Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
૩. ચન્દૂપમસુત્તવણ્ણના
3. Candūpamasuttavaṇṇanā
૧૪૬. તતિયે ચન્દૂપમાતિ ચન્દસદિસા હુત્વા. કિં પરિમણ્ડલતાય? નો, અપિચ ખો યથા ચન્દો ગગનતલં પક્ખન્દમાનો ન કેનચિ સદ્ધિં સન્થવં વા સિનેહં વા આલયં વા નિકન્તિં વા પત્થનં વા પરિયુટ્ઠાનં વા કરોતિ, ન ચ ન હોતિ મહાજનસ્સ પિયો મનાપો, તુમ્હેપિ એવં કેનચિ સદ્ધિં સન્થવાદીનં અકરણેન બહુજનસ્સ પિયા મનાપા ચન્દૂપમા હુત્વા ખત્તિયકુલાદીનિ ચત્તારિ કુલાનિ ઉપસઙ્કમથાતિ અત્થો. અપિચ યથા ચન્દો અન્ધકારં વિધમતિ, આલોકં ફરતિ, એવં કિલેસન્ધકારવિધમનેન ઞાણાલોકફરણેન ચાપિ ચન્દૂપમા હુત્વાતિ એવમાદીહિપિ નયેહિ એત્થ અત્થો દટ્ઠબ્બો.
146. Tatiye candūpamāti candasadisā hutvā. Kiṃ parimaṇḍalatāya? No, apica kho yathā cando gaganatalaṃ pakkhandamāno na kenaci saddhiṃ santhavaṃ vā sinehaṃ vā ālayaṃ vā nikantiṃ vā patthanaṃ vā pariyuṭṭhānaṃ vā karoti, na ca na hoti mahājanassa piyo manāpo, tumhepi evaṃ kenaci saddhiṃ santhavādīnaṃ akaraṇena bahujanassa piyā manāpā candūpamā hutvā khattiyakulādīni cattāri kulāni upasaṅkamathāti attho. Apica yathā cando andhakāraṃ vidhamati, ālokaṃ pharati, evaṃ kilesandhakāravidhamanena ñāṇālokapharaṇena cāpi candūpamā hutvāti evamādīhipi nayehi ettha attho daṭṭhabbo.
અપકસ્સેવ કાયં અપકસ્સ ચિત્તન્તિ તેનેવ સન્થવાદીનં અકરણેન કાયઞ્ચ ચિત્તઞ્ચ અપકસ્સિત્વા, અપનેત્વાતિ અત્થો. યો હિ ભિક્ખુ અરઞ્ઞેપિ ન વસતિ, કામવિતક્કાદયોપિ વિતક્કેતિ, અયં નેવ કાયં અપકસ્સતિ, ન ચિત્તં. યો હિ અરઞ્ઞેપિ ખો વિહરતિ, કામવિતક્કાદયો પન વિતક્કેતિ, અયં કાયમેવ અપકસ્સતિ, ન ચિત્તં. યો ગામન્તે વસતિ , કામવિતક્કાદયોપિ ખો ન ચ વિતક્કેતિ, અયં ચિત્તમેવ અપકસ્સતિ, ન કાયં. યો પન અરઞ્ઞે ચેવ વસતિ, કામવિતક્કાદયો ચ ન વિતક્કેતિ, અયં ઉભયમ્પિ અપકસ્સતિ. એવરૂપા હુત્વા કુલાનિ ઉપસઙ્કમથાતિ દીપેન્તો ‘‘અપકસ્સેવ કાયં અપકસ્સ ચિત્ત’’ન્તિ આહ.
Apakasseva kāyaṃ apakassa cittanti teneva santhavādīnaṃ akaraṇena kāyañca cittañca apakassitvā, apanetvāti attho. Yo hi bhikkhu araññepi na vasati, kāmavitakkādayopi vitakketi, ayaṃ neva kāyaṃ apakassati, na cittaṃ. Yo hi araññepi kho viharati, kāmavitakkādayo pana vitakketi, ayaṃ kāyameva apakassati, na cittaṃ. Yo gāmante vasati , kāmavitakkādayopi kho na ca vitakketi, ayaṃ cittameva apakassati, na kāyaṃ. Yo pana araññe ceva vasati, kāmavitakkādayo ca na vitakketi, ayaṃ ubhayampi apakassati. Evarūpā hutvā kulāni upasaṅkamathāti dīpento ‘‘apakasseva kāyaṃ apakassa citta’’nti āha.
