Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸுத்தனிபாதபாளி • Suttanipātapāḷi |
12. த்³வயதானுபஸ்ஸனாஸுத்தங்
12. Dvayatānupassanāsuttaṃ
ஏவங் மே ஸுதங் – ஏகங் ஸமயங் ப⁴க³வா ஸாவத்தி²யங் விஹரதி புப்³பா³ராமே மிகா³ரமாதுபாஸாதே³. தேன கோ² பன ஸமயேன ப⁴க³வா தத³ஹுபோஸதே² பன்னரஸே புண்ணாய புண்ணமாய ரத்தியா பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவுதோ அப்³போ⁴காஸே நிஸின்னோ ஹோதி . அத² கோ² ப⁴க³வா துண்ஹீபூ⁴தங் துண்ஹீபூ⁴தங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் அனுவிலோகெத்வா பி⁴க்கூ² ஆமந்தேஸி –
Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati pubbārāme migāramātupāsāde. Tena kho pana samayena bhagavā tadahuposathe pannarase puṇṇāya puṇṇamāya rattiyā bhikkhusaṅghaparivuto abbhokāse nisinno hoti . Atha kho bhagavā tuṇhībhūtaṃ tuṇhībhūtaṃ bhikkhusaṅghaṃ anuviloketvā bhikkhū āmantesi –
‘‘‘யே தே, பி⁴க்க²வே, குஸலா த⁴ம்மா அரியா நிய்யானிகா ஸம்போ³த⁴கா³மினோ, தேஸங் வோ, பி⁴க்க²வே, குஸலானங் த⁴ம்மானங் அரியானங் நிய்யானிகானங் ஸம்போ³த⁴கா³மீனங் கா உபனிஸா ஸவனாயா’தி இதி சே, பி⁴க்க²வே, புச்சி²தாரோ அஸ்ஸு, தே ஏவமஸ்ஸு வசனீயா – ‘யாவதே³வ த்³வயதானங் த⁴ம்மானங் யதா²பூ⁴தங் ஞாணாயா’தி. கிஞ்ச த்³வயதங் வதே³த²?
‘‘‘Ye te, bhikkhave, kusalā dhammā ariyā niyyānikā sambodhagāmino, tesaṃ vo, bhikkhave, kusalānaṃ dhammānaṃ ariyānaṃ niyyānikānaṃ sambodhagāmīnaṃ kā upanisā savanāyā’ti iti ce, bhikkhave, pucchitāro assu, te evamassu vacanīyā – ‘yāvadeva dvayatānaṃ dhammānaṃ yathābhūtaṃ ñāṇāyā’ti. Kiñca dvayataṃ vadetha?
(1) ‘‘இத³ங் து³க்க²ங், அயங் து³க்க²ஸமுத³யோதி அயமேகானுபஸ்ஸனா. அயங் து³க்க²னிரோதோ⁴, அயங் து³க்க²னிரோத⁴கா³மினீ படிபதா³தி, அயங் து³தியானுபஸ்ஸனா. ஏவங் ஸம்மா த்³வயதானுபஸ்ஸினோ கோ², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு²னோ அப்பமத்தஸ்ஸ ஆதாபினோ பஹிதத்தஸ்ஸ விஹரதோ த்³வின்னங் ப²லானங் அஞ்ஞதரங் ப²லங் பாடிகங்க²ங் – தி³ட்டே²வ த⁴ம்மே அஞ்ஞா, ஸதி வா உபாதி³ஸேஸே அனாகா³மிதா’’தி.
(1) ‘‘Idaṃ dukkhaṃ, ayaṃ dukkhasamudayoti ayamekānupassanā. Ayaṃ dukkhanirodho, ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadāti, ayaṃ dutiyānupassanā. Evaṃ sammā dvayatānupassino kho, bhikkhave, bhikkhuno appamattassa ātāpino pahitattassa viharato dvinnaṃ phalānaṃ aññataraṃ phalaṃ pāṭikaṅkhaṃ – diṭṭheva dhamme aññā, sati vā upādisese anāgāmitā’’ti.
இத³மவோச ப⁴க³வா. இத³ங் வத்வான ஸுக³தோ அதா²பரங் ஏதத³வோச ஸத்தா² –
Idamavoca bhagavā. Idaṃ vatvāna sugato athāparaṃ etadavoca satthā –
729.
729.
‘‘யே து³க்க²ங் நப்பஜானந்தி, அதோ² து³க்க²ஸ்ஸ ஸம்ப⁴வங்;
‘‘Ye dukkhaṃ nappajānanti, atho dukkhassa sambhavaṃ;
யத்த² ச ஸப்³ப³ஸோ து³க்க²ங், அஸேஸங் உபருஜ்ஜ²தி;
Yattha ca sabbaso dukkhaṃ, asesaṃ uparujjhati;
தஞ்ச மக்³க³ங் ந ஜானந்தி, து³க்கூ²பஸமகா³மினங்.
Tañca maggaṃ na jānanti, dukkhūpasamagāminaṃ.
730.
730.
‘‘சேதோவிமுத்திஹீனா தே, அதோ² பஞ்ஞாவிமுத்தியா;
‘‘Cetovimuttihīnā te, atho paññāvimuttiyā;
அப⁴ப்³பா³ தே அந்தகிரியாய, தே வே ஜாதிஜரூபகா³.
Abhabbā te antakiriyāya, te ve jātijarūpagā.
731.
731.
‘‘யே ச து³க்க²ங் பஜானந்தி, அதோ² து³க்க²ஸ்ஸ ஸம்ப⁴வங்;
‘‘Ye ca dukkhaṃ pajānanti, atho dukkhassa sambhavaṃ;
யத்த² ச ஸப்³ப³ஸோ து³க்க²ங், அஸேஸங் உபருஜ்ஜ²தி;
Yattha ca sabbaso dukkhaṃ, asesaṃ uparujjhati;
தஞ்ச மக்³க³ங் பஜானந்தி, து³க்கூ²பஸமகா³மினங்.
Tañca maggaṃ pajānanti, dukkhūpasamagāminaṃ.
732.
732.
‘‘சேதோவிமுத்திஸம்பன்னா, அதோ² பஞ்ஞாவிமுத்தியா;
‘‘Cetovimuttisampannā, atho paññāvimuttiyā;
ப⁴ப்³பா³ தே அந்தகிரியாய, ந தே ஜாதிஜரூபகா³’’தி.
Bhabbā te antakiriyāya, na te jātijarūpagā’’ti.
(2) ‘‘‘ஸியா அஞ்ஞேனபி பரியாயேன ஸம்மா த்³வயதானுபஸ்ஸனா’தி, இதி சே, பி⁴க்க²வே, புச்சி²தாரோ அஸ்ஸு; ‘ஸியா’திஸ்ஸு வசனீயா. கத²ஞ்ச ஸியா? யங் கிஞ்சி து³க்க²ங் ஸம்போ⁴தி ஸப்³ப³ங் உபதி⁴பச்சயாதி, அயமேகானுபஸ்ஸனா. உபதீ⁴னங் த்வேவ அஸேஸவிராக³னிரோதா⁴ நத்தி² து³க்க²ஸ்ஸ ஸம்ப⁴வோதி, அயங் து³தியானுபஸ்ஸனா. ஏவங் ஸம்மா…பே॰… அதா²பரங் ஏதத³வோச ஸத்தா² –
(2) ‘‘‘Siyā aññenapi pariyāyena sammā dvayatānupassanā’ti, iti ce, bhikkhave, pucchitāro assu; ‘siyā’tissu vacanīyā. Kathañca siyā? Yaṃ kiñci dukkhaṃ sambhoti sabbaṃ upadhipaccayāti, ayamekānupassanā. Upadhīnaṃ tveva asesavirāganirodhā natthi dukkhassa sambhavoti, ayaṃ dutiyānupassanā. Evaṃ sammā…pe… athāparaṃ etadavoca satthā –
733.
733.
‘‘உபதி⁴னிதா³னா பப⁴வந்தி து³க்கா², யே கேசி லோகஸ்மிமனேகரூபா;
‘‘Upadhinidānā pabhavanti dukkhā, ye keci lokasmimanekarūpā;
யோ வே அவித்³வா உபதி⁴ங் கரோதி, புனப்புனங் து³க்க²முபேதி மந்தோ³;
Yo ve avidvā upadhiṃ karoti, punappunaṃ dukkhamupeti mando;
தஸ்மா பஜானங் உபதி⁴ங் ந கயிரா, து³க்க²ஸ்ஸ ஜாதிப்பப⁴வானுபஸ்ஸீ’’தி.
Tasmā pajānaṃ upadhiṃ na kayirā, dukkhassa jātippabhavānupassī’’ti.
(3) ‘‘‘ஸியா அஞ்ஞேனபி பரியாயேன ஸம்மா த்³வயதானுபஸ்ஸனா’தி, இதி சே, பி⁴க்க²வே, புச்சி²தாரோ அஸ்ஸு; ‘ஸியா’திஸ்ஸு வசனீயா. கத²ஞ்ச ஸியா? யங் கிஞ்சி து³க்க²ங் ஸம்போ⁴தி ஸப்³ப³ங் அவிஜ்ஜாபச்சயாதி, அயமேகானுபஸ்ஸனா. அவிஜ்ஜாய த்வேவ அஸேஸவிராக³னிரோதா⁴ நத்தி² து³க்க²ஸ்ஸ ஸம்ப⁴வோதி, அயங் து³தியானுபஸ்ஸனா. ஏவங் ஸம்மா…பே॰… அதா²பரங் ஏதத³வோச ஸத்தா² –
(3) ‘‘‘Siyā aññenapi pariyāyena sammā dvayatānupassanā’ti, iti ce, bhikkhave, pucchitāro assu; ‘siyā’tissu vacanīyā. Kathañca siyā? Yaṃ kiñci dukkhaṃ sambhoti sabbaṃ avijjāpaccayāti, ayamekānupassanā. Avijjāya tveva asesavirāganirodhā natthi dukkhassa sambhavoti, ayaṃ dutiyānupassanā. Evaṃ sammā…pe… athāparaṃ etadavoca satthā –
734.
734.
‘‘ஜாதிமரணஸங்ஸாரங் , யே வஜந்தி புனப்புனங்;
‘‘Jātimaraṇasaṃsāraṃ , ye vajanti punappunaṃ;
இத்த²பா⁴வஞ்ஞதா²பா⁴வங், அவிஜ்ஜாயேவ ஸா க³தி.
Itthabhāvaññathābhāvaṃ, avijjāyeva sā gati.
735.
735.
‘‘அவிஜ்ஜா ஹாயங் மஹாமோஹோ, யேனித³ங் ஸங்ஸிதங் சிரங்;
‘‘Avijjā hāyaṃ mahāmoho, yenidaṃ saṃsitaṃ ciraṃ;
விஜ்ஜாக³தா ச யே ஸத்தா, ந தே க³ச்ச²ந்தி 1 புனப்³ப⁴வ’’ந்தி.
Vijjāgatā ca ye sattā, na te gacchanti 2 punabbhava’’nti.
(4) ‘‘ஸியா அஞ்ஞேனபி…பே॰… கத²ஞ்ச ஸியா? யங் கிஞ்சி து³க்க²ங் ஸம்போ⁴தி ஸப்³ப³ங் ஸங்கா²ரபச்சயாதி, அயமேகானுபஸ்ஸனா. ஸங்கா²ரானங் த்வேவ அஸேஸவிராக³னிரோதா⁴ நத்தி² து³க்க²ஸ்ஸ ஸம்ப⁴வோதி, அயங் து³தியானுபஸ்ஸனா. ஏவங் ஸம்மா…பே॰… அதா²பரங் ஏதத³வோச ஸத்தா² –
(4) ‘‘Siyā aññenapi…pe… kathañca siyā? Yaṃ kiñci dukkhaṃ sambhoti sabbaṃ saṅkhārapaccayāti, ayamekānupassanā. Saṅkhārānaṃ tveva asesavirāganirodhā natthi dukkhassa sambhavoti, ayaṃ dutiyānupassanā. Evaṃ sammā…pe… athāparaṃ etadavoca satthā –
736.
