Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પરિવાર-અટ્ઠકથા • Parivāra-aṭṭhakathā

    દુતિયગાથાસઙ્ગણિકં

    Dutiyagāthāsaṅgaṇikaṃ

    ચોદનાદિપુચ્છાવિસ્સજ્જનાવણ્ણના

    Codanādipucchāvissajjanāvaṇṇanā

    ૩૫૯. દુતિયગાથાસઙ્ગણિયં ચોદનાતિ વત્થુઞ્ચ આપત્તિઞ્ચ દસ્સેત્વા ચોદના. સારણાતિ દોસસારણા. સઙ્ઘો કિમત્થાયાતિ સઙ્ઘસન્નિપાતો કિમત્થાય. મતિકમ્મં પન કિસ્સ કારણાતિ મતિકમ્મં વુચ્ચતિ મન્તગ્ગહણં; તં કિસ્સ કારણાતિ અત્થો.

    359. Dutiyagāthāsaṅgaṇiyaṃ codanāti vatthuñca āpattiñca dassetvā codanā. Sāraṇāti dosasāraṇā. Saṅgho kimatthāyāti saṅghasannipāto kimatthāya. Matikammaṃ pana kissa kāraṇāti matikammaṃ vuccati mantaggahaṇaṃ; taṃ kissa kāraṇāti attho.

    ચોદના સારણત્થાયાતિ વુત્તપ્પકારા ચોદના, તેન ચુદિતકપુગ્ગલેન ચોદકદોસસારણત્થાય. નિગ્ગહત્થાય સારણાતિ દોસસારણા પન તસ્સ પુગ્ગલસ્સ નિગ્ગહત્થાય. સઙ્ઘો પરિગ્ગહત્થાયાતિ તત્થ સન્નિપતિતો સઙ્ઘો વિનિચ્છયપરિગ્ગહણત્થાય; ધમ્માધમ્મં તુલનત્થાય સુવિનિચ્છિતદુબ્બિનિચ્છિતં જાનનત્થાયાતિ અત્થો. મતિકમ્મં પન પાટિયેક્કન્તિ સુત્તન્તિકત્થેરાનઞ્ચ વિનયધરત્થેરાનઞ્ચ મન્તગ્ગહણં પાટેક્કં પાટેક્કં વિનિચ્છયસન્નિટ્ઠાપનત્થં.

    Codanā sāraṇatthāyāti vuttappakārā codanā, tena cuditakapuggalena codakadosasāraṇatthāya. Niggahatthāya sāraṇāti dosasāraṇā pana tassa puggalassa niggahatthāya. Saṅgho pariggahatthāyāti tattha sannipatito saṅgho vinicchayapariggahaṇatthāya; dhammādhammaṃ tulanatthāya suvinicchitadubbinicchitaṃ jānanatthāyāti attho. Matikammaṃ pana pāṭiyekkanti suttantikattherānañca vinayadharattherānañca mantaggahaṇaṃ pāṭekkaṃ pāṭekkaṃ vinicchayasanniṭṭhāpanatthaṃ.

    મા ખો પટિઘન્તિ ચુદિતકે વા ચોદકે વા કોપં મા જનયિ. સચે અનુવિજ્જકો તુવન્તિ સચે ત્વં સઙ્ઘમજ્ઝે ઓતિણ્ણં અધિકરણં વિનિચ્છિતું નિસિન્નો વિનયધરો.

    Mā kho paṭighanti cuditake vā codake vā kopaṃ mā janayi. Sace anuvijjako tuvanti sace tvaṃ saṅghamajjhe otiṇṇaṃ adhikaraṇaṃ vinicchituṃ nisinno vinayadharo.

    વિગ્ગાહિકન્તિ ‘‘ન ત્વં ઇમં ધમ્મવિનયં આજાનાસી’’તિઆદિનયપ્પવત્તં. અનત્થસંહિતન્તિ યા અનત્થં જનયતિ, પરિસં ખોભેત્વા ઉટ્ઠાપેતિ, એવરૂપિં કથં મા અભણિ. સુત્તે વિનયે વાતિઆદીસુ સુત્તં નામ ઉભતોવિભઙ્ગો. વિનયો નામ ખન્ધકો. અનુલોમો નામ પરિવારો. પઞ્ઞત્તં નામ સકલં વિનયપિટકં. અનુલોમિકં નામ ચત્તારો મહાપદેસા.

    Viggāhikanti ‘‘na tvaṃ imaṃ dhammavinayaṃ ājānāsī’’tiādinayappavattaṃ. Anatthasaṃhitanti yā anatthaṃ janayati, parisaṃ khobhetvā uṭṭhāpeti, evarūpiṃ kathaṃ mā abhaṇi. Sutte vinaye vātiādīsu suttaṃ nāma ubhatovibhaṅgo. Vinayo nāma khandhako. Anulomo nāma parivāro. Paññattaṃ nāma sakalaṃ vinayapiṭakaṃ. Anulomikaṃ nāma cattāro mahāpadesā.

    અનુયોગવત્તં નિસામયાતિ અનુયુઞ્જનવત્તં નિસામેહિ. કુસલેન બુદ્ધિમતા કતન્તિ છેકેન પણ્ડિતેન ઞાણપારમિપ્પત્તેન ભગવતા નીહરિત્વા ઠપિતં. સુવુત્તન્તિ સુપઞ્ઞાપિતં. સિક્ખાપદાનુલોમિકન્તિ સિક્ખાપદાનં અનુલોમં. અયં તાવ પદત્થો, અયં પનેત્થ સાધિપ્પાયસઙ્ખેપવણ્ણના – ‘‘સચે ત્વં અનુવિજ્જકો, મા સહસા ભણિ, મા અનત્થસંહિતં વિગ્ગાહિકકથં ભણિ. યં પન કુસલેન બુદ્ધિમતા લોકનાથેન એતેસુ સુત્તાદીસુ અનુયોગવત્તં કથં સુપઞ્ઞત્તં સબ્બસિક્ખાપદાનં અનુલોમં, તં નિસામય તં ઉપધારેહી’’તિ. ગતિં ન નાસેન્તો સમ્પરાયિકન્તિ અત્તનો સમ્પરાયે સુગતિનિબ્બત્તિં અનાસેન્તો અનુયોગવત્તં નિસામય. યો હિ તં અનિસામેત્વા અનુયુઞ્જતિ, સો સમ્પરાયિકં અત્તનો ગતિં નાસેતિ, તસ્મા ત્વં અનાસેન્તો નિસામયાતિ અત્થો. ઇદાનિ તં અનુયોગવત્તં દસ્સેતું હિતેસીતિઆદિમાહ. તત્થ હિતેસીતિ હિતં એસન્તો ગવેસન્તો; મેત્તઞ્ચ મેત્તાપુબ્બભાગઞ્ચ ઉપટ્ઠપેત્વાતિ અત્થો. કાલેનાતિ યુત્તપત્તકાલેન; અજ્ઝેસિતકાલેયેવ તવ ભારે કતે અનુયુઞ્જાતિ અત્થો.

    Anuyogavattaṃnisāmayāti anuyuñjanavattaṃ nisāmehi. Kusalena buddhimatā katanti chekena paṇḍitena ñāṇapāramippattena bhagavatā nīharitvā ṭhapitaṃ. Suvuttanti supaññāpitaṃ. Sikkhāpadānulomikanti sikkhāpadānaṃ anulomaṃ. Ayaṃ tāva padattho, ayaṃ panettha sādhippāyasaṅkhepavaṇṇanā – ‘‘sace tvaṃ anuvijjako, mā sahasā bhaṇi, mā anatthasaṃhitaṃ viggāhikakathaṃ bhaṇi. Yaṃ pana kusalena buddhimatā lokanāthena etesu suttādīsu anuyogavattaṃ kathaṃ supaññattaṃ sabbasikkhāpadānaṃ anulomaṃ, taṃ nisāmaya taṃ upadhārehī’’ti. Gatiṃ na nāsento samparāyikanti attano samparāye sugatinibbattiṃ anāsento anuyogavattaṃ nisāmaya. Yo hi taṃ anisāmetvā anuyuñjati, so samparāyikaṃ attano gatiṃ nāseti, tasmā tvaṃ anāsento nisāmayāti attho. Idāni taṃ anuyogavattaṃ dassetuṃ hitesītiādimāha. Tattha hitesīti hitaṃ esanto gavesanto; mettañca mettāpubbabhāgañca upaṭṭhapetvāti attho. Kālenāti yuttapattakālena; ajjhesitakāleyeva tava bhāre kate anuyuñjāti attho.

    સહસા વોહારં મા પધારેસીતિ યો એતેસં સહસા વોહારો હોતિ, સહસા ભાસિતં, તં મા પધારેસિ, મા ગણ્હિત્થ.

    Sahasā vohāraṃ mā padhāresīti yo etesaṃ sahasā vohāro hoti, sahasā bhāsitaṃ, taṃ mā padhāresi, mā gaṇhittha.

    પટિઞ્ઞાનુસન્ધિતેન કારયેતિ એત્થ અનુસન્ધિતન્તિ કથાનુસન્ધિ વુચ્ચતિ, તસ્મા પટિઞ્ઞાનુસન્ધિના કારયે; કથાનુસન્ધિં સલ્લક્ખેત્વા પટિઞ્ઞાય કારયેતિ અત્થો. અથ વા પટિઞ્ઞાય ચ અનુસન્ધિતેન ચ કારયે, લજ્જિં પટિઞ્ઞાય કારયે; અલજ્જિં વત્તાનુસન્ધિનાતિ અત્થો. તસ્મા એવ પટિઞ્ઞા લજ્જીસૂતિ ગાથમાહ. તત્થ વત્તાનુસન્ધિતેન કારયેતિ વત્તાનુસન્ધિના કારયે, યા અસ્સ વત્તેન સદ્ધિં પટિઞ્ઞા સન્ધિયતિ, તાય પટિઞ્ઞાય કારયેતિ અત્થો.

    Paṭiññānusandhitena kārayeti ettha anusandhitanti kathānusandhi vuccati, tasmā paṭiññānusandhinā kāraye; kathānusandhiṃ sallakkhetvā paṭiññāya kārayeti attho. Atha vā paṭiññāya ca anusandhitena ca kāraye, lajjiṃ paṭiññāya kāraye; alajjiṃ vattānusandhināti attho. Tasmā eva paṭiññā lajjīsūti gāthamāha. Tattha vattānusandhitena kārayeti vattānusandhinā kāraye, yā assa vattena saddhiṃ paṭiññā sandhiyati, tāya paṭiññāya kārayeti attho.

    સઞ્ચિચ્ચાતિ જાનન્તો આપજ્જતિ. પરિગૂહતીતિ નિગૂહતિ ન દેસેતિ ન વુટ્ઠાતિ.

    Sañciccāti jānanto āpajjati. Parigūhatīti nigūhati na deseti na vuṭṭhāti.

    સા અહમ્પિ જાનામીતિ યં તુમ્હેહિ વુત્તં, તં સચ્ચં, અહમ્પિ નં એવમેવ જાનામિ. અઞ્ઞઞ્ચ તાહન્તિ અઞ્ઞઞ્ચ તં અહં પુચ્છામિ.

    Sā ahampi jānāmīti yaṃ tumhehi vuttaṃ, taṃ saccaṃ, ahampi naṃ evameva jānāmi. Aññañca tāhanti aññañca taṃ ahaṃ pucchāmi.

    પુબ્બાપરં ન જાનાતીતિ પુરેકથિતઞ્ચ પચ્છાકથિતઞ્ચ ન જાનાતિ. અકોવિદોતિ તસ્મિં પુબ્બાપરે અકુસલો. અનુસન્ધિવચનપથં ન જાનાતીતિ કથાનુસન્ધિવચનં વિનિચ્છયાનુસન્ધિવચનઞ્ચ ન જાનાતિ.

    Pubbāparaṃna jānātīti purekathitañca pacchākathitañca na jānāti. Akovidoti tasmiṃ pubbāpare akusalo. Anusandhivacanapathaṃ na jānātīti kathānusandhivacanaṃ vinicchayānusandhivacanañca na jānāti.

    સીલવિપત્તિયા ચોદેતીતિ દ્વીહિ આપત્તિક્ખન્ધેહિ ચોદેતિ. આચારદિટ્ઠિયાતિ આચારવિપત્તિયા ચેવ દિટ્ઠિવિપત્તિયા ચ. આચારવિપત્તિયા ચોદેન્તો પઞ્ચહાપત્તિક્ખન્ધેહિ ચોદેતિ, દિટ્ઠિવિપત્તિયા ચોદેન્તો મિચ્છાદિટ્ઠિયા ચેવ અન્તગ્ગાહિકદિટ્ઠિયા ચ ચોદેતિ. આજીવેનપિ ચોદેતીતિ આજીવહેતુપઞ્ઞત્તેહિ છહિ સિક્ખાપદેહિ ચોદેતિ. સેસં સબ્બત્થ ઉત્તાનમેવાતિ.

    Sīlavipattiyā codetīti dvīhi āpattikkhandhehi codeti. Ācāradiṭṭhiyāti ācāravipattiyā ceva diṭṭhivipattiyā ca. Ācāravipattiyā codento pañcahāpattikkhandhehi codeti, diṭṭhivipattiyā codento micchādiṭṭhiyā ceva antaggāhikadiṭṭhiyā ca codeti. Ājīvenapi codetīti ājīvahetupaññattehi chahi sikkhāpadehi codeti. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.

    દુતિયગાથાસઙ્ગણિકવણ્ણના નિટ્ઠિતા.

    Dutiyagāthāsaṅgaṇikavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / પરિવારપાળિ • Parivārapāḷi / ૧. ચોદનાદિપુચ્છાવિસ્સજ્જના • 1. Codanādipucchāvissajjanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / દુતિયગાથાસઙ્ગણિકવણ્ણના • Dutiyagāthāsaṅgaṇikavaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / ચોદનાદિપુચ્છાવિસ્સજ્જનાવણ્ણના • Codanādipucchāvissajjanāvaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / ચોદનાદિપુચ્છાવિસ્સજ્જનાવણ્ણના • Codanādipucchāvissajjanāvaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ચોદનાદિપુચ્છાવિસ્સજ્જનાવણ્ણના • Codanādipucchāvissajjanāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact