Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā)

    ૧૧. ચીવરસુત્તવણ્ણના

    11. Cīvarasuttavaṇṇanā

    ૧૫૪. રાજગહસ્સ દક્ખિણભાગે ગિરિ દક્ખિણાગિરિ ણ-કારે અ-કારસ્સ દીઘં કત્વા, તસ્સ દક્ખિણભાગે જનપદોપિ ‘‘દક્ખિણાગિરી’’તિ વુચ્ચતિ, ‘‘ગિરિતો દક્ખિણભાગો’’તિ કત્વા. એકદિવસેનાતિ એકેન દિવસેન ઉપ્પબ્બાજેસું તેસં સદ્ધાપબ્બજિતાભાવતો.

    154. Rājagahassa dakkhiṇabhāge giri dakkhiṇāgiri ṇa-kāre a-kārassa dīghaṃ katvā, tassa dakkhiṇabhāge janapadopi ‘‘dakkhiṇāgirī’’ti vuccati, ‘‘girito dakkhiṇabhāgo’’ti katvā. Ekadivasenāti ekena divasena uppabbājesuṃ tesaṃ saddhāpabbajitābhāvato.

    યત્થ ચત્તારો વા ઉત્તરિ વા ભિક્ખૂ અકપ્પિયનિમન્તનં સાદિયિત્વા પઞ્ચન્નં ભોજનાનં અઞ્ઞતરં ભોજનં એકતો પટિગ્ગણ્હિત્વા ભુઞ્જન્તિ, એતં ગણભોજનં નામ, તં તિણ્ણં ભિક્ખૂનં ભુઞ્જિતું વટ્ટતીતિ ‘‘તિકભોજનં પઞ્ઞત્ત’’ન્તિ વચનેન ગણભોજનં પટિક્ખિત્તન્તિ વુત્તં હોતિ. તયો અત્થવસે પટિચ્ચ અનુઞ્ઞાતત્તાપિ ‘‘તિકભોજન’’ન્તિ વદન્તિ.

    Yattha cattāro vā uttari vā bhikkhū akappiyanimantanaṃ sādiyitvā pañcannaṃ bhojanānaṃ aññataraṃ bhojanaṃ ekato paṭiggaṇhitvā bhuñjanti, etaṃ gaṇabhojanaṃ nāma, taṃ tiṇṇaṃ bhikkhūnaṃ bhuñjituṃ vaṭṭatīti ‘‘tikabhojanaṃ paññatta’’nti vacanena gaṇabhojanaṃ paṭikkhittanti vuttaṃ hoti. Tayo atthavase paṭicca anuññātattāpi ‘‘tikabhojana’’nti vadanti.

    ‘‘દુમ્મઙ્કૂનં નિગ્ગહો એવ પેસલાનં ફાસુવિહારો’’તિ ઇદં એકં અઙ્ગં. તેનેવાહ ‘‘દુમ્મઙ્કૂનં નિગ્ગહેનેવા’’તિઆદિ. ‘‘યથા દેવદત્તો…પે॰… સઙ્ઘં ભિન્દેય્યુ’’ન્તિ ઇમિના કારણેન તિકભોજનં પઞ્ઞત્તં.

    ‘‘Dummaṅkūnaṃ niggaho eva pesalānaṃ phāsuvihāro’’ti idaṃ ekaṃ aṅgaṃ. Tenevāha ‘‘dummaṅkūnaṃ niggahenevā’’tiādi. ‘‘Yathā devadatto…pe… saṅghaṃ bhindeyyu’’nti iminā kāraṇena tikabhojanaṃ paññattaṃ.

    અથ કિઞ્ચરહીતિ અથ કસ્મા ત્વં અસમ્પન્નગણં બન્ધિત્વા ચરસીતિ અધિપ્પાયો. અસમ્પન્નાય પરિસાય ચારિકાચરણં કુલાનુદ્દયાય ન હોતિ, કુલાનં ઘાતિતત્તાતિ અધિપ્પાયેન થેરો ‘‘સસ્સઘાતં મઞ્ઞે ચરસી’’તિઆદિમવોચ.

    Atha kiñcarahīti atha kasmā tvaṃ asampannagaṇaṃ bandhitvā carasīti adhippāyo. Asampannāya parisāya cārikācaraṇaṃ kulānuddayāya na hoti, kulānaṃ ghātitattāti adhippāyena thero ‘‘sassaghātaṃ maññe carasī’’tiādimavoca.

    સોધેન્તો તસ્સા અતિવિય પરિસુદ્ધભાવદસ્સનેન. ઉદ્દિસિતું ન જાનામિ તથા ચિત્તસ્સેવ અનુપ્પન્નપુબ્બત્તા. કિઞ્ચનં કિલેસવત્થુ. સઙ્ગહેતબ્બખેત્તવત્થુ પલિબોધો, આલયો અપેક્ખા. ઓકાસાભાવતોતિ બહુકિચ્ચકરણીયતાય કુસલકિરિયાય ઓકાસાભાવતો. સન્નિપાતટ્ઠાનતોતિ સઙ્કેતં કત્વા વિય કિલેસરજાનં તત્થ સન્નિજ્ઝપવત્તનતો.

    Sodhento tassā ativiya parisuddhabhāvadassanena. Uddisituṃ na jānāmi tathā cittasseva anuppannapubbattā. Kiñcanaṃ kilesavatthu. Saṅgahetabbakhettavatthu palibodho, ālayo apekkhā. Okāsābhāvatoti bahukiccakaraṇīyatāya kusalakiriyāya okāsābhāvato. Sannipātaṭṭhānatoti saṅketaṃ katvā viya kilesarajānaṃ tattha sannijjhapavattanato.

    સિક્ખત્તયબ્રહ્મચરિયન્તિ અધિસીલસિક્ખાદિસિક્ખત્તયસઙ્ગહં બ્રહ્મં સેટ્ઠં ચરિયં. ખણ્ડાદિભાવાપાદનેન અખણ્ડં કત્વા. લક્ખણવચનઞ્હેતં. કિઞ્ચિ સિક્ખેકદેસં અસેસેત્વા એકન્તેનેવ પરિપૂરેતબ્બતાય એકન્તપરિપુણ્ણં. ચિત્તુપ્પાદમત્તમ્પિ સંકિલેસમલં અનુપ્પાદેત્વા અચ્ચન્તમેવ વિસુદ્ધં કત્વા પરિહરિતબ્બતાય એકન્તપરિસુદ્ધં. તતો એવ સઙ્ખં વિય લિખિતન્તિ સઙ્ખલિખિતં. તેનાહ ‘‘લિખિતસઙ્ખસદિસ’’ન્તિ. દાઠિકાપિ તગ્ગહણેનેવ ગહેત્વા ‘‘મસ્સુ’’ત્વેવ વુત્તં, ન એત્થ કેવલં મસ્સુયેવાતિ અત્થો. કસાયેન રત્તાનિ કાસાયાનિ.

    Sikkhattayabrahmacariyanti adhisīlasikkhādisikkhattayasaṅgahaṃ brahmaṃ seṭṭhaṃ cariyaṃ. Khaṇḍādibhāvāpādanena akhaṇḍaṃ katvā. Lakkhaṇavacanañhetaṃ. Kiñci sikkhekadesaṃ asesetvā ekanteneva paripūretabbatāya ekantaparipuṇṇaṃ. Cittuppādamattampi saṃkilesamalaṃ anuppādetvā accantameva visuddhaṃ katvā pariharitabbatāya ekantaparisuddhaṃ. Tato eva saṅkhaṃ viya likhitanti saṅkhalikhitaṃ. Tenāha ‘‘likhitasaṅkhasadisa’’nti. Dāṭhikāpi taggahaṇeneva gahetvā ‘‘massu’’tveva vuttaṃ, na ettha kevalaṃ massuyevāti attho. Kasāyena rattāni kāsāyāni.

    વઙ્ગસાટકોતિ વઙ્ગદેસે ઉપ્પન્નસાટકો. એસાતિ મહાકસ્સપત્થેરો. અભિનીહારતો પટ્ઠાય પણિધાનતો પભુતિ, અયં ઇદાનિ વુચ્ચમાના. અગ્ગસાવકદ્વયં ઉપાદાય તતિયત્તા ‘‘તતિયસાવક’’ન્તિ વુત્તં. અટ્ઠસટ્ઠિભિક્ખુસતસહસ્સન્તિ ભિક્ખૂનં સતસહસ્સઞ્ચેવ સટ્ઠિસહસ્સાનિ ચ અટ્ઠ ચ સહસ્સાનિ.

    Vaṅgasāṭakoti vaṅgadese uppannasāṭako. Esāti mahākassapatthero. Abhinīhārato paṭṭhāya paṇidhānato pabhuti, ayaṃ idāni vuccamānā. Aggasāvakadvayaṃ upādāya tatiyattā ‘‘tatiyasāvaka’’nti vuttaṃ. Aṭṭhasaṭṭhibhikkhusatasahassanti bhikkhūnaṃ satasahassañceva saṭṭhisahassāni ca aṭṭha ca sahassāni.

    અયઞ્ચ અયઞ્ચ ગુણોતિ સીલતો પટ્ઠાય યાવ અગ્ગફલા ગુણોતિ કિત્તેન્તો મહાસમુદ્દં પૂરયમાનો વિય કથેસિ.

    Ayañca ayañca guṇoti sīlato paṭṭhāya yāva aggaphalā guṇoti kittento mahāsamuddaṃ pūrayamāno viya kathesi.

    કોલાહલન્તિ દેવતાહિ નિબ્બત્તિતો કોલાહલો.

    Kolāhalanti devatāhi nibbattito kolāhalo.

    ખુદ્દકાદિવસેન પઞ્ચવણ્ણા. તરણં વા હોતુ મરણં વાતિ મહોઘં ઓગાહન્તો પુરિસો વિય મચ્છેરસમુદ્દં ઉત્તરન્તો પચ્છાપિ…પે॰… પાદમૂલે ઠપેસિ ભગવતો ધમ્મદેસનાય મચ્છેરપહાનસ્સ કથિતત્તા.

    Khuddakādivasena pañcavaṇṇā. Taraṇaṃ vā hotu maraṇaṃ vāti mahoghaṃ ogāhanto puriso viya maccherasamuddaṃ uttaranto pacchāpi…pe… pādamūle ṭhapesi bhagavato dhammadesanāya maccherapahānassa kathitattā.

    સત્થુ ગુણા કથિતા નામ હોન્તીતિ વુત્તં ‘‘સત્થુ ગુણે કથેન્તસ્સા’’તિ. તતો પટ્ઠાયાતિ તદા સત્થુ સમ્મુખા ધમ્મસ્સવનતો પટ્ઠાય.

    Satthu guṇā kathitā nāma hontīti vuttaṃ ‘‘satthu guṇe kathentassā’’ti. Tato paṭṭhāyāti tadā satthu sammukhā dhammassavanato paṭṭhāya.

    તથાગતમઞ્ચસ્સાતિ તથાગતસ્સ પરિભોગમઞ્ચસ્સ. દાનં દત્વા બ્રાહ્મણસ્સ પુરોહિતટ્ઠાને ઠપેસિ. તાદિસસ્સેવ સેટ્ઠિનો ધીતા હુત્વા.

    Tathāgatamañcassāti tathāgatassa paribhogamañcassa. Dānaṃ datvā brāhmaṇassa purohitaṭṭhāne ṭhapesi. Tādisasseva seṭṭhino dhītā hutvā.

    અદિન્નવિપાકસ્સાતિ પુબ્બે કતૂપચિતસ્સ સબ્બસો ન દિન્નવિપાકસ્સ. તસ્સ કમ્મસ્સાતિ તસ્સ પચ્ચેકબુદ્ધસ્સ પત્તે પિણ્ડપાતં છિન્દિત્વા કલલપૂરણકમ્મસ્સ. તસ્મિંયેવ અત્તભાવે સત્તસુ ઠાનેસુ દુગ્ગન્ધસરીરતાય પટિનિવત્તિતા. ઇટ્ઠકપન્તીતિ સુવણ્ણિટ્ઠકપન્તિ. ઘટનિટ્ઠકાયાતિ તસ્સ પન્તિયં પઠમં ઠપિતઇટ્ઠકાય સદ્ધિં ઘટેતબ્બઇટ્ઠકાય ઊના હોતિ. ભદ્દકે કાલેતિ ઈદિસિયા ઇટ્ઠકાય ઇચ્છિતકાલેયેવ આગતાસિ. તેન બન્ધનેનાતિ તેન સિલેસસમ્બન્ધેન.

    Adinnavipākassāti pubbe katūpacitassa sabbaso na dinnavipākassa. Tassa kammassāti tassa paccekabuddhassa patte piṇḍapātaṃ chinditvā kalalapūraṇakammassa. Tasmiṃyeva attabhāve sattasu ṭhānesu duggandhasarīratāya paṭinivattitā. Iṭṭhakapantīti suvaṇṇiṭṭhakapanti. Ghaṭaniṭṭhakāyāti tassa pantiyaṃ paṭhamaṃ ṭhapitaiṭṭhakāya saddhiṃ ghaṭetabbaiṭṭhakāya ūnā hoti. Bhaddake kāleti īdisiyā iṭṭhakāya icchitakāleyeva āgatāsi. Tena bandhanenāti tena silesasambandhena.

    ઓલમ્બકાતિ મુત્તામણિમયા ઓલમ્બકા. પુઞ્ઞન્તિ નત્થિ નો પુઞ્ઞં તં, યં નિમિત્તં યં કારણા ઇતો સુખુમતરસ્સ પટિલાભો સિયાતિ અત્થો. પુઞ્ઞનિયામેનાતિ પુઞ્ઞાનુભાવસિદ્ધેન નિયામેન. સો ચ અસ્સ બારાણસિરજ્જં દાતું કતોકાસો.

    Olambakāti muttāmaṇimayā olambakā. Puññanti natthi no puññaṃ taṃ, yaṃ nimittaṃ yaṃ kāraṇā ito sukhumatarassa paṭilābho siyāti attho. Puññaniyāmenāti puññānubhāvasiddhena niyāmena. So ca assa bārāṇasirajjaṃ dātuṃ katokāso.

    ફુસ્સરથન્તિ મઙ્ગલરથં. ઉણ્હીસં વાલબીજની ખગ્ગો મણિપાદુકા સેતચ્છત્તન્તિ પઞ્ચવિધં રાજકકુધભણ્ડં . સેતચ્છત્તં વિસું ગહિતં. દિબ્બવત્થં સાદિયિતું પુઞ્ઞાનુભાવચોદિતો ‘‘નનુ તાતા થૂલ’’ન્તિઆદિમાહ.

    Phussarathanti maṅgalarathaṃ. Uṇhīsaṃ vālabījanī khaggo maṇipādukā setacchattanti pañcavidhaṃ rājakakudhabhaṇḍaṃ. Setacchattaṃ visuṃ gahitaṃ. Dibbavatthaṃ sādiyituṃ puññānubhāvacodito ‘‘nanu tātā thūla’’ntiādimāha.

    પઞ્ચ ચઙ્કમનસતાનીતિ એત્થ ઇતિ-સદ્દેન આદિઅત્થેન અગ્ગિસાલાદીનિ પબ્બજિતસારુપ્પટ્ઠાનાનિ સઙ્ગણ્હાતિ.

    Pañca caṅkamanasatānīti ettha iti-saddena ādiatthena aggisālādīni pabbajitasāruppaṭṭhānāni saṅgaṇhāti.

    સાધુકીળિતન્તિ અરિયાનં પરિનિબ્બુતટ્ઠાને કાતબ્બસક્કારં વદતિ.

    Sādhukīḷitanti ariyānaṃ parinibbutaṭṭhāne kātabbasakkāraṃ vadati.

    નપ્પમજ્જિ નિરોગા અય્યાતિ પુચ્છિતાકારદસ્સનં. પરિનિબ્બુતા દેવાતિ દેવી પટિવચનં અદાસિ. પટિયાદેત્વાતિ નિય્યાતેત્વા. સમણકપબ્બજ્જન્તિ સમિતપાપેહિ અરિયેહિ અનુટ્ઠાતબ્બપબ્બજ્જં. સો હિ રાજા પચ્ચેકબુદ્ધાનં વેસસ્સ દિટ્ઠત્તા ‘‘ઇદમેવ ભદ્દક’’ન્તિ તાદિસંયેવ લિઙ્ગં ગણ્હિ.

    Nappamajji nirogā ayyāti pucchitākāradassanaṃ. Parinibbutā devāti devī paṭivacanaṃ adāsi. Paṭiyādetvāti niyyātetvā. Samaṇakapabbajjanti samitapāpehi ariyehi anuṭṭhātabbapabbajjaṃ. So hi rājā paccekabuddhānaṃ vesassa diṭṭhattā ‘‘idameva bhaddaka’’nti tādisaṃyeva liṅgaṃ gaṇhi.

    તત્થેવાતિ બ્રહ્મલોકેયેવ. વીસતિમે વસ્સે સમ્પત્તેતિ આહરિત્વા સમ્બન્ધો. બ્રહ્મલોકતો આગન્ત્વા નિબ્બત્તત્તા બ્રહ્મચરિયાધિકારસ્સ ચિરકાલં સઙ્ગહિતત્તા ‘‘એવરૂપં કથં મા કથેથા’’તિઆદિમાહ.

    Tatthevāti brahmalokeyeva. Vīsatime vasse sampatteti āharitvā sambandho. Brahmalokato āgantvā nibbattattā brahmacariyādhikārassa cirakālaṃ saṅgahitattā ‘‘evarūpaṃ kathaṃ mā kathethā’’tiādimāha.

    વીસતિ ધરણાનિ ‘‘નિક્ખ’’ન્તિ વદન્તિ. અલભન્તો ન વસામીતિ સઞ્ઞાપેસ્સામીતિ સમ્બન્ધો.

    Vīsati dharaṇāni ‘‘nikkha’’nti vadanti. Alabhanto na vasāmīti saññāpessāmīti sambandho.

    ઇત્થાકરોતિ ઇત્થિરતનસ્સ ઉપ્પત્તિટ્ઠાનં. અય્યધીતાતિ અમ્હાકં અય્યસ્સ ધીતા, ભદ્દકાપિલાનીતિ અત્થો. પસાદરૂપેન નિબ્બિસિટ્ઠતાય ‘‘મહાગીવ’’ન્તિ પટિમાય સદિસભાવમાહ. તેનાહ ‘‘અય્યધીતાયા’’તિઆદિ.

    Itthākaroti itthiratanassa uppattiṭṭhānaṃ. Ayyadhītāti amhākaṃ ayyassa dhītā, bhaddakāpilānīti attho. Pasādarūpena nibbisiṭṭhatāya ‘‘mahāgīva’’nti paṭimāya sadisabhāvamāha. Tenāha ‘‘ayyadhītāyā’’tiādi.

    સમાનપણ્ણન્તિ સદિસપણ્ણં, કુમારસ્સ કુમારિયા ચ વુત્તન્તપણ્ણં. ઇતો ચ એત્તો ચાતિ તે પુરિસા સમાગમટ્ઠાનતો મગધરટ્ઠે મહાતિત્થગામં મદ્દરટ્ઠે સાગલનગરઞ્ચ ઉદ્દિસ્સ પક્કમન્તા અઞ્ઞમઞ્ઞં વિસ્સજ્જેન્તા નામ હોન્તીતિ ‘‘ઇતો ચ એત્તો ચ પેસેસુ’’ન્તિ વુત્તા.

    Samānapaṇṇanti sadisapaṇṇaṃ, kumārassa kumāriyā ca vuttantapaṇṇaṃ. Ito ca etto cāti te purisā samāgamaṭṭhānato magadharaṭṭhe mahātitthagāmaṃ maddaraṭṭhe sāgalanagarañca uddissa pakkamantā aññamaññaṃ vissajjentā nāma hontīti ‘‘ito ca etto ca pesesu’’nti vuttā.

    પુપ્ફદામન્તિ હત્થિહત્થપ્પમાણં પુપ્ફદામં. તાનિ પુપ્ફદામાનિ. તેતિ ઉભો ભદ્દા ચેવ પિપ્પલિકુમારો ચ. લોકામિસેનાતિ ગેહસ્સિતપેમેન, કામસ્સાદેનાતિ અત્થો. અસંસટ્ઠાતિ ન સંસટ્ઠા . વિચારયિંસુ ઘટે જલન્તેન વિય પદીપેન અજ્ઝાસયેન સમુજ્જલન્તેન વિમોક્ખબીજેન સમુસ્સાહિતચિત્તા. યન્તબદ્ધાનીતિ સસ્સસમ્પાદનત્થં તત્થ તત્થ ઇટ્ઠકદ્વારકવાટયોજનવસેન યન્તબદ્ધઉદકનિક્ખમનતુમ્બાનિ. કમ્મન્તોતિ કસિકમ્મકરણટ્ઠાનં. દાસગામાતિ દાસાનં વસનગામા.

    Pupphadāmanti hatthihatthappamāṇaṃ pupphadāmaṃ. Tāni pupphadāmāni. Teti ubho bhaddā ceva pippalikumāro ca. Lokāmisenāti gehassitapemena, kāmassādenāti attho. Asaṃsaṭṭhāti na saṃsaṭṭhā . Vicārayiṃsu ghaṭe jalantena viya padīpena ajjhāsayena samujjalantena vimokkhabījena samussāhitacittā. Yantabaddhānīti sassasampādanatthaṃ tattha tattha iṭṭhakadvārakavāṭayojanavasena yantabaddhaudakanikkhamanatumbāni. Kammantoti kasikammakaraṇaṭṭhānaṃ. Dāsagāmāti dāsānaṃ vasanagāmā.

    ઓસાપેત્વાતિ પક્ખિપિત્વા. આકપ્પકુત્તવસેનાતિ આકારવસેન કિરિયાવસેન ચ. અનનુચ્છવિકન્તિ પબ્બજિતવેસસ્સ અનનુરૂપં. તસ્સ મત્થકેતિ દ્વેધાપથસ્સ દ્વિધાભૂતટ્ઠાને.

    Osāpetvāti pakkhipitvā. Ākappakuttavasenāti ākāravasena kiriyāvasena ca. Ananucchavikanti pabbajitavesassa ananurūpaṃ. Tassa matthaketi dvedhāpathassa dvidhābhūtaṭṭhāne.

    એતેસં સઙ્ગહં કાતું વટ્ટતીતિ નિસીદીતિ સમ્બન્ધો. સા પન સત્થુ તત્થ નિસજ્જા એદિસીતિ દસ્સેતું ‘‘નિસીદન્તો પના’’તિઆદિ વુત્તં. તત્થ યા બુદ્ધાનં અપરિમિતકાલસઙ્ગહિતા અચિન્તેય્યાપરિમેય્યપુઞ્ઞસમ્ભારૂપચયનિબ્બત્તા નિરૂપિતસભાવબુદ્ધગુણવિજ્જોતિતા લક્ખણાનુબ્યઞ્જનસમુજ્જલા બ્યામપ્પભાકેતુમાલાલઙ્કતા સભાવસિદ્ધતાય અકિત્તિમા રૂપકાયસિરી, તંયેવ મહાકસ્સપસ્સ અદિટ્ઠપુબ્બં પસાદસંવડ્ઢનત્થં અનિગ્ગહેત્વા નિસિન્નો ભગવા ‘‘બુદ્ધવેસં ગહેત્વા…પે॰… નિસીદી’’તિ વુત્તો. અસીતિહત્થં પદેસં બ્યાપેત્વા પવત્તિયા ‘‘અસીતિહત્થા’’તિ વુત્તા. સતસાખોતિ બહુસાખો અનેકસાખો. સુવણ્ણવણ્ણો અહોસિ નિરન્તરં બુદ્ધરસ્મીહિ સમન્તતો સમોકિણ્ણત્તા. એવં વુત્તપ્પકારેન વેદિતબ્બા.

    Etesaṃ saṅgahaṃ kātuṃ vaṭṭatīti nisīdīti sambandho. Sā pana satthu tattha nisajjā edisīti dassetuṃ ‘‘nisīdanto panā’’tiādi vuttaṃ. Tattha yā buddhānaṃ aparimitakālasaṅgahitā acinteyyāparimeyyapuññasambhārūpacayanibbattā nirūpitasabhāvabuddhaguṇavijjotitā lakkhaṇānubyañjanasamujjalā byāmappabhāketumālālaṅkatā sabhāvasiddhatāya akittimā rūpakāyasirī, taṃyeva mahākassapassa adiṭṭhapubbaṃ pasādasaṃvaḍḍhanatthaṃ aniggahetvā nisinno bhagavā ‘‘buddhavesaṃ gahetvā…pe… nisīdī’’ti vutto. Asītihatthaṃ padesaṃ byāpetvā pavattiyā ‘‘asītihatthā’’ti vuttā. Satasākhoti bahusākho anekasākho. Suvaṇṇavaṇṇo ahosi nirantaraṃ buddharasmīhi samantato samokiṇṇattā. Evaṃ vuttappakārena veditabbā.

    રાજગહં નાળન્દન્તિ ચ સામિઅત્થે ઉપયોગવચનં અન્તરાસદ્દયોગતોતિ આહ ‘‘રાજગહસ્સ નાળન્દાય ચા’’તિ. ન હિ મે ઇતો અઞ્ઞેન સત્થારા ભવિતું સક્કા દિટ્ઠધમ્મિકસમ્પરાયિકપરમત્થેહિ સત્તાનં યથારહં અનુસાસનસમત્થસ્સ અઞ્ઞસ્સ સદેવકે અભાવતો. ન હિ મે ઇતો અઞ્ઞેન સુગતેન ભવિતું સક્કા સોભનગમનગુણગણયુત્તસ્સ અઞ્ઞસ્સ અભાવતો. ન હિ મે ઇતો અઞ્ઞેન સમ્માસમ્બુદ્ધેન ભવિતું સક્કા સમ્મા સબ્બધમ્માનં સયમ્ભુઞાણેન અભિસમ્બુદ્ધસ્સ અભાવતો. ઇમિનાતિ ‘‘સત્થા મે, ભન્તે’’તિ ઇમિના વચનેન.

    Rājagahaṃ nāḷandanti ca sāmiatthe upayogavacanaṃ antarāsaddayogatoti āha ‘‘rājagahassa nāḷandāya cā’’ti. Na hi me ito aññena satthārā bhavituṃ sakkā diṭṭhadhammikasamparāyikaparamatthehi sattānaṃ yathārahaṃ anusāsanasamatthassa aññassa sadevake abhāvato. Na hi me ito aññena sugatena bhavituṃ sakkā sobhanagamanaguṇagaṇayuttassa aññassa abhāvato. Na hi me ito aññena sammāsambuddhena bhavituṃ sakkā sammā sabbadhammānaṃ sayambhuñāṇena abhisambuddhassa abhāvato. Imināti ‘‘satthā me, bhante’’ti iminā vacanena.

    અજાનમાનોવ સબ્બઞ્ઞેય્યન્તિ અધિપ્પાયો. સબ્બચેતસાતિ સબ્બઅજ્ઝત્તિકઙ્ગપરિપુણ્ણચેતસા. સમન્નાગતન્તિ સમ્પન્નં સમ્મદેવ અનુ અનુ આગતં ઉપગતં. ફલેય્યાતિ વિદાલેય્ય. વિલયન્તિ વિનાસં.

    Ajānamānova sabbaññeyyanti adhippāyo. Sabbacetasāti sabbaajjhattikaṅgaparipuṇṇacetasā. Samannāgatanti sampannaṃ sammadeva anu anu āgataṃ upagataṃ. Phaleyyāti vidāleyya. Vilayanti vināsaṃ.

    એવં સિક્ખિતબ્બન્તિ ઇદાનિ વુચ્ચમાનાકારેન. હિરોત્તપ્પસ્સ બહલતા નામ વિપુલતાતિ આહ ‘‘મહન્ત’’ન્તિ. પઠમતરમેવાતિ પગેવ ઉપસઙ્કમનતો. તથા અતિમાનપહીનો અસ્સ, હિરિઓત્તપ્પં યથા સણ્ઠાતિ. કુસલસન્નિસ્સિતન્તિ અનવજ્જધમ્મનિસ્સિતં. અટ્ઠિકન્તિ તેન ધમ્મેન અટ્ઠિકં. આદિતો પટ્ઠાય યાવ પરિયોસાના સવનચિત્તં ‘‘સબ્બચેતો’’તિ અધિપ્પેતન્તિ આહ ‘‘ચિત્તસ્સ થોકમ્પિ બહિ ગન્તું અદેન્તો’’તિ. તેન સમોધાનં દસ્સેતિ. સબ્બેન…પે॰… સમન્નાહરિત્વા આરમ્ભતો પભુતિ યાવ દેસના નિપ્ફન્ના, તાવ અન્તરન્તરા પવત્તેન સબ્બેન સમન્નાહારચિત્તેન ધમ્મંયેવ સમન્નાહરિત્વા. ઠપિતસોતોતિ ધમ્મે નિહિતસોતો. ઓદહિત્વાતિ અપિહિતં કત્વા. પઠમજ્ઝાનવસેનાતિ ઇદં અસુભેસુ તસ્સેવ ઇજ્ઝતો, ઇતરત્થઞ્ચ સુખસમ્પયુત્તતા વુત્તા.

    Evaṃ sikkhitabbanti idāni vuccamānākārena. Hirottappassa bahalatā nāma vipulatāti āha ‘‘mahanta’’nti. Paṭhamataramevāti pageva upasaṅkamanato. Tathā atimānapahīno assa, hiriottappaṃ yathā saṇṭhāti. Kusalasannissitanti anavajjadhammanissitaṃ. Aṭṭhikanti tena dhammena aṭṭhikaṃ. Ādito paṭṭhāya yāva pariyosānā savanacittaṃ ‘‘sabbaceto’’ti adhippetanti āha ‘‘cittassa thokampi bahi gantuṃ adento’’ti. Tena samodhānaṃ dasseti. Sabbena…pe… samannāharitvā ārambhato pabhuti yāva desanā nipphannā, tāva antarantarā pavattena sabbena samannāhāracittena dhammaṃyeva samannāharitvā. Ṭhapitasototi dhamme nihitasoto. Odahitvāti apihitaṃ katvā. Paṭhamajjhānavasenāti idaṃ asubhesu tasseva ijjhato, itaratthañca sukhasampayuttatā vuttā.

    સંસારસાગરે પરિબ્ભમન્તસ્સ ઇણટ્ઠાને તિટ્ઠન્તિ કિલેસા આસવસભાવાપાદનતોતિ આહ ‘‘સરણોતિ સકિલેસો’’તિ. ચત્તારો હિ પરિભોગાતિઆદીસુ યં વત્તબ્બં, તં વિસુદ્ધિમગ્ગત્તં સંવણ્ણનાસુ વુત્તનયેનેવ વેદિતબ્બં. એત્થ ચ ભગવા પઠમં ઓવાદં થેરસ્સ બ્રાહ્મણજાતિકત્તા જાતિમાનપહાનત્થમભાસિ, દુતિયં બાહુસચ્ચં નિસ્સાય ઉપ્પજ્જનકઅહંકારપહાનત્થં, તતિયં ઉપધિસમ્પત્તિં નિસ્સાય ઉપ્પજ્જનકઅત્તસિનેહપહાનત્થં. અટ્ઠમે દિવસેતિ ભગવતા સમાગતદિવસતો અટ્ઠમે દિવસે.

    Saṃsārasāgare paribbhamantassa iṇaṭṭhāne tiṭṭhanti kilesā āsavasabhāvāpādanatoti āha ‘‘saraṇoti sakileso’’ti. Cattāro hi paribhogātiādīsu yaṃ vattabbaṃ, taṃ visuddhimaggattaṃ saṃvaṇṇanāsu vuttanayeneva veditabbaṃ. Ettha ca bhagavā paṭhamaṃ ovādaṃ therassa brāhmaṇajātikattā jātimānapahānatthamabhāsi, dutiyaṃ bāhusaccaṃ nissāya uppajjanakaahaṃkārapahānatthaṃ, tatiyaṃ upadhisampattiṃ nissāya uppajjanakaattasinehapahānatthaṃ. Aṭṭhame divaseti bhagavatā samāgatadivasato aṭṭhame divase.

    મગ્ગતો ઓક્કમનં પઠમતરં ભગવતા સમાગતદિવસેયેવ અહોસિ. યદિ અરહત્તાધિગમો પચ્છા, અથ કસ્મા પાળિયં પગેવ સિદ્ધં વિય વુત્તન્તિ આહ ‘‘દેસનાવારસ્સા’’તિઆદિ. ‘‘સત્તાહમેવ ખ્વાહં, આવુસો સરણો, રટ્ઠપિણ્ડં ભુઞ્જિ’’ન્તિ વત્વા અવસરપ્પત્તં અરહત્તં પવેદેન્તો ‘‘અટ્ઠમિયા અઞ્ઞા ઉદપાદી’’તિ આહ. અયમેત્થ દેસનાવારસ્સ આગમો. તતો પરં ભગવતા અત્તનો કતં અનુગ્ગહં ચીવરપરિવત્તનં દસ્સેન્તો ‘‘અથ ખો, આવુસો’’તિઆદિમાહ.

    Maggato okkamanaṃ paṭhamataraṃ bhagavatā samāgatadivaseyeva ahosi. Yadi arahattādhigamo pacchā, atha kasmā pāḷiyaṃ pageva siddhaṃ viya vuttanti āha ‘‘desanāvārassā’’tiādi. ‘‘Sattāhameva khvāhaṃ, āvuso saraṇo, raṭṭhapiṇḍaṃ bhuñji’’nti vatvā avasarappattaṃ arahattaṃ pavedento ‘‘aṭṭhamiyā aññā udapādī’’ti āha. Ayamettha desanāvārassa āgamo. Tato paraṃ bhagavatā attano kataṃ anuggahaṃ cīvaraparivattanaṃ dassento ‘‘atha kho, āvuso’’tiādimāha.

    અન્તન્તેનાતિ ચતુગ્ગુણં કત્વા પઞ્ઞત્તાય સઙ્ઘાટિયા અન્તન્તેન. જાતિપંસુકૂલિકેન…પે॰… ભવિતું વટ્ટતીતિ એતેન પુબ્બે જાતિઆરઞ્ઞકગ્ગહણેન ચ તેરસ ધુતઙ્ગા ગહિતા એવાતિ દટ્ઠબ્બં. અનુચ્છવિકં કાતુન્તિ અનુરૂપં પટિપત્તિં પટિપજ્જિતું. થેરો પારુપીતિ સમ્બન્ધો.

    Antantenāti catugguṇaṃ katvā paññattāya saṅghāṭiyā antantena. Jātipaṃsukūlikena…pe… bhavituṃ vaṭṭatīti etena pubbe jātiāraññakaggahaṇena ca terasa dhutaṅgā gahitā evāti daṭṭhabbaṃ. Anucchavikaṃ kātunti anurūpaṃ paṭipattiṃ paṭipajjituṃ. Thero pārupīti sambandho.

    ભગવતો ઓવાદં ભગવતો વા ધમ્મકાયં નિસ્સાય ઉરસ્સ વસેન જાતોતિ ઓરસો. ભગવતો વા ધમ્મસરીરસ્સ મુખતો સત્તતિંસબોધિપક્ખિયતો જાતો. તેનેવ ધમ્મજાતધમ્મનિમ્મિતભાવોપિ સંવણ્ણિતોતિ દટ્ઠબ્બો. ઓવાદધમ્મો એવ સત્થારા દાતબ્બતો થેરેન આદાતબ્બતો ઓવાદધમ્મદાયાદો, ઓવાદધમ્મદાયજ્જોતિ અત્થો, તં અરહતીતિ. એસ નયો સેસપદેસુપિ.

    Bhagavato ovādaṃ bhagavato vā dhammakāyaṃ nissāya urassa vasena jātoti oraso. Bhagavato vā dhammasarīrassa mukhato sattatiṃsabodhipakkhiyato jāto. Teneva dhammajātadhammanimmitabhāvopi saṃvaṇṇitoti daṭṭhabbo. Ovādadhammo eva satthārā dātabbato therena ādātabbato ovādadhammadāyādo, ovādadhammadāyajjoti attho, taṃ arahatīti. Esa nayo sesapadesupi.

    ‘‘પબ્બજ્જા ચ પરિસોધિતા’’તિ વત્વા તસ્સા સમ્મદેવ સોધિતભાવં બ્યતિરેકમુખેન દસ્સેતું, ‘‘આવુસો, યસ્સા’’તિઆદિ વુત્તં. તત્થ એવન્તિ યથા અહં લભિં, એવં સો સત્થુ સન્તિકા લભતીતિ યોજના. સીહનાદં નદિતુન્તિ એત્થાપિ સીહનાદનદના નામ દેસનાવ, થેરો સત્થારા અત્તનો કતાનુગ્ગહમેવ અનન્તરસુત્તે વુત્તનયેન ઉલ્લિઙ્ગેતિ, ન અઞ્ઞથા. ન હિ મહાથેરો કેવલં અત્તનો ગુણાનુભાવં વિભાવેતિ. સેસન્તિ યં ઇધ અસંવણ્ણિતં. પુરિમનયેનેવાતિ અનન્તરસુત્તે વુત્તનયેનેવ.

    ‘‘Pabbajjā ca parisodhitā’’ti vatvā tassā sammadeva sodhitabhāvaṃ byatirekamukhena dassetuṃ, ‘‘āvuso, yassā’’tiādi vuttaṃ. Tattha evanti yathā ahaṃ labhiṃ, evaṃ so satthu santikā labhatīti yojanā. Sīhanādaṃ naditunti etthāpi sīhanādanadanā nāma desanāva, thero satthārā attano katānuggahameva anantarasutte vuttanayena ulliṅgeti, na aññathā. Na hi mahāthero kevalaṃ attano guṇānubhāvaṃ vibhāveti. Sesanti yaṃ idha asaṃvaṇṇitaṃ. Purimanayenevāti anantarasutte vuttanayeneva.

    ચીવરસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.

    Cīvarasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૧૧. ચીવરસુત્તં • 11. Cīvarasuttaṃ

    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૧૧. ચીવરસુત્તવણ્ણના • 11. Cīvarasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact