Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
૭. બ્રાહ્મણસંયુત્તં
7. Brāhmaṇasaṃyuttaṃ
૧. અરહન્તવગ્ગો
1. Arahantavaggo
૧. ધનઞ્જાનીસુત્તવણ્ણના
1. Dhanañjānīsuttavaṇṇanā
૧૮૭. ધનઞ્જાનિગોત્તાતિ એત્થ પુબ્બપુરિસતો આગતસ્સ કુલવંસસ્સ નામાભિધાનસઙ્ખાતં ગં તાયતીતિ ગોત્તં. (કિં પન તન્તિ? અઞ્ઞકુલપરમ્પરાસાધારણં તસ્સ કુલસ્સ આદિપુરિસસમુદાગતં તંકુલપરિયાપન્નસાધારણં સામઞ્ઞરૂપન્તિ દટ્ઠબ્બં.) ધનઞ્જાનિગોત્તં એતિસ્સન્તિ ધનઞ્જાનિગોત્તા. તસ્સા ઉદાનસ્સ કારણં પુચ્છિત્વા આદિતો પટ્ઠાય વિભાવેતું ‘‘સો કિરા’’તિઆદિ વુત્તં. નાનારસભોજનં દેતીતિ યોજના. પઞ્ચગોરસસમ્પાદિતં સાલિભત્તં સૂપસાકબ્યઞ્જનં નાનારસં બ્રાહ્મણભોજનં. મણ્ડલગ્ગખગ્ગન્તિ મણ્ડલગ્ગસઙ્ખાતં ખગ્ગં. દુવિધો હિ ખગ્ગો મણ્ડલગ્ગો દીઘગ્ગોતિ. તત્થ યસ્સ અગ્ગો મણ્ડલાકારેન ઠિતો, સો મણ્ડલગ્ગો. યસ્સ પન અસિપુત્તિકા વિય દીઘો, સો દીઘગ્ગો.
187.Dhanañjānigottāti ettha pubbapurisato āgatassa kulavaṃsassa nāmābhidhānasaṅkhātaṃ gaṃ tāyatīti gottaṃ. (Kiṃ pana tanti? Aññakulaparamparāsādhāraṇaṃ tassa kulassa ādipurisasamudāgataṃ taṃkulapariyāpannasādhāraṇaṃ sāmaññarūpanti daṭṭhabbaṃ.) Dhanañjānigottaṃ etissanti dhanañjānigottā. Tassā udānassa kāraṇaṃ pucchitvā ādito paṭṭhāya vibhāvetuṃ ‘‘so kirā’’tiādi vuttaṃ. Nānārasabhojanaṃ detīti yojanā. Pañcagorasasampāditaṃ sālibhattaṃ sūpasākabyañjanaṃ nānārasaṃ brāhmaṇabhojanaṃ. Maṇḍalaggakhagganti maṇḍalaggasaṅkhātaṃ khaggaṃ. Duvidho hi khaggo maṇḍalaggo dīghaggoti. Tattha yassa aggo maṇḍalākārena ṭhito, so maṇḍalaggo. Yassa pana asiputtikā viya dīgho, so dīghaggo.
સાસનાતિ અનુસાસના. ‘‘નમો…પે॰… સમ્બુદ્ધસ્સા’’તિ એવં વુત્તા પઞ્ચપદિકગાથા. સત્થુસાસને હિ લોકિયચ્છન્દં અનપેક્ખિત્વા એસા પઞ્ચપદિકગાથાતિ દટ્ઠબ્બા. ઓક્કાવરધરાતિ પુબ્બપુરિસસઙ્ખાતઉક્કાકવંસવરધારિકા. સક્કાતિ સક્કુણેય્યં.
Sāsanāti anusāsanā. ‘‘Namo…pe… sambuddhassā’’ti evaṃ vuttā pañcapadikagāthā. Satthusāsane hi lokiyacchandaṃ anapekkhitvā esā pañcapadikagāthāti daṭṭhabbā. Okkāvaradharāti pubbapurisasaṅkhātaukkākavaṃsavaradhārikā. Sakkāti sakkuṇeyyaṃ.
એવન્તિ ‘‘સચે મે અઙ્ગમઙ્ગાની’’તિઆદિના ઇમિના પકારેન. ‘‘પઞ્ચ ગાથાસતાનિ પન અટ્ઠકથં આરુળ્હાનિ, ઇધ પન દ્વે એવ ઉદ્ધટા’’તિ વદન્તિ. પહરિતું વાતિ એકવારમ્પિ હત્થેન વા પાદેન વા પહરિતુમ્પિ પરામસિતુમ્પિ અસક્કોન્તોતિ અત્થો. સો હિ તસ્સા અરિયસાવિકાય આનુભાવેન અત્તનો સામત્થિયેન વસે વત્તાપનત્થં સન્તજ્જિત્વાપિ તદનુવત્તન્તો નિબ્બિસો અહોસિ. તેનાહ ‘‘ભોતી’’તિઆદિ.
Evanti ‘‘sace me aṅgamaṅgānī’’tiādinā iminā pakārena. ‘‘Pañca gāthāsatāni pana aṭṭhakathaṃ āruḷhāni, idha pana dve eva uddhaṭā’’ti vadanti. Paharituṃ vāti ekavārampi hatthena vā pādena vā paharitumpi parāmasitumpi asakkontoti attho. So hi tassā ariyasāvikāya ānubhāvena attano sāmatthiyena vase vattāpanatthaṃ santajjitvāpi tadanuvattanto nibbiso ahosi. Tenāha ‘‘bhotī’’tiādi.
તસ્સ બ્રાહ્મણસ્સાતિ અત્તનો સામિકબ્રાહ્મણસ્સ. ઉપસંહરન્તીતિ ઉપનેન્તી. તસ્મિં સમયેતિ તસ્મિં દુક્ખુપ્પત્તિકાલે ‘‘સબ્બે સઙ્ખારા દુક્ખા’’તિ ભગવતો વચનં અનુસ્સરિત્વા ‘‘દસબલસ્સ ભગવતો’’તિઆદીસુ યથાપરિચિતં ગુણપદં અનુસ્સરિ. તેનાહ ‘‘દસબલં સરી’’તિ.
Tassa brāhmaṇassāti attano sāmikabrāhmaṇassa. Upasaṃharantīti upanentī. Tasmiṃ samayeti tasmiṃ dukkhuppattikāle ‘‘sabbe saṅkhārā dukkhā’’ti bhagavato vacanaṃ anussaritvā ‘‘dasabalassa bhagavato’’tiādīsu yathāparicitaṃ guṇapadaṃ anussari. Tenāha ‘‘dasabalaṃ sarī’’ti.
ખન્તિસોરચ્ચરહિતતાય કુજ્ઝિત્વા. ભિજ્જિત્વાતિ સંયતાભાવતો તસ્સ બ્રાહ્મણસ્સ અન્તરે મેત્તિભેદેન ભિજ્જિત્વા. એવમેવાતિ યથા એતરહિ અકારણેન, એવમેવ અઞ્ઞદાપિ અકારણેનાતિ અત્થો. નિક્કારણતાદીપને એવં-સદ્દો, એવ-સદ્દો પન અવધારણત્થો. નિક્કારણતા ચ નામ નિરત્થકતા, નિરત્થકવિપ્પલાપભાવેનેત્થ એવં-સદ્દસ્સ ગહણે પવત્તિ ગવેસિતબ્બા. ગરહત્થો વાયં એવં-સદ્દો અનેકત્થત્તા નિપાતાનં. ગરહત્થતા ચસ્સ વસલિસદ્દસન્નિધાનતો પાકટા એવ.
Khantisoraccarahitatāya kujjhitvā. Bhijjitvāti saṃyatābhāvato tassa brāhmaṇassa antare mettibhedena bhijjitvā. Evamevāti yathā etarahi akāraṇena, evameva aññadāpi akāraṇenāti attho. Nikkāraṇatādīpane evaṃ-saddo, eva-saddo pana avadhāraṇattho. Nikkāraṇatā ca nāma niratthakatā, niratthakavippalāpabhāvenettha evaṃ-saddassa gahaṇe pavatti gavesitabbā. Garahattho vāyaṃ evaṃ-saddo anekatthattā nipātānaṃ. Garahatthatā cassa vasalisaddasannidhānato pākaṭā eva.
ગામનિગમરટ્ઠપૂજિતોતિ ઇમિના ગામનિગમરટ્ઠસામિકેહિ પૂજિતભાવો દીપિતો ગામાદીનં તેસં વસે વત્તનતો. અસુકસ્સ નામ પુગ્ગલસ્સ. સેસન્તિ અભિક્કન્તન્તિઆદિ, યમ્પિ ચઞ્ઞં ઇધાગતં હેટ્ઠા વણ્ણિતઞ્ચ.
Gāmanigamaraṭṭhapūjitoti iminā gāmanigamaraṭṭhasāmikehi pūjitabhāvo dīpito gāmādīnaṃ tesaṃ vase vattanato. Asukassa nāma puggalassa. Sesanti abhikkantantiādi, yampi caññaṃ idhāgataṃ heṭṭhā vaṇṇitañca.
ધનઞ્જાનીસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Dhanañjānīsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૧. ધનઞ્જાનીસુત્તં • 1. Dhanañjānīsuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૧. ધનઞ્જાનીસુત્તવણ્ણના • 1. Dhanañjānīsuttavaṇṇanā