Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પરિવાર-અટ્ઠકથા • Parivāra-aṭṭhakathā |
એકાદસકવારવણ્ણના
Ekādasakavāravaṇṇanā
૩૩૧. એકાદસકેસુ – એકાદસાતિ પણ્ડકાદયો એકાદસ. એકાદસ પાદુકાતિ દસ રતનમયા, એકા કટ્ઠપાદુકા. તિણપાદુકમુઞ્જપાદુકપબ્બજપાદુકાદયો પન કટ્ઠપાદુકસઙ્ગહમેવ ગચ્છન્તિ. એકાદસ પત્તાતિ તમ્બલોહમયેન વા દારુમયેન વા સદ્ધિં દસ રતનમયા. એકાદસ ચીવરાનીતિ સબ્બનીલકાદીનિ એકાદસ. યાવતતિયકાતિ ઉક્ખિત્તાનુવત્તિકા ભિક્ખુની, સઙ્ઘાદિસેસા અટ્ઠ, અરિટ્ઠો, ચણ્ડકાળીતિ. એકાદસ અન્તરાયિકા નામ ‘‘નસિ અનિમિત્તા’’તિ આદયો. એકાદસ ચીવરાનિ અધિટ્ઠાતબ્બાનીતિ તિચીવરં, વસ્સિકસાટિકા, નિસીદનં, પચ્ચત્થરણં, કણ્ડુપ્પટિચ્છાદિ, મુખપુઞ્છનચોળં, પરિક્ખારચોળં, ઉદકસાટિકા, સઙ્કચ્ચિકાતિ. ન વિકપ્પેતબ્બાનીતિ એતાનેવ અધિટ્ઠિતકાલતો પટ્ઠાય ન વિકપ્પેતબ્બાનિ. ગણ્ઠિકા ચ વિધા ચ સુત્તમયેન સદ્ધિં એકાદસ હોન્તિ, તે સબ્બે ખુદ્દકક્ખન્ધકે નિદ્દિટ્ઠા. પથવિયો પથવિસિક્ખાપદે નિદ્દિટ્ઠા. નિસ્સયપટિપસ્સદ્ધિયો ઉપજ્ઝાયમ્હા પઞ્ચ, આચરિયમ્હા છ; એવં એકાદસ. અવન્દિયપુગ્ગલા નગ્ગેન સદ્ધિં એકાદસ, તે સબ્બે સેનાસનક્ખન્ધકે નિદ્દિટ્ઠા . એકાદસ પરમાનિ પુબ્બે વુત્તેસુ ચુદ્દસસુ એકાદસકવસેન યોજેત્વા વેદિતબ્બાનિ. એકાદસ વરાનીતિ મહાપજાપતિયા યાચિતવરેન સદ્ધિં પુબ્બે વુત્તાનિ દસ. એકાદસ સીમાદોસાતિ ‘‘અતિખુદ્દકં સીમં સમ્મન્નન્તી’’તિઆદિના નયેન કમ્મવગ્ગે આગમિસ્સન્તિ.
331. Ekādasakesu – ekādasāti paṇḍakādayo ekādasa. Ekādasa pādukāti dasa ratanamayā, ekā kaṭṭhapādukā. Tiṇapādukamuñjapādukapabbajapādukādayo pana kaṭṭhapādukasaṅgahameva gacchanti. Ekādasa pattāti tambalohamayena vā dārumayena vā saddhiṃ dasa ratanamayā. Ekādasa cīvarānīti sabbanīlakādīni ekādasa. Yāvatatiyakāti ukkhittānuvattikā bhikkhunī, saṅghādisesā aṭṭha, ariṭṭho, caṇḍakāḷīti. Ekādasa antarāyikā nāma ‘‘nasi animittā’’ti ādayo. Ekādasacīvarāni adhiṭṭhātabbānīti ticīvaraṃ, vassikasāṭikā, nisīdanaṃ, paccattharaṇaṃ, kaṇḍuppaṭicchādi, mukhapuñchanacoḷaṃ, parikkhāracoḷaṃ, udakasāṭikā, saṅkaccikāti. Na vikappetabbānīti etāneva adhiṭṭhitakālato paṭṭhāya na vikappetabbāni. Gaṇṭhikā ca vidhā ca suttamayena saddhiṃ ekādasa honti, te sabbe khuddakakkhandhake niddiṭṭhā. Pathaviyo pathavisikkhāpade niddiṭṭhā. Nissayapaṭipassaddhiyo upajjhāyamhā pañca, ācariyamhā cha; evaṃ ekādasa. Avandiyapuggalā naggena saddhiṃ ekādasa, te sabbe senāsanakkhandhake niddiṭṭhā . Ekādasa paramāni pubbe vuttesu cuddasasu ekādasakavasena yojetvā veditabbāni. Ekādasa varānīti mahāpajāpatiyā yācitavarena saddhiṃ pubbe vuttāni dasa. Ekādasa sīmādosāti ‘‘atikhuddakaṃ sīmaṃ sammannantī’’tiādinā nayena kammavagge āgamissanti.
અક્કોસકપરિભાસકે પુગ્ગલે એકાદસાદીનવા નામ ‘‘યો સો, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ અક્કોસકો પરિભાસકો અરિયૂપવાદી, સબ્રહ્મચારીનં અટ્ઠાનમેતં અનવકાસો યં સો એકાદસન્નં બ્યસનાનં અઞ્ઞતરં બ્યસનં ન નિગચ્છેય્ય. કતમેસં એકાદસન્નં? અનધિગતં નાધિગચ્છતિ, અધિગતા પરિહાયતિ, સદ્ધમ્મસ્સ ન વોદાયન્તિ, સદ્ધમ્મેસુ વા અધિમાનિકો હોતિ, અનભિરતો વા બ્રહ્મચરિયં ચરતિ, અઞ્ઞતરં વા સંકિલિટ્ઠં આપત્તિં આપજ્જતિ, સિક્ખં વા પચ્ચક્ખાય હીનાયાવત્તતિ, ગાળ્હં વા રોગાતઙ્કં ફુસતિ, ઉમ્માદં વા પાપુણાતિ ચિત્તક્ખેપં વા, સમ્મૂળ્હો કાલં કરોતિ, કાયસ્સ ભેદા પરમ્મરણા અપાયં દુગ્ગતિં વિનિપાતં નિરયં ઉપપજ્જતી’’તિ (અ॰ નિ॰ ૧૧.૬). એત્થ ચ સદ્ધમ્મોતિ બુદ્ધવચનં અધિપ્પેતં.
Akkosakaparibhāsake puggale ekādasādīnavā nāma ‘‘yo so, bhikkhave, bhikkhu akkosako paribhāsako ariyūpavādī, sabrahmacārīnaṃ aṭṭhānametaṃ anavakāso yaṃ so ekādasannaṃ byasanānaṃ aññataraṃ byasanaṃ na nigaccheyya. Katamesaṃ ekādasannaṃ? Anadhigataṃ nādhigacchati, adhigatā parihāyati, saddhammassa na vodāyanti, saddhammesu vā adhimāniko hoti, anabhirato vā brahmacariyaṃ carati, aññataraṃ vā saṃkiliṭṭhaṃ āpattiṃ āpajjati, sikkhaṃ vā paccakkhāya hīnāyāvattati, gāḷhaṃ vā rogātaṅkaṃ phusati, ummādaṃ vā pāpuṇāti cittakkhepaṃ vā, sammūḷho kālaṃ karoti, kāyassa bhedā parammaraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjatī’’ti (a. ni. 11.6). Ettha ca saddhammoti buddhavacanaṃ adhippetaṃ.
આસેવિતાયાતિ આદિતો પટ્ઠાય સેવિતાય. ભાવિતાયાતિ નિપ્ફાદિતાય વડ્ઢિતાય
Āsevitāyāti ādito paṭṭhāya sevitāya. Bhāvitāyāti nipphāditāya vaḍḍhitāya
વા. બહુલીકતાયાતિ પુનપ્પુનં કતાય. યાનીકતાયાતિ સુયુત્તયાનસદિસાય કતાય. વત્થુકતાયાતિ યથા પતિટ્ઠા હોતિ; એવં કતાય. અનુટ્ઠિતાયાતિ અનુ અનુ પવત્તિતાય; નિચ્ચાધિટ્ઠિતાયાતિ અત્થો. પરિચિતાયાતિ સમન્તતો ચિતાય; સબ્બદિસાસુ ચિતાય આચિતાય ભાવિતાય અભિવડ્ઢિતાયાતિ અત્થો. સુસમારદ્ધાયાતિ સુટ્ઠુ સમારદ્ધાય; વસીભાવં ઉપનીતાયાતિ અત્થો. ન પાપકં સુપિનન્તિ પાપકમેવ ન પસ્સતિ, ભદ્રકં પન વુડ્ઢિકારણભૂતં પસ્સતિ. દેવતા રક્ખન્તીતિ આરક્ખદેવતા ધમ્મિકં રક્ખં પચ્ચુપટ્ઠાપેન્તિ. તુવટં ચિત્તં સમાધિયતીતિ ખિપ્પં ચિત્તં સમાધિયતિ. ઉત્તરિ અપ્પટિવિજ્ઝન્તોતિ મેત્તાઝાનતો ઉત્તરિં અરહત્તં અસચ્છિકરોન્તો સેખો વા પુથુજ્જનો વા હુત્વા કાલં કરોન્તો બ્રહ્મલોકૂપગો હોતિ. સેસં સબ્બત્થ ઉત્તાનમેવાતિ.
Vā. Bahulīkatāyāti punappunaṃ katāya. Yānīkatāyāti suyuttayānasadisāya katāya. Vatthukatāyāti yathā patiṭṭhā hoti; evaṃ katāya. Anuṭṭhitāyāti anu anu pavattitāya; niccādhiṭṭhitāyāti attho. Paricitāyāti samantato citāya; sabbadisāsu citāya ācitāya bhāvitāya abhivaḍḍhitāyāti attho. Susamāraddhāyāti suṭṭhu samāraddhāya; vasībhāvaṃ upanītāyāti attho. Na pāpakaṃ supinanti pāpakameva na passati, bhadrakaṃ pana vuḍḍhikāraṇabhūtaṃ passati. Devatā rakkhantīti ārakkhadevatā dhammikaṃ rakkhaṃ paccupaṭṭhāpenti. Tuvaṭaṃ cittaṃ samādhiyatīti khippaṃ cittaṃ samādhiyati. Uttari appaṭivijjhantoti mettājhānato uttariṃ arahattaṃ asacchikaronto sekho vā puthujjano vā hutvā kālaṃ karonto brahmalokūpago hoti. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
એકાદસકવારવણ્ણના પરિયોસાના
Ekādasakavāravaṇṇanā pariyosānā
એકુત્તરિકવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Ekuttarikavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / પરિવારપાળિ • Parivārapāḷi / ૧૧. એકાદસકવારો • 11. Ekādasakavāro
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / એકાદસકવારવણ્ણના • Ekādasakavāravaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / એકાદસકવારવણ્ણના • Ekādasakavāravaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / એકુત્તરિકનયો એકાદસકવારવણ્ણના • Ekuttarikanayo ekādasakavāravaṇṇanā