Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ચૂળવગ્ગપાળિ • Cūḷavaggapāḷi |
૨. દુતિયભાણવારો
2. Dutiyabhāṇavāro
૪૫૩. અસ્સોસું ખો વેસાલિકા વજ્જિપુત્તકા ભિક્ખૂ – ‘‘યસો કિર કાકણ્ડકપુત્તો ઇદં અધિકરણં આદિયિતુકામો પક્ખં પરિયેસતિ, લભતિ ચ કિર પક્ખ’’ન્તિ. અથ ખો વેસાલિકાનં વજ્જિપુત્તકાનં ભિક્ખૂનં એતદહોસિ – ‘‘ઇદં ખો અધિકરણં કક્ખળઞ્ચ વાળઞ્ચ. કં નુ ખો મયં પક્ખં લભેય્યામ, યેન મયં ઇમસ્મિં અધિકરણે બલવન્તતરા અસ્સામા’’તિ.
453. Assosuṃ kho vesālikā vajjiputtakā bhikkhū – ‘‘yaso kira kākaṇḍakaputto idaṃ adhikaraṇaṃ ādiyitukāmo pakkhaṃ pariyesati, labhati ca kira pakkha’’nti. Atha kho vesālikānaṃ vajjiputtakānaṃ bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘idaṃ kho adhikaraṇaṃ kakkhaḷañca vāḷañca. Kaṃ nu kho mayaṃ pakkhaṃ labheyyāma, yena mayaṃ imasmiṃ adhikaraṇe balavantatarā assāmā’’ti.
અથ ખો વેસાલિકાનં વજ્જિપુત્તકાનં ભિક્ખૂનં એતદહોસિ – ‘‘અયં ખો આયસ્મા રેવતો બહુસ્સુતો આગતાગમો ધમ્મધરો વિનયધરો માતિકાધરો પણ્ડિતો વિયત્તો મેધાવી લજ્જી કુક્કુચ્ચકો સિક્ખાકામો. સચે મયં આયસ્મન્તં રેવતં પક્ખં લભેય્યામ, એવં મયં ઇમસ્મિં અધિકરણે બલવન્તતરા અસ્સામા’’તિ.
Atha kho vesālikānaṃ vajjiputtakānaṃ bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘ayaṃ kho āyasmā revato bahussuto āgatāgamo dhammadharo vinayadharo mātikādharo paṇḍito viyatto medhāvī lajjī kukkuccako sikkhākāmo. Sace mayaṃ āyasmantaṃ revataṃ pakkhaṃ labheyyāma, evaṃ mayaṃ imasmiṃ adhikaraṇe balavantatarā assāmā’’ti.
અથ ખો વેસાલિકા વજ્જિપુત્તકા ભિક્ખૂ પહૂતં સામણકં પરિક્ખારં પટિયાદેસું – પત્તમ્પિ, ચીવરમ્પિ, નિસીદનમ્પિ, સૂચિઘરમ્પિ, કાયબન્ધનમ્પિ, પરિસ્સાવનમ્પિ, ધમ્મકરણમ્પિ. અથ ખો વેસાલિકા વજ્જિપુત્તકા ભિક્ખૂ તં સામણકં પરિક્ખારં આદાય નાવાય સહજાતિં ઉજ્જવિંસુ; નાવાય પચ્ચોરોહિત્વા અઞ્ઞતરસ્મિં રુક્ખમૂલે ભત્તવિસ્સગ્ગં કરોન્તિ. અથ ખો આયસ્મતો સાળ્હસ્સ રહોગતસ્સ પટિસલ્લીનસ્સ એવં ચેતસો પરિવિતક્કો ઉદપાદિ – ‘‘કે નુ ખો ધમ્મવાદિનો – પાચીનકા વા ભિક્ખૂ, પાવેય્યકા વા’’તિ? અથ ખો આયસ્મતો સાળ્હસ્સ, ધમ્મઞ્ચ વિનયઞ્ચ ચેતસા પચ્ચવેક્ખન્તસ્સ, એતદહોસિ – ‘‘અધમ્મવાદિનો પાચીનકા ભિક્ખૂ, ધમ્મવાદિનો પાવેય્યકા 1 ભિક્ખૂ’’તિ.
Atha kho vesālikā vajjiputtakā bhikkhū pahūtaṃ sāmaṇakaṃ parikkhāraṃ paṭiyādesuṃ – pattampi, cīvarampi, nisīdanampi, sūcigharampi, kāyabandhanampi, parissāvanampi, dhammakaraṇampi. Atha kho vesālikā vajjiputtakā bhikkhū taṃ sāmaṇakaṃ parikkhāraṃ ādāya nāvāya sahajātiṃ ujjaviṃsu; nāvāya paccorohitvā aññatarasmiṃ rukkhamūle bhattavissaggaṃ karonti. Atha kho āyasmato sāḷhassa rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘‘ke nu kho dhammavādino – pācīnakā vā bhikkhū, pāveyyakā vā’’ti? Atha kho āyasmato sāḷhassa, dhammañca vinayañca cetasā paccavekkhantassa, etadahosi – ‘‘adhammavādino pācīnakā bhikkhū, dhammavādino pāveyyakā 2 bhikkhū’’ti.
અથ ખો અઞ્ઞતરા સુદ્ધાવાસકાયિકા દેવતા આયસ્મતો સાળ્હસ્સ ચેતસા ચેતોપરિવિતક્કમઞ્ઞાય – સેય્યથાપિ નામ બલવા પુરિસો સમિઞ્જિતં વા બાહં પસારેય્ય, પસારિતં વા બાહં સમ્મિઞ્જેય્ય, એવમેવ સુદ્ધાવાસેસુ દેવેસુ અન્તરહિતા – આયસ્મતો સાળ્હસ્સ સમ્મુખે પાતુરહોસિ. અથ ખો સા દેવતા આયસ્મન્તં સાળ્હં એતદવોચ – ‘‘સાધુ, ભન્તે સાળ્હ, અધમ્મવાદી પાચીનકા ભિક્ખૂ, ધમ્મવાદી પાવેય્યકા ભિક્ખૂ. તેન હિ, ભન્તે સાળ્હ, યથાધમ્મો તથા તિટ્ઠાહી’’તિ. ‘‘પુબ્બેપિ ચાહં, દેવતે, એતરહિ ચ યથાધમ્મો તથા ઠિતો ; અપિ ચાહં ન તાવ દિટ્ઠિં આવિ કરોમિ, અપ્પેવ નામ મં ઇમસ્મિં અધિકરણે સમ્મન્નેય્યા’’તિ.
Atha kho aññatarā suddhāvāsakāyikā devatā āyasmato sāḷhassa cetasā cetoparivitakkamaññāya – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ sammiñjeyya, evameva suddhāvāsesu devesu antarahitā – āyasmato sāḷhassa sammukhe pāturahosi. Atha kho sā devatā āyasmantaṃ sāḷhaṃ etadavoca – ‘‘sādhu, bhante sāḷha, adhammavādī pācīnakā bhikkhū, dhammavādī pāveyyakā bhikkhū. Tena hi, bhante sāḷha, yathādhammo tathā tiṭṭhāhī’’ti. ‘‘Pubbepi cāhaṃ, devate, etarahi ca yathādhammo tathā ṭhito ; api cāhaṃ na tāva diṭṭhiṃ āvi karomi, appeva nāma maṃ imasmiṃ adhikaraṇe sammanneyyā’’ti.
૪૫૪. અથ ખો વેસાલિકા વજ્જિપુત્તકા ભિક્ખૂ તં સામણકં પરિક્ખારં આદાય યેનાયસ્મા રેવતો તેનુપસઙ્કમિંસુ, ઉપસઙ્કમિત્વા આયસ્મન્તં રેવતં એતદવોચું – ‘‘પટિગ્ગણ્હાતુ, ભન્તે, થેરો સામણકં પરિક્ખારં – પત્તમ્પિ, ચીવરમ્પિ, નિસીદનમ્પિ, સૂચિઘરમ્પિ, કાયબન્ધનમ્પિ, પરિસ્સાવનમ્પિ, ધમ્મકરણમ્પી’’તિ. ‘‘અલં, આવુસો, પરિપુણ્ણં મે પત્તચીવર’’ન્તિ ન ઇચ્છિ પટિગ્ગહેતું.
454. Atha kho vesālikā vajjiputtakā bhikkhū taṃ sāmaṇakaṃ parikkhāraṃ ādāya yenāyasmā revato tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā āyasmantaṃ revataṃ etadavocuṃ – ‘‘paṭiggaṇhātu, bhante, thero sāmaṇakaṃ parikkhāraṃ – pattampi, cīvarampi, nisīdanampi, sūcigharampi, kāyabandhanampi, parissāvanampi, dhammakaraṇampī’’ti. ‘‘Alaṃ, āvuso, paripuṇṇaṃ me pattacīvara’’nti na icchi paṭiggahetuṃ.
તેન ખો પન સમયેન ઉત્તરો નામ ભિક્ખુ વીસતિવસ્સો આયસ્મતો રેવતસ્સ ઉપટ્ઠાકો હોતિ. અથ ખો વેસાલિકા વજ્જિપુત્તકા ભિક્ખૂ યેનાયસ્મા ઉત્તરો તેનુપસઙ્કમિંસુ, ઉપસઙ્કમિત્વા આયસ્મન્તં ઉત્તરં એતદવોચું – ‘‘પટિગ્ગણ્હાતુ આયસ્મા ઉત્તરો સામણકં પરિક્ખારં – પત્તમ્પિ, ચીવરમ્પિ, નિસીદનમ્પિ, સૂચિઘરમ્પિ, કાયબન્ધનમ્પિ, પરિસ્સાવનમ્પિ, ધમ્મકરણમ્પી’’તિ. ‘‘અલં, આવુસો, પરિપુણ્ણં મે પત્તચીવર’’ન્તિ ન ઇચ્છિ પટિગ્ગહેતું. ‘‘મનુસ્સા ખો, આવુસો ઉત્તર, ભગવતો સામણકં પરિક્ખારં ઉપનામેન્તિ. સચે ભગવા પટિગ્ગણ્હાતિ, તેનેવ તે અત્તમના હોન્તિ. નો ચે ભગવા પટિગ્ગણ્હાતિ, આયસ્મતો 3 આનન્દસ્સ ઉપનામેન્તિ – પટિગ્ગણ્હાતુ, ભન્તે, થેરો સામણકં પરિક્ખારં. યથા ભગવતા પટિગ્ગહિતો, એવમેવ સો ભવિસ્સતીતિ. પટિગ્ગણ્હાતુ આયસ્મા ઉત્તરો સામણકં પરિક્ખારં. યથા થેરેન પટિગ્ગહિતો, એવમેવ સો ભવિસ્સતી’’તિ. અથ ખો આયસ્મા ઉત્તરો વેસાલિકેહિ વજ્જિપુત્તેહિ ભિક્ખૂહિ નિપ્પીળિયમાનો એકં ચીવરં અગ્ગહેસિ. ‘‘વદેય્યાથ, આવુસો, યેન અત્થો’’તિ. ‘‘એત્તકં આયસ્મા ઉત્તરો થેરં વદેતુ; એત્તકઞ્ચ, ભન્તે, થેરો સઙ્ઘમજ્ઝે વદેતુ – ‘પુરત્થિમેસુ જનપદેસુ બુદ્ધા ભગવન્તો ઉપ્પજ્જન્તિ. ધમ્મવાદી પાચીનકા ભિક્ખૂ, અધમ્મવાદી પાવેય્યકા ભિક્ખૂ’’’તિ. ‘‘એવમાવુસો’’તિ ખો આયસ્મા ઉત્તરો વેસાલિકાનં વજ્જિપુત્તકાનં ભિક્ખૂનં પટિસ્સુત્વા યેનાયસ્મા રેવતો તેનુપસઙ્કમિ, ઉપસઙ્કમિત્વા આયસ્મન્તં રેવતં એતદવોચ – ‘‘એત્તકં, ભન્તે, થેરો સઙ્ઘમજ્ઝે વદેતુ – ‘પુરત્થિમેસુ જનપદેસુ બુદ્ધા ભગવન્તો ઉપ્પજ્જન્તિ . ધમ્મવાદી પાચીનકા ભિક્ખૂ, અધમ્મવાદી પાવેય્યકા ભિક્ખૂ’’’તિ. ‘‘અધમ્મે મં ત્વં, ભિક્ખુ, નિયોજેસી’’તિ થેરો આયસ્મન્તં ઉત્તરં પણામેસિ.
Tena kho pana samayena uttaro nāma bhikkhu vīsativasso āyasmato revatassa upaṭṭhāko hoti. Atha kho vesālikā vajjiputtakā bhikkhū yenāyasmā uttaro tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā āyasmantaṃ uttaraṃ etadavocuṃ – ‘‘paṭiggaṇhātu āyasmā uttaro sāmaṇakaṃ parikkhāraṃ – pattampi, cīvarampi, nisīdanampi, sūcigharampi, kāyabandhanampi, parissāvanampi, dhammakaraṇampī’’ti. ‘‘Alaṃ, āvuso, paripuṇṇaṃ me pattacīvara’’nti na icchi paṭiggahetuṃ. ‘‘Manussā kho, āvuso uttara, bhagavato sāmaṇakaṃ parikkhāraṃ upanāmenti. Sace bhagavā paṭiggaṇhāti, teneva te attamanā honti. No ce bhagavā paṭiggaṇhāti, āyasmato 4 ānandassa upanāmenti – paṭiggaṇhātu, bhante, thero sāmaṇakaṃ parikkhāraṃ. Yathā bhagavatā paṭiggahito, evameva so bhavissatīti. Paṭiggaṇhātu āyasmā uttaro sāmaṇakaṃ parikkhāraṃ. Yathā therena paṭiggahito, evameva so bhavissatī’’ti. Atha kho āyasmā uttaro vesālikehi vajjiputtehi bhikkhūhi nippīḷiyamāno ekaṃ cīvaraṃ aggahesi. ‘‘Vadeyyātha, āvuso, yena attho’’ti. ‘‘Ettakaṃ āyasmā uttaro theraṃ vadetu; ettakañca, bhante, thero saṅghamajjhe vadetu – ‘puratthimesu janapadesu buddhā bhagavanto uppajjanti. Dhammavādī pācīnakā bhikkhū, adhammavādī pāveyyakā bhikkhū’’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho āyasmā uttaro vesālikānaṃ vajjiputtakānaṃ bhikkhūnaṃ paṭissutvā yenāyasmā revato tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā āyasmantaṃ revataṃ etadavoca – ‘‘ettakaṃ, bhante, thero saṅghamajjhe vadetu – ‘puratthimesu janapadesu buddhā bhagavanto uppajjanti . Dhammavādī pācīnakā bhikkhū, adhammavādī pāveyyakā bhikkhū’’’ti. ‘‘Adhamme maṃ tvaṃ, bhikkhu, niyojesī’’ti thero āyasmantaṃ uttaraṃ paṇāmesi.
અથ ખો વેસાલિકા વજ્જિપુત્તકા ભિક્ખૂ આયસ્મન્તં ઉત્તરં એતદવોચું – ‘‘કિં, આવુસો ઉત્તર, થેરો આહા’’તિ? ‘‘પાપિકં નો, આવુસો, કતં. ‘અધમ્મે મં ત્વં, ભિક્ખુ, નિયોજેસી’’’તિ થેરો મં પણામેસીતિ. ‘‘નનુ ત્વં, આવુસો 5, વુડ્ઢો વીસતિવસ્સોસી’’તિ? ‘‘આમાવુસો, અપિ ચ મયં ગરુનિસ્સયં ગણ્હામા’’તિ.
Atha kho vesālikā vajjiputtakā bhikkhū āyasmantaṃ uttaraṃ etadavocuṃ – ‘‘kiṃ, āvuso uttara, thero āhā’’ti? ‘‘Pāpikaṃ no, āvuso, kataṃ. ‘Adhamme maṃ tvaṃ, bhikkhu, niyojesī’’’ti thero maṃ paṇāmesīti. ‘‘Nanu tvaṃ, āvuso 6, vuḍḍho vīsativassosī’’ti? ‘‘Āmāvuso, api ca mayaṃ garunissayaṃ gaṇhāmā’’ti.
૪૫૫. અથ ખો સઙ્ઘો તં અધિકરણં વિનિચ્છિનિતુકામો સન્નિપતિ. અથ ખો આયસ્મા રેવતો સઙ્ઘં ઞાપેસિ –
455. Atha kho saṅgho taṃ adhikaraṇaṃ vinicchinitukāmo sannipati. Atha kho āyasmā revato saṅghaṃ ñāpesi –
‘‘સુણાતુ મે, આવુસો, સઙ્ઘો. સચે મયં ઇમં અધિકરણં ઇધ વૂપસમેસ્સામ, સિયાપિ મૂલાદાયકા 7 ભિક્ખૂ પુનકમ્માય ઉક્કોટેય્યું. યદિ સઙ્ઘસ્સ પત્તકલ્લં, યત્થેવિમં અધિકરણં સમુપ્પન્નં, સઙ્ઘો તત્થેવિમં અધિકરણં વૂપસમેય્યા’’તિ.
‘‘Suṇātu me, āvuso, saṅgho. Sace mayaṃ imaṃ adhikaraṇaṃ idha vūpasamessāma, siyāpi mūlādāyakā 8 bhikkhū punakammāya ukkoṭeyyuṃ. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, yatthevimaṃ adhikaraṇaṃ samuppannaṃ, saṅgho tatthevimaṃ adhikaraṇaṃ vūpasameyyā’’ti.
અથ ખો થેરા ભિક્ખૂ વેસાલિં અગમંસુ – તં અધિકરણં વિનિચ્છિનિતુકામા.
Atha kho therā bhikkhū vesāliṃ agamaṃsu – taṃ adhikaraṇaṃ vinicchinitukāmā.
તેન ખો પન સમયેન સબ્બકામી નામ પથબ્યા સઙ્ઘત્થેરો વીસવસ્સસતિકો ઉપસમ્પદાય, આયસ્મતો આનન્દસ્સ સદ્ધિવિહારિકો, વેસાલિયં પટિવસતિ. અથ ખો આયસ્મા રેવતો આયસ્મન્તં સમ્ભૂતં સાણવાસિં એતદવોચ – ‘‘અહં, આવુસો, યસ્મિં વિહારે સબ્બકામી થેરો વિહરતિ, તં વિહારં ઉપગચ્છામિ. સો ત્વં કાલસ્સેવ આયસ્મન્તં સબ્બકામિં ઉપસઙ્કમિત્વા ઇમાનિ દસ વત્થૂનિ પુચ્છેય્યાસી’’તિ.
Tena kho pana samayena sabbakāmī nāma pathabyā saṅghatthero vīsavassasatiko upasampadāya, āyasmato ānandassa saddhivihāriko, vesāliyaṃ paṭivasati. Atha kho āyasmā revato āyasmantaṃ sambhūtaṃ sāṇavāsiṃ etadavoca – ‘‘ahaṃ, āvuso, yasmiṃ vihāre sabbakāmī thero viharati, taṃ vihāraṃ upagacchāmi. So tvaṃ kālasseva āyasmantaṃ sabbakāmiṃ upasaṅkamitvā imāni dasa vatthūni puccheyyāsī’’ti.
‘‘એવં ભન્તે’’તિ ખો આયસ્મા સમ્ભૂતો સાણવાસી આયસ્મતો રેવતસ્સ પચ્ચસ્સોસિ. અથ ખો આયસ્મા રેવતો, યસ્મિં વિહારે સબ્બકામી થેરો વિહરતિ, તં વિહારં ઉપગચ્છિ. ગબ્ભે આયસ્મતો સબ્બકામિસ્સ સેનાસનં પઞ્ઞત્તં હોતિ, ગબ્ભપ્પમુખે આયસ્મતો રેવતસ્સ. અથ ખો આયસ્મા રેવતો – અયં થેરો મહલ્લકો ન નિપજ્જતીતિ – ન સેય્યં કપ્પેસિ. આયસ્મા સબ્બકામી – અયં ભિક્ખુ આગન્તુકો કિલન્તો ન નિપજ્જતીતિ – ન સેય્યં કપ્પેસિ. અથ ખો આયસ્મા સબ્બકામી રત્તિયા પચ્ચૂસસમયં પચ્ચુટ્ઠાય આયસ્મન્તં રેવતં એતદવોચ – ‘‘કતમેન ત્વં ભૂમિ વિહારેન એતરહિ બહુલં વિહરસી’’તિ? ‘‘મેત્તાવિહારેન ખો અહં , ભન્તે, એતરહિ બહુલં વિહરામી’’તિ. ‘‘કુલ્લકવિહારેન કિર ત્વં ભૂમિ એતરહિ બહુલં વિહરસિ . કુલ્લકવિહારો એસો 9 ભૂમિ યદિદં મેત્તા’’તિ. ‘‘પુબ્બેપિ મે, ભન્તે, ગિહિભૂતસ્સ આચિણ્ણા મેત્તા. તેનાહં એતરહિપિ મેત્તાવિહારેન બહુલં વિહરામિ, અપિ ચ ખો મયા ચિરપ્પત્તં અરહત્ત’’ન્તિ. ‘‘થેરો પન, ભન્તે, કતમેન વિહારેન એતરહિ બહુલં વિહરતી’’તિ? ‘‘સુઞ્ઞતાવિહારેન ખો અહં ભૂમિ એતરહિ બહુલં વિહરામી’’તિ. ‘‘મહાપુરિસવિહારેન કિર, ભન્તે, થેરો એતરહિ બહુલં વિહરતિ. મહાપુરિસવિહારો એસો, ભન્તે, યદિદં સુઞ્ઞતા’’તિ. ‘‘પુબ્બેપિ મે ભૂમિ ગિહિભૂતસ્સ આચિણ્ણા સુઞ્ઞતા. તેનાહં એતરહિપિ સુઞ્ઞતાવિહારેન બહુલં વિહરામિ, અપિ ચ મયા ચિરપ્પત્તં અરહત્ત’’ન્તિ. અયઞ્ચરહિ થેરાનં ભિક્ખૂનં અન્તરાકથા વિપ્પકતા, અથાયસ્મા સમ્ભૂતો સાણવાસી તસ્મિં અનુપ્પત્તો હોતિ. અથ ખો આયસ્મા સમ્ભૂતો સાણવાસી યેનાયસ્મા સબ્બકામી તેનુપસઙ્કમિ, ઉપસઙ્કમિત્વા આયસ્મન્તં સબ્બકામિં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. એકમન્તં નિસિન્નો ખો આયસ્મા સમ્ભૂતો સાણવાસી આયસ્મન્તં સબ્બકામિં એતદવોચ – ‘‘ઇમે, ભન્તે, વેસાલિકા વજ્જિપુત્તકા ભિક્ખૂ વેસાલિયં દસ વત્થૂનિ દીપેન્તિ – કપ્પતિ સિઙ્ગિલોણકપ્પો, કપ્પતિ દ્વઙ્ગુલકપ્પો, કપ્પતિ ગામન્તરકપ્પો, કપ્પતિ આવાસકપ્પો, કપ્પતિ અનુમતિકપ્પો, કપ્પતિ આચિણ્ણકપ્પો, કપ્પતિ અમથિતકપ્પો, કપ્પતિ જળોગિં , પાતું કપ્પતિ અદસકં નિસીદનં, કપ્પતિ જાતરૂપરજતન્તિ. થેરેન, ભન્તે, ઉપજ્ઝાયસ્સ મૂલે બહુધમ્મો ચ વિનયો ચ પરિયત્તો. થેરસ્સ ભન્તે, ધમ્મઞ્ચ વિનયઞ્ચ પચ્ચવેક્ખન્તસ્સ કથં હોતિ? કે નુ ખો ધમ્મવાદિનો – પાચીનકા વા ભિક્ખૂ, પાવેય્યકા વા’’તિ? ‘‘તયાપિ ખો, આવુસો, ઉપજ્ઝાયસ્સ મૂલે બહુ ધમ્મો ચ વિનયો ચ પરિયત્તો. તુય્હં પન, આવુસો, ધમ્મઞ્ચ વિનયઞ્ચ પચ્ચવેક્ખન્તસ્સ કથં હોતિ? કે નુ ખો ધમ્મવાદિનો – પાચીનકા વા ભિક્ખૂ, પાવેય્યકા વા’’તિ? ‘‘મય્હં ખો, ભન્તે, ધમ્મઞ્ચ વિનયઞ્ચ પચ્ચવેક્ખન્તસ્સ એવં હોતિ – અધમ્મવાદી પાચીનકા ભિક્ખૂ, ધમ્મવાદી પાવેય્યકા ભિક્ખૂતિ; અપિ ચાહં ન તાવ દિટ્ઠિં આવિ કરોમિ, અપ્પેવ નામ મં ઇમસ્મિં અધિકરણે સમ્મન્નેય્યા’’તિ. ‘‘મય્હમ્પિ ખો, આવુસો, ધમ્મઞ્ચ વિનયઞ્ચ પચ્ચવેક્ખન્તસ્સ એવં હોતિ – અધમ્મવાદી પાચીનકા ભિક્ખૂ, ધમ્મવાદી પાવેય્યકા ભિક્ખૂતિ; અપિ ચાહં ન તાવ દિટ્ઠિં આવિ કરોમિ, અપ્પેવ નામ મં ઇમસ્મિં અધિકરણે સમ્મન્નેય્યા’’તિ.
‘‘Evaṃ bhante’’ti kho āyasmā sambhūto sāṇavāsī āyasmato revatassa paccassosi. Atha kho āyasmā revato, yasmiṃ vihāre sabbakāmī thero viharati, taṃ vihāraṃ upagacchi. Gabbhe āyasmato sabbakāmissa senāsanaṃ paññattaṃ hoti, gabbhappamukhe āyasmato revatassa. Atha kho āyasmā revato – ayaṃ thero mahallako na nipajjatīti – na seyyaṃ kappesi. Āyasmā sabbakāmī – ayaṃ bhikkhu āgantuko kilanto na nipajjatīti – na seyyaṃ kappesi. Atha kho āyasmā sabbakāmī rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya āyasmantaṃ revataṃ etadavoca – ‘‘katamena tvaṃ bhūmi vihārena etarahi bahulaṃ viharasī’’ti? ‘‘Mettāvihārena kho ahaṃ , bhante, etarahi bahulaṃ viharāmī’’ti. ‘‘Kullakavihārena kira tvaṃ bhūmi etarahi bahulaṃ viharasi . Kullakavihāro eso 10 bhūmi yadidaṃ mettā’’ti. ‘‘Pubbepi me, bhante, gihibhūtassa āciṇṇā mettā. Tenāhaṃ etarahipi mettāvihārena bahulaṃ viharāmi, api ca kho mayā cirappattaṃ arahatta’’nti. ‘‘Thero pana, bhante, katamena vihārena etarahi bahulaṃ viharatī’’ti? ‘‘Suññatāvihārena kho ahaṃ bhūmi etarahi bahulaṃ viharāmī’’ti. ‘‘Mahāpurisavihārena kira, bhante, thero etarahi bahulaṃ viharati. Mahāpurisavihāro eso, bhante, yadidaṃ suññatā’’ti. ‘‘Pubbepi me bhūmi gihibhūtassa āciṇṇā suññatā. Tenāhaṃ etarahipi suññatāvihārena bahulaṃ viharāmi, api ca mayā cirappattaṃ arahatta’’nti. Ayañcarahi therānaṃ bhikkhūnaṃ antarākathā vippakatā, athāyasmā sambhūto sāṇavāsī tasmiṃ anuppatto hoti. Atha kho āyasmā sambhūto sāṇavāsī yenāyasmā sabbakāmī tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā āyasmantaṃ sabbakāmiṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā sambhūto sāṇavāsī āyasmantaṃ sabbakāmiṃ etadavoca – ‘‘ime, bhante, vesālikā vajjiputtakā bhikkhū vesāliyaṃ dasa vatthūni dīpenti – kappati siṅgiloṇakappo, kappati dvaṅgulakappo, kappati gāmantarakappo, kappati āvāsakappo, kappati anumatikappo, kappati āciṇṇakappo, kappati amathitakappo, kappati jaḷogiṃ , pātuṃ kappati adasakaṃ nisīdanaṃ, kappati jātarūparajatanti. Therena, bhante, upajjhāyassa mūle bahudhammo ca vinayo ca pariyatto. Therassa bhante, dhammañca vinayañca paccavekkhantassa kathaṃ hoti? Ke nu kho dhammavādino – pācīnakā vā bhikkhū, pāveyyakā vā’’ti? ‘‘Tayāpi kho, āvuso, upajjhāyassa mūle bahu dhammo ca vinayo ca pariyatto. Tuyhaṃ pana, āvuso, dhammañca vinayañca paccavekkhantassa kathaṃ hoti? Ke nu kho dhammavādino – pācīnakā vā bhikkhū, pāveyyakā vā’’ti? ‘‘Mayhaṃ kho, bhante, dhammañca vinayañca paccavekkhantassa evaṃ hoti – adhammavādī pācīnakā bhikkhū, dhammavādī pāveyyakā bhikkhūti; api cāhaṃ na tāva diṭṭhiṃ āvi karomi, appeva nāma maṃ imasmiṃ adhikaraṇe sammanneyyā’’ti. ‘‘Mayhampi kho, āvuso, dhammañca vinayañca paccavekkhantassa evaṃ hoti – adhammavādī pācīnakā bhikkhū, dhammavādī pāveyyakā bhikkhūti; api cāhaṃ na tāva diṭṭhiṃ āvi karomi, appeva nāma maṃ imasmiṃ adhikaraṇe sammanneyyā’’ti.
૪૫૬. અથ ખો સઙ્ઘો તં અધિકરણં વિનિચ્છિનિતુકામો સન્નિપતિ. તસ્મિં ખો પન અધિકરણે વિનિચ્છિયમાને અનગ્ગાનિ ચેવ ભસ્સાનિ જાયન્તિ, ન ચેકસ્સ ભાસિતસ્સ અત્થો વિઞ્ઞાયતિ. અથ ખો આયસ્મા રેવતો સઙ્ઘં ઞાપેસિ –
456. Atha kho saṅgho taṃ adhikaraṇaṃ vinicchinitukāmo sannipati. Tasmiṃ kho pana adhikaraṇe vinicchiyamāne anaggāni ceva bhassāni jāyanti, na cekassa bhāsitassa attho viññāyati. Atha kho āyasmā revato saṅghaṃ ñāpesi –
‘‘સુણાતુ મે, ભન્તે, સઙ્ઘો. અમ્હાકં ઇમસ્મિં અધિકરણે વિનિચ્છિયમાને અનગ્ગાનિ ચેવ ભસ્સાનિ જાયન્તિ, ન ચેકસ્સ ભાસિતસ્સ અત્થો વિઞ્ઞાયતિ. યદિ સઙ્ઘસ્સ પત્તકલ્લં, સઙ્ઘો ઇમં અધિકરણં ઉબ્બાહિકાય વૂપસમેય્યા’’તિ. સઙ્ઘો ચત્તારો પાચીનકે ભિક્ખૂ, ચત્તારો પાવેય્યકે ભિક્ખૂ ઉચ્ચિનિ. પાચીનકાનં ભિક્ખૂનં – આયસ્મન્તઞ્ચ સબ્બકામિં, આયસ્મન્તઞ્ચ સાળ્હં, આયસ્મન્તઞ્ચ ખુજ્જસોભિતં, આયસ્મન્તઞ્ચ વાસભગામિકં; પાવેય્યકાનં ભિક્ખૂનં – આયસ્મન્તઞ્ચ રેવતં, આયસ્મન્તઞ્ચ સમ્ભૂતં સાણવાસિં, આયસ્મન્તઞ્ચ યસં કાકણ્ડકપુત્તં, આયસ્મન્તઞ્ચ સુમનન્તિ. અથ ખો આયસ્મા રેવતો સઙ્ઘં ઞાપેસિ –
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Amhākaṃ imasmiṃ adhikaraṇe vinicchiyamāne anaggāni ceva bhassāni jāyanti, na cekassa bhāsitassa attho viññāyati. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho imaṃ adhikaraṇaṃ ubbāhikāya vūpasameyyā’’ti. Saṅgho cattāro pācīnake bhikkhū, cattāro pāveyyake bhikkhū uccini. Pācīnakānaṃ bhikkhūnaṃ – āyasmantañca sabbakāmiṃ, āyasmantañca sāḷhaṃ, āyasmantañca khujjasobhitaṃ, āyasmantañca vāsabhagāmikaṃ; pāveyyakānaṃ bhikkhūnaṃ – āyasmantañca revataṃ, āyasmantañca sambhūtaṃ sāṇavāsiṃ, āyasmantañca yasaṃ kākaṇḍakaputtaṃ, āyasmantañca sumananti. Atha kho āyasmā revato saṅghaṃ ñāpesi –
‘‘સુણાતુ મે, ભન્તે, સઙ્ઘો. અમ્હાકં ઇમસ્મિં અધિકરણે વિનિચ્છિયમાને અનગ્ગાનિ ચેવ ભસ્સાનિ જાયન્તિ, ન ચેકસ્સ ભાસિતસ્સ અત્થો વિઞ્ઞાયતિ. યદિ સઙ્ઘસ્સ પત્તકલ્લં, સઙ્ઘો ચત્તારો પાચીનકે ભિક્ખૂ, ચત્તારો પાવેય્યકે ભિક્ખૂ સમ્મન્નેય્ય ઉબ્બાહિકાય ઇમં અધિકરણં વૂપસમેતું. એસા ઞત્તિ.
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Amhākaṃ imasmiṃ adhikaraṇe vinicchiyamāne anaggāni ceva bhassāni jāyanti, na cekassa bhāsitassa attho viññāyati. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho cattāro pācīnake bhikkhū, cattāro pāveyyake bhikkhū sammanneyya ubbāhikāya imaṃ adhikaraṇaṃ vūpasametuṃ. Esā ñatti.
‘‘સુણાતુ મે, ભન્તે, સઙ્ઘો. અમ્હાકં ઇમસ્મિં અધિકરણે વિનિચ્છિયમાને અનગ્ગાનિ ચેવ ભસ્સાનિ જાયન્તિ, ન ચેકસ્સ ભાસિતસ્સ અત્થો વિઞ્ઞાયતિ. સઙ્ઘો ચત્તારો પાચીનકે ભિક્ખૂ, ચત્તારો પાવેય્યકે ભિક્ખૂ સમ્મન્નતિ ઉબ્બાહિકાય ઇમં અધિકરણં વૂપસમેતું. યસ્સાયસ્મતો ખમતિ ચતુન્નં પાચીનકાનં ભિક્ખૂનં, ચતુન્નં પાવેય્યકાનં ભિક્ખૂનં સમ્મુતિ, ઉબ્બાહિકાય ઇમં અધિકરણં વૂપસમેતું , સો તુણ્હસ્સ; યસ્સ નક્ખમતિ, સો ભાસેય્ય.
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Amhākaṃ imasmiṃ adhikaraṇe vinicchiyamāne anaggāni ceva bhassāni jāyanti, na cekassa bhāsitassa attho viññāyati. Saṅgho cattāro pācīnake bhikkhū, cattāro pāveyyake bhikkhū sammannati ubbāhikāya imaṃ adhikaraṇaṃ vūpasametuṃ. Yassāyasmato khamati catunnaṃ pācīnakānaṃ bhikkhūnaṃ, catunnaṃ pāveyyakānaṃ bhikkhūnaṃ sammuti, ubbāhikāya imaṃ adhikaraṇaṃ vūpasametuṃ , so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.
‘‘સમ્મતા સઙ્ઘેન ચત્તારો પાચીનકા ભિક્ખૂ, ચત્તારો પાવેય્યકા ભિક્ખૂ, ઉબ્બાહિકાય ઇમં અધિકરણં વૂપસમેતું. ખમતિ સઙ્ઘસ્સ, તસ્મા તુણ્હી, એવમેતં ધારયામી’’તિ.
‘‘Sammatā saṅghena cattāro pācīnakā bhikkhū, cattāro pāveyyakā bhikkhū, ubbāhikāya imaṃ adhikaraṇaṃ vūpasametuṃ. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti.
તેન ખો પન સમયેન અજિતો નામ ભિક્ખુ દસવસ્સો સઙ્ઘસ્સ પાતિમોક્ખુદ્દેસકો હોતિ. અથ ખો સઙ્ઘો આયસ્મન્તમ્પિ અજિતં સમ્મન્નતિ – થેરાનં ભિક્ખૂનં આસનપઞ્ઞાપકં. અથ ખો થેરાનં ભિક્ખૂનં એતદહોસિ – ‘‘કત્થ નુ ખો મયં ઇમં અધિકરણં વૂપસમેય્યામા’’તિ? અથ ખો થેરાનં ભિક્ખૂનં એતદહોસિ – ‘‘અયં ખો વાલિકારામો રમણીયો અપ્પસદ્દો અપ્પનિગ્ઘોસો. યંનૂન મયં વાલિકારામે ઇમં અધિકરણં વૂપસમેય્યામા’’તિ.
Tena kho pana samayena ajito nāma bhikkhu dasavasso saṅghassa pātimokkhuddesako hoti. Atha kho saṅgho āyasmantampi ajitaṃ sammannati – therānaṃ bhikkhūnaṃ āsanapaññāpakaṃ. Atha kho therānaṃ bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘kattha nu kho mayaṃ imaṃ adhikaraṇaṃ vūpasameyyāmā’’ti? Atha kho therānaṃ bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘ayaṃ kho vālikārāmo ramaṇīyo appasaddo appanigghoso. Yaṃnūna mayaṃ vālikārāme imaṃ adhikaraṇaṃ vūpasameyyāmā’’ti.
૪૫૭. અથ ખો થેરા ભિક્ખૂ વાલિકારામં અગમંસુ – તં અધિકરણં વિનિચ્છિનિતુકામા. અથ ખો આયસ્મા રેવતો સઙ્ઘં ઞાપેસિ –
457. Atha kho therā bhikkhū vālikārāmaṃ agamaṃsu – taṃ adhikaraṇaṃ vinicchinitukāmā. Atha kho āyasmā revato saṅghaṃ ñāpesi –
‘‘સુણાતુ મે, ભન્તે, સઙ્ઘો. યદિ સઙ્ઘસ્સ પત્તકલ્લં, અહં આયસ્મન્તં સબ્બકામિં વિનયં પુચ્છેય્ય’’ન્તિ.
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, ahaṃ āyasmantaṃ sabbakāmiṃ vinayaṃ puccheyya’’nti.
આયસ્મા સબ્બકામી સઙ્ઘં ઞાપેસિ –
Āyasmā sabbakāmī saṅghaṃ ñāpesi –
‘‘સુણાતુ મે, આવુસો, સઙ્ઘો. યદિ સઙ્ઘસ્સ પત્તકલ્લં, અહં રેવતેન વિનયં પુટ્ઠો વિસ્સજ્જેય્ય’’ન્તિ.
‘‘Suṇātu me, āvuso, saṅgho. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, ahaṃ revatena vinayaṃ puṭṭho vissajjeyya’’nti.
અથ ખો આયસ્મા રેવતો આયસ્મન્તં સબ્બકામિં એતદવોચ – ‘‘કપ્પતિ, ભન્તે, સિઙ્ગિલોણકપ્પો’’તિ? ‘‘કો સો, આવુસો, સિઙ્ગિલોણકપ્પો’’તિ? ‘‘કપ્પતિ, ભન્તે, સિઙ્ગિના લોણં પરિહરિતું – યત્થ અલોણકં ભવિસ્સતિ તત્થ પરિભુઞ્જિસ્સામા’’તિ? ‘‘નાવુસો, કપ્પતી’’તિ. 11 ‘‘કત્થ પટિક્ખિત્ત’’ન્તિ? ‘‘સાવત્થિયં, સુત્તવિભઙ્ગે’’તિ. ‘‘કિં આપજ્જતી’’તિ? ‘‘સન્નિધિકારકભોજને પાચિત્તિય’’ન્તિ.
Atha kho āyasmā revato āyasmantaṃ sabbakāmiṃ etadavoca – ‘‘kappati, bhante, siṅgiloṇakappo’’ti? ‘‘Ko so, āvuso, siṅgiloṇakappo’’ti? ‘‘Kappati, bhante, siṅginā loṇaṃ pariharituṃ – yattha aloṇakaṃ bhavissati tattha paribhuñjissāmā’’ti? ‘‘Nāvuso, kappatī’’ti. 12 ‘‘Kattha paṭikkhitta’’nti? ‘‘Sāvatthiyaṃ, suttavibhaṅge’’ti. ‘‘Kiṃ āpajjatī’’ti? ‘‘Sannidhikārakabhojane pācittiya’’nti.
‘‘સુણાતુ મે, ભન્તે, સઙ્ઘો. ઇદં પઠમં વત્થુ સઙ્ઘેન વિનિચ્છિતં. ઇતિપિદં વત્થુ ઉદ્ધમ્મં, ઉબ્બિનયં, અપગતસત્થુસાસનં. ઇદં પઠમં સલાકં નિક્ખિપામિ’’.
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Idaṃ paṭhamaṃ vatthu saṅghena vinicchitaṃ. Itipidaṃ vatthu uddhammaṃ, ubbinayaṃ, apagatasatthusāsanaṃ. Idaṃ paṭhamaṃ salākaṃ nikkhipāmi’’.
‘‘કપ્પતિ, ભન્તે, દ્વઙ્ગુલકપ્પો’’તિ? ‘‘કો સો, આવુસો, દ્વઙ્ગુલકપ્પો’’તિ? ‘‘કપ્પતિ, ભન્તે, દ્વઙ્ગુલાય છાયાય વીતિવત્તાય વિકાલે ભોજનં ભુઞ્જિતુ’’ન્તિ ? ‘‘નાવુસો, કપ્પતી’’તિ 13. ‘‘કત્થ પટિક્ખિત્ત’’ન્તિ? ‘‘રાજગહે, સુત્તવિભઙ્ગે’’તિ. ‘‘કિં આપજ્જતી’’તિ? વિકાલભોજને પાચિત્તિય’’ન્તિ.
‘‘Kappati, bhante, dvaṅgulakappo’’ti? ‘‘Ko so, āvuso, dvaṅgulakappo’’ti? ‘‘Kappati, bhante, dvaṅgulāya chāyāya vītivattāya vikāle bhojanaṃ bhuñjitu’’nti ? ‘‘Nāvuso, kappatī’’ti 14. ‘‘Kattha paṭikkhitta’’nti? ‘‘Rājagahe, suttavibhaṅge’’ti. ‘‘Kiṃ āpajjatī’’ti? Vikālabhojane pācittiya’’nti.
‘‘સુણાતુ મે, ભન્તે, સઙ્ઘો. ઇદં દુતિયં વત્થુ સઙ્ઘેન વિનિચ્છિતં. ઇતિપિદં વત્થુ ઉદ્ધમ્મં, ઉબ્બિનયં, અપગતસત્થુસાસનં. ઇદં દુતિયં સલાકં નિક્ખિપામિ’’.
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Idaṃ dutiyaṃ vatthu saṅghena vinicchitaṃ. Itipidaṃ vatthu uddhammaṃ, ubbinayaṃ, apagatasatthusāsanaṃ. Idaṃ dutiyaṃ salākaṃ nikkhipāmi’’.
‘‘કપ્પતિ, ભન્તે, ગામન્તરકપ્પો’’તિ? ‘‘કો સો, આવુસો, ગામન્તરકપ્પો’’તિ? ‘‘કપ્પતિ, ભન્તે – ઇદાનિ ગામન્તરં ગમિસ્સામીતિ – ભુત્તાવિના પવારિતેન અનતિરિત્તં ભોજનં ભુઞ્જિતુ’’ન્તિ? ‘‘નાવુસો, કપ્પતી’’તિ 15. ‘‘કત્થ પટિક્ખિત્ત’’ન્તિ? ‘‘સાવત્થિયં, સુત્તવિભઙ્ગે’’તિ. ‘‘કિં આપજ્જતી’’તિ? ‘‘અનતિરિત્તભોજને પાચિત્તિય’’ન્તિ.
‘‘Kappati, bhante, gāmantarakappo’’ti? ‘‘Ko so, āvuso, gāmantarakappo’’ti? ‘‘Kappati, bhante – idāni gāmantaraṃ gamissāmīti – bhuttāvinā pavāritena anatirittaṃ bhojanaṃ bhuñjitu’’nti? ‘‘Nāvuso, kappatī’’ti 16. ‘‘Kattha paṭikkhitta’’nti? ‘‘Sāvatthiyaṃ, suttavibhaṅge’’ti. ‘‘Kiṃ āpajjatī’’ti? ‘‘Anatirittabhojane pācittiya’’nti.
‘‘સુણાતુ મે, ભન્તે, સઙ્ઘો. ઇદં તતિયં વત્થુ સઙ્ઘેન વિનિચ્છિતં. ઇતિપિદં વત્થુ ઉદ્ધમ્મં, ઉબ્બિનયં, અપગતસત્થુસાસનં. ઇદં તતિયં સલાકં નિક્ખિપામિ’’.
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Idaṃ tatiyaṃ vatthu saṅghena vinicchitaṃ. Itipidaṃ vatthu uddhammaṃ, ubbinayaṃ, apagatasatthusāsanaṃ. Idaṃ tatiyaṃ salākaṃ nikkhipāmi’’.
‘‘કપ્પતિ , ભન્તે, આવાસકપ્પો’’તિ? ‘‘કો સો, આવુસો, આવાસકપ્પો’’તિ? ‘‘કપ્પતિ ભન્તે, સમ્બહુલા આવાસા સમાનસીમા નાનુપોસથં કાતુ’’ન્તિ. ‘‘નાવુસો, કપ્પતી’’તિ 17. ‘‘કત્થ પટિક્ખિત્ત’’ન્તિ? ‘‘રાજગહે, ઉપોસથસંયુત્તે’’તિ. ‘‘કિં આપજ્જતી’’તિ? ‘‘વિનયાતિસારે દુક્કટ’’ન્તિ.
‘‘Kappati , bhante, āvāsakappo’’ti? ‘‘Ko so, āvuso, āvāsakappo’’ti? ‘‘Kappati bhante, sambahulā āvāsā samānasīmā nānuposathaṃ kātu’’nti. ‘‘Nāvuso, kappatī’’ti 18. ‘‘Kattha paṭikkhitta’’nti? ‘‘Rājagahe, uposathasaṃyutte’’ti. ‘‘Kiṃ āpajjatī’’ti? ‘‘Vinayātisāre dukkaṭa’’nti.
‘‘સુણાતુ મે, ભન્તે, સઙ્ઘો. ઇદં ચતુત્થં વત્થુ સઙ્ઘેન વિનિચ્છિતં. ઇતિપિદં વત્થુ ઉદ્ધમ્મં, ઉબ્બિનયં, અપગતસત્થુસાસનં. ઇદં ચતુત્થં સલાકં નિક્ખિપામિ’’.
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Idaṃ catutthaṃ vatthu saṅghena vinicchitaṃ. Itipidaṃ vatthu uddhammaṃ, ubbinayaṃ, apagatasatthusāsanaṃ. Idaṃ catutthaṃ salākaṃ nikkhipāmi’’.
‘‘કપ્પતિ, ભન્તે, અનુમતિકપ્પો’’તિ? ‘‘કો સો, આવુસો, અનુમતિકપ્પો’’તિ? ‘‘કપ્પતિ, ભન્તે, વગ્ગેન સઙ્ઘેન કમ્મં કાતું – આગતે ભિક્ખૂ અનુમાનેસ્સામા’’તિ? ‘‘નાવુસો, કપ્પતી’’તિ 19. ‘‘કત્થ પટિક્ખિત્ત’’ન્તિ? ‘‘ચમ્પેય્યકે, વિનયવત્થુસ્મિ’’ન્તિ. ‘‘કિં આપજ્જતી’’તિ? ‘‘વિનયાતિસારે દુક્કટ’’ન્તિ.
‘‘Kappati, bhante, anumatikappo’’ti? ‘‘Ko so, āvuso, anumatikappo’’ti? ‘‘Kappati, bhante, vaggena saṅghena kammaṃ kātuṃ – āgate bhikkhū anumānessāmā’’ti? ‘‘Nāvuso, kappatī’’ti 20. ‘‘Kattha paṭikkhitta’’nti? ‘‘Campeyyake, vinayavatthusmi’’nti. ‘‘Kiṃ āpajjatī’’ti? ‘‘Vinayātisāre dukkaṭa’’nti.
‘‘સુણાતુ મે, ભન્તે, સઙ્ઘો. ઇદં પઞ્ચમં વત્થુ સઙ્ઘેન વિનિચ્છિતં. ઇતિપિદં વત્થુ ઉદ્ધમ્મં, ઉબ્બિનયં, અપગતસત્થુસાસનં. ઇદં પઞ્ચમં સલાકં નિક્ખિપામિ’’.
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Idaṃ pañcamaṃ vatthu saṅghena vinicchitaṃ. Itipidaṃ vatthu uddhammaṃ, ubbinayaṃ, apagatasatthusāsanaṃ. Idaṃ pañcamaṃ salākaṃ nikkhipāmi’’.
‘‘કપ્પતિ, ભન્તે, આચિણ્ણકપ્પો’’તિ? ‘‘કો સો, આવુસો, આચિણ્ણકપ્પો’’તિ? ‘‘કપ્પતિ, ભન્તે – ઇદં મે ઉપજ્ઝાયેન અજ્ઝાચિણ્ણં, ઇદં મે આચરિયેન અજ્ઝાચિણ્ણં – તં અજ્ઝાચરિતુ’’ન્તિ? ‘‘આચિણ્ણકપ્પો ખો, આવુસો, એકચ્ચો કપ્પતિ, એકચ્ચો ન કપ્પતી’’તિ.
‘‘Kappati, bhante, āciṇṇakappo’’ti? ‘‘Ko so, āvuso, āciṇṇakappo’’ti? ‘‘Kappati, bhante – idaṃ me upajjhāyena ajjhāciṇṇaṃ, idaṃ me ācariyena ajjhāciṇṇaṃ – taṃ ajjhācaritu’’nti? ‘‘Āciṇṇakappo kho, āvuso, ekacco kappati, ekacco na kappatī’’ti.
‘‘સુણાતુ મે, ભન્તે, સઙ્ઘો. ઇદં છટ્ઠં વત્થુ સઙ્ઘેન વિનિચ્છિતં . ઇતિપિદં વત્થુ ઉદ્ધમ્મં, ઉબ્બિનયં, અપગતસત્થુસાસનં. ઇદં છટ્ઠં સલાકં નિક્ખિપામિ’’.
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Idaṃ chaṭṭhaṃ vatthu saṅghena vinicchitaṃ . Itipidaṃ vatthu uddhammaṃ, ubbinayaṃ, apagatasatthusāsanaṃ. Idaṃ chaṭṭhaṃ salākaṃ nikkhipāmi’’.
‘‘કપ્પતિ , ભન્તે, અમથિતકપ્પો’’તિ? ‘‘કો સો, આવુસો, અમથિતકપ્પો’’તિ? ‘‘કપ્પતિ, ભન્તે, યં તં ખીરં ખીરભાવં વિજહિતં, અસમ્પત્તં દધિભાવં, તં ભુત્તાવિના પવારિતેન અનતિરિત્તં પાતુ’’ન્તિ? ‘‘નાવુસો, કપ્પતી’’તિ 21. ‘‘કત્થ પટિક્ખિત્ત’’ન્તિ? ‘‘સાવત્થિયં, સુત્તવિભઙ્ગે’’તિ. ‘‘કિં આપજ્જતી’’તિ? ‘‘અનતિરિત્તભોજને પાચિત્તિય’’ન્તિ.
‘‘Kappati , bhante, amathitakappo’’ti? ‘‘Ko so, āvuso, amathitakappo’’ti? ‘‘Kappati, bhante, yaṃ taṃ khīraṃ khīrabhāvaṃ vijahitaṃ, asampattaṃ dadhibhāvaṃ, taṃ bhuttāvinā pavāritena anatirittaṃ pātu’’nti? ‘‘Nāvuso, kappatī’’ti 22. ‘‘Kattha paṭikkhitta’’nti? ‘‘Sāvatthiyaṃ, suttavibhaṅge’’ti. ‘‘Kiṃ āpajjatī’’ti? ‘‘Anatirittabhojane pācittiya’’nti.
‘‘સુણાતુ મે, ભન્તે, સઙ્ઘો. ઇદં સત્તમં વત્થુ સઙ્ઘેન વિનિચ્છિતં. ઇતિપિદં વત્થુ ઉદ્ધમ્મં, ઉબ્બિનયં, અપગતસત્થુસાસનં. ઇદં સત્તમં સલાકં નિક્ખિપામિ’’.
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Idaṃ sattamaṃ vatthu saṅghena vinicchitaṃ. Itipidaṃ vatthu uddhammaṃ, ubbinayaṃ, apagatasatthusāsanaṃ. Idaṃ sattamaṃ salākaṃ nikkhipāmi’’.
‘‘કપ્પતિ, ભન્તે, જળોગિં પાતુ’’ન્તિ? ‘‘કા સા, આવુસો, જળોગી’’તિ? ‘‘કપ્પતિ, ભન્તે, યા સા સુરા આસુતા અસમ્પત્તા મજ્જભાવં, સા પાતુ’’ન્તિ? ‘‘નાવુસો, કપ્પતી’’તિ 23. ‘‘કત્થ પટિક્ખિત્ત’’ન્તિ? ‘‘કોસમ્બિયં, સુત્તવિભઙ્ગે’’તિ. ‘‘કિં આપજ્જતી’’તિ. ‘‘સુરામેરયપાને પાચિત્તિય’’ન્તિ.
‘‘Kappati, bhante, jaḷogiṃ pātu’’nti? ‘‘Kā sā, āvuso, jaḷogī’’ti? ‘‘Kappati, bhante, yā sā surā āsutā asampattā majjabhāvaṃ, sā pātu’’nti? ‘‘Nāvuso, kappatī’’ti 24. ‘‘Kattha paṭikkhitta’’nti? ‘‘Kosambiyaṃ, suttavibhaṅge’’ti. ‘‘Kiṃ āpajjatī’’ti. ‘‘Surāmerayapāne pācittiya’’nti.
‘‘સુણાતુ મે, ભન્તે, સઙ્ઘો. ઇદં અટ્ઠમં વત્થુ સઙ્ઘેન વિનિચ્છિતં. ઇતિપિદં વત્થુ ઉદ્ધમ્મં, ઉબ્બિનયં, અપગતસત્થુસાસનં. ઇદં અટ્ઠમં સલાકં નિક્ખિપામિ’’.
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Idaṃ aṭṭhamaṃ vatthu saṅghena vinicchitaṃ. Itipidaṃ vatthu uddhammaṃ, ubbinayaṃ, apagatasatthusāsanaṃ. Idaṃ aṭṭhamaṃ salākaṃ nikkhipāmi’’.
‘‘કપ્પતિ, ભન્તે, અદસકં નિસીદન’’ન્તિ? ‘‘નાવુસો, કપ્પતી’’તિ 25. ‘‘કત્થ પટિક્ખિત્ત’’ન્તિ? ‘‘સાવત્થિયં, સુત્તવિભઙ્ગે’’તિ. ‘‘કિં આપજ્જતી’’તિ? ‘‘છેદનકે પાચિત્તિય’’ન્તિ.
‘‘Kappati, bhante, adasakaṃ nisīdana’’nti? ‘‘Nāvuso, kappatī’’ti 26. ‘‘Kattha paṭikkhitta’’nti? ‘‘Sāvatthiyaṃ, suttavibhaṅge’’ti. ‘‘Kiṃ āpajjatī’’ti? ‘‘Chedanake pācittiya’’nti.
‘‘સુણાતુ મે, ભન્તે, સઙ્ઘો. ઇદં નવમં વત્થુ સઙ્ઘેન વિનિચ્છિતં. ઇતિપિદં વત્થુ ઉદ્ધમ્મં, ઉબ્બિનયં, અપગતસત્થુસાસનં. ઇદં નવમં સલાકં નિક્ખિપામિ’’.
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Idaṃ navamaṃ vatthu saṅghena vinicchitaṃ. Itipidaṃ vatthu uddhammaṃ, ubbinayaṃ, apagatasatthusāsanaṃ. Idaṃ navamaṃ salākaṃ nikkhipāmi’’.
‘‘કપ્પતિ, ભન્તે, જાતરૂપરજત’’ન્તિ? ‘‘નાવુસો, કપ્પતી’’તિ 27. ‘‘કત્થ પટિક્ખિત્ત’’ન્તિ. ‘‘રાજગહે, સુત્તવિભઙ્ગે’’તિ. ‘‘કિં આપજ્જતી’’તિ? ‘‘જાતરૂપરજતપટિગ્ગહણે પાચિત્તિય’’ન્તિ.
‘‘Kappati, bhante, jātarūparajata’’nti? ‘‘Nāvuso, kappatī’’ti 28. ‘‘Kattha paṭikkhitta’’nti. ‘‘Rājagahe, suttavibhaṅge’’ti. ‘‘Kiṃ āpajjatī’’ti? ‘‘Jātarūparajatapaṭiggahaṇe pācittiya’’nti.
‘‘સુણાતુ મે, ભન્તે, સઙ્ઘો. ઇદં દસમં વત્થુ સઙ્ઘેન વિનિચ્છિતં. ઇતિપિદં વત્થુ ઉદ્ધમ્મં, ઉબ્બિનયં, અપગતસત્થુસાસનં. ઇદં દસમં સલાકં નિક્ખિપામિ.
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Idaṃ dasamaṃ vatthu saṅghena vinicchitaṃ. Itipidaṃ vatthu uddhammaṃ, ubbinayaṃ, apagatasatthusāsanaṃ. Idaṃ dasamaṃ salākaṃ nikkhipāmi.
‘‘સુણાતુ મે, ભન્તે, સઙ્ઘો. ઇમાનિ દસ વત્થૂનિ સઙ્ઘેન વિનિચ્છિતાનિ. ઇતિપિમાનિ દસવત્થૂનિ ઉદ્ધમ્માનિ, ઉબ્બિનયાનિ, અપગતસત્થુસાસનાની’’તિ.
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Imāni dasa vatthūni saṅghena vinicchitāni. Itipimāni dasavatthūni uddhammāni, ubbinayāni, apagatasatthusāsanānī’’ti.
૪૫૮. ‘‘નિહતમેતં, આવુસો, અધિકરણં, સન્તં વૂપસન્તં સુવૂપસન્તં. અપિ ચ મં ત્વં, આવુસો, સઙ્ઘમજ્ઝેપિ ઇમાનિ દસ વત્થૂનિ પુચ્છેય્યાસિ – તેસં ભિક્ખૂનં સઞ્ઞત્તિયા’’તિ. અથ ખો આયસ્મા રેવતો આયસ્મન્તં સબ્બકામિં સઙ્ઘમજ્ઝેપિ ઇમાનિ દસ વત્થૂનિ પુચ્છિ. પુટ્ઠો પુટ્ઠો આયસ્મા સબ્બકામી વિસ્સજ્જેસિ. ઇમાય ખો પન વિનયસઙ્ગીતિયા સત્ત ભિક્ખુસતાનિ અનૂનાનિ અનધિકાનિ અહેસું, તસ્માયં વિનયસઙ્ગીતિ ‘‘સત્તસતિકા’’તિ વુચ્ચતીતિ.
458. ‘‘Nihatametaṃ, āvuso, adhikaraṇaṃ, santaṃ vūpasantaṃ suvūpasantaṃ. Api ca maṃ tvaṃ, āvuso, saṅghamajjhepi imāni dasa vatthūni puccheyyāsi – tesaṃ bhikkhūnaṃ saññattiyā’’ti. Atha kho āyasmā revato āyasmantaṃ sabbakāmiṃ saṅghamajjhepi imāni dasa vatthūni pucchi. Puṭṭho puṭṭho āyasmā sabbakāmī vissajjesi. Imāya kho pana vinayasaṅgītiyā satta bhikkhusatāni anūnāni anadhikāni ahesuṃ, tasmāyaṃ vinayasaṅgīti ‘‘sattasatikā’’ti vuccatīti.
દુતિયભાણવારો નિટ્ઠિતો.
Dutiyabhāṇavāro niṭṭhito.
સત્તસતિકક્ખન્ધકો દ્વાદસમો.
Sattasatikakkhandhako dvādasamo.
ઇમમ્હિ ખન્ધકે વત્થૂ પઞ્ચવીસતિ.
Imamhi khandhake vatthū pañcavīsati.
તસ્સુદ્દાનં –
Tassuddānaṃ –
દસ વત્થૂનિ પૂરેત્વા, કમ્મં દૂતેન પાવિસિ;
Dasa vatthūni pūretvā, kammaṃ dūtena pāvisi;
ચત્તારો પુન રૂપઞ્ચ, કોસમ્બિ ચ પાવેય્યકો.
Cattāro puna rūpañca, kosambi ca pāveyyako.
મગ્ગો સોરેય્યં સઙ્કસ્સં, કણ્ણકુજ્જં ઉદુમ્બરં;
Maggo soreyyaṃ saṅkassaṃ, kaṇṇakujjaṃ udumbaraṃ;
સહજાતિ ચ મજ્ઝેસિ, અસ્સોસિ કં નુ ખો મયં.
Sahajāti ca majjhesi, assosi kaṃ nu kho mayaṃ.
ગરુ 31 સઙ્ઘો ચ વેસાલિં, મેત્તા સઙ્ઘો ઉબ્બાહિકાતિ.
Garu 32 saṅgho ca vesāliṃ, mettā saṅgho ubbāhikāti.
સત્તસતિકક્ખન્ધકો નિટ્ઠિતો.
Sattasatikakkhandhako niṭṭhito.
ચૂળવગ્ગપાળિ નિટ્ઠિતા.
Cūḷavaggapāḷi niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ચૂળવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / દસવત્થુકથા • Dasavatthukathā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / દસવત્થુકથાવણ્ણના • Dasavatthukathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / દસવત્થુકથાવણ્ણના • Dasavatthukathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / દસવત્થુકથાવણ્ણના • Dasavatthukathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / દસવત્થુકથા • Dasavatthukathā