| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પઞ્ચપકરણ-અટ્ઠકથા • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
૪. ધાતુયમકં
4. Dhātuyamakaṃ
૧-૧૯. ઇદાનિ તેયેવ મૂલયમકે દેસિતે કુસલાદિધમ્મે ધાતુવસેન સઙ્ગણ્હિત્વા આયતનયમકાનન્તરં દેસિતસ્સ ધાતુયમકસ્સ વણ્ણના હોતિ. તત્થ આયતનયમકે વુત્તનયેનેવ પાળિવવત્થાનં વેતિદબ્બં. ઇધાપિ હિ પણ્ણત્તિવારાદયો તયો મહાવારા, અવસેસા અન્તરવારા ચ સદ્ધિં કાલપ્પભેદાદીહિ આયતનયમકે આગતસદિસાયેવ. ઇધાપિ ચ યમકપુચ્છાસુખત્થં પટિપાટિયા અજ્ઝત્તિકબાહિરા રૂપધાતુયોવ વત્વા વિઞ્ઞાણધાતુયો વુત્તા. ધાતૂનં પન બહુત્તા ઇધ આયતનયમકતો બહુતરાનિ યમકાનિ, યમકદિગુણા પુચ્છા, પુચ્છાદિગુણા ચ અત્થા હોન્તિ. તત્થ ચક્ખુધાતુમૂલકાદીસુ યમકેસુ લબ્ભમાનાનં યમકાનં અત્થવિનિચ્છયો આયતનયમકે વુત્તનયેનેવ વેદિતબ્બો. તંસદિસાયેવ હેત્થ અત્થગતિ, તેનેવ ચ કારણેન પાળિપિ સઙ્ખિત્તા. પરિઞ્ઞાવારો પાકતિકોયેવાતિ.
1-19. Idāni teyeva mūlayamake desite kusalādidhamme dhātuvasena saṅgaṇhitvā āyatanayamakānantaraṃ desitassa dhātuyamakassa vaṇṇanā hoti. Tattha āyatanayamake vuttanayeneva pāḷivavatthānaṃ vetidabbaṃ. Idhāpi hi paṇṇattivārādayo tayo mahāvārā, avasesā antaravārā ca saddhiṃ kālappabhedādīhi āyatanayamake āgatasadisāyeva. Idhāpi ca yamakapucchāsukhatthaṃ paṭipāṭiyā ajjhattikabāhirā rūpadhātuyova vatvā viññāṇadhātuyo vuttā. Dhātūnaṃ pana bahuttā idha āyatanayamakato bahutarāni yamakāni, yamakadiguṇā pucchā, pucchādiguṇā ca atthā honti. Tattha cakkhudhātumūlakādīsu yamakesu labbhamānānaṃ yamakānaṃ atthavinicchayo āyatanayamake vuttanayeneva veditabbo. Taṃsadisāyeva hettha atthagati, teneva ca kāraṇena pāḷipi saṅkhittā. Pariññāvāro pākatikoyevāti.
ધાતુયમકવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Dhātuyamakavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / અભિધમ્મપિટક • Abhidhammapiṭaka / યમકપાળિ • Yamakapāḷi / ૪. ધાતુયમકં • 4. Dhātuyamakaṃ
ટીકા • Tīkā / અભિધમ્મપિટક (ટીકા) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / પઞ્ચપકરણ-મૂલટીકા • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ૪. ધાતુયમકં • 4. Dhātuyamakaṃ
ટીકા • Tīkā / અભિધમ્મપિટક (ટીકા) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / પઞ્ચપકરણ-અનુટીકા • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ૪. ધાતુયમકં • 4. Dhātuyamakaṃ