નિચ્ચનવકાતિ નિચ્ચં નવકાવ, આગન્તુકસદિસા એવ હુત્વાતિ અત્થો. આગન્તુકો હિ પટિપાટિયા સમ્પત્તગેહં પવિસિત્વા સચે નં ઘરસામિકા દિસ્વા, ‘‘અમ્હાકં પુત્તભાતરો વિપ્પવાસં ગતા એવં વિચરિંસૂ’’તિ અનુકમ્પમાના નિસીદાપેત્વા ભોજેન્તિ, ભુત્તમત્તોયેવ ‘‘તુમ્હાકં ભાજનં ગણ્હથા’’તિ ઉટ્ઠાય પક્કમતિ, ન તેહિ સદ્ધિં સન્થવં વા કરોતિ, ન કિચ્ચકરણીયાનિ વા સંવિદહતિ, એવં તુમ્હેપિ પટિપાટિયા સમ્પત્તઘરં પવિસિત્વા યં ઇરિયાપથેસુ પસન્ના મનુસ્સા દેન્તિ, તં ગહેત્વા છિન્નસન્થવા, તેસં કિચ્ચકરણીયે અબ્યાવટા હુત્વા નિક્ખમથાતિ દીપેતિ.
Niccanavakāti niccaṃ navakāva, āgantukasadisā eva hutvāti attho. Āgantuko hi paṭipāṭiyā sampattagehaṃ pavisitvā sace naṃ gharasāmikā disvā, ‘‘amhākaṃ puttabhātaro vippavāsaṃ gatā evaṃ vicariṃsū’’ti anukampamānā nisīdāpetvā bhojenti, bhuttamattoyeva ‘‘tumhākaṃ bhājanaṃ gaṇhathā’’ti uṭṭhāya pakkamati, na tehi saddhiṃ santhavaṃ vā karoti, na kiccakaraṇīyāni vā saṃvidahati, evaṃ tumhepi paṭipāṭiyā sampattagharaṃ pavisitvā yaṃ iriyāpathesu pasannā manussā denti, taṃ gahetvā chinnasanthavā, tesaṃ kiccakaraṇīye abyāvaṭā hutvā nikkhamathāti dīpeti.
ઇમસ્સ પન નિચ્ચનવકભાવસ્સ આવિભાવત્થં દ્વેભાતિકવત્થુ કથેતબ્બં – વસાળનગરગામતો કિર દ્વે ભાતિકા નિક્ખમિત્વા પબ્બજિતા, તે ચૂળનાગત્થેરો ચ મહાનાગત્થેરો ચાતિ પઞ્ઞાયિંસુ. તે ચિત્તલપબ્બતે તિંસ વસ્સાનિ વસિત્વા અરહત્તં પત્તા ‘‘માતરં પસ્સિસ્સામા’’તિ આગન્ત્વા વસાળનગરવિહારે વસિત્વા પુનદિવસે માતુગામં પિણ્ડાય પવિસિંસુ. માતાપિ તેસં ઉળુઙ્કેન યાગું નીહરિત્વા એકસ્સ પત્તે આકિરિ. તસ્સા તં ઓલોકયમાનાય પુત્તસિનેહો ઉપ્પજ્જિ. અથ નં આહ – ‘‘ત્વં, તાત, મય્હં પુત્તો મહાનાગો’’તિ. થેરો ‘‘પચ્છિમં થેરં પુચ્છ ઉપાસિકે’’તિ વત્વા પક્કામિ. પચ્છિમથેરસ્સપિ યાગું દત્વા, ‘‘તાત, ત્વં મય્હં પુત્તો ચૂળનાગો’’તિ પુચ્છિ? થેરો ‘‘કિં, ઉપાસિકે, પુરિમં થેરં ન પુચ્છસી’’તિ? વત્વા પક્કામિ. એવં માતરાપિ સદ્ધિં છિન્નસન્થવો ભિક્ખુ નિચ્ચનવકો નામ હોતિ.
Imassa pana niccanavakabhāvassa āvibhāvatthaṃ dvebhātikavatthu kathetabbaṃ – vasāḷanagaragāmato kira dve bhātikā nikkhamitvā pabbajitā, te cūḷanāgatthero ca mahānāgatthero cāti paññāyiṃsu. Te cittalapabbate tiṃsa vassāni vasitvā arahattaṃ pattā ‘‘mātaraṃ passissāmā’’ti āgantvā vasāḷanagaravihāre vasitvā punadivase mātugāmaṃ piṇḍāya pavisiṃsu. Mātāpi tesaṃ uḷuṅkena yāguṃ nīharitvā ekassa patte ākiri. Tassā taṃ olokayamānāya puttasineho uppajji. Atha naṃ āha – ‘‘tvaṃ, tāta, mayhaṃ putto mahānāgo’’ti. Thero ‘‘pacchimaṃ theraṃ puccha upāsike’’ti vatvā pakkāmi. Pacchimatherassapi yāguṃ datvā, ‘‘tāta, tvaṃ mayhaṃ putto cūḷanāgo’’ti pucchi? Thero ‘‘kiṃ, upāsike, purimaṃ theraṃ na pucchasī’’ti? Vatvā pakkāmi. Evaṃ mātarāpi saddhiṃ chinnasanthavo bhikkhu niccanavako nāma hoti.
અપ્પગબ્ભાતિ ન પગબ્ભા, અટ્ઠટ્ઠાનેન કાયપાગબ્ભિયેન, ચતુટ્ઠાનેન વચીપાગબ્ભિયેન, અનેકટ્ઠાનેન મનોપાગબ્ભિયેન ચ વિરહિતાતિ અત્થો. અટ્ઠટ્ઠાનં કાયપાગબ્ભિયં નામ સઙ્ઘગણપુગ્ગલ-ભોજનસાલા-જન્તાઘરનહાનતિત્થ-ભિક્ખાચારમગ્ગ-અન્તરઘરપ્પવેસનેસુ કાયેન અપ્પતિરૂપકરણં. સેય્યથિદં – ઇધેકચ્ચો સઙ્ઘમજ્ઝે પલ્લત્થિકાય વા નિસીદતિ પાદે પાદં આધાયિત્વા વાતિ એવમાદિ (મહાનિ॰ ૧૬૫). તથા ગણમજ્ઝે. ગણમજ્ઝેતિ ચતુપરિસસન્નિપાતે વા સુત્તન્તિકગણાદિસન્નિપાતે વા. તથા વુડ્ઢતરે પુગ્ગલે. ભોજનસાલાય પન વુડ્ઢાનં આસનં ન દેતિ, નવાનં આસનં પટિબાહતિ. તથા જન્તાઘરે. વુડ્ઢે ચેત્થ અનાપુચ્છા અગ્ગિજલનાદીનિ કરોતિ. ન્હાનતિત્થે ચ યદિદં ‘‘દહરો વુડ્ઢોતિ પમાણં અકત્વા આગતપટિપાટિયા ન્હાયિતબ્બ’’ન્તિ વુત્તં, તમ્પિ અનાદિયન્તો પચ્છા આગન્ત્વા ઉદકં ઓતરિત્વા વુડ્ઢે ચ નવે ચ બાધતિ. ભિક્ખાચારમગ્ગે પન અગ્ગાસનઅગ્ગોદકઅગ્ગપિણ્ડાનં અત્થાય પુરતો ગચ્છતિ બાહાય બાહં પહરન્તો. અન્તરઘરપ્પવેસને વુડ્ઢેહિ પઠમતરં પવિસતિ, દહરેહિ સદ્ધિં કાયકીળનકં કરોતીતિ એવમાદિ.
Appagabbhāti na pagabbhā, aṭṭhaṭṭhānena kāyapāgabbhiyena, catuṭṭhānena vacīpāgabbhiyena, anekaṭṭhānena manopāgabbhiyena ca virahitāti attho. Aṭṭhaṭṭhānaṃ kāyapāgabbhiyaṃ nāma saṅghagaṇapuggala-bhojanasālā-jantāgharanahānatittha-bhikkhācāramagga-antaragharappavesanesu kāyena appatirūpakaraṇaṃ. Seyyathidaṃ – idhekacco saṅghamajjhe pallatthikāya vā nisīdati pāde pādaṃ ādhāyitvā vāti evamādi (mahāni. 165). Tathā gaṇamajjhe. Gaṇamajjheti catuparisasannipāte vā suttantikagaṇādisannipāte vā. Tathā vuḍḍhatare puggale. Bhojanasālāya pana vuḍḍhānaṃ āsanaṃ na deti, navānaṃ āsanaṃ paṭibāhati. Tathā jantāghare. Vuḍḍhe cettha anāpucchā aggijalanādīni karoti. Nhānatitthe ca yadidaṃ ‘‘daharo vuḍḍhoti pamāṇaṃ akatvā āgatapaṭipāṭiyā nhāyitabba’’nti vuttaṃ, tampi anādiyanto pacchā āgantvā udakaṃ otaritvā vuḍḍhe ca nave ca bādhati. Bhikkhācāramagge pana aggāsanaaggodakaaggapiṇḍānaṃ atthāya purato gacchati bāhāya bāhaṃ paharanto. Antaragharappavesane vuḍḍhehi paṭhamataraṃ pavisati, daharehi saddhiṃ kāyakīḷanakaṃ karotīti evamādi.
ચતુટ્ઠાનં વચીપાગબ્ભિયં નામ સઙ્ઘગણપુગ્ગલઅન્તરઘરેસુ અપ્પતિરૂપવાચાનિચ્છારણં. સેય્યથિદં – ઇધેકચ્ચો સઙ્ઘમજ્ઝે અનાપુચ્છા ધમ્મં ભાસતિ. તથા પુબ્બે વુત્તપ્પકારસ્સ ગણસ્સ મજ્ઝે પુગ્ગલસ્સ ચ સન્તિકે, તત્થેવ મનુસ્સેહિ પઞ્હં પુટ્ઠો વુડ્ઢતરં અનાપુચ્છા વિસ્સજ્જેતિ. અન્તરઘરે પન ‘‘ઇત્થન્નામે કિં અત્થિ? કિં યાગુ, ઉદાહુ ખાદનીયં ભોજનીયં? કિં મે દસ્સસિ? કિં અજ્જ ખાદિસ્સામ? કિં ભુઞ્જિસ્સામ? કિં પિવિસ્સામા’’તિઆદીનિ ભાસતિ.
Catuṭṭhānaṃ vacīpāgabbhiyaṃ nāma saṅghagaṇapuggalaantaragharesu appatirūpavācānicchāraṇaṃ. Seyyathidaṃ – idhekacco saṅghamajjhe anāpucchā dhammaṃ bhāsati. Tathā pubbe vuttappakārassa gaṇassa majjhe puggalassa ca santike, tattheva manussehi pañhaṃ puṭṭho vuḍḍhataraṃ anāpucchā vissajjeti. Antaraghare pana ‘‘itthannāme kiṃ atthi? Kiṃ yāgu, udāhu khādanīyaṃ bhojanīyaṃ? Kiṃ me dassasi? Kiṃ ajja khādissāma? Kiṃ bhuñjissāma? Kiṃ pivissāmā’’tiādīni bhāsati.
અનેકટ્ઠાનં મનોપાગબ્ભિયં નામ તેસુ તેસુ ઠાનેસુ કાયવાચાહિ અજ્ઝાચારં અનાપજ્જિત્વાપિ મનસાવ કામવિતક્કાદીનં વિતક્કનં. અપિચ દુસ્સીલસ્સેવ સતો ‘‘સીલવાતિ મં જનો જાનાતૂ’’તિ એવં પવત્તા પાપિચ્છતાપિ મનોપાગબ્ભિયં. ઇતિ સબ્બેસમ્પિ ઇમેસં પાગબ્ભિયાનં અભાવેન અપ્પગબ્ભા હુત્વા ઉપસઙ્કમથાતિ વદતિ.
Anekaṭṭhānaṃ manopāgabbhiyaṃ nāma tesu tesu ṭhānesu kāyavācāhi ajjhācāraṃ anāpajjitvāpi manasāva kāmavitakkādīnaṃ vitakkanaṃ. Apica dussīlasseva sato ‘‘sīlavāti maṃ jano jānātū’’ti evaṃ pavattā pāpicchatāpi manopāgabbhiyaṃ. Iti sabbesampi imesaṃ pāgabbhiyānaṃ abhāvena appagabbhā hutvā upasaṅkamathāti vadati.
જરુદપાનન્તિ જિણ્ણકૂપં. પબ્બતવિસમન્તિ પબ્બતે વિસમં પપાતટ્ઠાનં. નદીવિદુગ્ગન્તિ નદિયા વિદુગ્ગં છિન્નતટટ્ઠાનં. અપકસ્સેવ કાયન્તિ તાદિસાનિ ઠાનાનિ યો ખિડ્ડાદિપસુતો કાયં અનપકસ્સ એકતોભારિયં અકત્વાવ વાયુપત્થમ્ભકં અગ્ગાહાપેત્વા ચિત્તમ્પિ અનપકસ્સ ‘‘એત્થ પતિતો હત્થપાદભઞ્જનાદીનિ પાપુણાતી’’તિ અનાદીનવદસ્સાવિતાય અનુબ્બેજેત્વા સમ્પિયાયમાનો ઓલોકેતિ, સો પતિત્વા હત્થપાદભઞ્જનાદિઅનત્થં પાપુણાતિ. યો પન ઉદકત્થિકો વા અઞ્ઞેન વા કેનચિ કિચ્ચેન ઓલોકેતુકામો કાયં અપકસ્સ એકતો ભારિયં કત્વા વાયુપત્થમ્ભકં ગાહાપેત્વા, ચિત્તમ્પિ અપકસ્સ આદીનવદસ્સનેન સંવેજેત્વા ઓલોકેતિ, સો ન પતતિ, યથારુચિં ઓલોકેત્વા સુખી યેનકામં પક્કમતિ.
Jarudapānanti jiṇṇakūpaṃ. Pabbatavisamanti pabbate visamaṃ papātaṭṭhānaṃ. Nadīvidugganti nadiyā viduggaṃ chinnataṭaṭṭhānaṃ. Apakasseva kāyanti tādisāni ṭhānāni yo khiḍḍādipasuto kāyaṃ anapakassa ekatobhāriyaṃ akatvāva vāyupatthambhakaṃ aggāhāpetvā cittampi anapakassa ‘‘ettha patito hatthapādabhañjanādīni pāpuṇātī’’ti anādīnavadassāvitāya anubbejetvā sampiyāyamāno oloketi, so patitvā hatthapādabhañjanādianatthaṃ pāpuṇāti. Yo pana udakatthiko vā aññena vā kenaci kiccena oloketukāmo kāyaṃ apakassa ekato bhāriyaṃ katvā vāyupatthambhakaṃ gāhāpetvā, cittampi apakassa ādīnavadassanena saṃvejetvā oloketi, so na patati, yathāruciṃ oloketvā sukhī yenakāmaṃ pakkamati.
