| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
૪. દુતિયઞાણવત્થુસુત્તવણ્ણના
4. Dutiyañāṇavatthusuttavaṇṇanā
૩૪. સત્તરીતિ ત-કારસ્સ ર-કારાદેસં વુત્તં. સત્તતિસદ્દેન વા સમાનત્થો સત્તરિસદ્દો. બ્યઞ્જનરુચિવસેન બ્યઞ્જનં ભણન્તીતિ બ્યઞ્જનભાણકા. તેનાહ ‘‘બહુબ્યઞ્જનં કત્વા’’તિઆદિ. તિટ્ઠતિ તત્થ ફલં તદાયત્તવુત્તિતાયાતિ ઠિતિ, પચ્ચુપ્પન્નલક્ખણસ્સ ધમ્મસ્સ ઠિતિ ધમ્મટ્ઠિતિ. અથ વા ધમ્મોતિ કારણં, પચ્ચયોતિ અત્થો. ધમ્મસ્સ યો ઠિતિસભાવો, સોવ ધમ્મતો અઞ્ઞો નત્થીતિ ધમ્મટ્ઠિતિ, પચ્ચયો. તત્થ ઞાણં ધમ્મટ્ઠિતિઞાણં. તેનાહ આયસ્મા ધમ્મસેનાપતિ – ‘‘પચ્ચયપરિગ્ગહે પઞ્ઞા ધમ્મટ્ઠિતિઞાણ’’ન્તિ (પટિ॰ મ॰ માતિકા ૪). તથા ચાહ ‘‘પચ્ચયાકારે ઞાણ’’ન્તિઆદિ. તત્થ ધમ્માનન્તિ પચ્ચયુપ્પન્નધમ્માનં. પવત્તિટ્ઠિતિકારણત્તાતિ પવત્તિસઙ્ખાતાય ઠિતિયા કારણત્તા. ‘‘જાતિપચ્ચયા જરામરણ’’ન્તિઆદિના અદ્ધત્તયે અન્વયબ્યતિરેકવસેન પવત્તિયા છબ્બિધસ્સ ઞાણસ્સ. ખયો નામ વિનાસો, સોવ ભેદોતિ. વિરજ્જનં પલુજ્જનં. નિરુજ્ઝનં અન્તરધાનં. એકેકસ્મિન્તિ જરામરણાદીસુ એકેકસ્મિં. પુબ્બે ‘‘યથાભૂતઞાણ’’ન્તિ તરુણવિપસ્સનં આહ. તસ્મા ઇધાપિ ધમ્મટ્ઠિતિઞાણં વિપસ્સનાતિ ગહેત્વા ‘‘વિપસ્સનાપટિવિપસ્સના કથિતા’’તિ વુત્તં.
34.Sattarīti ta-kārassa ra-kārādesaṃ vuttaṃ. Sattatisaddena vā samānattho sattarisaddo. Byañjanarucivasena byañjanaṃ bhaṇantīti byañjanabhāṇakā. Tenāha ‘‘bahubyañjanaṃ katvā’’tiādi. Tiṭṭhati tattha phalaṃ tadāyattavuttitāyāti ṭhiti, paccuppannalakkhaṇassa dhammassa ṭhiti dhammaṭṭhiti. Atha vā dhammoti kāraṇaṃ, paccayoti attho. Dhammassa yo ṭhitisabhāvo, sova dhammato añño natthīti dhammaṭṭhiti, paccayo. Tattha ñāṇaṃ dhammaṭṭhitiñāṇaṃ. Tenāha āyasmā dhammasenāpati – ‘‘paccayapariggahe paññā dhammaṭṭhitiñāṇa’’nti (paṭi. ma. mātikā 4). Tathā cāha ‘‘paccayākāre ñāṇa’’ntiādi. Tattha dhammānanti paccayuppannadhammānaṃ. Pavattiṭṭhitikāraṇattāti pavattisaṅkhātāya ṭhitiyā kāraṇattā. ‘‘Jātipaccayā jarāmaraṇa’’ntiādinā addhattaye anvayabyatirekavasena pavattiyā chabbidhassa ñāṇassa. Khayo nāma vināso, sova bhedoti. Virajjanaṃ palujjanaṃ. Nirujjhanaṃ antaradhānaṃ. Ekekasminti jarāmaraṇādīsu ekekasmiṃ. Pubbe ‘‘yathābhūtañāṇa’’nti taruṇavipassanaṃ āha. Tasmā idhāpi dhammaṭṭhitiñāṇaṃ vipassanāti gahetvā ‘‘vipassanāpaṭivipassanā kathitā’’ti vuttaṃ.
દુતિયઞાણવત્થુસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Dutiyañāṇavatthusuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૪. દુતિયઞાણવત્થુસુત્તં • 4. Dutiyañāṇavatthusuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૪. દુતિયઞાણવત્થુસુત્તવણ્ણના • 4. Dutiyañāṇavatthusuttavaṇṇanā