736.
‘‘யங் கிஞ்சி து³க்க²ங் ஸம்போ⁴தி, ஸப்³ப³ங் ஸங்கா²ரபச்சயா;
‘‘Yaṃ kiñci dukkhaṃ sambhoti, sabbaṃ saṅkhārapaccayā;
ஸங்கா²ரானங் நிரோதே⁴ன, நத்தி² து³க்க²ஸ்ஸ ஸம்ப⁴வோ.
Saṅkhārānaṃ nirodhena, natthi dukkhassa sambhavo.
737.
737.
‘‘ஏதமாதீ³னவங் ஞத்வா, து³க்க²ங் ஸங்கா²ரபச்சயா;
‘‘Etamādīnavaṃ ñatvā, dukkhaṃ saṅkhārapaccayā;
ஸப்³ப³ஸங்கா²ரஸமதா², ஸஞ்ஞானங் உபரோத⁴னா;
Sabbasaṅkhārasamathā, saññānaṃ uparodhanā;
ஏவங் து³க்க²க்க²யோ ஹோதி, ஏதங் ஞத்வா யதா²தத²ங்.
Evaṃ dukkhakkhayo hoti, etaṃ ñatvā yathātathaṃ.
738.
738.
‘‘ஸம்மத்³த³ஸா வேத³கு³னோ, ஸம்மத³ஞ்ஞாய பண்டி³தா;
‘‘Sammaddasā vedaguno, sammadaññāya paṇḍitā;
அபி⁴பு⁴ய்ய மாரஸங்யோக³ங், ந க³ச்ச²ந்தி 3 புனப்³ப⁴வ’’ந்தி.
Abhibhuyya mārasaṃyogaṃ, na gacchanti 4 punabbhava’’nti.
(5) ‘‘ஸியா அஞ்ஞேனபி…பே॰… கத²ஞ்ச ஸியா? யங் கிஞ்சி து³க்க²ங் ஸம்போ⁴தி ஸப்³ப³ங் விஞ்ஞாணபச்சயாதி, அயமேகானுபஸ்ஸனா. விஞ்ஞாணஸ்ஸ த்வேவ அஸேஸவிராக³னிரோதா⁴ நத்தி² து³க்க²ஸ்ஸ ஸம்ப⁴வோதி, அயங் து³தியானுபஸ்ஸனா. ஏவங் ஸம்மா…பே॰… அதா²பரங் ஏதத³வோச ஸத்தா² –
(5) ‘‘Siyā aññenapi…pe… kathañca siyā? Yaṃ kiñci dukkhaṃ sambhoti sabbaṃ viññāṇapaccayāti, ayamekānupassanā. Viññāṇassa tveva asesavirāganirodhā natthi dukkhassa sambhavoti, ayaṃ dutiyānupassanā. Evaṃ sammā…pe… athāparaṃ etadavoca satthā –
739.
739.
‘‘யங் கிஞ்சி து³க்க²ங் ஸம்போ⁴தி, ஸப்³ப³ங் விஞ்ஞாணபச்சயா;
‘‘Yaṃ kiñci dukkhaṃ sambhoti, sabbaṃ viññāṇapaccayā;
விஞ்ஞாணஸ்ஸ நிரோதே⁴ன, நத்தி² து³க்க²ஸ்ஸ ஸம்ப⁴வோ.
Viññāṇassa nirodhena, natthi dukkhassa sambhavo.
740.
740.
‘‘ஏதமாதீ³னவங் ஞத்வா, து³க்க²ங் விஞ்ஞாணபச்சயா;
‘‘Etamādīnavaṃ ñatvā, dukkhaṃ viññāṇapaccayā;
விஞ்ஞாணூபஸமா பி⁴க்கு², நிச்சா²தோ பரினிப்³பு³தோ’’தி.
Viññāṇūpasamā bhikkhu, nicchāto parinibbuto’’ti.
(6) ‘‘ஸியா அஞ்ஞேனபி…பே॰… கத²ஞ்ச ஸியா? யங் கிஞ்சி து³க்க²ங் ஸம்போ⁴தி ஸப்³ப³ங் ப²ஸ்ஸபச்சயாதி, அயமேகானுபஸ்ஸனா. ப²ஸ்ஸஸ்ஸ த்வேவ அஸேஸவிராக³னிரோதா⁴ நத்தி² து³க்க²ஸ்ஸ ஸம்ப⁴வோதி, அயங் து³தியானுபஸ்ஸனா. ஏவங் ஸம்மா…பே॰… அதா²பரங் ஏதத³வோச ஸத்தா² –
(6) ‘‘Siyā aññenapi…pe… kathañca siyā? Yaṃ kiñci dukkhaṃ sambhoti sabbaṃ phassapaccayāti, ayamekānupassanā. Phassassa tveva asesavirāganirodhā natthi dukkhassa sambhavoti, ayaṃ dutiyānupassanā. Evaṃ sammā…pe… athāparaṃ etadavoca satthā –
741.
741.
‘‘தேஸங் ப²ஸ்ஸபரேதானங், ப⁴வஸோதானுஸாரினங்;
‘‘Tesaṃ phassaparetānaṃ, bhavasotānusārinaṃ;
கும்மக்³க³படிபன்னானங், ஆரா ஸங்யோஜனக்க²யோ.
Kummaggapaṭipannānaṃ, ārā saṃyojanakkhayo.
742.
742.
தே வே ப²ஸ்ஸாபி⁴ஸமயா, நிச்சா²தா பரினிப்³பு³தா’’தி.
Te ve phassābhisamayā, nicchātā parinibbutā’’ti.
(7) ‘‘ஸியா அஞ்ஞேனபி…பே॰… கத²ஞ்ச ஸியா? யங் கிஞ்சி து³க்க²ங் ஸம்போ⁴தி ஸப்³ப³ங் வேத³னாபச்சயாதி, அயமேகானுபஸ்ஸனா. வேத³னானங் த்வேவ அஸேஸவிராக³னிரோதா⁴ நத்தி² து³க்க²ஸ்ஸ ஸம்ப⁴வோதி, அயங் து³தியானுபஸ்ஸனா. ஏவங் ஸம்மா…பே॰… அதா²பரங் ஏதத³வோச ஸத்தா² –
(7) ‘‘Siyā aññenapi…pe… kathañca siyā? Yaṃ kiñci dukkhaṃ sambhoti sabbaṃ vedanāpaccayāti, ayamekānupassanā. Vedanānaṃ tveva asesavirāganirodhā natthi dukkhassa sambhavoti, ayaṃ dutiyānupassanā. Evaṃ sammā…pe… athāparaṃ etadavoca satthā –
743.
743.
‘‘ஸுக²ங் வா யதி³ வா து³க்க²ங், அது³க்க²மஸுக²ங் ஸஹ;
‘‘Sukhaṃ vā yadi vā dukkhaṃ, adukkhamasukhaṃ saha;
அஜ்ஜ²த்தஞ்ச ப³ஹித்³தா⁴ ச, யங் கிஞ்சி அத்தி² வேதி³தங்.
Ajjhattañca bahiddhā ca, yaṃ kiñci atthi veditaṃ.
744.
744.
‘‘ஏதங் து³க்க²ந்தி ஞத்வான, மோஸத⁴ம்மங் பலோகினங் 7;
‘‘Etaṃ dukkhanti ñatvāna, mosadhammaṃ palokinaṃ 8;
பு²ஸ்ஸ பு²ஸ்ஸ வயங் பஸ்ஸங், ஏவங் தத்த² விஜானதி 9;
Phussa phussa vayaṃ passaṃ, evaṃ tattha vijānati 10;
வேத³னானங் க²யா பி⁴க்கு², நிச்சா²தோ பரினிப்³பு³தோ’’தி.
Vedanānaṃ khayā bhikkhu, nicchāto parinibbuto’’ti.
(8) ‘‘ஸியா அஞ்ஞேனபி…பே॰… கத²ஞ்ச ஸியா? யங் கிஞ்சி து³க்க²ங் ஸம்போ⁴தி ஸப்³ப³ங் தண்ஹாபச்சயாதி, அயமேகானுபஸ்ஸனா. தண்ஹாய த்வேவ அஸேஸவிராக³னிரோதா⁴ நத்தி² து³க்க²ஸ்ஸ ஸம்ப⁴வோதி, அயங் து³தியானுபஸ்ஸனா. ஏவங் ஸம்மா…பே॰… அதா²பரங் ஏதத³வோச ஸத்தா² –
(8) ‘‘Siyā aññenapi…pe… kathañca siyā? Yaṃ kiñci dukkhaṃ sambhoti sabbaṃ taṇhāpaccayāti, ayamekānupassanā. Taṇhāya tveva asesavirāganirodhā natthi dukkhassa sambhavoti, ayaṃ dutiyānupassanā. Evaṃ sammā…pe… athāparaṃ etadavoca satthā –
745.
745.
‘‘தண்ஹாது³தியோ புரிஸோ, தீ³க⁴மத்³தா⁴ன ஸங்ஸரங்;
‘‘Taṇhādutiyo puriso, dīghamaddhāna saṃsaraṃ;
இத்த²பா⁴வஞ்ஞதா²பா⁴வங், ஸங்ஸாரங் நாதிவத்ததி.
Itthabhāvaññathābhāvaṃ, saṃsāraṃ nātivattati.
746.
746.
‘‘ஏதமாதீ³னவங் ஞத்வா, தண்ஹங் 11 து³க்க²ஸ்ஸ ஸம்ப⁴வங்;
‘‘Etamādīnavaṃ ñatvā, taṇhaṃ 12 dukkhassa sambhavaṃ;
வீததண்ஹோ அனாதா³னோ, ஸதோ பி⁴க்கு² பரிப்³ப³ஜே’’தி.
Vītataṇho anādāno, sato bhikkhu paribbaje’’ti.
(9) ‘‘ஸியா அஞ்ஞேனபி…பே॰… கத²ஞ்ச ஸியா? யங் கிஞ்சி து³க்க²ங் ஸம்போ⁴தி ஸப்³ப³ங் உபாதா³னபச்சயாதி, அயமேகானுபஸ்ஸனா. உபாதா³னானங் 13 த்வேவ அஸேஸவிராக³னிரோதா⁴ நத்தி² து³க்க²ஸ்ஸ ஸம்ப⁴வோதி, அயங் து³தியானுபஸ்ஸனா. ஏவங் ஸம்மா…பே॰… அதா²பரங் ஏதத³வோச ஸத்தா² –
(9) ‘‘Siyā aññenapi…pe… kathañca siyā? Yaṃ kiñci dukkhaṃ sambhoti sabbaṃ upādānapaccayāti, ayamekānupassanā. Upādānānaṃ 14 tveva asesavirāganirodhā natthi dukkhassa sambhavoti, ayaṃ dutiyānupassanā. Evaṃ sammā…pe… athāparaṃ etadavoca satthā –
747.
747.
‘‘உபாதா³னபச்சயா ப⁴வோ, பூ⁴தோ து³க்க²ங் நிக³ச்ச²தி;
‘‘Upādānapaccayā bhavo, bhūto dukkhaṃ nigacchati;
ஜாதஸ்ஸ மரணங் ஹோதி, ஏஸோ து³க்க²ஸ்ஸ ஸம்ப⁴வோ.
Jātassa maraṇaṃ hoti, eso dukkhassa sambhavo.
748.
748.
‘‘தஸ்மா உபாதா³னக்க²யா, ஸம்மத³ஞ்ஞாய பண்டி³தா;
‘‘Tasmā upādānakkhayā, sammadaññāya paṇḍitā;
ஜாதிக்க²யங் அபி⁴ஞ்ஞாய, ந க³ச்ச²ந்தி புனப்³ப⁴வ’’ந்தி.
Jātikkhayaṃ abhiññāya, na gacchanti punabbhava’’nti.
(10) ‘‘ஸியா அஞ்ஞேனபி…பே॰… கத²ஞ்ச ஸியா? யங் கிஞ்சி து³க்க²ங் ஸம்போ⁴தி ஸப்³ப³ங் ஆரம்ப⁴பச்சயாதி, அயமேகானுபஸ்ஸனா. ஆரம்பா⁴னங் த்வேவ அஸேஸவிராக³னிரோதா⁴ நத்தி² து³க்க²ஸ்ஸ ஸம்ப⁴வோதி, அயங் து³தியானுபஸ்ஸனா. ஏவங் ஸம்மா…பே॰… அதா²பரங் ஏதத³வோச ஸத்தா² –
(10) ‘‘Siyā aññenapi…pe… kathañca siyā? Yaṃ kiñci dukkhaṃ sambhoti sabbaṃ ārambhapaccayāti, ayamekānupassanā. Ārambhānaṃ tveva asesavirāganirodhā natthi dukkhassa sambhavoti, ayaṃ dutiyānupassanā. Evaṃ sammā…pe… athāparaṃ etadavoca satthā –
749.
749.
‘‘யங் கிஞ்சி து³க்க²ங் ஸம்போ⁴தி, ஸப்³ப³ங் ஆரம்ப⁴பச்சயா;
‘‘Yaṃ kiñci dukkhaṃ sambhoti, sabbaṃ ārambhapaccayā;
ஆரம்பா⁴னங் நிரோதே⁴ன, நத்தி² து³க்க²ஸ்ஸ ஸம்ப⁴வோ.
Ārambhānaṃ nirodhena, natthi dukkhassa sambhavo.
750.
750.
‘‘ஏதமாதீ³னவங் ஞத்வா, து³க்க²ங் ஆரம்ப⁴பச்சயா;
‘‘Etamādīnavaṃ ñatvā, dukkhaṃ ārambhapaccayā;
ஸப்³பா³ரம்ப⁴ங் படினிஸ்ஸஜ்ஜ, அனாரம்பே⁴ விமுத்தினோ.
Sabbārambhaṃ paṭinissajja, anārambhe vimuttino.
751.
751.
‘‘உச்சி²ன்னப⁴வதண்ஹஸ்ஸ, ஸந்தசித்தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ;
‘‘Ucchinnabhavataṇhassa, santacittassa bhikkhuno;
விக்கீ²ணோ 15 ஜாதிஸங்ஸாரோ, நத்தி² தஸ்ஸ புனப்³ப⁴வோ’’தி.
Vikkhīṇo 16 jātisaṃsāro, natthi tassa punabbhavo’’ti.
(11) ‘‘ஸியா அஞ்ஞேனபி…பே॰… கத²ஞ்ச ஸியா? யங் கிஞ்சி து³க்க²ங் ஸம்போ⁴தி ஸப்³ப³ங் ஆஹாரபச்சயாதி, அயமேகானுபஸ்ஸனா. ஆஹாரானங் த்வேவ அஸேஸவிராக³னிரோதா⁴ நத்தி² து³க்க²ஸ்ஸ ஸம்ப⁴வோதி, அயங் து³தியானுபஸ்ஸனா. ஏவங் ஸம்மா…பே॰… அதா²பரங் ஏதத³வோச ஸத்தா² –
(11) ‘‘Siyā aññenapi…pe… kathañca siyā? Yaṃ kiñci dukkhaṃ sambhoti sabbaṃ āhārapaccayāti, ayamekānupassanā. Āhārānaṃ tveva asesavirāganirodhā natthi dukkhassa sambhavoti, ayaṃ dutiyānupassanā. Evaṃ sammā…pe… athāparaṃ etadavoca satthā –
752.
752.
‘‘யங் கிஞ்சி து³க்க²ங் ஸம்போ⁴தி, ஸப்³ப³ங் ஆஹாரபச்சயா;
‘‘Yaṃ kiñci dukkhaṃ sambhoti, sabbaṃ āhārapaccayā;
ஆஹாரானங் நிரோதே⁴ன, நத்தி² து³க்க²ஸ்ஸ ஸம்ப⁴வோ.
Āhārānaṃ nirodhena, natthi dukkhassa sambhavo.
753.
753.
‘‘ஏதமாதீ³னவங் ஞத்வா, து³க்க²ங் ஆஹாரபச்சயா;
‘‘Etamādīnavaṃ ñatvā, dukkhaṃ āhārapaccayā;
ஸப்³பா³ஹாரங் பரிஞ்ஞாய, ஸப்³பா³ஹாரமனிஸ்ஸிதோ.
Sabbāhāraṃ pariññāya, sabbāhāramanissito.
754.
754.
‘‘ஆரொக்³யங் ஸம்மத³ஞ்ஞாய, ஆஸவானங் பரிக்க²யா;
‘‘Ārogyaṃ sammadaññāya, āsavānaṃ parikkhayā;
ஸங்கா²ய ஸேவீ த⁴ம்மட்டோ², ஸங்க்²யங் 17 நோபேதி வேத³கூ³’’தி.
Saṅkhāya sevī dhammaṭṭho, saṅkhyaṃ 18 nopeti vedagū’’ti.
(12) ‘‘ஸியா அஞ்ஞேனபி…பே॰… கத²ஞ்ச ஸியா? யங் கிஞ்சி து³க்க²ங் ஸம்போ⁴தி ஸப்³ப³ங் இஞ்ஜிதபச்சயாதி, அயமேகானுபஸ்ஸனா. இஞ்ஜிதானங் த்வேவ அஸேஸவிராக³னிரோதா⁴ நத்தி² து³க்க²ஸ்ஸ ஸம்ப⁴வோதி, அயங் து³தியானுபஸ்ஸனா. ஏவங் ஸம்மா…பே॰… அதா²பரங் ஏதத³வோச ஸத்தா² –
(12) ‘‘Siyā aññenapi…pe… kathañca siyā? Yaṃ kiñci dukkhaṃ sambhoti sabbaṃ iñjitapaccayāti, ayamekānupassanā. Iñjitānaṃ tveva asesavirāganirodhā natthi dukkhassa sambhavoti, ayaṃ dutiyānupassanā. Evaṃ sammā…pe… athāparaṃ etadavoca satthā –
755.
755.
‘‘யங் கிஞ்சி து³க்க²ங் ஸம்போ⁴தி, ஸப்³ப³ங் இஞ்ஜிதபச்சயா;
‘‘Yaṃ kiñci dukkhaṃ sambhoti, sabbaṃ iñjitapaccayā;
இஞ்ஜிதானங் நிரோதே⁴ன, நத்தி² து³க்க²ஸ்ஸ ஸம்ப⁴வோ.
Iñjitānaṃ nirodhena, natthi dukkhassa sambhavo.
756.
756.
‘‘ஏதமாதீ³னவங் ஞத்வா, து³க்க²ங் இஞ்ஜிதபச்சயா;
‘‘Etamādīnavaṃ ñatvā, dukkhaṃ iñjitapaccayā;
தஸ்மா ஹி ஏஜங் வொஸ்ஸஜ்ஜ, ஸங்கா²ரே உபருந்தி⁴ய;
Tasmā hi ejaṃ vossajja, saṅkhāre uparundhiya;
அனேஜோ அனுபாதா³னோ, ஸதோ பி⁴க்கு² பரிப்³ப³ஜே’’தி.
Anejo anupādāno, sato bhikkhu paribbaje’’ti.
(13) ‘‘ஸியா அஞ்ஞேனபி…பே॰… கத²ஞ்ச ஸியா? நிஸ்ஸிதஸ்ஸ சலிதங் ஹோதீதி, அயமேகானுபஸ்ஸனா. அனிஸ்ஸிதோ ந சலதீதி, அயங் து³தியானுபஸ்ஸனா. ஏவங் ஸம்மா…பே॰… அதா²பரங் ஏதத³வோச ஸத்தா² –
(13) ‘‘Siyā aññenapi…pe… kathañca siyā? Nissitassa calitaṃ hotīti, ayamekānupassanā. Anissito na calatīti, ayaṃ dutiyānupassanā. Evaṃ sammā…pe… athāparaṃ etadavoca satthā –
757.
757.
‘‘அனிஸ்ஸிதோ ந சலதி, நிஸ்ஸிதோ ச உபாதி³யங்;
‘‘Anissito na calati, nissito ca upādiyaṃ;
இத்த²பா⁴வஞ்ஞதா²பா⁴வங், ஸங்ஸாரங் நாதிவத்ததி.
Itthabhāvaññathābhāvaṃ, saṃsāraṃ nātivattati.
758.
758.
‘‘ஏதமாதீ³னவங் ஞத்வா, நிஸ்ஸயேஸு மஹப்³ப⁴யங்;
‘‘Etamādīnavaṃ ñatvā, nissayesu mahabbhayaṃ;
அனிஸ்ஸிதோ அனுபாதா³னோ, ஸதோ பி⁴க்கு² பரிப்³ப³ஜே’’தி.
Anissito anupādāno, sato bhikkhu paribbaje’’ti.
(14) ‘‘ஸியா அஞ்ஞேனபி…பே॰… கத²ஞ்ச ஸியா? ரூபேஹி, பி⁴க்க²வே, அரூபா 19 ஸந்ததராதி, அயமேகானுபஸ்ஸனா. அரூபேஹி நிரோதோ⁴ ஸந்ததரோதி, அயங் து³தியானுபஸ்ஸனா. ஏவங் ஸம்மா…பே॰… அதா²பரங் ஏதத³வோச ஸத்தா² –
(14) ‘‘Siyā aññenapi…pe… kathañca siyā? Rūpehi, bhikkhave, arūpā 20 santatarāti, ayamekānupassanā. Arūpehi nirodho santataroti, ayaṃ dutiyānupassanā. Evaṃ sammā…pe… athāparaṃ etadavoca satthā –
759.
759.
நிரோத⁴ங் அப்பஜானந்தா, ஆக³ந்தாரோ புனப்³ப⁴வங்.
Nirodhaṃ appajānantā, āgantāro punabbhavaṃ.
760.
760.
நிரோதே⁴ யே விமுச்சந்தி, தே ஜனா மச்சுஹாயினோ’’தி.
Nirodhe ye vimuccanti, te janā maccuhāyino’’ti.
(15) ‘‘ஸியா அஞ்ஞேனபி…பே॰… கத²ஞ்ச ஸியா? யங், பி⁴க்க²வே, ஸதே³வகஸ்ஸ லோகஸ்ஸ ஸமாரகஸ்ஸ ஸப்³ரஹ்மகஸ்ஸ ஸஸ்ஸமணப்³ராஹ்மணியா பஜாய ஸதே³வமனுஸ்ஸாய இத³ங் ஸச்சந்தி உபனிஜ்ஜா²யிதங் தத³மரியானங் ஏதங் முஸாதி யதா²பூ⁴தங் ஸம்மப்பஞ்ஞாய ஸுதி³ட்ட²ங், அயமேகானுபஸ்ஸனா. யங் , பி⁴க்க²வே, ஸதே³வகஸ்ஸ…பே॰… ஸதே³வமனுஸ்ஸாய இத³ங் முஸாதி உபனிஜ்ஜா²யிதங், தத³மரியானங் ஏதங் ஸச்சந்தி யதா²பூ⁴தங் ஸம்மப்பஞ்ஞாய ஸுதி³ட்ட²ங், அயங் து³தியானுபஸ்ஸனா. ஏவங் ஸம்மா…பே॰… அதா²பரங் ஏதத³வோச ஸத்தா² –
(15) ‘‘Siyā aññenapi…pe… kathañca siyā? Yaṃ, bhikkhave, sadevakassa lokassa samārakassa sabrahmakassa sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya idaṃ saccanti upanijjhāyitaṃ tadamariyānaṃ etaṃ musāti yathābhūtaṃ sammappaññāya sudiṭṭhaṃ, ayamekānupassanā. Yaṃ , bhikkhave, sadevakassa…pe… sadevamanussāya idaṃ musāti upanijjhāyitaṃ, tadamariyānaṃ etaṃ saccanti yathābhūtaṃ sammappaññāya sudiṭṭhaṃ, ayaṃ dutiyānupassanā. Evaṃ sammā…pe… athāparaṃ etadavoca satthā –
761.
761.
நிவிட்ட²ங் நாமரூபஸ்மிங், இத³ங் ஸச்சந்தி மஞ்ஞதி.
Niviṭṭhaṃ nāmarūpasmiṃ, idaṃ saccanti maññati.
762.
762.
‘‘யேன யேன ஹி மஞ்ஞந்தி, ததோ தங் ஹோதி அஞ்ஞதா²;
‘‘Yena yena hi maññanti, tato taṃ hoti aññathā;
தஞ்ஹி தஸ்ஸ முஸா ஹோதி, மோஸத⁴ம்மஞ்ஹி இத்தரங்.
Tañhi tassa musā hoti, mosadhammañhi ittaraṃ.
763.
763.
‘‘அமோஸத⁴ம்மங் நிப்³பா³னங், தத³ரியா ஸச்சதோ விதூ³;
‘‘Amosadhammaṃ nibbānaṃ, tadariyā saccato vidū;
தே வே ஸச்சாபி⁴ஸமயா, நிச்சா²தா பரினிப்³பு³தா’’தி.
Te ve saccābhisamayā, nicchātā parinibbutā’’ti.
(16) ‘‘‘ஸியா அஞ்ஞேனபி பரியாயேன ஸம்மா த்³வயதானுபஸ்ஸனா’தி, இதி சே, பி⁴க்க²வே, புச்சி²தாரோ அஸ்ஸு; ‘ஸியா’திஸ்ஸு வசனீயா. கத²ஞ்ச ஸியா? யங், பி⁴க்க²வே, ஸதே³வகஸ்ஸ லோகஸ்ஸ ஸமாரகஸ்ஸ ஸப்³ரஹ்மகஸ்ஸ ஸஸ்ஸமணப்³ராஹ்மணியா பஜாய ஸதே³வமனுஸ்ஸாய இத³ங் ஸுக²ந்தி உபனிஜ்ஜா²யிதங், தத³மரியானங் ஏதங் து³க்க²ந்தி யதா²பூ⁴தங் ஸம்மப்பஞ்ஞாய ஸுதி³ட்ட²ங், அயமேகானுபஸ்ஸனா . யங், பி⁴க்க²வே, ஸதே³வகஸ்ஸ…பே॰… ஸதே³வமனுஸ்ஸாய இத³ங் து³க்க²ந்தி உபனிஜ்ஜா²யிதங் தத³மரியானங் ஏதங் ஸுக²ந்தி யதா²பூ⁴தங் ஸம்மப்பஞ்ஞாய ஸுதி³ட்ட²ங், அயங் து³தியானுபஸ்ஸனா. ஏவங் ஸம்மா த்³வயதானுபஸ்ஸினோ கோ², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு²னோ அப்பமத்தஸ்ஸ ஆதாபினோ பஹிதத்தஸ்ஸ விஹரதோ த்³வின்னங் ப²லானங் அஞ்ஞதரங் ப²லங் பாடிகங்க²ங் – தி³ட்டே²வ த⁴ம்மே அஞ்ஞா, ஸதி வா உபாதி³ஸேஸே அனாகா³மிதாதி. இத³மவோச ப⁴க³வா. இத³ங் வத்வான ஸுக³தோ அதா²பரங் ஏதத³வோச ஸத்தா² –
(16) ‘‘‘Siyā aññenapi pariyāyena sammā dvayatānupassanā’ti, iti ce, bhikkhave, pucchitāro assu; ‘siyā’tissu vacanīyā. Kathañca siyā? Yaṃ, bhikkhave, sadevakassa lokassa samārakassa sabrahmakassa sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya idaṃ sukhanti upanijjhāyitaṃ, tadamariyānaṃ etaṃ dukkhanti yathābhūtaṃ sammappaññāya sudiṭṭhaṃ, ayamekānupassanā . Yaṃ, bhikkhave, sadevakassa…pe… sadevamanussāya idaṃ dukkhanti upanijjhāyitaṃ tadamariyānaṃ etaṃ sukhanti yathābhūtaṃ sammappaññāya sudiṭṭhaṃ, ayaṃ dutiyānupassanā. Evaṃ sammā dvayatānupassino kho, bhikkhave, bhikkhuno appamattassa ātāpino pahitattassa viharato dvinnaṃ phalānaṃ aññataraṃ phalaṃ pāṭikaṅkhaṃ – diṭṭheva dhamme aññā, sati vā upādisese anāgāmitāti. Idamavoca bhagavā. Idaṃ vatvāna sugato athāparaṃ etadavoca satthā –
764.
764.
‘‘ரூபா ஸத்³தா³ ரஸா க³ந்தா⁴, ப²ஸ்ஸா த⁴ம்மா ச கேவலா;
‘‘Rūpā saddā rasā gandhā, phassā dhammā ca kevalā;
இட்டா² கந்தா மனாபா ச, யாவதத்தீ²தி வுச்சதி.
Iṭṭhā kantā manāpā ca, yāvatatthīti vuccati.
765.
765.
‘‘ஸதே³வகஸ்ஸ லோகஸ்ஸ, ஏதே வோ ஸுக²ஸம்மதா;
‘‘Sadevakassa lokassa, ete vo sukhasammatā;
யத்த² சேதே நிருஜ்ஜ²ந்தி, தங் நேஸங் து³க்க²ஸம்மதங்.
Yattha cete nirujjhanti, taṃ nesaṃ dukkhasammataṃ.
766.
766.
‘‘ஸுக²ந்தி தி³ட்ட²மரியேஹி, ஸக்காயஸ்ஸுபரோத⁴னங்;
‘‘Sukhanti diṭṭhamariyehi, sakkāyassuparodhanaṃ;
பச்சனீகமித³ங் ஹோதி, ஸப்³ப³லோகேன பஸ்ஸதங்.
Paccanīkamidaṃ hoti, sabbalokena passataṃ.
767.
767.
‘‘யங் பரே ஸுக²தோ ஆஹு, தத³ரியா ஆஹு து³க்க²தோ;
‘‘Yaṃ pare sukhato āhu, tadariyā āhu dukkhato;
யங் பரே து³க்க²தோ ஆஹு, தத³ரியா ஸுக²தோ விதூ³.
Yaṃ pare dukkhato āhu, tadariyā sukhato vidū.
768.
768.
‘‘பஸ்ஸ த⁴ம்மங் து³ராஜானங், ஸம்பமூள்ஹெத்த²வித்³த³ஸு 27;
‘‘Passa dhammaṃ durājānaṃ, sampamūḷhetthaviddasu 28;
நிவுதானங் தமோ ஹோதி, அந்த⁴காரோ அபஸ்ஸதங்.
Nivutānaṃ tamo hoti, andhakāro apassataṃ.
769.
769.
‘‘ஸதஞ்ச விவடங் ஹோதி, ஆலோகோ பஸ்ஸதாமிவ;
‘‘Satañca vivaṭaṃ hoti, āloko passatāmiva;
ஸந்திகே ந விஜானந்தி, மக்³கா³ த⁴ம்மஸ்ஸ கோவிதா³.
Santike na vijānanti, maggā dhammassa kovidā.
770.
770.
‘‘ப⁴வராக³பரேதேஹி , ப⁴வஸோதானுஸாரிபி⁴;
‘‘Bhavarāgaparetehi , bhavasotānusāribhi;
மாரதெ⁴ய்யானுபன்னேஹி, நாயங் த⁴ம்மோ ஸுஸம்பு³தோ⁴.
Māradheyyānupannehi, nāyaṃ dhammo susambudho.
771.
771.
‘‘கோ நு அஞ்ஞத்ரமரியேஹி, பத³ங் ஸம்பு³த்³து⁴மரஹதி;
‘‘Ko nu aññatramariyehi, padaṃ sambuddhumarahati;
யங் பத³ங் ஸம்மத³ஞ்ஞாய, பரினிப்³ப³ந்தி அனாஸவா’’தி.
Yaṃ padaṃ sammadaññāya, parinibbanti anāsavā’’ti.
இத³மவோச ப⁴க³வா. அத்தமனா தே பி⁴க்கூ² ப⁴க³வதோ பா⁴ஸிதங் அபி⁴னந்து³ந்தி. இமஸ்மிங் ச 29 பன வெய்யாகரணஸ்மிங் ப⁴ஞ்ஞமானே ஸட்டி²மத்தானங் பி⁴க்கூ²னங் அனுபாதா³ய ஆஸவேஹி சித்தானி விமுச்சிங்ஸூதி.
Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti. Imasmiṃ ca 30 pana veyyākaraṇasmiṃ bhaññamāne saṭṭhimattānaṃ bhikkhūnaṃ anupādāya āsavehi cittāni vimucciṃsūti.
த்³வயதானுபஸ்ஸனாஸுத்தங் த்³வாத³ஸமங் நிட்டி²தங்.
Dvayatānupassanāsuttaṃ dvādasamaṃ niṭṭhitaṃ.
தஸ்ஸுத்³தா³னங் –
Tassuddānaṃ –
ஸச்சங் உபதி⁴ அவிஜ்ஜா ச, ஸங்கா²ரே விஞ்ஞாணபஞ்சமங்;
Saccaṃ upadhi avijjā ca, saṅkhāre viññāṇapañcamaṃ;
ப²ஸ்ஸவேத³னியா தண்ஹா, உபாதா³னாரம்ப⁴ஆஹாரா;
Phassavedaniyā taṇhā, upādānārambhaāhārā;
இஞ்ஜிதங் சலிதங் ரூபங், ஸச்சங் து³க்கே²ன ஸோளஸாதி.
Iñjitaṃ calitaṃ rūpaṃ, saccaṃ dukkhena soḷasāti.
மஹாவக்³கோ³ ததியோ நிட்டி²தோ.
Mahāvaggo tatiyo niṭṭhito.
தஸ்ஸுத்³தா³னங் –
Tassuddānaṃ –
பப்³ப³ஜ்ஜா ச பதா⁴னஞ்ச, ஸுபா⁴ஸிதஞ்ச ஸுந்த³ரி;
Pabbajjā ca padhānañca, subhāsitañca sundari;
மாக⁴ஸுத்தங் ஸபி⁴யோ ச, ஸேலோ ஸல்லஞ்ச வுச்சதி.
Māghasuttaṃ sabhiyo ca, selo sallañca vuccati.
வாஸெட்டோ² சாபி கோகாலி, நாலகோ த்³வயதானுபஸ்ஸனா;
Vāseṭṭho cāpi kokāli, nālako dvayatānupassanā;
த்³வாத³ஸேதானி ஸுத்தானி, மஹாவக்³கோ³தி வுச்சதீதி.
Dvādasetāni suttāni, mahāvaggoti vuccatīti.
Footnotes:
Related texts:
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / கு²த்³த³கனிகாய (அட்ட²கதா²) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ஸுத்தனிபாத-அட்ட²கதா² • Suttanipāta-aṭṭhakathā / 12. த்³வயதானுபஸ்ஸனாஸுத்தவண்ணனா • 12. Dvayatānupassanāsuttavaṇṇanā