Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸங்யுத்தனிகாய (டீகா) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
8. து³தியக³த்³து³லப³த்³த⁴ஸுத்தவண்ணனா
8. Dutiyagaddulabaddhasuttavaṇṇanā
100. தி³ட்டி²க³த்³து³லனிஸ்ஸிதாயாதி ஸஹஜாதாதி³பச்சயவஸேன தி³ட்டி²க³த்³து³லனிஸ்ஸிதாய நிஸ்ஸாயேவ பவத்ததி ததோ அத்தானங் விவேசேதுங் அஸக்குணெய்யத்தா. சித்தஸங்கிலேஸேனேவாதி த³ஸவித⁴கிலேஸவத்து²வஸேன சித்தஸ்ஸ ஸங்கிலிட்ட²பா⁴வேன. அரியமக்³கா³தி⁴க³மனேன சித்தஸ்ஸ வோதா³னத்தா வோதா³யந்தி விஸுஜ்ஜ²ந்தி.
100.Diṭṭhigaddulanissitāyāti sahajātādipaccayavasena diṭṭhigaddulanissitāya nissāyeva pavattati tato attānaṃ vivecetuṃ asakkuṇeyyattā. Cittasaṃkilesenevāti dasavidhakilesavatthuvasena cittassa saṃkiliṭṭhabhāvena. Ariyamaggādhigamanena cittassa vodānattā vodāyanti visujjhanti.
விசரணசித்தந்தி க³ஹெத்வா விசரணவஸேன விசரணசித்தங். ஸங்கா²னாமாதி ஏவங்னாமகா. ப்³ராஹ்மணபாஸண்டி³காதி ஜாதியா ப்³ராஹ்மணா, ச²ன்னவுதியா பாஸண்டே³ஸு தங் ஸங்கா²ஸஞ்ஞிதங் பாஸண்ட³ங் பக்³க³ய்ஹ விசரணகா. படகொட்ட²கந்தி து³ஸ்ஸாபணகங். த³ஸ்ஸெந்தாதி யதா²க³திகம்மவிபாகசித்ததங் த³ஸ்ஸெந்தா . தங் சித்தந்தி தங் படகொட்ட²கசித்தங் க³ஹெத்வா விசரந்தி. சிந்தெத்வா கதத்தாதி ‘‘இமஸ்ஸ ரூபஸ்ஸ ஏவங் ஹத்த²பாதா³, ஏவங் முக²ங் லிகி²தப்³ப³ங், ஏவங் ஆகாரவத்த²க்³க³ஹணானி, ஏவங் கிரியாவிஸேஸா, ஏவங் கிரியாவிபா⁴க³ங், ஸத்தவிஸேஸானங் விபா⁴க³ங் காதப்³ப³’’ந்தி தஸ்ஸ உப்³ப³த்தனகி²பனபவத்தனாதி³பயோஜனஞ்சாதி ஸப்³ப³மேதங் ததா² சிந்தெத்வா கதத்தா சித்தேன மனஸா சிந்திதங் நாம. உபாயபரியேஸனசித்தந்தி ‘‘ஹத்த²பாதா³ ஏவங் லிகி²தப்³பா³’’திஆதி³னா யதா²வுத்தஉபாயஸ்ஸ சேவ புப்³பே³ பவத்தஸ்ஸ பூ⁴மிபரிகம்மவண்ணதா⁴துஸம்மாயோஜனுபாயஸ்ஸ ச வஸேன பவத்தங் சித்தங். ததோபி சித்ததரந்தி ததோ சித்தகம்மதோபி சித்ததரங் சித்தகாரேன சிந்திதப்பகாரானங் ஸப்³பே³ஸங்யேவ சித்தகம்மே அனிப்ப²ஜ்ஜனதோ. கம்மசித்தேனாதி கம்மவிஞ்ஞாணேன. கம்மசித்தேனாதி வா கம்மஸ்ஸ சித்தபா⁴வேன. ஸோ கம்மஸ்ஸ விசித்தபா⁴வோ தண்ஹாவஸேன ஜாயதீதி வேதி³தப்³போ³. ஸ்வாயமத்தோ² அட்ட²ஸாலினீடீகாயங் விபா⁴விதோ. ஏவங் சித்தாதி ஏவங் சித்தரூபவிஸேஸா. யோனிங் உபனேதீதி தங் தங் அண்ட³ஜாதி³பே⁴த³ங் யோனிவிஸேஸங் பாபேதி வண்ணவிஸேஸோ விய ப²லிகமணிகங். ந ஹி விஸேஸா ஹிதவிசித்தஸாமத்தி²யகம்மங் யோனிங் உபனேதி, தஸ்ஸ தஸ்ஸ விபாகுப்பத்தியா பச்சயோ ஹோதி. யோனிமூலகோ தேஸங் சித்தபா⁴வோதி யங் யங் யோனிங் கம்மங் ஸத்தே உபனேதி, தங்தங்யோனிமூலகோ தேஸங் ஸத்தானங் சித்தவிசித்தபா⁴வோ. தேனாஹ ‘‘யோனிஉபக³தா’’திஆதி³. ஸதி³ஸசித்தாவ ஸதி³ஸசித்தபா⁴வா ஏவ. இதீதிஆதி³ வுத்தஸ்ஸேவ அத்த²ஸ்ஸ உப்படிபாடியா நிக³மனங்.
Vicaraṇacittanti gahetvā vicaraṇavasena vicaraṇacittaṃ. Saṅkhānāmāti evaṃnāmakā. Brāhmaṇapāsaṇḍikāti jātiyā brāhmaṇā, channavutiyā pāsaṇḍesu taṃ saṅkhāsaññitaṃ pāsaṇḍaṃ paggayha vicaraṇakā. Paṭakoṭṭhakanti dussāpaṇakaṃ. Dassentāti yathāgatikammavipākacittataṃ dassentā . Taṃ cittanti taṃ paṭakoṭṭhakacittaṃ gahetvā vicaranti. Cintetvā katattāti ‘‘imassa rūpassa evaṃ hatthapādā, evaṃ mukhaṃ likhitabbaṃ, evaṃ ākāravatthaggahaṇāni, evaṃ kiriyāvisesā, evaṃ kiriyāvibhāgaṃ, sattavisesānaṃ vibhāgaṃ kātabba’’nti tassa ubbattanakhipanapavattanādipayojanañcāti sabbametaṃ tathā cintetvā katattā cittena manasā cintitaṃ nāma. Upāyapariyesanacittanti ‘‘hatthapādā evaṃ likhitabbā’’tiādinā yathāvuttaupāyassa ceva pubbe pavattassa bhūmiparikammavaṇṇadhātusammāyojanupāyassa ca vasena pavattaṃ cittaṃ. Tatopi cittataranti tato cittakammatopi cittataraṃ cittakārena cintitappakārānaṃ sabbesaṃyeva cittakamme anipphajjanato. Kammacittenāti kammaviññāṇena. Kammacittenāti vā kammassa cittabhāvena. So kammassa vicittabhāvo taṇhāvasena jāyatīti veditabbo. Svāyamattho aṭṭhasālinīṭīkāyaṃ vibhāvito. Evaṃ cittāti evaṃ cittarūpavisesā. Yoniṃ upanetīti taṃ taṃ aṇḍajādibhedaṃ yonivisesaṃ pāpeti vaṇṇaviseso viya phalikamaṇikaṃ. Na hi visesā hitavicittasāmatthiyakammaṃ yoniṃ upaneti, tassa tassa vipākuppattiyā paccayo hoti. Yonimūlako tesaṃ cittabhāvoti yaṃ yaṃ yoniṃ kammaṃ satte upaneti, taṃtaṃyonimūlako tesaṃ sattānaṃ cittavicittabhāvo. Tenāha ‘‘yoniupagatā’’tiādi. Sadisacittāva sadisacittabhāvā eva. Itītiādi vuttasseva atthassa uppaṭipāṭiyā nigamanaṃ.
திரச்சா²னக³தசித்தபா⁴வதோ சித்தஸ்ஸேவ ஸவிஸேஸங் சித்தபா⁴வகரணங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘அபிசா’’திஆதி³ வுத்தங். தத்த² சித்தங் நாமேதங் சித்ததரமேவ வேதி³தப்³ப³ந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸஹஜாதத⁴ம்மசித்ததாயாதி ராகா³தி³ஸத்³தா⁴தி³த⁴ம்மவிசித்தபா⁴வேன. பூ⁴மிசித்ததாயாதி அதி⁴ட்டா²னசித்ததாய. கம்மனானத்தங் மூலங் காரணங் ஏதேஸந்தி கம்மனானத்தமூலகா, தேஸங். லிங்க³னானத்தங் இத்தி²லிங்கா³தி³னானத்தவஸேன சேவ தங்தங்ஸண்டா²னநானத்தவஸேன ச வேதி³தப்³ப³ங். ஸஞ்ஞானானத்தங் இத்தி²புரிஸதே³வமனுஸ்ஸாதி³ஸஞ்ஞானானத்தவஸேன . வோஹாரனானத்தங் திஸ்ஸோதிஆதி³வோஹாரனானத்தவஸேன. சித்தானங் விசித்தானங். தங்தங்வோஹாரனானத்தம்பி சித்தேனேவ பஞ்ஞபீயதி. ரங்க³ஜாதரூபஸமுட்டா²பனாதி³னா வத்த²ங் ரஞ்ஜயதீதி ரஜகோ, வண்ணகாரோ. புது²ஜ்ஜனஸ்ஸ அத்தபா⁴வஸஞ்ஞிதரூபஸமுட்டா²பனதா நியதா ஏகந்திகாதி புது²ஜ்ஜனக்³க³ஹணங். ‘‘அபி⁴ரூபங் ரூபங் ஸமுட்டா²பேதீ’’தி ஆனெத்வா ஸம்ப³ந்தோ⁴.
Tiracchānagatacittabhāvato cittasseva savisesaṃ cittabhāvakaraṇaṃ dassetuṃ ‘‘apicā’’tiādi vuttaṃ. Tattha cittaṃ nāmetaṃ cittatarameva veditabbanti sambandho. Sahajātadhammacittatāyāti rāgādisaddhādidhammavicittabhāvena. Bhūmicittatāyāti adhiṭṭhānacittatāya. Kammanānattaṃ mūlaṃ kāraṇaṃ etesanti kammanānattamūlakā, tesaṃ. Liṅganānattaṃ itthiliṅgādinānattavasena ceva taṃtaṃsaṇṭhānanānattavasena ca veditabbaṃ. Saññānānattaṃ itthipurisadevamanussādisaññānānattavasena . Vohāranānattaṃ tissotiādivohāranānattavasena. Cittānaṃ vicittānaṃ. Taṃtaṃvohāranānattampi citteneva paññapīyati. Raṅgajātarūpasamuṭṭhāpanādinā vatthaṃ rañjayatīti rajako, vaṇṇakāro. Puthujjanassa attabhāvasaññitarūpasamuṭṭhāpanatā niyatā ekantikāti puthujjanaggahaṇaṃ. ‘‘Abhirūpaṃ rūpaṃ samuṭṭhāpetī’’ti ānetvā sambandho.
து³தியக³த்³து³லப³த்³த⁴ஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.
Dutiyagaddulabaddhasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / ஸங்யுத்தனிகாய • Saṃyuttanikāya / 8. து³தியக³த்³து³லப³த்³த⁴ஸுத்தங் • 8. Dutiyagaddulabaddhasuttaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ஸங்யுத்தனிகாய (அட்ட²கதா²) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 8. து³தியக³த்³து³லப³த்³த⁴ஸுத்தவண்ணனா • 8. Dutiyagaddulabaddhasuttavaṇṇanā