Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மஜ்ஜி²மனிகாய • Majjhimanikāya

    9. த்³வேதா⁴விதக்கஸுத்தங்

    9. Dvedhāvitakkasuttaṃ

    206. ஏவங் மே ஸுதங் – ஏகங் ஸமயங் ப⁴க³வா ஸாவத்தி²யங் விஹரதி ஜேதவனே அனாத²பிண்டி³கஸ்ஸ ஆராமே. தத்ர கோ² ப⁴க³வா பி⁴க்கூ² ஆமந்தேஸி – ‘‘பி⁴க்க²வோ’’தி. ‘‘ப⁴த³ந்தே’’தி தே பி⁴க்கூ² ப⁴க³வதோ பச்சஸ்ஸோஸுங். ப⁴க³வா ஏதத³வோச –

    206. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –

    ‘‘புப்³பே³வ மே, பி⁴க்க²வே, ஸம்போ³தா⁴ அனபி⁴ஸம்பு³த்³த⁴ஸ்ஸ போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸேவ ஸதோ ஏதத³ஹோஸி – ‘யங்னூனாஹங் த்³விதா⁴ கத்வா த்³விதா⁴ கத்வா விதக்கே விஹரெய்ய’ந்தி. ஸோ கோ² அஹங், பி⁴க்க²வே, யோ சாயங் காமவிதக்கோ யோ ச ப்³யாபாத³விதக்கோ யோ ச விஹிங்ஸாவிதக்கோ – இமங் ஏகங் பா⁴க³மகாஸிங் ; யோ சாயங் நெக்க²ம்மவிதக்கோ யோ ச அப்³யாபாத³விதக்கோ யோ ச அவிஹிங்ஸாவிதக்கோ – இமங் து³தியங் பா⁴க³மகாஸிங்.

    ‘‘Pubbeva me, bhikkhave, sambodhā anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato etadahosi – ‘yaṃnūnāhaṃ dvidhā katvā dvidhā katvā vitakke vihareyya’nti. So kho ahaṃ, bhikkhave, yo cāyaṃ kāmavitakko yo ca byāpādavitakko yo ca vihiṃsāvitakko – imaṃ ekaṃ bhāgamakāsiṃ ; yo cāyaṃ nekkhammavitakko yo ca abyāpādavitakko yo ca avihiṃsāvitakko – imaṃ dutiyaṃ bhāgamakāsiṃ.

    207. ‘‘தஸ்ஸ மய்ஹங், பி⁴க்க²வே, ஏவங் அப்பமத்தஸ்ஸ ஆதாபினோ பஹிதத்தஸ்ஸ விஹரதோ உப்பஜ்ஜதி காமவிதக்கோ. ஸோ ஏவங் பஜானாமி – ‘உப்பன்னோ கோ² மே அயங் காமவிதக்கோ. ஸோ ச கோ² அத்தப்³யாபா³தா⁴யபி ஸங்வத்ததி, பரப்³யாபா³தா⁴யபி ஸங்வத்ததி, உப⁴யப்³யாபா³தா⁴யபி ஸங்வத்ததி, பஞ்ஞானிரோதி⁴கோ விகா⁴தபக்கி²கோ அனிப்³பா³னஸங்வத்தனிகோ’ 1. ‘அத்தப்³யாபா³தா⁴ய ஸங்வத்ததீ’திபி மே, பி⁴க்க²வே, படிஸஞ்சிக்க²தோ அப்³ப⁴த்த²ங் க³ச்ச²தி; ‘பரப்³யாபா³தா⁴ய ஸங்வத்ததீ’திபி மே, பி⁴க்க²வே, படிஸஞ்சிக்க²தோ அப்³ப⁴த்த²ங் க³ச்ச²தி; ‘உப⁴யப்³யாபா³தா⁴ய ஸங்வத்ததீ’திபி மே, பி⁴க்க²வே, படிஸஞ்சிக்க²தோ அப்³ப⁴த்த²ங் க³ச்ச²தி; ‘பஞ்ஞானிரோதி⁴கோ விகா⁴தபக்கி²கோ அனிப்³பா³னஸங்வத்தனிகோ’திபி மே, பி⁴க்க²வே, படிஸஞ்சிக்க²தோ அப்³ப⁴த்த²ங் க³ச்ச²தி. ஸோ கோ² அஹங், பி⁴க்க²வே, உப்பன்னுப்பன்னங் காமவிதக்கங் பஜஹமேவ 2 வினோத³மேவ 3 ப்³யந்தமேவ 4 நங் அகாஸிங்.

    207. ‘‘Tassa mayhaṃ, bhikkhave, evaṃ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato uppajjati kāmavitakko. So evaṃ pajānāmi – ‘uppanno kho me ayaṃ kāmavitakko. So ca kho attabyābādhāyapi saṃvattati, parabyābādhāyapi saṃvattati, ubhayabyābādhāyapi saṃvattati, paññānirodhiko vighātapakkhiko anibbānasaṃvattaniko’ 5. ‘Attabyābādhāya saṃvattatī’tipi me, bhikkhave, paṭisañcikkhato abbhatthaṃ gacchati; ‘parabyābādhāya saṃvattatī’tipi me, bhikkhave, paṭisañcikkhato abbhatthaṃ gacchati; ‘ubhayabyābādhāya saṃvattatī’tipi me, bhikkhave, paṭisañcikkhato abbhatthaṃ gacchati; ‘paññānirodhiko vighātapakkhiko anibbānasaṃvattaniko’tipi me, bhikkhave, paṭisañcikkhato abbhatthaṃ gacchati. So kho ahaṃ, bhikkhave, uppannuppannaṃ kāmavitakkaṃ pajahameva 6 vinodameva 7 byantameva 8 naṃ akāsiṃ.

