Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પઞ્ચપકરણ-અટ્ઠકથા • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
૭. એકચ્ચંઅત્થીતિકથા
7. Ekaccaṃatthītikathā
૧. અતીતાદિએકચ્ચકથાવણ્ણના
1. Atītādiekaccakathāvaṇṇanā
૨૯૯. ઇદાનિ એકચ્ચં અત્થીતિ કથા હોતિ. તત્થ યે ‘‘એકચ્ચં અતીતં અત્થી’’તિ મઞ્ઞન્તિ, સેય્યથાપિ કસ્સપિકા; તેસં લદ્ધિભિન્દનત્થં અતીતં અત્થીતિ પુચ્છા સકવાદિસ્સ, એકચ્ચં અત્થીતિ વિસ્સજ્જનં પરવાદિસ્સ. અયઞ્હિ અધિપ્પાયો – અવિપક્કવિપાકં અત્થિ, વિપક્કવિપાકં નત્થીતિ. એકચ્ચં નિરુદ્ધન્તિ અનુયોગો સકવાદિસ્સ. તસ્સત્થો – યદિ તે અતીતં એકચ્ચં અત્થિ એકચ્ચં નત્થિ, એવં સન્તે એકચ્ચં અતીતં નિરુદ્ધં, એકચ્ચં અતીતં અનિરુદ્ધં, તથેવ ઠિતન્તિ આપજ્જતિ. વિગતન્તિઆદીસુપિ એસેવ નયો.
299. Idāni ekaccaṃ atthīti kathā hoti. Tattha ye ‘‘ekaccaṃ atītaṃ atthī’’ti maññanti, seyyathāpi kassapikā; tesaṃ laddhibhindanatthaṃ atītaṃ atthīti pucchā sakavādissa, ekaccaṃ atthīti vissajjanaṃ paravādissa. Ayañhi adhippāyo – avipakkavipākaṃ atthi, vipakkavipākaṃ natthīti. Ekaccaṃ niruddhanti anuyogo sakavādissa. Tassattho – yadi te atītaṃ ekaccaṃ atthi ekaccaṃ natthi, evaṃ sante ekaccaṃ atītaṃ niruddhaṃ, ekaccaṃ atītaṃ aniruddhaṃ, tatheva ṭhitanti āpajjati. Vigatantiādīsupi eseva nayo.
અવિપક્કવિપાકધમ્મા એકચ્ચેતિ ઇદં યસ્મા યેસં સો અવિપક્કવિપાકાનં અત્થિતં ઇચ્છતિ, તેપિ અતીતાયેવ. તસ્મા યથા તે અતીતં એકચ્ચં અત્થિ, કિં તથા અવિપક્કવિપાકાપિ ધમ્મા એકચ્ચે અત્થી એકચ્ચે નત્થીતિ ચોદેતું વુત્તં. વિપક્કવિપાકાતિ ઇદં યેસં સો નત્થિતં ઇચ્છતિ, તેસં વસેન ચોદેતું વુત્તં. અવિપાકાતિ ઇદં અબ્યાકતાનં વસેન ચોદેતું વુત્તં. ઇતિ ઇમેસં તિણ્ણં રાસીનં વસેન સબ્બેસુ અનુલોમપટિલોમેસુ પટિઞ્ઞા ચ પટિક્ખેપો ચ વેદિતબ્બા. અતીતા એકદેસં વિપક્કવિપાકા, એકદેસં અવિપક્કવિપાકાતિ વિપ્પકતવિપાકા વુચ્ચન્તિ. યેન હિ કમ્મેન પટિસન્ધિ નિબ્બત્તિતા, ભવઙ્ગમ્પિ ચુતિપિ તસ્સેવ વિપાકો. તસ્મા પટિસન્ધિતો યાવ ચુતિ, તાવ તં વિપ્પકતવિપાકં નામ હોતિ. તથારૂપે ધમ્મે સન્ધાયેતં વુત્તં.
Avipakkavipākadhammā ekacceti idaṃ yasmā yesaṃ so avipakkavipākānaṃ atthitaṃ icchati, tepi atītāyeva. Tasmā yathā te atītaṃ ekaccaṃ atthi, kiṃ tathā avipakkavipākāpi dhammā ekacce atthī ekacce natthīti codetuṃ vuttaṃ. Vipakkavipākāti idaṃ yesaṃ so natthitaṃ icchati, tesaṃ vasena codetuṃ vuttaṃ. Avipākāti idaṃ abyākatānaṃ vasena codetuṃ vuttaṃ. Iti imesaṃ tiṇṇaṃ rāsīnaṃ vasena sabbesu anulomapaṭilomesu paṭiññā ca paṭikkhepo ca veditabbā. Atītā ekadesaṃ vipakkavipākā, ekadesaṃ avipakkavipākāti vippakatavipākā vuccanti. Yena hi kammena paṭisandhi nibbattitā, bhavaṅgampi cutipi tasseva vipāko. Tasmā paṭisandhito yāva cuti, tāva taṃ vippakatavipākaṃ nāma hoti. Tathārūpe dhamme sandhāyetaṃ vuttaṃ.
વિપચ્ચિસ્સન્તીતિ કત્વા તે અત્થીતિ પુચ્છા સકવાદિસ્સ. યથા ધમ્મધરસ્સ પુગ્ગલસ્સ નિદ્દાયન્તસ્સાપિ બહુપવત્તિનો ધમ્મા અત્થીતિ વુચ્ચન્તિ, એવં લોકવોહારવસેન અત્થિતં સન્ધાય પટિઞ્ઞા પરવાદિસ્સ. વિપચ્ચિસ્સન્તીતિ કત્વા પચ્ચુપન્નાતિ દુતિયપઞ્હે ‘‘કમ્માનં અવિનાસસઙ્ખાતો કમ્મૂપચયો નામેકો અત્થી’’તિ લદ્ધિયં ઠત્વા પટિઞ્ઞા પરવાદિસ્સ.
Vipaccissantīti katvā te atthīti pucchā sakavādissa. Yathā dhammadharassa puggalassa niddāyantassāpi bahupavattino dhammā atthīti vuccanti, evaṃ lokavohāravasena atthitaṃ sandhāya paṭiññā paravādissa. Vipaccissantīti katvā paccupannāti dutiyapañhe ‘‘kammānaṃ avināsasaṅkhāto kammūpacayo nāmeko atthī’’ti laddhiyaṃ ṭhatvā paṭiññā paravādissa.
૨. અનાગતાદિએકચ્ચકથાવણ્ણના
2. Anāgatādiekaccakathāvaṇṇanā
૩૦૦. અનાગતં અત્થીતિઆદીસુપિ એકચ્ચં અત્થીતિ ઉપ્પાદિનો ધમ્મે સન્ધાય વદતિ. સેસં સબ્બત્થ હેટ્ઠા વુત્તનયત્તા ઉત્તાનત્થમેવાતિ.
300. Anāgataṃatthītiādīsupi ekaccaṃ atthīti uppādino dhamme sandhāya vadati. Sesaṃ sabbattha heṭṭhā vuttanayattā uttānatthamevāti.
એકચ્ચંઅત્થીતિકથાવણ્ણના.
Ekaccaṃatthītikathāvaṇṇanā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / અભિધમ્મપિટક • Abhidhammapiṭaka / કથાવત્થુપાળિ • Kathāvatthupāḷi / ૭. એકચ્ચં અત્થીતિકથા • 7. Ekaccaṃ atthītikathā
ટીકા • Tīkā / અભિધમ્મપિટક (ટીકા) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / પઞ્ચપકરણ-મૂલટીકા • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ૭. એકચ્ચંઅત્થીતિકથા • 7. Ekaccaṃatthītikathā
ટીકા • Tīkā / અભિધમ્મપિટક (ટીકા) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / પઞ્ચપકરણ-અનુટીકા • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ૭. એકચ્ચંઅત્થીતિકથા • 7. Ekaccaṃatthītikathā