એવમેવ ખોતિ એત્થ ઇદં ઓપમ્મસંસન્દનં – જરુદપાનાદયો વિય હિ ચત્તારિ કુલાનિ, ઓલોકનપુરિસો વિય ભિક્ખુ. યથા અનપકટ્ઠકાયચિત્તો તાનિ ઓલોકેન્તો પુરિસો તત્થ પતતિ, એવં અરક્ખિતેહિ કાયાદીહિ કુલાનિ ઉપસઙ્કમન્તો ભિક્ખુ કુલેસુ બજ્ઝતિ, તતો નાનપ્પકારં સીલપાદભઞ્જનાદિઅનત્થં પાપુણાતિ. યથા પન અપકટ્ઠકાયચિત્તો પુરિસો તત્થ ન પતતિ, એવં રક્ખિતેનેવ કાયેન રક્ખિતેહિ ચિત્તેહિ રક્ખિતાય વાચાય સુપ્પટ્ઠિતાય સતિયા અપકટ્ઠકાયચિત્તો હુત્વા કુલાનિ ઉપસઙ્કમન્તો ભિક્ખુ કુલેસુ ન બજ્ઝતિ. અથસ્સ યથા તત્થ અપતિતસ્સ પુરિસસ્સ, ન પાદા ભઞ્જન્તિ, એવં સીલપાદો ન ભિજ્જતિ. યથા હત્થા ન ભઞ્જન્તિ, એવં સદ્ધાહત્થો ન ભિજ્જતિ. યથા કુચ્છિ ન ભિજ્જતિ, એવં સમાધિકુચ્છિ ન ભિજ્જતિ. યથા સીસં ન ભિજ્જતિ, એવં ઞાણસીસં ન ભિજ્જતિ, યથા ચ તં ખાણુકણ્ટકાદયો ન વિજ્ઝન્તિ, એવમિમં રાગકણ્ટકાદયો ન વિજ્ઝન્તિ. યથા સો નિરુપદ્દવો યથારુચિ ઓલોકેત્વા સુખી યેનકામં પક્કમતિ, એવં ભિક્ખુ કુલાનિ નિસ્સાય ચીવરાદયો પચ્ચયે પટિસેવન્તો કમ્મટ્ઠાનં વડ્ઢેત્વા સઙ્ખારે સમ્મસન્તો અરહત્તં પત્વા લોકુત્તરસુખેન સુખિતો યેનકામં અગતપુબ્બં નિબ્બાનદિસં ગચ્છતિ.
Evamevakhoti ettha idaṃ opammasaṃsandanaṃ – jarudapānādayo viya hi cattāri kulāni, olokanapuriso viya bhikkhu. Yathā anapakaṭṭhakāyacitto tāni olokento puriso tattha patati, evaṃ arakkhitehi kāyādīhi kulāni upasaṅkamanto bhikkhu kulesu bajjhati, tato nānappakāraṃ sīlapādabhañjanādianatthaṃ pāpuṇāti. Yathā pana apakaṭṭhakāyacitto puriso tattha na patati, evaṃ rakkhiteneva kāyena rakkhitehi cittehi rakkhitāya vācāya suppaṭṭhitāya satiyā apakaṭṭhakāyacitto hutvā kulāni upasaṅkamanto bhikkhu kulesu na bajjhati. Athassa yathā tattha apatitassa purisassa, na pādā bhañjanti, evaṃ sīlapādo na bhijjati. Yathā hatthā na bhañjanti, evaṃ saddhāhattho na bhijjati. Yathā kucchi na bhijjati, evaṃ samādhikucchi na bhijjati. Yathā sīsaṃ na bhijjati, evaṃ ñāṇasīsaṃ na bhijjati, yathā ca taṃ khāṇukaṇṭakādayo na vijjhanti, evamimaṃ rāgakaṇṭakādayo na vijjhanti. Yathā so nirupaddavo yathāruci oloketvā sukhī yenakāmaṃ pakkamati, evaṃ bhikkhu kulāni nissāya cīvarādayo paccaye paṭisevanto kammaṭṭhānaṃ vaḍḍhetvā saṅkhāre sammasanto arahattaṃ patvā lokuttarasukhena sukhito yenakāmaṃ agatapubbaṃ nibbānadisaṃ gacchati.
ઇદાનિ યો હીનાધિમુત્તિકો મિચ્છાપટિપન્નો એવં વદેય્ય ‘‘સમ્માસમ્બુદ્ધો ‘તિવિધં પાગબ્ભિયં પહાય નિચ્ચનવકત્તેન ચન્દૂપમા કુલાનિ ઉપસઙ્કમથા’તિ વદન્તો અટ્ઠાને ઠપેતિ, અસય્હં ભારં આરોપેતિ, યં ન સક્કા કાતું તં કારેતી’’તિ, તસ્સ વાદપથં પચ્છિન્દિત્વા, ‘‘સક્કા એવં કાતું, અત્થિ એવરૂપો ભિક્ખૂ’’તિ દસ્સેન્તો કસ્સપો, ભિક્ખવેતિઆદિમાહ.
Idāni yo hīnādhimuttiko micchāpaṭipanno evaṃ vadeyya ‘‘sammāsambuddho ‘tividhaṃ pāgabbhiyaṃ pahāya niccanavakattena candūpamā kulāni upasaṅkamathā’ti vadanto aṭṭhāne ṭhapeti, asayhaṃ bhāraṃ āropeti, yaṃ na sakkā kātuṃ taṃ kāretī’’ti, tassa vādapathaṃ pacchinditvā, ‘‘sakkā evaṃ kātuṃ, atthi evarūpo bhikkhū’’ti dassento kassapo, bhikkhavetiādimāha.
આકાસે પાણિં ચાલેસીતિ નીલે ગગનન્તરે યમકવિજ્જુતં ચારયમાનો વિય હેટ્ઠાભાગં ઉપરિભાગં ઉભતોપસ્સેસુ પાણિં સઞ્ચારેસિ. ઇદઞ્ચ પન તેપિટકે બુદ્ધવચને અસમ્ભિન્નપદં નામ. અત્તમનોતિ તુટ્ઠચિત્તો સકમનો, ન દોમનસ્સેન પચ્છિન્દિત્વા ગહિતમનો. કસ્સપસ્સ, ભિક્ખવેતિ ઇદમ્પિ પુરિમનયેનેવ પરવાદં પચ્છિન્દિત્વા અત્થિ એવરૂપો ભિક્ખૂતિ દસ્સનત્થં વુત્તં.
Ākāse pāṇiṃ cālesīti nīle gaganantare yamakavijjutaṃ cārayamāno viya heṭṭhābhāgaṃ uparibhāgaṃ ubhatopassesu pāṇiṃ sañcāresi. Idañca pana tepiṭake buddhavacane asambhinnapadaṃ nāma. Attamanoti tuṭṭhacitto sakamano, na domanassena pacchinditvā gahitamano. Kassapassa, bhikkhaveti idampi purimanayeneva paravādaṃ pacchinditvā atthi evarūpo bhikkhūti dassanatthaṃ vuttaṃ.
પસન્નાકારં કરેય્યુન્તિ ચીવરાદયો પચ્ચયે દદેય્યું. તથત્તાય પટિપજ્જેય્યુન્તિ સીલસ્સ આગતટ્ઠાને સીલં પૂરયમાના, સમાધિવિપસ્સના મગ્ગફલાનં આગતટ્ઠાને તાનિ તાનિ સમ્પાદયમાના તથાભાવાય પટિપજ્જેય્યું. અનુદયન્તિ રક્ખણભાવં. અનુકમ્પન્તિ મુદુચિત્તતં. ઉભયઞ્ચેતં કારુઞ્ઞસ્સેવ વેવચનં. કસ્સપો, ભિક્ખવેતિ ઇદમ્પિ પુરિમનયેનેવ પરવાદં પચ્છિન્દિત્વા અત્થિ એવરૂપો ભિક્ખૂતિ દસ્સનત્થં વુત્તં. કસ્સપેન વાતિ એત્થ ચન્દોપમાદિવસેન યોજનં કત્વા પુરિમનયેનેવ અત્થો વેદિતબ્બો. તતિયં.
Pasannākāraṃkareyyunti cīvarādayo paccaye dadeyyuṃ. Tathattāya paṭipajjeyyunti sīlassa āgataṭṭhāne sīlaṃ pūrayamānā, samādhivipassanā maggaphalānaṃ āgataṭṭhāne tāni tāni sampādayamānā tathābhāvāya paṭipajjeyyuṃ. Anudayanti rakkhaṇabhāvaṃ. Anukampanti muducittataṃ. Ubhayañcetaṃ kāruññasseva vevacanaṃ. Kassapo, bhikkhaveti idampi purimanayeneva paravādaṃ pacchinditvā atthi evarūpo bhikkhūti dassanatthaṃ vuttaṃ. Kassapena vāti ettha candopamādivasena yojanaṃ katvā purimanayeneva attho veditabbo. Tatiyaṃ.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૩. ચન્દૂપમસુત્તં • 3. Candūpamasuttaṃ
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૩. ચન્દૂપમસુત્તવણ્ણના • 3. Candūpamasuttavaṇṇanā