Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અપદાનપાળિ • Apadānapāḷi

    ૪. દબ્બમલ્લપુત્તત્થેરઅપદાનં

    4. Dabbamallaputtattheraapadānaṃ

    ૧૦૮.

    108.

    ‘‘પદુમુત્તરો નામ જિનો, સબ્બલોકવિદૂ મુનિ;

    ‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbalokavidū muni;

    ઇતો સતસહસ્સમ્હિ, કપ્પે ઉપ્પજ્જિ ચક્ખુમા.

    Ito satasahassamhi, kappe uppajji cakkhumā.

    ૧૦૯.

    109.

    ‘‘ઓવાદકો વિઞ્ઞાપકો, તારકો સબ્બપાણિનં;

    ‘‘Ovādako viññāpako, tārako sabbapāṇinaṃ;

    દેસનાકુસલો બુદ્ધો, તારેસિ જનતં બહું.

    Desanākusalo buddho, tāresi janataṃ bahuṃ.

    ૧૧૦.

    110.

    ‘‘અનુકમ્પકો કારુણિકો, હિતેસી સબ્બપાણિનં;

    ‘‘Anukampako kāruṇiko, hitesī sabbapāṇinaṃ;

    સમ્પત્તે તિત્થિયે સબ્બે, પઞ્ચસીલે પતિટ્ઠપિ 1.

    Sampatte titthiye sabbe, pañcasīle patiṭṭhapi 2.

    ૧૧૧.

    111.

    ‘‘એવં નિરાકુલં આસિ, સુઞ્ઞતં 3 તિત્થિયેહિ ચ;

    ‘‘Evaṃ nirākulaṃ āsi, suññataṃ 4 titthiyehi ca;

    વિચિત્તં અરહન્તેહિ, વસીભૂતેહિ તાદિભિ.

    Vicittaṃ arahantehi, vasībhūtehi tādibhi.

    ૧૧૨.

    112.

    ‘‘રતનાનટ્ઠપઞ્ઞાસં, ઉગ્ગતો સો મહામુનિ;

    ‘‘Ratanānaṭṭhapaññāsaṃ, uggato so mahāmuni;

    કઞ્ચનગ્ઘિયસઙ્કાસો, બાત્તિંસવરલક્ખણો.

    Kañcanagghiyasaṅkāso, bāttiṃsavaralakkhaṇo.

    ૧૧૩.

    113.

    ‘‘વસ્સસતસહસ્સાનિ , આયુ વિજ્જતિ તાવદે;

    ‘‘Vassasatasahassāni , āyu vijjati tāvade;

    તાવતા તિટ્ઠમાનો સો, તારેસિ જનતં બહું.

    Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.

    ૧૧૪.

    114.

    ‘‘તદાહં હંસવતિયં, સેટ્ઠિપુત્તો મહાયસો;

    ‘‘Tadāhaṃ haṃsavatiyaṃ, seṭṭhiputto mahāyaso;

    ઉપેત્વા લોકપજ્જોતં, અસ્સોસિં ધમ્મદેસનં.

    Upetvā lokapajjotaṃ, assosiṃ dhammadesanaṃ.

    ૧૧૫.

    115.

    ‘‘સેનાસનાનિ ભિક્ખૂનં, પઞ્ઞાપેન્તં સસાવકં;

    ‘‘Senāsanāni bhikkhūnaṃ, paññāpentaṃ sasāvakaṃ;

    કિત્તયન્તસ્સ વચનં, સુણિત્વા મુદિતો અહં.

    Kittayantassa vacanaṃ, suṇitvā mudito ahaṃ.

    ૧૧૬.

    116.

    ‘‘અધિકારં સસઙ્ઘસ્સ, કત્વા તસ્સ મહેસિનો;

    ‘‘Adhikāraṃ sasaṅghassa, katvā tassa mahesino;

    નિપચ્ચ સિરસા પાદે, તં ઠાનમભિપત્થયિં.

    Nipacca sirasā pāde, taṃ ṭhānamabhipatthayiṃ.

    ૧૧૭.

    117.

    ‘‘તદાહ સ મહાવીરો, મમ કમ્મં પકિત્તયં;

    ‘‘Tadāha sa mahāvīro, mama kammaṃ pakittayaṃ;

    ‘યો સસઙ્ઘમભોજેસિ, સત્તાહં લોકનાયકં.

    ‘Yo sasaṅghamabhojesi, sattāhaṃ lokanāyakaṃ.

    ૧૧૮.

    118.

    ‘‘‘સોયં કમલપત્તક્ખો, સીહંસો કનકત્તચો;

    ‘‘‘Soyaṃ kamalapattakkho, sīhaṃso kanakattaco;

    મમ પાદમૂલે નિપતિ 5, પત્થયં ઠાનમુત્તમં.

    Mama pādamūle nipati 6, patthayaṃ ṭhānamuttamaṃ.

    ૧૧૯.

    119.

    ‘‘‘સતસહસ્સિતો કપ્પે, ઓક્કાકકુલસમ્ભવો;

    ‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;

    ગોતમો નામ ગોત્તેન, સત્થા લોકે ભવિસ્સતિ.

    Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.

    ૧૨૦.

    120.

    ‘‘‘સાવકો તસ્સ બુદ્ધસ્સ, દબ્બો નામેન વિસ્સુતો;

    ‘‘‘Sāvako tassa buddhassa, dabbo nāmena vissuto;

    સેનાસનપઞ્ઞાપકો, અગ્ગો હેસ્સતિયં તદા’.

    Senāsanapaññāpako, aggo hessatiyaṃ tadā’.

    ૧૨૧.

    121.

    ‘‘તેન કમ્મેન સુકતેન, ચેતનાપણિધીહિ ચ;

    ‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;

    જહિત્વા માનુસં દેહં, તાવતિંસમગચ્છહં.

    Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.

    ૧૨૨.

    122.

    ‘‘સતાનં તીણિક્ખત્તુઞ્ચ, દેવરજ્જમકારયિં;

    ‘‘Satānaṃ tīṇikkhattuñca, devarajjamakārayiṃ;

    સતાનં પઞ્ચક્ખત્તુઞ્ચ, ચક્કવત્તી અહોસહં.

    Satānaṃ pañcakkhattuñca, cakkavattī ahosahaṃ.

    ૧૨૩.

    123.

    ‘‘પદેસરજ્જં વિપુલં, ગણનાતો અસઙ્ખિયં;

    ‘‘Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ;

    સબ્બત્થ સુખિતો આસિં, તસ્સ કમ્મસ્સ વાહસા.

    Sabbattha sukhito āsiṃ, tassa kammassa vāhasā.

    ૧૨૪.

    124.

    ‘‘એકનવુતિતો કપ્પે, વિપસ્સી નામ નાયકો;

    ‘‘Ekanavutito kappe, vipassī nāma nāyako;

    ઉપ્પજ્જિ ચારુદસ્સનો 7, સબ્બધમ્મવિપસ્સકો.

    Uppajji cārudassano 8, sabbadhammavipassako.

    ૧૨૫.

    125.

    ‘‘દુટ્ઠચિત્તો ઉપવદિં, સાવકં તસ્સ તાદિનો;

    ‘‘Duṭṭhacitto upavadiṃ, sāvakaṃ tassa tādino;

    સબ્બાસવપરિક્ખીણં, સુદ્ધોતિ ચ વિજાનિય.

    Sabbāsavaparikkhīṇaṃ, suddhoti ca vijāniya.

    ૧૨૬.

    126.

    ‘‘તસ્સેવ નરવીરસ્સ, સાવકાનં મહેસિનં;

    ‘‘Tasseva naravīrassa, sāvakānaṃ mahesinaṃ;

    સલાકઞ્ચ ગહેત્વાન 9, ખીરોદનમદાસહં.

    Salākañca gahetvāna 10, khīrodanamadāsahaṃ.

    ૧૨૭.

    127.

    ‘‘ઇમમ્હિ ભદ્દકે કપ્પે, બ્રહ્મબન્ધુ મહાયસો;

    ‘‘Imamhi bhaddake kappe, brahmabandhu mahāyaso;

    કસ્સપો નામ ગોત્તેન, ઉપ્પજ્જિ વદતં વરો.

    Kassapo nāma gottena, uppajji vadataṃ varo.

    ૧૨૮.

    128.

    ‘‘સાસનં જોતયિત્વાન, અભિભુય્ય કુતિત્થિયે;

    ‘‘Sāsanaṃ jotayitvāna, abhibhuyya kutitthiye;

    વિનેય્યે વિનયિત્વાવ, નિબ્બુતો સો સસાવકો.

    Vineyye vinayitvāva, nibbuto so sasāvako.

    ૧૨૯.

    129.

    ‘‘સસિસ્સે નિબ્બુતે નાથે, અત્થમેન્તમ્હિ સાસને;

    ‘‘Sasisse nibbute nāthe, atthamentamhi sāsane;

    દેવા કન્દિંસુ સંવિગ્ગા, મુત્તકેસા રુદમ્મુખા.

    Devā kandiṃsu saṃviggā, muttakesā rudammukhā.

    ૧૩૦.

    130.

    ‘‘નિબ્બાયિસ્સતિ ધમ્મક્ખો, ન પસ્સિસ્સામ સુબ્બતે;

    ‘‘Nibbāyissati dhammakkho, na passissāma subbate;

    ન સુણિસ્સામ સદ્ધમ્મં, અહો નો અપ્પપુઞ્ઞતા.

    Na suṇissāma saddhammaṃ, aho no appapuññatā.

    ૧૩૧.

    131.

    ‘‘તદાયં પથવી સબ્બા, અચલા સા ચલાચલા 11;

    ‘‘Tadāyaṃ pathavī sabbā, acalā sā calācalā 12;

    સાગરો ચ સસોકોવ, વિનદી કરુણં ગિરં.

    Sāgaro ca sasokova, vinadī karuṇaṃ giraṃ.

    ૧૩૨.

    132.

    ‘‘ચતુદ્દિસા દુન્દુભિયો, નાદયિંસુ અમાનુસા;

    ‘‘Catuddisā dundubhiyo, nādayiṃsu amānusā;

    સમન્તતો અસનિયો, ફલિંસુ ચ ભયાવહા.

    Samantato asaniyo, phaliṃsu ca bhayāvahā.

    ૧૩૩.

    133.

    ‘‘ઉક્કા પતિંસુ નભસા, ધૂમકેતુ ચ દિસ્સતિ;

    ‘‘Ukkā patiṃsu nabhasā, dhūmaketu ca dissati;

    સધૂમા જાલવટ્ટા ચ 13, રવિંસુ કરુણં મિગા.

    Sadhūmā jālavaṭṭā ca 14, raviṃsu karuṇaṃ migā.

    ૧૩૪.

    134.

    ‘‘ઉપ્પાદે દારુણે દિસ્વા, સાસનત્થઙ્ગસૂચકે;

    ‘‘Uppāde dāruṇe disvā, sāsanatthaṅgasūcake;

    સંવિગ્ગા ભિક્ખવો સત્ત, ચિન્તયિમ્હ મયં તદા.

    Saṃviggā bhikkhavo satta, cintayimha mayaṃ tadā.

    ૧૩૫.

    135.

    ‘‘સાસનેન વિનામ્હાકં, જીવિતેન અલં મયં;

    ‘‘Sāsanena vināmhākaṃ, jīvitena alaṃ mayaṃ;

    પવિસિત્વા મહારઞ્ઞં, યુઞ્જામ જિનસાસનં.

    Pavisitvā mahāraññaṃ, yuñjāma jinasāsanaṃ.

    ૧૩૬.

    136.

    ‘‘અદ્દસમ્હ તદારઞ્ઞે, ઉબ્બિદ્ધં સેલમુત્તમં;

    ‘‘Addasamha tadāraññe, ubbiddhaṃ selamuttamaṃ;

    નિસ્સેણિયા તમારુય્હ, નિસ્સેણિં પાતયિમ્હસે.

    Nisseṇiyā tamāruyha, nisseṇiṃ pātayimhase.

    ૧૩૭.

    137.

    ‘‘તદા ઓવદિ નો થેરો, બુદ્ધુપ્પાદો સુદુલ્લભો;

    ‘‘Tadā ovadi no thero, buddhuppādo sudullabho;

    સદ્ધાતિદુલ્લભા લદ્ધા, થોકં સેસઞ્ચ સાસનં.

    Saddhātidullabhā laddhā, thokaṃ sesañca sāsanaṃ.

    ૧૩૮.

    138.

    ‘‘નિપતન્તિ ખણાતીતા, અનન્તે દુક્ખસાગરે;

    ‘‘Nipatanti khaṇātītā, anante dukkhasāgare;

    તસ્મા પયોગો કત્તબ્બો, યાવ ઠાતિ મુને મતં 15.

    Tasmā payogo kattabbo, yāva ṭhāti mune mataṃ 16.

    ૧૩૯.

    139.

    ‘‘અરહા આસિ સો થેરો, અનાગામી તદાનુગો;

    ‘‘Arahā āsi so thero, anāgāmī tadānugo;

    સુસીલા ઇતરે યુત્તા, દેવલોકં અગમ્હસે.

    Susīlā itare yuttā, devalokaṃ agamhase.

    ૧૪૦.

    140.

    ‘‘નિબ્બુતો તિણ્ણસંસારો, સુદ્ધાવાસે ચ એકકો;

    ‘‘Nibbuto tiṇṇasaṃsāro, suddhāvāse ca ekako;

    અહઞ્ચ પક્કુસાતિ ચ, સભિયો બાહિયો તથા.

    Ahañca pakkusāti ca, sabhiyo bāhiyo tathā.

    ૧૪૧.

    141.

    ‘‘કુમારકસ્સપો ચેવ, તત્થ તત્થૂપગા મયં;

    ‘‘Kumārakassapo ceva, tattha tatthūpagā mayaṃ;

    સંસારબન્ધના મુત્તા, ગોતમેનાનુકમ્પિતા.

    Saṃsārabandhanā muttā, gotamenānukampitā.

    ૧૪૨.

    142.

    ‘‘મલ્લેસુ કુસિનારાયં, જાતો ગબ્ભેવ મે સતો;

    ‘‘Mallesu kusinārāyaṃ, jāto gabbheva me sato;

    માતા મતા ચિતારુળ્હા, તતો નિપ્પતિતો અહં.

    Mātā matā citāruḷhā, tato nippatito ahaṃ.

    ૧૪૩.

    143.

    ‘‘પતિતો દબ્બપુઞ્જમ્હિ, તતો દબ્બોતિ વિસ્સુતો;

    ‘‘Patito dabbapuñjamhi, tato dabboti vissuto;

    બ્રહ્મચારીબલેનાહં, વિમુત્તો સત્તવસ્સિકો.

    Brahmacārībalenāhaṃ, vimutto sattavassiko.

    ૧૪૪.

    144.

    ‘‘ખીરોદનબલેનાહં , પઞ્ચહઙ્ગેહુપાગતો;

    ‘‘Khīrodanabalenāhaṃ , pañcahaṅgehupāgato;

    ખીણાસવોપવાદેન, પાપેહિ બહુચોદિતો.

    Khīṇāsavopavādena, pāpehi bahucodito.

    ૧૪૫.

    145.

    ‘‘ઉભો પુઞ્ઞઞ્ચ પાપઞ્ચ, વીતિવત્તોમ્હિ દાનિહં;

    ‘‘Ubho puññañca pāpañca, vītivattomhi dānihaṃ;

    પત્વાન પરમં સન્તિં, વિહરામિ અનાસવો.

    Patvāna paramaṃ santiṃ, viharāmi anāsavo.

    ૧૪૬.

    146.

    ‘‘સેનાસનં પઞ્ઞાપયિં, હાસયિત્વાન સુબ્બતે;

    ‘‘Senāsanaṃ paññāpayiṃ, hāsayitvāna subbate;

    જિનો તસ્મિં ગુણે તુટ્ઠો, એતદગ્ગે ઠપેસિ મં.

    Jino tasmiṃ guṇe tuṭṭho, etadagge ṭhapesi maṃ.

    ૧૪૭.

    147.

    ‘‘કિલેસા ઝાપિતા મય્હં…પે॰… વિહરામિ અનાસવો.

    ‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.

    ૧૪૮.

    148.

    ‘‘સ્વાગતં વત મે આસિ…પે॰… કતં બુદ્ધસ્સ સાસનં.

    ‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.

    ૧૪૯.

    149.

    ‘‘પટિસમ્ભિદા ચતસ્સો…પે॰… કતં બુદ્ધસ્સ સાસનં’’.

    ‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.

    ઇત્થં સુદં આયસ્મા દબ્બમલ્લપુત્તો થેરો ઇમા ગાથાયો

    Itthaṃ sudaṃ āyasmā dabbamallaputto thero imā gāthāyo

    અભાસિત્થાતિ.

    Abhāsitthāti.

    દબ્બમલ્લપુત્તત્થેરસ્સાપદાનં ચતુત્થં.

    Dabbamallaputtattherassāpadānaṃ catutthaṃ.







    Footnotes:
    1. પતિટ્ઠહિ (સ્યા॰ ક॰)
    2. patiṭṭhahi (syā. ka.)
    3. સુઞ્ઞકં (સી॰) એવમુપરિપિ
    4. suññakaṃ (sī.) evamuparipi
    5. પતિતો (પી॰)
    6. patito (pī.)
    7. ચારુનયનો (સી॰ સ્યા॰ પી॰)
    8. cārunayano (sī. syā. pī.)
    9. સલાકં પગ્ગહેત્વાન (સી॰ પી॰)
    10. salākaṃ paggahetvāna (sī. pī.)
    11. ચલાચલી (સી॰), પુલાપુલી (સ્યા॰)
    12. calācalī (sī.), pulāpulī (syā.)
    13. સબ્બથલજસત્તા ચ (સી॰)
    14. sabbathalajasattā ca (sī.)
    15. યાવ તિટ્ઠતિ સાસનં (સ્યા॰)
    16. yāva tiṭṭhati sāsanaṃ (syā.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / અપદાન-અટ્ઠકથા • Apadāna-aṭṭhakathā / ૪. દબ્બમલ્લપુત્તત્થેરઅપદાનવણ્ણના • 4. Dabbamallaputtattheraapadānavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact