Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મહાવિભઙ્ગ • Mahāvibhaṅga |
૩. દુટ્ઠુલ્લવાચાસિક્ખાપદં
3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadaṃ
૨૮૩. તેન સમયેન બુદ્ધો ભગવા સાવત્થિયં વિહરતિ જેતવને અનાથપિણ્ડિકસ્સ આરામે. તેન ખો પન સમયેન આયસ્મા ઉદાયી અરઞ્ઞે વિહરતિ. તસ્સાયસ્મતો વિહારો અભિરૂપો હોતિ દસ્સનીયો પાસાદિકો. તેન ખો પન સમયેન સમ્બહુલા ઇત્થિયો આરામં આગમંસુ વિહારપેક્ખિકાયો. અથ ખો તા ઇત્થિયો યેનાયસ્મા ઉદાયી તેનુપસઙ્કમિંસુ; ઉપસઙ્કમિત્વા આયસ્મન્તં ઉદાયિં એતદવોચું – ‘‘ઇચ્છામ મયં, ભન્તે, અય્યસ્સ વિહારં પેક્ખિતુ’’ન્તિ. અથ ખો આયસ્મા ઉદાયી તા ઇત્થિયો વિહારં પેક્ખાપેત્વા તાસં ઇત્થીનં વચ્ચમગ્ગં પસ્સાવમગ્ગં આદિસ્સ વણ્ણમ્પિ ભણતિ અવણ્ણમ્પિ ભણતિ યાચતિપિ આયાચતિપિ પુચ્છતિપિ પટિપુચ્છતિપિ આચિક્ખતિપિ અનુસાસતિપિ અક્કોસતિપિ. યા તા ઇત્થિયો છિન્નિકા ધુત્તિકા અહિરિકાયો તા આયસ્મતા ઉદાયિના સદ્ધિં ઉહસન્તિપિ ઉલ્લપન્તિપિ ઉજ્જગ્ઘન્તિપિ ઉપ્પણ્ડેન્તિપિ. યા પન તા ઇત્થિયો હિરિમના તા નિક્ખમિત્વા ભિક્ખૂ ઉજ્ઝાપેન્તિ – ‘‘ઇદં, ભન્તે, નચ્છન્નં નપ્પતિરૂપં. સામિકેનપિ મયં એવં વુત્તા ન ઇચ્છેય્યામ, કિં પનાય્યેન ઉદાયિના’’તિ. યે તે ભિક્ખૂ અપ્પિચ્છા…પે॰… તે ઉજ્ઝાયન્તિ ખિય્યન્તિ વિપાચેન્તિ – ‘‘કથઞ્હિ નામ આયસ્મા ઉદાયી માતુગામં દુટ્ઠુલ્લાહિ વાચાહિ ઓભાસિસ્સતી’’તિ! અથ ખો તે ભિક્ખૂ આયસ્મન્તં ઉદાયિં અનેકપરિયાયેન વિગરહિત્વા ભગવતો એતમત્થં આરોચેસું. અથ ખો ભગવા એતસ્મિં નિદાને એતસ્મિં પકરણે ભિક્ખુસઙ્ઘં સન્નિપાતાપેત્વા આયસ્મન્તં ઉદાયિં પટિપુચ્છિ – ‘‘સચ્ચં કિર ત્વં, ઉદાયિ, માતુગામં દુટ્ઠુલ્લાહિ વાચાહિ ઓભાસસી’’તિ? ‘‘સચ્ચં, ભગવા’’તિ. વિગરહિ બુદ્ધો ભગવા – ‘‘અનનુચ્છવિકં, મોઘપુરિસ, અનનુલોમિકં અપ્પતિરૂપં અસ્સામણકં અકપ્પિયં અકરણીયં. કથઞ્હિ નામ ત્વં, મોઘપુરિસ, માતુગામં દુટ્ઠુલ્લાહિ વાચાહિ ઓભાસિસ્સસિ! નનુ મયા, મોઘપુરિસ, અનેકપરિયાયેન વિરાગાય ધમ્મો દેસિતો નો સરાગાય…પે॰… કામપરિળાહાનં વૂપસમો અક્ખાતો. નેતં, મોઘપુરિસ, અપ્પસન્નાનં વા પસાદાય…પે॰… એવઞ્ચ પન, ભિક્ખવે, ઇમં સિક્ખાપદં ઉદ્દિસેય્યાથ –
283. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena āyasmā udāyī araññe viharati. Tassāyasmato vihāro abhirūpo hoti dassanīyo pāsādiko. Tena kho pana samayena sambahulā itthiyo ārāmaṃ āgamaṃsu vihārapekkhikāyo. Atha kho tā itthiyo yenāyasmā udāyī tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ udāyiṃ etadavocuṃ – ‘‘icchāma mayaṃ, bhante, ayyassa vihāraṃ pekkhitu’’nti. Atha kho āyasmā udāyī tā itthiyo vihāraṃ pekkhāpetvā tāsaṃ itthīnaṃ vaccamaggaṃ passāvamaggaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati avaṇṇampi bhaṇati yācatipi āyācatipi pucchatipi paṭipucchatipi ācikkhatipi anusāsatipi akkosatipi. Yā tā itthiyo chinnikā dhuttikā ahirikāyo tā āyasmatā udāyinā saddhiṃ uhasantipi ullapantipi ujjagghantipi uppaṇḍentipi. Yā pana tā itthiyo hirimanā tā nikkhamitvā bhikkhū ujjhāpenti – ‘‘idaṃ, bhante, nacchannaṃ nappatirūpaṃ. Sāmikenapi mayaṃ evaṃ vuttā na iccheyyāma, kiṃ panāyyena udāyinā’’ti. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma āyasmā udāyī mātugāmaṃ duṭṭhullāhi vācāhi obhāsissatī’’ti! Atha kho te bhikkhū āyasmantaṃ udāyiṃ anekapariyāyena vigarahitvā bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe bhikkhusaṅghaṃ sannipātāpetvā āyasmantaṃ udāyiṃ paṭipucchi – ‘‘saccaṃ kira tvaṃ, udāyi, mātugāmaṃ duṭṭhullāhi vācāhi obhāsasī’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā – ‘‘ananucchavikaṃ, moghapurisa, ananulomikaṃ appatirūpaṃ assāmaṇakaṃ akappiyaṃ akaraṇīyaṃ. Kathañhi nāma tvaṃ, moghapurisa, mātugāmaṃ duṭṭhullāhi vācāhi obhāsissasi! Nanu mayā, moghapurisa, anekapariyāyena virāgāya dhammo desito no sarāgāya…pe… kāmapariḷāhānaṃ vūpasamo akkhāto. Netaṃ, moghapurisa, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –
૨૮૪. ‘‘યો પન ભિક્ખુ ઓતિણ્ણો વિપરિણતેન ચિત્તેન માતુગામં દુટ્ઠુલ્લાહિ વાચાહિ ઓભાસેય્ય યથા તં યુવા યુવતિં મેથુનુપસંહિતાહિ, સઙ્ઘાદિસેસો’’તિ.
284.‘‘Yo pana bhikkhu otiṇṇo vipariṇatena cittena mātugāmaṃ duṭṭhullāhi vācāhi obhāseyya yathā taṃ yuvā yuvatiṃ methunupasaṃhitāhi, saṅghādiseso’’ti.
૨૮૫. યો પનાતિ યો યાદિસો…પે॰… ભિક્ખૂતિ…પે॰… અયં ઇમસ્મિં અત્થે અધિપ્પેતો ભિક્ખૂતિ.
285.Yo panāti yo yādiso…pe… bhikkhūti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippeto bhikkhūti.
ઓતિણ્ણો નામ સારત્તો અપેક્ખવા પટિબદ્ધચિત્તો.
Otiṇṇo nāma sāratto apekkhavā paṭibaddhacitto.
વિપરિણતન્તિ રત્તમ્પિ ચિત્તં વિપરિણતં, દુટ્ઠમ્પિ ચિત્તં વિપરિણતં મૂળ્હમ્પિ ચિત્તં વિપરિણતં. અપિચ, રત્તં ચિત્તં ઇમસ્મિં અત્થે અધિપ્પેતં વિપરિણતન્તિ.
Vipariṇatanti rattampi cittaṃ vipariṇataṃ, duṭṭhampi cittaṃ vipariṇataṃ mūḷhampi cittaṃ vipariṇataṃ. Apica, rattaṃ cittaṃ imasmiṃ atthe adhippetaṃ vipariṇatanti.
માતુગામો નામ મનુસ્સિત્થી, ન યક્ખી, ન પેતી, ન તિરચ્છાનગતા. વિઞ્ઞૂ પટિબલા સુભાસિતદુબ્ભાસિતં દુટ્ઠુલ્લાદુટ્ઠુલ્લં આજાનિતું.
Mātugāmo nāma manussitthī, na yakkhī, na petī, na tiracchānagatā. Viññū paṭibalā subhāsitadubbhāsitaṃ duṭṭhullāduṭṭhullaṃ ājānituṃ.
દુટ્ઠુલ્લા નામ વાચા વચ્ચમગ્ગપસ્સાવમગ્ગમેથુનધમ્મપ્પટિસંયુત્તા વાચા.
Duṭṭhullā nāma vācā vaccamaggapassāvamaggamethunadhammappaṭisaṃyuttā vācā.
ઓભાસેય્યાતિ અજ્ઝાચારો વુચ્ચતિ.
Obhāseyyāti ajjhācāro vuccati.
યથા તં યુવા યુવતિન્તિ દહરો દહરિં, તરુણો તરુણિં, કામભોગી કામભોગિનિં.
Yathā taṃ yuvā yuvatinti daharo dahariṃ, taruṇo taruṇiṃ, kāmabhogī kāmabhoginiṃ.
મેથુનુપસંહિતાહીતિ મેથુનધમ્મપ્પટિસંયુત્તાહિ.
Methunupasaṃhitāhīti methunadhammappaṭisaṃyuttāhi.
સઙ્ઘાદિસેસોતિ …પે॰… તેનપિ વુચ્ચતિ સઙ્ઘાદિસેસોતિ.
Saṅghādisesoti …pe… tenapi vuccati saṅghādisesoti.
દ્વે મગ્ગે આદિસ્સ વણ્ણમ્પિ ભણતિ, અવણ્ણમ્પિ ભણતિ, યાચતિપિ, આયાચતિપિ, પુચ્છતિપિ, પટિપુચ્છતિપિ, આચિક્ખતિપિ, અનુસાસતિપિ, અક્કોસતિપિ.
Dve magge ādissa vaṇṇampi bhaṇati, avaṇṇampi bhaṇati, yācatipi, āyācatipi, pucchatipi, paṭipucchatipi, ācikkhatipi, anusāsatipi, akkosatipi.
વણ્ણં ભણતિ નામ દ્વે મગ્ગે થોમેતિ વણ્ણેતિ પસંસતિ.
Vaṇṇaṃ bhaṇati nāma dve magge thometi vaṇṇeti pasaṃsati.
અવણ્ણં ભણતિ નામ દ્વે મગ્ગે ખુંસેતિ વમ્ભેતિ ગરહતિ.
Avaṇṇaṃ bhaṇati nāma dve magge khuṃseti vambheti garahati.
યાચતિ નામ દેહિ મે, અરહસિ મે દાતુન્તિ.
Yācati nāma dehi me, arahasi me dātunti.
આયાચતિ નામ કદા તે માતા પસીદિસ્સતિ, કદા તે પિતા પસીદિસ્સતિ, કદા તે દેવતાયો પસીદિસ્સન્તિ, કદા 1 સુખણો સુલયો સુમુહુત્તો ભવિસ્સતિ, કદા તે મેથુનં ધમ્મં લભિસ્સામીતિ.
Āyācati nāma kadā te mātā pasīdissati, kadā te pitā pasīdissati, kadā te devatāyo pasīdissanti, kadā 2 sukhaṇo sulayo sumuhutto bhavissati, kadā te methunaṃ dhammaṃ labhissāmīti.
પુચ્છતિ નામ કથં ત્વં સામિકસ્સ દેસિ, કથં જારસ્સ દેસીતિ?
Pucchati nāma kathaṃ tvaṃ sāmikassa desi, kathaṃ jārassa desīti?
પટિપુચ્છતિ નામ એવં કિર ત્વં સામિકસ્સ દેસિ, એવં જારસ્સ દેસીતિ.
Paṭipucchati nāma evaṃ kira tvaṃ sāmikassa desi, evaṃ jārassa desīti.
આચિક્ખતિ નામ પુટ્ઠો ભણતિ – ‘‘એવં દેહિ. એવં દેન્તા સામિકસ્સ પિયા ભવિસ્સસિ મનાપા ચા’’તિ.
Ācikkhati nāma puṭṭho bhaṇati – ‘‘evaṃ dehi. Evaṃ dentā sāmikassa piyā bhavissasi manāpā cā’’ti.
અનુસાસતિ નામ અપુટ્ઠો ભણતિ – ‘‘એવં દેહિ. એવં દેન્તા સામિકસ્સ પિયા ભવિસ્સતિ મનાપા ચા’’તિ.
Anusāsati nāma apuṭṭho bhaṇati – ‘‘evaṃ dehi. Evaṃ dentā sāmikassa piyā bhavissati manāpā cā’’ti.
અક્કોસતિ નામ અનિમિત્તાસિ, નિમિત્તમત્તાસિ, અલોહિતાસિ, ધુવલોહિતાસિ , ધુવચોળાસિ, પગ્ઘરન્તીસિ, સિખરણીસિ, ઇત્થિપણ્ડકાસિ, વેપુરિસિકાસિ, સમ્ભિન્નાસિ, ઉભતોબ્યઞ્જનાસીતિ.
Akkosati nāma animittāsi, nimittamattāsi, alohitāsi, dhuvalohitāsi , dhuvacoḷāsi, paggharantīsi, sikharaṇīsi, itthipaṇḍakāsi, vepurisikāsi, sambhinnāsi, ubhatobyañjanāsīti.
૨૮૬. ઇત્થી ચ હોતિ ઇત્થિસઞ્ઞી સારત્તો ચ. ભિક્ખુ ચ નં ઇત્થિયા વચ્ચમગ્ગં પસ્સાવમગ્ગં આદિસ્સ વણ્ણમ્પિ ભણતિ અવણ્ણમ્પિ ભણતિ યાચતિપિ આયાચતિપિ પુચ્છતિપિ પટિપુચ્છતિપિ આચિક્ખતિપિ અનુસાસતિપિ અક્કોસતિપિ, આપત્તિ સઙ્ઘાદિસેસસ્સ…પે॰… .
286. Itthī ca hoti itthisaññī sāratto ca. Bhikkhu ca naṃ itthiyā vaccamaggaṃ passāvamaggaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati avaṇṇampi bhaṇati yācatipi āyācatipi pucchatipi paṭipucchatipi ācikkhatipi anusāsatipi akkosatipi, āpatti saṅghādisesassa…pe… .
દ્વે ઇત્થિયો દ્વિન્નં ઇત્થીનં ઇત્થિસઞ્ઞી સારત્તો ચ. ભિક્ખુ ચ નં દ્વિન્નં ઇત્થીનં વચ્ચમગ્ગં પસ્સાવમગ્ગં આદિસ્સ વણ્ણમ્પિ ભણતિ અવણ્ણંપિ ભણતિ…પે॰… અક્કોસતિપિ, આપત્તિ દ્વિન્નં સઙ્ઘાદિસેસાનં…પે॰… .
Dve itthiyo dvinnaṃ itthīnaṃ itthisaññī sāratto ca. Bhikkhu ca naṃ dvinnaṃ itthīnaṃ vaccamaggaṃ passāvamaggaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati avaṇṇaṃpi bhaṇati…pe… akkosatipi, āpatti dvinnaṃ saṅghādisesānaṃ…pe… .
ઇત્થી ચ પણ્ડકો ચ ઉભિન્નં ઇત્થિસઞ્ઞી સારત્તો ચ. ભિક્ખુ ચ નં ઉભિન્નં વચ્ચમગ્ગં પસ્સાવમગ્ગં આદિસ્સ વણ્ણમ્પિ ભણતિ અવણ્ણમ્પિ ભણતિ…પે॰… અક્કોસતિપિ, આપત્તિ સઙ્ઘાદિસેસેન દુક્કટસ્સ…પે॰… .
Itthī ca paṇḍako ca ubhinnaṃ itthisaññī sāratto ca. Bhikkhu ca naṃ ubhinnaṃ vaccamaggaṃ passāvamaggaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati avaṇṇampi bhaṇati…pe… akkosatipi, āpatti saṅghādisesena dukkaṭassa…pe… .
ઇત્થી ચ હોતિ ઇત્થિસઞ્ઞી સારત્તો ચ. ભિક્ખુ ચ નં ઇત્થિયા વચ્ચમગ્ગં પસ્સાવમગ્ગં ઠપેત્વા અધક્ખકં ઉબ્ભજાણુમણ્ડલં આદિસ્સ વણ્ણમ્પિ ભણતિ અવણ્ણમ્પિ ભણતિ…પે॰… અક્કોસતિપિ , આપત્તિ થુલ્લચ્ચયસ્સ…પે॰….
Itthī ca hoti itthisaññī sāratto ca. Bhikkhu ca naṃ itthiyā vaccamaggaṃ passāvamaggaṃ ṭhapetvā adhakkhakaṃ ubbhajāṇumaṇḍalaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati avaṇṇampi bhaṇati…pe… akkosatipi , āpatti thullaccayassa…pe….
દ્વે ઇત્થિયો દ્વિન્નં ઇત્થીનં ઇત્થિસઞ્ઞી સારત્તો ચ. ભિક્ખુ ચ નં દ્વિન્નં ઇત્થીનં વચ્ચમગ્ગં પસ્સાવમગ્ગં ઠપેત્વા અધક્ખકં ઉબ્ભજાણુમણ્ડલં આદિસ્સ વણ્ણમ્પિ ભણતિ અવણ્ણમ્પિ ભણતિ…પે॰… અક્કોસતિપિ, આપત્તિ દ્વિન્નં થુલ્લચ્ચયાનં…પે॰….
Dve itthiyo dvinnaṃ itthīnaṃ itthisaññī sāratto ca. Bhikkhu ca naṃ dvinnaṃ itthīnaṃ vaccamaggaṃ passāvamaggaṃ ṭhapetvā adhakkhakaṃ ubbhajāṇumaṇḍalaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati avaṇṇampi bhaṇati…pe… akkosatipi, āpatti dvinnaṃ thullaccayānaṃ…pe….
ઇત્થી ચ પણ્ડકો ચ ઉભિન્નં ઇત્થિસઞ્ઞી સારત્તો ચ. ભિક્ખુ ચ નં ઉભિન્નં વચ્ચમગ્ગં પસ્સાવમગ્ગં ઠપેત્વા અધક્ખકં ઉબ્ભજાણુમણ્ડલં આદિસ્સ વણ્ણમ્પિ ભણતિ અવણ્ણમ્પિ ભણતિ…પે॰… અક્કોસતિપિ, આપત્તિ થુલ્લચ્ચયેન દુક્કટસ્સ…પે॰….
Itthī ca paṇḍako ca ubhinnaṃ itthisaññī sāratto ca. Bhikkhu ca naṃ ubhinnaṃ vaccamaggaṃ passāvamaggaṃ ṭhapetvā adhakkhakaṃ ubbhajāṇumaṇḍalaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati avaṇṇampi bhaṇati…pe… akkosatipi, āpatti thullaccayena dukkaṭassa…pe….
ઇત્થી ચ હોતિ ઇત્થિસઞ્ઞી સારત્તો ચ. ભિક્ખુ ચ નં ઇત્થિયા ઉબ્ભક્ખકં અધોજાણુમણ્ડલં આદિસ્સ વણ્ણમ્પિ ભણતિ અવણ્ણમ્પિ ભણતિ…પે॰… અક્કોસતિપિ, આપત્તિ દુક્કટસ્સ…પે॰….
Itthī ca hoti itthisaññī sāratto ca. Bhikkhu ca naṃ itthiyā ubbhakkhakaṃ adhojāṇumaṇḍalaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati avaṇṇampi bhaṇati…pe… akkosatipi, āpatti dukkaṭassa…pe….
દ્વે ઇત્થિયો દ્વિન્નં ઇત્થીનં ઇત્થિસઞ્ઞી સારત્તો ચ. ભિક્ખુ ચ નં દ્વિન્નં ઇત્થીનં ઉબ્ભક્ખકં અધોજાણુમણ્ડલં આદિસ્સ વણ્ણમ્પિ ભણતિ અવણ્ણમ્પિ ભણતિ…પે॰… અક્કોસતિપિ, આપત્તિ દ્વિન્નં દુક્કટાનં…પે॰….
Dve itthiyo dvinnaṃ itthīnaṃ itthisaññī sāratto ca. Bhikkhu ca naṃ dvinnaṃ itthīnaṃ ubbhakkhakaṃ adhojāṇumaṇḍalaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati avaṇṇampi bhaṇati…pe… akkosatipi, āpatti dvinnaṃ dukkaṭānaṃ…pe….
ઇત્થી ચ પણ્ડકો ચ ઉભિન્નં ઇત્થિસઞ્ઞી સારત્તો ચ. ભિક્ખુ ચ નં ઉભિન્નં ઉબ્ભક્ખકં અધોજાણુમણ્ડલં આદિસ્સ વણ્ણમ્પિ ભણતિ અવણ્ણમ્પિ ભણતિ…પે॰… અક્કોસતિપિ, આપત્તિ દ્વિન્નં દુક્કટાનં…પે॰….
Itthī ca paṇḍako ca ubhinnaṃ itthisaññī sāratto ca. Bhikkhu ca naṃ ubhinnaṃ ubbhakkhakaṃ adhojāṇumaṇḍalaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati avaṇṇampi bhaṇati…pe… akkosatipi, āpatti dvinnaṃ dukkaṭānaṃ…pe….
ઇત્થી ચ હોતિ ઇત્થિસઞ્ઞી સારત્તો ચ. ભિક્ખુ ચ નં ઇત્થિયા કાયપટિબદ્ધં આદિસ્સ વણ્ણમ્પિ ભણતિ અવણ્ણમ્પિ ભણતિ…પે॰… અક્કોસતિપિ, આપત્તિ દુક્કટસ્સ…પે॰….
Itthī ca hoti itthisaññī sāratto ca. Bhikkhu ca naṃ itthiyā kāyapaṭibaddhaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati avaṇṇampi bhaṇati…pe… akkosatipi, āpatti dukkaṭassa…pe….
દ્વે ઇત્થિયો દ્વિન્નં ઇત્થીનં ઇત્થિસઞ્ઞી સારત્તો ચ. ભિક્ખુ ચ નં દ્વિન્નં ઇત્થીનં કાયપટિબદ્ધં આદિસ્સ વણ્ણમ્પિ ભણતિ અવણ્ણમ્પિ ભણતિ…પે॰… અક્કોસતિપિ, આપત્તિ દ્વિન્નં દુક્કટાનં…પે॰….
Dve itthiyo dvinnaṃ itthīnaṃ itthisaññī sāratto ca. Bhikkhu ca naṃ dvinnaṃ itthīnaṃ kāyapaṭibaddhaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati avaṇṇampi bhaṇati…pe… akkosatipi, āpatti dvinnaṃ dukkaṭānaṃ…pe….
ઇત્થી ચ પણ્ડકો ચ ઉભિન્નં ઇત્થિસઞ્ઞી સારત્તો ચ. ભિક્ખુ ચ નં ઉભિન્નં કાયપટિબદ્ધં આદિસ્સ વણ્ણમ્પિ ભણતિ અવણ્ણમ્પિ ભણતિ…પે॰… અક્કોસતિપિ, આપત્તિ દ્વિન્નં દુક્કટાનં…પે॰….
Itthī ca paṇḍako ca ubhinnaṃ itthisaññī sāratto ca. Bhikkhu ca naṃ ubhinnaṃ kāyapaṭibaddhaṃ ādissa vaṇṇampi bhaṇati avaṇṇampi bhaṇati…pe… akkosatipi, āpatti dvinnaṃ dukkaṭānaṃ…pe….
૨૮૭. અનાપત્તિ અત્થપુરેક્ખારસ્સ, ધમ્મપુરેક્ખારસ્સ, અનુસાસનિપુરેક્ખારસ્સ, ઉમ્મત્તકસ્સ, આદિકમ્મિકસ્સાતિ.
287. Anāpatti atthapurekkhārassa, dhammapurekkhārassa, anusāsanipurekkhārassa, ummattakassa, ādikammikassāti.
વિનીતવત્થુઉદ્દાનગાથા
Vinītavatthuuddānagāthā
લોહિતં કક્કસાકિણ્ણં, ખરં દીઘઞ્ચ વાપિતં;
Lohitaṃ kakkasākiṇṇaṃ, kharaṃ dīghañca vāpitaṃ;
કચ્ચિ સંસીદતિ મગ્ગો, સદ્ધા દાનેન કમ્મુનાતિ.
Kacci saṃsīdati maggo, saddhā dānena kammunāti.
વિનીતવત્થુ
Vinītavatthu
૨૮૮. તેન ખો પન સમયેન અઞ્ઞતરા ઇત્થી નવરત્તં કમ્બલં પારુતા હોતિ. અઞ્ઞતરો ભિક્ખુ સારત્તો તં ઇત્થિં એતદવોચ – ‘‘લોહિતં ખો તે, ભગિની’’તિ. સા ન પટિવિજાનિ. ‘‘આમાય્ય, નવરત્તો કમ્બલો’’તિ. તસ્સ કુક્કુચ્ચં અહોસિ ‘‘ભગવતા સિક્ખાપદં પઞ્ઞત્તં, કચ્ચિ નુ ખો અહં સઙ્ઘાદિસેસં આપત્તિં આપન્નો’’તિ? ભગવતો એતમત્થં આરોચેસિ. ‘‘અનાપત્તિ, ભિક્ખુ, સઙ્ઘાદિસેસસ્સ; આપત્તિ દુક્કટસ્સા’’તિ.
288. Tena kho pana samayena aññatarā itthī navarattaṃ kambalaṃ pārutā hoti. Aññataro bhikkhu sāratto taṃ itthiṃ etadavoca – ‘‘lohitaṃ kho te, bhaginī’’ti. Sā na paṭivijāni. ‘‘Āmāyya, navaratto kambalo’’ti. Tassa kukkuccaṃ ahosi ‘‘bhagavatā sikkhāpadaṃ paññattaṃ, kacci nu kho ahaṃ saṅghādisesaṃ āpattiṃ āpanno’’ti? Bhagavato etamatthaṃ ārocesi. ‘‘Anāpatti, bhikkhu, saṅghādisesassa; āpatti dukkaṭassā’’ti.
તેન ખો પન સમયેન અઞ્ઞતરા ઇત્થી ખરકમ્બલં પારુતા હોતિ. અઞ્ઞતરો ભિક્ખુ સારત્તો તં ઇત્થિં એતદવોચ – ‘‘કક્કસલોમં ખો તે, ભગિની’’તિ. સા ન પટિવિજાનિ. ‘‘આમાય્ય, ખરકમ્બલકો’’તિ. તસ્સ કુક્કુચ્ચં અહોસિ…પે॰… ‘‘અનાપત્તિ, ભિક્ખુ, સઙ્ઘાદિસેસસ્સ; આપત્તિ દુક્કટસ્સા’’તિ.
Tena kho pana samayena aññatarā itthī kharakambalaṃ pārutā hoti. Aññataro bhikkhu sāratto taṃ itthiṃ etadavoca – ‘‘kakkasalomaṃ kho te, bhaginī’’ti. Sā na paṭivijāni. ‘‘Āmāyya, kharakambalako’’ti. Tassa kukkuccaṃ ahosi…pe… ‘‘anāpatti, bhikkhu, saṅghādisesassa; āpatti dukkaṭassā’’ti.
તેન ખો પન સમયેન અઞ્ઞતરા ઇત્થી નવાવુતં કમ્બલં પારુતા હોતિ. અઞ્ઞતરો ભિક્ખુ સારત્તો તં ઇત્થિં એતદવોચ – ‘‘આકિણ્ણલોમં ખો તે, ભગિની’’તિ. સા ન પટિવિજાનિ. ‘‘આમાય્ય, નવાવુતો કમ્બલો’’તિ. તસ્સ કુક્કુચ્ચં અહોસિ…પે॰… ‘‘અનાપત્તિ, ભિક્ખુ, સઙ્ઘાદિસેસસ્સ; આપત્તિ દુક્કટસ્સા’’તિ.
Tena kho pana samayena aññatarā itthī navāvutaṃ kambalaṃ pārutā hoti. Aññataro bhikkhu sāratto taṃ itthiṃ etadavoca – ‘‘ākiṇṇalomaṃ kho te, bhaginī’’ti. Sā na paṭivijāni. ‘‘Āmāyya, navāvuto kambalo’’ti. Tassa kukkuccaṃ ahosi…pe… ‘‘anāpatti, bhikkhu, saṅghādisesassa; āpatti dukkaṭassā’’ti.
તેન ખો પન સમયેન અઞ્ઞતરા ઇત્થી ખરકમ્બલં પારુતા હોતિ. અઞ્ઞતરો ભિક્ખુ સારત્તો તં ઇત્થિં એતદવોચ – ‘‘ખરલોમં ખો તે, ભગિની’’તિ. સા ન પટિવિજાનિ. ‘‘આમાય્ય, ખરકમ્બલકો’’તિ. તસ્સ કુક્કુચ્ચં અહોસિ…પે॰… ‘‘અનાપત્તિ, ભિક્ખુ, સઙ્ઘાદિસેસસ્સ; આપત્તિ દુક્કટસ્સા’’તિ.
Tena kho pana samayena aññatarā itthī kharakambalaṃ pārutā hoti. Aññataro bhikkhu sāratto taṃ itthiṃ etadavoca – ‘‘kharalomaṃ kho te, bhaginī’’ti. Sā na paṭivijāni. ‘‘Āmāyya, kharakambalako’’ti. Tassa kukkuccaṃ ahosi…pe… ‘‘anāpatti, bhikkhu, saṅghādisesassa; āpatti dukkaṭassā’’ti.
૨૮૯. તેન ખો પન સમયેન અઞ્ઞતરા ઇત્થી ખેત્તં વપાપેત્વા આગચ્છતિ. અઞ્ઞતરો ભિક્ખુ સારત્તો તં ઇત્થિં એતદવોચ – ‘‘વાપિતં ખો તે, ભગિની’’તિ? સા ન પટિવિજાનિ. ‘‘આમાય્ય, નો ચ ખો પટિવુત્ત’’ન્તિ. તસ્સ કુક્કુચ્ચં અહોસિ…પે॰… ‘‘અનાપત્તિ, ભિક્ખુ, સઙ્ઘાદિસેસસ્સ; આપત્તિ દુક્કટસ્સા’’તિ.
289. Tena kho pana samayena aññatarā itthī khettaṃ vapāpetvā āgacchati. Aññataro bhikkhu sāratto taṃ itthiṃ etadavoca – ‘‘vāpitaṃ kho te, bhaginī’’ti? Sā na paṭivijāni. ‘‘Āmāyya, no ca kho paṭivutta’’nti. Tassa kukkuccaṃ ahosi…pe… ‘‘anāpatti, bhikkhu, saṅghādisesassa; āpatti dukkaṭassā’’ti.
તેન ખો પન સમયેન અઞ્ઞતરો ભિક્ખુ પરિબ્બાજિકં પટિપથે પસ્સિત્વા સારત્તો તં પરિબ્બાજિકં એતદવોચ – ‘‘કચ્ચિ, ભગિનિ, મગ્ગો સંસીદતી’’તિ? સા ન પટિવિજાનિ. ‘‘આમ ભિક્ખુ, પટિપજ્જિસ્સસી’’તિ . તસ્સ કુક્કુચ્ચં અહોસિ…પે॰… ‘‘અનાપત્તિ, ભિક્ખુ, સઙ્ઘાદિસેસસ્સ; આપત્તિ થુલ્લચ્ચયસ્સા’’તિ.
Tena kho pana samayena aññataro bhikkhu paribbājikaṃ paṭipathe passitvā sāratto taṃ paribbājikaṃ etadavoca – ‘‘kacci, bhagini, maggo saṃsīdatī’’ti? Sā na paṭivijāni. ‘‘Āma bhikkhu, paṭipajjissasī’’ti . Tassa kukkuccaṃ ahosi…pe… ‘‘anāpatti, bhikkhu, saṅghādisesassa; āpatti thullaccayassā’’ti.
તેન ખો પન સમયેન અઞ્ઞતરો ભિક્ખુ સારત્તો અઞ્ઞતરં ઇત્થિં એતદવોચ – ‘‘સદ્ધાસિ ત્વં, ભગિનિ. અપિચ, યં સામિકસ્સ દેસિ તં નામ્હાકં દેસી’’તિ . ‘‘કિં, ભન્તે’’તિ? ‘‘મેથુનધમ્મ’’ન્તિ. તસ્સ કુક્કુચ્ચં અહોસિ…પે॰… ‘‘આપત્તિં ત્વં, ભિક્ખુ, આપન્નો સઙ્ઘાદિસેસ’’ન્તિ.
Tena kho pana samayena aññataro bhikkhu sāratto aññataraṃ itthiṃ etadavoca – ‘‘saddhāsi tvaṃ, bhagini. Apica, yaṃ sāmikassa desi taṃ nāmhākaṃ desī’’ti . ‘‘Kiṃ, bhante’’ti? ‘‘Methunadhamma’’nti. Tassa kukkuccaṃ ahosi…pe… ‘‘āpattiṃ tvaṃ, bhikkhu, āpanno saṅghādisesa’’nti.
તેન ખો પન સમયેન અઞ્ઞતરો ભિક્ખુ સારત્તો અઞ્ઞતરં ઇત્થિં એતદવોચ – ‘‘સદ્ધાસિ ત્વં, ભગિનિ. અપિચ, યં અગ્ગદાનં તં નામ્હાકં દેસી’’તિ. ‘‘કિં, ભન્તે, અગ્ગદાન’’ન્તિ? ‘‘મેથુનધમ્મ’’ન્તિ. તસ્સ કુક્કુચ્ચં અહોસિ…પે॰… ‘‘આપત્તિં ત્વં, ભિક્ખુ, આપન્નો સઙ્ઘાદિસેસ’’ન્તિ.
Tena kho pana samayena aññataro bhikkhu sāratto aññataraṃ itthiṃ etadavoca – ‘‘saddhāsi tvaṃ, bhagini. Apica, yaṃ aggadānaṃ taṃ nāmhākaṃ desī’’ti. ‘‘Kiṃ, bhante, aggadāna’’nti? ‘‘Methunadhamma’’nti. Tassa kukkuccaṃ ahosi…pe… ‘‘āpattiṃ tvaṃ, bhikkhu, āpanno saṅghādisesa’’nti.
તેન ખો પન સમયેન અઞ્ઞતરા ઇત્થી કમ્મં કરોતિ. અઞ્ઞતરો ભિક્ખુ સારત્તો તં ઇત્થિં એતદવોચ – ‘‘તિટ્ઠ, ભગિનિ, અહં કરિસ્સામીતિ…પે॰… નિસીદ, ભગિનિ, અહં કરિસ્સામીતિ…પે॰… નિપજ્જ, ભગિનિ, અહં કરિસ્સામી’’તિ. સા ન પટિવિજાનિ. તસ્સ કુક્કુચ્ચં અહોસિ…પે॰… ‘‘અનાપત્તિ, ભિક્ખુ, સઙ્ઘાદિસેસસ્સ; આપત્તિ દુક્કટસ્સા’’તિ.
Tena kho pana samayena aññatarā itthī kammaṃ karoti. Aññataro bhikkhu sāratto taṃ itthiṃ etadavoca – ‘‘tiṭṭha, bhagini, ahaṃ karissāmīti…pe… nisīda, bhagini, ahaṃ karissāmīti…pe… nipajja, bhagini, ahaṃ karissāmī’’ti. Sā na paṭivijāni. Tassa kukkuccaṃ ahosi…pe… ‘‘anāpatti, bhikkhu, saṅghādisesassa; āpatti dukkaṭassā’’ti.
દુટ્ઠુલ્લવાચાસિક્ખાપદં નિટ્ઠિતં તતિયં.
Duṭṭhullavācāsikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવિભઙ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ૩. દુટ્ઠુલ્લવાચાસિક્ખાપદવણ્ણના • 3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ૩. દુટ્ઠુલ્લવાચાસિક્ખાપદવણ્ણના • 3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā
૩. દુટ્ઠુલ્લવાચાસિક્ખાપદવણ્ણના • 3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā
પદભાજનીયવણ્ણના • Padabhājanīyavaṇṇanā
વિનીતવત્થુવણ્ણના • Vinītavatthuvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / ૩. દુટ્ઠુલ્લવાચાસિક્ખાપદવણ્ણના • 3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā