Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પરિવાર-અટ્ઠકથા • Parivāra-aṭṭhakathā

    (૨) દેસનાગામિનિયાદિવણ્ણના

    (2) Desanāgāminiyādivaṇṇanā

    ૪૭૫. પઞ્ચ દેસનાગામિનિયોતિ લહુકા પઞ્ચ. છ સપ્પટિકમ્માતિ પારાજિકં ઠપેત્વા અવસેસા. એકેત્થ અપ્પટિકમ્માતિ એકા પારાજિકાપત્તિ.

    475.Pañca desanāgāminiyoti lahukā pañca. Cha sappaṭikammāti pārājikaṃ ṭhapetvā avasesā. Ekettha appaṭikammāti ekā pārājikāpatti.

    વિનયગરુકા દ્વે વુત્તાતિ પારાજિકઞ્ચેવ સઙ્ઘાદિસેસઞ્ચ. કાયવાચસિકાનિ ચાતિ સબ્બાનેવ સિક્ખાપદાનિ કાયવાચસિકાનિ, મનોદ્વારે પઞ્ઞત્તં એકસિક્ખાપદમ્પિ નત્થિ. એકો વિકાલે ધઞ્ઞરસોતિ લોણસોવીરકં. અયમેવ હિ એકો ધઞ્ઞરસો વિકાલે વટ્ટતિ. એકા ઞત્તિચતુત્થેન સમ્મુતીતિ ભિક્ખુનોવાદકસમ્મુતિ. અયમેવ હિ એકા ઞત્તિચતુત્થકમ્મેન સમ્મુતિ અનુઞ્ઞાતા.

    Vinayagarukādve vuttāti pārājikañceva saṅghādisesañca. Kāyavācasikāni cāti sabbāneva sikkhāpadāni kāyavācasikāni, manodvāre paññattaṃ ekasikkhāpadampi natthi. Eko vikāle dhaññarasoti loṇasovīrakaṃ. Ayameva hi eko dhaññaraso vikāle vaṭṭati. Ekā ñatticatutthena sammutīti bhikkhunovādakasammuti. Ayameva hi ekā ñatticatutthakammena sammuti anuññātā.

    પારાજિકા કાયિકા દ્વેતિ ભિક્ખૂનં મેથુનપારાજિકં ભિક્ખુનીનઞ્ચ કાયસંસગ્ગપારાજિકં. દ્વે સંવાસભૂમિયોતિ અત્તના વા અત્તાનં સમાનસંવાસકં કરોતિ, સમગ્ગો વા સઙ્ઘો ઉક્ખિત્તં ઓસારેતિ. કુરુન્દિયં પન ‘‘સમાનસંવાસકભૂમિ ચ નાનાસંવાસકભૂમિ ચા’’તિ એવં દ્વે સંવાસભૂમિયો વુત્તા. દ્વિન્નં રત્તિચ્છેદોતિ પારિવાસિકસ્સ ચ માનત્તચારિકસ્સ ચ પઞ્ઞત્તા. દ્વઙ્ગુલા દુવેતિ દ્વે દ્વઙ્ગુલપઞ્ઞત્તિયો, ‘‘દ્વઙ્ગુલપબ્બપરમં આદાતબ્બ’’ન્તિ અયમેકા, ‘‘દ્વઙ્ગુલં વા દ્વેમાસં વા’’તિ અયમેકા.

    Pārājikā kāyikā dveti bhikkhūnaṃ methunapārājikaṃ bhikkhunīnañca kāyasaṃsaggapārājikaṃ. Dve saṃvāsabhūmiyoti attanā vā attānaṃ samānasaṃvāsakaṃ karoti, samaggo vā saṅgho ukkhittaṃ osāreti. Kurundiyaṃ pana ‘‘samānasaṃvāsakabhūmi ca nānāsaṃvāsakabhūmi cā’’ti evaṃ dve saṃvāsabhūmiyo vuttā. Dvinnaṃ ratticchedoti pārivāsikassa ca mānattacārikassa ca paññattā. Dvaṅgulā duveti dve dvaṅgulapaññattiyo, ‘‘dvaṅgulapabbaparamaṃ ādātabba’’nti ayamekā, ‘‘dvaṅgulaṃ vā dvemāsaṃ vā’’ti ayamekā.

    દ્વે અત્તાનં વધિત્વાનાતિ ભિક્ખુની અત્તાનં વધિત્વા દ્વે આપત્તિયો આપજ્જતિ; વધતિ રોદતિ, આપત્તિ પાચિત્તિયસ્સ; વધતિ ન રોદતિ, આપત્તિ દુક્કટસ્સ. દ્વીહિ સઙ્ઘો ભિજ્જતીતિ કમ્મેન ચ સલાકગ્ગાહેન ચ. દ્વેત્થ પઠમાપત્તિકાતિ એત્થ સકલેપિ વિનયે દ્વે પઠમાપત્તિકા ઉભિન્નં પઞ્ઞત્તિવસેન. ઇતરથા પન નવ ભિક્ખૂનં નવ ભિક્ખુનીનન્તિ અટ્ઠારસ હોન્તિ. ઞત્તિયા કરણા દુવેતિ દ્વે ઞત્તિકિચ્ચાનિ – કમ્મઞ્ચ કમ્મપાદકા ચ. નવસુ ઠાનેસુ કમ્મં હોતિ, દ્વીસુ કમ્મપાદભાવેન તિટ્ઠતિ.

    Dve attānaṃ vadhitvānāti bhikkhunī attānaṃ vadhitvā dve āpattiyo āpajjati; vadhati rodati, āpatti pācittiyassa; vadhati na rodati, āpatti dukkaṭassa. Dvīhi saṅgho bhijjatīti kammena ca salākaggāhena ca. Dvetthapaṭhamāpattikāti ettha sakalepi vinaye dve paṭhamāpattikā ubhinnaṃ paññattivasena. Itarathā pana nava bhikkhūnaṃ nava bhikkhunīnanti aṭṭhārasa honti. Ñattiyā karaṇā duveti dve ñattikiccāni – kammañca kammapādakā ca. Navasu ṭhānesu kammaṃ hoti, dvīsu kammapādabhāvena tiṭṭhati.

    પાણાતિપાતે તિસ્સોતિ ‘‘અનોદિસ્સ ઓપાતં ખણતિ, સચે મનુસ્સો મરતિ, પારાજિકં; યક્ખપેતાનં મરણે થુલ્લચ્ચયં; તિરચ્છાનગતસ્સ મરણે પાચિત્તિય’’ન્તિ ઇમા તિસ્સો હોન્તિ. વાચા પારાજિકા તયોતિ વજ્જપટિચ્છાદિકાય ઉક્ખિત્તાનુવત્તિકાય અટ્ઠવત્થુકાયાતિ. કુરુન્દિયં પન ‘‘આણત્તિયા અદિન્નાદાને, મનુસ્સમરણે, ઉત્તરિમનુસ્સધમ્મઉલ્લપને ચા’’તિ એવં તયો વુત્તા. ઓભાસના તયોતિ વચ્ચમગ્ગં પસ્સાવમગ્ગં આદિસ્સ વણ્ણાવણ્ણભાસને સઙ્ઘાદિસેસો, વચ્ચમગ્ગં પસ્સાવમગ્ગં ઠપેત્વા અધક્ખકં ઉબ્ભજાણુમણ્ડલં આદિસ્સ વણ્ણાવણ્ણભણને થુલ્લચ્ચયં, ઉબ્ભક્ખકં અધોજાણુમણ્ડલં આદિસ્સ વણ્ણાવણ્ણભણને દુક્કટં. સઞ્ચરિત્તેન વા તયોતિ પટિગ્ગણ્હાતિ વીમંસતિ પચ્ચાહરતિ , આપત્તિ સઙ્ઘાદિસેસસ્સ; પટિગ્ગણ્હાતિ વીમંસતિ ન પચ્ચાહરતિ, આપત્તિ થુલ્લચ્ચયસ્સ; પટિગ્ગણ્હાતિ ન વીમંસતિ ન પચ્ચાહરતિ, આપત્તિ દુક્કટસ્સાતિ ઇમે સઞ્ચરિત્તેન કારણભૂતેન તયો આપત્તિક્ખન્ધા હોન્તિ.

    Pāṇātipāte tissoti ‘‘anodissa opātaṃ khaṇati, sace manusso marati, pārājikaṃ; yakkhapetānaṃ maraṇe thullaccayaṃ; tiracchānagatassa maraṇe pācittiya’’nti imā tisso honti. Vācā pārājikā tayoti vajjapaṭicchādikāya ukkhittānuvattikāya aṭṭhavatthukāyāti. Kurundiyaṃ pana ‘‘āṇattiyā adinnādāne, manussamaraṇe, uttarimanussadhammaullapane cā’’ti evaṃ tayo vuttā. Obhāsanā tayoti vaccamaggaṃ passāvamaggaṃ ādissa vaṇṇāvaṇṇabhāsane saṅghādiseso, vaccamaggaṃ passāvamaggaṃ ṭhapetvā adhakkhakaṃ ubbhajāṇumaṇḍalaṃ ādissa vaṇṇāvaṇṇabhaṇane thullaccayaṃ, ubbhakkhakaṃ adhojāṇumaṇḍalaṃ ādissa vaṇṇāvaṇṇabhaṇane dukkaṭaṃ. Sañcarittena vā tayoti paṭiggaṇhāti vīmaṃsati paccāharati , āpatti saṅghādisesassa; paṭiggaṇhāti vīmaṃsati na paccāharati, āpatti thullaccayassa; paṭiggaṇhāti na vīmaṃsati na paccāharati, āpatti dukkaṭassāti ime sañcarittena kāraṇabhūtena tayo āpattikkhandhā honti.

    તયો પુગ્ગલા ન ઉપસમ્પાદેતબ્બાતિ અદ્ધાનહીનો અઙ્ગહીનો વત્થુવિપન્નો ચ તેસં નાનાકરણં વુત્તમેવ. અપિચેત્થ યો પત્તચીવરેન અપરિપૂરો, પરિપૂરો ચ ન યાચતિ, ઇમેપિ અઙ્ગહીનેનેવ સઙ્ગહિતા. માતુઘાતકાદયો ચ કરણદુક્કટકા પણ્ડકઉભતોબ્યઞ્જનકતિરચ્છાનગતસઙ્ખાતેન વત્થુવિપન્નેનેવ સઙ્ગહિતાતિ વેદિતબ્બા. એસ નયો કુરુન્દિયં વુત્તો. તયો કમ્માનં સઙ્ગહાતિ ઞત્તિકપ્પના, વિપ્પકતપચ્ચત્તં, અતીતકરણન્તિ. તત્થ ‘‘દદેય્ય કરેય્યા’’તિઆદિભેદા ઞત્તિકપ્પના; ‘‘દેતિ કરોતી’’તિઆદિભેદં વિપ્પકતપચ્ચત્તં; ‘‘દિન્નં કત’’ન્તિઆદિભેદં અતીતકરણં નામાતિ ઇમેહિ તીહિ કમ્માનિ સઙ્ગય્હન્તિ. અપરેહિપિ તીહિ કમ્માનિ સઙ્ગય્હન્તિ – વત્થુના, ઞત્તિયા, અનુસ્સાવનાયાતિ. વત્થુસમ્પન્નઞ્હિ ઞત્તિસમ્પન્નં અનુસ્સાવનસમ્પન્નઞ્ચ કમ્મં નામ હોતિ, તેન વુત્તં ‘‘તયો કમ્માનં સઙ્ગહા’’તિ. નાસિતકા તયો નામ મેત્તિયં ભિક્ખુનિં નાસેથ, દૂસકો નાસેતબ્બો, દસહઙ્ગેહિ સમન્નાગતો સામણેરો નાસેતબ્બો, કણ્ટકં સમણુદ્દેસં નાસેથાતિ એવં લિઙ્ગસંવાસદણ્ડકમ્મનાસનાવસેન તયો નાસિતકા વેદિતબ્બા. તિણ્ણન્નં એકવાચિકાતિ ‘‘અનુજાનામિ ભિક્ખવે દ્વે તયો એકાનુસ્સાવને કાતુ’’ન્તિ વચનતો તિણ્ણં જનાનં એકુપજ્ઝાયેન નાનાચરિયેન એકાનુસ્સાવના વટ્ટતિ.

    Tayo puggalā na upasampādetabbāti addhānahīno aṅgahīno vatthuvipanno ca tesaṃ nānākaraṇaṃ vuttameva. Apicettha yo pattacīvarena aparipūro, paripūro ca na yācati, imepi aṅgahīneneva saṅgahitā. Mātughātakādayo ca karaṇadukkaṭakā paṇḍakaubhatobyañjanakatiracchānagatasaṅkhātena vatthuvipanneneva saṅgahitāti veditabbā. Esa nayo kurundiyaṃ vutto. Tayo kammānaṃ saṅgahāti ñattikappanā, vippakatapaccattaṃ, atītakaraṇanti. Tattha ‘‘dadeyya kareyyā’’tiādibhedā ñattikappanā; ‘‘deti karotī’’tiādibhedaṃ vippakatapaccattaṃ; ‘‘dinnaṃ kata’’ntiādibhedaṃ atītakaraṇaṃ nāmāti imehi tīhi kammāni saṅgayhanti. Aparehipi tīhi kammāni saṅgayhanti – vatthunā, ñattiyā, anussāvanāyāti. Vatthusampannañhi ñattisampannaṃ anussāvanasampannañca kammaṃ nāma hoti, tena vuttaṃ ‘‘tayo kammānaṃ saṅgahā’’ti. Nāsitakā tayo nāma mettiyaṃ bhikkhuniṃ nāsetha, dūsako nāsetabbo, dasahaṅgehi samannāgato sāmaṇero nāsetabbo, kaṇṭakaṃ samaṇuddesaṃ nāsethāti evaṃ liṅgasaṃvāsadaṇḍakammanāsanāvasena tayo nāsitakā veditabbā. Tiṇṇannaṃ ekavācikāti ‘‘anujānāmi bhikkhave dve tayo ekānussāvane kātu’’nti vacanato tiṇṇaṃ janānaṃ ekupajjhāyena nānācariyena ekānussāvanā vaṭṭati.

    અદિન્નાદાને તિસ્સોતિ પાદે વા અતિરેકપાદે વા પારાજિકં, અતિરેકમાસકે થુલ્લચ્ચયં, માસકે વા ઊનમાસકે વા દુક્કટં. ચતસ્સો મેથુનપચ્ચયાતિ અક્ખયિતે પારાજિકં, યેભુય્યેન ખયિતે થુલ્લચ્ચયં, વિવટકતે મુખે દુક્કટં, જતુમટ્ઠકે પાચિત્તિયં. છિન્દન્તસ્સ તિસ્સોતિ વનપ્પતિં છિન્દન્તસ્સ પારાજિકં, ભૂતગામે પાચિત્તિયં, અઙ્ગજાતે થુલ્લચ્ચયં. પઞ્ચ છડ્ડિતપચ્ચયાતિ અનોદિસ્સ વિસં છડ્ડેતિ, સચે તેન મનુસ્સો મરતિ, પારાજિકં; યક્ખપેતેસુ થુલ્લચ્ચયં; તિરચ્છાનગતે પાચિત્તિયં; વિસ્સટ્ઠિછડ્ડને સઙ્ઘાદિસેસો; સેખિયેસુ હરિતે ઉચ્ચારપસ્સાવછડ્ડને દુક્કટં – ઇમા છડ્ડિતપચ્ચયા પઞ્ચાપત્તિયો હોન્તિ.

    Adinnādāne tissoti pāde vā atirekapāde vā pārājikaṃ, atirekamāsake thullaccayaṃ, māsake vā ūnamāsake vā dukkaṭaṃ. Catasso methunapaccayāti akkhayite pārājikaṃ, yebhuyyena khayite thullaccayaṃ, vivaṭakate mukhe dukkaṭaṃ, jatumaṭṭhake pācittiyaṃ. Chindantassa tissoti vanappatiṃ chindantassa pārājikaṃ, bhūtagāme pācittiyaṃ, aṅgajāte thullaccayaṃ. Pañca chaḍḍitapaccayāti anodissa visaṃ chaḍḍeti, sace tena manusso marati, pārājikaṃ; yakkhapetesu thullaccayaṃ; tiracchānagate pācittiyaṃ; vissaṭṭhichaḍḍane saṅghādiseso; sekhiyesu harite uccārapassāvachaḍḍane dukkaṭaṃ – imā chaḍḍitapaccayā pañcāpattiyo honti.

    પાચિત્તિયેન દુક્કટા કતાતિ ભિક્ખુનોવાદકવગ્ગસ્મિં દસસુ સિક્ખાપદેસુ પાચિત્તિયેન સદ્ધિં દુક્કટા કતા એવાતિ અત્થો. ચતુરેત્થ નવકા વુત્તાતિ પઠમસિક્ખાપદમ્હિયેવ અધમ્મકમ્મે દ્વે, ધમ્મકમ્મે દ્વેતિ એવં ચત્તારો નવકા વુત્તાતિ અત્થો. દ્વિન્નં ચીવરેન ચાતિ ભિક્ખૂનં સન્તિકે ઉપસમ્પન્નાય ચીવરં દેન્તસ્સ પાચિત્તિયં, ભિક્ખુનીનં સન્તિકે ઉપસમ્પન્નાય દેન્તસ્સ દુક્કટન્તિ એવં દ્વિન્નં ભિક્ખુનીનં ચીવરં દેન્તસ્સ ચીવરેન કારણભૂતેન આપત્તિ હોતીતિ અત્થો.

    Pācittiyenadukkaṭā katāti bhikkhunovādakavaggasmiṃ dasasu sikkhāpadesu pācittiyena saddhiṃ dukkaṭā katā evāti attho. Caturettha navakā vuttāti paṭhamasikkhāpadamhiyeva adhammakamme dve, dhammakamme dveti evaṃ cattāro navakā vuttāti attho. Dvinnaṃ cīvarena cāti bhikkhūnaṃ santike upasampannāya cīvaraṃ dentassa pācittiyaṃ, bhikkhunīnaṃ santike upasampannāya dentassa dukkaṭanti evaṃ dvinnaṃ bhikkhunīnaṃ cīvaraṃ dentassa cīvarena kāraṇabhūtena āpatti hotīti attho.

    અટ્ઠ પાટિદેસનીયાતિ પાળિયં આગતા એવ. ભુઞ્જન્તામકધઞ્ઞેન પાચિત્તિયેન દુક્કટા કતાતિ આમકધઞ્ઞં વિઞ્ઞાપેત્વા ભુઞ્જન્તિયા પાચિત્તિયેન સદ્ધિં દુક્કટા કતાયેવ.

    Aṭṭha pāṭidesanīyāti pāḷiyaṃ āgatā eva. Bhuñjantāmakadhaññena pācittiyena dukkaṭā katāti āmakadhaññaṃ viññāpetvā bhuñjantiyā pācittiyena saddhiṃ dukkaṭā katāyeva.

    ગચ્છન્તસ્સ ચતસ્સોતિ ભિક્ખુનિયા વા માતુગામેન વા સદ્ધિં સંવિધાય ગચ્છન્તસ્સ દુક્કટં, ગામૂપચારોક્કમને પાચિત્તિયં, યા ભિક્ખુની એકા ગામન્તરં ગચ્છતિ, તસ્સા ગામૂપચારં ઓક્કમન્તિયા પઠમપાદે થુલ્લચ્ચયં, દુતિયપાદે સઙ્ઘાદિસેસોતિ ગચ્છન્તસ્સ ઇમા ચતસ્સો આપત્તિયો હોન્તિ. ઠિતસ્સ ચાપિ તત્તકાતિ ઠિતસ્સપિ ચતસ્સો એવાતિ અત્થો. કથં? ભિક્ખુની અન્ધકારે વા પટિચ્છન્ને વા ઓકાસે મિત્તસન્થવવસેન પુરિસસ્સ હત્થપાસે તિટ્ઠતિ, પાચિત્તિયં; હત્થપાસં વિજહિત્વા તિટ્ઠતિ, દુક્કટં; અરુણુગ્ગમનકાલે દુતિયિકાય હત્થપાસં વિજહન્તી તિટ્ઠતિ, થુલ્લચ્ચયં; વિજહિત્વા તિટ્ઠતિ, સઙ્ઘાદિસેસોતિ નિસિન્નસ્સ ચતસ્સો આપત્તિયો. નિપન્નસ્સાપિ તત્તકાતિ સચેપિ હિ સા નિસીદતિ વા નિપજ્જતિ વા, એતાયેવ ચતસ્સો આપત્તિયો આપજ્જતિ.

    Gacchantassa catassoti bhikkhuniyā vā mātugāmena vā saddhiṃ saṃvidhāya gacchantassa dukkaṭaṃ, gāmūpacārokkamane pācittiyaṃ, yā bhikkhunī ekā gāmantaraṃ gacchati, tassā gāmūpacāraṃ okkamantiyā paṭhamapāde thullaccayaṃ, dutiyapāde saṅghādisesoti gacchantassa imā catasso āpattiyo honti. Ṭhitassa cāpi tattakāti ṭhitassapi catasso evāti attho. Kathaṃ? Bhikkhunī andhakāre vā paṭicchanne vā okāse mittasanthavavasena purisassa hatthapāse tiṭṭhati, pācittiyaṃ; hatthapāsaṃ vijahitvā tiṭṭhati, dukkaṭaṃ; aruṇuggamanakāle dutiyikāya hatthapāsaṃ vijahantī tiṭṭhati, thullaccayaṃ; vijahitvā tiṭṭhati, saṅghādisesoti nisinnassa catasso āpattiyo. Nipannassāpi tattakāti sacepi hi sā nisīdati vā nipajjati vā, etāyeva catasso āpattiyo āpajjati.







    Related texts:



    તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / પરિવારપાળિ • Parivārapāḷi / ૨. દેસનાગામિનિયાદિઆપત્તિ • 2. Desanāgāminiyādiāpatti

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / દેસનાગામિનિયાદિવણ્ણના • Desanāgāminiyādivaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / કાયિકાદિઆપત્તિવણ્ણના • Kāyikādiāpattivaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / કાયિકાદિઆપત્તિવણ્ણના • Kāyikādiāpattivaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / (૨) દેસનાગામિનિયાદિવણ્ણના • (2) Desanāgāminiyādivaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact