Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ચૂળવગ્ગપાળિ • Cūḷavaggapāḷi

    દેવદત્તવત્થુ

    Devadattavatthu

    ૩૩૩. અથ ખો ભગવા અનુપિયાયં યથાભિરન્તં વિહરિત્વા યેન કોસમ્બી તેન ચારિકં પક્કામિ. અનુપુબ્બેન ચારિકં ચરમાનો યેન કોસમ્બી તદવસરિ. તત્ર સુદં ભગવા કોસમ્બિયં વિહરતિ ઘોસિતારામે. અથ ખો દેવદત્તસ્સ રહોગતસ્સ પટિસલ્લીનસ્સ એવં ચેતસો પરિવિતક્કો ઉદપાદિ – ‘‘કં નુ ખો અહં પસાદેય્યં, યસ્મિં મે પસન્ને બહુલાભસક્કારો ઉપ્પજ્જેય્યા’’તિ? અથ ખો દેવદત્તસ્સ એતદહોસિ – ‘‘અયં ખો અજાતસત્તુ કુમારો તરુણો ચેવ આયતિં ભદ્દો ચ. યંનૂનાહં અજાતસત્તું કુમારં પસાદેય્યં. તસ્મિં મે પસન્ને બહુલાભસક્કારો ઉપ્પજ્જિસ્સતી’’તિ.

    333. Atha kho bhagavā anupiyāyaṃ yathābhirantaṃ viharitvā yena kosambī tena cārikaṃ pakkāmi. Anupubbena cārikaṃ caramāno yena kosambī tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā kosambiyaṃ viharati ghositārāme. Atha kho devadattassa rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘‘kaṃ nu kho ahaṃ pasādeyyaṃ, yasmiṃ me pasanne bahulābhasakkāro uppajjeyyā’’ti? Atha kho devadattassa etadahosi – ‘‘ayaṃ kho ajātasattu kumāro taruṇo ceva āyatiṃ bhaddo ca. Yaṃnūnāhaṃ ajātasattuṃ kumāraṃ pasādeyyaṃ. Tasmiṃ me pasanne bahulābhasakkāro uppajjissatī’’ti.

    અથ ખો દેવદત્તો સેનાસનં સંસામેત્વા પત્તચીવરમાદાય યેન રાજગહં તેન પક્કામિ. અનુપુબ્બેન યેન રાજગહં તદવસરિ. અથ ખો દેવદત્તો સકવણ્ણં પટિસંહરિત્વા કુમારકવણ્ણં અભિનિમ્મિનિત્વા અહિમેખલિકાય અજાતસત્તુસ્સ કુમારસ્સ ઉચ્છઙ્ગે 1 પાતુરહોસિ. અથ ખો અજાતસત્તુ કુમારો ભીતો અહોસિ, ઉબ્બિગ્ગો ઉસ્સઙ્કી ઉત્રસ્તો. અથ ખો દેવદત્તો અજાતસત્તું કુમારં એતદવોચ – ‘‘ભાયસિ મં ત્વં કુમારા’’તિ? ‘‘આમ, ભાયામિ. કોસિ ત્વ’’ન્તિ? ‘‘અહં દેવદત્તો’’તિ. ‘‘સચે ખો ત્વં, ભન્તે, અય્યો દેવદત્તો, ઇઙ્ઘ સકેનેવ વણ્ણેન પાતુભવસ્સૂ’’તિ. અથ ખો દેવદત્તો કુમારકવણ્ણં પટિસંહરિત્વા સઙ્ઘાટિપત્તચીવરધરો અજાતસત્તુસ્સ કુમારસ્સ પુરતો અટ્ઠાસિ. અથ ખો અજાતસત્તુ કુમારો દેવદત્તસ્સ ઇમિના ઇદ્ધિપાટિહારિયેન અભિપ્પસન્નો પઞ્ચહિ રથસતેહિ સાયં પાતં ઉપટ્ઠાનં ગચ્છતિ, પઞ્ચ ચ થાલિપાકસતાનિ ભત્તાભિહારો અભિહરીયતિ. અથ ખો દેવદત્તસ્સ લાભસક્કારસિલોકેન અભિભૂતસ્સ પરિયાદિન્નચિત્તસ્સ એવરૂપં ઇચ્છાગતં ઉપ્પજ્જિ – ‘‘અહં ભિક્ખુસઙ્ઘં પરિહરિસ્સામી’’તિ . સહ ચિત્તુપ્પાદાવ દેવદત્તો તસ્સા ઇદ્ધિયા પરિહાયિ.

    Atha kho devadatto senāsanaṃ saṃsāmetvā pattacīvaramādāya yena rājagahaṃ tena pakkāmi. Anupubbena yena rājagahaṃ tadavasari. Atha kho devadatto sakavaṇṇaṃ paṭisaṃharitvā kumārakavaṇṇaṃ abhinimminitvā ahimekhalikāya ajātasattussa kumārassa ucchaṅge 2 pāturahosi. Atha kho ajātasattu kumāro bhīto ahosi, ubbiggo ussaṅkī utrasto. Atha kho devadatto ajātasattuṃ kumāraṃ etadavoca – ‘‘bhāyasi maṃ tvaṃ kumārā’’ti? ‘‘Āma, bhāyāmi. Kosi tva’’nti? ‘‘Ahaṃ devadatto’’ti. ‘‘Sace kho tvaṃ, bhante, ayyo devadatto, iṅgha sakeneva vaṇṇena pātubhavassū’’ti. Atha kho devadatto kumārakavaṇṇaṃ paṭisaṃharitvā saṅghāṭipattacīvaradharo ajātasattussa kumārassa purato aṭṭhāsi. Atha kho ajātasattu kumāro devadattassa iminā iddhipāṭihāriyena abhippasanno pañcahi rathasatehi sāyaṃ pātaṃ upaṭṭhānaṃ gacchati, pañca ca thālipākasatāni bhattābhihāro abhiharīyati. Atha kho devadattassa lābhasakkārasilokena abhibhūtassa pariyādinnacittassa evarūpaṃ icchāgataṃ uppajji – ‘‘ahaṃ bhikkhusaṅghaṃ pariharissāmī’’ti . Saha cittuppādāva devadatto tassā iddhiyā parihāyi.

    3 તેન ખો પન સમયેન કકુધો નામ કોળિયપુત્તો, આયસ્મતો મહામોગ્ગલ્લાનસ્સ ઉપટ્ઠાકો, અધુના કાલઙ્કતો અઞ્ઞતરં મનોમયં કાયં ઉપપન્નો. તસ્સ એવરૂપો અત્તભાવપ્પટિલાભો હોતિ – સેય્યથાપિ નામ દ્વે વા તીણિ વા માગધકાનિ 4 ગામક્ખેત્તાનિ. સો તેન અત્તભાવપ્પટિલાભેન નેવ અત્તાનં ન પરં બ્યાબાધેતિ. અથ ખો કકુધો દેવપુત્તો યેનાયસ્મા મહામોગ્ગલ્લાનો તેનુપસઙ્કમિ, ઉપસઙ્કમિત્વા આયસ્મન્તં મહામોગ્ગલ્લાનં અભિવાદેત્વા એકમન્તં અટ્ઠાસિ. એકમન્તં ઠિતો ખો કકુધો દેવપુત્તો આયસ્મન્તં મહામોગ્ગલ્લાનં એતદવોચ – ‘‘દેવદત્તસ્સ, ભન્તે, લાભસક્કારસિલોકેન અભિભૂતસ્સ પરિયાદિન્નચિત્તસ્સ 5 એવરૂપં ઇચ્છાગતં ઉપ્પજ્જિ – ‘અહં ભિક્ખુસઙ્ઘં પરિહરિસ્સામી’તિ. સહ ચિત્તુપ્પાદાવ ભન્તે, દેવદત્તો તસ્સા ઇદ્ધિયા પરિહીનો’’તિ. ઇદમવોચ કકુધો દેવપુત્તો. ઇદં વત્વા આયસ્મન્તં મહામોગ્ગલ્લાનં અભિવાદેત્વા પદક્ખિણં કત્વા તત્થેવ અન્તરધાયિ.

    6 Tena kho pana samayena kakudho nāma koḷiyaputto, āyasmato mahāmoggallānassa upaṭṭhāko, adhunā kālaṅkato aññataraṃ manomayaṃ kāyaṃ upapanno. Tassa evarūpo attabhāvappaṭilābho hoti – seyyathāpi nāma dve vā tīṇi vā māgadhakāni 7 gāmakkhettāni. So tena attabhāvappaṭilābhena neva attānaṃ na paraṃ byābādheti. Atha kho kakudho devaputto yenāyasmā mahāmoggallāno tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho kakudho devaputto āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ etadavoca – ‘‘devadattassa, bhante, lābhasakkārasilokena abhibhūtassa pariyādinnacittassa 8 evarūpaṃ icchāgataṃ uppajji – ‘ahaṃ bhikkhusaṅghaṃ pariharissāmī’ti. Saha cittuppādāva bhante, devadatto tassā iddhiyā parihīno’’ti. Idamavoca kakudho devaputto. Idaṃ vatvā āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tattheva antaradhāyi.

    અથ ખો આયસ્મા મહામોગ્ગલ્લાનો યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ , ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિ . એકમન્તં નિસિન્નો ખો આયસ્મા મહામોગ્ગલ્લાનો ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘કકુધો નામ, ભન્તે, કોળિયપુત્તો મમ ઉપટ્ઠાકો અધુના કાલઙ્કતો અઞ્ઞતરં મનોમયં કાયં ઉપપન્નો. તસ્સ એવરૂપો અત્તભાવપ્પટિલાભો – સેય્યથાપિ નામ દ્વે વા તીણિ વા માગધકાનિ ગામક્ખેત્તાનિ. સો તેન અત્તભાવપ્પટિલાભેન નેવ અત્તાનં ન પરં બ્યાબાધેતિ. અથ ખો, ભન્તે, કકુધો દેવપુત્તો યેનાહં તેનુપસઙ્કમિ, ઉપસઙ્કમિત્વા મં અભિવાદેત્વા એકમન્તં અટ્ઠાસિ. એકમન્તં ઠિતો ખો, ભન્તે, કકુધો દેવપુત્તો મં એતદવોચ – ‘દેવદત્તસ્સ, ભન્તે, લાભસક્કારસિલોકેન અભિભૂતસ્સ પરિયાદિન્નચિત્તસ્સ એવરૂપં ઇચ્છાગતં ઉપ્પજ્જિ – અહં ભિક્ખુસઙ્ઘં પરિહરિસ્સામીતિ. સહ ચિત્તુપ્પાદાવ ભન્તે, દેવદત્તો તસ્સા ઇદ્ધિયા પરિહીનો’તિ. ઇદમવોચ, ભન્તે, કકુધો દેવપુત્તો. ઇદં વત્વા મં અભિવાદેત્વા પદક્ખિણં કત્વા તત્થેવ અન્તરધાયી’’તિ.

    Atha kho āyasmā mahāmoggallāno yena bhagavā tenupasaṅkami , upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi . Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā mahāmoggallāno bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kakudho nāma, bhante, koḷiyaputto mama upaṭṭhāko adhunā kālaṅkato aññataraṃ manomayaṃ kāyaṃ upapanno. Tassa evarūpo attabhāvappaṭilābho – seyyathāpi nāma dve vā tīṇi vā māgadhakāni gāmakkhettāni. So tena attabhāvappaṭilābhena neva attānaṃ na paraṃ byābādheti. Atha kho, bhante, kakudho devaputto yenāhaṃ tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho, bhante, kakudho devaputto maṃ etadavoca – ‘devadattassa, bhante, lābhasakkārasilokena abhibhūtassa pariyādinnacittassa evarūpaṃ icchāgataṃ uppajji – ahaṃ bhikkhusaṅghaṃ pariharissāmīti. Saha cittuppādāva bhante, devadatto tassā iddhiyā parihīno’ti. Idamavoca, bhante, kakudho devaputto. Idaṃ vatvā maṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tattheva antaradhāyī’’ti.

    ‘‘કિં પન તે, મોગ્ગલ્લાન, કકુધો દેવપુત્તો ચેતસા ચેતો પરિચ્ચ વિદિતો? યં કિઞ્ચિ કકુધો દેવપુત્તો ભાસતિ સબ્બં તં તથેવ હોતિ, નો અઞ્ઞથા’’તિ? ‘‘ચેતસા ચેતો પરિચ્ચ વિદિતો ચ મે, ભન્તે, કકુધો દેવપુત્તો. યં કિઞ્ચિ કકુધો દેવપુત્તો ભાસતિ સબ્બં તં તથેવ હોતિ, નો અઞ્ઞથા’’તિ. ‘‘રક્ખસ્સેતં, મોગ્ગલ્લાન, વાચં. રક્ખસ્સેતં, મોગ્ગલ્લાન, વાચં. ઇદાનિ સો મોઘપુરિસો અત્તનાવ અત્તાનં પાતુકરિસ્સતિ.

    ‘‘Kiṃ pana te, moggallāna, kakudho devaputto cetasā ceto paricca vidito? Yaṃ kiñci kakudho devaputto bhāsati sabbaṃ taṃ tatheva hoti, no aññathā’’ti? ‘‘Cetasā ceto paricca vidito ca me, bhante, kakudho devaputto. Yaṃ kiñci kakudho devaputto bhāsati sabbaṃ taṃ tatheva hoti, no aññathā’’ti. ‘‘Rakkhassetaṃ, moggallāna, vācaṃ. Rakkhassetaṃ, moggallāna, vācaṃ. Idāni so moghapuriso attanāva attānaṃ pātukarissati.







    Footnotes:
    1. ઉચ્ચઙ્કે (સ્યા॰)
    2. uccaṅke (syā.)
    3. અ॰ નિ॰ ૫.૧૦૦
    4. માગધિકાનિ (સ્યા॰)
    5. પરિયાદિણ્ણચિત્તસ્સ (ક॰)
    6. a. ni. 5.100
    7. māgadhikāni (syā.)
    8. pariyādiṇṇacittassa (ka.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ચૂળવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / છસક્યપબ્બજ્જાકથા • Chasakyapabbajjākathā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / છસક્યપબ્બજ્જાકથાવણ્ણના • Chasakyapabbajjākathāvaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / છસક્યપબ્બજ્જાકથાવણ્ણના • Chasakyapabbajjākathāvaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / છસક્યપબ્બજ્જાકથાદિવણ્ણના • Chasakyapabbajjākathādivaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / છસક્યપબ્બજ્જાકથા • Chasakyapabbajjākathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact