Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / જાતક-અટ્ઠકથા • Jātaka-aṭṭhakathā

    [૪૯૫] ૧૨. દસબ્રાહ્મણજાતકવણ્ણના

    [495] 12. Dasabrāhmaṇajātakavaṇṇanā

    રાજા અવોચ વિધુરન્તિ ઇદં સત્થા જેતવને વિહરન્તો અસદિસદાનં આરબ્ભ કથેસિ. તં અટ્ઠકનિપાતે આદિત્તજાતકે (જા॰ ૧.૮.૬૯ આદયો) વિત્થારિતમેવ. રાજા કિર તં દાનં દદન્તો સત્થારં જેટ્ઠકં કત્વા પઞ્ચ ભિક્ખુસતાનિ વિચિનિત્વા ગણ્હિત્વા મહાખીણાસવાનંયેવ અદાસિ. અથસ્સ ગુણકથં કથેન્તા ‘‘આવુસો, રાજા અસદિસદાનં દદન્તો વિચિનિત્વા મહપ્ફલટ્ઠાને અદાસી’’તિ ધમ્મસભાયં કથં સમુટ્ઠાપેસું. સત્થા આગન્ત્વા ‘‘કાય નુત્થ, ભિક્ખવે, એતરહિ કથાય સન્નિસિન્ના’’તિ પુચ્છિત્વા ‘‘ઇમાય નામા’’તિ વુત્તે ‘‘અનચ્છરિયં, ભિક્ખવે, યં કોસલરાજા માદિસસ્સ બુદ્ધસ્સ ઉપટ્ઠાકો હુત્વા વિચેય્યદાનં દેતિ, પોરાણકપણ્ડિતા અનુપ્પન્ને બુદ્ધેપિ વિચેય્યદાનં અદંસૂ’’તિ વત્વા અતીતં આહરિ.

    Rājāavoca vidhuranti idaṃ satthā jetavane viharanto asadisadānaṃ ārabbha kathesi. Taṃ aṭṭhakanipāte ādittajātake (jā. 1.8.69 ādayo) vitthāritameva. Rājā kira taṃ dānaṃ dadanto satthāraṃ jeṭṭhakaṃ katvā pañca bhikkhusatāni vicinitvā gaṇhitvā mahākhīṇāsavānaṃyeva adāsi. Athassa guṇakathaṃ kathentā ‘‘āvuso, rājā asadisadānaṃ dadanto vicinitvā mahapphalaṭṭhāne adāsī’’ti dhammasabhāyaṃ kathaṃ samuṭṭhāpesuṃ. Satthā āgantvā ‘‘kāya nuttha, bhikkhave, etarahi kathāya sannisinnā’’ti pucchitvā ‘‘imāya nāmā’’ti vutte ‘‘anacchariyaṃ, bhikkhave, yaṃ kosalarājā mādisassa buddhassa upaṭṭhāko hutvā viceyyadānaṃ deti, porāṇakapaṇḍitā anuppanne buddhepi viceyyadānaṃ adaṃsū’’ti vatvā atītaṃ āhari.

    અતીતે કુરુરટ્ઠે ઇન્દપત્થનગરે યુધિટ્ઠિલગોત્તો કોરબ્યો નામ રાજા રજ્જં કારેસિ. તસ્સ વિધુરો નામ અમચ્ચો અત્થઞ્ચ ધમ્મઞ્ચ અનુસાસતિ. રાજા સકલજમ્બુદીપં ખોભેત્વા મહાદાનં દેતિ. તં ગહેત્વા ભુઞ્જન્તેસુ એકોપિ પઞ્ચસીલમત્તં રક્ખન્તો નામ નત્થિ, સબ્બે દુસ્સીલાવ, દાનં રાજાનં ન તોસેતિ. રાજા ‘‘વિચેય્યદાનં મહપ્ફલ’’ન્તિ સીલવન્તાનં દાતુકામો હુત્વા ચિન્તેસિ ‘‘વિધુરપણ્ડિતેન સદ્ધિં મન્તયિસ્સામી’’તિ. સો તં ઉપટ્ઠાનં આગતં આસને નિસીદાપેત્વા પઞ્હં પુચ્છિ. તમત્થં પકાસેન્તો સત્થા ઉપડ્ઢગાથમાહ –

    Atīte kururaṭṭhe indapatthanagare yudhiṭṭhilagotto korabyo nāma rājā rajjaṃ kāresi. Tassa vidhuro nāma amacco atthañca dhammañca anusāsati. Rājā sakalajambudīpaṃ khobhetvā mahādānaṃ deti. Taṃ gahetvā bhuñjantesu ekopi pañcasīlamattaṃ rakkhanto nāma natthi, sabbe dussīlāva, dānaṃ rājānaṃ na toseti. Rājā ‘‘viceyyadānaṃ mahapphala’’nti sīlavantānaṃ dātukāmo hutvā cintesi ‘‘vidhurapaṇḍitena saddhiṃ mantayissāmī’’ti. So taṃ upaṭṭhānaṃ āgataṃ āsane nisīdāpetvā pañhaṃ pucchi. Tamatthaṃ pakāsento satthā upaḍḍhagāthamāha –

    ૨૨૨.

    222.

    ‘‘રાજા અવોચ વિધુરં, ધમ્મકામો યુધિટ્ઠિલો’’તિ;

    ‘‘Rājā avoca vidhuraṃ, dhammakāmo yudhiṭṭhilo’’ti;

    પરતો રઞ્ઞો ચ વિધુરસ્સ ચ વચનપટિવચનં હોતિ –

    Parato rañño ca vidhurassa ca vacanapaṭivacanaṃ hoti –

    ‘‘બ્રાહ્મણે વિધુર પરિયેસ, સીલવન્તે બહુસ્સુતે.

    ‘‘Brāhmaṇe vidhura pariyesa, sīlavante bahussute.

    ૨૨૩.

    223.

    ‘‘વિરતે મેથુના ધમ્મા, યે મે ભુઞ્જેય્યુ ભોજનં;

    ‘‘Virate methunā dhammā, ye me bhuñjeyyu bhojanaṃ;

    દક્ખિણં સમ્મ દસ્સામ, યત્થ દિન્નં મહપ્ફલં.

    Dakkhiṇaṃ samma dassāma, yattha dinnaṃ mahapphalaṃ.

    ૨૨૪.

    224.

    ‘‘દુલ્લભા બ્રાહ્મણા દેવ, સીલવન્તો બહુસ્સુતા;

    ‘‘Dullabhā brāhmaṇā deva, sīlavanto bahussutā;

    વિરતા મેથુના ધમ્મા, યે તે ભુઞ્જેય્યુ ભોજનં.

    Viratā methunā dhammā, ye te bhuñjeyyu bhojanaṃ.

    ૨૨૫.

    225.

    ‘‘દસ ખલુ મહારાજ, યા તા બ્રાહ્મણજાતિયો;

    ‘‘Dasa khalu mahārāja, yā tā brāhmaṇajātiyo;

    તેસં વિભઙ્ગં વિચયં, વિત્થારેન સુણોહિ મે.

    Tesaṃ vibhaṅgaṃ vicayaṃ, vitthārena suṇohi me.

    ૨૨૬.

    226.

    ‘‘પસિબ્બકે ગહેત્વાન, પુણ્ણે મૂલસ્સ સંવુતે;

    ‘‘Pasibbake gahetvāna, puṇṇe mūlassa saṃvute;

    ઓસધિકાયો ગન્થેન્તિ, ન્હાપયન્તિ જપન્તિ ચ.

    Osadhikāyo ganthenti, nhāpayanti japanti ca.

    ૨૨૭.

    227.

    ‘‘તિકિચ્છકસમા રાજ, તેપિ વુચ્ચન્તિ બ્રાહ્મણા;

    ‘‘Tikicchakasamā rāja, tepi vuccanti brāhmaṇā;

    અક્ખાતા તે મહારાજ, તાદિસે નિપતામસે.

    Akkhātā te mahārāja, tādise nipatāmase.

    ૨૨૮.

    228.

    ‘‘અપેતા તે ચ બ્રહ્મઞ્ઞા, (ઇતિ રાજા કોરબ્યો)

    ‘‘Apetā te ca brahmaññā, (iti rājā korabyo)

    ન તે વુચ્ચન્તિ બ્રાહ્મણા;

    Na te vuccanti brāhmaṇā;

    અઞ્ઞે વિધુર પરિયેસ, સીલવન્તે બહુસ્સુતે.

    Aññe vidhura pariyesa, sīlavante bahussute.

    ૨૨૯.

    229.

    ‘‘વિરતે મેથુના ધમ્મા, યે મે ભુઞ્જેય્યુ ભોજનં;

    ‘‘Virate methunā dhammā, ye me bhuñjeyyu bhojanaṃ;

    દક્ખિણં સમ્મ દસ્સામ, યત્થ દિન્નં મહપ્ફલં.

    Dakkhiṇaṃ samma dassāma, yattha dinnaṃ mahapphalaṃ.

    ૨૩૦.

    230.

    ‘‘કિઙ્કિણિકાયો ગહેત્વા, ઘોસેન્તિ પુરતોપિ તે;

    ‘‘Kiṅkiṇikāyo gahetvā, ghosenti puratopi te;

    પેસનાનિપિ ગચ્છન્તિ, રથચરિયાસુ સિક્ખરે.

    Pesanānipi gacchanti, rathacariyāsu sikkhare.

    ૨૩૧.

    231.

    ‘‘પરિચારકસમા રાજ, તેપિ વુચ્ચન્તિ બ્રાહ્મણા;

    ‘‘Paricārakasamā rāja, tepi vuccanti brāhmaṇā;

    અક્ખાતા તે મહારાજ, તાદિસે નિપતામસે.

    Akkhātā te mahārāja, tādise nipatāmase.

    ૨૩૨.

    232.

    ‘‘અપેતા તે ચ બ્રહ્મઞ્ઞા, (ઇતિ રાજા કોરબ્યો)

    ‘‘Apetā te ca brahmaññā, (iti rājā korabyo)

    ન તે વુચ્ચન્તિ બ્રાહ્મણા;

    Na te vuccanti brāhmaṇā;

    અઞ્ઞે વિધુર પરિયેસ, સીલવન્તે બહુસ્સુતે.

    Aññe vidhura pariyesa, sīlavante bahussute.

    ૨૩૩.

    233.

    ‘‘વિરતે મેથુના ધમ્મા, યે મે ભુઞ્જેય્યુ ભોજનં;

    ‘‘Virate methunā dhammā, ye me bhuñjeyyu bhojanaṃ;

    દક્ખિણં સમ્મ દસ્સામ, યત્થ દિન્નં મહપ્ફલં.

    Dakkhiṇaṃ samma dassāma, yattha dinnaṃ mahapphalaṃ.

    ૨૩૪.

    234.

    ‘‘કમણ્ડલું ગહેત્વાન, વઙ્કદણ્ડઞ્ચ બ્રાહ્મણા;

    ‘‘Kamaṇḍaluṃ gahetvāna, vaṅkadaṇḍañca brāhmaṇā;

    પચ્ચુપેસ્સન્તિ રાજાનો, ગામેસુ નિગમેસુ ચ;

    Paccupessanti rājāno, gāmesu nigamesu ca;

    નાદિન્ને વુટ્ઠહિસ્સામ, ગામમ્હિ વા વનમ્હિ વા.

    Nādinne vuṭṭhahissāma, gāmamhi vā vanamhi vā.

    ૨૩૫.

    235.

    ‘‘નિગ્ગાહકસમા રાજ, તેપિ વુચ્ચન્તિ બ્રાહ્મણા;

    ‘‘Niggāhakasamā rāja, tepi vuccanti brāhmaṇā;

    અક્ખાતા તે મહારાજ, તાદિસે નિપતામસે.

    Akkhātā te mahārāja, tādise nipatāmase.

    ૨૩૬.

    236.

    ‘‘અપેતા તે ચ બ્રહ્મઞ્ઞા, (ઇતિ રાજા કોરબ્યો)

    ‘‘Apetā te ca brahmaññā, (iti rājā korabyo)

    ન તે વુચ્ચન્તિ બ્રાહ્મણા;

    Na te vuccanti brāhmaṇā;

    અઞ્ઞે વિધુર પરિયેસ, સીલવન્તે બહુસ્સુતે.

    Aññe vidhura pariyesa, sīlavante bahussute.

    ૨૩૭.

    237.

    ‘‘વિરતે મેથુના ધમ્મા, યે મે ભુઞ્જેય્યુ ભોજનં;

    ‘‘Virate methunā dhammā, ye me bhuñjeyyu bhojanaṃ;

    દક્ખિણં સમ્મ દસ્સામ, યત્થ દિન્નં મહપ્ફલં.

    Dakkhiṇaṃ samma dassāma, yattha dinnaṃ mahapphalaṃ.

    ૨૩૮.

    238.

    ‘‘પરૂળ્હકચ્છનખલોમા, પઙ્કદન્તા રજસ્સિરા;

    ‘‘Parūḷhakacchanakhalomā, paṅkadantā rajassirā;

    ઓકિણ્ણા રજરેણૂહિ, યાચકા વિચરન્તિ તે.

    Okiṇṇā rajareṇūhi, yācakā vicaranti te.

    ૨૩૯.

    239.

    ‘‘ખાણુઘાતસમા રાજ, તેપિ વુચ્ચન્તિ બ્રાહ્મણા;

    ‘‘Khāṇughātasamā rāja, tepi vuccanti brāhmaṇā;

    અક્ખાતા તે મહારાજ, તાદિસે નિપતામસે.

    Akkhātā te mahārāja, tādise nipatāmase.

    ૨૪૦.

    240.

    ‘‘અપેતા તે ચ બ્રહ્મઞ્ઞા, (ઇતિ રાજા કોરબ્યો)

    ‘‘Apetā te ca brahmaññā, (iti rājā korabyo)

    ન તે વુચ્ચન્તિ બ્રાહ્મણા;

    Na te vuccanti brāhmaṇā;

    અઞ્ઞે વિધુર પરિયેસ, સીલવન્તે બહુસ્સુતે.

    Aññe vidhura pariyesa, sīlavante bahussute.

    ૨૪૧.

    241.

    ‘‘વિરતે મેથુના ધમ્મા, યે મે ભુઞ્જેય્યુ ભોજનં;

    ‘‘Virate methunā dhammā, ye me bhuñjeyyu bhojanaṃ;

    દક્ખિણં સમ્મ દસ્સામ, યત્થ દિન્નં મહપ્ફલં.

    Dakkhiṇaṃ samma dassāma, yattha dinnaṃ mahapphalaṃ.

    ૨૪૨.

    242.

    ‘‘હરીતકં આમલકં, અમ્બં જમ્બું વિભીતકં;

    ‘‘Harītakaṃ āmalakaṃ, ambaṃ jambuṃ vibhītakaṃ;

    લબુજં દન્તપોણાનિ, બેલુવા બદરાનિ ચ.

    Labujaṃ dantapoṇāni, beluvā badarāni ca.

    ૨૪૩.

    243.

    ‘‘રાજાયતનં ઉચ્છુપુટં, ધૂમનેત્તં મધુઅઞ્જનં;

    ‘‘Rājāyatanaṃ ucchupuṭaṃ, dhūmanettaṃ madhuañjanaṃ;

    ઉચ્ચાવચાનિ પણિયાનિ, વિપણેન્તિ જનાધિપ.

    Uccāvacāni paṇiyāni, vipaṇenti janādhipa.

    ૨૪૪.

    244.

    ‘‘વાણિજકસમા રાજ, તેપિ વુચ્ચન્તિ બ્રાહ્મણા;

    ‘‘Vāṇijakasamā rāja, tepi vuccanti brāhmaṇā;

    અક્ખાતા તે મહારાજ, તાદિસે નિપતામસે.

    Akkhātā te mahārāja, tādise nipatāmase.

    ૨૪૫.

    245.

    ‘‘અપેતા તે ચ બ્રહ્મઞ્ઞા, (ઇતિ રાજા કોરબ્યો)

    ‘‘Apetā te ca brahmaññā, (iti rājā korabyo)

    ન તે વુચ્ચન્તિ બ્રાહ્મણા;

    Na te vuccanti brāhmaṇā;

    અઞ્ઞે વિધુર પરિયેસ, સીલવન્તે બહુસ્સુતે.

    Aññe vidhura pariyesa, sīlavante bahussute.

    ૨૪૬.

    246.

    ‘‘વિરતે મેથુના ધમ્મા, યે મે ભુઞ્જેય્યુ ભોજનં;

    ‘‘Virate methunā dhammā, ye me bhuñjeyyu bhojanaṃ;

    દક્ખિણં સમ્મ દસ્સામ, યત્થ દિન્નં મહપ્ફલં.

    Dakkhiṇaṃ samma dassāma, yattha dinnaṃ mahapphalaṃ.

    ૨૪૭.

    247.

    ‘‘કસિવાણિજ્જં કારેન્તિ, પોસયન્તિ અજેળકે;

    ‘‘Kasivāṇijjaṃ kārenti, posayanti ajeḷake;

    કુમારિયો પવેચ્છન્તિ, વિવાહન્તાવહન્તિ ચ.

    Kumāriyo pavecchanti, vivāhantāvahanti ca.

    ૨૪૮.

    248.

    ‘‘સમા અમ્બટ્ઠવેસ્સેહિ, તેપિ વુચ્ચન્તિ બ્રાહ્મણા;

    ‘‘Samā ambaṭṭhavessehi, tepi vuccanti brāhmaṇā;

    અક્ખાતા તે મહારાજ, તાદિસે નિપતામસે.

    Akkhātā te mahārāja, tādise nipatāmase.

    ૨૪૯.

    249.

    ‘‘અપેતા તે ચ બ્રહ્મઞ્ઞા, (ઇતિ રાજા કોરબ્યો)

    ‘‘Apetā te ca brahmaññā, (iti rājā korabyo)

    ન તે વુચ્ચન્તિ બ્રાહ્મણા;

    Na te vuccanti brāhmaṇā;

    અઞ્ઞે વિધુર પરિયેસ, સીલવન્તે બહુસ્સુતે.

    Aññe vidhura pariyesa, sīlavante bahussute.

    ૨૫૦.

    250.

    ‘‘વિરતે મેથુના ધમ્મા, યે મે ભુઞ્જેય્યુ ભોજનં;

    ‘‘Virate methunā dhammā, ye me bhuñjeyyu bhojanaṃ;

    દક્ખિણં સમ્મ દસ્સામ, યત્થ દિન્નં મહપ્ફલં.

    Dakkhiṇaṃ samma dassāma, yattha dinnaṃ mahapphalaṃ.

    ૨૫૧.

    251.

    ‘‘નિક્ખિત્તભિક્ખં ભુઞ્જન્તિ, ગામેસ્વેકે પુરોહિતા;

    ‘‘Nikkhittabhikkhaṃ bhuñjanti, gāmesveke purohitā;

    બહૂ તે પરિપુચ્છન્તિ, અણ્ડચ્છેદા નિલઞ્છકા.

    Bahū te paripucchanti, aṇḍacchedā nilañchakā.

    ૨૫૨.

    252.

    ‘‘પસૂપિ તત્થ હઞ્ઞન્તિ, મહિંસા સૂકરા અજા;

    ‘‘Pasūpi tattha haññanti, mahiṃsā sūkarā ajā;

    ગોઘાતકસમા રાજ, તેપિ વુચ્ચન્તિ બ્રાહ્મણા;

    Goghātakasamā rāja, tepi vuccanti brāhmaṇā;

    અક્ખાતા તે મહારાજ, તાદિસે નિપતામસે.

    Akkhātā te mahārāja, tādise nipatāmase.

    ૨૫૩.

    253.

    ‘‘અપેતા તે ચ બ્રહ્મઞ્ઞા, (ઇતિ રાજા કોરબ્યો)

    ‘‘Apetā te ca brahmaññā, (iti rājā korabyo)

    ન તે વુચ્ચન્તિ બ્રાહ્મણા;

    Na te vuccanti brāhmaṇā;

    અઞ્ઞે વિધુર પરિયેસ, સીલવન્તે બહુસ્સુતે.

    Aññe vidhura pariyesa, sīlavante bahussute.

    ૨૫૪.

    254.

    ‘‘વિરતે મેથુના ધમ્મા, યે મે ભુઞ્જેય્યુ ભોજનં;

    ‘‘Virate methunā dhammā, ye me bhuñjeyyu bhojanaṃ;

    દક્ખિણં સમ્મ દસ્સામ, યત્થ દિન્નં મહપ્ફલં.

    Dakkhiṇaṃ samma dassāma, yattha dinnaṃ mahapphalaṃ.

    ૨૫૫.

    255.

    ‘‘અસિચમ્મં ગહેત્વાન, ખગ્ગં પગ્ગય્હ બ્રાહ્મણા;

    ‘‘Asicammaṃ gahetvāna, khaggaṃ paggayha brāhmaṇā;

    વેસ્સપથેસુ તિટ્ઠન્તિ, સત્થં અબ્બાહયન્તિપિ.

    Vessapathesu tiṭṭhanti, satthaṃ abbāhayantipi.

    ૨૫૬.

    256.

    ‘‘સમા ગોપનિસાદેહિ, તેપિ વુચ્ચન્તિ બ્રાહ્મણા;

    ‘‘Samā gopanisādehi, tepi vuccanti brāhmaṇā;

    અક્ખાતા તે મહારાજ, તાદિસે નિપતામસે.

    Akkhātā te mahārāja, tādise nipatāmase.

    ૨૫૭.

    257.

    ‘‘અપેતા તે ચ બ્રહ્મઞ્ઞા, (ઇતિ રાજા કોરબ્યો)

    ‘‘Apetā te ca brahmaññā, (iti rājā korabyo)

    ન તે વુચ્ચન્તિ બ્રાહ્મણા;

    Na te vuccanti brāhmaṇā;

    અઞ્ઞે વિધુર પરિયેસ, સીલવન્તે બહુસ્સુતે.

    Aññe vidhura pariyesa, sīlavante bahussute.

    ૨૫૮.

    258.

    ‘‘વિરતે મેથુના ધમ્મા, યે મે ભુઞ્જેય્યુ ભોજનં;

    ‘‘Virate methunā dhammā, ye me bhuñjeyyu bhojanaṃ;

    દક્ખિણં સમ્મ દસ્સામ, યત્થ દિન્નં મહપ્ફલં.

    Dakkhiṇaṃ samma dassāma, yattha dinnaṃ mahapphalaṃ.

    ૨૫૯.

    259.

    ‘‘અરઞ્ઞે કુટિકં કત્વા, કુટાનિ કારયન્તિ તે;

    ‘‘Araññe kuṭikaṃ katvā, kuṭāni kārayanti te;

    સસબિળારે બાધેન્તિ, આગોધા મચ્છકચ્છપં.

    Sasabiḷāre bādhenti, āgodhā macchakacchapaṃ.

    ૨૬૦.

    260.

    ‘‘તે લુદ્દકસમા રાજ, તેપિ વુચ્ચન્તિ બ્રાહ્મણા;

    ‘‘Te luddakasamā rāja, tepi vuccanti brāhmaṇā;

    અક્ખાતા તે મહારાજ, તાદિસે નિપતામસે.

    Akkhātā te mahārāja, tādise nipatāmase.

    ૨૬૧.

    261.

    ‘‘અપેતા તે ચ બ્રહ્મઞ્ઞા, (ઇતિ રાજા કોરબ્યો)

    ‘‘Apetā te ca brahmaññā, (iti rājā korabyo)

    ન તે વુચ્ચન્તિ બ્રાહ્મણા;

    Na te vuccanti brāhmaṇā;

    અઞ્ઞે વિધુર પરિયેસ, સીલવન્તે બહુસ્સુતે.

    Aññe vidhura pariyesa, sīlavante bahussute.

    ૨૬૨.

    262.

    ‘‘વિરતે મેથુના ધમ્મા, યે મે ભુઞ્જેય્યુ ભોજનં;

    ‘‘Virate methunā dhammā, ye me bhuñjeyyu bhojanaṃ;

    દક્ખિણં સમ્મ દસ્સામ, યત્થ દિન્નં મહપ્ફલં.

    Dakkhiṇaṃ samma dassāma, yattha dinnaṃ mahapphalaṃ.

    ૨૬૩.

    263.

    ‘‘અઞ્ઞે ધનસ્સ કામા હિ, હેટ્ઠામઞ્ચે પસક્કિતા;

    ‘‘Aññe dhanassa kāmā hi, heṭṭhāmañce pasakkitā;

    રાજાનો ઉપરિ ન્હાયન્તિ, સોમયાગે ઉપટ્ઠિતે.

    Rājāno upari nhāyanti, somayāge upaṭṭhite.

    ૨૬૪.

    264.

    ‘‘મલમજ્જકસમા રાજ, તેપિ વુચ્ચન્તિ બ્રાહ્મણા;

    ‘‘Malamajjakasamā rāja, tepi vuccanti brāhmaṇā;

    અક્ખાતા તે મહારાજ, તાદિસે નિપતામસે.

    Akkhātā te mahārāja, tādise nipatāmase.

    ૨૬૫.

    265.

    ‘‘અપેતા તે ચ બ્રહ્મઞ્ઞા, (ઇતિ રાજા કોરબ્યો)

    ‘‘Apetā te ca brahmaññā, (iti rājā korabyo)

    ન તે વુચ્ચન્તિ બ્રાહ્મણા;

    Na te vuccanti brāhmaṇā;

    અઞ્ઞે વિધુર પરિયેસ, સીલવન્તે બહુસ્સુતે.

    Aññe vidhura pariyesa, sīlavante bahussute.

    ૨૬૬.

    266.

    ‘‘વિરતે મેથુના ધમ્મા, યે મે ભુઞ્જેય્યુ ભોજનં;

    ‘‘Virate methunā dhammā, ye me bhuñjeyyu bhojanaṃ;

    દક્ખિણં સમ્મ દસ્સામ, યત્થ દિન્નં મહપ્ફલ’’ન્તિ.

    Dakkhiṇaṃ samma dassāma, yattha dinnaṃ mahapphala’’nti.

    તત્થ સીલવન્તેતિ મગ્ગેનાગતસીલે. બહુસ્સુતેતિ પટિવેધબહુસ્સુતે. દક્ખિણન્તિ દાનં. યે તેતિ યે ધમ્મિકા સમણબ્રાહ્મણા તવ દાનં ભુઞ્જેય્યું, તે દુલ્લભા. બ્રાહ્મણજાતિયોતિ બ્રાહ્મણકુલાનિ. તેસં વિભઙ્ગં વિચયન્તિ તેસં બ્રાહ્મણાનં વિભઙ્ગં મમ પઞ્ઞાય વિચિતભાવં વિત્થારેન સુણોહિ. સંવુતેતિ બદ્ધમુખે. ઓસધિકાયો ગન્થેન્તીતિ ‘‘ઇદં ઇમસ્સ રોગસ્સ ભેસજ્જં, ઇદં ઇમસ્સ રોગસ્સ ભેસજ્જ’’ન્તિ એવં સિલોકે બન્ધિત્વા મનુસ્સાનં દેન્તિ. ન્હાપયન્તીતિ નહાપનં નામ કરોન્તિ. જપન્તિ ચાતિ ભૂતવિજ્જં પરિવત્તેન્તિ. તિકિચ્છકસમાતિ વેજ્જસદિસા. તેપિ વુચ્ચન્તીતિ તેપિ ‘‘બ્રાહ્મણા વા મયં, અબ્રાહ્મણા વા’’તિ અજાનિત્વા વેજ્જકમ્મેન જીવિકં કપ્પેન્તા વોહારેન ‘‘બ્રાહ્મણા’’તિ વુચ્ચન્તિ. અક્ખાતા તેતિ ઇમે તે મયા વેજ્જબ્રાહ્મણા નામ અક્ખાતા. નિપતામસેતિ વદેહિ દાનિ, કિં તાદિસે બ્રાહ્મણે નિપતામ, નિમન્તનત્થાય ઉપસઙ્કમામ, અત્થિ તે એતેહિ અત્થોતિ પુચ્છતિ. બ્રહ્મઞ્ઞાતિ બ્રાહ્મણધમ્મતો. ન તે વુચ્ચન્તીતિ તે બાહિતપાપતાય બ્રાહ્મણા નામ ન વુચ્ચન્તિ.

    Tattha sīlavanteti maggenāgatasīle. Bahussuteti paṭivedhabahussute. Dakkhiṇanti dānaṃ. Ye teti ye dhammikā samaṇabrāhmaṇā tava dānaṃ bhuñjeyyuṃ, te dullabhā. Brāhmaṇajātiyoti brāhmaṇakulāni. Tesaṃ vibhaṅgaṃ vicayanti tesaṃ brāhmaṇānaṃ vibhaṅgaṃ mama paññāya vicitabhāvaṃ vitthārena suṇohi. Saṃvuteti baddhamukhe. Osadhikāyo ganthentīti ‘‘idaṃ imassa rogassa bhesajjaṃ, idaṃ imassa rogassa bhesajja’’nti evaṃ siloke bandhitvā manussānaṃ denti. Nhāpayantīti nahāpanaṃ nāma karonti. Japanti cāti bhūtavijjaṃ parivattenti. Tikicchakasamāti vejjasadisā. Tepi vuccantīti tepi ‘‘brāhmaṇā vā mayaṃ, abrāhmaṇā vā’’ti ajānitvā vejjakammena jīvikaṃ kappentā vohārena ‘‘brāhmaṇā’’ti vuccanti. Akkhātā teti ime te mayā vejjabrāhmaṇā nāma akkhātā. Nipatāmaseti vadehi dāni, kiṃ tādise brāhmaṇe nipatāma, nimantanatthāya upasaṅkamāma, atthi te etehi atthoti pucchati. Brahmaññāti brāhmaṇadhammato. Na te vuccantīti te bāhitapāpatāya brāhmaṇā nāma na vuccanti.

    કિઙ્કિણિકાયોતિ મહારાજ, અપરેપિ બ્રાહ્મણા અત્તનો બ્રાહ્મણધમ્મં છડ્ડેત્વા જીવિકત્થાય રાજરાજમહામત્તાનં પુરતો કંસતાળે ગહેત્વા વાદેન્તા ગાયન્તા ગચ્છન્તિ. પેસનાનિપીતિ દાસકમ્મકરા વિય પેસનાનિપિ ગચ્છન્તિ. રથચરિયાસૂતિ રથસિપ્પં સિક્ખન્તિ. પરિચારકસમાતિ દાસકમ્મકરસદિસા. વઙ્કદણ્ડન્તિ વઙ્કદણ્ડકટ્ઠં. પચ્ચુપેસ્સન્તિ રાજાનોતિ રાજરાજમહામત્તે પટિચ્ચ આગમ્મ સન્ધાય ઉપસેવન્તિ. ગામેસુ નિગમેસુ ચાતિ તેસં નિવેસનદ્વારે નિસીદન્તિ. નિગ્ગાહકસમાતિ નિગ્ગહકારકેહિ બલિસાધકરાજપુરિસેહિ સમા. યથા તે પુરિસા ‘‘અગ્ગહેત્વા ન ગમિસ્સામા’’તિ નિગ્ગહં કત્વા ગણ્હન્તિયેવ, તથા ‘‘ગામે વા વને વા અલદ્ધા મરન્તાપિ ન વુટ્ઠહિસ્સામા’’તિ ઉપવસન્તિ. તેપીતિ તેપિ બલિસાધકસદિસા પાપધમ્મા.

    Kiṅkiṇikāyoti mahārāja, aparepi brāhmaṇā attano brāhmaṇadhammaṃ chaḍḍetvā jīvikatthāya rājarājamahāmattānaṃ purato kaṃsatāḷe gahetvā vādentā gāyantā gacchanti. Pesanānipīti dāsakammakarā viya pesanānipi gacchanti. Rathacariyāsūti rathasippaṃ sikkhanti. Paricārakasamāti dāsakammakarasadisā. Vaṅkadaṇḍanti vaṅkadaṇḍakaṭṭhaṃ. Paccupessanti rājānoti rājarājamahāmatte paṭicca āgamma sandhāya upasevanti. Gāmesu nigamesu cāti tesaṃ nivesanadvāre nisīdanti. Niggāhakasamāti niggahakārakehi balisādhakarājapurisehi samā. Yathā te purisā ‘‘aggahetvā na gamissāmā’’ti niggahaṃ katvā gaṇhantiyeva, tathā ‘‘gāme vā vane vā aladdhā marantāpi na vuṭṭhahissāmā’’ti upavasanti. Tepīti tepi balisādhakasadisā pāpadhammā.

    રજરેણૂહીતિ રજેહિ ચ પંસૂહિ ચ ઓકિણ્ણા. યાચકાતિ ધનયાચકા. ખાણુઘાતસમાતિ મલીનસરીરતાય ઝામખેત્તે ખાણુઘાતકેહિ ભૂમિં ખણિત્વા ઝામખાણુકઉદ્ધરણકમનુસ્સેહિ સમાના, ‘‘અગ્ગહેત્વા ન ગમિસ્સામા’’તિ નિચ્ચલભાવેન ઠિતત્તા નિખણિત્વા ઠપિતવતિખાણુકા વિયાતિપિ અત્થો. તેપીતિ તેપિ તથા લદ્ધં ધનં વડ્ઢિયા પયોજેત્વા પુન તથેવ ઠિતત્તા દુસ્સીલા બ્રાહ્મણા.

    Rajareṇūhīti rajehi ca paṃsūhi ca okiṇṇā. Yācakāti dhanayācakā. Khāṇughātasamāti malīnasarīratāya jhāmakhette khāṇughātakehi bhūmiṃ khaṇitvā jhāmakhāṇukauddharaṇakamanussehi samānā, ‘‘aggahetvā na gamissāmā’’ti niccalabhāvena ṭhitattā nikhaṇitvā ṭhapitavatikhāṇukā viyātipi attho. Tepīti tepi tathā laddhaṃ dhanaṃ vaḍḍhiyā payojetvā puna tatheva ṭhitattā dussīlā brāhmaṇā.

    ઉચ્છુપુટન્તિ ઉચ્છુઞ્ચેવ ફાણિતપુટઞ્ચ. મધુઅઞ્જનન્તિ મધુઞ્ચેવ અઞ્જનઞ્ચ. ઉચ્ચાવચાનીતિ મહગ્ઘઅપ્પગ્ઘાનિ. પણિયાનીતિ ભણ્ડાનિ. વિપણેન્તીતિ વિક્કિણન્તિ. તેપીતિ તેપિ ઇમાનિ એત્તકાનિ વિક્કિણિત્વા જીવિકકપ્પકા વાણિજકબ્રાહ્મણા. પોસયન્તીતિ ગોરસવિક્કયેન જીવિકકપ્પનત્થં પોસેન્તિ. પવેચ્છન્તીતિ અત્તનો ધીતરો હિરઞ્ઞસુવણ્ણં ગહેત્વા પરેસં દેન્તિ. તે એવં પરેસં દદમાના વિવાહન્તિ નામ, અત્તનો પુત્તાનં અત્થાય ગણ્હમાના આવાહન્તિ નામ. અમ્બટ્ઠવેસ્સેહીતિ કુટુમ્બિકેહિ ચેવ ગહપતીહિ ચ સમા, તેપિ વોહારવસેન ‘‘બ્રાહ્મણા’’તિ વુચ્ચન્તિ.

    Ucchupuṭanti ucchuñceva phāṇitapuṭañca. Madhuañjananti madhuñceva añjanañca. Uccāvacānīti mahagghaappagghāni. Paṇiyānīti bhaṇḍāni. Vipaṇentīti vikkiṇanti. Tepīti tepi imāni ettakāni vikkiṇitvā jīvikakappakā vāṇijakabrāhmaṇā. Posayantīti gorasavikkayena jīvikakappanatthaṃ posenti. Pavecchantīti attano dhītaro hiraññasuvaṇṇaṃ gahetvā paresaṃ denti. Te evaṃ paresaṃ dadamānā vivāhanti nāma, attano puttānaṃ atthāya gaṇhamānā āvāhanti nāma. Ambaṭṭhavessehīti kuṭumbikehi ceva gahapatīhi ca samā, tepi vohāravasena ‘‘brāhmaṇā’’ti vuccanti.

    નિક્ખિત્તભિક્ખન્તિ ગામપુરોહિતા હુત્વા અત્તનો અત્થાય નિબદ્ધભિક્ખં. બહૂ તેતિ બહૂ જના એતે ગામપુરોહિતે નક્ખત્તમુહુત્તમઙ્ગલાનિ પુચ્છન્તિ. અણ્ડચ્છેદા નિલઞ્છકાતિ ભતિં ગહેત્વા બલિબદ્દાનં અણ્ડચ્છેદકા ચેવ તિસૂલાદિઅઙ્કકરણેન લઞ્છકા ચ, લક્ખણકારકાતિ અત્થો. તત્થાતિ તેસં ગામપુરોહિતાનં ગેહેસુ મંસવિક્કિણનત્થં એતે પસુઆદયોપિ હઞ્ઞન્તિ. તેપીતિ તેપિ ગોઘાતકસમા બ્રાહ્મણાતિ વુચ્ચન્તિ.

    Nikkhittabhikkhanti gāmapurohitā hutvā attano atthāya nibaddhabhikkhaṃ. Bahū teti bahū janā ete gāmapurohite nakkhattamuhuttamaṅgalāni pucchanti. Aṇḍacchedā nilañchakāti bhatiṃ gahetvā balibaddānaṃ aṇḍacchedakā ceva tisūlādiaṅkakaraṇena lañchakā ca, lakkhaṇakārakāti attho. Tatthāti tesaṃ gāmapurohitānaṃ gehesu maṃsavikkiṇanatthaṃ ete pasuādayopi haññanti. Tepīti tepi goghātakasamā brāhmaṇāti vuccanti.

    અસિચમ્મન્તિ અસિલટ્ઠિઞ્ચેવ કણ્ડવારણઞ્ચ. વેસ્સપથેસૂતિ વાણિજાનં ગમનમગ્ગેસુ. સત્થં અબ્બાહયન્તીતિ સત્થવાહાનં હત્થતો સતમ્પિ સહસ્સમ્પિ ગહેત્વા સત્થે ચોરાટવિં અતિબાહેન્તિ. ગોપનિસાદેહીતિ ગોપાલકેહિ ચેવ નિસાદેહિ ચ ગામઘાતકચોરેહિ સમાતિ વુત્તં. તેપીતિ તેપિ એવરૂપા બ્રાહ્મણાતિ વુચ્ચન્તિ. કુટાનિ કારયન્તિ તેતિ કૂટપાસાદીનિ રોપેન્તિ. સસબિળારેતિ સસે ચેવ બિળારે ચ. એતેન થલચરે મિગે દસ્સેતિ. આગોધા મચ્છકચ્છપન્તિ થલજેસુ તાવ આગોધતો મહન્તે ચ ખુદ્દકે ચ પાણયો બાધેન્તિ મારેન્તિ, જલજેસુ મચ્છકચ્છપે. તેપીતિ તેપિ લુદ્દકસમા બ્રાહ્મણાતિ વુચ્ચન્તિ.

    Asicammanti asilaṭṭhiñceva kaṇḍavāraṇañca. Vessapathesūti vāṇijānaṃ gamanamaggesu. Satthaṃ abbāhayantīti satthavāhānaṃ hatthato satampi sahassampi gahetvā satthe corāṭaviṃ atibāhenti. Gopanisādehīti gopālakehi ceva nisādehi ca gāmaghātakacorehi samāti vuttaṃ. Tepīti tepi evarūpā brāhmaṇāti vuccanti. Kuṭāni kārayanti teti kūṭapāsādīni ropenti. Sasabiḷāreti sase ceva biḷāre ca. Etena thalacare mige dasseti. Āgodhā macchakacchapanti thalajesu tāva āgodhato mahante ca khuddake ca pāṇayo bādhenti mārenti, jalajesu macchakacchape. Tepīti tepi luddakasamā brāhmaṇāti vuccanti.

    અઞ્ઞે ધનસ્સ કામા હીતિ અપરે બ્રાહ્મણા ધનં પત્થેન્તા. હેટ્ઠામઞ્ચે પસક્કિતાતિ ‘‘કલિપવાહકમ્મં કારેસ્સામા’’તિ રતનમયં મઞ્ચં કારેત્વા તસ્સ હેટ્ઠા નિપન્ના અચ્છન્તિ. અથ નેસં સોમયાગે ઉપટ્ઠિતે રાજાનો ઉપરિ નહાયન્તિ, તે કિર સોમયાગે નિટ્ઠિતે આગન્ત્વા તસ્મિં મઞ્ચે નિસીદન્તિ. અથ ને અઞ્ઞે બ્રાહ્મણા ‘‘કલિં પવાહેસ્સામા’’તિ નહાપેન્તિ. રતનમઞ્ચો ચેવ રઞ્ઞો રાજાલઙ્કારો ચ સબ્બો હેટ્ઠામઞ્ચે નિપન્નસ્સેવ હોતિ. તેપીતિ તેપિ મલમજ્જકેહિ નહાપિતેહિ સદિસા બ્રાહ્મણાતિ વુચ્ચન્તિ.

    Aññedhanassa kāmā hīti apare brāhmaṇā dhanaṃ patthentā. Heṭṭhāmañce pasakkitāti ‘‘kalipavāhakammaṃ kāressāmā’’ti ratanamayaṃ mañcaṃ kāretvā tassa heṭṭhā nipannā acchanti. Atha nesaṃ somayāge upaṭṭhite rājāno upari nahāyanti, te kira somayāge niṭṭhite āgantvā tasmiṃ mañce nisīdanti. Atha ne aññe brāhmaṇā ‘‘kaliṃ pavāhessāmā’’ti nahāpenti. Ratanamañco ceva rañño rājālaṅkāro ca sabbo heṭṭhāmañce nipannasseva hoti. Tepīti tepi malamajjakehi nahāpitehi sadisā brāhmaṇāti vuccanti.

    એવઞ્ચિમે વોહારમત્તબ્રાહ્મણે દસ્સેત્વા ઇદાનિ પરમત્થબ્રાહ્મણે દસ્સેન્તો દ્વે ગાથા અભાસિ –

    Evañcime vohāramattabrāhmaṇe dassetvā idāni paramatthabrāhmaṇe dassento dve gāthā abhāsi –

    ૨૬૭.

    267.

    ‘‘અત્થિ ખો બ્રાહ્મણા દેવ, સીલવન્તો બહુસ્સુતા;

    ‘‘Atthi kho brāhmaṇā deva, sīlavanto bahussutā;

    વિરતા મેથુના ધમ્મા, યે તે ભુઞ્જેય્યુ ભોજનં.

    Viratā methunā dhammā, ye te bhuñjeyyu bhojanaṃ.

    ૨૬૮.

    268.

    ‘‘એકઞ્ચ ભત્તં ભુઞ્જન્તિ, ન ચ મજ્જં પિવન્તિ તે;

    ‘‘Ekañca bhattaṃ bhuñjanti, na ca majjaṃ pivanti te;

    અક્ખાતા તે મહારાજ, તાદિસે નિપતામસે’’તિ.

    Akkhātā te mahārāja, tādise nipatāmase’’ti.

    તત્થ સીલવન્તોતિ અરિયસીલેન સમન્નાગતા. બહુસ્સુતાતિ પટિવેધબાહુસચ્ચેન સમન્નાગતા. તાદિસેતિ એવરૂપે બાહિતપાપે પચ્ચેકબુદ્ધબ્રાહ્મણે નિમન્તનત્થાય ઉપસઙ્કમામાતિ.

    Tattha sīlavantoti ariyasīlena samannāgatā. Bahussutāti paṭivedhabāhusaccena samannāgatā. Tādiseti evarūpe bāhitapāpe paccekabuddhabrāhmaṇe nimantanatthāya upasaṅkamāmāti.

    રાજા તસ્સ કથં સુત્વા પુચ્છિ ‘‘સમ્મ વિધુર, એવરૂપા અગ્ગદક્ખિણેય્યા બ્રાહ્મણા કહં વસન્તી’’તિ? ઉત્તરહિમવન્તે નન્દમૂલકપબ્ભારે, મહારાજાતિ. ‘‘તેન હિ, પણ્ડિત, તવ બલેન મય્હં તે બ્રાહ્મણે પરિયેસા’’તિ તુટ્ઠમાનસો ગાથમાહ –

    Rājā tassa kathaṃ sutvā pucchi ‘‘samma vidhura, evarūpā aggadakkhiṇeyyā brāhmaṇā kahaṃ vasantī’’ti? Uttarahimavante nandamūlakapabbhāre, mahārājāti. ‘‘Tena hi, paṇḍita, tava balena mayhaṃ te brāhmaṇe pariyesā’’ti tuṭṭhamānaso gāthamāha –

    ૨૬૯.

    269.

    ‘‘એતે ખો બ્રાહ્મણા વિધુર, સીસવન્તો બહુસ્સુતા;

    ‘‘Ete kho brāhmaṇā vidhura, sīsavanto bahussutā;

    એતે વિધુર પરિયેસ, ખિપ્પઞ્ચ ને નિમન્તયા’’તિ.

    Ete vidhura pariyesa, khippañca ne nimantayā’’ti.

    મહાસત્તો ‘‘સાધૂ’’તિ તસ્સ વચનં સમ્પટિચ્છિત્વા ‘‘તેન હિ, મહારાજ, નગરં અલઙ્કારાપેત્વા સબ્બે નગરવાસિનો દાનં દત્વા ઉપોસથં અધિટ્ઠાય સમાદિન્નસીલા હોન્તૂ’’તિ ભેરિં ચરાપેત્વા ‘‘તુમ્હેપિ સદ્ધિં પરિજનેન ઉપોસથં સમાદિયથા’’તિ વત્વા સયં પાતોવ ભુઞ્જિત્વા ઉપોસથં સમાદાય સાયન્હસમયે જાતિપુપ્ફપુણ્ણં સુવણ્ણસમુગ્ગં આહરાપેત્વા રઞ્ઞા સદ્ધિં પઞ્ચપતિટ્ઠિતં પતિટ્ઠહિત્વા પચ્ચેકબુદ્ધાનં ગુણે અનુસ્સરિત્વા વન્દિત્વા ‘‘ઉત્તરહિમવન્તે નન્દમૂલકપબ્ભારવાસિનો પઞ્ચસતા પચ્ચેકબુદ્ધા સ્વે અમ્હાકં ભિક્ખં ગણ્હન્તૂ’’તિ નિમન્તેત્વા આકાસે અટ્ઠ પુપ્ફમુટ્ઠિયો વિસ્સજ્જેસિ. તદા તત્થ પઞ્ચસતા પચ્ચેકબુદ્ધા વસન્તિ, પુપ્ફાનિ ગન્ત્વા તેસં ઉપરિ પતિંસુ. તે આવજ્જેન્તા તં કારણં ઞત્વા ‘‘મારિસા, વિધુરપણ્ડિતેન નિમન્તિતમ્હ, ન ખો પનેસ ઇત્તરસત્તો, બુદ્ધઙ્કુરો એસ, ઇમસ્મિંયેવ કપ્પે બુદ્ધો ભવિસ્સતિ, કરિસ્સામસ્સ સઙ્ગહ’’ન્તિ નિમન્તનં અધિવાસયિંસુ. મહાસત્તો પુપ્ફાનં અનાગમનસઞ્ઞાય અધિવાસિતભાવં ઞત્વા ‘‘મહારાજ, સ્વે પચ્ચેકબુદ્ધા આગમિસ્સન્તિ, સક્કારસમ્માનં કરોહી’’તિ આહ. રાજા પુનદિવસે મહાસક્કારં કત્વા મહાતલે મહારહાનિ આસનાનિ પઞ્ઞપેસિ. પચ્ચેકબુદ્ધા અનોતત્તદહે કતસરીરપટિજગ્ગના વેલં સલ્લક્ખેત્વા આકાસેનાગન્ત્વા રાજઙ્ગણે ઓતરિંસુ. રાજા ચ બોધિસત્તો ચ પસન્નમાનસા તેસં હત્થતો પત્તાનિ ગહેત્વા પાસાદં આરોપેત્વા નિસીદાપેત્વા દક્ખિણોદકં દત્વા પણીતેન ખાદનીયેન ભોજનીયેન પરિવિસિંસુ. ભત્તકિચ્ચપરિયોસાને ચ પુનદિવસત્થાયાતિ એવં સત્ત દિવસે નિમન્તેત્વા મહાદાનં દત્વા સત્તમે દિવસે સબ્બપરિક્ખારે અદંસુ. તે અનુમોદનં કત્વા આકાસેન તત્થેવ ગતા, પરિક્ખારાપિ તેહિ સદ્ધિંયેવ ગતા.

    Mahāsatto ‘‘sādhū’’ti tassa vacanaṃ sampaṭicchitvā ‘‘tena hi, mahārāja, nagaraṃ alaṅkārāpetvā sabbe nagaravāsino dānaṃ datvā uposathaṃ adhiṭṭhāya samādinnasīlā hontū’’ti bheriṃ carāpetvā ‘‘tumhepi saddhiṃ parijanena uposathaṃ samādiyathā’’ti vatvā sayaṃ pātova bhuñjitvā uposathaṃ samādāya sāyanhasamaye jātipupphapuṇṇaṃ suvaṇṇasamuggaṃ āharāpetvā raññā saddhiṃ pañcapatiṭṭhitaṃ patiṭṭhahitvā paccekabuddhānaṃ guṇe anussaritvā vanditvā ‘‘uttarahimavante nandamūlakapabbhāravāsino pañcasatā paccekabuddhā sve amhākaṃ bhikkhaṃ gaṇhantū’’ti nimantetvā ākāse aṭṭha pupphamuṭṭhiyo vissajjesi. Tadā tattha pañcasatā paccekabuddhā vasanti, pupphāni gantvā tesaṃ upari patiṃsu. Te āvajjentā taṃ kāraṇaṃ ñatvā ‘‘mārisā, vidhurapaṇḍitena nimantitamha, na kho panesa ittarasatto, buddhaṅkuro esa, imasmiṃyeva kappe buddho bhavissati, karissāmassa saṅgaha’’nti nimantanaṃ adhivāsayiṃsu. Mahāsatto pupphānaṃ anāgamanasaññāya adhivāsitabhāvaṃ ñatvā ‘‘mahārāja, sve paccekabuddhā āgamissanti, sakkārasammānaṃ karohī’’ti āha. Rājā punadivase mahāsakkāraṃ katvā mahātale mahārahāni āsanāni paññapesi. Paccekabuddhā anotattadahe katasarīrapaṭijagganā velaṃ sallakkhetvā ākāsenāgantvā rājaṅgaṇe otariṃsu. Rājā ca bodhisatto ca pasannamānasā tesaṃ hatthato pattāni gahetvā pāsādaṃ āropetvā nisīdāpetvā dakkhiṇodakaṃ datvā paṇītena khādanīyena bhojanīyena parivisiṃsu. Bhattakiccapariyosāne ca punadivasatthāyāti evaṃ satta divase nimantetvā mahādānaṃ datvā sattame divase sabbaparikkhāre adaṃsu. Te anumodanaṃ katvā ākāsena tattheva gatā, parikkhārāpi tehi saddhiṃyeva gatā.

    સત્થા ઇમં ધમ્મદેસનં આહરિત્વા ‘‘અનચ્છરિયં, ભિક્ખવે, કોસલરઞ્ઞો મમ ઉપટ્ઠાકસ્સ સતો વિચેય્યદાનં દાતું, પોરાણકપણ્ડિતા અનુપ્પન્નેપિ બુદ્ધે દાનં અદંસુયેવા’’તિ વત્વા જાતકં સમોધાનેસિ – ‘‘તદા રાજા આનન્દો અહોસિ, વિધુરપણ્ડિતો પન અહમેવ અહોસિ’’ન્તિ.

    Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā ‘‘anacchariyaṃ, bhikkhave, kosalarañño mama upaṭṭhākassa sato viceyyadānaṃ dātuṃ, porāṇakapaṇḍitā anuppannepi buddhe dānaṃ adaṃsuyevā’’ti vatvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā rājā ānando ahosi, vidhurapaṇḍito pana ahameva ahosi’’nti.

    દસબ્રાહ્મણજાતકવણ્ણના દ્વાદસમા.

    Dasabrāhmaṇajātakavaṇṇanā dvādasamā.







    Related texts:



    તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / ખુદ્દકનિકાય • Khuddakanikāya / જાતકપાળિ • Jātakapāḷi / ૪૯૫. દસબ્રાહ્મણજાતકં • 495. Dasabrāhmaṇajātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact