| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / இதிவுத்தக-அட்ட²கதா² • Itivuttaka-aṭṭhakathā |
4. து³தியவேத³னாஸுத்தவண்ணனா
4. Dutiyavedanāsuttavaṇṇanā
53. சதுத்தே² து³க்க²தோ த³ட்ட²ப்³பா³தி ஸுக²வேத³னா விபரிணாமது³க்க²வஸேன து³க்கா²தி ஞாணசக்கு²னா பஸ்ஸிதப்³பா³. ஸல்லதோ த³ட்ட²ப்³பா³தி து³ன்னீஹரணட்டே²ன அந்தோதுத³னட்டே²ன பீளனட்டே²ன து³க்க²து³க்க²பா⁴வேன து³க்க²வேத³னா ஸல்லந்தி பஸ்ஸிதப்³பா³. அனிச்சதோதி ஹுத்வா அபா⁴வதோ உத³யப்³ப³யவந்ததோ தாவகாலிகதோ நிச்சபடிபக்க²தோ ச அது³க்க²மஸுகா² வேத³னா அனிச்சாதி பஸ்ஸிதப்³பா³. காமஞ்செத்த² ஸப்³பா³பி வேத³னா அனிச்சதோ பஸ்ஸிதப்³பா³, அனிச்சத³ஸ்ஸனதோ பன ஸாதிஸயங் விராக³னிமித்தங் து³க்க²த³ஸ்ஸனந்தி இமமத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஸத்தா² ‘‘ஸுகா², பி⁴க்க²வே, வேத³னா து³க்க²தோ த³ட்ட²ப்³பா³, து³க்கா² வேத³னா ஸல்லதோ த³ட்ட²ப்³பா³’’தி ஆஹ. அத² வா யத்த² புது²ஜ்ஜனா ஸுகா²பி⁴னிவேஸினோ, தத்த² நிப்³பே³த³ஜனநத்த²ங் ததா² வுத்தங். தேனஸ்ஸா ஸங்கா²ரது³க்க²தாய து³க்க²பா⁴வோ த³ஸ்ஸிதோ. யத³னிச்சங், தங் து³க்க²ந்தி விபரிணாமது³க்க²தாய ‘‘ஸுகா², பி⁴க்க²வே, வேத³னா து³க்க²தோ த³ட்ட²ப்³பா³’’தி வத்வா ‘‘ஸுகா²பி தாவ ஏதி³ஸீ, து³க்கா² நு கோ² கீதி³ஸீ’’தி சிந்தெந்தானங் து³க்க²து³க்க²தாய ‘‘து³க்கா² வேத³னா ஸல்லதோ த³ட்ட²ப்³பா³’’தி ஆஹ, இதரா பன ஸங்கா²ரது³க்க²தாய ஏவ து³க்கா²தி த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘அது³க்க²மஸுகா² வேத³னா அனிச்சதோ த³ட்ட²ப்³பா³’’தி அவோச.
53. Catutthe dukkhato daṭṭhabbāti sukhavedanā vipariṇāmadukkhavasena dukkhāti ñāṇacakkhunā passitabbā. Sallato daṭṭhabbāti dunnīharaṇaṭṭhena antotudanaṭṭhena pīḷanaṭṭhena dukkhadukkhabhāvena dukkhavedanā sallanti passitabbā. Aniccatoti hutvā abhāvato udayabbayavantato tāvakālikato niccapaṭipakkhato ca adukkhamasukhā vedanā aniccāti passitabbā. Kāmañcettha sabbāpi vedanā aniccato passitabbā, aniccadassanato pana sātisayaṃ virāganimittaṃ dukkhadassananti imamatthaṃ dassento satthā ‘‘sukhā, bhikkhave, vedanā dukkhato daṭṭhabbā, dukkhā vedanā sallato daṭṭhabbā’’ti āha. Atha vā yattha puthujjanā sukhābhinivesino, tattha nibbedajananatthaṃ tathā vuttaṃ. Tenassā saṅkhāradukkhatāya dukkhabhāvo dassito. Yadaniccaṃ, taṃ dukkhanti vipariṇāmadukkhatāya ‘‘sukhā, bhikkhave, vedanā dukkhato daṭṭhabbā’’ti vatvā ‘‘sukhāpi tāva edisī, dukkhā nu kho kīdisī’’ti cintentānaṃ dukkhadukkhatāya ‘‘dukkhā vedanā sallato daṭṭhabbā’’ti āha, itarā pana saṅkhāradukkhatāya eva dukkhāti dassento ‘‘adukkhamasukhā vedanā aniccato daṭṭhabbā’’ti avoca.
எத்த² ச ‘‘ஸுகா² வேத³னா து³க்க²தோ த³ட்ட²ப்³பா³’’தி ஏதேன ராக³ஸ்ஸ ஸமுக்³கா⁴தனூபாயோ த³ஸ்ஸிதோ. ஸுக²வேத³னாய ஹி ராகா³னுஸயோ அனுஸேதி. ‘‘து³க்கா² வேத³னா ஸல்லதோ த³ட்ட²ப்³பா³’’தி ஏதேன தோ³ஸஸ்ஸ ஸமுக்³கா⁴தனூபாயோ த³ஸ்ஸிதோ. து³க்க²வேத³னாய ஹி படிகா⁴னுஸயோ அனுஸேதி. ‘‘அது³க்க²மஸுகா² வேத³னா அனிச்சதோ த³ட்ட²ப்³பா³’’தி ஏதேன மோஹஸ்ஸ ஸமுக்³கா⁴தனூபாயோ த³ஸ்ஸிதோ. அது³க்க²மஸுக²வேத³னாய ஹி அவிஜ்ஜானுஸயோ அனுஸேதி.
Ettha ca ‘‘sukhā vedanā dukkhato daṭṭhabbā’’ti etena rāgassa samugghātanūpāyo dassito. Sukhavedanāya hi rāgānusayo anuseti. ‘‘Dukkhā vedanā sallato daṭṭhabbā’’ti etena dosassa samugghātanūpāyo dassito. Dukkhavedanāya hi paṭighānusayo anuseti. ‘‘Adukkhamasukhā vedanā aniccato daṭṭhabbā’’ti etena mohassa samugghātanūpāyo dassito. Adukkhamasukhavedanāya hi avijjānusayo anuseti.
ததா² பட²மேன தண்ஹாஸங்கிலேஸஸ்ஸ பஹானங் த³ஸ்ஸிதங் தஸ்ஸ ஸுக²ஸ்ஸாத³ஹேதுகத்தா, து³தியேன து³ச்சரிதஸங்கிலேஸஸ்ஸ பஹானங். யதா²பூ⁴தஞ்ஹி து³க்க²ங் அபரிஜானந்தா தஸ்ஸ பரிஹரணத்த²ங் து³ச்சரிதங் சரந்தி. ததியேன தி³ட்டி²ஸங்கிலேஸஸ்ஸ பஹானங் அனிச்சதோ பஸ்ஸந்தஸ்ஸ தி³ட்டி²ஸங்கிலேஸாபா⁴வதோ அவிஜ்ஜானிமித்தத்தா தி³ட்டி²ஸங்கிலேஸஸ்ஸ, அவிஜ்ஜானிமித்தஞ்ச அது³க்க²மஸுகா² வேத³னா. பட²மேன வா விபரிணாமது³க்க²பரிஞ்ஞா, து³தியேன து³க்க²து³க்க²பரிஞ்ஞா, ததியேன ஸங்கா²ரது³க்க²பரிஞ்ஞா. பட²மேன வா இட்டா²ரம்மணபரிஞ்ஞா, து³தியேன அனிட்டா²ரம்மணபரிஞ்ஞா, ததியேன மஜ்ஜ²த்தாரம்மணபரிஞ்ஞா. விரத்தேஸு ஹி ததா³ரம்மணத⁴ம்மேஸு ஆரம்மணானிபி விரத்தானேவ ஹொந்தீதி. பட²மேன வா ராக³ப்பஹானபரிகித்தனேன து³க்கா²னுபஸ்ஸனாய அப்பணிஹிதவிமொக்கோ² தீ³பிதோ ஹோதி, து³தியேன தோ³ஸப்பஹானபரிகித்தனேன அனிச்சானுபஸ்ஸனாய அனிமித்தவிமொக்கோ², ததியேன மோஹப்பஹானபரிகித்தனேன அனத்தானுபஸ்ஸனாய ஸுஞ்ஞதவிமொக்கோ² தீ³பிதோ ஹோதீதி வேதி³தப்³ப³ங்.
Tathā paṭhamena taṇhāsaṃkilesassa pahānaṃ dassitaṃ tassa sukhassādahetukattā, dutiyena duccaritasaṃkilesassa pahānaṃ. Yathābhūtañhi dukkhaṃ aparijānantā tassa pariharaṇatthaṃ duccaritaṃ caranti. Tatiyena diṭṭhisaṃkilesassa pahānaṃ aniccato passantassa diṭṭhisaṃkilesābhāvato avijjānimittattā diṭṭhisaṃkilesassa, avijjānimittañca adukkhamasukhā vedanā. Paṭhamena vā vipariṇāmadukkhapariññā, dutiyena dukkhadukkhapariññā, tatiyena saṅkhāradukkhapariññā. Paṭhamena vā iṭṭhārammaṇapariññā, dutiyena aniṭṭhārammaṇapariññā, tatiyena majjhattārammaṇapariññā. Virattesu hi tadārammaṇadhammesu ārammaṇānipi virattāneva hontīti. Paṭhamena vā rāgappahānaparikittanena dukkhānupassanāya appaṇihitavimokkho dīpito hoti, dutiyena dosappahānaparikittanena aniccānupassanāya animittavimokkho, tatiyena mohappahānaparikittanena anattānupassanāya suññatavimokkho dīpito hotīti veditabbaṃ.
யதோதி யதா³, யஸ்மா வா. அரியோதி கிலேஸேஹி ஆரகா டி²தோ பரிஸுத்³தோ⁴. ஸம்மத்³த³ஸோதி ஸப்³பா³ஸங் வேத³னானங் சதுன்னம்பி வா ஸச்சானங் அவிபரீதத³ஸ்ஸாவீ. அச்செ²ச்சி² தண்ஹந்தி வேத³னாமூலகங் தண்ஹங் அக்³க³மக்³கே³ன சி²ந்தி³, அனவஸேஸதோ ஸமுச்சி²ந்தி³. விவத்தயி ஸங்யோஜனந்தி த³ஸவித⁴ங் ஸங்யோஜனங் பரிவத்தயி, நிம்மூலமகாஸி. ஸம்மாதி ஹேதுனா காரணேன. மானாபி⁴ஸமயாதி மானஸ்ஸ த³ஸ்ஸனாபி⁴ஸமயா, பஹானாபி⁴ஸமயா வா. அரஹத்தமக்³கோ³ ஹி கிச்சவஸேன மானங் பஸ்ஸதி, அயமஸ்ஸ த³ஸ்ஸனாபி⁴ஸமயோ. தேன தி³ட்டோ² பன ஸோ தாவதே³வ பஹீயதி தி³ட்ட²விஸேன தி³ட்ட²ஸத்தானங் ஜீவிதங் விய, அயமஸ்ஸ பஹானாபி⁴ஸமயோ. அந்தமகாஸி து³க்க²ஸ்ஸாதி ஏவங் அரஹத்தமக்³கே³ன மானஸ்ஸ தி³ட்ட²த்தா பஹீனத்தா ச ஸப்³ப³ஸ்ஸேவ வட்டது³க்க²ஸ்ஸ கோடிஸங்கா²தங் அந்தங் பரிச்சே²த³ங் பரிவடுமங் அகாஸி, அந்திமஸமுஸ்ஸயமத்தாவஸேஸங் து³க்க²மகாஸீதி வுத்தங் ஹோதி.
Yatoti yadā, yasmā vā. Ariyoti kilesehi ārakā ṭhito parisuddho. Sammaddasoti sabbāsaṃ vedanānaṃ catunnampi vā saccānaṃ aviparītadassāvī. Acchecchi taṇhanti vedanāmūlakaṃ taṇhaṃ aggamaggena chindi, anavasesato samucchindi. Vivattayi saṃyojananti dasavidhaṃ saṃyojanaṃ parivattayi, nimmūlamakāsi. Sammāti hetunā kāraṇena. Mānābhisamayāti mānassa dassanābhisamayā, pahānābhisamayā vā. Arahattamaggo hi kiccavasena mānaṃ passati, ayamassa dassanābhisamayo. Tena diṭṭho pana so tāvadeva pahīyati diṭṭhavisena diṭṭhasattānaṃ jīvitaṃ viya, ayamassa pahānābhisamayo. Antamakāsi dukkhassāti evaṃ arahattamaggena mānassa diṭṭhattā pahīnattā ca sabbasseva vaṭṭadukkhassa koṭisaṅkhātaṃ antaṃ paricchedaṃ parivaṭumaṃ akāsi, antimasamussayamattāvasesaṃ dukkhamakāsīti vuttaṃ hoti.
கா³தா²ஸு யோதி யோ அரியஸாவகோ. அத்³தா³தி அத்³த³ஸ, ஸுக²வேத³னங் து³க்க²தோ பஸ்ஸீதி அத்தோ². ஸுக²வேத³னா ஹி விஸமிஸ்ஸங் விய போ⁴ஜனங் பரிபோ⁴க³காலே அஸ்ஸாத³ங் த³த³மானா விபரிணாமகாலே து³க்கா²யேவாதி. து³க்க²மத்³த³க்கி² ஸல்லதோதி யதா² ஸல்லங் ஸரீரங் அனுபவிஸந்தம்பி பவிட்ட²ம்பி உத்³த⁴ரியமானம்பி பீளமேவ ஜனேதி, ஏவங் து³க்க²வேத³னா உப்பஜ்ஜமானாபி டி²திப்பத்தாபி பி⁴ஜ்ஜமானாபி விபா³த⁴தியேவாதி தங் ஸல்லதோ விபஸ்ஸீதி வுத்தங். அத்³த³க்கி² நங் அனிச்சதோதி ஸுக²து³க்க²தோ ஸந்தஸபா⁴வதாய ஸந்ததரஜாதிகம்பி நங் அது³க்க²மஸுக²ங் அனிச்சந்திகதாய அனிச்சதோ பஸ்ஸி.
Gāthāsu yoti yo ariyasāvako. Addāti addasa, sukhavedanaṃ dukkhato passīti attho. Sukhavedanā hi visamissaṃ viya bhojanaṃ paribhogakāle assādaṃ dadamānā vipariṇāmakāle dukkhāyevāti. Dukkhamaddakkhi sallatoti yathā sallaṃ sarīraṃ anupavisantampi paviṭṭhampi uddhariyamānampi pīḷameva janeti, evaṃ dukkhavedanā uppajjamānāpi ṭhitippattāpi bhijjamānāpi vibādhatiyevāti taṃ sallato vipassīti vuttaṃ. Addakkhinaṃ aniccatoti sukhadukkhato santasabhāvatāya santatarajātikampi naṃ adukkhamasukhaṃ aniccantikatāya aniccato passi.
ஸ வே ஸம்மத்³த³ஸோதி ஸோ ஏவங் திஸ்ஸன்னங் வேத³னானங் ஸம்மதே³வ து³க்கா²தி³தோ த³ஸ்ஸாவீ. யதோதி யஸ்மா. தத்தா²தி வேத³னாயங். விமுச்சதீதி ஸமுச்சே²த³விமுத்திவஸேன விமுச்சதி. இத³ங் வுத்தங் ஹோதி – யஸ்மா ஸுகா²தீ³னி து³க்கா²தி³தோ அத்³த³ஸ, தஸ்மா தத்த² வேத³னாய தப்படிப³த்³த⁴ச²ந்த³ராக³ப்பஹானேன ஸமுச்சே²த³வஸேன விமுச்சதி. யங்ஸத்³தே³ ஹி வுத்தே தங்ஸத்³தோ³ ஆஹரித்வா வத்தப்³போ³. அத² வா யதோதி காயவாசாசித்தேஹி ஸங்யதோ யதத்தோ, யததி பத³ஹதீதி வா யதோ, ஆயததீதி அத்தோ². அபி⁴ஞ்ஞாவோஸிதோதி வேத³னாமுகே²ன சதுஸச்சகம்மட்டா²னங் பா⁴வெத்வா ச²ட்டா²பி⁴ஞ்ஞாய பரியோஸிதோ கதகிச்சோ. ஸந்தோதி ராகா³தி³கிலேஸவூபஸமேன ஸந்தோ. யோகா³திகோ³தி காமயோகா³தி³ங் சதுப்³பி³த⁴ம்பி யோக³ங் அதிக்கந்தோ. உப⁴யஹிதமுனநதோ முனீதி.
Sa ve sammaddasoti so evaṃ tissannaṃ vedanānaṃ sammadeva dukkhādito dassāvī. Yatoti yasmā. Tatthāti vedanāyaṃ. Vimuccatīti samucchedavimuttivasena vimuccati. Idaṃ vuttaṃ hoti – yasmā sukhādīni dukkhādito addasa, tasmā tattha vedanāya tappaṭibaddhachandarāgappahānena samucchedavasena vimuccati. Yaṃsadde hi vutte taṃsaddo āharitvā vattabbo. Atha vā yatoti kāyavācācittehi saṃyato yatatto, yatati padahatīti vā yato, āyatatīti attho. Abhiññāvositoti vedanāmukhena catusaccakammaṭṭhānaṃ bhāvetvā chaṭṭhābhiññāya pariyosito katakicco. Santoti rāgādikilesavūpasamena santo. Yogātigoti kāmayogādiṃ catubbidhampi yogaṃ atikkanto. Ubhayahitamunanato munīti.
சதுத்த²ஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.
Catutthasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / இதிவுத்தகபாளி • Itivuttakapāḷi / 4. து³தியவேத³னாஸுத்தங் • 4. Dutiyavedanāsuttaṃ