    208. ‘‘தஸ்ஸ மய்ஹங், பி⁴க்க²வே, ஏவங் அப்பமத்தஸ்ஸ ஆதாபினோ பஹிதத்தஸ்ஸ விஹரதோ உப்பஜ்ஜதி ப்³யாபாத³விதக்கோ…பே॰… உப்பஜ்ஜதி விஹிங்ஸாவிதக்கோ. ஸோ ஏவங் பஜானாமி – ‘உப்பன்னோ கோ² மே அயங் விஹிங்ஸாவிதக்கோ. ஸோ ச கோ² அத்தப்³யாபா³தா⁴யபி ஸங்வத்ததி, பரப்³யாபா³தா⁴யபி ஸங்வத்ததி, உப⁴யப்³யாபா³தா⁴யபி ஸங்வத்ததி, பஞ்ஞானிரோதி⁴கோ விகா⁴தபக்கி²கோ அனிப்³பா³னஸங்வத்தனிகோ’. ‘அத்தப்³யாபா³தா⁴ய ஸங்வத்ததீ’திபி மே, பி⁴க்க²வே, படிஸஞ்சிக்க²தோ அப்³ப⁴த்த²ங் க³ச்ச²தி; ‘பரப்³யாபா³தா⁴ய ஸங்வத்ததீ’திபி மே, பி⁴க்க²வே, படிஸஞ்சிக்க²தோ அப்³ப⁴த்த²ங் க³ச்ச²தி; ‘உப⁴யப்³யாபா³தா⁴ய ஸங்வத்ததீ’திபி மே, பி⁴க்க²வே, படிஸஞ்சிக்க²தோ அப்³ப⁴த்த²ங் க³ச்ச²தி; ‘பஞ்ஞானிரோதி⁴கோ விகா⁴தபக்கி²கோ அனிப்³பா³னஸங்வத்தனிகோ’திபி மே, பி⁴க்க²வே, படிஸஞ்சிக்க²தோ அப்³ப⁴த்த²ங் க³ச்ச²தி. ஸோ கோ² அஹங், பி⁴க்க²வே, உப்பன்னுப்பன்னங் விஹிங்ஸாவிதக்கங் பஜஹமேவ வினோத³மேவ ப்³யந்தமேவ நங் அகாஸிங்.

    208. ‘‘Tassa mayhaṃ, bhikkhave, evaṃ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato uppajjati byāpādavitakko…pe… uppajjati vihiṃsāvitakko. So evaṃ pajānāmi – ‘uppanno kho me ayaṃ vihiṃsāvitakko. So ca kho attabyābādhāyapi saṃvattati, parabyābādhāyapi saṃvattati, ubhayabyābādhāyapi saṃvattati, paññānirodhiko vighātapakkhiko anibbānasaṃvattaniko’. ‘Attabyābādhāya saṃvattatī’tipi me, bhikkhave, paṭisañcikkhato abbhatthaṃ gacchati; ‘parabyābādhāya saṃvattatī’tipi me, bhikkhave, paṭisañcikkhato abbhatthaṃ gacchati; ‘ubhayabyābādhāya saṃvattatī’tipi me, bhikkhave, paṭisañcikkhato abbhatthaṃ gacchati; ‘paññānirodhiko vighātapakkhiko anibbānasaṃvattaniko’tipi me, bhikkhave, paṭisañcikkhato abbhatthaṃ gacchati. So kho ahaṃ, bhikkhave, uppannuppannaṃ vihiṃsāvitakkaṃ pajahameva vinodameva byantameva naṃ akāsiṃ.

    ‘‘யஞ்ஞதே³வ, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² ப³ஹுலமனுவிதக்கேதி அனுவிசாரேதி, ததா² ததா² நதி ஹோதி சேதஸோ. காமவிதக்கங் சே, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² ப³ஹுலமனுவிதக்கேதி அனுவிசாரேதி, பஹாஸி நெக்க²ம்மவிதக்கங், காமவிதக்கங் ப³ஹுலமகாஸி, தஸ்ஸ தங் காமவிதக்காய சித்தங் நமதி. ப்³யாபாத³விதக்கங் சே, பி⁴க்க²வே…பே॰… விஹிங்ஸாவிதக்கங் சே, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² ப³ஹுலமனுவிதக்கேதி அனுவிசாரேதி, பஹாஸி அவிஹிங்ஸாவிதக்கங், விஹிங்ஸாவிதக்கங் ப³ஹுலமகாஸி, தஸ்ஸ தங் விஹிங்ஸாவிதக்காய சித்தங் நமதி. ஸெய்யதா²பி, பி⁴க்க²வே, வஸ்ஸானங் பச்சி²மே மாஸே ஸரத³ஸமயே கிட்ட²ஸம்பா³தே⁴ கோ³பாலகோ கா³வோ ரக்கெ²ய்ய. ஸோ தா கா³வோ ததோ ததோ த³ண்டே³ன ஆகோடெய்ய படிகோடெய்ய ஸன்னிருந்தெ⁴ய்ய ஸன்னிவாரெய்ய. தங் கிஸ்ஸ ஹேது? பஸ்ஸதி ஹி ஸோ, பி⁴க்க²வே, கோ³பாலகோ ததோனிதா³னங் வத⁴ங் வா ப³ந்த⁴னங் வா ஜானிங் வா க³ரஹங் வா. ஏவமேவ கோ² அஹங், பி⁴க்க²வே, அத்³த³ஸங் அகுஸலானங் த⁴ம்மானங் ஆதீ³னவங் ஓகாரங் ஸங்கிலேஸங், குஸலானங் த⁴ம்மானங் நெக்க²ம்மே ஆனிஸங்ஸங் வோதா³னபக்க²ங்.

    ‘‘Yaññadeva, bhikkhave, bhikkhu bahulamanuvitakketi anuvicāreti, tathā tathā nati hoti cetaso. Kāmavitakkaṃ ce, bhikkhave, bhikkhu bahulamanuvitakketi anuvicāreti, pahāsi nekkhammavitakkaṃ, kāmavitakkaṃ bahulamakāsi, tassa taṃ kāmavitakkāya cittaṃ namati. Byāpādavitakkaṃ ce, bhikkhave…pe… vihiṃsāvitakkaṃ ce, bhikkhave, bhikkhu bahulamanuvitakketi anuvicāreti, pahāsi avihiṃsāvitakkaṃ, vihiṃsāvitakkaṃ bahulamakāsi, tassa taṃ vihiṃsāvitakkāya cittaṃ namati. Seyyathāpi, bhikkhave, vassānaṃ pacchime māse saradasamaye kiṭṭhasambādhe gopālako gāvo rakkheyya. So tā gāvo tato tato daṇḍena ākoṭeyya paṭikoṭeyya sannirundheyya sannivāreyya. Taṃ kissa hetu? Passati hi so, bhikkhave, gopālako tatonidānaṃ vadhaṃ vā bandhanaṃ vā jāniṃ vā garahaṃ vā. Evameva kho ahaṃ, bhikkhave, addasaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṃkilesaṃ, kusalānaṃ dhammānaṃ nekkhamme ānisaṃsaṃ vodānapakkhaṃ.

    209. ‘‘தஸ்ஸ மய்ஹங், பி⁴க்க²வே, ஏவங் அப்பமத்தஸ்ஸ ஆதாபினோ பஹிதத்தஸ்ஸ விஹரதோ உப்பஜ்ஜதி நெக்க²ம்மவிதக்கோ. ஸோ ஏவங் பஜானாமி – ‘உப்பன்னோ கோ² மே அயங் நெக்க²ம்மவிதக்கோ. ஸோ ச கோ² நேவத்தப்³யாபா³தா⁴ய ஸங்வத்ததி, ந பரப்³யாபா³தா⁴ய ஸங்வத்ததி, ந உப⁴யப்³யாபா³தா⁴ய ஸங்வத்ததி, பஞ்ஞாவுத்³தி⁴கோ அவிகா⁴தபக்கி²கோ நிப்³பா³னஸங்வத்தனிகோ’. ரத்திங் சேபி நங், பி⁴க்க²வே, அனுவிதக்கெய்யங் அனுவிசாரெய்யங், நேவ ததோனிதா³னங் ப⁴யங் ஸமனுபஸ்ஸாமி. தி³வஸங் சேபி நங், பி⁴க்க²வே, அனுவிதக்கெய்யங் அனுவிசாரெய்யங், நேவ ததோனிதா³னங் ப⁴யங் ஸமனுபஸ்ஸாமி. ரத்திந்தி³வங் சேபி நங், பி⁴க்க²வே, அனுவிதக்கெய்யங் அனுவிசாரெய்யங், நேவ ததோனிதா³னங் ப⁴யங் ஸமனுபஸ்ஸாமி. அபி ச கோ² மே அதிசிரங் அனுவிதக்கயதோ அனுவிசாரயதோ காயோ கிலமெய்ய . காயே கிலந்தே 9 சித்தங் ஊஹஞ்ஞெய்ய. ஊஹதே சித்தே ஆரா சித்தங் ஸமாதி⁴ம்ஹாதி. ஸோ கோ² அஹங், பி⁴க்க²வே, அஜ்ஜ²த்தமேவ சித்தங் ஸண்ட²பேமி ஸன்னிஸாதே³மி ஏகோதி³ங் கரோமி 10 ஸமாத³ஹாமி. தங் கிஸ்ஸ ஹேது? ‘மா மே சித்தங் ஊஹஞ்ஞீ’தி 11.

    209. ‘‘Tassa mayhaṃ, bhikkhave, evaṃ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato uppajjati nekkhammavitakko. So evaṃ pajānāmi – ‘uppanno kho me ayaṃ nekkhammavitakko. So ca kho nevattabyābādhāya saṃvattati, na parabyābādhāya saṃvattati, na ubhayabyābādhāya saṃvattati, paññāvuddhiko avighātapakkhiko nibbānasaṃvattaniko’. Rattiṃ cepi naṃ, bhikkhave, anuvitakkeyyaṃ anuvicāreyyaṃ, neva tatonidānaṃ bhayaṃ samanupassāmi. Divasaṃ cepi naṃ, bhikkhave, anuvitakkeyyaṃ anuvicāreyyaṃ, neva tatonidānaṃ bhayaṃ samanupassāmi. Rattindivaṃ cepi naṃ, bhikkhave, anuvitakkeyyaṃ anuvicāreyyaṃ, neva tatonidānaṃ bhayaṃ samanupassāmi. Api ca kho me aticiraṃ anuvitakkayato anuvicārayato kāyo kilameyya . Kāye kilante 12 cittaṃ ūhaññeyya. Ūhate citte ārā cittaṃ samādhimhāti. So kho ahaṃ, bhikkhave, ajjhattameva cittaṃ saṇṭhapemi sannisādemi ekodiṃ karomi 13 samādahāmi. Taṃ kissa hetu? ‘Mā me cittaṃ ūhaññī’ti 14.

    210. ‘‘தஸ்ஸ மய்ஹங், பி⁴க்க²வே, ஏவங் அப்பமத்தஸ்ஸ ஆதாபினோ பஹிதத்தஸ்ஸ விஹரதோ உப்பஜ்ஜதி அப்³யாபாத³விதக்கோ…பே॰… உப்பஜ்ஜதி அவிஹிங்ஸாவிதக்கோ. ஸோ ஏவங் பஜானாமி – ‘உப்பன்னோ கோ² மே அயங் அவிஹிங்ஸாவிதக்கோ. ஸோ ச கோ² நேவத்தப்³யாபா³தா⁴ய ஸங்வத்ததி, ந பரப்³யாபா³தா⁴ய ஸங்வத்ததி, ந உப⁴யப்³யாபா³தா⁴ய ஸங்வத்ததி, பஞ்ஞாவுத்³தி⁴கோ அவிகா⁴தபக்கி²கோ நிப்³பா³னஸங்வத்தனிகோ’. ரத்திங் சேபி நங், பி⁴க்க²வே, அனுவிதக்கெய்யங் அனுவிசாரெய்யங், நேவ ததோனிதா³னங் ப⁴யங் ஸமனுபஸ்ஸாமி. தி³வஸங் சேபி நங், பி⁴க்க²வே, அனுவிதக்கெய்யங் அனுவிசாரெய்யங், நேவ ததோனிதா³னங் ப⁴யங் ஸமனுபஸ்ஸாமி. ரத்திந்தி³வங் சேபி நங், பி⁴க்க²வே, அனுவிதக்கெய்யங் அனுவிசாரெய்யங், நேவ ததோனிதா³னங் ப⁴யங் ஸமனுபஸ்ஸாமி. அபி ச கோ² மே அதிசிரங் அனுவிதக்கயதோ அனுவிசாரயதோ காயோ கிலமெய்ய. காயே கிலந்தே சித்தங் ஊஹஞ்ஞெய்ய. ஊஹதே சித்தே ஆரா சித்தங் ஸமாதி⁴ம்ஹாதி. ஸோ கோ² அஹங், பி⁴க்க²வே, அஜ்ஜ²த்தமேவ சித்தங் ஸண்ட²பேமி, ஸன்னிஸாதே³மி, ஏகோதி³ங் கரோமி ஸமாத³ஹாமி. தங் கிஸ்ஸ ஹேது? ‘மா மே சித்தங் ஊஹஞ்ஞீ’தி.

    210. ‘‘Tassa mayhaṃ, bhikkhave, evaṃ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato uppajjati abyāpādavitakko…pe… uppajjati avihiṃsāvitakko. So evaṃ pajānāmi – ‘uppanno kho me ayaṃ avihiṃsāvitakko. So ca kho nevattabyābādhāya saṃvattati, na parabyābādhāya saṃvattati, na ubhayabyābādhāya saṃvattati, paññāvuddhiko avighātapakkhiko nibbānasaṃvattaniko’. Rattiṃ cepi naṃ, bhikkhave, anuvitakkeyyaṃ anuvicāreyyaṃ, neva tatonidānaṃ bhayaṃ samanupassāmi. Divasaṃ cepi naṃ, bhikkhave, anuvitakkeyyaṃ anuvicāreyyaṃ, neva tatonidānaṃ bhayaṃ samanupassāmi. Rattindivaṃ cepi naṃ, bhikkhave, anuvitakkeyyaṃ anuvicāreyyaṃ, neva tatonidānaṃ bhayaṃ samanupassāmi. Api ca kho me aticiraṃ anuvitakkayato anuvicārayato kāyo kilameyya. Kāye kilante cittaṃ ūhaññeyya. Ūhate citte ārā cittaṃ samādhimhāti. So kho ahaṃ, bhikkhave, ajjhattameva cittaṃ saṇṭhapemi, sannisādemi, ekodiṃ karomi samādahāmi. Taṃ kissa hetu? ‘Mā me cittaṃ ūhaññī’ti.

    ‘‘யஞ்ஞதே³வ, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² ப³ஹுலமனுவிதக்கேதி அனுவிசாரேதி, ததா² ததா² நதி ஹோதி சேதஸோ. நெக்க²ம்மவிதக்கஞ்சே, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² ப³ஹுலமனுவிதக்கேதி அனுவிசாரேதி, பஹாஸி காமவிதக்கங், நெக்க²ம்மவிதக்கங் ப³ஹுலமகாஸி, தஸ்ஸங் தங் நெக்க²ம்மவிதக்காய சித்தங் நமதி. அப்³யாபாத³விதக்கஞ்சே, பி⁴க்க²வே…பே॰… அவிஹிங்ஸாவிதக்கஞ்சே, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² ப³ஹுலமனுவிதக்கேதி அனுவிசாரேதி, பஹாஸி விஹிங்ஸாவிதக்கங், அவிஹிங்ஸாவிதக்கங் ப³ஹுலமகாஸி, தஸ்ஸ தங் அவிஹிங்ஸாவிதக்காய சித்தங் நமதி. ஸெய்யதா²பி, பி⁴க்க²வே, கி³ம்ஹானங் பச்சி²மே மாஸே ஸப்³ப³ஸஸ்ஸேஸு கா³மந்தஸம்ப⁴தேஸு கோ³பாலகோ கா³வோ ரக்கெ²ய்ய , தஸ்ஸ ருக்க²மூலக³தஸ்ஸ வா அப்³போ⁴காஸக³தஸ்ஸ வா ஸதிகரணீயமேவ ஹோதி – ‘ஏதா 15 கா³வோ’தி. ஏவமேவங் கோ², பி⁴க்க²வே, ஸதிகரணீயமேவ அஹோஸி – ‘ஏதே த⁴ம்மா’தி.

    ‘‘Yaññadeva, bhikkhave, bhikkhu bahulamanuvitakketi anuvicāreti, tathā tathā nati hoti cetaso. Nekkhammavitakkañce, bhikkhave, bhikkhu bahulamanuvitakketi anuvicāreti, pahāsi kāmavitakkaṃ, nekkhammavitakkaṃ bahulamakāsi, tassaṃ taṃ nekkhammavitakkāya cittaṃ namati. Abyāpādavitakkañce, bhikkhave…pe… avihiṃsāvitakkañce, bhikkhave, bhikkhu bahulamanuvitakketi anuvicāreti, pahāsi vihiṃsāvitakkaṃ, avihiṃsāvitakkaṃ bahulamakāsi, tassa taṃ avihiṃsāvitakkāya cittaṃ namati. Seyyathāpi, bhikkhave, gimhānaṃ pacchime māse sabbasassesu gāmantasambhatesu gopālako gāvo rakkheyya , tassa rukkhamūlagatassa vā abbhokāsagatassa vā satikaraṇīyameva hoti – ‘etā 16 gāvo’ti. Evamevaṃ kho, bhikkhave, satikaraṇīyameva ahosi – ‘ete dhammā’ti.

    211. ‘‘ஆரத்³த⁴ங் கோ² பன மே, பி⁴க்க²வே, வீரியங் அஹோஸி அஸல்லீனங், உபட்டி²தா ஸதி அஸம்முட்டா² , பஸ்ஸத்³தோ⁴ காயோ அஸாரத்³தோ⁴, ஸமாஹிதங் சித்தங் ஏகக்³க³ங். ஸோ கோ² அஹங், பி⁴க்க²வே, விவிச்சேவ காமேஹி விவிச்ச அகுஸலேஹி த⁴ம்மேஹி ஸவிதக்கங் ஸவிசாரங் விவேகஜங் பீதிஸுக²ங் பட²மங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹாஸிங். விதக்கவிசாரானங் வூபஸமா அஜ்ஜ²த்தங் ஸம்பஸாத³னங் சேதஸோ ஏகோதி³பா⁴வங் அவிதக்கங் அவிசாரங் ஸமாதி⁴ஜங் பீதிஸுக²ங் து³தியங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹாஸிங். பீதியா ச விராகா³ உபெக்க²கோ ச விஹாஸிங் ஸதோ ச ஸம்பஜானோ, ஸுக²ஞ்ச காயேன படிஸங்வேதே³ஸிங், யங் தங் அரியா ஆசிக்க²ந்தி ‘உபெக்க²கோ ஸதிமா ஸுக²விஹாரீ’தி, ததியங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹாஸிங். ஸுக²ஸ்ஸ ச பஹானா து³க்க²ஸ்ஸ ச பஹானா புப்³பே³வ ஸோமனஸ்ஸதோ³மனஸ்ஸானங் அத்த²ங்க³மா அது³க்க²மஸுக²ங் உபெக்கா²ஸதிபாரிஸுத்³தி⁴ங் சதுத்த²ங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹாஸிங்.

    211. ‘‘Āraddhaṃ kho pana me, bhikkhave, vīriyaṃ ahosi asallīnaṃ, upaṭṭhitā sati asammuṭṭhā , passaddho kāyo asāraddho, samāhitaṃ cittaṃ ekaggaṃ. So kho ahaṃ, bhikkhave, vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja vihāsiṃ. Vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja vihāsiṃ. Pītiyā ca virāgā upekkhako ca vihāsiṃ sato ca sampajāno, sukhañca kāyena paṭisaṃvedesiṃ, yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti ‘upekkhako satimā sukhavihārī’ti, tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja vihāsiṃ. Sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja vihāsiṃ.

    212. ‘‘ஸோ ஏவங் ஸமாஹிதே சித்தே பரிஸுத்³தே⁴ பரியோதா³தே அனங்க³ணே விக³தூபக்கிலேஸே முது³பூ⁴தே கம்மனியே டி²தே ஆனேஞ்ஜப்பத்தே புப்³பே³னிவாஸானுஸ்ஸதிஞாணாய சித்தங் அபி⁴னின்னாமேஸிங். ஸோ அனேகவிஹிதங் புப்³பே³னிவாஸங் அனுஸ்ஸராமி. ஸெய்யதி²த³ங், ஏகம்பி ஜாதிங்…பே॰… இதி ஸாகாரங் ஸஉத்³தே³ஸங் அனேகவிஹிதங் புப்³பே³னிவாஸங் அனுஸ்ஸராமி. அயங் கோ² மே, பி⁴க்க²வே, ரத்தியா பட²மே யாமே பட²மா விஜ்ஜா அதி⁴க³தா; அவிஜ்ஜா விஹதா விஜ்ஜா உப்பன்னா; தமோ விஹதோ ஆலோகோ உப்பன்னோ; யதா² தங் அப்பமத்தஸ்ஸ ஆதாபினோ பஹிதத்தஸ்ஸ விஹரதோ.

    212. ‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte pubbenivāsānussatiñāṇāya cittaṃ abhininnāmesiṃ. So anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarāmi. Seyyathidaṃ, ekampi jātiṃ…pe… iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarāmi. Ayaṃ kho me, bhikkhave, rattiyā paṭhame yāme paṭhamā vijjā adhigatā; avijjā vihatā vijjā uppannā; tamo vihato āloko uppanno; yathā taṃ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato.

    213. ‘‘ஸோ ஏவங் ஸமாஹிதே சித்தே பரிஸுத்³தே⁴ பரியோதா³தே அனங்க³ணே விக³தூபக்கிலேஸே முது³பூ⁴தே கம்மனியே டி²தே ஆனேஞ்ஜப்பத்தே ஸத்தானங் சுதூபபாதஞாணாய சித்தங் அபி⁴னின்னாமேஸிங். ஸோ தி³ப்³பே³ன சக்கு²னா விஸுத்³தே⁴ன அதிக்கந்தமானுஸகேன ஸத்தே பஸ்ஸாமி சவமானே உபபஜ்ஜமானே…பே॰… இமே வத பொ⁴ந்தோ ஸத்தா காயது³ச்சரிதேன ஸமன்னாக³தா…பே॰… இதி தி³ப்³பே³ன சக்கு²னா விஸுத்³தே⁴ன அதிக்கந்தமானுஸகேன ஸத்தே பஸ்ஸாமி சவமானே உபபஜ்ஜமானே ஹீனே பணீதே ஸுவண்ணே து³ப்³ப³ண்ணே ஸுக³தே து³க்³க³தே, யதா²கம்மூபகே³ ஸத்தே பஜானாமி. அயங் கோ² மே, பி⁴க்க²வே, ரத்தியா மஜ்ஜி²மே யாமே து³தியா விஜ்ஜா அதி⁴க³தா; அவிஜ்ஜா விஹதா விஜ்ஜா உப்பன்னா; தமோ விஹதோ ஆலோகோ உப்பன்னோ; யதா² தங் அப்பமத்தஸ்ஸ ஆதாபினோ பஹிதத்தஸ்ஸ விஹரதோ.

    213. ‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte sattānaṃ cutūpapātañāṇāya cittaṃ abhininnāmesiṃ. So dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passāmi cavamāne upapajjamāne…pe… ime vata bhonto sattā kāyaduccaritena samannāgatā…pe… iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passāmi cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate, yathākammūpage satte pajānāmi. Ayaṃ kho me, bhikkhave, rattiyā majjhime yāme dutiyā vijjā adhigatā; avijjā vihatā vijjā uppannā; tamo vihato āloko uppanno; yathā taṃ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato.

    214. ‘‘ஸோ ஏவங் ஸமாஹிதே சித்தே பரிஸுத்³தே⁴ பரியோதா³தே அனங்க³ணே விக³தூபக்கிலேஸே முது³பூ⁴தே கம்மனியே டி²தே ஆனேஞ்ஜப்பத்தே ஆஸவானங் க²யஞாணாய சித்தங் அபி⁴னின்னாமேஸிங். ஸோ ‘இத³ங் து³க்க²’ந்தி யதா²பூ⁴தங் அப்³ப⁴ஞ்ஞாஸிங், ‘அயங் து³க்க²ஸமுத³யோ’தி யதா²பூ⁴தங் அப்³ப⁴ஞ்ஞாஸிங், ‘அயங் து³க்க²னிரோதோ⁴’தி யதா²பூ⁴தங் அப்³ப⁴ஞ்ஞாஸிங், ‘அயங் து³க்க²னிரோத⁴கா³மினீ படிபதா³’தி யதா²பூ⁴தங் அப்³ப⁴ஞ்ஞாஸிங் . ‘இமே ஆஸவா’தி யதா²பூ⁴தங் அப்³ப⁴ஞ்ஞாஸிங், ‘அயங் ஆஸவஸமுத³யோ’தி யதா²பூ⁴தங் அப்³ப⁴ஞ்ஞாஸிங், ‘அயங் ஆஸவனிரோதோ⁴’தி யதா²பூ⁴தங் அப்³ப⁴ஞ்ஞாஸிங், ‘அயங் ஆஸவனிரோத⁴கா³மினீ படிபதா³’தி யதா²பூ⁴தங் அப்³ப⁴ஞ்ஞாஸிங். தஸ்ஸ மே ஏவங் ஜானதோ ஏவங் பஸ்ஸதோ காமாஸவாபி சித்தங் விமுச்சித்த², ப⁴வாஸவாபி சித்தங் விமுச்சித்த², அவிஜ்ஜாஸவாபி சித்தங் விமுச்சித்த², விமுத்தஸ்மிங் விமுத்தமிதி ஞாணங் அஹோஸி – ‘கீ²ணா ஜாதி, வுஸிதங் ப்³ரஹ்மசரியங், கதங் கரணீயங், நாபரங் இத்த²த்தாயா’தி அப்³ப⁴ஞ்ஞாஸிங். அயங் கோ² மே, பி⁴க்க²வே, ரத்தியா பச்சி²மே யாமே ததியா விஜ்ஜா அதி⁴க³தா; அவிஜ்ஜா விஹதா விஜ்ஜா உப்பன்னா; தமோ விஹதோ ஆலோகோ உப்பன்னோ; யதா² தங் அப்பமத்தஸ்ஸ ஆதாபினோ பஹிதத்தஸ்ஸ விஹரதோ.

    214. ‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte āsavānaṃ khayañāṇāya cittaṃ abhininnāmesiṃ. So ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ dukkhasamudayo’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ dukkhanirodho’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ . ‘Ime āsavā’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ āsavasamudayo’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ āsavanirodho’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ āsavanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ. Tassa me evaṃ jānato evaṃ passato kāmāsavāpi cittaṃ vimuccittha, bhavāsavāpi cittaṃ vimuccittha, avijjāsavāpi cittaṃ vimuccittha, vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ ahosi – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti abbhaññāsiṃ. Ayaṃ kho me, bhikkhave, rattiyā pacchime yāme tatiyā vijjā adhigatā; avijjā vihatā vijjā uppannā; tamo vihato āloko uppanno; yathā taṃ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato.

    215. ‘‘ஸெய்யதா²பி, பி⁴க்க²வே, அரஞ்ஞே பவனே மஹந்தங் நின்னங் பல்லலங். தமேனங் மஹாமிக³ஸங்கோ⁴ உபனிஸ்ஸாய விஹரெய்ய. தஸ்ஸ கோசிதே³வ புரிஸோ உப்பஜ்ஜெய்ய அனத்த²காமோ அஹிதகாமோ அயோக³க்கே²மகாமோ. ஸோ ய்வாஸ்ஸ மக்³கோ³ கே²மோ ஸோவத்தி²கோ பீதிக³மனீயோ தங் மக்³க³ங் பித³ஹெய்ய, விவரெய்ய கும்மக்³க³ங், ஓத³ஹெய்ய ஓகசரங், ட²பெய்ய ஓகசாரிகங். ஏவஞ்ஹி ஸோ, பி⁴க்க²வே, மஹாமிக³ஸங்கோ⁴ அபரேன ஸமயேன அனயப்³யஸனங் 17 ஆபஜ்ஜெய்ய. தஸ்ஸேவ கோ² பன, பி⁴க்க²வே, மஹதோ மிக³ஸங்க⁴ஸ்ஸ கோசிதே³வ புரிஸோ உப்பஜ்ஜெய்ய அத்த²காமோ ஹிதகாமோ யோக³க்கே²மகாமோ. ஸோ ய்வாஸ்ஸ மக்³கோ³ கே²மோ ஸோவத்தி²கோ பீதிக³மனீயோ தங் மக்³க³ங் விவரெய்ய, பித³ஹெய்ய கும்மக்³க³ங், ஊஹனெய்ய ஓகசரங், நாஸெய்ய ஓகசாரிகங். ஏவஞ்ஹி ஸோ, பி⁴க்க²வே, மஹாமிக³ஸங்கோ⁴ அபரேன ஸமயேன வுத்³தி⁴ங் விரூள்ஹிங் வேபுல்லங் ஆபஜ்ஜெய்ய.

    215. ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, araññe pavane mahantaṃ ninnaṃ pallalaṃ. Tamenaṃ mahāmigasaṅgho upanissāya vihareyya. Tassa kocideva puriso uppajjeyya anatthakāmo ahitakāmo ayogakkhemakāmo. So yvāssa maggo khemo sovatthiko pītigamanīyo taṃ maggaṃ pidaheyya, vivareyya kummaggaṃ, odaheyya okacaraṃ, ṭhapeyya okacārikaṃ. Evañhi so, bhikkhave, mahāmigasaṅgho aparena samayena anayabyasanaṃ 18 āpajjeyya. Tasseva kho pana, bhikkhave, mahato migasaṅghassa kocideva puriso uppajjeyya atthakāmo hitakāmo yogakkhemakāmo. So yvāssa maggo khemo sovatthiko pītigamanīyo taṃ maggaṃ vivareyya, pidaheyya kummaggaṃ, ūhaneyya okacaraṃ, nāseyya okacārikaṃ. Evañhi so, bhikkhave, mahāmigasaṅgho aparena samayena vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjeyya.

    ‘‘உபமா கோ² மே அயங், பி⁴க்க²வே, கதா அத்த²ஸ்ஸ விஞ்ஞாபனாய . அயங் சேவெத்த² அத்தோ² – மஹந்தங் நின்னங் பல்லலந்தி கோ², பி⁴க்க²வே, காமானமேதங் அதி⁴வசனங். மஹாமிக³ஸங்கோ⁴தி கோ², பி⁴க்க²வே, ஸத்தானமேதங் அதி⁴வசனங். புரிஸோ அனத்த²காமோ அஹிதகாமோ அயோக³க்கே²மகாமோதி கோ², பி⁴க்க²வே, மாரஸ்ஸேதங் பாபிமதோ அதி⁴வசனங். கும்மக்³கோ³தி கோ², பி⁴க்க²வே, அட்ட²ங்கி³கஸ்ஸேதங் மிச்சா²மக்³க³ஸ்ஸ அதி⁴வசனங், ஸெய்யதி²த³ங் – மிச்சா²தி³ட்டி²யா மிச்சா²ஸங்கப்பஸ்ஸ மிச்சா²வாசாய மிச்சா²கம்மந்தஸ்ஸ மிச்சா²ஆஜீவஸ்ஸ மிச்சா²வாயாமஸ்ஸ மிச்சா²ஸதியா மிச்சா²ஸமாதி⁴ஸ்ஸ. ஓகசரோதி கோ², பி⁴க்க²வே, நந்தீ³ராக³ஸ்ஸேதங் அதி⁴வசனங். ஓகசாரிகாதி கோ², பி⁴க்க²வே, அவிஜ்ஜாயேதங் அதி⁴வசனங். புரிஸோ அத்த²காமோ ஹிதகாமோ யோக³க்கே²மகாமோதி கோ², பி⁴க்க²வே, ததா²க³தஸ்ஸேதங் அதி⁴வசனங் அரஹதோ ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ஸ்ஸ. கே²மோ மக்³கோ³ ஸோவத்தி²கோ பீதிக³மனீயோதி கோ² , பி⁴க்க²வே, அரியஸ்ஸேதங் அட்ட²ங்கி³கஸ்ஸ மக்³க³ஸ்ஸ அதி⁴வசனங், ஸெய்யதி²த³ங் – ஸம்மாதி³ட்டி²யா ஸம்மாஸங்கப்பஸ்ஸ ஸம்மாவாசாய ஸம்மாகம்மந்தஸ்ஸ ஸம்மாஆஜீவஸ்ஸ ஸம்மாவாயாமஸ்ஸ ஸம்மாஸதியா ஸம்மாஸமாதி⁴ஸ்ஸ.

    ‘‘Upamā kho me ayaṃ, bhikkhave, katā atthassa viññāpanāya . Ayaṃ cevettha attho – mahantaṃ ninnaṃ pallalanti kho, bhikkhave, kāmānametaṃ adhivacanaṃ. Mahāmigasaṅghoti kho, bhikkhave, sattānametaṃ adhivacanaṃ. Puriso anatthakāmo ahitakāmo ayogakkhemakāmoti kho, bhikkhave, mārassetaṃ pāpimato adhivacanaṃ. Kummaggoti kho, bhikkhave, aṭṭhaṅgikassetaṃ micchāmaggassa adhivacanaṃ, seyyathidaṃ – micchādiṭṭhiyā micchāsaṅkappassa micchāvācāya micchākammantassa micchāājīvassa micchāvāyāmassa micchāsatiyā micchāsamādhissa. Okacaroti kho, bhikkhave, nandīrāgassetaṃ adhivacanaṃ. Okacārikāti kho, bhikkhave, avijjāyetaṃ adhivacanaṃ. Puriso atthakāmo hitakāmo yogakkhemakāmoti kho, bhikkhave, tathāgatassetaṃ adhivacanaṃ arahato sammāsambuddhassa. Khemo maggo sovatthiko pītigamanīyoti kho , bhikkhave, ariyassetaṃ aṭṭhaṅgikassa maggassa adhivacanaṃ, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhiyā sammāsaṅkappassa sammāvācāya sammākammantassa sammāājīvassa sammāvāyāmassa sammāsatiyā sammāsamādhissa.

    ‘‘இதி கோ², பி⁴க்க²வே, விவடோ மயா கே²மோ மக்³கோ³ ஸோவத்தி²கோ பீதிக³மனீயோ, பிஹிதோ கும்மக்³கோ³, ஊஹதோ ஓகசரோ, நாஸிதா ஓகசாரிகா. யங், பி⁴க்க²வே, ஸத்தா²ரா கரணீயங் ஸாவகானங் ஹிதேஸினா அனுகம்பகேன அனுகம்பங் உபாதா³ய, கதங் வோ தங் மயா. ஏதானி, பி⁴க்க²வே , ருக்க²மூலானி, ஏதானி ஸுஞ்ஞாகா³ரானி; ஜா²யத², பி⁴க்க²வே, மா பமாத³த்த²; மா பச்சா² விப்படிஸாரினோ அஹுவத்த². அயங் வோ அம்ஹாகங் அனுஸாஸனீ’’தி.

    ‘‘Iti kho, bhikkhave, vivaṭo mayā khemo maggo sovatthiko pītigamanīyo, pihito kummaggo, ūhato okacaro, nāsitā okacārikā. Yaṃ, bhikkhave, satthārā karaṇīyaṃ sāvakānaṃ hitesinā anukampakena anukampaṃ upādāya, kataṃ vo taṃ mayā. Etāni, bhikkhave , rukkhamūlāni, etāni suññāgārāni; jhāyatha, bhikkhave, mā pamādattha; mā pacchā vippaṭisārino ahuvattha. Ayaṃ vo amhākaṃ anusāsanī’’ti.

    இத³மவோச ப⁴க³வா. அத்தமனா தே பி⁴க்கூ² ப⁴க³வதோ பா⁴ஸிதங் அபி⁴னந்து³ந்தி.

    Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.

    த்³வேதா⁴விதக்கஸுத்தங் நிட்டி²தங் நவமங்.

    Dvedhāvitakkasuttaṃ niṭṭhitaṃ navamaṃ.







    Footnotes:
    1. அனிப்³பா³னஸங்வத்தனிகோ’’தி (?)
    2. அதீதகாலிககிரியாபதா³னியேவ
    3. அதீதகாலிககிரியாபதா³னியேவ
    4. ப்³யந்தேவ (ஸீ॰ ஸ்யா॰ பீ॰)
    5. anibbānasaṃvattaniko’’ti (?)
    6. atītakālikakiriyāpadāniyeva
    7. atītakālikakiriyāpadāniyeva
    8. byanteva (sī. syā. pī.)
    9. கிலமந்தே (க॰)
    10. ஏகோதி³ கரோமி (பீ॰)
    11. உக்³கா⁴டீதி (ஸ்யா॰ க॰), ஊஹனீதி (பீ॰)
    12. kilamante (ka.)
    13. ekodi karomi (pī.)
    14. ugghāṭīti (syā. ka.), ūhanīti (pī.)
    15. ஏதே (க॰)
    16. ete (ka.)
    17. அனயப்³யஸனங் தனுத்தங் (ஸீ॰ ஸ்யா॰ பீ॰)
    18. anayabyasanaṃ tanuttaṃ (sī. syā. pī.)



    Related texts:



    அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஜ்ஜி²மனிகாய (அட்ட²கதா²) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / 9. த்³வேதா⁴விதக்கஸுத்தவண்ணனா • 9. Dvedhāvitakkasuttavaṇṇanā

    டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / மஜ்ஜி²மனிகாய (டீகா) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / 9. த்³வேதா⁴விதக்கஸுத்தவண்ணனா • 9. Dvedhāvitakkasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact