏதங்.

    Suvaṇṇavaṇṇoti jātihiṅgulakena majjitvā dīpidāṭhāya ghaṃsitvā gerukaparikammaṃ katvā ṭhapitaghanasuvaṇṇarūpakasadisoti attho. Etenassa ghanasiniddhasaṇhasarīrataṃ dassetvā chavivaṇṇadassanatthaṃ kañcanasannibhattacoti vuttaṃ, purimassa vā vevacanameva etaṃ.

    ரஜோஜல்லந்தி ரஜோ வா மலங் வா. ந உபலிம்பதீதி ந லக்³க³தி, பது³மபலாஸதோ உத³கபி³ந்து³ விய விவட்டதி. ஹத்த²தோ⁴வனபாத³தோ⁴வனாதீ³னி பன உதுக்³க³ஹணத்தா²ய சேவ தா³யகானங் புஞ்ஞப²லத்தா²ய ச பு³த்³தா⁴ கரொந்தி, வத்தஸீஸேனாபி ச கரொந்தியேவ. ஸேனாஸனங் பவிஸந்தேன ஹி பி⁴க்கு²னா பாதே³ தோ⁴வித்வா பவிஸிதப்³ப³ந்தி வுத்தமேதங்.

    Rajojallanti rajo vā malaṃ vā. Na upalimpatīti na laggati, padumapalāsato udakabindu viya vivaṭṭati. Hatthadhovanapādadhovanādīni pana utuggahaṇatthāya ceva dāyakānaṃ puññaphalatthāya ca buddhā karonti, vattasīsenāpi ca karontiyeva. Senāsanaṃ pavisantena hi bhikkhunā pāde dhovitvā pavisitabbanti vuttametaṃ.

    உத்³த⁴க்³க³லோமோதி ஆவட்டபரியோஸானே உத்³த⁴க்³கா³னி ஹுத்வா முக²ஸோப⁴ங் உல்லோகயமானானி விய டி²தானி லோமானி அஸ்ஸாதி உத்³த⁴க்³க³லோமோ.

    Uddhaggalomoti āvaṭṭapariyosāne uddhaggāni hutvā mukhasobhaṃ ullokayamānāni viya ṭhitāni lomāni assāti uddhaggalomo.

    ப்³ரஹ்முஜுக³த்தோதி ப்³ரஹ்மா விய உஜுக³த்தோ, உஜுமேவ உக்³க³ததீ³க⁴ஸரீரோ. யேபு⁴ய்யேன ஹி ஸத்தா க²ந்தே⁴ கடியங் ஜாணூஸூதி தீஸு டா²னேஸு நமந்தி. தே கடியங் நமந்தா பச்ச²தோ நமந்தி, இதரேஸு த்³வீஸு டா²னேஸு புரதோ. தீ³க⁴ஸரீரா பனேகே பஸ்ஸவங்கா ஹொந்தி, ஏகே முக²ங் உன்னாமெத்வா நக்க²த்தானி க³ணயந்தா விய சரந்தி, ஏகே அப்பமங்ஸலோஹிதா ஸூலஸதி³ஸா ஹொந்தி, பவேத⁴மானா க³ச்ச²ந்தி. ததா²க³தோ பன உஜுமேவ உக்³க³ந்த்வா தீ³க⁴ப்பமாணோ தே³வனக³ரே உஸ்ஸிதஸுவண்ணதோரணங் விய ஹோதி.

    Brahmujugattoti brahmā viya ujugatto, ujumeva uggatadīghasarīro. Yebhuyyena hi sattā khandhe kaṭiyaṃ jāṇūsūti tīsu ṭhānesu namanti. Te kaṭiyaṃ namantā pacchato namanti, itaresu dvīsu ṭhānesu purato. Dīghasarīrā paneke passavaṅkā honti, eke mukhaṃ unnāmetvā nakkhattāni gaṇayantā viya caranti, eke appamaṃsalohitā sūlasadisā honti, pavedhamānā gacchanti. Tathāgato pana ujumeva uggantvā dīghappamāṇo devanagare ussitasuvaṇṇatoraṇaṃ viya hoti.

    ஸத்துஸ்ஸதோ³தி த்³வே ஹத்த²பிட்டி²யோ த்³வே பாத³பிட்டி²யோ த்³வே அங்ஸகூடானி க²ந்தோ⁴தி இமேஸு ஸத்தஸு டா²னேஸு பரிபுண்ணமங்ஸுஸ்ஸதோ³ அஸ்ஸாதி ஸத்துஸ்ஸதோ³. அஞ்ஞேஸங் பன ஹத்த²பாத³பிட்டீ²ஸு ந்ஹாருஜாலா பஞ்ஞாயந்தி, அங்ஸகூடக²ந்தே⁴ஸு அட்டி²கோடியோ, தே மனுஸ்ஸபேதா விய கா²யந்தி, ந ததா²க³தோ. ததா²க³தோ பன ஸத்தஸு டா²னேஸு பரிபுண்ணமங்ஸுஸ்ஸத³த்தா நிகூ³ள்ஹன்ஹாருஜாலேஹி ஹத்த²பிட்டா²தீ³ஹி வட்டெத்வா ட²பிதஸுவண்ணவண்ணாலிங்க³ஸதி³ஸேன க²ந்தே⁴ன ஸிலாரூபகங் விய சித்தகம்மரூபகங் விய ச கா²யதி.

    Sattussadoti dve hatthapiṭṭhiyo dve pādapiṭṭhiyo dve aṃsakūṭāni khandhoti imesu sattasu ṭhānesu paripuṇṇamaṃsussado assāti sattussado. Aññesaṃ pana hatthapādapiṭṭhīsu nhārujālā paññāyanti, aṃsakūṭakhandhesu aṭṭhikoṭiyo, te manussapetā viya khāyanti, na tathāgato. Tathāgato pana sattasu ṭhānesu paripuṇṇamaṃsussadattā nigūḷhanhārujālehi hatthapiṭṭhādīhi vaṭṭetvā ṭhapitasuvaṇṇavaṇṇāliṅgasadisena khandhena silārūpakaṃ viya cittakammarūpakaṃ viya ca khāyati.

    ஸீஹஸ்ஸ புப்³ப³த்³த⁴ங் விய காயோ அஸ்ஸாதி ஸீஹபுப்³ப³த்³த⁴காயோ. ஸீஹஸ்ஸ ஹி புரத்தி²மகாயோவ பரிபுண்ணோ ஹோதி, பச்சி²மகாயோ அபரிபுண்ணோ. ததா²க³தஸ்ஸ பன ஸீஹஸ்ஸ புப்³ப³த்³த⁴காயோவ ஸப்³போ³ காயோ பரிபுண்ணோ. ஸோபி ஸீஹஸ்ஸேவ ந தத்த² தத்த² வினதுன்னதாதி³வஸேன து³ஸ்ஸண்டி²தவிஸண்டி²தோ, தீ³க⁴யுத்தடா²னே பன தீ³கோ⁴, ரஸ்ஸகிஸதூ²லஅனுவட்டிதயுத்தட்டா²னேஸு ததா²விதோ⁴வ ஹோதி. வுத்தஞ்ஹேதங் –

    Sīhassa pubbaddhaṃ viya kāyo assāti sīhapubbaddhakāyo. Sīhassa hi puratthimakāyova paripuṇṇo hoti, pacchimakāyo aparipuṇṇo. Tathāgatassa pana sīhassa pubbaddhakāyova sabbo kāyo paripuṇṇo. Sopi sīhasseva na tattha tattha vinatunnatādivasena dussaṇṭhitavisaṇṭhito, dīghayuttaṭhāne pana dīgho, rassakisathūlaanuvaṭṭitayuttaṭṭhānesu tathāvidhova hoti. Vuttañhetaṃ –

    ‘‘மனாபியே ச கோ², பி⁴க்க²வே, கம்மவிபாகே பச்சுபட்டி²தே யேஹி அங்கே³ஹி தீ³கே⁴ஹி ஸோப⁴தி, தானி அங்கா³னி தீ³கா⁴னி ஸண்ட²ஹந்தி. யேஹி அங்கே³ஹி ரஸ்ஸேஹி ஸோப⁴தி, தானி அங்கா³னி ரஸ்ஸானி ஸண்ட²ஹந்தி. யேஹி அங்கே³ஹி தூ²லேஹி ஸோப⁴தி, தானி அங்கா³னி தூ²லானி ஸண்ட²ஹந்தி. யேஹி அங்கே³ஹி கிஸேஹி ஸோப⁴தி, தானி அங்கா³னி கிஸானி ஸண்ட²ஹந்தி. யேஹி அங்கே³ஹி வட்டேஹி ஸோப⁴தி, தானி அங்கா³னி வட்டானி ஸண்ட²ஹந்தீ’’தி.

    ‘‘Manāpiye ca kho, bhikkhave, kammavipāke paccupaṭṭhite yehi aṅgehi dīghehi sobhati, tāni aṅgāni dīghāni saṇṭhahanti. Yehi aṅgehi rassehi sobhati, tāni aṅgāni rassāni saṇṭhahanti. Yehi aṅgehi thūlehi sobhati, tāni aṅgāni thūlāni saṇṭhahanti. Yehi aṅgehi kisehi sobhati, tāni aṅgāni kisāni saṇṭhahanti. Yehi aṅgehi vaṭṭehi sobhati, tāni aṅgāni vaṭṭāni saṇṭhahantī’’ti.

    இதி நானாசித்தேன புஞ்ஞசித்தேன சித்திதோ த³ஸஹி பாரமீஹி ஸஜ்ஜிதோ ததா²க³தஸ்ஸ அத்தபா⁴வோ, தஸ்ஸ லோகே ஸப்³ப³ஸிப்பினோ வா இத்³தி⁴மந்தோ வா படிரூபகம்பி காதுங் ந ஸக்கொந்தி.

    Iti nānācittena puññacittena cittito dasahi pāramīhi sajjito tathāgatassa attabhāvo, tassa loke sabbasippino vā iddhimanto vā paṭirūpakampi kātuṃ na sakkonti.

    சிதந்தரங்ஸோதி அந்தரங்ஸங் வுச்சதி த்³வின்னங் கொட்டானமந்தரங், தங் சிதங் பரிபுண்ணமஸ்ஸாதி சிதந்தரங்ஸோ. அஞ்ஞேஸஞ்ஹி தங் டா²னங் நின்னங் ஹோதி, த்³வே பிட்டி²கொட்டா பாடியேக்கங் பஞ்ஞாயந்தி. ததா²க³தஸ்ஸ பன கடிதோ பட்டா²ய மங்ஸபடலங் யாவ க²ந்தா⁴ உக்³க³ம்ம ஸமுஸ்ஸிதஸுவண்ணப²லகங் விய பிட்டி²ங் சா²தெ³த்வா பதிட்டி²தங்.

    Citantaraṃsoti antaraṃsaṃ vuccati dvinnaṃ koṭṭānamantaraṃ, taṃ citaṃ paripuṇṇamassāti citantaraṃso. Aññesañhi taṃ ṭhānaṃ ninnaṃ hoti, dve piṭṭhikoṭṭā pāṭiyekkaṃ paññāyanti. Tathāgatassa pana kaṭito paṭṭhāya maṃsapaṭalaṃ yāva khandhā uggamma samussitasuvaṇṇaphalakaṃ viya piṭṭhiṃ chādetvā patiṭṭhitaṃ.

    நிக்³ரோத⁴பரிமண்ட³லோதி நிக்³ரோதோ⁴ விய பரிமண்ட³லோ. யதா² பண்ணாஸஹத்த²தாய வா ஸதஹத்த²தாய வா ஸமக்க²ந்த⁴ஸாகோ² நிக்³ரோதோ⁴ தீ³க⁴தோபி வித்தா²ரதோபி ஏகப்பமாணோவ ஹோதி, ஏவங் காயதோபி ப்³யாமதோபி ஏகப்பமாணோ. யதா² அஞ்ஞேஸங் காயோ வா தீ³கோ⁴ ஹோதி ப்³யாமோ வா, ந ஏவங் விஸமப்பமாணோதி அத்தோ². தேனேவ ‘‘யாவதக்வஸ்ஸ காயோ’’திஆதி³ வுத்தங். தத்த² யாவதகோ அஸ்ஸாதி யாவதக்வஸ்ஸ.

    Nigrodhaparimaṇḍaloti nigrodho viya parimaṇḍalo. Yathā paṇṇāsahatthatāya vā satahatthatāya vā samakkhandhasākho nigrodho dīghatopi vitthāratopi ekappamāṇova hoti, evaṃ kāyatopi byāmatopi ekappamāṇo. Yathā aññesaṃ kāyo vā dīgho hoti byāmo vā, na evaṃ visamappamāṇoti attho. Teneva ‘‘yāvatakvassa kāyo’’tiādi vuttaṃ. Tattha yāvatako assāti yāvatakvassa.

    ஸமவட்டக்க²ந்தோ⁴தி ஸமவட்டிதக்க²ந்தோ⁴. யதா² ஏகே கோஞ்சா விய ப³கா விய வராஹா விய ச தீ³க⁴க³லா வங்கக³லா புது²லக³லா ச ஹொந்தி, கத²னகாலே ஸிராஜாலங் பஞ்ஞாயதி, மந்தோ³ ஸரோ நிக்க²மதி, ந ஏவங் தஸ்ஸ. ததா²க³தஸ்ஸ பன ஸுவட்டிதஸுவண்ணாலிங்க³ஸதி³ஸோ க²ந்தோ⁴ ஹோதி, கத²னகாலே ஸிராஜாலங் ந பஞ்ஞாயதி, மேக⁴ஸ்ஸ விய க³ஜ்ஜதோ ஸரோ மஹா ஹோதி.

    Samavaṭṭakkhandhoti samavaṭṭitakkhandho. Yathā eke koñcā viya bakā viya varāhā viya ca dīghagalā vaṅkagalā puthulagalā ca honti, kathanakāle sirājālaṃ paññāyati, mando saro nikkhamati, na evaṃ tassa. Tathāgatassa pana suvaṭṭitasuvaṇṇāliṅgasadiso khandho hoti, kathanakāle sirājālaṃ na paññāyati, meghassa viya gajjato saro mahā hoti.

    ரஸக்³க³ஸக்³கீ³தி எத்த² ரஸங் க³ஸந்தீதி ரஸக்³க³ஸா , ரஸஹரணீனமேதங் அதி⁴வசனங், தா அக்³கா³ அஸ்ஸாதி ரஸக்³க³ஸக்³கீ³. ததா²க³தஸ்ஸ ஹி ஸத்த ரஸஹரணிஸஹஸ்ஸானி உத்³த⁴க்³கா³னி ஹுத்வா கீ³வாயமேவ படிமுக்கானி. திலப²லமத்தோபி ஆஹாரோ ஜிவ்ஹக்³கே³ ட²பிதோ ஸப்³ப³ங் காயங் அனுப²ரதி, தேனேவ மஹாபதா⁴னங் பத³ஹந்தஸ்ஸ ஏகதண்டு³லாதீ³ஹிபி காளாயயூஸபஸதேனாபி காயஸ்ஸ யாபனங் அஹோஸி. அஞ்ஞேஸங் பன ததா² அபா⁴வா ந ஸகலகாயங் ஓஜா ப²ரதி, தேன தே ப³ஹ்வாபா³தா⁴ ஹொந்தி. இத³ங் லக்க²ணங் அப்பாபா³த⁴தாஸங்கா²தஸ்ஸ நிஸ்ஸந்த³ப²லஸ்ஸ வஸேன பாகடங் ஹோதி.

    Rasaggasaggīti ettha rasaṃ gasantīti rasaggasā , rasaharaṇīnametaṃ adhivacanaṃ, tā aggā assāti rasaggasaggī. Tathāgatassa hi satta rasaharaṇisahassāni uddhaggāni hutvā gīvāyameva paṭimukkāni. Tilaphalamattopi āhāro jivhagge ṭhapito sabbaṃ kāyaṃ anupharati, teneva mahāpadhānaṃ padahantassa ekataṇḍulādīhipi kāḷāyayūsapasatenāpi kāyassa yāpanaṃ ahosi. Aññesaṃ pana tathā abhāvā na sakalakāyaṃ ojā pharati, tena te bahvābādhā honti. Idaṃ lakkhaṇaṃ appābādhatāsaṅkhātassa nissandaphalassa vasena pākaṭaṃ hoti.

    ஸீஹஸ்ஸேவ ஹனு அஸ்ஸாதி ஸீஹஹனு. தத்த² ஸீஹஸ்ஸ ஹெட்டி²மஹனுமேவ பரிபுண்ணங் ஹோதி, ந உபரிமங். ததா²க³தஸ்ஸ பன ஸீஹஸ்ஸ ஹெட்டி²மங் விய த்³வேபி பரிபுண்ணானி த்³வாத³ஸியங் பக்க²ஸ்ஸ சந்த³ஸதி³ஸானி ஹொந்தி.

    Sīhasseva hanu assāti sīhahanu. Tattha sīhassa heṭṭhimahanumeva paripuṇṇaṃ hoti, na uparimaṃ. Tathāgatassa pana sīhassa heṭṭhimaṃ viya dvepi paripuṇṇāni dvādasiyaṃ pakkhassa candasadisāni honti.

    சத்தாலீஸத³ந்தோதிஆதீ³ஸு உபரிமஹனுகே பதிட்டி²தா வீஸதி, ஹெட்டி²மே வீஸதீதி சத்தாலீஸ த³ந்தா அஸ்ஸாதி சத்தாலீஸத³ந்தோ. அஞ்ஞேஸஞ்ஹி பரிபுண்ணத³ந்தானம்பி த்³வத்திங்ஸ த³ந்தா ஹொந்தி, ததா²க³தஸ்ஸ சத்தாலீஸங்.

    Cattālīsadantotiādīsu uparimahanuke patiṭṭhitā vīsati, heṭṭhime vīsatīti cattālīsa dantā assāti cattālīsadanto. Aññesañhi paripuṇṇadantānampi dvattiṃsa dantā honti, tathāgatassa cattālīsaṃ.

    அஞ்ஞேஸஞ்ச கேசி த³ந்தா உச்சா கேசி நீசாதி விஸமா ஹொந்தி, ததா²க³தஸ்ஸ பன அயபட்டசி²ன்னஸங்க²படலங் விய ஸமா.

    Aññesañca keci dantā uccā keci nīcāti visamā honti, tathāgatassa pana ayapaṭṭachinnasaṅkhapaṭalaṃ viya samā.

    அஞ்ஞேஸங் கும்பீ⁴லானங் விய த³ந்தா விரளா ஹொந்தி, மச்ச²மங்ஸாதீ³னி கா²த³ந்தானங் த³ந்தந்தரங் பூரதி. ததா²க³தஸ்ஸ பன கனகலதாய ஸமுஸ்ஸாபிதவஜிரபந்தி விய அவிரளா துலிகாய த³ஸ்ஸிதபரிச்சே²தா³ விய த³ந்தா ஹொந்தி.

    Aññesaṃ kumbhīlānaṃ viya dantā viraḷā honti, macchamaṃsādīni khādantānaṃ dantantaraṃ pūrati. Tathāgatassa pana kanakalatāya samussāpitavajirapanti viya aviraḷā tulikāya dassitaparicchedā viya dantā honti.

    ஸுஸுக்கதா³டோ²தி அஞ்ஞேஸஞ்ச பூதித³ந்தா உட்ட²ஹந்தி, தேன காசி தா³டா² காளாபி விவண்ணாபி ஹொந்தி. ததா²க³தோ ஸுஸுக்கதா³டோ² ஓஸதி⁴தாரகம்பி அதிக்கம்ம விரோசமானாய பபா⁴ய ஸமன்னாக³ததா³டோ², தேன வுத்தங் ‘‘ஸுஸுக்கதா³டோ²’’தி.

    Susukkadāṭhoti aññesañca pūtidantā uṭṭhahanti, tena kāci dāṭhā kāḷāpi vivaṇṇāpi honti. Tathāgato susukkadāṭho osadhitārakampi atikkamma virocamānāya pabhāya samannāgatadāṭho, tena vuttaṃ ‘‘susukkadāṭho’’ti.

    பஹூதஜிவ்ஹோதி அஞ்ஞேஸங் ஜிவ்ஹா தூ²லாபி ஹோதி கிஸாபி ரஸ்ஸாபி த²த்³தா⁴பி விஸமாபி, ததா²க³தஸ்ஸ பன முது³ தீ³கா⁴ புது²லா வண்ணஸம்பன்னா ஹோதி. ஸோ தங் லக்க²ணங் பரியேஸிதுங் ஆக³தானங் கங்கா²வினோத³னத்த²ங் முது³கத்தா தங் ஜிவ்ஹங் கதி²னஸூசிங் விய வட்டெத்வா உபோ⁴ நாஸிகஸோதானி பராமஸதி, தீ³க⁴த்தா உபோ⁴ கண்ணஸோதானி பராமஸதி, புது²லத்தா கேஸந்தபரியோஸானங் கேவலம்பி நலாடங் படிச்சா²தே³தி. ஏவங் தஸ்ஸா முது³தீ³க⁴புது²லபா⁴வங் பகாஸெந்தோ கங்க²ங் வினோதே³தி. ஏவங் திலக்க²ணஸம்பன்னங் ஜிவ்ஹங் ஸந்தா⁴ய ‘‘பஹூதஜிவ்ஹோ’’தி வுத்தங்.

    Pahūtajivhoti aññesaṃ jivhā thūlāpi hoti kisāpi rassāpi thaddhāpi visamāpi, tathāgatassa pana mudu dīghā puthulā vaṇṇasampannā hoti. So taṃ lakkhaṇaṃ pariyesituṃ āgatānaṃ kaṅkhāvinodanatthaṃ mudukattā taṃ jivhaṃ kathinasūciṃ viya vaṭṭetvā ubho nāsikasotāni parāmasati, dīghattā ubho kaṇṇasotāni parāmasati, puthulattā kesantapariyosānaṃ kevalampi nalāṭaṃ paṭicchādeti. Evaṃ tassā mududīghaputhulabhāvaṃ pakāsento kaṅkhaṃ vinodeti. Evaṃ tilakkhaṇasampannaṃ jivhaṃ sandhāya ‘‘pahūtajivho’’ti vuttaṃ.

    ப்³ரஹ்மஸ்ஸரோதி அஞ்ஞே சி²ன்னஸ்ஸராபி பி⁴ன்னஸ்ஸராபி காகஸ்ஸராபி ஹொந்தி, ததா²க³தோ பன மஹாப்³ரஹ்முனோ ஸரஸதி³ஸேன ஸரேன ஸமன்னாக³தோ. மஹாப்³ரஹ்முனோ ஹி பித்தஸெம்ஹேஹி அபலிபு³த்³த⁴த்தா ஸரோ விஸுத்³தோ⁴ ஹோதி. ததா²க³தேனாபி கதகம்மங் வத்து²ங் ஸோதே⁴தி, வத்து²ஸ்ஸ ஸுத்³த⁴த்தா நாபி⁴தோ பட்டா²ய ஸமுட்ட²ஹந்தோ ஸரோ விஸுத்³தோ⁴ அட்ட²ங்க³ஸமன்னாக³தோவ ஸமுட்டா²தி. கரவிகோ விய ப⁴ணதீதி கரவிகபா⁴ணீ, மத்தகரவிகருதமஞ்ஜுகோ⁴ஸோதி அத்தோ².

    Brahmassaroti aññe chinnassarāpi bhinnassarāpi kākassarāpi honti, tathāgato pana mahābrahmuno sarasadisena sarena samannāgato. Mahābrahmuno hi pittasemhehi apalibuddhattā saro visuddho hoti. Tathāgatenāpi katakammaṃ vatthuṃ sodheti, vatthussa suddhattā nābhito paṭṭhāya samuṭṭhahanto saro visuddho aṭṭhaṅgasamannāgatova samuṭṭhāti. Karaviko viya bhaṇatīti karavikabhāṇī, mattakaravikarutamañjughosoti attho.

    தத்ரித³ங் கரவிகருதஸ்ஸ மஞ்ஜுதாய – கரவிகஸகுணே கிர மது⁴ரரஸங் அம்ப³பக்கங் முக²துண்ட³கேன பஹரித்வா பக்³க⁴ரிதங் ரஸங் ஸாயித்வா பக்கே²ன தாலங் த³த்வா விகூஜமானே சதுப்பதா³தீ³னி மத்தானி விய லளிதுங் ஆரப⁴ந்தி. கோ³சரப்பஸுதாபி சதுப்பதா³ முக²க³தானிபி திணானி ச²ட்³டெ³த்வா தங் ஸத்³த³ங் ஸுணந்தி, வாளமிகா³ கு²த்³த³கமிகே³ அனுப³ந்த⁴மானா உக்கி²த்தபாத³ங் அனுக்கி²பித்வாவ திட்ட²ந்தி, அனுப³த்³த⁴மிகா³பி மரணப⁴யங் ஹித்வாபி திட்ட²ந்தி, ஆகாஸே பக்க²ந்த³பக்கி²னோபி பக்கே² பஸாரெத்வா திட்ட²ந்தி, உத³கே மச்சா²பி கண்ணபடலங் அப்போ²டெந்தா தங் ஸத்³த³ங் ஸுணமானாவ திட்ட²ந்தி. ஏவங் மஞ்ஜுருதா கரவிகா.

    Tatridaṃ karavikarutassa mañjutāya – karavikasakuṇe kira madhurarasaṃ ambapakkaṃ mukhatuṇḍakena paharitvā paggharitaṃ rasaṃ sāyitvā pakkhena tālaṃ datvā vikūjamāne catuppadādīni mattāni viya laḷituṃ ārabhanti. Gocarappasutāpi catuppadā mukhagatānipi tiṇāni chaḍḍetvā taṃ saddaṃ suṇanti, vāḷamigā khuddakamige anubandhamānā ukkhittapādaṃ anukkhipitvāva tiṭṭhanti, anubaddhamigāpi maraṇabhayaṃ hitvāpi tiṭṭhanti, ākāse pakkhandapakkhinopi pakkhe pasāretvā tiṭṭhanti, udake macchāpi kaṇṇapaṭalaṃ apphoṭentā taṃ saddaṃ suṇamānāva tiṭṭhanti. Evaṃ mañjurutā karavikā.

    அஸந்தி⁴மித்தாபி த⁴ம்மாஸோகஸ்ஸ தே³வீ – ‘‘அத்தி² நு கோ², ப⁴ந்தே, பு³த்³த⁴ஸத்³தே³ன ஸதி³ஸோ கஸ்ஸசி ஸத்³தோ³’’தி ஸங்க⁴ங் புச்சி². அத்தி² கரவிகஸகுணஸ்ஸாதி. குஹிங், ப⁴ந்தே, ஸகுணாதி? ஹிமவந்தேதி. ஸா ராஜானங் ஆஹ, – ‘‘தே³வ, கரவிகஸகுணங் த³ட்டு²காமா’’தி. ராஜா ‘‘இமஸ்மிங் பஞ்ஜரே நிஸீதி³த்வா கரவிகோ ஆக³ச்ச²தூ’’தி ஸுவண்ணபஞ்ஜரங் விஸ்ஸஜ்ஜேஸி. பஞ்ஜரோ க³ந்த்வா ஏகஸ்ஸ கரவிகஸ்ஸ புரதோ அட்டா²ஸி. ஸோ ‘‘ராஜாணாய ஆக³தோ பஞ்ஜரோ, ந ஸக்கா அக³ந்து’’ந்தி தத்த² நிஸீதி³. பஞ்ஜரோ ஆக³ந்த்வா ரஞ்ஞோ புரதோவ அட்டா²ஸி. கரவிகங் ஸத்³த³ங் காராபேதுங் ந ஸக்கொந்தி. அத² ராஜா ‘‘கத²ங் ப⁴ணே இமே ஸத்³த³ங் கரொந்தீ’’தி ஆஹ? ஞாதகே தி³ஸ்வா தே³வாதி. அத² நங் ராஜா ஆதா³ஸேஹி பரிக்கி²பாபேஸி. ஸோ அத்தனோவ சா²யங் தி³ஸ்வா ‘‘ஞாதகா மே ஆக³தா’’தி மஞ்ஞமானோ பக்கே²ன தாளங் த³த்வா மஞ்ஜுஸ்ஸரேன மணிவங்ஸங் த⁴மமானோ விய விரவி. ஸகலனக³ரே மனுஸ்ஸா மத்தா விய லளிங்ஸு. அஸந்தி⁴மித்தா சிந்தேஸி – ‘‘இமஸ்ஸ தாவ திரச்சா²னஸ்ஸ ஏவங் மது⁴ரோ ஸத்³தோ³, கீதி³ஸோ நு கோ² ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணஸிரிப்பத்தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ அஹோஸீ’’தி பீதிங் உப்பாதெ³த்வா தங் பீதிங் அவிஜஹித்வா ஸத்தஹி ஜங்க⁴ஸதேஹி ஸத்³தி⁴ங் ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ஸி. ஏவங் மது⁴ரோ கரவிகஸத்³தோ³. ததோ ஸதபா⁴கே³ன ஸஹஸ்ஸபா⁴கே³ன ச மது⁴ரதரோ ததா²க³தஸ்ஸ ஸத்³தோ³, லோகே பன கரவிகதோ அஞ்ஞஸ்ஸ மது⁴ரரஸ்ஸ அபா⁴வதோ ‘‘கரவிகபா⁴ணீ’’தி வுத்தங்.

    Asandhimittāpi dhammāsokassa devī – ‘‘atthi nu kho, bhante, buddhasaddena sadiso kassaci saddo’’ti saṅghaṃ pucchi. Atthi karavikasakuṇassāti. Kuhiṃ, bhante, sakuṇāti? Himavanteti. Sā rājānaṃ āha, – ‘‘deva, karavikasakuṇaṃ daṭṭhukāmā’’ti. Rājā ‘‘imasmiṃ pañjare nisīditvā karaviko āgacchatū’’ti suvaṇṇapañjaraṃ vissajjesi. Pañjaro gantvā ekassa karavikassa purato aṭṭhāsi. So ‘‘rājāṇāya āgato pañjaro, na sakkā agantu’’nti tattha nisīdi. Pañjaro āgantvā rañño puratova aṭṭhāsi. Karavikaṃ saddaṃ kārāpetuṃ na sakkonti. Atha rājā ‘‘kathaṃ bhaṇe ime saddaṃ karontī’’ti āha? Ñātake disvā devāti. Atha naṃ rājā ādāsehi parikkhipāpesi. So attanova chāyaṃ disvā ‘‘ñātakā me āgatā’’ti maññamāno pakkhena tāḷaṃ datvā mañjussarena maṇivaṃsaṃ dhamamāno viya viravi. Sakalanagare manussā mattā viya laḷiṃsu. Asandhimittā cintesi – ‘‘imassa tāva tiracchānassa evaṃ madhuro saddo, kīdiso nu kho sabbaññutaññāṇasirippattassa bhagavato ahosī’’ti pītiṃ uppādetvā taṃ pītiṃ avijahitvā sattahi jaṅghasatehi saddhiṃ sotāpattiphale patiṭṭhāsi. Evaṃ madhuro karavikasaddo. Tato satabhāgena sahassabhāgena ca madhurataro tathāgatassa saddo, loke pana karavikato aññassa madhurarassa abhāvato ‘‘karavikabhāṇī’’ti vuttaṃ.

    அபி⁴னீலனெத்தோதி ந ஸகலனீலனெத்தோவ, நீலயுத்தட்டா²னே பனஸ்ஸ உமாபுப்ப²ஸதி³ஸேன அதிவிஸுத்³தே⁴ன நீலவண்ணேன ஸமன்னாக³தானி அக்கீ²னி ஹொந்தி. பீதயுத்தட்டா²னே கணிகாரபுப்ப²ஸதி³ஸேன பீதவண்ணேன, லோஹிதயுத்தட்டா²னே ப³ந்து⁴ஜீவகபுப்ப²ஸதி³ஸேன லோஹிதவண்ணேன, ஸேதயுத்தட்டா²னே ஓஸதி⁴தாரகஸதி³ஸேன ஸேதவண்ணேன, காளயுத்தட்டா²னே அத்³தா³ரிட்ட²கஸதி³ஸேன காளவண்ணேன ஸமன்னாக³தானி ஸுவண்ணவிமானே உக்³கா⁴டிதமணிஸீஹபஞ்ஜரஸதி³ஸானி கா²யந்தி.

    Abhinīlanettoti na sakalanīlanettova, nīlayuttaṭṭhāne panassa umāpupphasadisena ativisuddhena nīlavaṇṇena samannāgatāni akkhīni honti. Pītayuttaṭṭhāne kaṇikārapupphasadisena pītavaṇṇena, lohitayuttaṭṭhāne bandhujīvakapupphasadisena lohitavaṇṇena, setayuttaṭṭhāne osadhitārakasadisena setavaṇṇena, kāḷayuttaṭṭhāne addāriṭṭhakasadisena kāḷavaṇṇena samannāgatāni suvaṇṇavimāne ugghāṭitamaṇisīhapañjarasadisāni khāyanti.

    கோ³பகு²மோதி எத்த² பகு²மந்தி ஸகலங் சக்கு²ப⁴ண்ட³ங் அதி⁴ப்பேதங். தங் காளவச்ச²கஸ்ஸ ப³ஹலதா⁴துகங் ஹோதி, ரத்தவச்ச²கஸ்ஸ விப்பஸன்னங், தங்முஹுத்தஜாதரத்தவச்ச²ஸதி³ஸசக்கு²ப⁴ண்டோ³தி அத்தோ². அஞ்ஞேஸஞ்ஹி அக்கி²ப⁴ண்டா³ அபரிபுண்ணா ஹொந்தி, ஹத்தி²மூஸிககாகாதீ³னங் அக்கி²ஸதி³ஸேஹி வினிக்³க³தேஹி க³ம்பீ⁴ரேஹிபி அக்கீ²ஹி ஸமன்னாக³தா ஹொந்தி. ததா²க³தஸ்ஸ பன தோ⁴வித்வா மஜ்ஜித்வா ட²பிதமணிகு³ளிகா விய முது³ஸினித்³த⁴னீலஸுகு²மபகு²மாசிதானி அக்கீ²னி.

    Gopakhumoti ettha pakhumanti sakalaṃ cakkhubhaṇḍaṃ adhippetaṃ. Taṃ kāḷavacchakassa bahaladhātukaṃ hoti, rattavacchakassa vippasannaṃ, taṃmuhuttajātarattavacchasadisacakkhubhaṇḍoti attho. Aññesañhi akkhibhaṇḍā aparipuṇṇā honti, hatthimūsikakākādīnaṃ akkhisadisehi viniggatehi gambhīrehipi akkhīhi samannāgatā honti. Tathāgatassa pana dhovitvā majjitvā ṭhapitamaṇiguḷikā viya mudusiniddhanīlasukhumapakhumācitāni akkhīni.

    உண்ணாதி உண்ணலோமங். ப⁴முகந்தரேதி த்³வின்னங் ப⁴முகானங் வேமஜ்ஜே² நாஸிகமத்த²கேயேவ ஜாதா. உக்³க³ந்த்வா பன நலாடமஜ்ஜ²ஜாதா. ஓதா³தாதி பரிஸுத்³தா⁴ ஓஸதி⁴தாரகவண்ணா. முதூ³தி ஸப்பிமண்டே³ ஓஸாதெ³த்வா ட²பிதஸதவாரவிஹதகப்பாஸபடலஸதி³ஸா. தூலஸன்னிபா⁴தி ஸிம்ப³லிதூலலதாதூலஸமானா, அயமஸ்ஸா ஓதா³ததாய உபமா. ஸா பனேஸா கோடியங் க³ஹெத்வா ஆகட்³டி⁴யமானா உபட்³ட⁴பா³ஹுப்பமாணா ஹோதி, விஸ்ஸட்டா² த³க்கி²ணாவட்டவஸேன ஆவட்டித்வா உத்³த⁴க்³கா³ ஹுத்வா ஸந்திட்ட²தி, ஸுவண்ணப²லகமஜ்ஜே² ட²பிதரஜதபுப்பு²ளகா விய ஸுவண்ணக⁴டதோ நிக்க²மமானா கீ²ரதா⁴ரா விய அருணப்பபா⁴ரஞ்ஜிதே க³மனதலே ஓஸதி⁴தாரகா விய ச அதிமனோஹராய ஸிரியா விரோசதி.

    Uṇṇāti uṇṇalomaṃ. Bhamukantareti dvinnaṃ bhamukānaṃ vemajjhe nāsikamatthakeyeva jātā. Uggantvā pana nalāṭamajjhajātā. Odātāti parisuddhā osadhitārakavaṇṇā. Mudūti sappimaṇḍe osādetvā ṭhapitasatavāravihatakappāsapaṭalasadisā. Tūlasannibhāti simbalitūlalatātūlasamānā, ayamassā odātatāya upamā. Sā panesā koṭiyaṃ gahetvā ākaḍḍhiyamānā upaḍḍhabāhuppamāṇā hoti, vissaṭṭhā dakkhiṇāvaṭṭavasena āvaṭṭitvā uddhaggā hutvā santiṭṭhati, suvaṇṇaphalakamajjhe ṭhapitarajatapupphuḷakā viya suvaṇṇaghaṭato nikkhamamānā khīradhārā viya aruṇappabhārañjite gamanatale osadhitārakā viya ca atimanoharāya siriyā virocati.

    உண்ஹீஸஸீஸோதி இத³ங் பரிபுண்ணனலாடதஞ்சேவ பரிபுண்ணஸீஸதஞ்சாதி த்³வே அத்த²வஸே படிச்ச வுத்தங். ததா²க³தஸ்ஸ ஹி த³க்கி²ணகண்ணசூளிகதோ பட்டா²ய மங்ஸபடலங் உட்ட²ஹித்வா ஸகலங் நலாடங் சா²த³யமானங் பூரயமானங் க³ந்த்வா வாமகண்ணசூளிகாய பதிட்டி²தங், ரஞ்ஞோ ப³த்³த⁴உண்ஹீஸபட்டோ விய விரோசதி. பச்சி²மப⁴விகபோ³தி⁴ஸத்தானங் கிர இமங் லக்க²ணங் விதி³த்வா ராஜூனங் உண்ஹீஸபட்டங் அகங்ஸு, அயங் தாவ ஏகோ அத்தோ². அஞ்ஞே பன ஜனா அபரிபுண்ணஸீஸா ஹொந்தி, கேசி கப்பஸீஸா, கேசி ப²லஸீஸா, கேசி அட்டி²ஸீஸா, கேசி தும்ப³ஸீஸா, கேசி பப்³பா⁴ரஸீஸா. ததா²க³தஸ்ஸ பன ஆரக்³கே³ன வட்டெத்வா ட²பிதங் விய ஸுபரிபுண்ணங் உத³கபுப்பு²ளஸதி³ஸங் ஸீஸங் ஹோதி. தத்த² புரிமனயேன உண்ஹீஸவேடி²தஸீஸோ வியாதி உண்ஹீஸஸீஸோ. து³தியனயேன உண்ஹீஸங் விய ஸப்³ப³த்த² பரிமண்ட³லஸீஸோதி உண்ஹீஸஸீஸோ.

    Uṇhīsasīsoti idaṃ paripuṇṇanalāṭatañceva paripuṇṇasīsatañcāti dve atthavase paṭicca vuttaṃ. Tathāgatassa hi dakkhiṇakaṇṇacūḷikato paṭṭhāya maṃsapaṭalaṃ uṭṭhahitvā sakalaṃ nalāṭaṃ chādayamānaṃ pūrayamānaṃ gantvā vāmakaṇṇacūḷikāya patiṭṭhitaṃ, rañño baddhauṇhīsapaṭṭo viya virocati. Pacchimabhavikabodhisattānaṃ kira imaṃ lakkhaṇaṃ viditvā rājūnaṃ uṇhīsapaṭṭaṃ akaṃsu, ayaṃ tāva eko attho. Aññe pana janā aparipuṇṇasīsā honti, keci kappasīsā, keci phalasīsā, keci aṭṭhisīsā, keci tumbasīsā, keci pabbhārasīsā. Tathāgatassa pana āraggena vaṭṭetvā ṭhapitaṃ viya suparipuṇṇaṃ udakapupphuḷasadisaṃ sīsaṃ hoti. Tattha purimanayena uṇhīsaveṭhitasīso viyāti uṇhīsasīso. Dutiyanayena uṇhīsaṃ viya sabbattha parimaṇḍalasīsoti uṇhīsasīso.

    இமானி பன மஹாபுரிஸலக்க²ணானி கம்மங் கம்மஸரிக்க²கங் லக்க²ணங் லக்க²ணானிஸங்ஸந்தி இமே சத்தாரோ கொட்டா²ஸே ஏகேகஸ்மிங் லக்க²ணே த³ஸ்ஸெத்வா கதி²தானி ஸுகதி²தானி ஹொந்தி. தஸ்மா ப⁴க³வதா லக்க²ணஸுத்தே (தீ³॰ நி॰ 3.200-202) வுத்தானி இமானி கம்மாதீ³னி த³ஸ்ஸெத்வா கதே²தப்³பா³னி . ஸுத்தவஸேன வினிச்சி²துங் அஸக்கொந்தேன ஸுமங்க³லவிலாஸினியா தீ³க⁴னிகாயட்ட²கதா²ய தஸ்ஸேவ ஸுத்தஸ்ஸ வண்ணனாய வுத்தனயேன க³ஹேதப்³பா³னி.

    Imāni pana mahāpurisalakkhaṇāni kammaṃ kammasarikkhakaṃ lakkhaṇaṃ lakkhaṇānisaṃsanti ime cattāro koṭṭhāse ekekasmiṃ lakkhaṇe dassetvā kathitāni sukathitāni honti. Tasmā bhagavatā lakkhaṇasutte (dī. ni. 3.200-202) vuttāni imāni kammādīni dassetvā kathetabbāni . Suttavasena vinicchituṃ asakkontena sumaṅgalavilāsiniyā dīghanikāyaṭṭhakathāya tasseva suttassa vaṇṇanāya vuttanayena gahetabbāni.

    இமேஹி கோ², போ⁴, ஸோ ப⁴வங் கோ³தமோதி, போ⁴ ஆசரிய, இமேஹி த்³வத்திங்ஸமஹாபுரிஸலக்க²ணேஹி ஸோ ப⁴வங் கோ³தமோ ஸமன்னாக³தோ தே³வனக³ரே ஸமுஸ்ஸிதரதனவிசித்தங் ஸுவண்ணதோரணங் விய யோஜனஸதுப்³பே³தோ⁴ ஸப்³ப³பாலிபு²ல்லோ பாரிச்ச²த்தகோ விய ஸேலந்தரம்ஹி ஸுபுப்பி²தஸாலருக்கோ² விய தாராக³ணபடிமண்டி³தக³க³னதலமிவ ச அத்தனோ ஸிரிவிப⁴வேன லோகங் ஆலோகங் குருமானோ விய சரதீதி இமத்த²ம்பி தீ³பெத்வா கிரியாசாரங் ஆசிக்கி²துங் க³ச்ச²ந்தோ கோ² பனாதிஆதி³மாஹ.

    Imehi kho, bho, so bhavaṃ gotamoti, bho ācariya, imehi dvattiṃsamahāpurisalakkhaṇehi so bhavaṃ gotamo samannāgato devanagare samussitaratanavicittaṃ suvaṇṇatoraṇaṃ viya yojanasatubbedho sabbapāliphullo pāricchattako viya selantaramhi supupphitasālarukkho viya tārāgaṇapaṭimaṇḍitagaganatalamiva ca attano sirivibhavena lokaṃ ālokaṃ kurumāno viya caratīti imatthampi dīpetvā kiriyācāraṃ ācikkhituṃ gacchanto kho panātiādimāha.

    387. த³க்கி²ணேனாதி பு³த்³தா⁴னஞ்ஹி ட²த்வா வா நிஸீதி³த்வா வா நிபஜ்ஜித்வா வா க³மனங் அபி⁴னீஹரந்தானங் த³க்கி²ணபாதோ³வ புரதோ ஹோதி. ஸததபாடிஹாரியங் கிரேதங். நாதிதூ³ரே பாத³ங் உத்³த⁴ரதீதி தங் த³க்கி²ணபாத³ங் ந அதிதூ³ரே ட²பெஸ்ஸாமீதி உத்³த⁴ரதி. அதிதூ³ரஞ்ஹி அபி⁴ஹரியமானே த³க்கி²ணபாதே³ன வாமபாதோ³ ஆகட்³டி⁴யமானோ க³ச்செ²ய்ய, த³க்கி²ணபாதோ³பி தூ³ரங் க³ந்துங் ந ஸக்குணெய்ய, ஆஸன்னேயேவ பதிட்ட²ஹெய்ய, ஏவங் ஸதி பத³விச்சே²தோ³ நாம ஹோதி. த³க்கி²ணபாதே³ பன பமாணேனேவ உத்³த⁴தே வாமபாதோ³பி பமாணேனேவ உத்³த⁴ரியதி, பமாணேன உத்³த⁴தோ பதிட்ட²ஹந்தோபி பமாணேயேவ பதிட்டா²தி. ஏவமனேன ததா²க³தஸ்ஸ த³க்கி²ணபாத³கிச்சங் வாமபாதே³ன நியமிதங், வாமபாத³கிச்சங் த³க்கி²ணபாதே³ன நியமிதந்தி வேதி³தப்³ப³ங்.

    387.Dakkhiṇenāti buddhānañhi ṭhatvā vā nisīditvā vā nipajjitvā vā gamanaṃ abhinīharantānaṃ dakkhiṇapādova purato hoti. Satatapāṭihāriyaṃ kiretaṃ. Nātidūrepādaṃ uddharatīti taṃ dakkhiṇapādaṃ na atidūre ṭhapessāmīti uddharati. Atidūrañhi abhihariyamāne dakkhiṇapādena vāmapādo ākaḍḍhiyamāno gaccheyya, dakkhiṇapādopi dūraṃ gantuṃ na sakkuṇeyya, āsanneyeva patiṭṭhaheyya, evaṃ sati padavicchedo nāma hoti. Dakkhiṇapāde pana pamāṇeneva uddhate vāmapādopi pamāṇeneva uddhariyati, pamāṇena uddhato patiṭṭhahantopi pamāṇeyeva patiṭṭhāti. Evamanena tathāgatassa dakkhiṇapādakiccaṃ vāmapādena niyamitaṃ, vāmapādakiccaṃ dakkhiṇapādena niyamitanti veditabbaṃ.

    நாதிஸீக⁴ந்தி தி³வா விஹாரப⁴த்தத்தா²ய க³ச்ச²ந்தோ பி⁴க்கு² விய ந அதிஸீக⁴ங் க³ச்ச²தி. நாதிஸணிகந்தி யதா² பச்ச²தோ ஆக³ச்ச²ந்தோ ஓகாஸங் ந லப⁴தி, ஏவங் ந அதிஸணிகங் க³ச்ச²தி. அத்³து³வேன அத்³து³வந்தி ஜண்ணுகேன ஜண்ணுகங், ந ஸத்தி²ங் உன்னாமேதீதி க³ம்பீ⁴ரே உத³கே க³ச்ச²ந்தோ விய ந ஊருங் உன்னாமேதி. ந ஓனாமேதீதி ருக்க²ஸாகா²சே²த³னத³ண்ட³ங்குஸபாதோ³ விய ந பச்ச²தோ ஓஸக்காபேதி. ந ஸன்னாமேதீதி ஓப³த்³தா⁴னாப³த்³த⁴ட்டா²னேஹி பாத³ங் கொட்டெந்தோ விய ந த²த்³த⁴ங் கரோதி. ந வினாமேதீதி யந்தரூபகங் கீளாபெந்தோ விய ந இதோ சிதோ ச சாலேதி. அத⁴ரகாயோவாதி ஹெட்டி²மகாயோவ இஞ்ஜதி, உபரிமகாயோ நாவாய ட²பிதஸுவண்ணபடிமா விய நிச்சலோ ஹோதி. தூ³ரே ட²த்வா ஓலோகெந்தோ ஹி பு³த்³தா⁴னங் டி²தபா⁴வங் வா க³மனபா⁴வங் வா ந ஜானாதி . காயப³லேனாதி பா³ஹா கி²பந்தோ ஸரீரதோ ஸேதே³ஹி முச்சந்தேஹி ந காயப³லேன க³ச்ச²தி. ஸப்³ப³காயேனேவாதி கீ³வங் அபரிவத்தெத்வா ராஹுலோவாதே³ வுத்தனாகா³பலோகிதவஸேனேவ அபலோகேதி.

    Nātisīghanti divā vihārabhattatthāya gacchanto bhikkhu viya na atisīghaṃ gacchati. Nātisaṇikanti yathā pacchato āgacchanto okāsaṃ na labhati, evaṃ na atisaṇikaṃ gacchati. Adduvena adduvanti jaṇṇukena jaṇṇukaṃ, nasatthiṃ unnāmetīti gambhīre udake gacchanto viya na ūruṃ unnāmeti. Na onāmetīti rukkhasākhāchedanadaṇḍaṅkusapādo viya na pacchato osakkāpeti. Na sannāmetīti obaddhānābaddhaṭṭhānehi pādaṃ koṭṭento viya na thaddhaṃ karoti. Navināmetīti yantarūpakaṃ kīḷāpento viya na ito cito ca cāleti. Adharakāyovāti heṭṭhimakāyova iñjati, uparimakāyo nāvāya ṭhapitasuvaṇṇapaṭimā viya niccalo hoti. Dūre ṭhatvā olokento hi buddhānaṃ ṭhitabhāvaṃ vā gamanabhāvaṃ vā na jānāti . Kāyabalenāti bāhā khipanto sarīrato sedehi muccantehi na kāyabalena gacchati. Sabbakāyenevāti gīvaṃ aparivattetvā rāhulovāde vuttanāgāpalokitavaseneva apaloketi.

    ந உத்³த⁴ந்திஆதீ³ஸு நக்க²த்தானி க³ணெந்தோ விய ந உத்³த⁴ங் உல்லோகேதி, நட்ட²ங் காகணிகங் வா மாஸகங் வா பரியேஸந்தோ விய ந அதோ⁴ ஓலோகேதி, ந ஹத்தி²அஸ்ஸாத³யோ பஸ்ஸந்தோ விய இதோ சிதோ ச விபெக்க²மானோ க³ச்ச²தி. யுக³மத்தந்தி நவவித³த்தி²மத்தே சக்கூ²னி ட²பெத்வா க³ச்ச²ந்தோ யுக³மத்தங் பெக்க²தி நாம, ப⁴க³வாபி யுகே³ யுத்தோ ஸுத³ந்தஆஜானீயோ விய எத்தகங் பஸ்ஸந்தோ க³ச்ச²தி. ததோ சஸ்ஸ உத்தரீதி யுக³மத்ததோ பரங் ந பஸ்ஸதீதி ந வத்தப்³போ³. ந ஹி குட்டங் வா கவாடங் வா க³ச்சோ² வா லதா வா ஆவரிதுங் ஸக்கோதி, அத² க்²வஸ்ஸ அனாவரணஞாணஸ்ஸ அனேகானி சக்கவாளஸஹஸ்ஸானி ஏகங்க³ணானேவ ஹொந்தி. அந்தரக⁴ரந்தி ஹெட்டா² மஹாஸகுலுதா³யிஸுத்தே இந்த³கீ²லதோ பட்டா²ய அந்தரக⁴ரங், இத⁴ க⁴ரஉம்மாரதோ பட்டா²ய வேதி³தப்³ப³ங். ந காயந்திஆதி³ பகதிஇரியபதே²னேவ பவிஸதீதி த³ஸ்ஸனத்த²ங் வுத்தங். த³லித்³த³மனுஸ்ஸானங் நீசக⁴ரகங் பவிஸந்தேபி ஹி ததா²க³தே ச²த³னங் வா உக்³க³ச்ச²தி, பத²வீ வா ஓக³ச்ச²தி, ப⁴க³வா பன பகதிக³மனேனேவ க³ச்ச²தி. நாதிதூ³ரேதி அதிதூ³ரே பரிவத்தந்தேன ஹி ஏகங் த்³வே பத³வாரே பிட்டி²பா⁴கே³ன க³ந்த்வா நிஸீதி³தப்³ப³ங் ஹோதி. நாச்சாஸன்னேதி அச்சாஸன்னே பரிவத்தந்தேன ஏகங் த்³வே பத³வாரே புரதோ க³ந்த்வா நிஸீதி³தப்³ப³ங் ஹோதி. தஸ்மா யஸ்மிங் பத³வாரே டி²தேன புரதோ வா பச்ச²தோ வா அக³ந்த்வா நிஸீதி³தப்³ப³ங் ஹோதி, தத்த² பரிவத்ததி.

    Na uddhantiādīsu nakkhattāni gaṇento viya na uddhaṃ ulloketi, naṭṭhaṃ kākaṇikaṃ vā māsakaṃ vā pariyesanto viya na adho oloketi, na hatthiassādayo passanto viya ito cito ca vipekkhamāno gacchati. Yugamattanti navavidatthimatte cakkhūni ṭhapetvā gacchanto yugamattaṃ pekkhati nāma, bhagavāpi yuge yutto sudantaājānīyo viya ettakaṃ passanto gacchati. Tato cassa uttarīti yugamattato paraṃ na passatīti na vattabbo. Na hi kuṭṭaṃ vā kavāṭaṃ vā gaccho vā latā vā āvarituṃ sakkoti, atha khvassa anāvaraṇañāṇassa anekāni cakkavāḷasahassāni ekaṅgaṇāneva honti. Antaragharanti heṭṭhā mahāsakuludāyisutte indakhīlato paṭṭhāya antaragharaṃ, idha gharaummārato paṭṭhāya veditabbaṃ. Nakāyantiādi pakatiiriyapatheneva pavisatīti dassanatthaṃ vuttaṃ. Daliddamanussānaṃ nīcagharakaṃ pavisantepi hi tathāgate chadanaṃ vā uggacchati, pathavī vā ogacchati, bhagavā pana pakatigamaneneva gacchati. Nātidūreti atidūre parivattantena hi ekaṃ dve padavāre piṭṭhibhāgena gantvā nisīditabbaṃ hoti. Nāccāsanneti accāsanne parivattantena ekaṃ dve padavāre purato gantvā nisīditabbaṃ hoti. Tasmā yasmiṃ padavāre ṭhitena purato vā pacchato vā agantvā nisīditabbaṃ hoti, tattha parivattati.

    பாணினாதி கடிவாதாபா³தி⁴கோ விய ந ஆஸனங் ஹத்தே²ஹி க³ஹெத்வா நிஸீத³தி. பக்கி²பதீதி யோ கிஞ்சி கம்மங் கத்வா கீளந்தோ டி²தகோவ பததி, யோபி ஓரிமங் அங்க³ங் நிஸ்ஸாய நிஸின்னோ க⁴ங்ஸந்தோ யாவ பாரிமங்கா³ க³ச்ச²தி, பாரிமங்க³ங் வா நிஸ்ஸாய நிஸின்னோ ததே²வ யாவ ஓரிமங்கா³ ஆக³ச்ச²தி, ஸப்³போ³ ஸோ ஆஸனே காயங் பக்கி²பதி நாம. ப⁴க³வா பன ஏவங் அகத்வா ஆஸனஸ்ஸ மஜ்ஜே² ஓலம்ப³கங் தா⁴ரெந்தோ விய தூலபிசுங் ட²பெந்தோ விய ஸணிகங் நிஸீத³தி. ஹத்த²குக்குச்சந்தி பத்தமுக²வட்டியங் உத³கபி³ந்து³ட²பனங் மக்கி²கபீ³ஜனியா பண்ணச்சே²த³னபா²லனாதி³ ஹத்தே²ன அஸங்யதகரணங். பாத³குக்குச்சந்தி பாதே³ன பூ⁴மிக⁴ங்ஸனாதி³ அஸங்யதகரணங்.

    Pāṇināti kaṭivātābādhiko viya na āsanaṃ hatthehi gahetvā nisīdati. Pakkhipatīti yo kiñci kammaṃ katvā kīḷanto ṭhitakova patati, yopi orimaṃ aṅgaṃ nissāya nisinno ghaṃsanto yāva pārimaṅgā gacchati, pārimaṅgaṃ vā nissāya nisinno tatheva yāva orimaṅgā āgacchati, sabbo so āsane kāyaṃ pakkhipati nāma. Bhagavā pana evaṃ akatvā āsanassa majjhe olambakaṃ dhārento viya tūlapicuṃ ṭhapento viya saṇikaṃ nisīdati. Hatthakukkuccanti pattamukhavaṭṭiyaṃ udakabinduṭhapanaṃ makkhikabījaniyā paṇṇacchedanaphālanādi hatthena asaṃyatakaraṇaṃ. Pādakukkuccanti pādena bhūmighaṃsanādi asaṃyatakaraṇaṃ.

    ந ச²ம்ப⁴தீதி ந பா⁴யதி. ந கம்பதீதி ந ஓஸீத³தி. ந வேத⁴தீதி ந சலதி. ந பரிதஸ்ஸதீதி ப⁴யபரிதஸ்ஸனாயபி தண்ஹாபரிதஸ்ஸனாயபி ந பரிதஸ்ஸதி. ஏகச்சோ ஹி த⁴ம்மகதா²தீ³னங் அத்தா²ய ஆக³ந்த்வா மனுஸ்ஸேஸு வந்தி³த்வா டி²தேஸு ‘‘ஸக்கி²ஸ்ஸாமி நு கோ² தேஸங் சித்தங் க³ண்ஹந்தோ த⁴ம்மங் வா கதே²துங், பஞ்ஹங் வா புச்சி²தோ விஸ்ஸஜ்ஜேதுங், ப⁴த்தானுமோத³னங் வா காது’’ந்தி ப⁴யபரிதஸ்ஸனாய பரிதஸ்ஸதி. ஏகச்சோ ‘‘மனாபா நு கோ² மே யாகு³ ஆக³ச்சி²ஸ்ஸதி, மனாபங் அந்தரக²ஜ்ஜக’’ந்தி வா தண்ஹாபரிதஸ்ஸனாய பரிதஸ்ஸதி. தது³ப⁴யம்பி தஸ்ஸ நத்தீ²தி ந பரிதஸ்ஸதி. விவேகாவட்டோதி விவேகே நிப்³பா³னே ஆவட்டமானஸோ ஹுத்வா. விவேகவத்தோதிபி பாடோ², விவேகவத்தயுத்தோ ஹுத்வாதி அத்தோ². விவேகவத்தங் நாம கதப⁴த்தகிச்சஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ தி³வாவிஹாரே ஸமத²விபஸ்ஸனாவஸேன மூலகம்மட்டா²னங் க³ஹெத்வா பல்லங்கங் ஆபு⁴ஜித்வா நிஸீத³னங். ஏவங் நிஸின்னஸ்ஸ ஹி இரியாபதோ² உபஸந்தோ ஹோதி.

    Na chambhatīti na bhāyati. Na kampatīti na osīdati. Na vedhatīti na calati. Naparitassatīti bhayaparitassanāyapi taṇhāparitassanāyapi na paritassati. Ekacco hi dhammakathādīnaṃ atthāya āgantvā manussesu vanditvā ṭhitesu ‘‘sakkhissāmi nu kho tesaṃ cittaṃ gaṇhanto dhammaṃ vā kathetuṃ, pañhaṃ vā pucchito vissajjetuṃ, bhattānumodanaṃ vā kātu’’nti bhayaparitassanāya paritassati. Ekacco ‘‘manāpā nu kho me yāgu āgacchissati, manāpaṃ antarakhajjaka’’nti vā taṇhāparitassanāya paritassati. Tadubhayampi tassa natthīti na paritassati. Vivekāvaṭṭoti viveke nibbāne āvaṭṭamānaso hutvā. Vivekavattotipi pāṭho, vivekavattayutto hutvāti attho. Vivekavattaṃ nāma katabhattakiccassa bhikkhuno divāvihāre samathavipassanāvasena mūlakammaṭṭhānaṃ gahetvā pallaṅkaṃ ābhujitvā nisīdanaṃ. Evaṃ nisinnassa hi iriyāpatho upasanto hoti.

    ந பத்தங் உன்னாமேதீதிஆதீ³ஸு ஏகச்சோ பத்தமுக²வட்டியா உத³கதா³னங் ஆஹரந்தோ விய பத்தங் உன்னாமேதி, ஏகோ பாத³பிட்டி²யங் ட²பெந்தோ விய ஓனாமேதி, ஏகோ ப³த்³த⁴ங் கத்வா க³ண்ஹாதி, ஏகோ இதோ சிதோ ச ப²ந்தா³பேதி, ஏவங் அகத்வா உபோ⁴ஹி ஹத்தே²ஹி க³ஹெத்வா ஈஸகங் நாமெத்வா உத³கங் படிக்³க³ண்ஹாதீதி அத்தோ². ந ஸம்பரிவத்தகந்தி பரிவத்தெத்வா பட²மமேவ பத்தபிட்டி²ங் ந தோ⁴வதி. நாதிதூ³ரேதி யதா² நிஸின்னாஸனதோ தூ³ரே பததி, ந ஏவங் ச²ட்³டே³தி. நாச்சாஸன்னேதி பாத³மூலேயேவ ந ச²ட்³டே³தி. விச்ச²ட்³ட³யமானோதி விகிரந்தோ, யதா² படிக்³கா³ஹகோ தேமதி, ந ஏவங் ச²ட்³டே³தி.

    Na pattaṃ unnāmetītiādīsu ekacco pattamukhavaṭṭiyā udakadānaṃ āharanto viya pattaṃ unnāmeti, eko pādapiṭṭhiyaṃ ṭhapento viya onāmeti, eko baddhaṃ katvā gaṇhāti, eko ito cito ca phandāpeti, evaṃ akatvā ubhohi hatthehi gahetvā īsakaṃ nāmetvā udakaṃ paṭiggaṇhātīti attho. Na samparivattakanti parivattetvā paṭhamameva pattapiṭṭhiṃ na dhovati. Nātidūreti yathā nisinnāsanato dūre patati, na evaṃ chaḍḍeti. Nāccāsanneti pādamūleyeva na chaḍḍeti. Vicchaḍḍayamānoti vikiranto, yathā paṭiggāhako temati, na evaṃ chaḍḍeti.

    நாதிதோ²கந்தி யதா² ஏகச்சோ பாபிச்சோ² அப்பிச்ச²தங் த³ஸ்ஸெந்தோ முட்டி²மத்தமேவ க³ண்ஹாதி, ந ஏவங். அதிப³ஹுந்தி யாபனமத்ததோ அதிரேகங். ப்³யஞ்ஜனமத்தாயாதி ப்³யஞ்ஜனஸ்ஸ மத்தா நாம ஓத³னதோ சதுத்தோ² பா⁴கோ³. ஏகச்சோ ஹி ப⁴த்தே மனாபே ப⁴த்தங் ப³ஹுங் க³ண்ஹாதி, ப்³யஞ்ஜனே மனாபே ப்³யஞ்ஜனங் ப³ஹுங். ஸத்தா² பன ததா² ந க³ண்ஹாதி. ந ச ப்³யஞ்ஜனேனாதி அமனாபஞ்ஹி ப்³யஞ்ஜனங் ட²பெத்வா ப⁴த்தமேவ பு⁴ஞ்ஜந்தோ, ப⁴த்தங் வா ட²பெத்வா ப்³யஞ்ஜனமேவ கா²த³ந்தோ ப்³யஞ்ஜனேன ஆலோபங் அதினாமேதி நாம. ஸத்தா² ஏகந்தரிகங் ப்³யஞ்ஜனங் க³ண்ஹாதி, ப⁴த்தம்பி ப்³யஞ்ஜனம்பி ஏகதோவ நிட்ட²ந்தி. த்³வத்திக்க²த்துந்தி ததா²க³தஸ்ஸ ஹி புது²ஜிவ்ஹாய த³ந்தானங் உபனீதபோ⁴ஜனங் த்³வத்திக்க²த்துங் த³ந்தேஹி பு²ட்ட²மத்தமேவ ஸண்ஹகரணீயபிட்ட²விலேபனங் விய ஹோதி, தஸ்மா ஏவமாஹ. ந முகே² அவஸிட்டா²தி பொக்க²ரபத்தே பதிதஉத³கபி³ந்து³ விய வினிவத்தித்வா பரக³லமேவ யாதி, தஸ்மா அவஸிட்டா² ந ஹோதி. ரஸபடிஸங்வேதீ³தி மது⁴ரதித்தகது³காதி³ரஸங் ஜானாதி. பு³த்³தா⁴னஞ்ஹி அந்தமஸோ பானீயேபி தி³ப்³போ³ஜா பக்கி²த்தாவ ஹோதி, தேன நேஸங் ஸப்³ப³த்தே²வ ரஸோ பாகடோ ஹோதி, ரஸகே³தோ⁴ பன நத்தி².

    Nātithokanti yathā ekacco pāpiccho appicchataṃ dassento muṭṭhimattameva gaṇhāti, na evaṃ. Atibahunti yāpanamattato atirekaṃ. Byañjanamattāyāti byañjanassa mattā nāma odanato catuttho bhāgo. Ekacco hi bhatte manāpe bhattaṃ bahuṃ gaṇhāti, byañjane manāpe byañjanaṃ bahuṃ. Satthā pana tathā na gaṇhāti. Na ca byañjanenāti amanāpañhi byañjanaṃ ṭhapetvā bhattameva bhuñjanto, bhattaṃ vā ṭhapetvā byañjanameva khādanto byañjanena ālopaṃ atināmeti nāma. Satthā ekantarikaṃ byañjanaṃ gaṇhāti, bhattampi byañjanampi ekatova niṭṭhanti. Dvattikkhattunti tathāgatassa hi puthujivhāya dantānaṃ upanītabhojanaṃ dvattikkhattuṃ dantehi phuṭṭhamattameva saṇhakaraṇīyapiṭṭhavilepanaṃ viya hoti, tasmā evamāha. Na mukhe avasiṭṭhāti pokkharapatte patitaudakabindu viya vinivattitvā paragalameva yāti, tasmā avasiṭṭhā na hoti. Rasapaṭisaṃvedīti madhuratittakadukādirasaṃ jānāti. Buddhānañhi antamaso pānīyepi dibbojā pakkhittāva hoti, tena nesaṃ sabbattheva raso pākaṭo hoti, rasagedho pana natthi.

    அட்ட²ங்க³ஸமன்னாக³தந்தி ‘‘நேவ த³வாயா’’தி வுத்தேஹி அட்ட²ஹி அங்கே³ஹி ஸமன்னாக³தங். விஸுத்³தி⁴மக்³கே³ பனஸ்ஸ வினிச்ச²யோ ஆக³தோதி ஸப்³பா³ஸவஸுத்தே வுத்தமேதங். ஹத்தே²ஸு தோ⁴தேஸூதி ஸத்தா² கிங் கரோதி? பட²மங் பத்தஸ்ஸ க³ஹணட்டா²னங் தோ⁴வதி. தத்த² பத்தங் க³ஹெத்வா ஸுகு²மஜாலஹத்த²ங் பேஸெத்வா த்³வே வாரே ஸஞ்சாரேதி. எத்தாவதா பொக்க²ரபத்தே பதிதஉத³கங் விய வினிவத்தித்வா க³ச்ச²தி. ந ச அனத்தி²கோதி யதா² ஏகச்சோ பத்தங் ஆதா⁴ரகே ட²பெத்வா பத்தே உத³கங் ந புஞ்ச²தி, ரஜே பதந்தே அஜ்ஜு²பெக்க²தி, ந ஏவங் கரோதி. ந ச அதிவேலானுரக்கீ²தி யதா² ஏகச்சோ பமாணாதிக்கந்தங் ஆரக்க²ங் ட²பேதி, பு⁴ஞ்ஜித்வா வா பத்தே உத³கங் புஞ்சி²த்வா சீவரபோ⁴க³ந்தரங் பவேஸெத்வா பத்தங் உத³ரேன அக்கமித்வா க³ண்ஹாதி, ந ஏவங் கரோதி.

    Aṭṭhaṅgasamannāgatanti ‘‘neva davāyā’’ti vuttehi aṭṭhahi aṅgehi samannāgataṃ. Visuddhimagge panassa vinicchayo āgatoti sabbāsavasutte vuttametaṃ. Hatthesu dhotesūti satthā kiṃ karoti? Paṭhamaṃ pattassa gahaṇaṭṭhānaṃ dhovati. Tattha pattaṃ gahetvā sukhumajālahatthaṃ pesetvā dve vāre sañcāreti. Ettāvatā pokkharapatte patitaudakaṃ viya vinivattitvā gacchati. Na ca anatthikoti yathā ekacco pattaṃ ādhārake ṭhapetvā patte udakaṃ na puñchati, raje patante ajjhupekkhati, na evaṃ karoti. Na ca ativelānurakkhīti yathā ekacco pamāṇātikkantaṃ ārakkhaṃ ṭhapeti, bhuñjitvā vā patte udakaṃ puñchitvā cīvarabhogantaraṃ pavesetvā pattaṃ udarena akkamitvā gaṇhāti, na evaṃ karoti.

    ந ச அனுமோத³னஸ்ஸாதி யோ ஹி பு⁴த்தமத்தோவ தா³ரகேஸு ப⁴த்தத்தா²ய ரோத³ந்தேஸு சா²தஜ்ஜ²த்தேஸு மனுஸ்ஸேஸு பு⁴ஞ்ஜித்வா அனாக³தெஸ்வேவ அனுமோத³னங் ஆரப⁴தி, ததோ ஸப்³ப³கம்மானி ச²ட்³டெ³த்வா ஏகச்சே ஆக³ச்ச²ந்தி, ஏகச்சே அனாக³தாவ ஹொந்தி, அயங் காலங் அதினாமேதி. யோபி மனுஸ்ஸேஸு ஆக³ந்த்வா அனுமோத³னத்தா²ய வந்தி³த்வா நிஸின்னேஸு அனுமோத³னங் அகத்வாவ ‘‘கத²ங் திஸ்ஸ, கத²ங் பு²ஸ்ஸ, கத²ங் ஸுமன, கத²ங் திஸ்ஸே, கத²ங் பு²ஸ்ஸே, கத²ங் ஸுமனே, கச்சித்த² அரோகா³, ஸஸ்ஸங் ஸம்பன்ன’’ந்திஆதி³ங் பாடியேக்கங் கத²ங் ஸமுட்டா²பேதி, அயங் அனுமோத³னஸ்ஸ காலங் அதினாமேதி, மனுஸ்ஸானங் பன ஓகாஸங் ஞத்வா ஆயாசிதகாலே கரொந்தோ நாதினாமேதி நாம, ஸத்தா² ததா² கரோதி.

    Na ca anumodanassāti yo hi bhuttamattova dārakesu bhattatthāya rodantesu chātajjhattesu manussesu bhuñjitvā anāgatesveva anumodanaṃ ārabhati, tato sabbakammāni chaḍḍetvā ekacce āgacchanti, ekacce anāgatāva honti, ayaṃ kālaṃ atināmeti. Yopi manussesu āgantvā anumodanatthāya vanditvā nisinnesu anumodanaṃ akatvāva ‘‘kathaṃ tissa, kathaṃ phussa, kathaṃ sumana, kathaṃ tisse, kathaṃ phusse, kathaṃ sumane, kaccittha arogā, sassaṃ sampanna’’ntiādiṃ pāṭiyekkaṃ kathaṃ samuṭṭhāpeti, ayaṃ anumodanassa kālaṃ atināmeti, manussānaṃ pana okāsaṃ ñatvā āyācitakāle karonto nātināmeti nāma, satthā tathā karoti.

    ந தங் ப⁴த்தந்தி கிங் ப⁴த்தங் நாமேதங் உத்தண்டு³லங் அதிகிலின்னந்திஆதீ³னி வத்வா ந க³ரஹதி. ந அஞ்ஞங் ப⁴த்தந்தி ஸ்வாதனாய வா புனதி³வஸாய வா ப⁴த்தங் உப்பாதெ³ஸ்ஸாமீதி ஹி அனுமோத³னங் கரொந்தோ அஞ்ஞங் ப⁴த்தங் படிகங்க²தி. யோ வா – ‘‘யாவ மாதுகா³மானங் ப⁴த்தங் பச்சதி, தாவ அனுமோத³னங் கரிஸ்ஸாமி, அத² மே அனுமோத³னாவஸானே அத்தனோ பக்கப⁴த்ததோபி தோ²கங் த³ஸ்ஸந்தீ’’தி அனுமோத³னங் வட்³டே⁴தி, அயம்பி படிகங்க²தி நாம. ஸத்தா² ந ஏவங் கரோதி. ந ச முச்சிதுகாமோதி ஏகச்சோ ஹி படிஸங்முஞ்சித்வா க³ச்ச²தி, வேகே³ன அனுப³ந்தி⁴தப்³போ³ ஹோதி. ஸத்தா² பன ந ஏவங் க³ச்ச²தி, பரிஸாய மஜ்ஜே² டி²தோவ க³ச்ச²தி. அச்சுக்கட்ட²ந்தி யோ ஹி யாவ ஹனுகட்டி²தோ உக்கி²பித்வா பாருபதி, தஸ்ஸ அச்சுக்கட்ட²ங் நாம ஹோதி. யோ யாவ கொ³ப்ப²கா ஓதாரெத்வாவ பாருபதி, தஸ்ஸ அச்சுக்கட்ட²ங் ஹோதி. யோபி உப⁴தோ உக்கி²பித்வா உத³ரங் விவரித்வா யாதி, தஸ்ஸபி அச்சுக்கட்ட²ங் ஹோதி. யோ ஏகங்ஸங் கத்வா த²னங் விவரித்வா யாதி, தஸ்ஸபி அச்சுக்கட்ட²ங். ஸத்தா² தங் ஸப்³ப³ங் ந கரோதி.

    Na taṃ bhattanti kiṃ bhattaṃ nāmetaṃ uttaṇḍulaṃ atikilinnantiādīni vatvā na garahati. Naaññaṃ bhattanti svātanāya vā punadivasāya vā bhattaṃ uppādessāmīti hi anumodanaṃ karonto aññaṃ bhattaṃ paṭikaṅkhati. Yo vā – ‘‘yāva mātugāmānaṃ bhattaṃ paccati, tāva anumodanaṃ karissāmi, atha me anumodanāvasāne attano pakkabhattatopi thokaṃ dassantī’’ti anumodanaṃ vaḍḍheti, ayampi paṭikaṅkhati nāma. Satthā na evaṃ karoti. Na ca muccitukāmoti ekacco hi paṭisaṃmuñcitvā gacchati, vegena anubandhitabbo hoti. Satthā pana na evaṃ gacchati, parisāya majjhe ṭhitova gacchati. Accukkaṭṭhanti yo hi yāva hanukaṭṭhito ukkhipitvā pārupati, tassa accukkaṭṭhaṃ nāma hoti. Yo yāva gopphakā otāretvāva pārupati, tassa accukkaṭṭhaṃ hoti. Yopi ubhato ukkhipitvā udaraṃ vivaritvā yāti, tassapi accukkaṭṭhaṃ hoti. Yo ekaṃsaṃ katvā thanaṃ vivaritvā yāti, tassapi accukkaṭṭhaṃ. Satthā taṃ sabbaṃ na karoti.

    அல்லீனந்தி யதா² அஞ்ஞேஸங் ஸேதே³ன திந்தங் அல்லீயதி, ந ஏவங் ஸத்து². அபகட்ட²ந்தி க²லிஸாடகோ விய காயதோ முச்சித்வாபி ந திட்ட²தி. வாதோதி வேரம்ப⁴வாதோபி உட்ட²ஹித்வா சாலேதுங் ந ஸக்கோதி. பாத³மண்ட³னானுயோக³ந்தி இட்ட²காய க⁴ங்ஸனாதீ³ஹி பாத³ஸோபா⁴னுயோக³ங். பக்கா²லெத்வாதி பாதே³னேவ பாத³ங் தோ⁴வித்வா. ஸோ நேவ அத்தப்³யாபா³தா⁴யாதிஆதீ³னி ந புப்³பே³னிவாஸசேதோபரியஞாணானங் அத்தி²தாய வத³தி, இரியாபத²ஸந்ததங் பன தி³ஸ்வா அனுமானேன வத³தி. த⁴ம்மந்தி பரியத்தித⁴ம்மங். ந உஸ்ஸாதே³தீதி கிங் மஹாரட்டி²க, கிங் மஹாகுடும்பி³காதிஆதீ³னி வத்வா கே³ஹஸ்ஸிதவஸேன ந உஸ்ஸாதே³தி. ந அபஸாதே³தீதி ‘‘கிங், உபாஸக, கத²ங் தே விஹாரமக்³கோ³ ஞாதோ? கிங் ப⁴யேன நாக³ச்ச²ஸி? ந ஹி பி⁴க்கூ² கிஞ்சி அச்சி²ந்தி³த்வா க³ண்ஹந்தி, மா பா⁴யீ’’தி வா ‘‘கிங் துய்ஹங் ஏவங் மச்ச²ரியஜீவிதங் நாமா’’தி வா ஆதீ³னி வத்வா கே³ஹஸ்ஸிதபேமேன ந அபஸாதே³தி.

    Allīnanti yathā aññesaṃ sedena tintaṃ allīyati, na evaṃ satthu. Apakaṭṭhanti khalisāṭako viya kāyato muccitvāpi na tiṭṭhati. Vātoti verambhavātopi uṭṭhahitvā cāletuṃ na sakkoti. Pādamaṇḍanānuyoganti iṭṭhakāya ghaṃsanādīhi pādasobhānuyogaṃ. Pakkhāletvāti pādeneva pādaṃ dhovitvā. So neva attabyābādhāyātiādīni na pubbenivāsacetopariyañāṇānaṃ atthitāya vadati, iriyāpathasantataṃ pana disvā anumānena vadati. Dhammanti pariyattidhammaṃ. Na ussādetīti kiṃ mahāraṭṭhika, kiṃ mahākuṭumbikātiādīni vatvā gehassitavasena na ussādeti. Na apasādetīti ‘‘kiṃ, upāsaka, kathaṃ te vihāramaggo ñāto? Kiṃ bhayena nāgacchasi? Na hi bhikkhū kiñci acchinditvā gaṇhanti, mā bhāyī’’ti vā ‘‘kiṃ tuyhaṃ evaṃ macchariyajīvitaṃ nāmā’’ti vā ādīni vatvā gehassitapemena na apasādeti.

    விஸ்ஸட்டோ²தி ஸினித்³தோ⁴ அபலிபு³த்³தோ⁴. விஞ்ஞெய்யோதி விஞ்ஞாபனீயோ பாகடோ, விஸ்ஸட்ட²த்தாயேவ சேஸ விஞ்ஞெய்யோ ஹோதி. மஞ்ஜூதி மது⁴ரோ. ஸவனீயோதி ஸோதஸுகோ², மது⁴ரத்தாயேவ சேஸ ஸவனீயோ ஹோதி. பி³ந்தூ³தி ஸம்பிண்டி³தோ. அவிஸாரீதி அவிஸடோ, பி³ந்து³த்தாயேவ சேஸ அவிஸாரீ ஹோதி. க³ம்பீ⁴ரோதி க³ம்பீ⁴ரஸமுட்டி²தோ. நின்னாதீ³தி நின்னாத³வா, க³ம்பீ⁴ரத்தாயேவ சேஸ நின்னாதீ³ ஹோதி. யதா²பரிஸந்தி சக்கவாளபரியந்தம்பி ஏகாப³த்³த⁴பரிஸங் விஞ்ஞாபேதி. ப³ஹித்³தா⁴தி அங்கு³லிமத்தம்பி பரிஸதோ ப³ஹித்³தா⁴ ந க³ச்ச²தி. தஸ்மா? ஸோ ஏவரூபோ மது⁴ரஸ்ஸரோ அகாரணா மா நஸ்ஸீதி. இதி ப⁴க³வதோ கோ⁴ஸோ பரிஸாய மத்த²கேனேவ சரதி.

    Vissaṭṭhoti siniddho apalibuddho. Viññeyyoti viññāpanīyo pākaṭo, vissaṭṭhattāyeva cesa viññeyyo hoti. Mañjūti madhuro. Savanīyoti sotasukho, madhurattāyeva cesa savanīyo hoti. Bindūti sampiṇḍito. Avisārīti avisaṭo, binduttāyeva cesa avisārī hoti. Gambhīroti gambhīrasamuṭṭhito. Ninnādīti ninnādavā, gambhīrattāyeva cesa ninnādī hoti. Yathāparisanti cakkavāḷapariyantampi ekābaddhaparisaṃ viññāpeti. Bahiddhāti aṅgulimattampi parisato bahiddhā na gacchati. Tasmā? So evarūpo madhurassaro akāraṇā mā nassīti. Iti bhagavato ghoso parisāya matthakeneva carati.

    அவலோகயமானாதி ஸிரஸ்மிங் அஞ்ஜலிங் ட²பெத்வா ப⁴க³வந்தங் ஓலோகெந்தாவ பச்சோஸக்கித்வா த³ஸ்ஸனவிஜஹனட்டா²னே வந்தி³த்வா க³ச்ச²ந்தி. அவிஜஹிதத்தாதி யோ ஹி கத²ங் ஸுத்வா வுட்டி²தோ அஞ்ஞங் தி³ட்ட²ஸுதாதி³கங் கத²ங் கதெ²ந்தோ க³ச்ச²தி, ஏஸ ஸபா⁴வேன விஜஹதி நாம. யோ பன ஸுதத⁴ம்மகதா²ய வண்ணங் கதெ²ந்தோவ க³ச்ச²தி, அயங் ந விஜஹதி நாம, ஏவங் அவிஜஹந்தபா⁴வேன பக்கமந்தி. க³ச்ச²ந்தந்தி ரஜ்ஜுயந்தவஸேன ரதனஸத்துப்³பே³த⁴ங் ஸுவண்ணக்³கி⁴கங் விய க³ச்ச²ந்தங். அத்³த³ஸாம டி²தந்தி ஸமுஸ்ஸிதகஞ்சனபப்³ப³தங் விய டி²தங் அத்³த³ஸாம. ததோ ச பி⁴ய்யோதி வித்தா²ரெத்வா கு³ணே கதே²துங் அஸக்கொந்தோ அவஸேஸே கு³ணே ஸங்கி²பித்வா கலாபங் விய ஸுத்தகப³த்³த⁴ங் விய ச கத்வா விஸ்ஸஜ்ஜெந்தோ ஏவமாஹ. அயமெத்த² அதி⁴ப்பாயோ – மயா கதி²தகு³ணேஹி அகதி²தாவ ப³ஹுதரா. மஹாபத²விமஹாஸமுத்³தா³த³யோ விய ஹி தஸ்ஸ போ⁴தோ அனந்தா அப்பமெய்யா கு³ணா ஆகாஸமிவ வித்தா²ரிதாதி.

    Avalokayamānāti sirasmiṃ añjaliṃ ṭhapetvā bhagavantaṃ olokentāva paccosakkitvā dassanavijahanaṭṭhāne vanditvā gacchanti. Avijahitattāti yo hi kathaṃ sutvā vuṭṭhito aññaṃ diṭṭhasutādikaṃ kathaṃ kathento gacchati, esa sabhāvena vijahati nāma. Yo pana sutadhammakathāya vaṇṇaṃ kathentova gacchati, ayaṃ na vijahati nāma, evaṃ avijahantabhāvena pakkamanti. Gacchantanti rajjuyantavasena ratanasattubbedhaṃ suvaṇṇagghikaṃ viya gacchantaṃ. Addasāma ṭhitanti samussitakañcanapabbataṃ viya ṭhitaṃ addasāma. Tato ca bhiyyoti vitthāretvā guṇe kathetuṃ asakkonto avasese guṇe saṃkhipitvā kalāpaṃ viya suttakabaddhaṃ viya ca katvā vissajjento evamāha. Ayamettha adhippāyo – mayā kathitaguṇehi akathitāva bahutarā. Mahāpathavimahāsamuddādayo viya hi tassa bhoto anantā appameyyā guṇā ākāsamiva vitthāritāti.

    390. அப்படிஸங்விதி³தோதி அவிஞ்ஞாதஆக³மனோ. பப்³ப³ஜிதே உபஸங்கமந்தேன ஹி சீவரபரிகம்மாதி³ஸமயே வா ஏகங் நிவாஸெத்வா ஸரீரப⁴ஞ்ஜனஸமயே வா உபஸங்கமித்வா ததோவ படினிவத்திதப்³ப³ங் ஹோதி, படிஸந்தா²ரமத்தம்பி ந ஜாயதி. புரேதரங் பன ஓகாஸே காரிதே தி³வாட்டா²னங் ஸம்மஜ்ஜித்வா சீவரங் பாருபித்வா பி⁴க்கு² விவித்தே டா²னே நிஸீத³தி, தங் ஆக³ந்த்வா பஸ்ஸந்தா த³ஸ்ஸனேனபி பஸீத³ந்தி, படிஸந்தா²ரோ ஜாயதி, பஞ்ஹப்³யாகரணங் வா த⁴ம்மகதா² வா லப்³ப⁴தி. தஸ்மா பண்டி³தா ஓகாஸங் காரெந்தி. ஸோ ச நேஸங் அஞ்ஞதரோ, தேனஸ்ஸ ஏதத³ஹோஸி. ஜிண்ணோ வுட்³டோ⁴தி அத்தனோ உக்³க³தபா⁴வங் அகதெ²த்வா கஸ்மா ஏவமாஹ? பு³த்³தா⁴ நாம அனுத்³த³யஸம்பன்னா ஹொந்தி, மஹல்லகபா⁴வங் ஞத்வா ஸீக⁴ங் ஓகாஸங் கரிஸ்ஸதீதி ஏவமாஹ.

    390.Appaṭisaṃviditoti aviññātaāgamano. Pabbajite upasaṅkamantena hi cīvaraparikammādisamaye vā ekaṃ nivāsetvā sarīrabhañjanasamaye vā upasaṅkamitvā tatova paṭinivattitabbaṃ hoti, paṭisanthāramattampi na jāyati. Puretaraṃ pana okāse kārite divāṭṭhānaṃ sammajjitvā cīvaraṃ pārupitvā bhikkhu vivitte ṭhāne nisīdati, taṃ āgantvā passantā dassanenapi pasīdanti, paṭisanthāro jāyati, pañhabyākaraṇaṃ vā dhammakathā vā labbhati. Tasmā paṇḍitā okāsaṃ kārenti. So ca nesaṃ aññataro, tenassa etadahosi. Jiṇṇo vuḍḍhoti attano uggatabhāvaṃ akathetvā kasmā evamāha? Buddhā nāma anuddayasampannā honti, mahallakabhāvaṃ ñatvā sīghaṃ okāsaṃ karissatīti evamāha.

    391. ஓரமிய ஓகாஸமகாஸீதி வேகே³ன உட்டா²ய த்³விதா⁴ பி⁴ஜ்ஜித்வா ஓகாஸமகாஸி.

    391.Oramiya okāsamakāsīti vegena uṭṭhāya dvidhā bhijjitvā okāsamakāsi.

    யே மேதி யே மயா. நாரீஸமானஸவ்ஹயாதி நாரீஸமானநாமங் இத்தி²லிங்க³ங், தேன அவ்ஹாதப்³பா³தி நாரீஸமானஸவ்ஹயா, இத்தி²லிங்கே³ன வத்தப்³பா³தி வோஹாரகுஸலதாய ஏவங் வத³தி. பஹூதஜிவ்ஹோதி புது²லஜிவ்ஹோ. நின்னாமயேதந்தி நீஹர ஏதங்.

    Ye meti ye mayā. Nārīsamānasavhayāti nārīsamānanāmaṃ itthiliṅgaṃ, tena avhātabbāti nārīsamānasavhayā, itthiliṅgena vattabbāti vohārakusalatāya evaṃ vadati. Pahūtajivhoti puthulajivho. Ninnāmayetanti nīhara etaṃ.

    393. கேவலீதி ஸகலகு³ணஸம்பன்னோ.

    393.Kevalīti sakalaguṇasampanno.

    394. பச்சபா⁴ஸீதி ஏகப்பஹாரேன புச்சி²தே அட்ட² பஞ்ஹே ப்³யாகரொந்தோ பதிஅபா⁴ஸி. யோ வேதீ³தி யோ வித³தி ஜானாதி, யஸ்ஸ புப்³பே³னிவாஸோ பாகடோ. ஸக்³கா³பாயஞ்ச பஸ்ஸதீதி தி³ப்³ப³சக்கு²ஞாணங் கதி²தங். ஜாதிக்க²யங் பத்தோதி அரஹத்தங் பத்தோ. அபி⁴ஞ்ஞா வோஸிதோதி தங் அரஹத்தங் அபி⁴ஜானித்வா வோஸிதோ வோஸானப்பத்தோ. முனீதி அரஹத்தஞாணமோனெய்யேன ஸமன்னாக³தோ.

    394.Paccabhāsīti ekappahārena pucchite aṭṭha pañhe byākaronto patiabhāsi. Yo vedīti yo vidati jānāti, yassa pubbenivāso pākaṭo. Saggāpāyañca passatīti dibbacakkhuñāṇaṃ kathitaṃ. Jātikkhayaṃpattoti arahattaṃ patto. Abhiññā vositoti taṃ arahattaṃ abhijānitvā vosito vosānappatto. Munīti arahattañāṇamoneyyena samannāgato.

    விஸுத்³த⁴ந்தி பண்ட³ரங். முத்தங் ராகே³ஹீதி கிலேஸராகே³ஹி முத்தங். பஹீனஜாதிமரணோதி ஜாதிக்க²யப்பத்தத்தா பஹீனஜாதிகோ, ஜாதிபஹானேனேவ பஹீனமரணோ. ப்³ரஹ்மசரியஸ்ஸ கேவலீதி யங் ப்³ரஹ்மசரியஸ்ஸ கேவலீ ஸகலபா⁴வோ, தேன ஸமன்னாக³தோ, ஸகலசதுமக்³க³ப்³ரஹ்மசரியவாஸோதி அத்தோ². பாரகூ³ ஸப்³ப³த⁴ம்மானந்தி ஸப்³பே³ஸங் லோகியலோகுத்தரத⁴ம்மானங் அபி⁴ஞ்ஞாய பாரங் க³தோ, ஸப்³ப³த⁴ம்மே அபி⁴ஜானித்வா டி²தோதி அத்தோ². பாரகூ³தி வா எத்தாவதா பரிஞ்ஞாபாரகூ³ பஞ்சன்னங் க²ந்தா⁴னங், பஹானபாரகூ³ ஸப்³ப³கிலேஸானங் , பா⁴வனாபாரகூ³ சதுன்னங் மக்³கா³னங், ஸச்சி²கிரியாபாரகூ³ நிரோத⁴ஸ்ஸ, ஸமாபத்திபாரகூ³ ஸப்³ப³ஸமாபத்தீனந்தி அயமத்தோ² வுத்தோ. புன ஸப்³ப³த⁴ம்மானந்தி இமினா அபி⁴ஞ்ஞாபாரகூ³ வுத்தோதி. பு³த்³தோ⁴ தாதீ³ பவுச்சதீதி தாதி³ஸோ ச²ஹி ஆகாரேஹி பாரங் க³தோ ஸப்³பா³காரேன சதுன்னங் ஸச்சானங் பு³த்³த⁴த்தா பு³த்³தோ⁴தி பவுச்சதீதி.

    Visuddhanti paṇḍaraṃ. Muttaṃ rāgehīti kilesarāgehi muttaṃ. Pahīnajātimaraṇoti jātikkhayappattattā pahīnajātiko, jātipahāneneva pahīnamaraṇo. Brahmacariyassa kevalīti yaṃ brahmacariyassa kevalī sakalabhāvo, tena samannāgato, sakalacatumaggabrahmacariyavāsoti attho. Pāragū sabbadhammānanti sabbesaṃ lokiyalokuttaradhammānaṃ abhiññāya pāraṃ gato, sabbadhamme abhijānitvā ṭhitoti attho. Pāragūti vā ettāvatā pariññāpāragū pañcannaṃ khandhānaṃ, pahānapāragū sabbakilesānaṃ , bhāvanāpāragū catunnaṃ maggānaṃ, sacchikiriyāpāragū nirodhassa, samāpattipāragū sabbasamāpattīnanti ayamattho vutto. Puna sabbadhammānanti iminā abhiññāpāragū vuttoti. Buddho tādī pavuccatīti tādiso chahi ākārehi pāraṃ gato sabbākārena catunnaṃ saccānaṃ buddhattā buddhoti pavuccatīti.

    கிங் பன எத்தாவதா ஸப்³பே³ பஞ்ஹா விஸ்ஸஜ்ஜிதா ஹொந்தீதி? ஆம விஸ்ஸஜ்ஜிதா, சித்தங் விஸுத்³த⁴ங் ஜானாதி, முத்தங் ராகே³ஹீதி இமினா தாவ பா³ஹிதபாபத்தா ப்³ராஹ்மணோதி பட²மபஞ்ஹோ விஸ்ஸஜ்ஜிதோ ஹோதி. பாரகூ³தி இமினா வேதே³ஹி க³தத்தா வேத³கூ³தி து³தியபஞ்ஹோ விஸ்ஸஜ்ஜிதோ ஹோதி. புப்³பே³னிவாஸந்திஆதீ³ஹி இமாஸங் திஸ்ஸன்னங் விஜ்ஜானங் அத்தி²தாய தேவிஜ்ஜோதி ததியபஞ்ஹோ விஸ்ஸஜ்ஜிதோ ஹோதி. முத்தங் ராகே³ஹி ஸப்³ப³ஸோதி இமினாவ நிஸ்ஸடத்தா பாபத⁴ம்மானங் ஸொத்தியோதி சதுத்த²பஞ்ஹோ விஸ்ஸஜ்ஜிதோ ஹோதி. ஜாதிக்க²யங் பத்தோதி இமினா பன அரஹத்தஸ்ஸேவ வுத்தத்தா பஞ்சமபஞ்ஹோ விஸ்ஸஜ்ஜிதோ ஹோதி. வோஸிதோதி ச ப்³ரஹ்மசரியஸ்ஸ கேவலீதி ச இமேஹி ச²ட்ட²பஞ்ஹோ விஸ்ஸஜ்ஜிதோ ஹோதி. அபி⁴ஞ்ஞா வோஸிதோ முனீதி இமினா ஸத்தமபஞ்ஹோ விஸ்ஸஜ்ஜிதோ ஹோதி. பாரகூ³ ஸப்³ப³த⁴ம்மானங், பு³த்³தோ⁴ தாதீ³ பவுச்சதீதி இமினா அட்ட²மபஞ்ஹோ விஸ்ஸஜ்ஜிதோ ஹோதி.

    Kiṃ pana ettāvatā sabbe pañhā vissajjitā hontīti? Āma vissajjitā, cittaṃ visuddhaṃ jānāti, muttaṃ rāgehīti iminā tāva bāhitapāpattā brāhmaṇoti paṭhamapañho vissajjito hoti. Pāragūti iminā vedehi gatattā vedagūti dutiyapañho vissajjito hoti. Pubbenivāsantiādīhi imāsaṃ tissannaṃ vijjānaṃ atthitāya tevijjoti tatiyapañho vissajjito hoti. Muttaṃ rāgehi sabbasoti imināva nissaṭattā pāpadhammānaṃ sottiyoti catutthapañho vissajjito hoti. Jātikkhayaṃ pattoti iminā pana arahattasseva vuttattā pañcamapañho vissajjito hoti. Vositoti ca brahmacariyassa kevalīti ca imehi chaṭṭhapañho vissajjito hoti. Abhiññā vosito munīti iminā sattamapañho vissajjito hoti. Pāragū sabbadhammānaṃ, buddho tādī pavuccatīti iminā aṭṭhamapañho vissajjito hoti.

    395. தா³னகத²ந்திஆதீ³னி ஹெட்டா² ஸுத்தே வித்தா²ரிதானேவ. பச்சபாதீ³தி படிபஜ்ஜி. த⁴ம்மஸ்ஸானுத⁴ம்மந்தி இமஸ்மிங் ஸுத்தே த⁴ம்மோ நாம அரஹத்தமக்³கோ³, அனுத⁴ம்மோ நாம ஹெட்டி²மா தயோ மக்³கா³ தீணி ச ஸாமஞ்ஞப²லானி, தானி படிபாடியா படிலபீ⁴தி அத்தோ². ந ச மங் த⁴ம்மாதி⁴கரணங் விஹேஸேஸீதி மஞ்ச த⁴ம்மகாரணா ந கிலமேஸி, ந புனப்புனங் கதா²பேஸீதி வுத்தங் ஹோதி. ஸேஸங் ஸப்³ப³த்த² உத்தானமேவ. தத்த² பரினிப்³பா³யீதி பன பதே³ன தே³ஸனாய அரஹத்தேனேவ கூடங் க³ஹிதந்தி.

    395.Dānakathantiādīni heṭṭhā sutte vitthāritāneva. Paccapādīti paṭipajji. Dhammassānudhammanti imasmiṃ sutte dhammo nāma arahattamaggo, anudhammo nāma heṭṭhimā tayo maggā tīṇi ca sāmaññaphalāni, tāni paṭipāṭiyā paṭilabhīti attho. Na ca maṃ dhammādhikaraṇaṃ vihesesīti mañca dhammakāraṇā na kilamesi, na punappunaṃ kathāpesīti vuttaṃ hoti. Sesaṃ sabbattha uttānameva. Tattha parinibbāyīti pana padena desanāya arahatteneva kūṭaṃ gahitanti.

    பபஞ்சஸூத³னியா மஜ்ஜி²மனிகாயட்ட²கதா²ய

    Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya

    ப்³ரஹ்மாயுஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.

    Brahmāyusuttavaṇṇanā niṭṭhitā.




    Next: 2. ஸேலஸுத்தவண்ணனா • 2. Selasuttavaṇṇanā




    Related texts:



    திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / மஜ்ஜி²மனிகாய • Majjhimanikāya / 1. ப்³ரஹ்மாயுஸுத்தங் • 1. Brahmāyusuttaṃ

    டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / மஜ்ஜி²மனிகாய (டீகா) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / 1. ப்³ரஹ்மாயுஸுத்தவண்ணனா • 1. Brahmāyusuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact